मानसशास्त्र

Home » मानसशास्त्र

मानसशास्त्र

All | A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z
There are currently 827 names in this directory beginning with the letter A.
a priori validity
अनुभवपूर्व यथार्थता

A-scale
A मापनी (स्त्री.), ए मापनी (स्त्री.)

a-social
न-सामाजिक (also non social)

abasement
लघुत्वस्वीकृति (स्त्री.), लघुत्वस्वीकार (पु.) (Murray)

abasement need
लघुत्वस्वीकृति गरज, लघुत्वस्वीकार गरज (Murray)

abclution
विसंस्करण (न.) (R.B.Cattell)

abdominal reflex
उदरीय प्रतिक्षेप

abducens nucleus
अपवर्तनी चेता केंद्रक

abducent nerve
अपवर्तनी चेता, अपवर्तनी चेतनी

aberration
विपथन (न.)

abience
अपसरण (न.)

ability
क्षमता (स्त्री.) abstract ability अमूर्तन क्षमता general ability सामान्य क्षमता special ability specific ability विशेष क्षमता

ability grouping
क्षमता गटवारी

ability test
क्षमता चाचणी

ablation
उच्छेदन (न.) (syn. extirpation)

Abney's law
ऍब्नी नियम

abnormal
अपसामान्य

abnormal psychology
अपसामान्य मानसशास्त्र

abnormality
अपसामान्यत्व (न.)

aboulia
निर्णय-अक्षमता (स्त्री.) (also abulia)

abreaction
भावविरेचन (न.) Psychoan. (syn. catharsis)

abscissa
भुजा (स्त्री.), भुज (पु.)

absolute
निरपेक्ष

absolute accommodation
निरपेक्ष संयोजन

absolute error
निरपेक्ष अपलक्ष्यांक, निरपेक्ष त्रुटि

absolute impression
निरपेक्ष संस्करण (to be distinguished from absolute judement)

absolute judgement
१ निरपेक्ष निर्णयन २ निरपेक्ष निर्णय

absolute limen
(abbr. AL) absolute threshold

absolute luminosity
निरपेक्ष दीप्ति

absolute measurement
निरपेक्ष मापन

absolute pitch
निरपेक्ष स्वरमान

absolute refractory period
निरपेक्ष अपरिणम्य काल

absolute scale
निरपेक्ष मापनी

absolute sensitivity
निरपेक्ष वेदनक्षमता

absolute threshold
निरपेक्ष सीमारेषा, वेदन सीमारेषा (also absolute limen, sensation threshold or sense limen)

absolute value
निरपेक्ष मूल्य

absolute zero
निरपेक्ष शून्य

absolute-judgement method
निरपेक्ष-निर्णय पद्धति

absorption spectrum
अवशोषण वर्णपट

abstract
अमूर्त

abstract ability
अमूर्तन क्षमता

abstract intelligence
अमूर्त बुद्धि (contr. concrete intelligence व्यवहारी बुद्धि)

abstract-set
अमूर्तनन्यास-

abstract-set
अमूर्तनन्यास (पु.)

abstraction
अमूर्तन (न.)

absurdity test
विसंगति चाचणी

abulia
aboulia

abundancy motive
हव्यासी प्रेरणा

academic
विद्याविषयक, विद्या-

academic promise test
विद्यार्जन संभाव्यता चाचणी

acalculia
परिगणन-अक्षमता (स्त्री.)

acanthesthesia
सूचिअग्रवेदनाभास (पु.)

acarophobia
लघुवस्तुभयगंड (पु.)

acatamathesia
आकलन-अक्षमता (स्त्री.)

acataphasia
वाक्यरचना-अक्षमता (स्त्री.) (syn. syntactical aphasia)

acceleration
त्वरण (न.)

acceptance
स्वीकृति (स्त्री.), स्वीकार (पु.)

access
प्रवेश (पु.) (संगणक)

accessory nerve
सहायक चेता (अकरावी कर्पर चेता)

accident proneness
अपघात प्रवणता

accidental error
आकस्मित अपलक्ष्यांक

accommodation
संयोजन (न.)

accommodation time
संयोजनकाल (पु.)

accomplishment
विशेष संपादन (न.)

accomplishment quotient
achievement quotient

acculturation
परसंस्कृतिग्रहण (न.)

accumulator
संचायक (पु.), संचयी (पु.) (संगणक)

accuracy
अचूकता (स्त्री.)

accuracy compulsion
क्रियाविवशता (Rorschach)

ACE test
एसीइ चाचणी (ACE -American Council on Education)

acetylcholine
ऍसिटीलकोलिन (न.)

achieve
संपादन करणे

achievement
संपादन (न.)

achievement age
संपादन वय

achievement battery
संपादन चाचणीमाला

achievement behaviour
संपादन वर्तन

achievement motive
संपादन प्रेरणा

achievement need
कर्तृत्व गरज, संपादन गरज (Murray)

achievement proneness
संपादन प्रवणता

achievement quotient
संपादन गुणांक (also accomplishment quotient)

achievement test
संपादन चाचणी

achievement value
संपादन मूल्य

achluophobia
अंधकार भयगंड (syn. nyctophobia)

achromatic
वर्णहीन

achromatic colour
वर्णहीन रंग

achromatic colour contrast
वर्णहीन रंग विरोध

achromatic colour response
वर्णहीन रंग अनुक्रिया (Rorschach)

achromatic response
वर्णनिरपेक्ष अनुक्रिया (Rorschach)

achromatism
वर्णबोध-अक्षमता (स्त्री.) (syn. achromatopsia)

acmesthesia
दुखहीन सूचिवेदन (न.) (also acuesthesia or acuaesthesia)

acoasm
गुंजारवभ्रम (पु.) acouasm acousma

acoustic filter
ध्वनिछानक (पु.)

acoustic nerve
श्रवण चेता (also auditory nerve)

acoustic pressure
ध्वनिदाब (पु.)

acoustic spectrum
ध्वनिपट (पु.)

acoustics
ध्वनिकी (स्त्री.)

acquiescence
अनुसंमति (स्त्री.)

