रसायनशास्त्र

Home » रसायनशास्त्र

रसायनशास्त्र

All | A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z
There are currently 13178 names in this directory
A
A ( अरगॉन ) (sumbol of argon)

A myeloma protein
A मज्जाअर्बुद प्रोटीन

a-aminobenzoic acid
ऍमिनोबेन्झॉइक आम्ल (पाबा) (abbr. PABA)

A-site-P-site model
A स्थान P स्थान प्रतिकृति

A.R.
A.R. (abbr. of analytical reagent)

A/G ratio
अग्लो गुणोत्तर (short for albumin/globulin ratio)

AAS
AAS  (abbr. of atomic absorption spectrophotometry)

abate
उपशम करणे,उपशम होणे

abatement
उपशमन (न.)

abating
उपशमन (न.)

Abbe refractometer
ऍबी अपवर्तनांकमापी

Abbot-Cox process
ऍबट-कॉक्स प्रक्रिया

abbreviated formula
संक्षिप्त सूत्र

abbreviation
१ संक्षेप (पु.) २ संक्षेपाक्षर (न.), संक्षिप्तरूप (न.)

abel test
ऍबेल चाचणी

aberration
विपथन (न.) deflection, विक्षेपण, deviation, विचलन, divergence, अपसरण, variation, १ चलन २ विचरण

abiatic acid
ऍबिटिक आम्ल

abiotoxin
अजीव विष (न.)

abitol
ऍबिटॉल (न.)

ablation
अपक्षय (पु.), झीज (स्त्री.)

ablative
अपक्षयकारी, झिजणारे

abnormal haemoglobin
अपसामान्य हिमोग्लोबिन

ABO blood group system
एबीओ रक्तगट पद्धति

abradant
अपघर्षक (न.)

Abraham consistometer
अबाहम सांद्रतामापी

abraser
अपघर्षित (न.)

abrasion
अपघर्षण (न.)

abrasion electrode
अपघर्षण इलेक्ट्रोड

abrasion index
अपघर्षणांक (पु.)

abrasion plane
अपघर्षण प्रतल

abrasion platform
अपघर्षण मंच

abrasion resistance
अपघर्षण रोध

abrasion resistant
अपघर्षण रोधी

abrasion test
अपघर्षण चाचणी

abrasive
अपघर्षी (पु.), अपघर्षक (न.) ( a substance used for the removal of matter by scratching and grinding)

abrasive forming
अपघर्षी रूपण

abrasive resistance
अपघर्षी रोध

abrasive sand
अपघर्षी वाळू

abrasiveness
अपघर्षकता (स्त्री.)

abridgement
संक्षेप (पु.), संक्षेप करणे (न.)

absolute
१ (free from mixture; simple; pure; free from imperfection) केवल २ (्determined in itself, not relational) निरपेक्ष ३ परम ४ पूर्ण ५ अचर ६ निर्विकल्प

absolute acceleration
निरपेक्ष त्वरण

absolute accuracy
निरपेक्ष अचूकता

absolute activity
निरपेक्ष सक्रियता

absolute age
१ केवल कालनिर्धारण २ निरपेक्ष कालनिर्धारण

absolute alcohol
केवल अल्कोहोल

absolute asymmetric synthesis
निर्विकल्प असममित संश्लेषण

absolute configuration
निरपेक्ष संरूपण

absolute dryness
निरपेक्ष शुष्कता

absolute error
निरपेक्ष त्रुटी

absolute humidity
निरपेक्ष आर्द्रता, केवल आर्द्रता

absolute potential
निरपेक्ष विभव

absolute pressure
निरपेक्ष दाब

absolute reaction rate
निरपेक्ष अभिक्रिया गति

absolute scale
निरपेक्ष मापनश्रेणी

absolute specificity
परम विशिष्टता

absolute temperature
निरपेक्ष तापमान

absolute uncertainity
निरपेक्ष अनिश्चितता

absolute zero
निरपेक्ष शून्य (of temperature)

absorb
१ अवशोषण करणे, २ शोषणे, शोषून घेणे

absorbability
१ अवशोषणीय २ शोषणीय

absorbance
१ अवशोषकता (स्त्री.) २ शोषकता (स्त्री.) ३ (as, index) अवशोषणांक (पु.)

absorbate
अवशोषित (न.)

absorbed
१ अवशोषित २ शोषित, शोषून घेतलेला

absorbed dose
अवशोषित मात्रा

absorbed dose rate
अवशोषित मात्रा प्रमाण

absorbed energy
अवशोषित उर्जा

absorbency
१ अवशोषकता (स्त्री.) २ शोषकता (स्त्री.)

absorbency
१ अवशोषकता (स्त्री.) २ शोषकता (स्त्री.)

absorbency index
अवशोषकता निर्देशांक

absorbent
१ अवशोषक (पु.) २ शोषक (पु.) adj १ अवशोषी, अवशोषणशील २ शोषणशील

absorbent cotton
अवशोषी कापूस

absorber
१ अवशोषक (पु.) २ शोषक (पु.)

absorbing barrier
अवशोषी अवरोध

absorbing capacity
अवशोषण क्षमता

absorbing column
अवशोषण स्तंभ (also absorption column)

absorbing Markov chain
अवशोषी मार्कोव्ह शृंखला

absorbing medium
अवशोषी माध्यम

absorbing power
अवशोषण सामर्थ्य

absorbing set
अवशोषण संच

absorbing toipology
अवशोषी संस्थिति

absorbing wedge
अवशोषी कील, अवशोषी पाचर

absorptiometry
अवशोषणमिति (स्त्री.)

absorption
अवशोषण (न.) sorption

absorption allowence
अवशोषणाची ग्राह्य मर्यादा

absorption anomaly
अवशोषण असंगति

absorption apparatus
अवशोषण उपकरण

absorption band
अवशोषण पट्ट

absorption broadening
अवशोषण रूंदीकरण

absorption cell
अवशोषण घट

absorption centre
अवशोषण केंद्र

absorption circuit
अवशोषण परिपथ

absorption coefficient
अवशोषण गुणांक (also coefficient of absorption)

absorption column
absorbing column

absorption constant
अवशोषण स्थिरांक

absorption control
अवशोषण नियंत्रण

absorption cross-section
अवशोषण परिक्षेत्र

absorption current
अवशोषण धारा

absorption edge
अवशोषण सीमा

absorption filter
अवशोषण निस्यंदक

absorption flame photometry
अवशोषण ज्योत अनुदीप्तिमिति

absorption indicator
अवशोषण दर्शक

absorption line
अवशोषण रेषा

absorption spectrometry
अवशोषण पंक्तिमिति

absorption spectroscopy
अवशोषण पंक्तिदर्शन

absorption spectrum
अवशोषण पंक्ति ( अवशोषण वर्णपंक्ति)

absorptivity
अवशोषकता (स्त्री.)

absortiometer
अवशोषणमापी (पु.)

abstergent
detergent

abstraction
प्रत्याहरण (न.)

abtibody combining site
प्रतिद्रव्य संयोजनस्थान

abundance of elements
मूलद्रव्यांची विपुलता

accelerate
त्वरण करणे, त्वरण होणे

acceleration
त्वरण (न.)

accelerator
१ त्वरक (पु.) २ (as, a device) त्वरणित्र (न.)

accelerator globuline
त्वरक ग्लोब्युलिन

accellory
उपसाधन (न.) apparatus, adj. उपसाधक

Accent
ऍक्सेंट (पु.) (also called aginomoto or monosodium glutamate)

acceptable daily intake
दैनिक स्वीकार्य अंतर्ग्रहणमात्रा (abbr. ADI)

acceptance angle
स्वीकृति कोन

acceptance slit
स्वीकृति रेखाछिद्र

acceptor
ग्राही (पु.) (a substance or particle capable or combining with another specified substance or particle)

acceptor site
ग्राही स्थान

accessory pigment
उपसाधक वर्णक

accidental error
आकस्मिक त्रुटी

AcCoA
AcCoA  (abbr. of acetyl coenzyme A)

accumulate
संचय करणे, संचय होणे

accumulated
संचित

accumulating
संचयी

accumulation
संचय (पु.)

accumulator
संचयी (पु.), संचायक (पु.)

accuracy
अचूकता (स्त्री.), अचूकपणा (पु.)

accurate
अचूक precise

accurately
अचूकपणे

acellular
अपेशीय

acenaphthene
ऍसिनॅफ्थीन (न.)

acenaphthenequinine
ऍसिनॅफ्थीनक्विनाइन (न.)

acetal
ऍसिटल (न.)

acetanilide
ऍसिटॅनिलाइड (न.)

acetate
ऍसिटेट (न.)

acetate anhydride
ऍसिटिक अनहायड्राइड

acetate dope
ऍसिटेट प्रलेप

acetate fibre
ऍसिटेट तंतु

acetate film
ऍसिटेट फिल्म

acetate green
ऍसिटेट हरित

acetate ink
ऍसिटेट शाई

acetate ion
ऍसिटेट आयन

acetate rayon
ऍसिटेट रेयॉन

acetate rayon dyes
ऍसिटेट रेयॉन रंजक (पु.अ.व.)

acetate silk
ऍसिटेट रेशीम

acetate thiokinase
ऍसिटेट थायोकायनेज

acetic
ऍसिटिक

acetic acid
ऍसिटिक आम्ल (also called ethanoic acid)

acetification
ऍसिटिक किण्वन (न.) (also acetic fermentation)

acetoacetanilide
ऍसिटोऍसिटानिलाइड (न.)

acetoacetic acid
ऍसिटोऍसिटिक आम्ल

acetoacetic ester
ऍसिटोऍसिटिक एस्टर

acetobacter
ऍसिटोबॅक्टर (न.)

acetobacter suboxydans
ऍसिटोबॅक्टल सबऑक्सिडन्स

acetoin
ऍसिटॉइन (न.)

acetolysis
ऍसिटोअपघटन (न.)

acetonate
ऍसिटोनेट (न.)

acetone
ऍसिटोन (न.)

acetone body
ऍसिटोन निकाय

acetone number test
ऍसिटोन अंक चाचणी

acetone-benzol process
ऍसिटोन-बेन्झॉल प्रक्रिया

acetone-butenol fermentation
ऍसिटोन ब्युटेनॉल किण्वन

acetone-extractable
ऍसिटोन निष्कर्षणीय ( ऍसिटोनने अर्क काढता येण्याजोगा )

acetoneic acid
ऍसिटोनिक आम्ल

acetonemia
ऍसिटोनरक्तता (स्त्री.)

acetonitrile
ऍसिटोनायट्राइल (न.)

acetonitrolic acid
ऍसिटोनायट्रोलिक आम्ल

acetonuria
ऍसिटोनमेह (पु.)

acetonyl acetone
ऍसिटोनिल ऍसिटोन

acetophenetide
ऍसिटोफेनिटाइड (न.)

acetophenetidin
ऍसिटोफेनेटिडिन (न.) (also acetophenetide)

acetophenone
ऍसिटोफिनोन (न.)

acetothienon
ऍसिटोथायनोन (न.)

acetoxylation
ऍसिटॉक्सीलन (न.)

acetyl
ऍसिटिल (न.)

acetyl A carboxylase
ऍसिटिल ए कार्बोक्सिलेज

acetyl cellulose
ऍसिटिल सेल्युलोज

acetyl chloride
ऍसिटिल क्लोराइड

acetyl coenzyme A
ऍसिटिल कोएन्झाइस ए (abbr. AcCoA)

acetyl derivative
ऍसिटिल साधित पदार्थ

acetyl number
ऍसिटिल मूल्यांक (also acetyl value)

acetyl peroxide
ऍसिटिल पेरॉक्साइड

acetyl salicylic acid
ऍसिटिलसॅलिसिलिक आम्ल

acetyl value
acetyl number

acetylacetonate
ऍसिटिलऍसिटोनेट (न.)

acetylate
ऍसिटिलीकरण करणे, ऍसिटिलन करणे

acetylating agent
ऍसिटिलनकारक (पु.)

acetylation
ऍसिटिलीकरण (न.), ऍसिटिलन (न.)

acetylation reaction
ऍसिटिलीकरण अभिक्रिया, ऍसिटिलन अभिक्रिया

acetylator
ऍसिटिलिन पात्र (न.), ऍसिटिलीकरण पात्र (न.)

acetylcholinesterase
ऍऍसिटिलकोलिनएस्टरेज (पु.)

acetylene
ऍसिटिलीन (न.)

acetylene air blowpipe
ऍसिटिलीन हवा फुंकनळी

acetylene dicarboxylic acid
ऍसिटिलीन डायकार्बोक्सिलिक आम्ल

acetylene flame
ऍसिटिलीन ज्योत

acetylene-allene-rearrangement
ऍसिटिलीनऍलीन पुनर्रचना (स्त्री.)

acetylenic bond
ऍसिटिलेनी बंध (also acetylenic linkage)

acetylide
ऍसिटिलाइड (न.)

acetylium ion
ऍसिटिलिअम आयन

acetyltransferase
ऍसिटिलट्रान्सफरेज (पु.) (also called transacetylase)

Acheson process
ऍचेसन प्रक्रिया

Acheson-graphite
ऍचेसन ग्रॅफाइट (न.)

achlorhydria
जठर-आम्लहीनता (स्त्री.)

achondrite
ऍकॉन्ड्राइट (न.)

achromatic lens
अवर्णी भिंग

achromatic mounting
अवर्णी आरोपण

achromic point
अवर्णी स्थिति

achromobacter
ऍक्रोमोबॅक्टर (न.)

achromotrichia
केस पांढरे होणे (न.), केस शुभ्रण (न.), केश अवर्णकता (स्त्री.)

aci-nitro tautomerism
ऍसि-नायट्रो चलसमघटकता

acid
आम्ल (न.), ऍसिड (न.) Bronsted acid, बॉन्स्टेड आम्ल, hard acid, कठीण आम्ल, Lewis acid, लेविस आम्ल, mineral acid, खनिज आम्ल soft acid, मृदु आम्ल, strong acid, प्रबल आम्ल, weak acid, सौम्य आम्ल

acid amide
ऍसिड ऍमाइड

acid anhydride
ऍसिड अनहायड्राइड

acid azide
ऍसिड ऍझाइड

acid azo dyes
ऍसिड ऍझो रंजक (पु.अ.व.)

acid bath
आम्ल मज्जनी

acid binding group
आम्ल बंधनकारी गट

acid blue-black
ऍसिड ब्लू-ब्लॅक

acid carbonate
ऍसिड कार्बोनेट

acid catalysed decarboxylation
आम्ल उत्प्रेरित विकार्बोक्सिलन

acid catalysis
आम्ल उत्प्रेरण

acid catalyst
आम्ल उत्प्रेरक

acid chloride
ऍसिड क्लोराइड

acid chrome dye
ऍसिड क्रोम रंजक ऍसिड क्रोम रंगद्रव्य

acid clay
१ आम्ल मृत्तिका २ अधिसिलिक माती

acid content
आम्लांश (पु.)

acid cyanine
ऍसिड सायनीन

acid degree
आम्ल प्रमाण, आम्ल मात्रा

acid developer
आम्ल विकासक

acid dip
आम्ल मज्जन

acid dye
आम्ल रंजक, आम्ल रंगद्रव्य

acid earth
१ आम्ल मुद्रा २ अधिसिलिक माती

acid electric process
आम्ल विद्युत प्रक्रिया

acid embossing
आम्ल उमटरेखन

acid ester
आम्ल एस्टर

acid etching
आम्ल कोरण

acid fastness
आम्ल पक्केपणा, आम्ल स्थायित्व

acid fixing bath
आम्ल स्थिरण मज्जनी

acid fixing solution
आम्ल स्थिरण द्रावण

acid flux
१ आम्ल विशोधी २ आम्ल अभिवाह

acid group
आम्ल गट

acid halide
ऍसिड हॅलाइड

acid lining
आम्ल अस्तर (also acidic lining)

acid mordant dye
बंधक अवलंबी आम्लरंजक

acid number
आम्लांक (पु.) (also acid va;lue) (as, of an oil, etc.)

acid oxalate
ऍसिड ऑक्झलेट

acid oxide
आम्लधर्मी ऑक्साइड

acid pH
आम्ल pH, ऍसिड pH

acid radical
आम्लधर्मी मूलक

acid salt
आम्ल क्षार

acid strength
आम्ल सामर्थ्य, आम्ल शक्ति

acid sulphate
ऍसिड सल्फेट

acid tank
आम्ल टाकी

acid tartarate
ऍसिड टार्ट्रेट

acid value
acid number

acid-alkali titration
आम्ल-अल्क अनुमापन

acid-base balance
आम्ल-आम्लारि समतोल

acid-base catalysis
आम्ल-आम्लारि उत्प्रेरण

acid-base concepts
आम्ल-आम्लारि संकल्पना

acid-base equillibrium
आम्ल-आम्लारि समतोल

acid-base function
आम्ल-आम्लारि दर्शक

acid-base titration
आम्ल-आम्लारि अनुमापन

acid-core solder
आम्ल-गाभी झाळण, आम्ल-गाभी डाख

acid-fast
आम्ल स्थायी

acid-fast bacteria
आम्ल-स्थायी जीवाणू (पु.अ.व.)

acid-resistant lining
आम्लरोधी अस्तर

acidic
आम्लधर्मी

acidic compound
आम्लधर्मी संयुग

acidic lining
acid lining

acidic oxide
आम्लधर्मी ऑक्साइड

acidic properties
आम्ल गुणधर्म (पु.अ.व.), आम्लधर्मी गुण (पु.अ.व.)

acidic salt
आम्लधर्मी क्षार

acidic solvent
आम्लधर्मी द्रावक

acidification
आम्लन (पु.अ.व.)

acidify
आम्लन करणे

acidimeter
acidometer

acidimetry
आम्लमिति (स्त्री.)

acidity
१ आम्लता (स्त्री.) २ (as, of a base) आम्लांक (पु.), प्रोटॉनग्रहणांक (पु.)

acidity function
आम्लता फल

acidolysis
आम्ल अपघटन (न.)

acidometer
आम्लमापी (पु.) (also acidimeter)

acidophil
आम्लरागी पेशी (स्त्री.)

acidphosphatase
ऍसिडफॉस्फेटेज (न.)

acidphosphate
ऍसिड फॉस्फेट

acidulate
आम्लीकरण करणे

acidulated
आम्लीकृत

acidulation
आम्लीकरण (न.)

aciduria
आम्लमेह (पु.)

aciform
ऍसिरूप (न.)

aciform of nitroalkanes
नायट्रोअल्केनचे ऍसिरूप

acinism
(किरण) क्रियाशीलता (स्त्री.)

Acker process
ऍकर प्रक्रिया

acolotropy
anisotropy

acoustic scattering
ध्वनि विकिरण

ACP
ACP  (abbr. of acyl-carrier protein)

acquire
उपार्जन करणे

acquired
उपार्जित

acquired haemolytic anaemia
उपार्जित लोहितपेशी विघटनी पंआडुरोग

acquired imunity
उपार्जित प्रतिक्षमता

acquired property
उपार्जित गुणधर्म

Acree's reaction
ऍक्री अभिक्रिया

acrid
झोंबणारा

acridan
ऍक्रिडन (न.)

acridine
ऍक्रीडीन (न.)

acridine dyes
ऍक्रिडीन रंजक (पु.अ.व.)

acridine orange
ऍक्रिडीन ऑरेंज

acrolein
ऍक्रोलीन (न.) (also called acrylaldehyde)

acrolein test
ऍक्रोलिन चाचणी

acryaldehyde
ऍक्रिल-अल्डिहाइड (न.) (also called acrolein)

acrylate
ऍक्रिलेट (न.)

acrylic
ऍक्रिलिक

acrylic acid
ऍक्रिलिक आम्ल

acrylic resin
ऍक्रिलिक राळ, ऍक्रिलिक रेझिन

acrylic series
ऍक्रिलिक श्रेणी

acrylo
ऍक्रिलो

acrylonitrile
ऍक्रिलोनायट्राइल (न.)

act
क्रिया करणे, क्रिया होणे

actin
ऍक्टिन (न.)

actin filament
ऍक्टिनयुक्त स्नायुतंतु (also thin filament)

actinic
१ (किरण) क्रियाशील २ ऍक्टिनिक (having photochemical propertiese or effects)

actinic acid
ऍक्टिनिक आम्ल

actinic ray
क्रियाशील किरण

actinide
ऍक्टिनाइड (न.)

actinide element
ऍक्टिनाइड मूलद्रव्य

actinide series
ऍक्टिनाइड श्रेणी

actinism
( किरण ) क्रियाशीलता (स्त्री.)

actinium
ऍक्टिनिअम (Ac.) (न.) (Ac)

actinium series
ऍक्टिनिअम श्रेणी

actinology
किरणरासायनिकी (स्त्री.)

actinometer
करिणक्रियामापी (पु.), ऍक्टिनोमीटर (पु.)

actinomyces
ऍक्टिनोमायसिस (न.)

actinomycin
ऍक्टिनोमायसिन (न.) (antibiotic)

actinomycin D
ऍक्टिनोमायसिन डी

actinouranium
ऍक्टिनो-युरेनिअम (न.)

action
क्रिया (स्त्री.) chemical action, रासायनिक क्रिया, photochemical action, प्रकाशरासायनिक क्रिया, radiochemical action, रेडिओरासायनिक क्रिया

action spectrum
प्रारण प्रतिसाद पंक्ति, प्रारण प्रतिसाद स्पेक्ट्रम

actionon
ऍक्टिनॉन (न.)

activate
सक्रियित करणे, सक्रियित होणे

activated
सक्रियित

activated carbon
सक्रियित कार्बन

activated charcoal
सक्रियित लोणारी कोळसा

activated molecule
सक्रियित रेणु

activated state
सक्रियित अवस्था

activating enzyme
सक्रियकारी एन्झाइम

activation
सक्रियण (न.)

activation analysis
सक्रियण विश्लेषण

activation analysis
सक्रियण विश्लेषण

activation energy
energy of activation

activation potential
सक्रियण विभव

activation stage
सक्रियण स्थिति

activator
सक्रियक (पु.)

activator constant
सक्रियक स्थिरांक

active
सक्रिय, क्रियाशील

active form
क्रियाशील रूप

active hydrogen
सक्रिय हायड्रोजन

active hydrogen compound
क्रियाशील हायड्रोजन संयुग

active mass
सक्रिय वस्तुमान

active mass
सक्रिय वस्तुमान

active methylene compounds
क्रियाशील हायड्रोजन संयुग

active methylene group
क्रियाशील मेथिलीन गट, क्रियाशील मेथिलीन समूह

active principle
क्रियाशील तत्त्व

active site
क्रियाशील स्थान

activisation
सक्रियण (न.), सक्रिय करणे (न.)

activity
१ सक्रियता (स्त्री.), क्रियाशीलता (स्त्री.) २ क्रिया (स्त्री.) ३ कार्य (न.) ४ क्रियाशक्ति (स्त्री.)

activity coefficient
सक्रियता गुणांक, क्रियाशीलता गुणांक

activity concept
सक्रियता संकल्पना

actomyosin
ऍक्टोमायोसिन (न.)

actual count
प्रत्यक्ष मोजणी, प्रत्यक्ष गणना

acute test
१ (औषधाची) एकमात्री चाचणी २ अल्पकालिक चाचणी

acute toxicity
१ तीव्र अपायकारकता २ तीव्र विषाक्तता

acyclic
अवलयी carbocyclic

acyclic compund
अवलयी संयुग

acyclic intermediates
अवलयी माध्यमिके (न.अ.व.)

acyl
ऍसिल (न.)

acyl enzyme
ऍसिल विकर

acyl group
ऍसिल गट

acyl oxygen fission
ऍसिल ऑक्सिजन विखंडन

acyl-carrier protein
ऍसिलवाहक प्रोटीन (abbr. ACP)

acylation
ऍसिलीकरण (न.), ऍसिलन (न.)

acylium ion
ऍसिलिअम गायन

acyloin
ऍसिलॉइन (न.)

acyloin condensation
ऍसिलॉइन संघनन

adair equation
ऍडेअरचे समीकरण

Adam's method
ऍडमची पद्धती

Adam's platinum-oxide catalyxt
ऍडमचे प्लॅटिनम-ऑक्साइड उत्प्रेरक

adamantane
ऍडामन्टेन (न.)

adamantine
हीरकसम, वज्रसम

Adamkiewicz reaction
ऍडॅम्किविझ अभिक्रिया

adamsite
ऍडम्साइट (न.)

adapter
अनुकूलक (पु.)

adapter hypothesis
अनुकूलक पट्टिका

adapter RNA
अनुकूलक RNA

adaptive enzyme
अनुकूलक विकर

adatom
अधिशोषित अणु (पु.) (an adsorbed atom)

addendum
समावेशीकारक (पु.) (also addition agent)

addiction
१ अधीनता (स्त्री.) २ व्यसन (न.)

addiction-producing drug
व्यसनकारी औषधिद्रव्य

addison's desease
ऍडिसन विकार

addition agent
addendum

addition compound
समावेशित संयुग

addition polymer
समावेशित बहुवारिक

addition polymerisation
समावेशी बहिवारिकन

addition reaction
समावेशी अभिक्रिया

additive
समावेशी

additive compound
समावेशी संयुग

additive process
समावेशी प्रक्रिया

additive property
समावेशी गुणधर्म

additive reaction
समावेशी अभिक्रिया

adduct
समावेशित (न.)

adebyl-oxy-luciferin
ऍडेनिल-ऑक्सिल्युसेफेरिन (न.)

adenine
ऍडेनाइन (न.)

adenoma
ग्रंथिअर्बुद (पु.)

adenosine
ऍडेनोसिन (न.)

adenosine diphosphate
ऍडेनोसिन डायफॉस्फेट (abbr. ADP)

adenosine monophosphate
ऍडेनोसिन मोनोफॉस्फेट (abbr. AMP)

adenosine triphosphate
ऍडेनोसिन ट्रायफॉस्फेट (abbr. ATP)

adenosine triphosphotase
ऍडेनोसिन ट्रायफॉस्फेटेज (abbr. ATPase)

adenosine-3',5'-cyclic monophosphate
ऍडेनोसिन-३',५'-चक्रीय मोनोफॉस्फेट (also cyclic AMP)

adenosine-5'-monophosphate
ऍडेनोसिन-५'-मोनोफॉस्फेट (abbr. AMP)

adenosine-5'-phosphosulphate
ऍडेनोसिन-५'-फॉस्फोसल्फेट

adenosine-5'-triphosphate
ऍडेनोसिन-५'-ट्रायफॉस्फेट

adenovirus
ऍडेनोव्हायरस (पु.), ऍडेनोविषाणु (पु.)