acquired
उपार्जित- (also earned)

acquired character
उपार्जित गुणधर्म

acquired characteristic
उपार्जित गुणवैशिष्ट्य

acquired drive
उपार्जित प्रचोदना (contr. primary drive प्राथमिक प्रचोदना)

acquired stimulus distinctiveness
उपार्जित उद्दीपक विशेष

acquisition
उउपार्जन (न.), संपादन (न.) (Murray)

acquisitive want
संपादन गरज

acquisitiveness
संचयशीलता (स्त्री.), उपार्जनशीलता (स्त्री.)

acroanaesthesia
सीमांग-अवेदन (न.)

acrocinesia
अतिचलन (न.) acrocinesis

acroesthesia
सीमांग अतिवेदन (न.)

acromegaly
शीर्ष सीमांग अतिवृद्धि (स्त्री.)

acroparesthesia
सीमांग-अपवेदन (न.)

acrophobia
उच्चस्थान-भयगंड (पु.)

act
कृति (स्त्री.), कर्म (न.)

act psychology
क्रियापर मानसशास्त्र, कृति मानसशास्त्र

act regression
क्रिया-परागमन (न.)

acting-out
Psychoan. १ कर्माविष्कार (पु.) २ क्रियारुप विरेचन (न.)

action
क्रिया (स्त्री.)

action current
क्रिया वेग, क्रिया प्रवाह

action inquiry
क्रिया शोध

action oriented
क्रिया अभिमुख

action potential
क्रियाविभव (न.)

action research
क्रिया संशोधन (न.)

action system
क्रियाकारी संस्था

activation
१ क्रियाप्रवर्तन (न.) २ (arousal) सक्रियण (न.)

activation level
क्रियाप्रवर्तन पातळी

activation pattern
क्रियाप्रवर्तन संघात

activation theory of emotions
भावनांची क्रियाप्रवर्तनात्मक उपपत्ति, भावनांचा क्रियाप्रवर्तनात्मक सिद्धांत

active
१ क्रियाशील २ सक्रीय

active analysis
सक्रिय विश्लेषण PLsychoan. (Steckel)

active avoidance
सक्रिय अपगम

active introversion
सक्रिय अंतर्मुखीकरण

active learning
सक्रिय अध्ययन

active therapy
सक्रिय उपचार

active vocabulary
स्वयोजित शब्दसंग्रह

activity
कार्य (न.), व्यापार (पु.) क्रिया (स्त्री.) (syn. function)

activity analysis
क्रिया विश्लेषण

activity analysis inventory
क्रिया विश्लेषण सूची

activity cage
क्रियापंजर (पु.)

activity cycle
क्रियाचक्र (न.)

activity drive
क्रिया प्रचोदना

activity inventory
क्रियासूची (स्त्री.)

activity quotient
क्रिया गुणांक

activity sampling
क्रिया नमुना पहाणी

activity system
क्रियासंस्था (स्त्री.)

activity vector analysis
क्रिया सदिश विश्लेषण

actone
१ क्रियासंघात (पु.) २ प्रतिक्षेपसदृश क्रिया (स्त्री.) (Murray)

actual neurosis
एंद्रिय मनोवैकल्य Psychoan.

actualisation striving
वास्तविकीकरण प्रयत्न

actuarial approach
विमागणितीय उपागम

actuarial method
विमागणिती पद्धति (अपघात कमी करण्याची) (of reducing accidents)

acuesthesia
acuaesthesia acmesthesia

acuity
तीक्ष्णता (स्त्री.)

acuity grating
तीक्ष्णता रेषाजाल

acute
तीव्र

acute brain disorder
तीव्र मेंदूविकार

acute preparation
प्रयोगशल्योत्तर हत्या

adaptation
प्रतियोजन (न.), इष्टकरण (न.)

adaptation level
प्रतियोजन स्तर

adaptation syndrome
प्रतियोजन संलक्षण

adaptation time
प्रतियोजन काल

adaptive
प्रतियोजक

adaptive act
प्रतियोजक कृति

adaptive behaviour
प्रतियोजक वर्तन

adaptive behaviour scale
प्रतियोजक वर्तन मापनी

adaptive radiation
प्रतियोजक विकिरण

adaptometer
प्रतियोजनमापी (पु.)

Addison's disease
ऍडिसन रोग

additional score
अतिरिक्त प्राप्तांक (Rorschach)

additive
संयोज्य

additive scale
संयोज्य मापनी

additive W.
संयोज्य डब्ल्यू (Rorschach)

address
पत्ता (पु.) (संगणक)

adequate stimulus
पर्याप्त उद्दीपक

adhesion
आसंजन (न.)

adience
अभिगमन (न.)

adient response
अभिगम अनुक्रिया

adiposogenital dystrophy
Froelich's syndrome

adipsia
अपान विकृति (स्त्री.)

adjuster neuron
समायोजक चेतापेशी

adjustment
समायोजन (न.)

adjustment inventory
समायोजन प्रश्नावली

adjustment mechanism
समायोजन यंत्रणा (also mechanism of adjustment)

adjustment method
समायोजन पद्धति, सरासरी अपलक्ष्यांक पद्धति (also method of average error)

adjustment of observtions
निरीक्षितांचे समायोजन adjustment of measurements

adjuvant therapy
पूरक उपचार

Adlerian psychology
ऍडलर मानसशास्त्र

admiration
कौतुक (न.), प्रशंसा (स्त्री.) emotion

adolescence
कुमारावस्था (स्त्री.) early adolescence (१३ years to १६ years) पूर्व कुमारावस्था late adolescence (१६ years to १८ years) उत्तर कुमारावस्था

adolescent
कुमार (पु.)

adolescent psychology
कुमार मानसशास्त्र

adrenal cortex
अधिवृक्क बाह्यक

adrenal glands
अधिवृक्क ग्रंथी (स्त्री.अ.व.) (syn. suprarenal glands)

adrenalin
ऍड्रिनलिन (न.) (also adrenin)

adrenergic
ऍड्रिनलिनधर्मी

adrenergic-response state
ऍड्रिनलिनधर्मी अनुक्रिया अवस्था (R.B.Cattell)

adrenin
adrenalin

adult intelligence
प्रौढ-बुद्धि (स्त्री.)

adult psychology
प्रौढ मानसशास्त्र

advanced placement programme
प्रगत स्थाननिश्चयन कार्यक्रम

adventitious deafness
अपघाती बहिरेपणा

advertising psychology
जाहिरात मानसशास्त्र

advice
सल्ला (पु.)

adynamia
१ कृशता (स्त्री.) २ दुर्बलता (स्त्री.) (also asthenia)

aerial perspective
विहंगम परिदृश्य

aerophagia
वायुभक्षण (न.)

aerophobia
वायुप्रवाह भयगंड (पु.)

aesthesiometer
स्पर्शवेदनमापी (पु.) (also esthesiometer)

aesthete
सौंदर्यमर्मज्ञ (पु.), कलामर्मज्ञ (पु.) (also esthete)

aesthetic psychology
सौंदर्य मानसशास्त्र

aesthetics
सौंदर्यमीमांसा (स्त्री.) (also esthetics)

affect
भावविकार (पु.)

affect structure
भाव संरचना

affect structure
भाव संरचना

affection
भाव-अवस्था (स्त्री.)

affective
भावात्मक

affective congruency
भाव समरुपता

affective experience
भाव-अनुभव (पु.)

affective logic
भावनियत तर्क

affective psychosis
भावमनोदुर्दशा (स्त्री.)

affective ratio
भाव गुणोत्तर (Rorschach)

affective state
भाव-अवस्था (स्त्री.)

affective tone
भावांग (न.) (also hedonic tone)

affective-arousal theory
भाव-जागरण उपपत्ति

affectivity
भावनात्मकता (स्त्री.) (also emotionality)

afferent
अभिवाही (syn. sensory)

afferent code
अभिवाही संकेत

afferent stimulus ineraction
अभिवाही उद्दीपक अन्योन्यक्रिया (Hull)

affiliation
संलग्नन (न.)

affiliation need
संलग्नन गरज

after expulsion
secondary repression

after image
पश्चात प्रतिमा (also icon)

afterdischarge
पश्चात-उत्सर्ग (पु.)

aftereffect
पश्चात प्रभाव (पु.)

aftersensation
पश्चात वेदन (न.)

age
आयु (स्त्री.), वय (न.) anatomical age अस्थि वय chronological age calendar age कालिक वय, तिथि वय mental age मानसिक वय

age equivalent
वयोमूल्य (न.)

age norm
वयोमानक (न.)

age ratio
वय गुणोत्तर (न.)

age scale
वय-मापनी (स्त्री.)

age score
age equivalent score

age-equivalent scale
वयोमूल्य मापनी (also year scale)

age-equivalent score
वयोमूल्य प्राप्तांक (also age score)

age-grade scaling
वय-इयत्ता मानकीकरण

ageusia
स्वादहीनता (स्त्री.)

aggregation theory
समुच्चयन-बुद्धि उपपत्ति

aggression
आक्रमण (न.)

aggression need
आक्रमण गरज

aggressive tendency
आक्रमक वृत्ति

aggressiveness
आक्रमकता (स्त्री.)

agitated depression
प्रक्षुब्ध अवसादावस्था

agitated melancholia
प्रक्षुब्ध विषण्णावस्था

agitation
क्षोभ (पु.)

agitolalia
क्षुब्धभाषित्व (न.) agitophasia

agnosia
imperception

agoraphobia
विवृत-स्थल भयगंड (पु.), अनावृतस्थल भयगंड (पु.)

agrammatism
सुसंबद्ध वाचा-अक्षमता (स्त्री.) (also agrammatologia)

agraphia
लेखन अक्षमता (स्त्री.)

agreement coefficient
सहमति गुणक

agrypnia
निद्रानाश (पु.) (also insomnia)

aha experience
अहाहा अनुभव, युरेका अनुभव ah-ah experience

ahedonia
सुख-अभाव (पु.)

ahistorical
अनैतिहासिक

ahistorical method
अनैतिहासिक पद्धति

ahypnia
तीव्र निद्रानाश (पु.) ahypnosia

aichmophobia
सूचि भयगंड (पु.)

ailurophobia
मार्जार भयगंड (पु.) (also gatophobia or galephobia)

aim
साध्य (न.)

akinesia
चलन-अक्षमता (स्त्री.) akinesis

akinesthesia
स्नायुवेदन-अक्षमता (स्त्री.)

alalia
वाचालोप (पु.)

alarm reaction
सावधान प्रतिक्रिया

albedo
प्रकाश गुणोत्तर (न.)

albedo perception
प्रकाश गुणोत्तर संवेदन

albinism
वर्णक अभाव अवस्था (पु.)

alcoholic
मद्यासक्त (पु.)

alcoholic
मद्यज

alcoholic dementia
मद्यज अवमनस्कता

alcoholic psychosis
मद्यज मनोदुर्दशा

alcoholism
मद्यासक्ति (स्त्री.)

alexia
वाचन अक्षमता (स्त्री.) (also word blindness)

algebric value
बैजिक मूल्य

algedonic
सुख-असुख भावात्मक

algesia
दुख अतिवेदन (न.) algesis

algesimeter
दुख वेदनमापी (न.) algesiometer

algesthesia
दुखानुभव (पु.)

algesthesis
दुखवेदन (न.)

algolagnia
पीडनरति (स्त्री.)

algophilia
आत्मपीडनरति (स्त्री.) (also masochism)

algophobia
पीडा भयगंड (पु.)

algorithmic language
अल्गोरिथमिक परिभाषा (सं. - अलगोल) (संगणक) (abbr. ALGOL)

alienation
दुरात्मभाव (पु.)

alienation coefficient
दुरात्मभाव गुणक

all or none law
सर्व वा नैक नियम

allachaesthesia
स्पर्श दूरापवेदन (न.) (also allesthesia)

allele
युग्मविकल्पी (पु.)

allergy
ऍलर्जी (स्त्री.) (also called psychosomatic disorder)

allesthesia
allachaesthesia

alley way
मार्ग (पु.)

alliaceous
लसुणी

allied reflexes
सहवर्ती प्रतिक्षेप (पु.अ.व.)

allocentric
बाह्यकेंद्रिक

allochiria
विपार्श्वी अपवेदन (न.) allocheiria

allocortex
पुराबाह्यक (न.) allopallium

alloeroticism
पररति (स्त्री.) (also alloerotism)

allophemy
विरुद्ध कथन (न.) (also peterophemy)

alloplasty
कामशक्ति बाह्यीकरण (न.)

allopsychosis
बाह्यप्रक्षेपी मनोदुर्दशा (स्त्री.)