adenyl
ऍडेनिल (न.)

adenyl cyclase
ऍडेनिल सायक्लेज

adenylic acid
ऍडेनिलिक आम्ल

adhere
चिकटून राहणे, चिकटणे, आसंजित होणे

adherence
आसंजन (न.), अनुषक्ति (स्त्री.), चिकटून राहणे (न.)

adherent
आसंजी, आसंजक

adhesion
आसंजन (न.), आसंग (पु.)

adhesion tension
आसंजनात्मक ताण

adhesional energy
आसंजी ऊर्जा

adhesive
आसंजी, आसंजनशील, चिकट n. आसंजक (पु.)

adhesive apparatus
आसंजनशील उपकरण

adhesive property
आसंजी गुणधर्म

ADI
ADI  (abbr. of acceptable daily intake)

adiabatic
समोष्ण

adiabatic expansion
समोष्ण प्रसरण

adiabatic process
समोष्ण प्रक्रिया

adipaldehyde
ऍडिपाल्डेहाइड (न.)

adipamide
ऍडिपॅमाइड (न.)

adipate
ऍडिपेट

adipic
ऍडिपिक

adipic acid
ऍडिपिक आम्ल

adipinitrile
ऍडिपोनायट्राइल (न.)

adipose tissue
मेदयुक्त ऊति

adiposity
अतिस्थूलता (स्त्री.), मेदवृद्धि (स्त्री.) (also obesity)

adjacent
सन्निध, लगतचा

adjective dye
बंधक अवलंबी रंजक (also mordant dye)

adjoining
संलग्न

adjunct
उपांग (न.), adj. उपांगभूत

adjuvant
सहयोगी

Adkins-Peterson process
ऍडकिन्स-पीटर्सन प्रक्रिया

admittance
संवहन (न.) conduction

admix
अधिमिश्रण करणे, अधिमिश्रित करणे

admixture
अधिमिश्रण (न.)

adoptive immunity
स्वीकृत प्रतिक्षमता

ADP
ADP  (abbr. of adenosine diphosphate)

adrenal cortex
अधिवृक्क बाह्यांग, ऍड्रेनल कॉर्टेक्स

adrenal cortical hormone
अधिवृक्क बाह्यांग संप्रेरक

adrenal gland
अधिवृक्क ग्रंथि

adrenal medulla
अधिवृक्क मध्यांग

adrenalectomy
अधिवृक्क उच्छेदन (न.)

adrenaline
ऍड्रिनलिन (न.)

adrenaline tolerance test
ऍड्रिनलिन सहनक्षमता चाचणी

adrenergic agents
ऍड्रेनर्जिके (न.अ.व.)

adrenergic blocking agent
ऍड्रिनलिनरोधीकारक

adrenocoritical steroid
अधिवृक्क बाह्यांग स्टेरॉइड

adrenocorticotrophin
ऍड्रिनोकॉर्टिकोट्रॉफीन (न.), अधिवृक्क बाह्यांगपोषी हार्मोन (पु.), अधिवृक्क बाह्यांगपोषी संप्रेरक (पु.) (also adrenocorticotropic hormone)

adrenosterone
अड्रेनोस्टेरॉन (न.)

adsorb
अधिशोषण करणे

adsorbate
अधिशोषित n. अधिशोषित द्रव्य (न.)

adsorbed water
अधिशोषित पाणी

adsorbent
अधिशोषक (पु.), अधिशोषी (पु.), adj. अधिशोषक-, अधिशोषी

adsorber
अधिशोषक (पु.)

adsorption
अधिशोषण (न.) sorption

adsorption apparatus
अधिशोषण उपकरण

adsorption chromatographic separation
अधिशोषण वर्णलेखी पृथक्करण

adsorption chromatography
अधिशोषण वर्णलेखन

adsorption coefficient
अधिशोषण गुणांक

adsorption complex
अधिशोषण जटिल

adsorption indicator
अधिशोषण दर्शक

adsorption isotherm
अधिशोषण समतापरेषा

adsorption phase
अधिशोषण प्रावस्था

adsorption theory
अधिशोषण सिद्धांत

adsorptive
अधिशोषी

adularescence
ऍडुलरी छटा (स्त्री.)

adulterate
१ अपमिश्रण करणे, भेसळ करणे २ दुषित करणे

adulteration
अपमिश्रण (न.), भेसळ (स्त्री.)

advantage factor
लाभ गुणक

aelotropic
anisotropic

aerated
वायुमिश्रित

aerated water
वायुमिश्रित जल

aeration
१ वातन (न.) २ वायुमिश्रण (पु.)

aerator
वायुमिश्रित (न.), वायुमिश्रक (पु.)

aerial camera
हवाई कॅमेरा

aerify
१ वातन करणे २ वायुमिश्रण करणे ३ वातित करणे

Aero case process
एरो पृष्ठदृढन प्रक्रिया

aerobe
ऑक्सिजीव (पु.), वायुजीव (पु.)

aerobic glycolysis
ऑक्सीय शर्करालयन, वातापेक्षी शर्करालयन

aerobic respiration
ऑक्सिश्वसन (न.)

aerogel
एरोजेल (न.)

aerogen
वातजन (न.)

aerometer
वातमापी (पु.)

aerometric
वातमितीय

aetio
इशिओ- (also etio-) ( in comb.)

aetio-bilianic acid
इशिओ-बॅलिऍनिक आम्ल

affinity
आसक्ति (स्त्री.)

affinity chromatography
आसक्ति आधारित वर्णलेखन

affinity constant
आसक्ति स्थिरांक

affinity curve
आसक्ति आलेख

affinity elution
आसक्ति आधारित निक्षालन

affinity labeling
१ आसक्ति आधारिति विलक्षीकरण २ आसक्ति आधारित चिन्हीकरण

affinity of dyes for fibre
तंतूची रंजकासक्ती

affinity ratio
आसक्ति गुणोत्तर

afilatoxin
ऍफ्लाटॉक्सिन (न.)

afirbrinogenemia
अफारयबिनोजेनरक्तता (स्त्री.)

after-baking
अनुभर्जन (न.), पश्चबेकिंग (न.)

after-contraction
पश्च संकोचन (न.)

after-cooler
अनुशीतक (पु.)

after-coppering
पश्चताम्रन (न.)

after-damp
अनिविस्फोटज वायु (पु.)

after-deposit
अनुनिक्षेप (पु.)

after-drainage
पश्चनिःसार (पु.)

after-effect
पश्च परिणाम (पु.), पश्चात परिणाम (पु.)

after-exposure
पश्च प्रभावन (न.)

after-fermentation
पश्च किण्वन (न.)

afterbleaching
अनुविरंजन (न.), पश्चविरंजन (न.)

afterblow
अनुधमन (न.), पश्चधमन (न.)

afterchrome dying
पश्चक्रोम रंगाई

afterchrome dying process
पश्चक्रोम रंजन प्रक्रिया

afterchroming
पश्चक्रोमन (न.), अनुक्रोमन (न.)

agammaglobulinemia
गॅमाग्लोब्युलिनहीनता (स्त्री.), गॅमाग्लोब्युलिनहीनरक्तता (स्त्री.), गॅमाग्लोब्युलिनिमिआ (पु.)

agar
ऍगार (न.)

agar diffusion method
ऍगार विसरण पद्धति

agar gel
ऍगार जेल

agar gel electrophoresis
ऍगार जेल विद्युत भारितकणसंचलन

agar plate count
ऍगारबशीय गणनांक

agaricic acid
ऍगारिसिक आम्ल

agarinic acid
ऍगारिनिक आम्ल

agate
अगेट (न.), अकीक (न.)

agathalene
ऍगॅथ२लीन (न.)

agathic acid
ऍगॅथिक आम्ल

age
१ आयु (न.), वय (न.), २ आयुर्मान (न.) ३ युग (न.) period v.t.i. १ कालप्रभावन होणे २ काल निश्चयन करणे, वयमापन करणे, वय ठरवणे ३ (to suffer with the passage of time a diminution of essential properties and forces) कालक्षरण होणे

age-hardened
काल-दृढीभूत, कालकठिणीभूत

age-hardening
कालदृढन (न.), कालकठिणीभवन (न.) adj. कालदृढनशील, कालकाठिण्यशील ( कालांतराने कठीण होणारा)

age-hardening alloy
कालदृढनशील संमीश्र, कालकाठिण्यशील संमिश्र ( कालांतराने कठीण होणारे संमिश्र )

age-register
कालक्षरणविरोधी (पु.)

agent
१ कारक (पु.), oxidising agent, ऑक्सिडीकारक, २ औषधीद्रव्य (न.), chemotherapeutic agent, रासायनिक औषधिद्रव्य, रासायनिक उपचारद्रव्य

agent-in-water method
जलस्थ-कारक पद्धति

agent-in0oil method
तैलस्थ-कारक पद्धति

Ager electron
ऑगर इलेक्ट्रॉन

aggiomerate
संपिडित n. संपिड (न.), v.t.i., समुच्चयन करणे, समुच्चयन होणे

aggregation
समुच्चयन (न.)

aging
१ कालप्रभावन (न.) २ कालनिश्चयन (न.), वयमापन (न.) ३ क्षरण (न.), कालक्षरण (न.)

aging of precipitates
अवक्षेप कालप्रभावन

aging test
कालप्रभावन चाचणी

aginomoto
ऑजिनोमोटो (पु.) (also called Accent or monosodium glutamate)

agitate
१ क्षोभ करणे, क्षोभ होणे २ क्षोभवणे

agitation
१ क्षोभ (पु.), २ क्षोभण (न.)

aglucone
अग्लुकोन (न.), अग्लुकोज (पु.)

aglycone
अग्लायकोन (न.)

agnosterol
ऍग्नेस्टेरॉल (न.)

agrilon
ऍग्रिलॉन (न.)

aguilas ore
ऍग्युलस धातुक, ऍग्युलस धातुपाषाण

AHF
AHF  (abbr. of antithemophilic factor)

AHG
AHG  1 (abbr. of antithemophilic globulin) AHG 2 (abbr. of antithuman globulin)

Ahifors screen
अल्फोर्स छाननी

AICAR
AICAR  (abbr. of 5-aminioimidazole-4-carboximide ribonucleotide)

AICF
AICF  (abbr. of autoimmune complement fixation)

Aich's metal
आइक धातु

air
हवा (स्त्री.), वात (पु.)

air condenser
वात संघनित्र

air fraction
वातांश (पु.)

air friction
वात घर्षण

air hardenability test
वात दृढक्षमता चाचणी

air monitor
वात-बोधक (पु.), वात नियंत्रक (पु.)

air oven
वात गरम पेटी

air peak
हवा शिखर

air separation
वात-पृथक्करण (न.)

air wall chamber
वात भित्ति कक्ष

air-bag
वातपिशवी (स्त्री.)

air-bath
वात मज्जनी (स्त्री.)

air-cooling
वातशीतन (न.)

air-dried
वातशुष्क

air-hoist
१ वात उच्चालन यंत्र (न.) २ वात उच्चालन (न.)

airco process
एअरको प्रक्रिया

airproof
हवारोधी

airsing powder
फुलवण पूड

airtight
हवाबंद

ajacine
ऍजॅसीन (न.)

ajmalicine
अजमलीसीन (न.)

ajmaline
अजमलाइन (न.)

Alberger process
अल्बर्गर प्रक्रिया

Alberger salt process
अल्बर्गर लवण प्रक्रिया

Alberti furnace
अल्बर्टी भट्टी

albinism
१ धवलता (स्त्री.) २ वर्णकहीनता (स्त्री.)

albino
१ धवलरोगी (पु.) २ वर्णकहीन (पु.) adj. धवल

albond
अल्बॉन्ड (न.)

albumin
अल्ब्युमिन (न.)

albumin/globulin ratio
अल्ब्युमिनग्लोब्युलिन गुणोत्तर (short A/G ratio)

albuminoid
अल्ब्युमिनॉइड (न.) adj. अल्ब्युमिनयुक्त

albuminoid crystalloid
अल्ब्युमिनॉइड स्फटिकाभ

albumunuria
अल्ब्युमिनमेह (पु.)

alchemist
किमयागार (पु.), रसवादी (पु.)

alchemy
किमया (स्त्री.)

alchlor process
अल्क्लोर प्रक्रिया

alcogel
अल्कोजेल (न.)

alcohol
अल्कोहोल (न.)

alcohol dehydrogenase
अल्कोहोल डीहायड्रोजिनेज

alcoholate
अल्कोहोलेट (न.)

alcoholic extract
अल्कोहोल-निष्कर्ष (पु.)

alcoholic fermentation
अल्कोहोली किण्वन

alcoholometer
अल्कोहोलमापी (पु.)

alcoholometry
अल्कोहोलमिति (स्त्री.)

alcoholysis
अल्कोहोली अपघटन (स्त्री.)

alcoxol
अल्कोसोल (न.)

aldehyde
अल्डिहाइड (न.)

aldehyde column
अल्डिहाइड स्तंभ ( उपकरण ) (apparatus)

aldehyde resin
अल्डिहाइड रेझिन, अल्डिहाइड राळ

aldehydic acid
अल्डिईइडी आम्ल

aldip process
अल्डिप प्रक्रिया

aldo decox
अल्डो डिकॉक्स

aldobiose
अल्डोबायोज (न.)

aldohexose
अल्डोहेक्सोज (न.)

aldol
अल्डोल (न.)

aldol condensation
अल्डोल संघनन

aldol condensation reaction
अल्डोल संघनन अभिक्रिया

aldolase
अल्डोलेज (पु.)

aldose
अल्डोज (न.)

aldosterone
अल्डोस्टेरॉन (न.)

aldosteronium
अतिअल्डोस्टेरॉनता (स्त्री.)

Alexejeff's method
ऍलेक्झेजेफ पद्धति

Alfin catalyst
अल्फिन उत्प्रेरक

alicyclic
ऍलिवलयी carbocyclic

alicyclic hydrocarbon
ऍलिवलयी हायड्रोकार्बन

alignment
संरेखन (न.) arrangement  (also alinement)

alike
सारखा similar

alimentary canal
अन्नमार्ग (पु.), अन्ननलिका (स्त्री.)

alimentary glycosuria
अन्न शर्करामेह

alinement
alignment

aliphatic
ऍलिफॅटिक

aliphatic series
ऍलिफॅटिक श्रेणी

aliquot
(द्रवाचा) निश्चित भाग (पु.)

alite
अलाइट (न.), सिमेंट खंगर (पु.)

alitise
अलाइटीकरण करणे, अलाइटीभवन होणे

alizarine
ऍलिझरिन पिवळा

alkalescence
मिताल्कधर्मता (स्त्री.)

alkali
अल्क (पु.)

alkali blue
अल्क नील

alkali cellulose
अल्क सेल्युलोज

alkali disease
अल्क रोग

alkali metal
अल्क धातु

alkali process
अल्क प्रक्रिया

alkali radical
अल्कधर्मी मूलक

alkalimetric titration
अल्कमितीय अनुमापन

alkalimetry
अल्कमिति (स्त्री.)

alkaline Bohr effect
अल्कधर्मी बोहर परिणाम

alkaline earth metal
अल्कमृदा धातु

alkaline elements
अल्कधर्मी मूलद्रव्ये (न.अ.व.)

alkaline fusion
सहाल्क वितळण

alkaline hydrolysis
अल्कयुक्त जलीय अपघटन

alkaline oxide
अल्कधर्मी ऑक्साइड

alkaline pH
अल्कधर्मी pH

alkaline phosphotase
अल्कधर्मी फॉस्फेटेज

alkaline reaction
अल्कयुक्त अभिक्रिया

alkaline solution
अल्कधर्मी द्रावण, अल्कयुक्त द्रावण

alkalinity
अल्कधर्मिता (स्त्री.)

alkalisation
अल्कलीकरण (न.), अल्कलीभवन (न.)

alkalise
अल्कलीकरण करणे, अल्कलीभवन होणे

alkaloid
अल्कलॉइड (न.), अल्काभ (न.), adj. अल्काभ

alkalosis
१ अल्कमयता (स्त्री.) २ अल्कवृद्धि (स्त्री.)

alkane
अल्केन (न.) (also called alkyne)

alkanet
अल्कानेट (न.), रक्तमूळजन्य रंग (पु.) (अल्कनेट टिक्टोरिया या मुळीच्या साहाय्याने बनविलेला रंग)

alkanna tinctoria
अल्काना टिंक्टोरिया

alkannin
अल्कानिन (न.)

alkanolamine
अल्कॅप्टोनमेह (पु.)

alkasil
अल्किनाइन (न.)

alkimido group
अल्किमिडो गट

alkimino function group
अल्किमिनो क्रियात्मक गट

Alkin's effect
अल्किन प्रभाव

alkinol
अल्किनॉल (न.)

alkoxide
अल्कॉक्साइड (न.)

alkoxy radical
अल्कॉक्सि मूलक

alkyd
अल्किल (न.)

alkyd resin
अल्किड रेझन, अल्किड राळ

alkyl
अल्किल (न.)

alkyl halide
अल्किल हॅलाइड

alkyl radical
अल्किल मूलक

alkyl shift
अल्किल सृति

alkyl-oxygen-fission
अल्किल-ऑक्सि-विखंडन (न.)

alkylation
अल्किलीकरण (न.)

alkylene
अल्किलीन (न.)

alkylphenyl
अल्किलफेनील (abbr. alphyl)

alkyne
अल्काइन (न.) (also called alkane)

alkyne group
अल्काइन गट

alkynyl group
अल्किनिल गट, अल्किनिल समूह

all-or-none
सर्व-वा-शून्य

allantoin
ऍलॅनटॉइन (न.)

allatum hormone
ऍलॅटम संप्रेरक, ऍलॅटम हार्मोन

allele
allelomorph

allelic allotype
युग्मविकल्पी विविधता

allelomorph
युग्मविकल्पी (पु.), ऍलेलोमॉर्फ (पु.) (also allele)

allelotrope
ऍलेलोट्रॉप (न.)

allelotropism
ऍलेलोट्रॉपता (स्त्री.)

allemontite
ऍलेमॉन्टाइट (न.)

Allen correction
ऍलन संशुद्धि

Allen's test
ऍलन चाचणी

allene
ऍलीन (न.)

allergen
ऍलर्जीकारी प्रोटीन, ऍलर्जीकारी प्रथिन

allergy
ऍलर्जी (स्त्री.), वावडे (न.)

allethrin
ऍलेथिन (न.)

allicine
ऍलिसिन (न.)

Allihn condenser
ऍलिन संघननी

allochroite
ऍलोक्राइट (न.)

allochromy
अपवर्णता (स्त्री.)

allocinnamic acid
ऍलोसिनॅमिक आम्ल

alloclasite
ऍलोक्लासाइट (न.)

allocyanine
ऍलोसायानिन (न.)

alloisomerism
ऍलोसमसूत्रता (स्त्री.)

allomeric
समस्फटिकरूपी

allomerism
समस्फटिकरूपता (स्त्री.)

allomorphism
अपस्फटिकरूपता (स्त्री.)

allomorphous
अपस्फटिकरूपी

allopalladium
ऍलोफनामाइड (न.) (also called biuret)

allophane
ऍलोफेन (न.)

alloplex interaction
ऍलोप्लेक्स अन्योन्यक्रिया

allose
ऍलोज (न.)

allosteric
ऍलोस्टेरी, ऍलोत्रिमितिविन्यासी

allosteric activation
ऍलोस्टेरी सक्रियण

allosteric effector
ऍलोस्टेरी प्रभावक, ऍलोत्रिमितिविन्यासी प्रभावक

allosteric enzyme
ऍलोस्टेरी एन्झाइस, ऍलोस्टेरी विकर, ऍलोत्रिमितिविन्यासी एन्झाइम, ऍलोत्रिमितिविन्यासी विकर

allosteric inhibition
ऍलोस्टेरी संदमन, ऍलोत्रिमितिविन्यासी अन्योन्यक्रिया

allosteric interaction
ऍलोस्टेरी अन्योन्यक्रिया, ऍलोत्रिमितिविन्यासी अन्योन्यक्रिया

allosteric protein
ऍलोस्टेरी प्रोटीन, ऍलोत्रिमितिविन्यासी प्रोटीन

allosteric site
नियामक केंद्र (also regulatory site)

allosteric transaction
ऍलोस्टेरी संक्रमण, ऍलोत्रिमितिविन्यासी संक्रमण

allotopic
अपधर्मी

allotopy
अपधर्मता (स्त्री.)

allotoxin
ऍलोटॉक्सिन (न.)

allotriophagy
अपरूपता (स्त्री.) polymorphism  (also allotropism)

alloxazin
ऍलोक्झॅझिन (न.) (also called isoflavin)

alloxuric bodies
ऍलोक्झुरिक पदार्थ (पु.अ.व.)

alloy
१ धातुमिश्रण करणे २ संमिश्र तयार करणे, n. संमिश्र (न.), संमिश्र धातु (पु.)

alloy electrode
संमिश्रधातु इलेक्ट्रोड

alloying
१ धातुमिश्रण (न.) २ संमिश्र तयार करणे (न.)

allozyme
ऍलोझाइम (न.)

allspice
परिपूर्ण मसाला (पु.)(पिमेन्टो फळाचे चूर्ण) (also pimenta or Jamaica pepper)

allulose
ऍल्युलोज (न.)

allyl
ऍलिल

allyl group
ऍलिल गट

allylate
ऍलिलीकरण करणे, ऍलिलन करणे

allylation
ऍलिलीकरण (न.), ऍलिलन (न.)

allylation reaction
ऍलिलीकरण अभिक्रिया, ऍलिलन अभिक्रिया

allylene
ऍलिलिन (न.)

allylic rearrangement
ऍलिल पुनर्रचना

allysine
ऍलिसाइन (न.)

almandine
अल्मन्डाइट (न.) (also called almandite)

Almen test
आल्मेन चाचणी

alneon
ऍलनिऑन (न.)

alnuoid
ऍलन्युऑइड (न.)

Alnus
ऍल्नस (न.) Bot. (alnus bark contains tannic acid)

alochrysine
ऍलोक्रायसिन (न.)

aloewood
ऍलोवुड (न.)

aloin
ऍलॉइन (न.)

alpax
ऍल्पॅक्स (न.)

alpha
आल्फा (पु.) (अल्फा किंवा A) (symbol alpha or A)

alpha amylase
आल्फा अमायलेज

alpha bond
आल्फा बंध (अल्फा-बंध) (alpha-bond)

alpha cellulose
आल्फा सेल्युलोज

alpha chain
आल्फा शृंखला

alpha decay
आल्फा ऱ्हास

alpha helix
आल्फा हेलिक्स

alpha ionone
आल्फा आयोनोन

alpha keratin
आल्फा केरॅटिन

alpha lactalbumin
आल्फा लॅक्टॉल्ब्युमिन

alpha lipoprotein
आल्फा मेदप्रथिन, आल्फा लिपोप्रोटीन

alpha method
आल्फा पद्धति

alpha osidation
आल्फा ऑक्सिडन, आल्फा ऑक्सिडीकरण

alpha particle
आल्फा कण ( आल्फा कण ) (alpha-particle)

alpha picoline
आल्फा पिकोलिन

alpha plateau
आल्फा पठार, आल्फा तल

alpha process
आल्फा प्रक्रिया

alpha radiation
आल्फा प्रारण

alpha separator
आल्फा विलगक

alpha threshold
आल्फा प्रभावसीमा

alpha-5-phosphoribosyl-1-pyrophosphate
अल्फा-५-फॉस्फोरिबोसिल-१-पायरोफॉस्फेट

alpha-alpha trehalose
आल्फा-आल्फा ट्रिहॅलोज (also called mushroom sugar)

alpha-fetoprotein
आल्फा-फेटोप्रोटीन (न.)

alpha-ketoglutarate pathway
अल्फा केटोग्लुटारेट मार्ग

alpha-rays
आल्फा किरण (पु.अ.व.) (आल्फा किरण) (alpha rays)

alphaol
आल्फोल (न.)

alphatopic
आल्फाटॉपिक

alphazurine
आल्फाझुरिन (न.)

alphyl
आल्फिल (abbr. of alkylphenyl)

alpinin
आल्पिनिन (न.)

ALS
ALS  (abbr, of antilymphocyte serum)

Alsace gum
अल्सास गोंद

alsol
अल्सोल (न.)

alsonite
अल्स्टोनाइट (न.)

alstonine
अल्स्टोनाइन (न.)

alternating
१ एकांतर, एकांतरित २ प्रत्यावर्ती

alternating -current polarography
प्रत्यावर्तीधारा पोलॅरोग्राफी

alternating axis of symmetry
सममितीचा प्रत्यावर्ती अक्ष (also called rotation reflection axis)

alternating current
प्रत्यावर्ती धारा

alternating-current
प्रत्यावर्ती धारा

alternation
प्रत्यावर्तित्र (न.), ऑल्टरनेटर (पु.)

altheine
ऍल्थीन (न.)

althes
ऍल्थीज (न.) (althea)

altiscope
परिदर्शी (पु.)

altite
अल्टाइट (न.)

altitude
१ उच्चता (स्त्री.), उंची (स्त्री.) २ उन्नतांश (पु.)

altrose
आल्ट्रोज (न.)

aludel
ऍल्युडेल (न.)

alum
ऍलम (न.), तुरटी (स्त्री.)

alum precipitation
ऍलम अवक्षेपण, तुरटी अवक्षेपण

alumian
ऍल्युमिअन (न.) (a white, native, basic aluminium sulphate)

alumina
ऍल्युमिना (न.) (also called aluminum oxide)

alumina gel
ऍल्युमिना जेल

aluminate
ऍल्युमिनेट (न.)

aluminiferous
ऍल्युमिनिअममय

aluminite
ऍल्युमिनाइट (न.)

aluminium (AI)
ऍल्युमिनिअम (AI) (न.)

aluminium mordant dye
ऍल्युमिनिअम बंधक अवलंबी रंजक

aluminium triethyl
ऍल्युमिनिअम ट्रायएथिल

aluminoferric
ऍल्युमिनोफेरिक

aluminon
ऍल्युमिनॉन (न.)

aluminum oxide
ऍल्युमिनिअम ऑक्साइड (also called alumina)

alumite
ऍल्युमाइट (न.) (also called alunite)

alumnol
ऍल्युम्नॉल (न.)

alunite
ऍल्युनाइट (न.) (also called alumite) (neutral alum stone(

alunogen
ऍल्युनोजेन (न.)

alveolar
१ गृहिका २ वायुकोश

alveolar air
वायुकोशातील हवा

alvite
अल्वाइट (न.)

alypine
ऍलिपाइन (न.)