Allport Vernon-Lindzey study of Values
ऑलपोर्ट व्हर्नन लिंडझे मूल्याभास चाचणी

alpha movement
आल्फा गति

alpha press
आल्फा दाबक

alpha probability
आल्फा संभाव्यता

alpha response
आल्फा अनुक्रिया

alpha wave
आल्फा लहर (also alpha rhythm or Berger rhythm)

alpha-blocking
आल्फा-रोध (पु.)

Alpha, Beta, Gamma hypothesis
आल्फा, बीटा,गॅमा अभ्युपगम

alphabet content
वर्णमाला अनुक्रिया

alter ego
जिवलग मित्र

alternate form method
१ पर्यायी रूप पद्धति २ पर्यायी चाचणी पद्धति (also comparable form method; equivalent form method; parallel form method or parallel test method)

alternate-response test
वैकल्पिक अनुक्रिया चाचणी

alternating current
प्रत्यावर्ती प्रवाह (संगणक) (abbr. a.c.)

alternating personality
प्रत्यावर्ती व्यक्तिमत्व

alternating perspective
प्रत्यावर्ती परिदृश्य

alternating psychosis
प्रत्यावर्ती मनोदुर्दशा

alternating reflex
प्रत्यावर्ती प्रतिक्षेप

alternating response
प्रत्यावर्ती अनुक्रिया

alternating vision
प्रत्यावर्ती दृष्टिकोन

alternative reinforcement
पर्यायी प्रबलन

altitude
बुद्धि उन्नतांश (पु.)

altitude test
बुद्धि उन्नतांश चाचणी

altruistic pride
परहित अभिमान (पु.) emotion

altruistic want
परहित गरज

altuism
परहितवृत्ति (स्त्री.)

alycline
शून्यदीप्ति रेखा (स्त्री.)

Alzheimer's disease
अल्झायमर रोग

amacrine cells
दृक संयोजी पेशी (स्त्री.अ.व.)

amathophobia
धूलिभयगंड (पु.)

amaurosis
चेतांधता (स्त्री.)

amaurotic family idiocy
कुलस्थ चेतांधमूढता

amaurotic idiocy
चेतांधमूढता (स्त्री.)

amaxophobia
वाहनस्थभयगंड (पु.)

amazement
विस्मय (पु.) emotion

ambidextral
उभयांग निपुण

ambidextrality
उभयांगता (स्त्री.) dextrality

ambidextrous
उभयहस्त निपुण

ambiequal
संतुलित

ambiguity tolerance
संदिग्धता सहनशीलता

ambiguous
संदिग्ध

ambiguous figure
संदिग्ध आकृति

ambiguous perspective
संदिग्ध परिदृश्य

ambisexual
उभयलिंगधर्मी

ambivalence
उभय भाववृत्ति (स्त्री.)

ambiversion
उभयमुखता (स्त्री.)

amblyopia
दृष्टिमंदता (स्त्री.)

amblyscope
दृष्टिसंयोगदर्शी (पु.)

ambrosiac
कस्तुरीआदी गंध (पु.)

ambulatory psychotherapy
बाह्यरुग्ण मानसोपचार

ament
अमनस्क (पु.)

amentia
अमनस्कता (स्त्री.)

American Sign Language
मूक संकेत भाषा (abbr. ASL)

Ames demonstrations
एम्स प्रात्यक्षिके (न.अ.व.)

ametropia
अपवर्तनी दृष्टिदोष (पु.)

amimia
हावभाव संप्रेषणदोष (पु.)

amitosis
असूत्रीपेशी विभाजन (न.)

amnesia
स्मृतिलोप (पु.) anterograde amnesia उत्तरकालिक स्मृतिलोप global amnesia समग्र स्मृतिलोप partial amnesia आंशिक स्मृतिलोप progressive amnesia वर्धमान स्मृतिलोप regressive amnesia क्षीयमान स्मृतिलोप retrograde amnesia retroactive amnesia पूर्वकालिक

amnesic aphasia
स्मृतिलोपजन्य भाषा अक्षमता

amniotic
उत्व-

amoral
नीतिनिरपेक्ष

ampere
ऍम्पिअर (न.) (abbr. AMP)

amphetamines
ऍम्फेटेमाईन्स (न.अ.व.)

amphigenous inversion
उभयलिंगीसंबंध विकृति

amplifier
प्रवर्धी (पु.)

amplitude
दोलविस्तार (पु.), प्रसर (पु.)

amplitude modulation
दोलनियमन (न.) (abbr. AM)

ampulla
तुंबिका (स्त्री.)

amusia
संगीत अक्षमता (स्त्री.)

amygdaloid
बदामाकार

amygdaloid nucleus
बदामाकार केंद्रक

amyostasia
स्नायुकंप (पु.)

amytal
ऍमिटल (न.)

anabolism
उउपचय (पु.), चय (पु.)

anaclisis
भावनिक परावलंबित्व (न.)

anaclitic choice
मातृप्रतिरुप निवड

anaclitic identification
मातृप्रतिरुप तादात्मीकरण

anacrotic pulse
स्पंदपूर्व लहर

anacusia
बहिरेपणा (पु.) (also anacusis)

anaesthesia
बधिरता (स्त्री.) (also anesthesia)

anaglyph
द्विवर्णी त्रिमितिचित्र (न.)

anaglyptoscope
छायाप्रकाश परिदर्शी (पु.) anaglyphoscope

anagogic
आदर्शाएन्मुख

anagram
अक्षर पुनर्रचना करणे (न.), अक्षर पुनर्रचना (स्त्री.)

anal
गुद-

anal character
गुदनिष्ठ व्यक्तिमत्व (also anal personality)

anal complex
गुद गंड

anal eroticism
गुदजन्य कामुकता

anal expulsive stage
गुद-उत्सर्जक अवस्था

anal impotence
उत्सर्जन अक्षमता

anal personality
anal character

anal sadism
गुदनिष्ठ परपीडनरति

anal stage
गुदनिष्ठ अवस्था

anal triad
गुदनिष्ठ त्रिकूट

anal-retentive stage
गुद-धारक अवस्था

anal-sadistic stage
गुदनिष्ठ परपीडन अवस्था

analgesia
दुखवेदन अभाव (पु.)

analgesic
(्drug) दुखवेदननाशक

anality
गुदीयता (स्त्री.)

analog converter
अनुरुप परिवर्तक, अंकीय परिवर्तक (also digital converter)

analogies test
सादृश्यानुमान चाचणी

analogy
१ सादृश्यानुमान (न.) २ सादृश्य (न.)

analysand
विश्लेष्य (न.)

analyser
विश्लेषक

analysis of learning potential
अध्ययन विभव विश्लेषण

analysis of variance
प्रचरण विश्लेषण

analysois of covariance
सहप्रचरण विश्लेषण

analyst
विश्लेषणतज्ञ (पु.)

analytic therapy
विश्लेषणात्मक उपचार पद्धति

analytical psychology
विश्लेषणात्मक मानसशास्त्र, विश्लेषणवादी मानसशास्त्र

analytical psycholoist
विश्लेषणवादी मानसशास्त्रज्ञ

analytical scale
विश्लेषण मापनी

anamnesis
१ पुनस्मृति (स्त्री.) २ स्मृत्येतिहास (पु.)

anancasm
compulsion

anancastia
अनिच्छा अनिवार्यता (स्त्री.) anankastia

anandria
पुरुष लक्षण अभाव (पु.)

anaphia
स्पर्शवेदन लोप (पु.)

anaphrodisiac
कामेच्छानाशक

anaphylaxis
तीव्र ऍलर्जी (स्त्री.)

anarthria
सदोष उच्चारण (न.)

anatomical age
अस्थि-वय (न.)

anatomy response
शरीररचना अनुक्रिया

anchor
स्थिरक (पु.)

anchor point
स्थिरक बिंदु

anchor test
स्थिरक चाचणी

anchoring
स्थिरकन (न.)

anchoring of ego
अहंभावाचे स्थिरकन

anchoring point
स्थिरकन बिंदु

androgen
ऍन्ड्रोजेन (न.)

androgenic
ऍन्ड्रोजनी

androgyneity
लिंग-निश्चिती संकल्पना (स्त्री.)

androgynous
स्त्री-लक्षणी

andromania
स्त्री-कामोन्माद (पु.) (also nymphomania)

anecdotal evidence
दंतकथात्मक पुरावा

anechoic
प्रतिध्वनीरहित

anemotropism
वातानुवर्तन (न.)

anencephaly
अमस्तिष्कता (स्त्री.)

aneneia
बधिर-मूकता (स्त्री.)

anergasia
क्रियालोप (पु.)

anergia
अशक्तपणा (पु.)

anesthesia
anaesthesia

anger
क्रोध (पु.) emotion

anginophobia
श्वासावरोध भयगंड (पु.)

angiotensin
ँजिओटेन्सिन (न.)

angstrom unit
ँगस्ट्रॉम एकक

anhedonia
सुखदुखाभाव (पु.)

aniconia
प्रतिमासृष्टी अभाव (पु.)

aniety fixation
चिंता-स्थिरण (न.)

anima
ऍनिमा (पु.)

animal
पशु (पु.), प्राणि (पु.)

animal behaviour
पशुवत वर्तन

animal content
पशु आशय

animal crackers
ऍनिमल क्रॅकर चाचण्या (स्त्री.अ.व.), संपादन प्रेरणा चाचण्या (स्त्री.अ.व.)

animal magnetism
प्राणि चुंबकत्व

animal psychology
प्राणि मानसशास्त्र

animatism
सर्व चेतनवाद (पु.)

animism
सर्वजीववाद (पु.)

animus
ऍनिमस (पु.)

aniseikonia
(नेत्र) पटलप्रतिमा विषमता (स्त्री.)

anisocoria
(नेत्र) बाहुलीविषमता (स्त्री.)

anisometropia
दृष्टिअपवर्तनविषमता (स्त्री.)

anisotropy
दिक्विषमता (स्त्री.)

ankle clonus
गुल्फ कंपन

anlage
मूलस्थ पेशी समूह (पु.)

annoyer
क्लेशकारक (पु.)

annulment
निष्प्रभावन (न.)

annulospiral endings
सर्पिलवलयी अंतिमे (न.अ.व.)

anodal current
धनाग्री प्रवाह

anode
ऍनोड (पु.), धनाग्र (न.)

anodyne
दुखवेदननाशक (न.)

anoegenetic
निर्विकल्प-मनोवस्था- anoetic

anomaloscope
ऍनोमेलोस्कोप (पु.)

anomalous dichromatism
असंगत द्विवर्णता

anomalous stimulus
असंगत उद्दीपक

anomalous trichromatism
असंगत वर्णता

anomaly
असंगति (स्त्री.)

anomia
१ नामविस्मृति (स्त्री.) २ नीतिमूल्य-अभाव (पु.)

anomie
प्रमाणकशून्यता (स्त्री.)

anoopsia
ऊर्ध्व-तिरळेपणा (पु.) anopsia

anopia
दृष्टिदोष (पु.)

anorexia
क्षुधा-अभाव (पु.)

anorexia nervosa
क्षुधा-अभाव चेतापदशा

anorthopia
दृष्टिविपर्यय (पु.)

anosmia
गंधवेदन अभाव (पु.)

anosognosia
वेदकदोष अज्ञान (न.), कारकदोष अज्ञान (न.)

anoxemia
रक्तातील ऑक्सिन्यूनता (स्त्री.)

anoxia
ऑक्सिन्यूनता (स्त्री.)

antagonistic muscles
विरुद्ध स्नायु (पु.अ.व.)

antagonistic muscles
विरुद्ध स्नायु (पु.अ.व.)

antecedent
पूर्ववर्ती

antedating goal response
उद्दिष्ट-पूर्व-अनुक्रिया

antedating response
पूर्व-अनुक्रिया

anterior
अग्र-

anterior horn
अग्र शृंग

anterior-posterior gradient
अग्र-पश्च क्रमभेद

anterograde amnesia
उत्तरकालिक स्मृतिलोप (also organic repression)

anthropocentrism
मानवकेंद्रवाद (पु.)

anthropoid
मानवसदृश (पु.)

anthropology
मानववंशशास्त्र (न.)

anthropometry
मानवमिति (स्त्री.)

anthropomorphism
मानवत्वारोप (पु.)

anthroponomy
मानववर्तनशास्त्र (न.)

anthropopathy
मानवभावारोप (पु.)