Amadori rearrangement
ऍमाडोरी पुनर्रचना

amalgam electrode
पारदमिश्र इलेक्ट्रोड

amalgamate
पारदसंमिश्र करणे

amalgamation
पारदसंमिश्रण (न.)

amalgamator
पारदसंमिश्रक (न.)

amalgum
पारदसंमिश्र (न.), पारदमिश्र (न.)

amalic acid
ऍमॅलिक आम्ल

amalinic acid
ऍमॅलिनिक आम्ल

amandin
ऍमॅन्डिन (न.)

amanitine
ऍमॅनिटाइन (न.)

amaranth
ऍमॅरॅन्थ (न.)

amarine
ऍमॅरीन (न.)

amaroid
ऍमॅरॉइड

amaron
ऍमॅरॉन (न.)

amatol
ऍमॅटॉल (न.)

amazonite
ऍमॅझोनाइट (न.)

amber
ऍम्बर (न.)

amber codon
ऍम्बर कोडॉन

amber mutant
ऍम्बर उत्परिवर्त

amber mutation
ऍम्बर उत्परिवर्तन

amber suppression
ऍम्बर दमन

ambergris
ऍम्बरग्रिस (न.)

amberite
ऍम्बराइट (न.)

ambient condition
पर्यावरणी स्थिति

ambiguity
संदिग्धता (स्त्री.)

ambiguous codon
संदिग्ध कोडॉन

ambivalent codon
उभयवृत्ति कोडॉन, ऍम्बिव्हॅलन्ट कोडॉन

ambivalent mutation
उभयवृत्ति उत्परिवर्तन

amblygonite
ऍम्ब्लिगोनाइट (न.)

amblystegite
ऍम्ब्लिस्टेगाइट (न.)

amboceptor
ऍम्बोसेप्टर (न.)

ambreic acid
ऍम्बेइक आम्ल

ambrein
ऍम्बीन (न.)

ambrette
ऍम्बेट (न.)

ambrettolic acid
ऍम्बेटोलिक आम्ल

ambrion
ऍम्बिऑन (न.)

ambrite
ऍम्बाइट (न.)

ameba
amoeba

amebicide
अमीबानाशक (पु.)

ameboid
अमीबासदृश, अमीबाभ, अमीबॉइड (also ameboid)

ameboid
अमीबासदृश, अमीबाभ, अमीबॉइड (also ameboid)

amelairoside
ऍमेलएरोसाइड (न.)

American aloe
अमेरिकन ऍलोइ

americium (Am)
अमेरिशिअम (Am) (न.)

Ames moisture tester
ऍमिस आर्द्रता परीक्षित्र

amesite
ऍमेसाइट (न.)

amethopterin
ऍमेथोप्टेरिन (न.)

amethyst
ऍमेथिस्ट (न.), जंबुमणि (पु.)

ametryne
ऍमेट्रीन (न.)

amianthus
ऍमिऍन्थस (न.)

amicron
ऍमिक्रॉन (न.)

amidase
अमायडेज (न.)

amidation
अमायडीकरण (न.), अमायडन (न.)

amidation reaction
अमायडीकरण अभिक्रिया, अमायडन अभिक्रिया

amide
ऍमाइड (न.)

amide group
ऍमाइड गट, ऍमाइड समूह

amidin
अमायडिन (न.)

amidines
ऍमिडिने (न.अ.व.)

amidino
ऍमिडिनो

amidino group
ऍमिडिनो गट (also called guanyl)

amidinotransferase
ऍमिडिनोट्रान्सफरेज

amido
ऍमिडो

amido group
ऍमिडो गट

amidogen
ऍमिडोजेन (न.)

amidol
ऍमिडॉल (न.)

amidone
ऍमिडोन (न.)

amidopyrine
ऍमिडोपायरिन (न.)

amidoxime
ऍमिडोक्झाइम (न.)

amidoxyl
ऍमिडॉक्झिल

amination
अमाइनन (न.), अमिनीकरण (न.), अमिनीभवन (न.)

amination reaction
अमिनीकरण अभिक्रिया

amine
अमाइन (न.)

amine-oxide group
अमाइन-ऑक्साइड गट

amino
ऍमिनो

amino acid
ऍमिनो आम्ल

amino acid accepting RNA
ऍमिनो आम्लग्राही RNA

amino acid activating enzyme
ऍमिनो आम्ल सक्रियकारी विकर

amino acid activation
ऍमिनो आम्ल सक्रियण

amino acid analyser
ऍमिनिओ आम्ल विश्लेषित्र

amino acid analysis
ऍमिनो आम्ल विश्लेषण

amino acid composition
ऍमिनो आम्ल संघटन

amino acid incorporation
ऍमिनो आम्ल समावेशन

amino acid oxidase
ऍमिनो आम्ल ऑक्सिडेज

amino acid replacement
ऍमिनो आम्ल प्रतिस्थापन

amino acid residue
ऍमिनो आम्ल अवशेष

amino acid sequence
ऍमिनो आम्ल क्रम

amino acid sequencer
ऍमिनो आम्ल क्रमक

amino acid side chain
ऍमिनो आम्ल पार्श्व शृंखला

amino group
ऍमिनो गट

amino sugar
ऍमिनो साखर

aminoacidic pathway
ऍमिनोऍडिपिक उपमार्ग

aminoaciduria
ऍमिनो-आम्लमेह (पु.)

aminoacil-tRNA
ऍमिनोऍसिल-tRNA

aminoacil-tRNA site
ऍमिनोऍसिल-tRNA स्थान

aminoacyl-
ऍमिनोऍसिल-

aminobutyrate bypass
ऍमिनोब्युटिरेट उपमार्ग

aminoglycoside antibiotics
ऍमिनोग्लायकोसाइड प्रतिजैविके (न.अ.व.)

aminoid
ऍमिनॉइड

aminoketone
ऍमिनोकीटोन (न.)

aminopeptidase
ऍमिनोपेप्टिडेज (पु.)

aminophenol
ऍमिनोफेनॉल (न.)

aminopherase
ऍमिनोफिरेज (न.)

aminophylline
ऍमिनोफायलिन (न.)

aminopterin
ऍमिनोप्टेरिन (न.)

aminopurine
ऍमिनोप्युरिन (न.)

amiton
ऍमिटॉन (न.)

ammelide
ऍमेलाइड (न.)

ammeline
ऍमेलाइन (न.)

ammeter
ऍम्पिअरमापी (पु.), ऍमीटर (पु.), विद्युतधारामापी (पु.) (also amperemeter or amperometer)

ammide complex
ऍमाइन संकुल

ammiolite
ऍमिओलाइट (न.)

ammite
ऍमाइट (न.)

ammoidin
ऍमॉयडिन (न.)

ammonate
१ ऍमोनेट (न.), २ अमोनीकरण (न.), अमोनिअन (न.)

ammonia
अमोनिआ (पु.)

ammonia fixation
अमोनिआ स्थिरण

ammonia process
अमोनिआ प्रक्रिया

ammoniacal
अमोनिआयुक्त

ammoniacal silver nitrate
अमोनिआयुक्त सिल्व्हर नायट्रेट

ammoniate
अमोनिएट (न.)

ammoniated iron
अमोनिआयुक्त आयर्न

ammonification
अमोनीकरण (न.)

ammonifying
अमोनियनकारी (पु.)

ammonite
अमोनाइट (न.)

ammonium
अमोनिअम (न.)

ammonium chloride
अमोनिअम क्लोराइड

ammonium ion
अमोनिअम आयन

ammonium molybdate
अमोनिअम मॉलिब्डेट

ammonium phosphomolybdate
अमोनिअम फॉस्फोमॉलिब्डेट

ammonium sulphate fractionation
अमोनिअम सल्फेट प्रभाजन

ammonolysis
अमोनिआ अपघटन (न.)

ammonotelic organism
अमोनिआ उत्सर्गी प्राणी

amnion cell
उल्व पेशी

amniotic fluid
उल्व द्रव

amobarbital
ऍमोबार्बिटल (न.)

amodiaquine
ऍमोडायक्विन (न.) (drug)

amoeba
अमीबा (पु.) (also ameba)

amorphism
अस्फटिकता (स्त्री.)

amorphous
अस्फटिकी

amorphous polymer
अस्फटिकी बहुवारिक

amorphous region
(तंतूमधील) अस्फटिकी भाग (of a fibre)

amorphous state
अस्फटिकी अवस्था, अनियत अवस्था

amosite
ऍमोसाइट (न.)

amount
१ राशि (स्त्री.), रास (स्त्री.), २ परिमाण (न.) (of a substance)

amoxy
ऍमॉक्सी (न.)

AMP
AMP  1 (abbr. of adenosine monophosphate) AMP 2 (abbr. of adenosine-5'-monophosphate)

ampelite
ऍम्पेलाइट (न.)

ampere
ऍम्पिअर (न.)

amperemeter
ammeter

amperometer
ammeter

amperometric method
धारामापीय पद्धति

amperometric titration
ऍम्पिअरमितीय अनुमापन

amperometry
ऍम्पिअरमिति (स्त्री.)

amphenon
ऍम्फेनॉन (न.)

amphetamine
ऍम्फेटॅमाइन (न.)

amphibaric
ऍम्फिबॅरिक

amphibole
ऍम्फिबोल (न.)

amphibolic metabolic pathway
ऍम्फिबोलिक मेटॅबोलिक मार्ग

amphibolite
ऍम्फिबोलाइट (न.)

amphichromatic
ऍम्फिक्रोमॅटिक

amphiprogic
ऍम्फिप्रोटिक, प्रोटॉनदायीग्राही (able to lose or gain a proton)

ampholyte
उभयधर्मी विद्युत अपघटनी (स्त्री.)

ampholytoid
ऍम्फोलिटॉइड

amphoteric
उभयधर्मी

amphoteric detergents
उभयधर्मी निर्मलक (पु.अ.व.)

amphoteric ion
उभयधर्मी आयन

amphoteric oxide
उभयधर्मी ऑक्साइड

amphoteric salt
उभयधर्मी क्षार

amphoteric solvent
उभयधर्मी द्रावक

amphotericin B
ऍम्फोटेरिसिन बी

amphotropine
ऍम्फोट्रॉपिन (न.)

ampicillin
ऍम्पिसिलिन (न.)

amplification
प्रवर्धन (न.)

amplification coefficient
प्रवर्धनांक (पु.) (also amplification factor)

amplifier
प्रवर्धी (पु.)

amu
amu  (abbr. of atomic mass unit)

amyelination
अमायलिनन (न.)

amygdalic acid
ऍमिग्डॉलिक आम्ल

amygdalin
ऍमिग्डेलिन (न.)

amygdophenin
ऍमिग्डोफेनिन (न.)

amyl
ऍमिल- (also called amylo-)

amylan
ऍमिलन (न.)

amylase
ऍमिलेज (पु.)

amylidene
ऍमिलिडीन (न.)

amylit
ऍमिलिट (न.)

amylo-
अमायलो- (also called amyl)

amylobacter
अमायलोबॅक्टर (न.)

amylobarbital
अमायलोबार्बिटल (न.)

amylobarbitone
अमायलोबार्बिटोन (न.)

amylocellulose
अमायलोसेल्युलोज (न.)

amyloclastic
अमायलोअपघटनी, अमायलोअपघटन (also amylolytic)

amyloclastic method
अमायलोअपघटन पद्धति

amylodextrin
अमायलोडेक्स्ट्रिन (न.)

amyloform
अमायलोफॉर्म (न.)

amylogen
अमायलोजेन (न.), विद्राव्य स्टार्च (पु.)

amylograph
ऍमिलआलेख (पु.)

amyloid
ऍमिलॉइड (न.) adj. ऍमिलआभ, ऍमिलाभ

amyloin
ऍमिलॉइन (न.)

amylolysis
अमायलोअपघटन (न.)

amylolytic
amyloclastic

amylolytic enzyme
अमायलोअपघटनी विकर

amylolytic fermentation
अमायलोअपघटनी किण्वन

amylometric method
अमायलोमितीय पद्धति

amylopectin
अमायलोपेक्टिन (न.)

amyloplast
मंडलवक (न.), अमायलोलवक (न.), अमायलोप्लास्ट (न.)

amylopsase
अमायलोप्सेज (न.)

amylose
अमायलोज (न.)

amylose synthetase
अमायलोज सिंथेटेज

amylum
अमायलम (न.)

amyrin
ऍमिरीन (न.)

anabasine
ऍनाबेसिन (न.)

anabiosis
पुनर्जीवन (न.)

anabolic
उपचयी, उपचय-

anabolism
उपचय (पु.)

Anacardiaceae
ऍनाकार्डिअसी (स्त्री.)

anacardic acid
ऍनाकार्डिक आम्ल

anacardin
ऍनाकार्डिन (न.)

anacardium
ऍनाकार्डिअम (न.)

anaciastic
अपवर्तनशक्ति- (having refracting powers)

anacidity
अनाम्लता (स्त्री.)

anaemia
anemia

anaemic
anemic

anaerobic
वातनिरपेक्षी, विनॉक्सि-

anaerobic fermentation
वातनिरपेक्षी किण्वन

anaerobic glycolysis
वातनिरपेक्षी ग्लायकोलयन

anaerobic respiration
वातनिरपेक्षी श्वसन

anaerobiosis
वातनिरपेक्ष जीवन (न.), विनॉक्सि जीवन (न.), वातनिरपेक्षता (स्त्री.)

anaerobiotic
वातनिरपेक्ष जीवीय, वातनिरपेक्षजीविक

anaesthesia
१ बधिरावस्था (स्त्री.) २ वधिरीकरण (न.)

anaesthetic
१ बधिरकारी २ बधिर- n. बधिरकारी (औषध इ.)

anagyrine
ऍनागायरिन (न.)

anahemin
ऍनाहिमिन (न.)

anairobe
विनॉक्सि-जीव (पु.)

analbuminemia
अनाल्ब्युमिनेमिआ (पु.)

analeptic
स्वास्थ्यस्थापक

analgen
ऍनल्जेन (न.)

analgesia
ऍनल्जेसिआ (पु.)

analgesic
वेदनाशामक

analgic
वेदनाहारी

analgin
ऍनल्जिन (न.)

anallachrom
ऍनल्क्रोम (न.)

analog computor
सादृश्यदर्शी संगणक

analog potentiostat
सदृश विभवस्थापी

analogous
१ समधर्मी २ सदृश homologous, similar

analogous enzyme variants
समधर्मी विकर परिवर्त (पु.अ.व.)

analogous series
१ समधर्मी श्रेणी २ सदृश श्रेणी

analogue
समधर्मी (पु.) homologue, समश्रेणीय

analogy
१ सादृश्य (न.) २ समधर्मता (स्त्री.)

analoids
ऍनॅलॉइडे (न.अ.व.)

analyse
विश्लेषण करणे

analyser
विश्लेषित्र (न.)

analyser crystal
विश्लेषक स्फटिक

analyser system
विश्लेषक संहति

analysis
विश्लेषण (न.) seperation bioanalysis, जैव विश्लेषण, colourimetric analysis, वर्णमितीय विश्लेषण, conformational analysis, समाविन्यासी विश्लेषण, coulometric analysis, कूलोममितीय विश्लेषण, electroanalysis, विद्युत विश्लेषण, gravimetric analysis, भारात्मक

analysis of covariance
सहप्रचरण विश्लेषण

analysis of variance
प्रचरण विश्लेषण

analyst
विश्लेषक (पु.)

analystic
वैश्लेषिक, विश्लेषणात्मक (also analytical)

analyte
विश्लेषणीय (न.), विश्लेष्य (न.)

analytical balance
वैश्लेषिक तराजू, विश्लेषणात्मक तुला

analytical biochemistry
विश्लेषणात्मक जीवरसायनशास्त्र

analytical chemistry
विश्लेषणात्मक रसायनशास्त्र

analytical equation
विश्लेषणात्मक समीकरण

analytical method
विश्लेषणात्मक पद्धति

analytical operation
वैश्लेषिक क्रिया, विश्लेषणात्मक क्रिया

analytical procedure
वैश्लेषिक कार्यपद्धति, विश्लेषणात्मक कार्यपद्धति

analytical reaction
विश्लेषणात्मक अभिक्रिया

analytical reagent
विश्लेणात्मक अभिकारक (abbr. A.R.)

analytical separation
विश्लेषणात्मक विलगन

analytical test
विश्लेषणात्मक चाचणी

analytical ultracentrifuge
विश्लेषणात्मक पराअकेंद्रित्र

analytical weight
वैश्लेषिक वजन

anamolous dispersion
असंगत अपस्करण

anaphase
पश्चावस्था (स्त्री.)

anaphoresis
ऋणकण-संचलन (न.)

anaphylactic response
अपप्रतिरक्षी प्रतिसाद

anaphylactic shock
अपप्तरिरक्षाकारी आघात

anaphylatoxin
अपप्रतिरक्षा (स्त्री.)

anaplasia
अविकसन (न.)

anaplerotic reaction
चयापचयी कार्बनयोजी अभिक्रिया

anarcotine
ऍनार्कोटिन (न.)

anatase
ऍनाटेज (न.)

anayodin
ऍनायोडिन (न.)

anchored compound
निबंधित संयुग

anchoring group
निबंधन गट, निबंधन समूह

ancillary product
साह्यभूत उत्पाद

andalusite
ऍण्डॅल्युसाइट (न.)

anderin
ँडेरिन (न.)

Andersen's disease
ँडरसन विकार

andesine
ऍण्डेसाइन (न.)

andesite
ऍण्डेसाइट

andorite
ऍण्डोराइट (न.)

andose
ँडोज (न.)

andradite
ऍण्ड्राडाइट (न.)

androgen
१ ँड्रोजेन (न.) २ पुंजन (न.)

androkin
ँड्रोकिन (न.)

andromedotoxin
ँड्रोमेडोटॉक्झिन (न.)

andrometoxin
ँड्रोमेटॉक्झिन (न.)

androstane
ँड्रोस्टेन (न.)

androsterone
ँड्रोस्टिरोन (न.)

anechoic
अप्रतिध्वनिक

anemia
१ अरक्तता (स्त्री.) २ पांडुरोग (पु.) (also anaemia)

anemic
अरक्तजन्य (also anaemic)

anemometer
पवनवेगमापी (स्त्री.), पवनदाबमापी (स्त्री.)

aneroid barometer
निर्द्रव्य हवादाबमापी

anesthesin
ऍनेस्थेसिन (न.)

anesthesiophore
बधिरकारी गट (पु.)

anesthetic derug
बधिरकारी औषध

anesthetic valve
बधिरकारी झडप

aneurysm
१ (of artery) धमनी विस्फारण (न.), २ धमनी अर्बुद (पु.)

angico gum
ँजिको झाडाचा डिंक

angiology
वाहिनीशास्त्र (न.)

angioma
वाहिनी अर्बुद (पु.)

angioneurosin
नायट्रोस्लिसरिन (न.)

angiosperm
ँजिओस्पर्म (न.)

angiotensin
ँजिओटेंसिन (न.) (also angiotonin)

angiotensinogen
ँजिओटेंसिनोजेन (न.)

angiotonin
angiotensin

angle
कोन (पु.)

angle of incidence
आपतन कोन

angle rotor
कोन घूर्णी

anglesite
ँग्लेसाइट (न.)

Angstrom unit
ँगस्ट्रॉम एकक

angular compound
कोनीय संयुग

angular dispersion
कोनीय अपस्करण

angular methyl group
कोनीय मेथिल गट, कोनीय मेथिल समूह

angular momentum
कोनीय संवेग

angular momentum quantum number
कोनीय संवेग क्वांटम अंक

angular velocity
कोनीय वेग

anhidrotic
स्वेदहारी औषध (न.)

anhydride
अनहायड्राइड (न.)

anhydrobiosis
निर्जवजीविता (स्त्री.)

anhydrous
निर्जल hydrous

anibine
ऍनिबाइन (न.)

anilide
ऍनिलाइड (न.)

aniline
ऍनिलिन (न.)

aniline black
ऍनिलिन काळा

aniline blue
ऍनिलिन निळा

aniline dye
ऍनिलिन रंजक

aniline salt
ऍनिलिन क्षार

anilism
ऍनिलिन बाष्प-विषबाधा (स्त्री.)

animal cell
प्राणि पेशी

animal charcoal
प्राणिज कोळसा

animal fibre
प्राणिज तंतु

animal harmone
प्राणिज संप्रेरक

animal protein factor
प्राणीप्रथिनकारक (पु.) (also called vitamin B12 or cyanocobalamine)

animal starch
प्राणिज स्टार्च

animal toxin
पाणिज विषद्रव्य

animal virus
प्राणिज विषाणु

anion
ऍनायन (पु.), ऋणायन (न.)

anion exchanger
ऋणायन विनिमयक

anion respiration
ऋणायन श्वसन

anion-exchange resin
ऋणायन-विनिमय राळ

anion-sensitive membrane electrode
ऋणायन संवेदी पटल इलेक्ट्रोड

anionic detergent
ऋणायनी निर्मलक

anionic polymerisation
ऋणायनी बहुवारिकन

anionotrophy
ऋणायनचलसमघटकता (स्त्री.) ionotropy, आयनचलसमघटकता, prototropy, प्रोटॉन चलसमघटकता

anisaldehyde
ऍनिसाल्डिहाइड (न.)

anisic acid
ऍनिसिक आम्ल

anisole
ऍनिसोल (न.)

anisomeric
असमसूत्री

anisotonic
असमपरासरी

anisotropic
विषमानुवर्ती, असमदिक, विषमदिक (also aelotropic)

anisotropic band
विषमानुवर्ती पट्टा

anisotropic crystal
विषमदैशिक स्फटिक, विषमदिक स्फटिक

anisotropic crystal
विषमदैशिक स्फटिक, विषमदिक स्फटिक

anisotropy
विषमानुवर्तिकता (स्त्री.) (also aeolotropy)

anneal
अनुशीतन करणे, सावकाश निववणे

annealing
अनुशीतन (न.)

annealing chamber
अनुशीतन कक्ष

annealing temperature
अनुशीतन तापमान

annihilation
१ नाशन प्रारण २ परिशून्यन प्रारण

annthracene
ँथासिन (न.)

anntimoniate
antimonate

annular
वलयाकार-, वलयाकृति-, कंकणाकृति-

annulene
ऍन्युलीन (न.)

anode
ऍनोड (पु.)

anode depolariser
ऍनोड विधुवक

anode rays
ऍनोड किरण (पु.अ.व.)

anodic
ऍनोडी

anodic deposit
ऍनोडी निक्षेप

anodic electrodeposition
ऍनोडी विद्युत निक्षेपण

anodic polarogram
ऍनोडी पोलॅरोग्रॅम

anodic stripping analysis
ऍनोडी अपखंडनी विश्लेषण

anodic wave
ऍनोडी तरंग

anodyne
वेदनाबधीरक (पु.)

anodynin
ऍनोडायनिन (न.) (also called antipyrine)

anolyte
ऍनोडी अपघट्य (न.)

anomalous
असंगत

anomalous osmosis
असंगत परासरण

anomalous valency
असंगत संयुजा, अनियमित संयुजा

anomaly
असंगति (स्त्री.), असंगतता (स्त्री.)

anomer
ऍनोमर (न.)

anomeric carbon
ऍनोमरी कार्बन

anomeric effect
ऍनोमरी प्रभाव

anomite
ऍनोमाइट (न.) (विशिष्ट लिथिअमयुक्त खनिज)

anonaceine
ऍनोनॅसीन (न.) (एक प्रकारचे अल्कलॉइड)

anorthic
त्रिअक्षी (also triclinic)

anorthite
ऍनॉर्थाइट (न.), (त्रिअक्षी कॅल्शिअम ऍल्युमिनिअम सिलिकेट)

anorthosite
ऍनॉर्थोसाइट (न.) (अग्निजन्य फेल्स्पार)

anoxemia
रक्तातील ऑक्सिन्यूनता (स्त्री.), ऍनॉक्सिरक्तता (स्त्री.) (also anomaemia)

anoxia
ऍनॉक्सिता (स्त्री.), ऊतींमधील ऑक्सिन्यूनता (स्त्री.) (also hypoxia)

anoxybiontic
विनॉक्सिजीवीय

ant oil
मुंगी तेल (also called furfural)

antagonism
प्रतिरोध (पु.)

antagonist
प्रतिरोधी (पु.)

antalkaline
प्रति अल्कधर्मी

antazoline hydrochloride
ऍन्टॅझोलाइन हायड्रोक्लोराइड

ante
पूर्व-

ante-pneumatic carbon
उपान्त्यपूर्व कार्बन

anterior
अग्र-, पुरस्थ

anthelmintic
ऍन्थेल्मिटिक (न.), कृमि निर्मूलक (न.)

anthocyanidin
ऍन्थोसायनिडिन (न.)

anthocyanin
ऍन्थोसायनिन (न.)

anthoxanthin
ऍन्थोक्झॅन्थिन (न.)

anthracite
ँथासाइट (न.)

anthraconite
ँथाकोनाइट (न.)

anthradiquinone
ँथाडायक्विनोन (न.)

anthraflavine
ँथाफ्लेव्हिन (न.)

anthranilic acid
ँथानिलिक आम्ल

anthranthrene
ँथांथीन (न.)

anthrapurpurin
ँथापर्प्युरिन (न.)

anthraquinol
ँथाक्विनॉल (न.)

anthraquinone
ँथाक्विनोन (न.)

anthraquinone dyes
ँथाक्विनोन रंजक (पु.अ.व.)

anthraquinoneosadiazole dyes
ँथाक्विनोन-ऑक्झॅडायाझोल रंजक (पु.अ.व.)

anthrasol dyes
ँथासोल रंजक (पु.अ.व.)

anthrone reaction
ँथोन अभिक्रिया

anti
१ प्रति २ (as, in geometric isomerism) पार-

anti-black-tongue factor
जिव्हाकृष्णतारोधी जीवनसत्त्व (also called vitamin B5 or nicotinic acid or antipellagric vitamin)

anti-catalyst
प्रति-उत्प्रेरक (पु.)

anti-diazo compounds
पार-डायऍझो संयुगे (न.अ.व.)

anti-infective vitamin
संसर्गरोधी जीवनसत्त्व, संसर्गरोधी व्हिटॅमिन (also called antixerophthalmic factor or vitamin A)

anti-logarithm
प्रति लागरिथम (पु.)

anti-neutron
प्रतिन्यूट्रॉन (पु.)