anti-depressant
(drug) अवसादरोधी

anti-plsychotic drug
मनोदुर्दशारोधी औषध

anti-semitism
सेमिटिक विरोधवाद (पु.)

anticathexis
विपरीत भावन (न.)

anticipation
अपेक्षण (न.)

anticipation method
अपेक्षा पद्धति

anticipatory error
अपेक्षी प्रमाद

anticipatory fractional goal response
अपेक्षी उद्दिष्ट अनुक्रियांश

anticipatory maturation
अपेक्षी परिपक्वन

anticipatory socialisation
अपेक्षी सामाजिकरण

antidromic impulse
प्रतिगामी चेतावेग

antimanic
(drug) उन्मादरोधी

antimetropia
दीर्घ ऱ्हस्व विषम दृष्टिदोष (पु.)

antipathy
वैरभाव (पु.) emotion

antisocial
समाजविघातक

antonym test
विरुद्धार्थी शब्द चाचणी

anuglar gyrus
कोनीय संवलि

anus
गुदद्वार (न.)

anvil
ऐरण (स्त्री.) (also incus)

anxiety
चिंता (पु.)

anxiety equivalent
चिंतानुकंप (पु.)

anxiety hysteria
चिंताजन्य हिस्टेरिआ

anxiety neurosis
चिंता चेतापदशा (स्त्री.)

anxiety object
चिंताविषय (पु.)

anxiety reaction
चिंता प्रतिक्रिया

anxiety tolerance
चिंता सोशिकता (स्त्री.)

anxiolytic
(्drug) चिंतारोधी

AO sight screener
ए. ओ. दृष्टिपरीक्षा उपकरण

apareunia
मैथुन-अक्षमता (स्त्री.)

apathy
१ उदासीनता (स्त्री.) २ भावहीनता (स्त्री.)

aperiodic reinforcement
अनियत प्रबलन

aperture colour
छिद्र रंग

aphakia
भिंगहीनता (स्त्री.)

aphasia
भाषा अक्षमता (स्त्री.) acataphasia syntactical alphasia वाक्यरचना अक्षमता agraphia लेखन अक्षमता alexia word blindness वाचन अक्षमता amnesic aphasia स्मृतिलोपजन्य भाषा aphemia वाचाघात aphrasia शब्दप्रयोग अक्षमता expressive aphasia अभिव्यक्ति अक्षमता

aphemia
वाचाघात (पु.) (also logagnosia or logamnesia)

aphonia
स्वरहानि (स्त्री.)

aphrasia
शब्दप्रयोग अक्षमता (स्त्री.)

aphrodisiac
कामोत्तेजक

aphthongia
जिव्हाव्रणजन्य वाचादोष (पु.)

apical dendrite
शिखर वृक्षिका

apopathetic behaviour
परप्रभावित वर्तन

apoplexy
मस्तिष्काघातज अबोधता (स्त्री.)

apostilb
ऍपोस्टिल्ब (न.)

apparent
भासमान

apparent motion
भासमान गति

apparent movement
illusory movement

apparition
आकृति-आभास (पु.)

appeal
आवाहन (न.)

apperception
आसंवेदन (न.)

appersonation
परगुणभ्रांति (स्त्री.) appersonification

appetite
१ वासना (स्त्री.) २ क्षुधा (स्त्री.) motive

appetition
प्रवर्तन (न.)

appetitive
वासनात्मक

applied psychology
उउपयोजित मानसशास्त्र

appollonian
अपोलोनियन (पु.)

apport
स्थानांतरण (न.)

appraisal
१ मूल्य निर्धारण (न.) २ निर्धारण (न.) (also assessment)

appreciation
रसग्रहण (न.)

apprehension
१ बोधन (न.) २ आशंका (स्त्री.)

apprehension span
बोधन कक्षा

apprehensiveness
आशंकिता (स्त्री.)

approach
१ उपगम (पु.) २ दृष्टिकोन (पु.)

approach gradient
उपगम क्रमिकता

approach response
उपगम अनुक्रिया

approach type
उपगम प्रकार

approach-approach conflict
उपगम-उपगम संघर्ष, धन-धन संघर्ष (also plus-plus conflict or positive-positive conflict)

approach-avoidance conflict
उपगम-अपगम संघर्ष, धन-ऋण संघर्ष (also plus-minus conflict or positive-negative conflict)

approximation conditioning
संनिकटन अभिसंधान

Appunn's lamella
ऍपन पट्टी

appurtenance
अन्योन्यप्रभाव (पु.)

apraxia
क्रिया-अक्षमता (स्त्री.)

aprosexia
दीर्घ अवधान अक्षमता (स्त्री.)

aptitude
अभिक्षमता (स्त्री.)

aptitude test
अभिक्षमता चाचणी

aquaphobia
जलभयगंड (पु.)

aqueduct of Sylvius
सिल्व्हिअस-नलिका (स्त्री.)

aqueous humour
नेत्रजलसम द्रव

arachnoid mater
जाल आवरण

arbitrary response
स्वेच्छा अनुक्रिया

arbitrary weight
स्वेच्छा निर्धारित भार

arbitrator
लवाद (पु.)

arbor-vitae
शाखीरुपता (स्त्री.)

arc-de-circle
धनुष्याकृति (स्त्री.)

archetype
आदिमरुप (न.)

archi cortex
आद्य बाह्यक (न.) archipallium

architectural psychology
वास्तुशास्त्रीय मानसशास्त्र

area
क्षेत्र (न.)

area sampling
क्षेत्रीय नमुना चयन

Argyll-Robertson Pupil
आर्गिल-रॉबर्टसन बाहुली

arhythmia
लयभंग अवस्था (स्त्री.)

Aristotle's illusion
ऍरिस्टॉटल भास

arithmetic and logical unit
गणिती-तार्किक एकक (abhbr. ALU)

arithmetic mean
अंकगणिती मध्यक (symbol-X)

arithmomania
गणना अनिवार्यता (स्त्री.)

armour
कवच (न.)

aromatic
गंधीय

arousal
जागरण (न.)

arousal function
जागरण कार्य

arousal theory
जागरण उपपत्ति

array
पंक्तिरचना (स्त्री.)

arrest of development
विकास स्तंभन

artefact
artifact

arteriosclerosis
धमनीकाठिण्य (न.)