anti-staling agent
शिळवण प्रतिबंधकारी

anti-stokes line
प्रति-स्टोक्स रेषा

anti-syn isomerism
पार-अपार समसूत्रता

antialdoxime
पार-अल्डोक्झाइम (न.)

antiallpecia vitamin
प्रति अल्पीसिआ जीवनसत्त्व

antianaphylactin
प्रति ऍनाफायलॅक्टिन (न.)

antiantibody
प्रतिप्रतिद्रव्य (न.)

antiantitode
प्रति उतारा (पु.)

antiarrythmic drugs
ह्रद्स्पंद नियामक औषधे (न.अ.व.)

antiarthritic
सांधेदुखीरोधी

antiasthmatic
दमारोधी

antiauxin
प्रतिवृद्धिनियामक (न.), प्रति ऑक्झिन (न.)

antibacterial
जीवाणुरोधी n. जीवाणुरोधक (न.)

antiberiberi
बेरीबेरीविरोधी

antiberiberi factor
बेरीबेरीविरोधी जीवनसत्त्व (also called vitamin B1 or thiamine or antineutrric vitamin or oryzomin)

antibiennonrrhagic
परमारोधक (न.), पूयमेहरोधक (न.)

antibilious
पित्तशामक (न.)

antibiosis
प्रतिजीविता (स्त्री.)

antibiotic
प्रतिजैविक (न.)

antibody
प्रतिद्रव्य (न.)

antibody diversity
प्रतिद्रव्य विभिन्नता (also called antibody heterogeneity)

antibody fixation
प्रतिद्रव्य स्थिरण

antibody formation
प्रतिद्रव्य घडण

antibody heterogeneity
प्रतिद्रव्य बहुविधता (also called antibody diversity)

antibody response
प्रतिद्रव्य प्रतिसाद

antibody response
प्रतिद्रव्य प्रतिसाद

antibody specificity
प्रतिद्रव्य विशेषता

antibody titer
प्रतिद्रव्य अनुमाप

antibody valence
प्रतिद्रव्य संयुजा

antibody-binding fraction
प्रतिद्रव्य-बंधी अंश

antibody-excess zone
प्रतिद्रव्य-आधिक्य क्षेत्र

antibonding orbital
प्रतिबंधी कक्षिका

anticachetic
कुपोषणहारक (पु.)

anticancer compound
कर्करोगरोधी संयुग

anticarcinogenesis
कर्कजननरोध (पु.)

anticatalase
ँटिकॅटॅलेज (न.)

antichlor
प्रतिक्लोर (न.)

anticholerin
पटकीविरोधी

anticholinesterase
ँटिकोलिनएस्टरेज (न.)

anticlockwise
प्रतिघटि (also counter-clockwise)

anticoagulant
साकळणरोधी

anticoagulin
(कीटकांच्या लाळेतील) साकळणरोधी द्रव्य (न.)

anticodon
ँटिकोडॉन (न.) (also called codon-recognising site)

anticompetitive inhibitition
अस्पर्धात्मक संदमन

anticomplement
प्रतिपूरक (पु.)

anticomplement fluroscent antibody technique
प्रतिपूरक प्रतिदीप्त प्रतिद्रव्य तंत्र

anticonformation
प्रतिसमाविन्यास (पु.)

anticytotoxin
प्रतिपेशीविष (न.)

antidepressants
विषण्णतारोधके (न.अ.व.)

antidermatosis vitamin
त्वचारोगरोधी जीवनसत्त्व (also called vitamin B3 or pantothenic acid)

antideuretic
प्रतिमूत्रवर्धी, प्रतिमूत्रल-, मूत्रलरोधी n. प्रतिमूत्ररोधक (न.), मूत्रलरोधक (न.)

antideuretic harmone
प्रतिमूत्रवर्धी संप्रेरक

antidiabetic
मधुमेहरोधी

antidiuresis
प्रतिमूत्रवर्धन (न.), मूत्रलतारोध (पु.)

antidotal agent
उतारा (पु.) (also antidote)

antidotal therapy
उताऱ्याची उपचार पद्धती

antidote
antidotal agent

antidysenteric
आमांशरोधी n. आमांशरोधक (न.)

antiemitic
प्रतिवमनकारी n. प्रतिवमनकारक (न.)

antienzyme
प्रतिविकर (पु.)

antifebrin
ँटिफेबिन (न.), ज्वरांतक (न.)

antiferromagnetic
प्रतिफेरोचुंबकीय

antiferromagnetism
प्रतिफेरोचुंबकत्व (न.)

antifoam
प्रतिफेन (न.)

antifoaming agent
फेननाशक (पु.)

antiform
ँटिरूप (न.), पाररूप (न.) synform

antifreeze
गोठणरोधी

antifugal
कवकनाशी

antifungals
कवकनाशके (न.अ.व.)

antigalactic
दुग्धस्त्रावरोधी

antigen
प्रतिजन (न.), प्रतिद्रव्यजनक (पु.), ँटिजेन (न.)

antigen binding capacity
प्रतिजन बंधक क्षमता

antigen tolerance
प्रतिजन सह्यता

antigen valence
प्रतिजनी संयुजा

antigen-antibody complex
प्रतिजन-प्रतिद्रव्य अभिक्रिया

antigen-antibody reaction
प्रतिजन-प्रतिद्रव्य अभिक्रिया

antigen-excess zone
प्रतिजन-आधिक्य क्षेत्र

antigenantibody latice
प्रतिजन-प्रतिद्रव्य जालक

antigenic competition
प्रतिजनी स्पर्धा

antigenic conversion
प्रतिजनी रूपांतर

antigenic deletion
प्रतिजनी विलोपन

antigenic determinant
प्रतिजनी निर्धारक

antigenicity
प्रतिजनत्व (न.)

antiglobulin
ँटिग्लोब्युलिन चाचणी

antihaemolytic
लोहितपेशीलयरोधी

antihaemophilic factor
जीवद्रव्य रक्तसाकळण घटक, थॉम्वोप्लास्टिन जनक (also plasma thromboplastic factor or thromboplastinogen)

antihemophilic factorr
हिमोफिलिआरोधी घटक (पु.) (abbr. AHF)

antihemophilic globulin
हिमोफिलिआरोधी ग्लोब्युलिन (abbr. AHG)

antihemorhegic factor
रक्तस्त्रावरोधी जीवनसत्त्व (also called vitamin K)

antihistamine
ँटिहिस्टॅमीन (न.)

antihistaminic
ँटिहिस्टॅमिनी

antihistaminics
हिस्टॅमीनरोधके (न.अ.व.)

antihormone
प्रतिसंप्रेरक (न.), प्रतिहार्मोन (न.)

antihuman globulin
मानवविरोधी ग्लोब्युलिन (abbr. AHG)

antihypo
ँटिहायपो (न.) (पोटॅशिअम परकार्बोनेट)

antiknock
अपस्फोटरोधी (पु.)

antilithic
मूतखडा विरघळवणारा (पु.), अश्मरीविलयी (पु.)

antiluetic
उपदंशरोधक (न.) (also antisyphilitic)

antiluetin
ँटिल्युएटिन (न.)

antilymphocyte serum
लसीकापेशीरोधी रक्तद्रव्य (न.) (abbr. ALS)

antilysin
लायसिनरोधी रक्तीय द्रव्य (न.)

antilyssic
जलभीरोधी, आलर्करोधक (न.)

antimalarial
मलेरिआरोधी n. मेलरिआरोधक (न.)

antimellin
ँटिमेलिन (न.)

antimers
प्रतिविन्यासी (न.)

antimetabolite
जयापचयरोधी (पु.), प्रतिचयापचयी (पु.) (also metabolic antagonist)

antimicrobial spectrum
प्रतिसूक्ष्मजीवी पंक्ति, प्रतिसूक्ष्मजीवी स्पेक्ट्रम

antimonate
ँटिमोनेट (न.) (also antimoniate)

antimonial
ँटिमोनिअल (न.)

antimonial glass
ँटिमोनी काच

antimonic
ँटिमोनिक

antimonide
ँटिमोनाइड (न.)

antimonious
ँटिमोनिअस, ँटिमोनस (also antimonous)

antimonite
ँटिमोनाइट (न.)

antimonium
ँटिमोनिअस

antimono
ँटिमोनो

antimonous
antimonious

antimony (Sn)
ँटिमनी (Sb) (न.)

antimony halide
ँटिमनी हॅलाइड

antimonyl
ँटिमोनिल

antimorph
प्रतिरूप (न.)

antimutagen
उत्परिवर्तकरोधी (पु.)

antineoplastic
कर्करोगरोधी

antineoplastics
कर्करोगरोधके (न.अ.व.)

antineuralgic
चेताशूलरोधी

antineuritic vitamin
ँटिन्युरिटिक जीवनसत्त्व, ँटिन्युरिटिक व्हिटॅमिन, चेताविकाररोधी जीवनसत्त्व (also called vitamin B1 or thiamine or oryzamine or antiberiberi factor)

antinode
प्रतिनिस्पंद (पु.)

antioxidant
ऑक्सिडीकरणरोधी (पु.), ऑक्सिडनरोधी (पु.)

antiparallel chain
प्रतिसमांतर शृंखला

antiparallel spin
प्रतिसमांतर आभ्राम

antiparallel strand
प्रतिसमांतर वेलापट्टी

antiparasite
परजीवरोधी (पु.)

antiparticle
प्रतिकण (पु.)

antipellagric vitamin
पेलाग्रारोधी जीवनसत्त्व, पेलाग्रारोधी व्हिटॅमिन (also called vitamin B5 or nicotinic acid or anti-black-tongue factor)

antipepsin
पेप्सिनरोधी (पु.)

antipernicious anemia factor
तीव्र पांडुरोगरोधी जीवनसत्त्व

antiperosis vitamin
पेरोसिसरोधी जीवनसत्त्व, कुक्कुटपादविरोधी जीवनसत्त्व (also called vitamin Bp)

antipodagric
वातरक्तरोधी (पु.), गाऊटरोधी (पु.)

antipode
प्रतिविन्यासी (पु.)

antipolarity
प्रतिधुवता (स्त्री.)

antiproton
ँटिप्रोटॉन (पु.)

antipyretic
ज्वररोधी

antipyretics
ज्वररोधके (न.अ.व.)

antipyrine
ँटिपायरिन (न.) (also called anodynin)

antipyrotic
दाहव्रणरोधी (पु.)

antirachitic vitamin
मुडदूसरोधी जीवनसत्त्व (also called vitamin D)

antirathitic
मुडदूसरोधी

antirheumatin
ँटिङ्हुमॅटिन (न.)

antiscorbutic factor
स्कर्व्हीरोधी जीवनसत्त्व (also called vitamin C or asorbic acid)

antisepsin
ँटिसेप्सिन (न.)

antisepsis
पूतिरोध (पु.), प्रतिपूतिता (स्त्री.)

antiseptic
पूतिरोधी n.पूतिरोधक (न.)

antiseptin
ँटिसेप्टिन (न.)

antiseptol
ँटिसेप्टॉल (न.)

antiserum
प्रतिलस (स्त्री.), प्रतिसीरम (न.)

antispasmin
ँटिस्पॅस्मिन (न.)

antispasmodic
स्नायुआकुंचन नियामक n.स्नायुआकुंचन नियामक (न.)

antistat
ँटिस्टेट (न.) (also called antistatic agent)

antistatic
प्रतिस्थितिक

antistatic agent
स्थितिक विद्युत रोधक (also called antistat)

antistatic fibre
स्थितिक विद्युत रोधी तंतु

antisterlity factor
वंध्यतारोधी जीवनसत्त्व (also called fertility vitamin or tocopherol or vitamin E)

antisudorific
अतिस्वेदरोधी

antisymmetrical wave-function
प्रतिसममित तरंगफल

antisyphilitic
antiluetic

antithrombin
थॉम्बिनरोधी (पु.)

antithyroid agent
अवटुरोधी (पु.)

antitoxin
जीवविषरोधक (पु.), जीवविषरोधी द्रव्य (न.)

antitrypsin
ट्रिप्सिनरोधी

antitumor antibiotic
अर्बुदरोधी प्रतिजैविक

antitumor antimetabolite
अर्बुदरोधी प्रतिचयापचयित

antitussin
खोकलारोधी (पु.)

antitymor antibiotic
अर्बुदरोधी प्रतिजैविक

antivenon
सर्पविषरोधी (पु.)

antiviral
विषाणुरोधी (पु.)

antiviral protein
विषाणुरोधी प्रोटीन (abbr. AVP)

antivitamin
जीवनसत्त्वरोधी (पु.)

antixerophthalmic factor
नेत्रशुष्कतारोधी जीवनसत्त्व (also called antiinfective vitamin or vitamin A)

antizymotic
किण्वनरोधी

antoiprothrombin
प्रोथॉम्बिनरोधी

anucleate
अकेंद्रकी (स्त्री.)

anuria
अमूत्रता (स्त्री.)

apatite
ऍपाटाइट (न.) (ore)

apealerite
ऍफेलेराइट (न.)

aperient
मृदुरेचक (न.)

aperiodic
अनावर्ती

aperiodic polymer
अनावर्ती बहुवारिक

aperture
रंध (न.), छिद्र (न.)

aperture ratio
छिद्र गुणोत्तर

aperture width
छिद्र रूंदी

apex
शिरोबिंदु (पु.), शिखाग्र (न.)

aphicide
ँफिसनाशक (पु.)

aphrodine
ऍफोडाइन (न.)

aphrodite
ऍफोडाइट (न.)

aphrosiderite
ऍफोसिडेराइट (न.)

aphthitalite
ऍफ्थिटलाइट (न.)

aphthonite
ऍफ्थोनाइट (न.)

apigenin
ऍपिजेनिन (न.)

apinol
ऍपिनॉल (न.)

apiole
ऍपिओल (न.)

apiole
ऍपिओल (न.)

apiolic acid
ऍपिओलिक आम्ल

apiolic acid
ऍपिओलिक आम्ल

apionol
ऍपिओनॉल (न.)

apionol
ऍपिओनॉल (न.)

apionone
ऍपिओनॉन (न.)

apiose
ऍपिओज (न.)

aplasia
१ सदोष विकसन (न.) २ अविकसन (न.)

aplite
ऍप्लाइट (न.) (ore)

aplome
ऍप्लोम (न.) (garnet)

APNS
APNS (थोरिन) (also known as thorin) (1(o-Arsonophenylazo)-2-naphtol-3, 6-disulfonic acid)

apocamphoric acid
ऍपोकॅम्फोरिक आम्ल

apocholic acid
ऍपोकोलिक आम्ल

apocodeine
ऍपोकोडीन (न.)

apocrenic acid
ऍपोक्रेनिक आम्ल

apocyanines
ऍपोसायनिने (न.अ.व.)

apoenzyme
प्रथिनविकरांग (न.), ऍपोएन्झाइम (न.)

apoferitin
ऍपोफेरिटिन (न.), फेरिटिन प्रोटीन घटक (पु.)

apomorphine
ऍपोमॉर्फीन (न.)

aponal
ऍपोनल (न.)

apophylite
ऍपोफायलाइट (न.)

apoprotein
ऍपोप्रोटीन (न.)

apoquinamine
ऍपोक्विनामाइन (न.)

apoquinine
अ२पोक्विनाइन (न.)

aporphine
ऍपोर्फिन (न.)

aposapronone
ऍपोसॅफानोन (न.)

apparatus
उपकरण (न.), उपकरण संच (पु.) accessory. उपसाधन, appliance, उपयंत्र, contrivance, यंत्रक, device, साधन, gadget, कळयंत्र, implement, अवजार, instrument, उपकरण, tool, हत्यार

apparent competitive inhibition
आभासी स्पर्धात्मक संदमन

apparent equillibrium constant
आभासी समतोल स्थिरांक

apparent equillibrium quotient
आभासी समतोल भाग

apparent expansion
आभासी प्रसरण

apparent mass
आभासी वस्तुमान

apparent power
आभासी शक्ति

apparent specific volume
आभासी विशिष्ट आकारमान

appatent mass
आभासी वस्तुमान

appatent power
आभासी शक्ति

apple acid
malic acid

appliance
उपयंत्र (न.) apparatus

applicatiuon
उपयोजन (न.)

applicator
योजित्र (न.)

applied chemistry
उपयोजित रसायनशास्त्र

applied-chemical technology
उपयोजित रासायनिक तंत्रशास्त्र

apply
१ उपयोजन करणे २ लागू करणे, लागू होणे

approximate
जवळजवळ, निकट

approximately
जवळजवळ, निकटतः

approximation
१ निकटन (न.) २ स्थूलमानन (न.)

aprotic
ऍप्रॉटिक (न.)

aprotic solvent
ऍप्रॉटिक द्रावक

APS
APS  (abbr. of adenosine-5'-phospho-sulfate)

apurinic acid
ऍप्युरिनिक आम्ल

apyrase
ऍपायरेज (न.)

apyrimidinic acid
ऍपायरिमिडिनिक आम्ल

aqua
जल (न.)

aqua-fortis
तीव्र नायट्रिक आम्ल (न.)

aqua-regia
आम्लराज (पु.)

aquamarine
ऍक्वामरिन (न.)

aquation
जलीकरण (न.)

aqueous
जलीय hydrous

aqueous extract
जलीय निष्कर्ष

aqueous humour
नेत्रोद (न.)

aqueous solution
जलीय द्रावण

aquo
जलीय

aquo complex ions
जल-संकुल आयन (पु.अ.व.)

aquo-system
जलीय-पद्धति (स्त्री.)

arabinose
ऍरोबिनोज (न.)

arachis oil
शेंगदाणा तेल

Aralkyl
ऍरॅल्किल (न.)

arbitrary
यादृच्छिक, स्वेच्छानुसारी

arbovirus
अर्बोविषाणु (पु.)

arc
प्रज्योत (स्त्री.)

arc furnace
प्रज्योत भट्टी

arc process
आर्क प्रक्रिया, प्रज्योत प्रक्रिया

arc spectroscopy
प्रज्योत पंक्तिदर्शन

arc-lamp
प्रज्योति (स्त्री.)

arc-lamp
प्रज्योति (स्त्री.)

arc-light source
प्रज्योत उद्गम

Archibald method
आर्किबाल्ड पद्धति

area
१ क्षेत्र (न.) २ क्षेत्रफळ (न.) magnitude

arene
ऍरीन (न.)

argentation chromatography
रजत वर्णलेखन

argentiferous
रजतयुक्त

argentiferous lead
रजतयुक्त शिसे

argentimetric method
रजतमितीय पद्धति

argentimetric titration
रजतमितीय अनुमापन

argentimetry
अर्जेण्टिमिति (स्त्री.), रजतमिति (स्त्री.)

argentum (Ag)
सिल्व्हर (Ag) (न.), चांदी (स्त्री.), रूपे (न.), रजत (न.) (silver)

arginase
आर्जिनेज (न.)

arginine
आर्जिनाइन (न.)

arginine cycle
आर्जिनाइन चक्र (also called urea cycle)

arginine vasopressin
आर्जिनाइन व्हॅसोप्रेसिन (abbr. AVP)

argininosuccinuria
आर्जिनिनोसक्सिनिक आम्लमूत्रता (पु.)

argon
अर्गॉन (Ar) (न.) (Ar)

aric
ऑरिक

arithmatic mean
गणित माध्य

Arndt alloy
आर्ण्ट संमिश्र

Arnold's base reagent
अर्नाल्डचा आम्लरिकारक

aromatic
ऍरोमॅटिक

aromatic amino acid
ऍरोमॅटिक ऍमिनो आम्ल

aromatic compound
ऍरोमॅटिक संयुग

aromatic group
ऍरोमॅटिक गट

aromatic hydrocarbon
ऍरोमॅटिक हायड्रोकार्बन

aromatic polyamide
ऍरोमॅटिक पॉलीऍमाइड

aromatic sextet
ऍरोमॅटिक षट्क

aromaticity
ऍरोमॅटिकता (स्त्री.)

aromatics
ऍरोमॅटिक संयुगे (न.अ.व.)

aromatisation reaction
ऍरोमॅटिकीकरण अभिक्रिया

aroyl
ऍरॉइल

arrangement
१ मांडणी (स्त्री.), रचना (स्त्री.) २ व्यवस्था (स्त्री.) alignment, संरेखन, array, विन्यास, configuration, आविन्यास, constitution, घडण, structure, संरचना

array
विन्यास (पु.) arrangement

Arrhenious activation energy
अऱ्हेनिअस सक्रियण ऊर्जा

Arrhenious equation
अऱ्हेनिअस समीकरण

Arrhenious piot
अऱ्हेनिअस आलेख

Arrhenious theory
अऱ्हेनिअस सिद्धांत

Arrhenious theory of electrolytic dissociation
अऱ्हेनिअसचा विद्युत अपघटनी विचरण सिद्धांत

arsenate (As)
आर्सेनेट (न.)

arsenic (As)
आर्सेनिक (As) (न.) adj. आर्सेनिक-

arsenic acid
आर्सेनिक आम्ल

arsenic purifier
आर्सेनिक विशुद्धक

arsenicals
आर्सेनीय औषधिद्रव्ये (न.अ.व.), आर्सेनिकयुक्त औषधिद्रव्ये (न.अ.व.)

arsenious
आर्सेनिअस (also arsenous)

arsenious oxide
आर्सेनिअस ऑक्साइड

arsenite
आर्सेनाइट (न.)

arsenite solution
आर्सेनाइट द्रावण

arseno
आर्सेनो

arseno group
आर्सेनो गट

arsenopyrite
आर्सेनोपायराइट (न.)

arsenous
arsenious

arsonation reaction
आर्सीनीकरण अभिक्रिया

arsonium
आर्सोनिअम

arsphenamine
आर्स्फेनामाइन (न.)

arsyl group
आर्सिल गट

artefact
कृत्रिम (न.), कृतक (न.) (also artifact)

arteriosclaerosis
धमनीकाठिण्य (न.)

artery
धमनी (स्त्री.)

Arthus reaction
आर्थसची प्रतिजननिर्मित ऍलर्जी, आर्थसचे प्रतिजननिर्मित वावडे

artifact
artefact

artificial
कृत्रिम

artificial fibre
manmade fibre

artificial field
कृत्रिम क्षेत्र

artificial indction
कृत्रिम प्रवर्तन

artificial nitrogen fixation
कृत्रिम नायट्रोजन बद्धन

artificial radio-active element
प्रेरित किरणोत्सारी मूलद्रव्य, कृत्रिम किरणोत्सारी मूलद्रव्य

artificial radio-activity
कृत्रिम किरणोत्सारिता (also called indced radio-activity)

artificial resin
कृत्रिम रेझिन, कृत्रिम राळ

artificial silk
कृत्रिम रेशीम

aryl grop
ऍरिल गट, ऍरिल समूह

aryl halide
ऍरिल हॅलाइड

aryl radical
ऍरिल मूलक

arylamines
ऍरिल अमाइने (न.अ.व.)

arylation reaction
ऍरिलीकरण अभिक्रिया

asafetida
ऍसाफेटिडा (स्त्री.), हिंग (पु.) (also asafoetida)

asbestine
ऍस्बेस्टाइन (न.)

asbestos
ऍस्बेस्टॉस (न.)

ascaricide
जंतनाशक (न.)

ascaridol
ऍस्कॅरिडॉल (न.) (drug)

ascaris
ऍस्कॅरिस (न.), जंत (पु.)

ascending boundary
आरोही सीमा

ascending chromatography
आरोही वर्णलेखन

ascending development
आरोही विकसन

Aschheim-Zondek test
ऍस्चेइम-झोंडेक चाचणी

ascites
जलोदर (पु.)

Ascoli test
१ वलयदायी चाचणी २ अवक्षेपण चाचणी (ऍन्थॅक्स प्रतिजनसाठी)

ascorbic acid
ऍस्कॉर्बिक आम्ल (also called vitamin C or antiscorbutic factor)

asepsis
अपूतिता (स्त्री.)

aseptic
पू-रहित, अपूतित

ash
रक्षा (स्त्री.), राख (स्त्री.)

ashing
भस्मीकरण (न.)

ashless filter paper
निर्भस्मी गाळणी कागद

Asn
1 (abbr. of asparagine) Ans 2 (abbr. of asparaginyl) Asp

Asp
1 (abbr. of aspaaspartic acid) Asp 2 (abbr. of aspartyl) Asp

asparate transcarbamylase
ऍस्पार्टेट ट्रान्सकार्बन अमायलेज

aspargine
ऍस्पाराजिन (न.) (abbr. Asn)

asparginyl
ऍस्पाराजिनिल (न.) (abbr. Asn)

aspartic acid
ऍस्पार्टिक आम्ल (abbr. Asp)

aspartyl
ऍस्पार्टिल (न.) (abbr. Asp)

asphalt
ऍस्फाल्ट (न.)

asphaltic bitumen
ऍस्फाल्टी बिटुमेन

aspirator
चूषित्र (न.)

aspirator-brner
चूषित्र-ज्वालक (पु.)

aspirin
ऍस्पिरिन (न.) (drug)

assay
कस लावणे आमापन करणे n. आमापन (न.)

assayer
आमापक (न.)

assimilate
सातमीकरण करणे, सात्मीकरण होणे

assimilation
सात्मीकरण (न.)

assimilatory
१ सात्मीकरण २ सात्मीकरणजात

associated liquid
सहचारी द्रव, संबद्ध द्रव

association
सहचरण (न.)

association colloid
सहचरण कलिल

association constant
सहचरण समतोल स्थिरांक

association number
सहचरणांक (पु.)

astatine (At)
अस्टॅटिन (At) (न.)

astigmatic image
अबिंदुक प्रतिमा

astrazone dyes
ऍस्ट्राझोन रंजक (पु.अ.व.)

astringent
तुरट

asymmetric
असममित, असममितीय (also assymetrical)

asymmetric carbon
असममितीय कारबन

asymmetric carbon atom
असममितीय कार्बन अणु

asymmetric centre
असममित केंद्र

asymmetric compound
असममित संयुग

asymmetric induction
असममित प्रवर्तन

asymmetric synthesis
असममित संश्लेषण

asymmetric unit
असममित एकक

asymmetrical stretching vibration
असममितीय प्रताननी कंपन

asymmetry
असममिति (स्त्री.)

asymmetry control
असममित नियंत्रण

asymmetry factor
असममिति कारक

asymmetry potential
असममिति विभव

asymmetry ratio
असममिति गुणोत्तर

asynchronous growth
असंकालिक वाढ

asynchronous muscle
असंकालिक स्नायु

atactic
स्वैरशाखी

atactic polymer
स्वैरशाखी बहुवारिक

atactic polypropylene fibres
स्वैरशाखी पॉलीप्रॉपिलीन तंतू (पु.अ.व.)

athermal
अनूष्मीय

atherosclerosis
ऍथेरोकाठिण्य (न.)

atmolysis
विसरणद्वारा वायु-विलगन (न.)

atmosphere
वातावरण (न.)

atmospheric gases
वातावरणीय वायु

atmospheric oxidation
वातावरणी ऑक्सिडन

atmospheric pressre
वातावरणीय दाब

atom
अणु (पु.) molecle, रेणु, particle, कण

atom smasher
अणु भंजी

atomic
अणु-, अण्वीय, आण्विक

atomic absorption
अणु-अवशोषण (न.)

atomic absorption spectrophotometry
अणु-अवशोषण पंक्तिअनुदीप्तिमिति (abbr. AAS)

atomic crystal
आण्विक स्फटिक

atomic emmision
आण्विक उत्सर्जन

atomic energy
अणु ऊर्जा

atomic florescence flame spectrometry
आण्विक प्रतिदीप्ति ज्योत पंक्तिमिति

atomic fluorescence
आण्विक प्रतिदीप्ति

atomic heat
अणु ऊष्मा

atomic hydrogen
अणावीय हायड्रोजन

atomic mass
अणु वस्तुमान

atomic mass unit
अणु वस्तुमान एकक (abbr. amu) (also atomic weight unit)

atomic model
अणु प्रतिकृति

atomic number
अणु अंक

atomic orbital
अणु कक्षिका

atomic radius
अणु त्रिज्या

atomic reactor
अणु भट्टी

atomic refraction
अणु अपवर्तन

atomic spectroscopy
अणु पंक्तिदर्शन

atomic spectrum
अणु पंक्ति

atomic structure
अणु संरचना

atomic theory
अणु सिद्धांत

atomic vibration
अणु कंपन

atomic volume
अणु आकारमान

atomic weight
अणुभारांक (पु.)

atomic weight unit
atomic mass unit

atomic-absorption spectroscopy
अणु-अवशोषण पंक्तिदर्शन

atomicity
अणुता (स्त्री.), आण्विकता (स्त्री.)

atomisation
१ कणन (न.), तुषारीकरण (न.) २ अणु विलगन (न.)

atomiser
कणित्र (न.), तुषारित्र (न.) grinder

atoxyl
ऍटॉक्झिल (न.) (drug)

ATP
ATP  1(abbr. of Adenosine triphosphate) ATP 2 (abbr. of Adenosine-5'-triphosphate)

ATP regenerating system
एटीपी पुनर्निर्मिति विकर संस्था

ATPase
ATPase  (abbr. of adinosine triphophate)

atrolactic acid
ऍट्रोलॅक्टिक आम्ल

atropine
ऍट्रोपीन (न.)

attenated total reflectance
क्षीणित पूर्ण परावर्तकता

attenuate
१ क्षीणित २ विरलित

attenuation
१ क्षीणन (न.) २ विरलन (न.)

attraction
आकर्षण (न.)

attribute
१ धर्म (पु.), अंगगुण (पु.) २ गुणविशेष (पु.) quality

auramine
ऑरॅमाइन (न.)

auric acid
ऑरिक आम्ल

auriferous
सुवर्णमय

auroauric
ऑरोऑरिक

auros
ऑरस

aurum (AU)
गोल्ड (Au) (न.), सोने (न.), सुवर्ण (न.) (gold)

auto
स्वयं-

auto-fermentation
स्वयं किण्वन (न.)

auto-oxidation
स्वयं ऑक्सिडन (न.) (also autoxidation)

autoactivation
स्वयंसक्रियण (न.)

autoallergic
स्वयं ऍलर्जीजन्य

autoallergy
स्वयं ऍलर्जी (स्त्री.)

autoanalyser
स्वयं विश्लेषित्र (न.)

autocatalysis
स्वयं उत्प्रेरण (न.)

autocatalytic
स्वयं उत्प्रेरित

autocatalytic induction
स्वयं उत्प्रेरित प्रवर्तन

autocatalytic reaction
स्वयं उत्प्रेरित अभिक्रिया

autoclave
ऑटोक्लेव्ह (न.)

autodecomposition
स्वयं अपघटन (न.)

autofluorescence
स्वयंप्रतिदीप्ति (स्त्री.)

autoimmune complement fixation
स्वयंप्रतिक्षम परिपूरक बद्धन (abbr. AICF)

autoinduction
स्वयंप्रवर्तन (न.)

autolysis
स्वयंलयन (न.)

automatic
स्वयंचलित

automatic analyserr
स्वयंचलित विश्लेषित्र

automatic difractometer
स्वयंचलित विवर्तनमापी

automatic integrator
स्वयंचलित संकलक

automatic pipette
स्वयंचलित पिरेट, स्वयंचलित शोषनळी

automatic titrator
स्वयंचलित अनुमापित्र

automation
स्वयंचलन (न.)

automutagen
स्वयं उत्परिवर्तकारी (पु.)

autonomous
स्वायत्त

autophagic
स्वभक्षी

autoprotolysis
ऑटोप्रोटोलिसिस (न.), स्वयंप्रोटॉन हस्तांतरण (न.), स्वयंप्रोटॉन स्थलांतरण (न.)

autoprotolysis constant
स्वयंप्रोटॉन हस्तांतरण स्थिरांक

autoradiography
किरणोत्सारचित्रण (न.)

autoretardation
स्वयंमंदन (न.)

autosome
अलिंगी गुणसूत्र (न.)

autoxidation
auto-oxidation

auxiliary complexing agent
सहायक संकुलक

auxiliary electrode
साह्यकारी इलेक्ट्रोड

auxiliary pigment
साह्यकारी वर्णक

auxiliary product
साह्यकारी उत्पाद

auxiliary valency
साह्यकारी संयुजा, सहायक संयुजा (also auxiliary valence)

auxillary
साह्यकारी

auxin
ऑक्सिन (न.)

auxochrome
वर्णवर्धक (पु.), वर्णवर्धी (पु.)

available
उपलब्ध

available energy
उपलब्ध ऊर्जा

available power
उपलब्ध शक्ति

avalanche
अवधाव (पु.), लोट (पु.)

avenin
ऍव्हेनिन (न.) (ओटमधील गोलाकार प्रोटीन)

average
सरासरी (स्त्री.)

average affinity
सरासरी आसक्ति

average bond energy
सरासरी बंध ऊर्जा

average deviation
सरासरी विचलन

average life
सरासरी आयुष्य

average moleclar weight
सरासरी रेणु भारांक

avidin
ऍव्हिडिन (न.)

avitaminosis
व्हिटॅमिनहीनता विकार (पु.), जीवनसत्त्वहीनता विकार (पु.)

AVP
AVP  1 (abbr. of antiviral protein) AVP 2 (abbr. of arginine vasopressin)

awu
awu  (abbr. of atomic weight unit)

axerophthol
ऍक्झेरोफ्थॉल (न.) (also vitamin A1 or retinol)

axial bond
अक्षीय बंध

axial sbstituent
अक्षीय प्रतियोजी

axiom
गृहीतक (न.) theory

axis
अक्ष (पु.)

axis of ordinates
कोटिअक्ष (पु.)

axis of precession
precession axis

axis of rotation
घूर्णन अक्ष

axis of rotational symmetry
घूर्णीय सममिति अक्ष

axis of symmetry
सममिति अक्ष

axis of symmetry
सममिति अक्ष

axis off abscissas
भुजाक्ष (पु.)

axoic
ऍझोइक

axon
ऍक्झॉन (न.), अक्षतंतु (पु.)

axoplasm
अक्षतंतुद्रव्य (न.)

azalactone
ऍझॅलॅक्टोन (न.)

azaserine
ऍझासेरीन (न.) (antibiotic)

azeotrope
सहबाष्पी मिश्रण

azeotropic distillation
सहबाष्पी ऊर्ध्वपातन

azeotropic mixture
सहबाष्पी मिश्रण

azide
ऍझाइड (न.)

azide group
ऍझाइड गट

azidin blue
ऍझॅडिन ब्लू, ऍझॅडिन निळा (also trypan blue)

azido
ऍझिडो

azimido
ऍझिमिडो (न.) (also azimino)

azimuthal quantum number
दिगंशीय क्वांटम अंक, ऍझिम्युथल क्वांटम अंक

azlon
ऍझलॉन (न.), प्रोटीनवस्त्रतंतु (पु.)

azo
ऍझो

azo compound
ऍझो संयुग

azo coupling reaction
ऍझो युग्मन अभिक्रिया

azo dye
अझो रंजक

azo group
ऍझो गट

azo indicator
ऍझो दर्शक

azo lactum
ऍझो लॅक्टम

azobacter
ऍझोबॅक्टर (न.)

azobenzene
ऍझोबेन्झीन (न.)

azobenzoic acid
ऍझोबेन्झोइक आम्ल

azoic
ऍझोइक

azoic coupling component
ऍझो-युग्मन घटक

azoprotein
ऍझोप्रोटीन (न.), ऍझोप्रथिन (न.)

azorubin
ऍझोरूबिन (न.) (गाजरजन्य लाल खाद्यरंग) (also carmoisine)

azosulphonic acid
ऍझोसल्फोनिक आम्ल

azoxy
ऍझोक्सि

azulin
ऍझ्युलिन (न.)

azurine
ऍझ्युरिन (न.)

azurite
ऍझ्युराइट (न.)

B
B (बोरॉन) (symbol of boron)

B complex
बी व्हिटॅमिन समूह, बी जीवनसत्त्व समूह (also vitamin B complex or vitamin B group)

B-galactosidase
बीटा-गॅलॅक्टोसायडेज (पु.)

B-ketoadipate pathway
बीटा केटोऍडिपेट मार्ग

Babcock test
बॅबकॉक चाचणी

bacillus
बॅसिलस (पु.), दंडाणु (पु.)

bacillus Calmette-Gue'rin
बॅसिलस कॅल्मेट गुरिन (abbr. BCG)

bacitracin
बॅसिट्रॅसिन (न.)

back bonding
पश्च बंधन, क्षतिपूरक बंध

back electromotive force
विरोधी विद्युतगामक बल (abbr. back EMF)

back EMF
विरोधी EMF  (abbr. of back electromotive force)

back scattering
पश्च विकिरण

back titration
पश्च अनुमापन

backbone
कणा (पु.)

background correction
पार्श्व दुरूस्ती

background count
पार्श्व गणन

backward reaction
प्रतिगामी अभिक्रिया

bacon
संस्कारित सूकरमांस (न.) (डुकराचे मांस)

bacterial
जीवाणु-, जीवाण्वीय

bacterial neucleus
जीवाणू केंद्रक

bacterial virus
जीवाणुभक्षी (पु.) (also bacteriophage)

bactericide
जीवाणुनाशक (पु.)

bacteriological
१ जीवाणुविषयक २ जीवाणुशास्त्रीय

bacteriological filter
जीवाणु निस्यंदक, जीवाणु गाळणी

bacteriology
जीवाणुशास्त्र (न.)

bacteriolysis
जीवाणुविघटन (न.)

bacteriophage
bacterial vitus

bacteriorhodopsin
जीवाणु ऱ्होडोप्सिन (न.)

bacteriostatic
जीवाणुनिरोधी

bad conductor
दुर्वाहक (पु.)

Baeyer's strain theory
बेअरचा ताण सिद्धांत

baffle
१ बाधिका (स्त्री.) २ व्यारोध (पु.)

bagasse
उसाचे चिपाड (न.), उसाची चोयटी (स्त्री.) (pl. bagasses)

baker's yeast
बेकर यीस्ट, बेकर किण्व

baking
भट्टीत भाजणे (न.), भर्जन (न.)

baking powder
बेकिंग पावडर

baking soda
बेकिंग सोडा, खाण्याचा सोडा

balance
१ (to weigh equally) समतोलणे २ (to balance properly) संतुलित करणे, संतुलन करणे, संतुलणे n. १ समतोलन (न.) २ संतुलन (न.) ३ तुला (स्त्री.), तराजू (पु.), analytical balance, वैश्लेषिक तराजू, विश्लेषणात्मक तुला, chemical balance, रसायन तुला, hydrolytical

balanced
संतुलित

balanced equation
संतुलित समीकरण

balanced reaction
संतुलित अभिक्रिया

balancing of an equation
समीकरणाचे संतुलन

Balbiani ring
बाल्बिआनी वलय

ball and disk integrator
गोलक-तबकडी संकलक

ball and stick models
गोलक-यष्टिका प्रतिकृती (स्त्री.अ.व.)

ball mill
गोलक चक्की

ballistic galvanometer
प्रक्षेपी विद्युत प्रवाहमापक, प्रक्षेपी गॅल्व्हानोमीटर

balloon
बलून (न.), फुगा (पु.)

Balmer formula
बामर सूत्र

Balmer series
बामर पंक्ति (also Balmer spectrum)

balsam
बाल्सम (न.)

band
१ पट्ट (पु.) २ पट्टा (पु.)

band spectrum
पट्ट पंक्ति, वर्णाली (स्त्री.)

band spreading
पट्ट प्रसरण

bandwidth
पट्टरूंदी (स्त्री.)

bar
बार (न.) (as, a unit of pressure)

Bar body
बार पिंड

barbituric acid
बार्बिट्युरिक आम्ल

Barfoed reagent
बारफोड अभिकारक

Barfoed test
बारफोड चाचणी

barite
बॅराइट (न.)

barium (Ba)
बेरिअम (Ba) (न.)

bark
वल्क (न.), साल (स्त्री.)

barometer
हवादाबमापी (पु.)

barometric pressure
वातावरण दाब

baroscope
वायुदाबदर्शी (पु.), हवादाबदर्शी (पु.) (U-नलिका)

barrier
१ अवरोध (पु.) २ रोधिका (स्त्री.) ३ प्राचीर (न.)

barrier-layer cell
रोधिका स्तर घट

Bart reaction
बार्ट अभिक्रिया

baryon
बॅरिऑन (पु.)

baryta
बॅरिटा (पु.)

basal body
आधार कणिका (also called basal granule or kinetosome)

basal metabolic rate
आधारी चयापचय गति (abbr. BMR)

basal metabolism
आधारी चयापचय

base
१ (a substance that reacts with an acid to form a salt or dissolves in water forming hydroxy ions) आम्लारि (पु.), Bronsted base, बॉन्स्टेड आम्लारि, hard base, कठीण आम्लारि, Lewis base, लेविस आम्लारि, nuclear base, न्यूक्लीय आम्लारि, soft base, मृदु आम्लारि, weak base, सौम्य आम्लारि, २ आधार (पु.), पाया (पु.)

base metal
आम्लारि धातु

base pair
(न्यूक्लिइक) आम्लारि युग्म

base pairing
(डीएनए मधील) आम्लारींचे युग्मन (in DNA)

base peak
आधारभूत शिखर

base ratio
(न्यूक्लाइक) आम्लारि गुणोत्तर

base sequence
आम्लारि अनुक्रम

base stacking
आम्लारि चवडमांडणी, आम्लारि चवडरचना

base substittion
आम्लारि प्रतियोजन

base-pairing rules
(न्यूक्लिइक) आम्लारि युग्मन नियम (पु.अ.व.)

baseline discriminator
आधाररेषा विभेदनकारी

baseline method
आधाररेषा पद्धति

baseline resolution
आधाररेषा वियोजन

baseline width
आधाररेषा रूंदी

basement membrance
आधारक पटल

basic
१ आम्लारिधर्मी, आम्लारियुक्त २ मूलभूत

basic acetate method
आम्लारि ऍसिटेट पद्धति

basic acetate separation
आम्लारियुक्त ऍसिटेटद्वारा विलगन

basic compound
आम्लारिधर्मी संयुग

basic dye
आम्लारिधर्मी रंजक

basic flux
आम्लारि विशोधी

basic lining
आम्लारि अस्तर

basic open hearth process
आम्लारि अस्तरयुक्त खुल्या भट्टीतील प्रक्रिया

basic oxide
आम्लारि ऑक्साइड

basic properties
१ आम्लारि गुणधर्म (पु.अ.व.) २ मूलभूत गुणधर्म (पु.अ.व.)

basic salt
आम्लारि क्षार

basic slag
आम्लारिधर्मी धातुमळी

basic solvent
आम्लारिद्रावक (न.)

basicity
१ आम्लारिधर्मता (स्त्री.) २ (as, of an acid) आम्लारिअंक (पु.), प्रोटॉनांक (पु.)

basophil
आम्लारिरागी

bast fibre
१ खोड तंतु २ अधोवाही तंतु

batch
घाणा (पु.)

batch culture
खंडित संवर्धन, घाणा संवर्धन

batch process
घाणा प्रक्रिया, खंडित प्रक्रिया

bath
(a medium as water, air or oil for regulating the temperature of anything placed in or upon it, also, the vessel containing such medium) मज्जनी (स्त्री.) cold bath, शीत मज्जनी, hot-bath, उष्ण मज्जनी, oil bath, तैल-मज्जनी, sand-bath, वालुका-मज्जनी, steam

bathchrome
वर्णोत्कर्षक (पु.)

bathochromic
वर्णोत्कर्षी

bathochromic shift
वर्णोत्कर्षी विस्थापन

batik
बाटिक (न.)

bating
बेटन (न.) (विकरद्वारा चर्मस्वच्छीकरण) (also puering)

battery
बॅटरी (स्त्री.), विजेरी संच (पु.)

Baudouin test
बाउडिन चाचणी

Baudounin's reagent
बाउडिन अभिकारक

Baume'
Baume'

bauxite
बॉक्साइट (न.) (ore)

Bayer process
बेअर प्रक्रिया

BCG
BCG  (abbr. of Bacillus Calmette-Gue'rin)

BD-cellulose
BD-सेल्युलोज (न.)

bead test
मणी चाचणी

beaker
चंचुपात्र (न.)

beam reduction
किरण लघूकरण

beam splitter
किरण विभाजक

beastings
चिकाचे दूध (न.) (गायीचे) (also beestings)

beat-freqency oscillator circuit
विस्पंदवारंवारता दोली परिपथ

beater
वाटणयंत्र (न.)

Beaume'
बॉमे (न.) (घनतेचे एकक) (also Baume')

Beckmann apparatus
बेकमान उपकरण

Beckmann burner
बेकमान ज्वालक

Beckmann reaction
बेकमान अभिक्रिया

Beckmann rearrangement
बेकमान पुनर्रचना

Beckmann thermometer
बेकमान तापमापी

Becquerel rays
बेक्वेरेल किरण (पु.अ.व.)

becquerelite
(ore) बेक्वेरेलाइट (पु.)

bed
संस्तर (पु.) crust

beehive-shelf
(a hallow conical or cylindrical support for gas-collecting vessels in a pneumatic trough) संरंध मंच (पु.)

beer
बीअर (स्त्री.)

Beer-Lambert's law
बीर-लॅम्बर्टचा नियम

Beer's law
बीरचा नियम

beestings
beastings

beeswax
मक्षिकामेण (न.)

beet sugar
बीट शर्करा

behaviour
वर्तन (न.)

BEI
BEI  (abbr. of butanol-extractable iodine)

Beilstein test
बाइलस्टाइन चाचणी

bell metal
बेलमेटल (न.)

bell-jar
घंटापात्र (न.)

belladonna
बेलाडोना (पु.)

Bellier's test
बेलिअर चाचणी

Bence-Jones protein
बेन्स-जोन्स प्रोटीन

bend polymerisation
मौक्तिक बहुवारिकन (also pearl polymerisation)

bending motion
नमन हालचाल

bending vibrational mode
नमन कंपन प्रकार

Benedict reagent
बेनेडिक्ट अभिकारक

Benedict solution
बेनेडिक्ट द्रावण

Benedict test
बेनेडिक्ट चाचणी

beneficiation
संस्करण (न.)

bent bound
वक्र बंध

benzaldehyde
बेन्झाल्डिहाइड (न.)

benzanthrone reaction
बेन्झान्थोन अभिक्रिया

benzedine rearrangement
बेन्झिडाइन पुनर्रचना

benzene
बेन्झीन (न.)

benzene hexachloride
बेन्झीन हेक्झॅक्लोराइड (abbr. BHC)

benzenoid
बेन्झेनॉइड (न.)

benzenoid compounds
बेन्झेनॉइड संयुगे (न.अ.व.)

benzhydrol
बेन्झहायड्रॉल (न.)

benzidine
बेन्झिजडाइन (न.)

benzidine test
बेन्झिडाइन चाचणी

benzil
बेन्झिल (न.)

benzilic acid
बेन्झिलिक आम्ल

benzilic acid rearrangement
बेन्झिलिक आम्ल पुनर्रचना

benzine
बेन्झाइन (न.)

benzocaine
बेन्झोकेन (न.)

benzofuran
बेन्झोफ्युरन (न.)

benzoic acid
बेन्झोइक आम्ल

benzoin
बेन्झॉइन (न.)

benzoin condensation
बेन्झॉइन संघनन

benzoin reaction
बेन्झॉइन अभिक्रिया

benzol
बेन्झोल (न.)

benzophenone
बेन्झोफेनोन (न.)

benzopyrazole
बेन्झोपायरॅझोल (न.) (also isoindazole)

benzoquinone
बेन्झोक्विनोन (न.)

benzoxy group
बेन्झॉक्सि गट

benzoyl group
बेन्झॉइल गट

benzoylation
बेन्झिलन (न.)

benzyl group
बेन्झिल गट

benzylation
बेन्झिलन (न.)

benzylidene
बेन्झिलिडीन (न.)

Bergius process
बर्गिअस प्रक्रिया (कोळशाचे हायड्रोजनन) (hydrogeneration of coal)

beriberi
बेरीबेरी (पु.)

berillium (Be)
बेरिलिअम (Be) (न.) (also referred to as glucinum)

Berkefeld filter
बर्केफेल्डची गाळणी

berkelium (Bk)
बर्केलिअम (Bk) (न.)

Berlin blue
बर्लिन ब्लू, बर्लिन निळा

Berthelot equation
बर्थेलॉट समीकरण

beryl
बेरिल (न.)

Bessemer acid process
बेसेमर आम्ल प्रक्रिया

Bessemer converter
बेसेमर रूपांतरित्र

Bessemer process
बेसेमर प्रक्रिया

beta
१ (symbol beta or B) बीटा (पु.) २ (as, beta particle) बीटा कण (पु.) ३ (as, beta ray) बीटा किरण (पु.)

beta amylase
बीटा अमायलेज, शर्करादायी अमायलेज (also saccharogenic amylase)

beta carotene
बीटा कॅरोटीन

beta cellulose
बीटा सेल्युलोज

beta chain
बीटा शृंखला

beta galactosidase
बीटा गॅलॅक्टोसायडेज

beta ionone
बीटा आयोनोन

beta keratin
बीटा केरॅटिन

beta lipoprotein
बीटा लिपोप्रोटीन, बीटा मेदप्रथिन

beta oxidation
बीटा ऑक्सीडन

beta particle
बीटा कण

beta rays
बीटा किरण (पु.अ.व.)

beta-naphthol
बीटानॅफ्थॉल (न.)

beta-ray detector
बीटा किरण संसूचक

beta-vale
बीटा-मूल्य (न.)

betaine
बीटेन (न.)

betatron
बीटाट्रॉन (पु.)

betel
१ विडा (पु.) २ (as, betel leaf) विड्याचे पान (न.)

betel-nut
सुपारी (स्त्री.)

Bettendorf test
बेटेन्डॉर्फ चाचणी

betweenness
अंतरत्व (न.) region

BHC
BHC bi- di- (abbr. of benzene hexachloride)

biaryls
बायऍरिले (न.अ.व.)

biaxal
द्विअक्षीय, द्विअक्ष- (also biaxial)

bicarbonate
बायकार्बोनेट (न.)

bicyclic
द्विचक्रीय, द्विचक्री, द्विवलयी (also dicyclic)

bicyclo hydrocarbon
द्विवलयी हायड्रोकार्बन

bifunctional compounds
द्विक्रियागटी संयुगे (न.अ.व.)

bilateral
द्विपार्श्व-, द्विपार्श्वीय, द्विपार्श्विक

bilateral slit
द्विपार्श्विक रेखाछिद्र

bile
पित्त (न.)

bile acid
पित्ताम्ल (न.)

bile pigment
पित्तवर्णक (पु.)

bile salt
पित्त क्षार

bilirubin
बिलिरूबिन (न.)

bimetal
द्विधातु

bimetallic
द्विधातुक (composed of two different metals)

bimetallic electrode system
द्विधातुक इलेक्ट्रोड पद्धति

bimoleclar
द्विरेणु, द्विरेण्वीय

bimoleclar reaction
द्विरेणु अभिक्रिया, द्विरेण्वीय अभिक्रिया

binary
द्विअंगी, द्विक single binary complex mechnism (also called ping pong mechanism) दुहेरी जटिल क्रियाविधि

binary compound
द्विअंगी संयुग, द्विमूलद्रव्यी संयुग

binary fission
द्विविभाजन (न.), द्विखंडन (न.)

binary magma
द्विअंगी मिश्रण

binary system
द्विअंगी प्रणाली

binding assay
बद्धता आमापन

binding electron
बंधी इलेक्ट्रॉन

binding energy
बंधनकारी ऊर्जा, बंधन ऊर्जा

binding force
बंधनबल (न.), बंधनकारी बल

bio
जैव, जीव-

bio-geo-chemistry
जीव-भू-रसायनशास्त्र (न.)

bio-osmosis
जीव-परासरण (न.), जीवभौतिकी (स्त्री.)

bioallay
जीवनिकष मूल्यन (न.), जैविक आमापन (न.)

bioanalysis
जैव विश्लेषण (न.)

biocatalyst
जैव-उत्प्रेरक (न.)

biochemical
जीवरासायनिक

biochemical genetics
जीवरासायनिक आनुवंशिकी, जीवरासायनिक अनुवंशशास्त्र (also called molecular genetics)

biochemical oxygen demend)
जीवरासायनिक ऑक्सिजनची गरज

biochemical reaction
जीवरासायनिक अभिक्रिया

biochemistry
जीवरसायनशास्त्र (न.)

biocolloid
जैवकलिल (न.)

biodegradable
जैवापघटनीय

biogenesis
जीवजनन (न.)

biolminescence
जीवदीप्ति (स्त्री.)

biological assay
जीवशास्त्रीय निकष मूल्यन

biological chemistry
जैव रसायनशास्त्र

biological oxygen demand
प्रथिन पोषण मूल्यांक (abbr. BOD) (also nutritional value or protein value)

biomechanics
जीवयांत्रिकी (न.)

biometry
जीवमिति (स्त्री.) (statistical methods applied to biological problems)

biomolecule
जीवरेणु (स्त्री.)

biomonomer
जैव एकवारिक (पु.)

biopolymer
जीव बहुवारिक (पु.)

biosphere
जीवावरण (न.)

biosynthesis
जीवसंश्लेषण (न.), जैविक संश्लेषण (न.)

biotic
जीवीय, जीविक, जीव-, जैव

biotin
बायोटीन (न.) (also called vitamin H)

biotoxin
बायोटॉक्सिन (न.), जीवविष (न.)

biphenyl
बायफेनिल (न.) (also called diphenyl)

biphenyl derivatives
बायफेनिल साधिते (न.अ.व.)

birea
बाययुरिया (न.)

birefrigence
१ अपवर्तनांतर (न.) २ द्विअपवर्तिता (स्त्री.), द्विअपवर्तन (न.)

biret
बाययुरेट (न.) (also called allphanamide)

Birkeland-Eyde process
बर्केलॅन्ड-आइड प्रक्रिया

birotation
द्विघूर्णन (न.)

bis
द्वि-, बिस-

bisazo
बिस्ऍझो (also called bisdiazo)

bisdiazo
बिस्-डायऍझो (also called bisazo)

bislfite
बायसल्फाइट

bismal
बिस्मल (न.)