Arthur scale
ऑर्थर मापनी

articulate speech
अर्थयुक्त वाणी

articulation
स्पष्टोच्चारण (न.)

artifact
तथ्थविपर्यय (पु.) (also artefact)

artificial pupil
कृत्रिम बाहुली

artificial selection
कृत्रिम निवड

artificialism
कृत्रिमतावाद (पु.)

asapholalia
अस्पष्टवाणी (स्त्री.)

ascendance-submission
वर्चस्व-लीनत्व (न.) (also dominance-submission)

ascendant behaviour
वर्चस्वी वर्तन

ascending-descending series
आरोही-अवरोही श्रेणी

asemasia
भाषा उपयोग क्षमता (स्त्री.) asemia

asexual
अलैंगिक (पु.)

asexual
अलिंगी (पु.)

asitia
अन्नघृणा (स्त्री.)

aslymmetrical distribution
असममित वितरण

asonia
तारत्वभेद अक्षमता (स्त्री.)

assembler
भाषांतरक (पु.) (संगणक)

assembly
समुच्चय (पु.), जमाव (पु.)

assessment
appraisal

assessment interview
गुणमापन मुलाखत

assets-liabilities technique
मत्ता दायित्व तंत्र

assignment therapy
नियुक्ति उपचारपद्धति

assimilation
१ सात्मीकरण (न.) २ संमीलन (न.)

assimilative illusion
संमीलनात्मक भास

association
साहचर्य (न.)

association area
साहचर्य क्षेत्र

association by contiguity
सानिध्य साहचर्य

association centre
साहचर्य केंद्र

association coefficient
साहचर्य गुणक

association fibre
साहचर्य तंतु

association neuron
संबंध चेतापेशी

association of ideas
विचार-साहचर्य (न.)

association psychology
साहचर्यवादी मानसशास्त्र

association test
साहचर्य चाचणी

association time
साहचर्य काल

association value
साहचर्य मूल्य

association-reaction time
साहचर्य प्रतिक्रिया काल

association-sensation ratio
साहचर्य-वेदन क्षेत्र गुणोत्तर (abbr. A/S)

associationism
साहचर्यवाद (पु.)

associative chain theory
साहचर्य शृंखला सिद्धांत

associative facilitation
साहचर्य सौकर्य

associative illusion
साहचर्य भास

associative inhibition
साहचर्यआत्मक निरोधन

associative learning
साहचर्यआत्मक अध्ययन

associative memory
साहचर्यआत्मक स्मृति

associative shifting
साहचर्यआतरण (न.)

associative thinking
साहचर्य विचारप्रक्रिया

associative-strength
साहचर्य बल (न.)

assonance
स्वरसाम्य (न.)

assumed mean
गृहीत मध्य

assumption
गृहीतक (न.)

astasia-abasia
उत्थान-चलन अक्षमता (स्त्री.)

asterognosis
स्पर्शज्ञान अक्षमता (स्त्री.)

asthenia
adynamia

asthenic
कृश

asthenic body type
कृशदेही (पु.) asthenic physique

asthenopia
स्नायवी दृष्टिक्षीणता (स्त्री.)

astigmatism
दृष्टि-अकेंद्रता (स्त्री.)

astonishment
चकित भाव (पु.), थक्क भाव (पु.) emotion

asymbolia
अप्रतीकता (स्त्री.)

asymmetry
असममितता (स्त्री.)

asymptote
अनंतोपगा (स्त्री.)

asyndesis
असंबद्ध वाणी (स्त्री.)

asynergia
असहयोगिता (स्त्री.)

ataractic drug
प्रशामक औषध

ataraxy
अचिंतता (स्त्री.)

atavism
वंशगुण पुनरुद्भव (पु.)

ataxia
कारक असूत्रता दोष (पु.) (also dysbasia)

ataxiameter
अस्थिरत्व मापी (पु.) (also stabilimeter)

ataxic speech
असूत्री भाषित, असूत्री वाचा (also scanning speech)

ataxic writing
असूत्री लेखन

athetoid movement
अनैच्छिक शाखावलन (न.) athetosis

athletic body type
सुदृढ देही athletic physique

atmosphere effect
वातावरण प्रभाव

atomic proposition
आण्विक विधान

atomism
समष्टिवाद (पु.)

atonia
अताणता (स्त्री.) (also atony or dystonia)

atonicity
ताणहीनता (स्त्री.)

atrophy
अपोषण (न.)

atropine
ऍट्रोपिन (न.)

attachment
१ संबद्धता (स्त्री.) २ संलग्नता (स्त्री.) ३ आसक्ति (स्त्री.)

attack
१ आक्रमण (न.) २ झटका (पु.)

attain
प्राप्त करणे, प्राप्त होणे

attainment
संप्राप्ति (स्त्री.)

attend
अवधान देणे

attensity
वेदनस्पष्टता (स्त्री.)

attention
अवधान (न.)

attention level
अवधान पातळी

attention reflex
अवधान प्रतिक्षेप

attention span
अवधान कक्षा

attention-getting
अवधान आकर्षी

attenuation
क्षीणन (न.)

attenuator
क्षीणनकारी (पु.)

attitude
अभिवृत्ति (स्त्री.) motive

attitude interview
अभिवृत्ति मुलाखत

attitude scale
अभिवृत्ति मापनी

attitude survey
अभिवृत्ति सर्वेक्षण

attitude test
अभिवृत्ति चाचणी

attitudinising
अभिवृत्ति धारण (न.)

attraction
आकर्षण (न.)

attribute
अंगभूत गुण (पु.), गुणविशेष (पु.)

attrition
झीज (स्त्री.)

atypical
अप्रकारी

Aubert phenomenon
ऑबर्ट प्रत्यय

Aubert-Forster phenomenon
ऑबर्ट-फॉर्स्टर प्रत्यय

audibility limit
श्रव्यता सीमा

audible field
श्रवणक्षेत्र (न.)

audile
श्रवणप्रधान

audio-frequency
श्रव्य वारंवारता (स्त्री.) (abbr. AF)

audio-oculogyric reflex
श्रवण-नेत्र प्रतिक्षेप

audio-oscillator
ध्वनि आंदोलक (पु.)

audiogenic
ध्वनिजन्य-

audiogenic seizure
ध्वनिजन्य झपाटणी

audiogram
श्रवणालेख (पु.)