Bismarck brown
बिस्मार्क बाऊन

bismuth (Bi)
बिस्मथ (Bi) (न.)

bismuthic
बिस्मथिक

bismuthide
बिस्मथाइड (न.)

bismuthine
बिस्मथाइन (न.)

bismuthinite
बिस्मथिनाइट (न.)

bismuthite
बिस्मथाइट (न.)

bismuthous
बिस्मथोअस

bismuthyl
बिस्मथिल

bisulfate
बायसल्फेट (न.)

bitartrate
बायटार्ट्रेट (न.)

bitmen
बिटुमेन (न.)

bitter principle
औषधातील कडू तत्त्व

bittern
लवणशेष द्रावण (न.)

bituminous
बिटुमेनी

bituminous coal
बिटुमेन कोळसा

biurate
बाययुरेट (पु.) (युरिक आम्लाचा क्षार) (an acidic salt of uric acid)

biuret reaction
बाययुरेट अभिक्रिया

bivalency
द्विसंयुजा (स्त्री.) (quality or state of being bivalent)

bivalent
द्विसंयुज

bivariant
द्विचल (capable of twofold variation)

bivinyl
बायव्हिनिल (न.)

blackbody radiation
कृष्ण प्रारण (also full radiation or total radiation)

Blanc chlotomethylation reaction
ब्लँकची क्लोरोमेथिलन अभिक्रिया

Blanc reaction
ब्लँक अभिक्रिया

blanching
अर्धपक्वन (न.), अल्प पक्वन (न.)

blancophore
ब्लँकोफोर (न.)

bland diet
सौम्य आहार

blank determination
नमुनारहित निर्धारण, नमुनारहित निश्चितीकरण

blank experiment
नियंत्रक प्रयोग, आधारभूत प्रयोग (also control experiment)

blank reading
अभिक्रियापूर्व वाचनांक, आधारभूत वाचनांक, नमुनारहित वाचनांक

blank sample
आधारभूत नमुना, विश्लेषणीयरहित नमुना, विश्लेष्यरहित नमुना

blank test
नमुनारहित चाचणी

blank titration
अभिक्रियापूर्व अनुमापन, नमुनारहित अनुमापन

blast
१ सुरूंग (पु.) २ झोत (पु.) ३ उत्स्फोट (पु.) explosion v.t. १ सुरूंग लावून फोडणे २ उत्स्फोट करणे

blast burner
झोत ज्वालक (also blast lamp)

blast cell
जनक पेशी

blast furnace
झोत भट्टी

blast lamp
blast burner

blasting
उत्स्फोटन (न.)

Blau gas
ब्लाऊ गॅस

Blaze angle
ब्लेझ कोन

ble
नील, निळा green, हरित, हिरवा, indigo, आकाशी अस्मानी, infrared, अवरक्त, orange, नारिंगी, red, रक्त, लाल, तांबडा, ultraviolet, जंबुलातीत, पराजंबु, violet, जंबु, जांभळा, yellow, पीत, पिवळा

bleach
१ विरंजन (न.) २ विरंजक पदार्थ (पु.) v.t.i.- चे विरंजन करणे, विरंजित करणे, विरंजित होणे

bleaching
विरंजन (न.) adj. विरंजक

bleaching powder
विरंजक चूर्ण

blend
ब्लेंड (न.), मिश्रण (न.)

blister copper
पुळीदार तांबे (metalic copper of a black blistered surface)

blister-steel
पुळीदार पोलाद (न.)

block polymer
गट बहुवारिक

blocking
अवरोध (पु.), अवरोधन (न.), अवरोधी (पु.), रोधीकारक (पु.)

blocking filter
रोधी प्रकाश-निस्यंदक

blood cell
रक्तपेशी (स्त्री.)

blood clot
रक्ताची गुठळी

blood clotting
रक्ताची गुठळी बनणे, रक्ताचे साकळण

blood count
रक्तपेशीगणन (न.)

blood group
रक्त गट

blood group antigen
रक्त गट प्रतिजन

blood group system
रक्त गट पद्धति

blood grouping
रक्ताचे वर्गीकरण

blood plasma
रक्त जीवद्रव्य, रक्त प्लाझ्मा

blood platelet
रक्तबिंबिका (स्त्री.), रक्तबिंबाणु (पु.)

blood serum
रक्त सीरम

blood sugar
रक्त शर्करा

blood typing
रक्तगट निर्धारण

blood urea nitrogen
रक्तीय युरिआ नायट्रोजन (abbr. BUN)

blood-brain barrier
रक्त-मस्तिष्क रोध (also called blood cerebrospinal fluid barrier)

blood-cerebrospinal fluid barrier
रक्त-प्रमस्तिष्कमेरूद्रायु रोध (also called blood-brain barrier)

blow
फुंकणे

blow moulding
फुंग रूपण

blowing agent
स्पंजनकारक (पु.)

blowpipe
फुंकनळी (स्त्री.)

blowpipe
फुंकनळी (स्त्री.)

blowpipe test
फुंकनळी चाचणी

blue litmus
निळा लिटमस

blue value
नील मूल्य

blue vitriol
मोरचूद (न.) (कॉपर सल्फेट) (copper sulphate)

blunder
घोडचूक (स्त्री.) error

BMR
BMR  (abbr. of basal metabolic rate)

boat
नौकाकृति मूस (स्त्री.)

boat conformation
नौकारूप समाविन्यास

BOD
१ (abbr. of biochemical oxygen demand) BOD २ (abbr. of biological oxygen demand) BOD

Bohn-Schmidt reaction
बोन-श्मिट अभिक्रिया

Bohr effect
बोहर परिणाम

Bohr magneton
बोहर मॅग्नेटोन

Bohr theory of atom
बोहरचा अणु सिद्धांत

Bohr-Sommerfield theory
बोहर-सॉमरफिल्ड सिद्धांत

boil
उत्कलन करणे, उकळवणे, उत्कलन होणे, उकळणे

boiled oil
(अळशीचे) तेल, तापसंस्कारित (जवसाचे) तेल

boiler
१ उत्कलनित्र (न.), उकळणी (स्त्री.) २ (as, in engines) बॉयलर (पु.) ३ बाष्पित्र (न.), वाफ जनित्र (न.)

boiling
१ (heat) उत्कलन (न.) २ (also stewing) मंद शिजवणे (न.), adj. उत्कली, उत्कलन-, उकळता, उकळणारा bubbling, बुद्बुदन, ebullition, उत्क्वथन, effervescence, प्रबुद्बुदन

boiling point
उत्कलनांक (पु.)

boiling range
उत्कलन कक्षा

boiling tube
उत्कलन नलिका

bolometer
बोलोमीटर (पु.)

Boltzmann distribution
बोल्ट्झ्मन वितरण

Boltzmann's constant
बोल्ट्झ्मन स्थिरांक

Boltzmann's equation
बोल्ट्झ्मन समीकरण

Boltzmann's law
बोल्ट्झ्मनचा नियम

bombard
भडिमार करणे, वर्षाव करणे

bombardment
भडीमार (पु.), वर्षाव (पु.), मारा करणे (न.)

bombyx mori
बॉम्बिक्स मोरी (एक प्रकारचा रेशमाचा किडा)

bond
बंध (पु.) alpha bond, आल्फा बंध, axial bond, अक्षीय बंध, bent bond, वक्र बंध, co-ordinate bond semipolar bond, सहबद्ध बंध, covalent bond, सहसंयुज बंध, delta bond, डेल्टा बंध, doble bond, द्विबंध, equatorial bond, विषुववृत्तीय बंध, hydrogen bond,

bond angle
बंध कोन

bond angle strain
बंध कोनीय ताण

bond dipole
बंध द्विधुव

bond dissociation energy
बंध विचरण ऊर्जा

bond distance
बंधांतर (न.) (also called bond length)

bond energy
बंध ऊर्जा

bond formation
बंध निर्मिती, बंध घडण

bond length
बंधलांबी (स्त्री.) (also called bond distance)

bond moment
बंध आघूर्ण

bond order
बंध कोटि

bond radius
बंध त्रिज्या

bond strength
बंध सामर्थ्य

bond stretching
बंध प्रतानन

bond type
बंध प्रकार

bondary sedimentation
सीमा अवसादन

bonded fibre
बंधित तंतु

bonding
बंधी (पु.), बंधन (न.), बंध (पु.) adj. बंधक

bonding electron
बंधक इलेक्ट्रॉन

bonding orbital
बंधी कक्षक

bone
अस्थि (स्त्री.) हाड (न.)

bone charcoal
अस्थिज कोळसा

bone-ash
अस्थिरक्षा (स्त्री.)

bone-oil
अस्थितेल (न.)

boost
वर्धन करणे

booster dose
अनुवर्धी मात्रा, अनुवर्धी डोस

booster response
अनुवर्धी प्रतिसाद

boosting
वर्धन (न.)

borane
बोरेन (न.)

borate
बोरेट (न.)

borax
बोरॅक्स (पु.), टाकणखार (पु.), सवागी (स्त्री.)

borax bend test
बोरॅक्स मणि चाचणी

Bordeaus mixture
बोर्डो मिश्रण Bot. (a fungicide)

boric acid
बोरिक ऍसिड, बोरिक आम्ल

boric oxide
बोरिक ऑक्साइड

boride
बोराइड (न.)

Born-Harber cycle
बॉर्न-हाबर चक्र

Borneo camphor
बोर्निओ कापूर (d-बोर्निओल) (d-borneol)

borneol
बोर्निओल (न.)

bornyl
बोर्निल (न.)

boron (B)
बोरॉन (B) (न.)

borosilicate
बोरोसिलिकेट (न.)

borosilicate glass
बोरोसिलिकेट काच

boss head
स्थापक (न.), बॉस हेड

botulism
बोट्युलिनी विषबाधा (स्त्री.)

boundary potential
सीमा विभव

bovine
गोजातीय

bovine plasma albumin
गोजातीय प्लाझ्मा अल्ब्युमिन (abbr. BPA)

bovine serum albumin
गोजातीय रक्तद्रव्य अल्ब्युमिन (abbr. BSA)

BPA
BPA  (abbr. of bovine plasma albumin)

Brackett series
बॅकेट श्रेणी

brackish
मचूळ

Bradshaw test
बॅडशॉ चाचणी

bradycardia
ह्रद्मंदता (स्त्री.)

bradykinin
बॅडिकायनिन (न.) (also called kallidin II)

bradyphagia
मंदभक्षण (न.)

Bragg angle
बॅग कोन

Bragg's equation
बॅगचे समीकरण

Bragg's law
बॅगचा नियम

Bragg's method
बॅगची पद्धती

bran
कोंडा (पु.), भुसा (पु.)

branched
सशाख, शाखित

branched chain
सशाख शृंखला

branched chain polymer
सशाख शृंखला बहुवारिक

branched compound
सशाख संयुग

branched fatty acid
शाखित मेदाम्ल

branched metabolic pathway
शाखित चयापचय मार्ग

branched molecules
सशाख रेशू (पु.अ.व.)

branched polymer
सशाख बहुवारिक

branching enzyme
शाखाकारी विकर, शाखाकारी एन्झाइम

brass
पितळ (न.)

braunite
बाउनाइट (न.)

Bravais lattice
बॅव्हॅस जालक

braze
पिझाळणे (पितळेने झाळणे)

bread
१ भाकर (स्त्री.) २ पाव (पु.)

break point
विच्छेद बिंदु, खंडन बिंदु

breakdown voltage
भंजी व्होल्टता

breaking elongation
भारभंजी दीर्घन

breaking length
भारभंजी लांबी

breaking strength
भारभंजी सामर्थ्य

bremsstrahlung
बेमस्ट्रॉलंग (न.) (beta किरणरोधोत्पन्न प्रारण) (radiation produced when beta rays stopped)

brewer's yeast
कलाल किण्व, आसवनी किण्व, ब्र्यूअर यीस्ट

brewing
मद्यीकरण (न.)

brick
वीट (स्त्री.)

bridge
१ सेतु (पु.) २ पूल (पु.)

bridge element
सेतु मूलद्रव्य

bridge intermediates
सेतुयुक्त माध्यमिक द्रव्ये (न.अ.व.)

Briggs-Haldane equation
बिग्ज-हाल्डेन समीकरण

brightness meter
द्युतिमापी (पु.)

brigtness
द्युति (स्त्री.), दीप्तता (स्त्री.) brilliance, द्युति, चमक, fluorescence, प्रतिदीप्ति, iridescence, दीप्ति, lustre, तेज, phosphorescence, स्फुरदीप्ति, thermoluminescence, तापानुदीप्ति

brilliance
द्युति (स्त्री.), चमक (स्त्री.) brightness

brimstone
गंधककाडी (स्त्री.), सल्फर (न.)

Brin process
बिन प्रक्रिया

brine
मिठवणी (स्त्री.), समुद्रोदक (न.)

briquet
इष्टिका (स्त्री.)

brisling
छोटे हेरिंग (न.)

britannia metal
बिटानिआ धातु, बिटानिआ मेटल

Britis gum
बिटिश गम (dextrin)

British termal unit
बिटिश औष्णिक एकक (abbr. BTU)

brittle
ठिसूळ

brix
शर्करा प्रमाण सारणी (स्त्री.)

Brix hydrometer
बिक्स हायड्रोमीटर, बिक्स तरकाटा

broad spectrum
विशाल प्रभावव्याप्ति

broad-band nmr spectrometer
रूंद-पट्ट एनएमआर पंक्तिमापी

Brodie's solution
बॉडीचे द्रावण

brom
बोम- (also called bromo)

bromacetanilide
बोम-ऍसिटॅनिलाइड (न.)

bromal
बोमल (न.)

bromate
बोमेट (न.)

bromcresol green
बोमक्रेसॉल ग्रीन, बोमक्रेसॉल हिरवा

bromide
बोमाइड (न.)

bromination
बोमीनन (न.)

bromination reaction
बोमीनन अभिक्रिया, बोमीनीकरण अभिक्रिया

bromine (Br)
बोमीन (Br) (न.)

bromite
बोमाइट (न.)

bromo
बोमो (also called brom-)

bromocresol green
बोमोक्रेसॉल हिरवा बोमोक्रेसॉल ग्रीन

bromometry
बोमोमिति (स्त्री.), बोमीनमिति (स्त्री.)

bromophenol blue
बोमोफेनॉल निळा

bromothymol blue
बोमोथायमॉल निळा

Bronsted acid
बॉन्स्टेड आम्ल

Bronsted base
बॉन्स्टेड आम्लारि

Bronsted-Lowry concept
बॉन्स्टेड-लॉरी संकल्पना

Bronsted-Lowry theory
बॉन्स्टेड-लॉरी सिद्धांत

bronze
बॉझ (न.)

bronzed diabetes
अतिलोह मधुमेह, लोहसंचयजन्य मधुमेह

brown ring test
तपकिरी वलय चाचणी

Brownian movement
बाउनी हालचाल (also Brownian motion) (a peculiar random vibratory movement exibited by the microscopic particles of both organic and inorganic substances when suspended in water or other fluids)

browning
बभ्रूकरण (न.), पिंगलन (न.), भुरकटपणा (पु.)

browning reaction
तपकिरी रंगदायी अभिक्रिया (also called Maillard reaction)

brucine
बुसीन (न.)

brush
बश (पु.)

Brussels nomenclature
बुसेल्स नामपद्धति

BSA
BSA  (abbr. of bovine serum albumin)

BTU
BTU  (abbr. of Britis thermal unit)

bubble
बुडबुडा (पु.), बुद्बुद (पु.) v.t.i. बुद्बुदन करणे, बुद्बुदन होणे

bubble chamber
बुद्बुद कक्ष

bubble tower
बुद्बुद मनोरा

bubbling
बुद्बुदन (न.) boiling

Bucerer reaction
बुकरर अभिक्रिया

Buchner funnel
बुकनर नरसाळे

budding
मुकुलन (न.)

buffer
उभयरोधी (पु.), बफर (पु.)

buffer capacity
उभयरोधी क्षमता, बफर क्षमता

buffer solution
उभयरोधी द्रावण, बफर द्रावण

buffer value
उभयरोधी मूल्य

bulb
फुगा (पु.)

bulk
आयतन (न.)

bulk polymerisation
mass polymerisation

bulky
१ स्थूल २ अवजड

BUN
BUN  (abbr. of blood urea nitrogen)

Bundesmann test
बुंडैस्मान चाचणी

Bunsen monochromator
बुनसेन एकवर्णक

Bunsen valve
बुनसेन झडप

buoyancy
प्लावकता (स्त्री.), उद्धरणशक्ति (स्त्री.)

buoyancy factor
प्लावकता घटक

buoyant density
प्लावी घनता

burette
ब्युरेट (स्त्री.), मोजनळी (स्त्री.)

burette electrode
मोजनळी इलेक्ट्रोड, ब्युरेट इलेक्ट्रोड

burner
ज्वालक (पु.)

burning
ज्वलन (न.)

burning test
ज्वलन चाचणी

burning velocity
ज्वलन वेग

burnishing
चकाकी आणणे (न.)

burst
प्रस्फोट (पु.) explosion

busbar
बसबार (न.)

bushel
बुशेल (न.) (एक परिमाण)

butadiene
ब्युटाडाइन (न.)

butanol-extractable iodine
ब्युटेनॉल-निष्कर्षणीय आयोडीन (abbr. BET)

butenyl
ब्युटेनिल (न.)

butiric fermentation
ब्युटिरिक किण्वन

butter
लोणी (न.)

buttermilk
ताक (न.)

butyl
ब्युटिल

butyl rubber
ब्युटिल रबर

butyrometer
ब्युटिरोमीटर (न.), स्निग्धांशमापी (पु.)

butyrophenone
ब्युटिरोफेनोन (न.)

butyryl
ब्युटिरिल

by-product
उपौत्पाद (पु.)

C
C (कार्बन) (sumbol of carbon)

C-reactive protein
C-अभिक्रियाशील प्रोटीन, C-अभिक्रियाशील प्रथिन

C-terminal
कार्बोक्सि-अन्त्यस्थ (पु.), C-अन्त्यस्थ (पु.)

cacexia
क्षीणता विकार (पु.) (also cacexy or cathexia)

cacinogenesis
cancerogenesis

cacodyl
कॅकोडिल (न.)

cactoglobulin
बृहतग्लोब्युलिन (न.)

cadmium (Cd)
ऍडमिअम (Cd) (न.)

cadmium cell
कॅडमिअम विद्युतघट

caecium (Cs)
सिझिअम (Cs) (न.) (also cesium)

caeruloplasmin
सेऱ्युलोप्लाझ्मिन (न.)

cafeine
कॅफीन (न.)

caffeol
कॅफिऑल (न.)

cage complexes
ंपंजर जटिले (न.अ.व.)

cake
पेंड (स्त्री.), ढेप (स्त्री.)

calcein
कॅल्सिन (न.)

calciferol
कॅल्सिफेरॉल (न.) (also called viosterol or vitamin D2)

calcification
कॅल्सीकरण (न.)

calcinate
निस्तापन करणे

calcination
निस्तापन (न.)

calcined
निस्तापित, भाजलेले

calcite
कॅल्साइट (न.)

calcitonin
कॅल्सिटोनिन (न.), निम्न कॅल्शिअम रक्तता संप्रेरक (पु.) (also hypocalcemic factor)

calcium (Ca)
कॅल्शिअम (Ca) (न.)

calcium carbide
कॅल्शिअम कार्बाइड

calcium pump
कॅल्शिअम पंप

calcium sulphate
कॅल्शिअम सल्फेट

calculation
गणन (न.)

calculus
१ खडा (पु.), अश्मरी (स्त्री.) २ (as, a branch of Maths) कॅल्क्यूलस (पु.)

calendering
१ निष्पीडन (न.) २ कुंदीकाम (न.)

calibration
१ अंशन (न.) २ अंशशोधन (न.) graduation, अंशांकन, standardisation, मानकीकरण

calibration curve
अंशशोधन वक्र

calico
कॅलिको (पु.), चिटाचे कापड (न.)

californium (Cf)
कॅलिफोर्निअम (Cf) (न.)

calmine
कॅल्माइन (न.)

calomel
कॅलोमेल (न.)

calomel electrode
कॅलोमेल इलेक्ट्रोड

calomeo reference electrode
कॅलोमेल संदर्भ इलेक्ट्रोड

caloric intake
कॅलरी अंतर्ग्रहण

caloric value
कॅलरी मूल्य

calorie
कॅलरी (स्त्री.)

calorific
ऊष्मीय

calorific value
ऊष्मीयमान (न.)

calorigenesis
जैवकॅलरीक्षमता (स्त्री.), ऊष्माजनन (न.)

calorigenic action
कॅलरी अधिजनन, चयापचय उष्णताधिक्य (also specific dynamic action)

calorimeter
ऊष्मामापी (पु.), कॅलरीमापी (पु.)

calorimetric
ऊष्मामितीय, कॅलरीमितीय (also calorimetrical)

calorimetry
ऊष्मामिति (स्त्री.), कॅलरीमिति (स्त्री.)

Calvin cycle
कॅल्व्हिन चक्र Bot.

calx
भस्म (न.)

Campbell's process
कॅम्पबेल प्रक्रिया

camphor
कापूर (पु.), कॅम्फर (न.)

can
डबाबंद करणे

canal complex
पन्हळी संकुल (also channel complex)

canal rays
नलिका किरण (पु.अ.व.), कॅनॉल किरण (पु.अ.व.) (also called positive rays)

cancer
कर्करोग (पु.) tumour

cancer biochemistry
कर्क जीवरसायनशास्त्र

cancer gene
oncogene

cancer theory
कर्क सिद्धांत

cancerogenesis
कर्कजनन (न.) (also carcinogenesis)

candlepower
कॅन्डल शक्ति (स्त्री.)

cane sugar
उसाची साखर

canner's alkali
डबाबंदकाराचा अल्क, डबाबंदकरण अल्क

canning
डबाबंद करणे (न.)

Cannizzaro reaction
कॅनझरो अभिक्रिया

CAP
१ (abbr. of cyclic AMP receptor protein) CAP २ (abbr. of catabolite activator protein) CAP

capacitance
१ धारिता (स्त्री.) २ (as, ratio) धारिता गुणांक (पु.)

capacitative reactance
धारितीय प्ररोध (also capacitive reactance)

capacitor
संधारित्र (न.)

capacity
१ क्षमता (स्त्री.) २ धारकता (स्त्री.)

capacity factor
धारितांक (पु.)

capillarity
केशिकत्व (न.)

capillary
केशिका (स्त्री.) (as, a tube of minute or hairlike diameter)

capillary action
केशिका क्रिया

capillary attraction
केशाकर्षण (न.)

capillary co,umn
केशिका स्तंभ

capillary constant
केशिका स्थिरांक

capillary tube
केशनलिका (स्त्री.)

caproic acid
कॅप्रॉइक आम्ल

caprolactum
कॅप्रोलॅक्टम (न.)

capsicum
भोपळी मिरची (स्त्री.)

capsid
विषाणुगामी वेष्टन (न.) (also viral coat)

capsomer
विषाणुगाभी वेष्टनकण (पु.)

capsomer
विषाणुगाभी वेष्टनकण (पु.)

capsule
संपुट (न.)

capture cross-section
प्रग्रहण परिक्षेत्र

caramel
कॅरामेल (न.), शर्करारंजक (पु.)

caramelan
कॅरामेलन (न.)

caramelisation
साखरेचे करपणे (न.), कॅरॅमेलीकरण (न.)

carbamate
कार्बामेट (न.)

carbamic
कार्बामिक-

carbamido
कार्बामिडो-

carbamino compound
कार्बामिनो संयुग

carbanion
कार्बेनायन (न.)

carbazide
कार्बाझाइड (न.)

carbazole
कार्बाझोल (न.)

carbemyl
कार्बामिल

carbene
कार्बीन (न.)

carbide
कार्बाइड (न.)

carbinol
कार्बिनॉल (न.)

carbinol
कार्बिनॉल (न.)

carbmethoxy group
कार्बेथॉक्सी गट

carbobenzoxy amino acid
कार्बोबेन्झॉक्सी ऍमिनो आम्ल (short CBZ-amino acid)

carbocyclic
कार्बनवलयी acyclic, अवलयी, alicyclic, ऍलिवलयी, heterocyclic, विषमाणुवलयी, भिन्नाणुवलयी

carbohydrate
कार्बोहायड्रेट (न.)

carbolic acid
कार्बोलिक आम्ल

carbon (C)
कार्बन (C) (पु.)

carbon analyser
कार्बन विश्लेषित्र

carbon assimilation
कार्बन सात्मीकरण

carbon chain
कार्बन शृंखला

carbon cycle
कार्बन चक्र

carbon dating
कार्बनद्वारा कालनिर्धारण

carbon dioxide
कार्बन डायॉक्साइड

carbon dioxide capacity of plasma
प्लाझ्माची कार्बन डायॉक्साइड क्षमता

carbon disulphide
कार्बन डायसल्फाइड

carbon electrode
कार्बन इलेक्ट्रोड

carbon number
कार्बन मूल्यांक (also equivalent chain length)

carbon radical
कार्बन मूलक

carbon skeleton
कार्बन सांगाडा

carbon steel
कार्बनयुक्त पोलाद

carbon tetrachloride
कार्बन टेट्राक्लोराइड

carbon-13-nmr spectroscopy
कार्बन-१३ एनएमआर पंक्तिदर्शन

carbon-black
काजळी (स्त्री.)

carbon-hydrogen analysis
कार्बन-हायड्रोजन विश्लेषण

carbon-hydrogen-nitrogen analyser
कार्बन-हायड्रोजन-नायट्रोजन विश्लेषित्र (abbr. CHN analyser)

carbon-monoxide-emoglobin
कार्बन-मोनॉक्साइड-हीमोग्लोबिन (न.) (also called carboxyhemoglobin)

carbon-rod furnace
कार्बन-कांडी भट्टी

carbonaceous
कार्बनमय, कार्बनी

carbonate error
कार्बोनेट त्रुटि

carbonate fusion
कार्बोनेट वितळण

carbonate rock
कार्बोनेट खडक

carbonate-free base
कार्बोनेटविरहित आम्लारि

carbonate-free base
कार्बोनेटविरहित आम्लारि

carbonating tower
कार्बोनेटकारी मनोरा

carbonation
कार्बोनेटन (न.) (te process of carbonating)

carbonic acid
कार्बोनिक आम्ल

carbonic anhydrase
कार्बोनिक अनहायड्रेज

carbonisation
कार्बनन (न.) (te process of carbonising)

carbonise
-चे कार्बनन करणे, कार्बनित करणे, कार्बनित होणे

carbonised
कार्बनित

carbonium ion
कार्बोनिअम आयन

carbonyl group
कार्बोनिल गट

carbowax
कार्बोमेण (न.)

carboxy group
कार्बोक्सी गट

carboxyemoglobin
कार्बोक्सिहीमोग्लोबिन (न.) (also called carbon-monoxide-emoglobin)

carboxyl
कार्बोक्सिल

carboxylation
कार्बोक्सीकरण (न.)

carboxylic
कार्बोक्सिलिक

carboxylic acid group
कार्बोक्सिलिक आम्ल गट

carboxypeptidase
कार्बोक्सिपेप्टीडेज (न.)

carboydrase
कार्बोहायड्रेज (पु.)

carbylamine
कार्बिल अमाइन (न.)

carcinogen
कर्ककारक (पु.)

carcinogenic index
कर्कजनक निर्देशांक

carcinogenicity
कर्कजनकता (स्त्री.)

carcinogentic hydrocarbon
कर्कजनक हायड्रोकार्बन

carcinoginic
कर्कजनक

carcinoid
कर्कार्बुदाभ (पु.), कर्करोगक्षम (पु.)

carcinoma
कर्कार्बुद (पु.), अभिस्तर कर्करोग (पु.) tumour

cardamom
वेलदोडा (पु.)

cardiac
ह्रदय- ह्रद-

cardiac glycoside
ह्रदोपचारी ग्लायकोसाइड

cardiac muscle
ह्रदस्नायु (पु.)

cardiac puncture
ह्रदछिद्रण (न.), ह्रदपंक्चर (न.)

cardiazole
कार्डिआझोल (न.)

cardiolipin
कार्डिओलिपिन (न.)

cardiovascular
ह्रदवाहिका-

carene
केरीन (न.)

carmalade
मुरंबा (पु.), मार्मालेड

carmine
कार्माइन (न.)

carmoisine
कारमॉइझीन (न.) (गाजरजन्य लाल खाद्य रंग) (also called azorubin)

carnalite
कार्नालाइट (न.)

carnitine
कार्निटिन (न.)

carnitine barrier
कार्निटिन रोधक (आंतरपटातील)

Carnot cycle
कारनॉट चक्र

Caro's acid
कॅरो आम्ल

carotenase
कॅरोटीनेज (पु.)

carotene
कॅरोटीन (न.)

carotenoid
कॅरोटेनॉइड

Carr-price reaction
कार-प्राइस अभिक्रिया

carrier
वाहक (पु.)

carrier ampholyte
उभयधर्मी वाहकद्रव्य

carrier catalyst
वाहक उत्प्रेरक

carrier cell
वाहकपेशी (स्त्री.)

carrier culture
वाहक संवर्ध

carrier displacemetchromatography
वाहक विस्थापनी वर्णलेखन

carrier protein
वाहक प्रोटीन, वाहक प्रथिन

carrier state infection
वाहकस्थितिद्वारा संसर्ग

carrier-faciliated diffusion
वाहक सुविसरण

carrier-free
वाहक वायु

cartiage
कास्थि (स्त्री.)

Carus method
कारिअस पद्धति

cascade mechanism
सोपानी क्रियाविधि, उतरंड क्रियाविधि

casein
केसीन (न.)

cassava
साबुदाणादायी झाडाचे मूळ (न.)

cast
मुशीत ओतणे n. ओतणी (स्त्री.), adj. ओतीव

cast-iron
ओतीव लोखंड (न.), बीड (न.)

castable
ओतनक्षम

casting
१ओतन(न.) २ओतकाम (न.)

Castner process
कास्टनर प्रक्रिया

Castner-Kelner cell
कास्टनर-केल्नर विद्युत अपघटनी घट

castor oil
एरंडेल तेल

cat's eye
लसण्या (पु.), कॅट्स आय (पु.)

catabolic
अपचयी

catabolism
अपचय (पु.)

catabolite
अपचयित (न.)

catabolite activator protein
अपचयित सक्रियक प्रोटीन (abbr. CAP)

catabolite repression
अपचयित मंदन

catabolite-sensitive operon
अपचयित-संवेदी ऑपेरॉन

catacolamine
कॅटॅकोलामाइन (न.)

catalase
कॅटॅलेज (पु.)

catalyse
-चे उत्प्रेरण करणे

catalyser
catalyst

catalysis
उत्प्रेरण (न.)

catalyst
उत्प्रेरक (पु.) (also catalyser)

catalytic
१उत्प्रेरक- २ उत्प्रेरण-

catalytic action
१ उत्प्रेरक क्रिया २ उत्प्रेरण क्रिया

catalytic action
१ उत्प्रेरक क्रिया २ उत्प्रेरण क्रिया

catalytic agent
उत्प्रेरक (पु.)

catalytic amount
उत्प्रेरकसम लेशमात्र, उत्प्रेरकसम अत्यल्प

catalytic centre
उत्प्रेरक केंद्र (also called catalytic site)

catalytic centre activity
उत्प्रेरक केंद्राची क्रियाशीलता

catalytic constant
उत्प्रेरण स्थिरांक

catalytic poison
उत्प्रेरकरोधी (पु.)

catalytic polymerisation process
उत्प्रेरक बहुवारिकन प्रक्रिया

catalytic process
उत्प्रेरण प्रक्रिया

catalytic reaction
उत्प्रेरित अभिक्रिया

catalytic reduction cethod
उत्प्रेरण क्षपण पद्धति

catalytic site
उत्प्रेरक स्थान (also catalytic centre )

catalytic subunit
उत्प्रेरक उपभाग

catamorphism
अपरूपांतरण (न.) (action of chemicals on rocks)

cataphoresis
धनकण संचलन (न.)

catechol
कॅटेकॉल (न.)

catechol
कॅटेकॉल (न.)

catechol-o-methyl transferase
कॅटेकॉल-ओ-मेथिल ट्रान्सफरेज

catecholamine
कॅटॅकोल अमाइन (न.)

categorisation
प्रवर्गीकरण (न.) separation

category
प्रवर्ग (पु.)

catenane
कॅटेनेन (न.)

catenase
कॅटेनेज

catenated dimer
साखळी द्विवारिक

catenation
कॅटनेनीकरण (न.), शृंखली रचना क्रिया (स्त्री.)

cathexia
cachexia

cathode
कॅथोड (पु.)

cathode depolariser
कॅथोड विधुवक

cathode potential
कॅथोड विभव

cathode sutface
कॅथोड पृष्ठ

cathode-ray
कॅथोड-किरण (पु.)

cathode-ray tube
कॅथोड-किरण नलिका

cathodic
कॅथोडी

cathodic stripping analysis
कॅथोडी अपखंडन विश्लेषण

cation
कटायन (न.), धनायन (न.)

cation exchange resin
धनायन विनिमय राळ

cation interference
कटायन व्यत्यय, धनायन व्यत्यय

cation-sensitive membrane electrode
कटायन संवेदी पटल इलेक्ट्रोड, धनायन संवेदी पटल इलेक्ट्रोड

cationic current
कटायन धारा, धनायन धारा

cationic detergent
कटायनी निर्मलक, धनायनी निर्मलक

cationic polymerisation
कटायनी बहुवारिकन, धनायनी बहुवारिकन

caustic
दाहक, कॉस्टिक

caustic potash
दाहक पोटॅश

caustic silver
कांडीखार (पु.), सिल्व्हर नायट्रेट

caustic soda
कॉस्टिक सोडा

cavity
गृहिका (स्त्री.)

CBG
CBG  (abbr. ofcortisol-bindingglobulin)

CBN
CBN  (abbr. of Commission on Biochemical Nomenclature)

CCD
CCD  (abbr. of countercurrent distribution)

CCP
CCP  (abbr. of cubic closest packing)

cDNA
cDNA  (abbr. of complementary DNA)

CDP
CDP  (abbr. of cytidine diphosphate)

CDP-choline
CDP-कोलीन (न.) (abbr. CDPC)

CDPC
CDPC  (abbr. of CDP-choline)

cedar oil
देवदार तेल

celanese
सिलेनेज (न.)

cell
१ सेल (पु.) २ विद्युत घट (पु.) घट (पु.) barrier-layer cell रोधिका स्तर घट concentration cell संहति घट, concentration cell वाहकता घट, Daniell cell डॅनिअल घट, dry cell शुष्क घट, electrolytic cell विद्युत अपघटनी घट, galvanic cell गॅल्व्हानी घट, gravity cell गुरूत्व घट, Hittorf cell transference cell, Leclanche cell लेक्लान्शे घट, photoelectric cell, प्रकाशविद्युत घट, प्रकाश घट, photovoltaic cell प्रकाशव्होल्टीय घट, primary cell, प्राथमिक घट, reversible cell प्रतिकर्मी घट, व्युत्क्रमी घट, secondary cell storage cell, solar cell सूर्यप्रकाशीय घट, standard cell मानक घट, storage cell संचयी घट, transfenencecell विद्युतापघटनीवाहक घट, हिटॉर्फ घट, voltaic cell व्होल्टीय घट, ३ Biol. पेशी (स्त्री.), animal cell प्राणि पेशी, blood cell रक्त पेशी, carrier cell, वाहकपेशी, plant cell, वनस्पति पेशी, ४ कुपी (स्त्री.)

cell body
पेशी काय

cell coat
पेशी आवरण

cell constant
घट स्थिरांक

cell count
पेशी गणनांक

cell culture
पे्शी संवर्ध

cell cycle
पेशी चक्र

cell division
पेशी विभाजन

cell membrane
cytomembrane

cell plate
पेशी पट्टिका

cell potential
घट विभव

cell protoplasm
cytoplasm

cell strain
पेशी विभेद, पेशी वंशप्रकार

cell theory
पेशी सिद्धांत

cell thickness
घट जाडी

cell wall
पेशी भित्ति

cell-free extract
पेशीरहित अर्क

cellobiose
सेलोबायोज (न.)

cellophane
सेलोफेन (न.)

cellular
पेशीय, पेशीमय, पेशी-

cellular di-acetate
सेल्युलर डाय-ऍसिटेट

cellular immunity
पेशीय प्रतिक्षमता

cellular respiration
पेशीय श्वसन

cellulase
सेल्युलेज (न.)

celluloid
सेल्युलॉइड (न.)

cellulose
सेल्युलोज (न.)

cellulose acetate
सेल्युलोज ऍसिटेट

cellulose acetate dye
सेल्युलोज ऍसिटेट रंजक

cellulose acetate staining
सेल्युलोज ऍसिटेट अभिरंजन

cellulose macromolecule
सेल्युलोज स्थूल रेणु

cellulose nitrate
सेल्युलोज नायट्रेट

cellulose sturcture
सेल्युलोज संरचना

cellulose triacetate
सेल्युलोज ट्रायऍसिटेट

cellulose xanthate
सेल्युलोज झॅन्थेट (व्हिस्कोज) (viscose)

celsius
सेल्सिअस

celsius temperature scale
सेल्सिअस तापमान मापनश्रेणी

cement
सिमेंट (न.)

center
centre

centi-
सेंटि- (comb, form)

centigrade
सेंटिग्रेड (न.)

centigram
सेंटिग्राम (पु.)

centiliter
सेटिलिटर (पु.) (also centilitre)

centimeter
सेंटिमीटर (पु.) (also centimetre)

centimeter-gram-second unit
सेंटिमीटर-ग्राम-सेकंद एकक (abbr. CGS unit)

centimetre
centimeter

centinormal
सेंटिनॉर्मल, एतशतांश प्रसामान्य

central dogma
प्रथिननिर्मितीचा मूलभूत सिद्धांत

central metabolic pathway
प्रमुख चयापचयी मार्ग (also called citric acid cycleorKrebs cycle)

central nervous system
केंद्रीय चेता संस्था,मध्यवर्ती चेता संस्था (abbr. CNS)

centre
केंद्र (न.) focus, नाभि, midpoint, मध्यबिंदु, nucleus, केंद्रक, न्यूक्लिअस (also center)

centre of inversion
प्रतिलोमन केंद्र (also called centre of symmetry)

centre of symmetry
सममिति केंद्र (also called centre of inversion)

centrifugal
अपकेंद्री, अपकेंद्र- centripetal

centrifugal field
अपकेंद्री क्षेत्र

centrifugal filtration
अपकेंद्री गाळण

centrifugal force
अपकेंद्री बल

centrifugal pump
अपकेंद्री पंप

centrifugal separation
अपकेंद्री विलगन

centrifugation
अपकेंद्रण (न.)

centrifuge
अपकेंद्रित्र (न.)

centrifuge head
अपकेंद्री घूर्णी (also centrifuge rotor)

centrifuge tube
अपकेंद्री नलिका

centrifuging
अपकेंद्रीकरण (न.)

centrigrade temperature scale
सेंटिग्रेड तापमान मापनश्रेणी

centriole
तारक-केंद्र (न.)

centripetal
अभिकेंद्री, अभिकेंद्र centrifugal

centripetal force
अभिकेंद्री बल

centromere
१ तारक-काय (पु.) २ (centrosphere) तारक-परिकेंद्र (न.)

cephalin
सेफॅलिन (न.) (also kephalin)

cephalin-cholesterol flocculation test
सेफॅलिन-कोलेस्टेरॉल ऊर्णन परीक्षा

ceramics
सिरॅमिके (न.अ.व.)

ceramide
सिरॅमाइड (न.)

ceramide glycoside
सिरॅमाइड ग्लायकोसाइड

ceramide lactoside
सिरॅमाइड लॅक्टोसाइड

cerebral
प्रमस्तिष्क

cerebral stimulant
प्रमस्तिष्क उत्तेजक

cerebraldepressant
प्रमस्तिष्क अवमनमनकारी

cerebrocuprein
सेरेबोक्युप्रिन (न.), प्रमस्तिष्क ताम्रप्रथिन (न.)

cerebroside
सेरेबोसाइड (न.), प्रमस्तिष्कग्लायकोसाइड (न.)

cerebrospinal fluid
प्रमस्तिष्कमेरू द्रायु, चेता द्रायु (abbr.CSF)

Cerenkov radiation
चेरेन्कोव्ह प्रारण

ceria
सिरिआ (न.)

ceric
सेरिक

cerite
सेराइट (न.)

cerium (Ce)
सिरिअम (Ce) (न.)

cerous
सेरस

cesium
caesium

cesium chloride gradient centrifugation
सिसिअम क्लोराइड प्रवणता अपकेंद्रण

cetane number
सिटेनांक (पु.)

cetyl
सेटिल (न.)

CF
1 (abbr. of citrovorum factor) CF 2 (abbr. of complement fixation) CF

CG
(abbr. of chorionic gonadotrophin) CG

cgrinatiphore
वर्णधारीलवक (न.), वर्णधारीपेशी (स्त्री.)

CGS unit
CGS एकक (abbr. of centimeter-gram-second unit)

cH
cH (इम्युनोग्लोब्युलिन शृंखलादाटीचा भाग) (theconstant region of the heavy chains of the immunoglobulins)

chain
साखळी (स्त्री.), शृंखला (स्त्री.)

chain balance
साखळी तुला

chain compound
शृंखला संयुग

chain elongation
शृंखला दीर्घन

chain extension
शृंखला विस्तार

chain initiation
शृंखला प्रेरण

chain isomer
शृंखला समसूत्री

chain isomerism
शृंखला समसूत्रता

chain length
शृंखला लांबी

chain propagating steps
शृंखला प्रवर्धन पायऱ्या (स्त्री.अ.व.)

chain propagation
शृंखला प्रसारण

chain reaction
शृंखला अभिक्रिया

chain structure
शृंखला संरचना

chain termination codon
शृंखला समाप्ति कोडॉन

chair conformation
खुर्चीरूप समाविन्यासी

chalcopyrite
चाल्कोपायराइट (न.)

chalk
१ (as, a mineral) चॉक (पु.) २ खडू (पु.)

chamber
कक्ष (पु.) (a very large box-shaped compartment, lined with lead, in which take place the chemical reactions occuring during the manufacture of sulphuric acid)

chamber process
कक्ष प्रक्रिया

chamberr acid
चेंबर ऍसिड, कक्ष आम्ल

chance collision
संभवजन्य संघात

change
परिवर्तन (न.), बदल (पु.)

change of state
अवस्थांतर (न.) (a change from solid to liquid, solid to gas, liquid to gas or vice versa)

channel complex
canal complex

channel width
प्रणाल रूंदी

char
कोळसा (पु.) v.t.i. १ कोळसा करणे २ भाजणे

character
१ स्वरूप (न.) २ लक्षण (न.), गुण (पु.) ३ अक्षर (न.), वर्ण (पु.) ४ खूण (स्त्री.) quality, mark, चिन्ह, note, स्वरचिन्ह, स्वरक, sign, चिन्ह, खूण, symbol, संकेतचिन्ह

character table
सममिति लक्षण तक्ता (as, in group theory)

characteristic
लक्षण (न.), वैशिष्ट्य (न.) adj. लक्षणात्मक, विशिष्ट, अभिलाक्षणिक (as a trait, quality, property, etc.)

characteristic curve
अभिलाक्षणिक समीकरण

characteristic equation
अभिलाक्षणिक समीकरण

characteristic spectrum
अभिलक्षणात्मक पंक्ति, लक्षणात्मक पंक्ति

characteristic X-rays
अभिलाक्षणिक क्ष-किरण (पु.अ.व.), अभिलाक्षणिक एक्स-रे (पु.अ.व.)

charcoal
लोणारी कोळसा (पु.), साधा कोळसा (पु.) animal charcoal, प्राणिज कोळसा, bone charcoal, अस्थिज कोळसा

Chargaff's rules
चारगॉफचे नियम (पु.अ.व.)

charge
प्रभार (पु.) v.t. प्रभारित करणे, विद्युत प्रभारित करणे

charge-balance equation
प्रभार-संतुलित समीकरण

charge-transfer absorption
प्रभार-स्थानांतर अवशोषण

charge-transfer complex
प्रभार-स्थानांतर संकुल

charged
प्रभारित, विद्युत प्रभारित

charged polar amino acid
प्रभारित धुवीय ऍमिनो आम्ल

charging current
प्रभारण धारा

Charies law
चार्ल्सचा नियम

charring
करपणे (न.)

chaulmoogric acid
चालमूग्रिक आम्ल

cheddaring
चेडरिंग (न.)

chelate
ग्राभ (पु.) v.t. ग्राभ करणे

chelate compound
ग्राभसंयुग (न.)

chelate ring
ग्राभ वलय

chelating agent
ग्राभी कारक

chelating reagent
ग्राभी अभिकारक

chelation
ग्राभन (न.), ग्राभ करणे (न.)

chelator
ग्राभक (पु.)

chemical
रासायनिक n. (a substance obtained by chemical means or used in chemical operations) रसायन

Chemical Abstracts
केमिकल ऍब्स्ट्रॅक्ट्स

chemical action
रासायनिक क्रिया

chemical activity
रासायनिक क्रियाशीलता

chemical affinity
रासायनिक आसक्ति (the force which binds atoms together in molecules)

chemical analyser
रासायनिक विश्लेषित्र

chemical balance
रसायन तुला

chemical bond
रासायनिक बंध

chemical change
रासायनिक परिवर्तन (a change onvolving the formation of a new substance)

chemical combination
रासायनिक संयोजन

chemical composition
रासायनिक घटक प्रमाण

chemical compound
रासायनिक संयुग

chemical constitution
रासायनिक घडण, रासायनिक घटना (the number and arrangment of the atoms present in a molecule)

chemical coulometer
रासायनिक कूलोममापी

chemical decomposition
रासायनिक अपघटन

chemical desplacement
रासायनिक विस्थापन

chemical deviation
रासायनिक विचलन

chemical dissociation
रासायनिक विचरण

chemical effect
रासायनिक परिणाम

chemical elements
रासायनिक मूलद्रव्ये (न.अ.व.)

chemical energy
रासायनिक ऊर्जा

chemical engineering
रासायनिक अभियांत्रिकी

chemical entities
रासायनिक अस्तित्व

chemical equation
रासायनिक समीकरण

chemical equilibrium
रासायनिक समतोल

chemical equivalent
रासायनिक तुल्यांक, रासायनिक सममूल्य

chemical exchange
रासायनिक विनिमय

chemical fertiliser
रासायनिक खत

chemical fibre
रासायनिक तंतु (also called synthetic fibre)

chemical formula
रासायनिक सूत्र

chemical incompatibility
रासायनिक असंगतता

chemical interference
रासायनिक व्यतिकरण

chemical ionisation
रासायनिक आयनन

chemical kinetics
रासायनिक गतिकी, रासायनिक गतिशास्त्र

chemical messenger
रासायनिक नामपद्धति

chemical noimenclature
रासायनिक नामपद्धति

chemical potential
रासायनिक विभव (also called partial molar free energy)

chemical process
रासायनिक प्रक्रिया

chemical property
रासायनिक गुणधर्म

chemical reaction
रासायनिक अभिक्रिया (a process in which one substance is changed into another)

chemical reagent
रासायनिक अभिकारक

chemical sensing electrode
रसायन संवेदी इलेक्ट्रोड

chemical shift
रासायनिक विस्थापन

chemical solution
रासायनिक द्रावण

chemical solvent
रासायनिक द्रावक

chemical symbol
रासायनिक संज्ञा

chemical test
रासायनिक चाचणी

chemically pure
रासायनिकदृष्ट्या शुद्ध

chemiluminescence
रासायनिक दीप्ति (स्त्री.)

chemiosmotic hypothesis
रासायनिक परासरणी परिकल्पना

chemisorption
रासायनिक अधिशोषण (न.) sorption  (also chemosorption)

chemist
रसायनज्ञ (सा.)

chemistry
रसायनशास्त्र (न.) analytical chemistry, विश्लेषणात्मक रसायनशास्त्र, applied chemistry, उपयोजित रसायनशास्त्र, biochemistry, जीवरसायनशास्त्र, co-ordination chemistry, सहबद्धता रसायनशास्त्र, cosmo-chemistry, विश्वरसायनशास्त्र, electrochemistry, विद्युत

chemosorption
chemisorption

chemosterilants
१ रासायनिक निर्बीजके (न.अ.व.) २ रासायनिक जंतुनाशके (न.अ.व.)

chemotaxis
रसायन अनुचलन (न.)

chemotherapeutic agent
रासायनिक औषधि द्रव्य, रासायनिक उपचारद्रव्य

chemotherapy
रसायन उपचारपद्धति (स्त्री.)

chemotroph
रसायनपोषी (सा.)

chiasma
१ व्यत्यास (पु.), व्यत्यासिका (स्त्री.) २ फुली (स्त्री.) (also chiasmaticus)

chicago acid
चिकागो आम्ल

chickenpox
कांजण्या (स्त्री.अ.व.)

chicory
चिकोरी (न.)

chief valency
मुख्य संयुजा

chile saltpeter
चिली सॉल्टपीटर

chimera
विचित्रोतकी (स्त्री.), शिमिरा (स्त्री.)

china-clay
चिनी माती (स्त्री.)

chiral compound
कायरल संयुग, हस्तसम संयुग

chirality
कायरलता (स्त्री.), हस्तरूपता (स्त्री.)

chitin
कायटिन (न.)

chlecalciferol
कोलेकॅल्सिफेरॉल (न.) (also called vitamin D2)

Chlisen flask
क्लायसेन पात्र

chloracetyl
क्लोरऍसिटिल (न.)

chloral
क्लोरल (न.)

chloramphenicol
क्लोरऍम्फेनिकोल (न.) (also called chloromycetin)

chloranil
क्लोरॅनिल (न.)

chlorate
क्लोरेट (न.)

chloremia
क्लोरेमिआ (न.), क्लोराइड रक्तता (स्त्री.)

chlorhydrin
क्लोरहायड्रिन (न.)

chloric
क्लोरिक

chloride
क्लोराइड (न.)

chloride shift
क्लोराइड विस्थापन

chlorinate
क्लोरिनित करणे

chlorinated
क्लोरिनित

chlorination
क्लोरिनन (न.)

chlorination reaction
क्लोरिनन अभिक्रिया

chlorine (Cl)
क्लोरिन (Cl) (पु.)

chlorine monoxide
क्लोरिन मोनॉक्साइड

chlorite
क्लोराइट (न.)

chloro-
क्लोरो-

chloroacetyl
क्लोरोऍसिटिल (न.)

chloroform
क्लोरोफॉर्म (पु.)

chloromethyl
क्लोरोमेथिल (न.)

chloromycetin
क्लोरोमायसेटिन (न.) (also called chloramphenicol)

chlorophyll
क्लोरोफिल (न.), हरितद्रव्य (न.)

chloropicrin
क्लोरोपिक्रिन (न.)

chloroplast
हरित लवक (पु.)

chloroplatinate
क्लोरोप्लॅटिनेट (न.)

chloroplatinic acid
क्लोरोप्लॅटिनिक आम्ल

chlorosulphonation
क्लोरोसल्फोनन (न.)

chlorous
क्लोरस

CHN analyser
CHN विश्लेषित्र (abbr. of carbon-hydrogen-nitrogen analyser)

choke-input filter
चोक-निविष्टि निस्यंदक, चोक-आदान निस्यंदक

cholecystokinin
कोलेसिस्टोकायनिन (न.)

cholesterol
कोलेस्टेरॉल (न.)

cholesterolemia
कोलेस्टेरॉलरक्तता (स्त्री.)

cholic acid
कोलिक आम्ल

choline
कोलिन (न.)

cholinesterase
कोलिनएस्टरेज (पु.), कोलिनएस्टरन विकर (पु.)

chondrisome
mitochondrion

chopping frequency
खंडन वारंवारता

chorioallantoic membrane
जरायुपोषिका पटल

chorionic gonadotrophin
जरायु जननग्रंथिपोषी, जरायु गोनॅडोट्रॉफीन (abbr. CG)

christmas factor
आसिमस घटक (also plasma thromboplastin component)

ChRNA
ChRNA  (abbr. of chromosomal RNA)

chroma
वर्ण

chromaffin granule
वर्णरागी कणिका

chromate
क्रोमेट (न.)

chromatid
अर्धगुणसूत्र (न.)

chromatin
क्रोमॅटिन (न.)

chromatin body
क्रोमॅटिन काय

chromatogram
वर्णलेख (पु.)

chromatographic
वर्णलेखी (पु.)

chromatographic analysis
वर्णलेखी विश्लेषण

chromatographic column
वर्णलेखी स्तंभ

chromatographic support
वर्णलेखी आधार

chromatography
वर्णलेखन (न.) column chromatography, स्तंभ वर्णलेखन, gas chromatography, (abbbr. GC) वायु वर्णलेखन, बाष्प लेखन, gas liquid chromatography, (abbr. GLC) वायु द्रव वर्णलेखन, बाष्प द्रव वर्णलेखन, gas solid chromatography, (abbr. GSC) वायु-स्थायु वर्णलेखन,

chromatophorotropic hormone
वर्णधारीपेशीजनक संप्रेरक

chrome
क्रोम (as, pertaining to chromium metal)

chrome dues
क्रोम रंजक (पु.अ.व.)

chrome tanning
क्रोम चर्मशोधन (क्रोमिअमद्वारा कातडे कमावणे)

chrome yellow
क्रोम यलो, क्रीम पिवळा

chrome-molybdeneum steel
क्रोम-मॉलिब्डिन पोलाद

chromic
क्रोमिक

chromic acid
क्रोमिक आम्ल

chromite
क्रोमाइट (न.)

chromitite
क्रोमिटाइट (न.)

chromium (Cr)
क्रोमिअम (Cr) (न.)

chromium after-treatment
क्रोमिअम पश्चसंस्करण

chromium mordant dye
क्रोमिअम बंधकावलंबी रंजक

chromium plating
क्रोमिअम विलेपन

chromium trioxide
क्रोमिअम ट्रायऑक्साइड

chromogen
१ क्रोमोजन (न.) २ वर्णजन (न.) ३ वर्णकजन (न.)

chromomere
गुणसूत्रकणिका (स्त्री.)

chromophore
वर्णदायी (पु.), रंजकगट (पु.)

chromoplast
वर्णलवक (पु.)

chromoprotein
क्रोमोप्रोटिन (न.)

chromosomal aberration
गुणसूत्री विपथन

chromosomal RNA
क्रोमोसोम RNA, गुणसूत्र (न.) (abbr. ChRNA)

chromosphere
वर्ण आवरण (न.) (solar) (the layer of the Sun's atmosphere just above the reversing layer, which is observed visually during solar eclipses, and spectroscopically at other times)

chromyl
क्रोमिल

chromyl chloride
क्रोमिल क्लोराइड

chronic
जुनाट, दीर्घकालीन

chrono
समय

chronoamperometry
समय ऍम्पिअरमिति (स्त्री.)

chronopotentiometry
समयविभवमिति (स्त्री.)

chrysene
क्रायसिन (न.)