audiogravic illusion
ध्वनिस्थान भास audiogyral illusion

audiometer
श्रवणमापी (पु.)

audition
श्रवण (न.)

auditory
श्रवणविषयक

auditory acuity
श्रवण तीक्ष्णता

auditory aphasia
श्रुत अनाकलन

auditory flicker
श्रवण असंततता

auditory labyrinth
कर्णगहन (न.)

auditory nerve
acoustic nerve

auditory ossicle
श्रवण अस्थिका

auditory projection area
श्रवण प्रक्षेपण क्षेत्र

auditory regression
श्रवण अपवर्धन, तारत्व भरण (also recruitment o loudness)

auditory space
श्रवण अवकाश

auditory spectrum
श्रवणपट (पु.)

auditory threshold
श्रवण सीमा

auditory type
श्रवण प्रकारी

auditory vestibular nerve
श्रवण प्रघाण चेता

aura
अपस्मारी पूर्ववेदन (न.)

aura cursoria
अपस्मारी धावणे

aural
कर्ण-

aural microphonic
कर्णावर्त सूक्ष्म चेतावेग (also cochlear microphonic or microphonic)

authoritarian
अधिकारवादी (पु.)

authoritarian atmosphere
अधिकारवादी वातावरण

authoritarian character
अधिकारवादी स्वभाव

authoritarian personality
अधिकारवादी व्यक्तिमत्व

authoritarianism
अधिकारवाद (पु.)

authoritative
अधिकारी

autia
१ स्वपरता (स्त्री.) २ व्यवहार विसंवादिता (स्त्री.)

autism
स्वमग्नता (स्त्री.) egomorphism

autistic
स्वमग्न (also dereistic)

autistic child
स्वमग्न बालक

autistic thinking
स्वमग्न चिंतन

autocentric
स्वकेंद्रित

autochthonous
अंतस्थ

autochthonous Gestalt
अंतस्थ समाकृति

autochthonous variable
अंतस्थ परिवर्त्य

autocompetition
स्वस्पर्धा (स्त्री.)

autoeroticism
स्वरति (स्त्री.)

autogenic
स्वजन्य

autogenic reinforcement
स्वजन्य प्रबलन

autogenous
स्वजन्य

autohypnosis
स्वसंमोहन (न.)

autohypnotic amnesia
स्वसंमोह स्मृतिलोप

autokinesis
स्वगति (स्त्री.)

autokinetic effect
स्वगति परिणाम

autokinetic illusion
स्वगति भास

automan
१ यंत्रमानव (पु.) २ यंत्रवत व्यक्ति (स्त्री.)

automatic
स्वयंचलित

automatic data processing
आधारसामग्री स्वयंसंस्करण (संगणक) (abbr. ADP)

automatic gain control
लब्धिस्वयं नियंत्रण (संगणक) (abbr. AGC)

automatic send receive
स्वयंचलित संप्रेषण स्वीकरण (संगणक) (abbr. ASR)

automatic speaking
यंत्रवत भाषण

automatic writing
यंत्रवत लेखन

automatisation
स्वयंचलीकरण (न.)

automatism
स्वयंचलत्व (न.)

automatograph
स्वयंचलन आलेखित्र (न.)

automorphic perception
स्वसदृश संवेदन

autonomic
स्वायत्त

autonomic balance
स्वायत्त समतोल

autonomic function
स्वायत्त कार्य

autonomic nervous system
स्वायत्त चेता संस्था

autonomic reflex
स्वायत्त प्रतिक्षेप

autonomous complex
स्वायत्त गंड

autonomy
स्वायत्तता (स्त्री.)

autonomy drive
स्वायत्तता प्रचोदना

autonomy need
स्वायत्त गरज

autophilia
स्वप्रीति (स्त्री.)

autophobia
स्वभयगंड (पु.)

autoplasty
१ कामशक्ति आंतरीकरण (न.) २ स्वकेंद्री मनोदुर्दशा (स्त्री.)

autopsychosis
आंतरप्रक्षेपी मनोदुर्दशा (स्त्री.)

autorivalry
स्वस्पर्धा (स्त्री.)

autoscope
स्नायु चलनदर्शी (न.)

autosuggestion
स्वयंसूचन (न.)

autotelic
स्वसाधक

auxiliary ego
परानुगामी अहम्

auxiliary solution
आंशिक निरसन (also partial solution)

availability principle
उपलब्धि तत्त्व

avalanche diode
अवधाव द्विअग्री

average
१ माध्य (न.) २ सरासरी (स्त्री.) ३ सामान्यबुद्धि (पु.) (see intelligence quotient) dull normal मंदबुद्धि genius gifted श्रेष्ठतमबुद्धि idiot मूढतम बुद्धि imbecile मूढतरबुद्धि moron मूढबुद्धि superior श्रेष्ठबुद्धि very superior श्रेष्ठतरबुद्धि

average deviation
सरासरी विचलन (स.वि.) (abbr. AD)

average error
सरासरी अपलक्ष्यांक

average variation
सरासरी परिवर्तन

aversion
परावृत्ति (स्त्री.) emotion

aversive stimulus
परावृत्त उद्दीपक

avocation
उपव्यवसाय (पु.) calling आजीविका career व्यवसायमार्ग occupation व्यवसाय profession पेशा

avoidance gradient
अपगम क्रमिकता

avoidance learning
अपगम अध्ययन

avoidance reaction
अपगम प्रतिक्रिया

avoidance response
अपगम अनुक्रिया

avoidance-avoidance conflict
अपगम-अपगम संघर्ष, ऋण-ऋण संघर्ष (also minus-minus conflict or negative-negative conflict)

awareness
भान (न.)

awe
धास्तभाव (पु.), सादरभीति (स्त्री.), सादरभयभाव (पु.) emotion

axial
अक्षीय, अक्ष-

axial gradient
अक्षीय क्रमिकता

axillary
काखेतील

axiom
१ स्वयंसिद्धक (न.) २ मूलाधारवचन (न.) hypothesis अभ्युपगम postulate गृहीतत्त्व

axis
अक्ष (पु.)

axis cylinder
अक्षदंड (पु.)

axon
अक्षतंतु (पु.) axone

axon reflex
अक्षतंतु प्रतिक्षेप

axoplasmic transport
अक्षतंतु द्रव्यवहन