Chugaev method
चुगाफ पद्धति

chyle
आम (स्त्री.), आंब (स्त्री.), वसालसीका (स्त्री.) (also chyme)

chylomicron
मेदलसीकाणु (पु.)

chyme
chyle

chymotriptic
कायमोट्रिप्टी

chymotrypsin
कायमोट्रिप्सिन (न.)

chymotrypsinogen
कायमोट्रिप्सिनोजेन (न.)

chymotryptic peptide
कायमोट्रिप्टी पेप्टाइड

cibophobia
अन्नाचा तिटकारा (पु.)

ciliary
रोमक-

cilium
१ पक्ष्म (पु.) २ सूक्ष्म रोमक (पु.) ३ रोमक (पु.)

cincept
संकल्पना (स्त्री.)

cinchona
सिंकोना (न.)

cinchona alkaloid
सिंकोना अल्कलॉइड

cinnamic acid
सिनॅमिक आम्ल

cinnamon
दालचिनी (स्त्री.)

cinnbar
हिंगुळ (न.), सिनाबार (न.) (मर्क्युरी सल्फाइड) (sulphide of mercury)

cinnmaldehyde
सिनॅमाल्डेहाइड (न.)

circadian rhythm
दैनिक लय

circuit
परिपथ (पु.)

circular birefringence
वृत्तीय द्वि-अपवर्तन

circular chromatography
चक्रीय वर्णलेखन (also called radial chromatography)

circular dichroism
चक्रीय द्विवर्णता

circular DNA
चक्रीय DNA

circular paper chromatography
चक्रीय कागद वर्णलेखन

circular polarisation
वृत्तीय धुवण

circularly polarised light
चक्रीय धुवित प्रकाश

cirrhosis
कठिणता (स्त्री.), सूत्रणरोग (पु.), यकृतदृढता (स्त्री.), यकृतकाठिण्य (न.)

cis
अपार

cis addition
अपार समावेशन

cis and trans form
अपार आणि पार रूप

cis effect
(जीनचा) निकटता प्रभाव

cis-trans isomer
अपार-पार समसूत्री

cis-trans isomerism
अपार-पार समसूत्रता

cissa
allotriphogy

cisterna
कुंड (न.), कुंडिका (स्त्री.)

cistron
सिस्ट्रॉन (न.)

citral
सायट्रल (न.)

citrate
सायट्रेट (न.)

citrate synthase
सायट्रेट सिंथेज

citrate-activated thrombin
सायट्रेट-सक्रियित थॉम्बिन

citric acid
सायट्रिक आम्ल

citric acid cycle
सायट्रिक आम्ल चक्र (also ca;;ed central metabolic pathway or Krebs cycle)

citrin
सिट्रिन (न.) (also called vitamin P or permiability vitamin)

citronin
सायट्रोनिन (न.)

citrovorum factor
सायट्रोव्होरम जीवनसत्त्व (abbr. CF)

citrulline
सायट्रूलिन (न.)

civetone
सिव्हेटोन (न.)

Claisen condensation
क्लायसेन संघनन

Claisen rearrangement
क्लायसेन पुनर्रचना

clamp
पकड (स्त्री.)

Clapyron equation
क्लॅपेरॉन समीकरण

clarification
निवळणे (न.), निर्मलीकरण (न.), स्वच्छन (न.)

classification
वर्गीकरण (न.) separation

classified
वर्गीकृत

classify
वर्गीकरण करणे

clathrates
क्लॅथेटे (न.अ.व.)

Claude process
क्लॉड प्रक्रिया

Claude's method
क्लॉडची पद्धत

Clausis-Clapyron equation
क्लॉसिअस-क्लॅपेरॉन समीकरण

Clausius equation
क्लॉसिअस समीकरण

clay
माती (स्त्री.), मृत्तिका (स्त्री.), शाडू (पु.), चिकणमाती (स्त्री.)

clearance
निचरा (पु.)

cleavage
भेद (पु.), खंडन (न.)

cleavage reaction
भेद अभिक्रिया

Clemmensen reaction
क्लेमेन्सेन अभिक्रिया

Clerget formula
क्लरजेट सूत्र

clinker
खंगर (न.)

clockwise
अनुघटि

clonal selection theory
फुटवा निवड सिद्धांत

clone
फुटवा (पु.)

cloning
फुटन (न.)

closed
संवृत

closed chain
संवृत शृंखला (having a molecule in which the atoms are linked ring-wise)

closed chain compound
संवृत शृंखला संयुग

closed circuit system
संवृत परिपथ पद्धति

closed system
संवृत संहति

clostridia
गदाणू (पु.अ.व.)

cloud chamber
अभ्र कक्ष

cloverleaf model
किलवरी प्रतिकृति

CMP
CMP  (abbr. of cytidine-5'-monophosphate)

CNS
CNS  (abbr. of central nervous system)

co-ordinate
सहनिर्देशक (पु.) adj. सहबद्ध

co-ordinate bond
सहबद्ध बंध (also semipolar bond)

co-ordinate covalence
सहबद्ध संयुजा

co-ordination
सहबद्धता (स्त्री.)

co-ordination chemistry
सहबद्धता रसायनशास्त्र

co-ordination compound
सहबद्धता संयुग

co-ordination linkage
सहबद्ध संलग्नता

co-ordination number
सहबद्धांक (पु.)

co-ordination theory
सहबद्धता सिद्धांत

co-polymer
सहबहुवारिक (पु.) monomer

co-polymeric
सहबहुवारिक-, सहबहुवारिकी

co-polymerisation
सहबहुवारिकन (न.)

co-polymerism
सहबहुवारिकता (स्त्री.)

co-precipitation
सह-अवक्षेपण (न.)

co-product
सह उत्पाद (पु.)

coagulant
साकळक (पु.)

coagulate
१ साकळवणे, साकळणे २ किलाटन करणे, किलाटन होणे

coagulated protein
साकळलेले प्रथिन

coagulating power
साकळण शक्ति

coagulation
१ साकळणे (न.), साकळण (न.) २ किलाटन (न.) condensation

coagulation of collids
कलिल साकळण

coagulator
साकळक (पु.) (an agent that causes coagulation)

coagulum
साका (पु.) (what is coagulated)

coal
१ कोळसा (पु.) २ दगडी कोळसा (पु.), कोल (पु.)

coal tar naphtha
कोल टार नॅफ्था

coal-gas
कोल वायु (पु.)

coal-tar
डांबर (न.)

coalesce
संलयन होणे

coalescence
संलयन (न.)

coalescence
संलयन (न.)

coarse metal
अपरिष्कृत धातु (such as impure cuprou) sulphide got in course of smeltings

coating
१ लेप (पु.) २ विलेपन (न.) crust

cobalt (Co)
कोबाल्ट (Co) (न.)

cobalt glass
कोबाल्ट काच

cobaltic
कोबाल्टिक

cobaltous
कोबाल्टस

cobamide
कोबामाइड (न.)

cocaine
कोकेन (न.)

coccus
गोलाणु (पु.)

cochineal
कोचिनिअल (न.) (कीटकजन्य लाल खाद्यरंग)

code
संकेत (पु.)

codeine
कोडीन (न.)

codon
कोडॉन (न.)

codon-recognising site
कोडॉन-अभिज्ञान केंद्र (also called anticodon)

coefficient
१ गुणांक (पु.) २ (as, multiplier) गुणक (पु.)

coefficient of absorption
absorption coefficient

coefficient of apparent expansion
आभासी प्रसरण गुणांक

coefficient of conductivity
वाहकता गुणांक

coefficient of cubical expansion
आकारमानी प्रसरण गुणांक

coefficient of elasticity
प्रत्यास्थता गुणांक

coefficient of fecombination
पुनःसंयोजन गुणांक

coefficient of friction
घर्षण गुणांक

coefficient of kinecatic viscocity
शुद्धगतिकीय विष्यंदिता गुणांक (also called kinematic viscosity)

coefficient of linear expansion
रेखीय प्रसरण गुणांक

coefficient of restitution
प्रत्यवस्थान गुणांक

coefficient of thermal expansion
ऊष्मा प्रसरण गुणांक

coefficient of viscosity
विष्यंदिता गुणांक

coenzyme
सहविकर (पु.)

coenzyme A
सहविकर A

coenzyme I
सहविकर I  (also called nicotinamide adenine dinucleotide)

coenzyme II
सहविकर II  (also called nicotinamide adenine dinucleotode phosphate)

coenzyme Q
सहविकर Q  (also called ubiquinone)

cofactor
१ सहकारक (पु.) २ सहघटक (पु.)

coherant radiation
संसंजित प्रारण

coherant scattering
संसंजित विकिरण

cohesion
संसंजन (न.)

cohesion pressure
संसंजन दाब

cohesive
संसंजनशील, संसंजी

Cohn fraction
कोहन अंश

coil
कुंडल (न.)

coinage metal
चलन धातु

coke
कोक (पु.)

coking
कोकन (न.)

colchicine
कॉल्चिसिन (न.)

cold-bath
शीत-मज्जनी (स्त्री.)

cold-blodded
poikilothermic

cold-curing polymer
शीत अभिसाधनी बहुवारिक

collagen
कोलॅजेन (न.)

collagen helix
कोलॅजेन सर्पिल

collagenase
कोलॅजिनेज (पु.)

colligative
कणसंख्यावलंबी

colligative property
कणसंख्यावलंबी गुणधर्म

collimation
१ समांतरण (न.) २ समांतरित अवस्था (स्त्री.)

collimator
समांतरित्र (न.)

collinear
एकरेखी, एकरेषी

collision
संघात (पु.)

collision theory
संघात सिद्धांत

collisional deactivation
संघाती निस्सक्रियण

colloid
कोलॉइड (न.), कलिल (न.)

colloid chemistry
कलिल रसायनशास्त्र, कोलॉइड रसायनशास्त्र

colloid mill
कलिल चक्की

colloid osmotic pressure
कलिली परासरणी दाब

colloidal
कोलॉइडी, कलिली

colloidal dispersion
कलिली अपस्करण

colloidal particle
कोलॉइडी कण, कलिली कण

colloidal precipitate
कोलॉइडी साका, कलिली साका

colloidal silver
कोलॉइडी चांदी, कलिली चांदी

colloidal solution
कोलॉइडी विद्राव, कलिली विद्राव

colloidal state
कलिली अवस्था, कोलॉइडी अवस्था

colloidal suspension
कलिल-निलंबन (न.)

colloidal system
कलिल समूह

colon
बृहदांत्र (न.)

colony
वसाहत (स्त्री.)

colorimeter
वर्णमापी (पु.)

colorimetric analysis
वर्णमितीय विश्लेषण

colorimetry
वर्णमिति (स्त्री.)

colostral milk
चिकाचे दूध, नवस्तन्य (न.) (also colostrum)

colour
रंग (पु.), वर्ण (पु.) dye, रंजक, रंगद्रव्य, pigment, वर्णक

colour comparator
वर्ण तुलनित्र

colour index
वर्णांक (पु.), कलर इंडेक्स

colour quenching
वर्ण शमन

colour reaction
वर्ण अभिक्रिया, रंगदायी अभिक्रिया

colour scale
वर्णमापनी (स्त्री.)

colour test
रंगदायी चाचणी

colour theory
वर्ण सिद्धांत

colourimetric analysis
वर्णमितीय विश्लेषण

colouring matter
रंजक द्रव्य, वर्णक द्रव्य

columbium Cb)
कोलंबिअम (Cb) (न.) (also called niobium)

column
स्तंभ (पु.)

column bleed
स्तंभ स्त्राव

column chromatography
स्तंभ वर्णलेखन

column efficiency
स्तंभ कार्यक्षमता

column resolution
स्तंभी वियोजन

column temperature
स्तंभ तापमान

coma
निश्चेतनावस्था (स्त्री.), विचेतनावस्था (स्त्री.)

combination
१ संयोग (पु.) २ संयोजन (न.)

combination band
संयोजन पट्ट

combination code
संयोग संहिता

combination principle
संयोग तत्त्व

combining
संयोग-, संयोगी

combining proportion
संयोगी प्रमाण

combining weight
संयोगी भार

combustibility
ज्वलनक्षमता (स्त्री.), दहनक्षमता (स्त्री.)

combustible
ज्वलनशील, ज्वलनक्षम, दहनक्षम

combustion
ज्वलन (न.), दहन (न.)

combustion boat
ज्वलन मूस

combustion furnace
ज्वलन भट्टी

combustion tube
ज्वलन नळी, दहन नळी

Commission in Biochemical Nomenclature
जीवरासायनिक आयोगाची (आंतरराष्ट्रीय) नामकरण पद्धती (abbr. CBN)

common
सामान्य, साधारण normal

common clay
साधी चिकणमाती

common ion effect
सम-आयन परिणाम

common salt
मीठ (न.), लवण (न.)

commutator
१ दिक् परिवर्तक (पु.) २ क्रमपरिवर्तक (पु.)

comparable
तुलनायोग्य, तुलनीय similar

comparative biochemistry
तुलनात्मक जीवरसायनशास्त्र

comparator
तुलनित्र (न.)

comparison tube
तुलना नलिका

compartmentation
कप्पेपाडणी (स्त्री.)

compatibility
संगतता (स्त्री.)

compatible
जुळता, मिळता

compensate
प्रतिपूरित करणे

compensated acidosis
प्रतिपूरित आम्लरक्तता

compensated alkalosis
प्रतिपूरित अल्कमयता

compensation
प्रतिपूरण (न.)

compensation point
प्रतिपूरण बिंदु

compensator
प्रतिपूरक (पु.)

competing equilibria
स्पर्धात्मक समतोल

competitive inhibitition
स्पर्धात्मक संदमन

competitive inhibitor
स्पर्धात्मक संदमक

competitive protection
स्पर्धात्मक संरक्षण

competitive reaction
स्पर्धात्मक अभिक्रिया

complement
परिपूरक (पु.)

complement fixation
परिपूरकाचे बद्धन (abbr, CF)

complementarity
परिपूरकता (स्त्री.)

complementary
परिपूरक

complementary base sequence
परिपूरक आम्लारि क्रम

complementary colour
परिपूरक वर्ण

complementary DNA
परिपूरक DNA  (abbr. cDNA)

complementary gene
परिपूरक जीन

complementary strand
परिपूरक पेड

complex
जटिल n. १ संकुल (न.) २ जटिल (न.)

complex compound
संकुल संयुग

complex formation
१ संकुलन (न.) २जटिलीकरण (न.), जटिलन (न.)

complex ion
१ संकुल आयन २ जटिल आयन

complex salt
१ संकुल क्षार २ जटिल क्षार

complexation
१ संकुलन (न.) २ जटिलन (न.)

complexation reaction
संकुलन अभिक्रिया

compleximetry
संकुल अनुमापनमिति (स्त्री.)

complexing agent
१ संकुलक (न.) २ जटिलक (न.)

complexing reagent
१ संकुलन अभिकारक २ जटिलन अभिकारक

complexometric indicator
१ संकुलमितीय दर्शक २ जटिलमितीय दर्शक

complexometric titration
संकुलमितीय अनुमापन

component
घटक (पु.) constituent, घटक, रचक, element, मूलद्रव्य, factor, कारक, ingredient, घटकद्रव्य, adj. घटक

composite
संग्रथित, मिश्र

composition
१ (substance) संघटन (न.) २ (of forces, etc.) संयोजन (न.) ३ (of mixture) घटकप्रमाण (न.)

compound
संयुग (न.) adj. संयुक्त

compound
चतुर्थक संयुग

compound microscope
संयुक्त सूक्ष्मदर्शी

compressed gas
संपीडित वायु

compressibility
संपीड्यता (स्त्री.) pliability

compressibility coefficient
संपीड्यता गुणक

compressibility factor
संपीड्यता गुणक

compression moulded products
संपीडन रूपित वस्तू (स्त्री.अ.व.)

compression moulding
संपीडन रूपण

compression ratio
१ संपीडन अनुपात २ संपीडन गुणोत्तर

Compton effect
कॉम्प्टन प्रभाव

Compton interaction
कॉम्प्टन अन्योन्यक्रिया

conalbumin
कॉनाल्ब्युमिन (न.)

concave mirror
अंतर्गोल आरसा, अंतर्वक्र आरसा

concentrate
संहत करणे, संहत होणे n. संहत (न.)

concentrated
संहत, तीव्र

concentrated acid
संहत आम्ल, तीव्र आम्ल

concentrated feedback inhibition
संयुक्त पश्चप्रदाय संदमन

concentrated solution
संहत द्रावण, तीव्र द्रावण

concentration
१ संहति (स्त्री.) २ (as, process) संहतन (न.), संहतीकरण (न.)

concentration
मोलल संहति

concentration cell
संहति घट (संहति विद्युत घट)

concentration effect
संहतन परिणाम

concentration equilibrium constant
संहतन समतोल स्थिरांक

concentration error
संहति त्रुटि

concentration gradient
संहति प्रवणता

concentration overpotential
संहति अतिविभवता

concentration polarisation
संहतन धुवण

concentration-signal curve
संहति संदेश वक्र

concentric
संकेंद्री, संकेंद्रीय (also concentrical)

concerted mechanism
समकालिक क्रियाविधि

concrete
कॉक्रिट (न.)

condensation
१ (of a liquid) संघनन (न.) २ (of vapour) द्रवीकरण (न.), द्रवीभवन (न.) ३ (as, a chemical process) संघनन (न.) coagulation, १ साकळणे, साकळण, २ किलाटन, congealment, थिजणे, liquefaction, द्रवीकरण, द्रवीभवन, solidification, घनीकरण, घनीभवन

condensation polymer
संघनन बहुवारिक

condensation polymerisation
संघनन बहुवारिकन (also called polycondensation)

condensation reaction
संघनन अभिक्रिया

condense
१ (of liquid) संघनित करणे, संघनित होणे, -चे संघनन होणे २ (of a gas or vapour) द्रवीकरण करणे, द्रवीकरण होणे

condensed
१ संघनित २ द्रवीकृत, द्रवीभूत

condensed phase interference
संघनित प्रावस्था व्यतिकरण

condensed system
संघनित पद्धति

condenser
१ (apparatus used for condensing vapours obtained during distilation) संघनित्र (न.), air condenser, वात संघनित्र, water condenser, जल संघनित्र २ (Elec.) संधारित्र (न.) ३ संघननी (स्त्री.)

condenser tube
संघनन नलिका

condensing agent
संघननकारक (पु.), संघनन अभिकारक

condensing chamber
संघनन कक्ष

condensing enzyme
संघननी विकर

condensing site
संघननी केंद्र

condition
स्थिति (स्त्री.) state

conditional constant
स्थितीय स्थिरांक

conductance
प्रवहन (न.) conduction

conductance cell
प्रवहन घट

conduction
वहन (न.) admittance, संवहन, conductance, प्रवहन, conductivity, वाहकता, convection, प्रक्रमण, inductance, प्रेरितता

conduction band
वहन पट्ट

conductivity
वाहकता (स्त्री.) conduction

conductivity bridge
वाहकता सेतु

conductivity cell
वाहकता घट

conductivity coefficient
वाहकता गुणांक

conductivity meter
वाहकता मापी

conductivity water
अतिनिम्नवाहकता जव, वाहकतामापणी जल

conductometric
वाहकतामितीय

conductometric analysis
वाहकतामितीय विश्लेषण

conductometric titration
वाहकतामितीय अनुमापन

conductor
वाहक (पु.)

cone
शंकु (पु.)

confidence interval
विश्वास अंतराल

confidence level
विश्वास पातळी

confidence limit
विश्वास मर्यादा

configuration
आविन्यास (पु.) arrangement, संरूपण (न.), form

configurational formula
संरूपण सूत्र

confirmatory test
खात्रीदायक परीक्षा

conformation
समाविन्यास (पु.) form, anticonformation, प्रतिसमाविन्यास, eclipsed conformation, ग्रहणी समाविन्यास, gauche conformation, गॉशे समाविन्यास, skew conformation, विषमतल समाविन्यास, staggered conformation, सांतरित समाविन्यास, syn conformation, सह समाविन्यास

conformational analysis
समाविन्यासी विश्लेषण

conformational change
समाविन्यासी बदल

conformational interconversion
समाविन्यासी आंतर रूपांतरण

conformational isomer
समाविन्यासी समसूत्री

conformationsl isomerism
समाविन्यासी समसूत्रता

confugurational isomerism
आविन्यासी समसूत्रता

congeal
थिजणे

congealment
थिजणे (न.) condensation

congo red
कॉगो रेड, कॉगो लाल

congo red paper
कॉगो रेड पेपर, कॉगो लाल कागद

congruent melting point
एकरूप द्रवणांक

conical
शंकु-, आकृति-

conicalflask
शंकुपात्र (न.)

coniine
कोनिन (न.) (also conine)

coning
शंक्वन (न.)

conjugate
१ संयुग्मी २ एकांतरित v.t.i. संयुग्मन करणे, संयुग्मन होणे, n. संयुग्मी (पु.)

conjugate acid and base
संयुग्मी आम्ल आणि आम्लारि

conjugate proteins
संयुग्मी प्रोटिने (न.अ.व.), संयुग्मी प्रथिने (न.अ.व.)

conjugated acid-base pair
संयुग्मी आम्ल-आम्लारिद्वय

conjugated double bond
एकांतरित द्विबंध

conjugated double bond system
एकांतरित द्विबंधी संस्था

conjugated enzyme
संयुग्मित विकर

conjugation
१ संयुग्मन (न.) २ एकांतरण (न.)

conochromatic
एकवर्ण-, एकवर्णी

consecutive
क्रमागत

consecutive position
क्रमागत स्थान

consecutive reaction
क्रमागत अभिक्रिया

conservation
१ अक्षय्यता (स्त्री.) २ संधारण (न.)

conservation of energy
ऊर्जा अक्षय्यता, ऊर्जेची अक्षय्यता

conservation of mass
वस्तुमान अक्षय्यता

conservation of matter
द्रव्य अक्षय्यता द्रव्याची अक्षय्यता

consistency
१ (of liquid) सांद्रता (स्त्री.) २ सुसंगति (स्त्री.)

consistometer
सांद्रतामापी (पु.)

consolute
संद्रावणीय

constant
स्थिर fixed, नियत, निश्चित, invariable, अचल, n. स्थिरांक (पु.), cell constant, घट स्थिरांक, cryoscopic constant, निम्नतापमानी स्थिरांक, dissociation constant, विचरण स्थिरांक, ebullition constant, उत्क्वथन स्थिरांक, equilibrium constant, समतोल स्थिरांक,

constant boiling liquid
स्थिर उत्कलन द्रव

constant boiling mixture
स्थिर उत्कलन मिश्रण

constant error
स्थिर त्रुटि

constant-current coulometry
स्थिर-धारा कूलोममिति

constant-current electrolysis
स्थिर-धारा विद्युत अपघटन

constant-current potentiometry
स्थिर-धारा विभवमिति

constant-current source
स्थिर-धारा उद्गम

constant-voltage electrolysis
स्थिर व्होल्टता विद्युत अपघटन

constituent
घटक (पु.), रचक (पु.) component

constitution
१ घडण (स्त्री.) २ घटना (स्त्री.) arrangement

constitutional formula
घडणात्मक सूत्र (also called structural formula)

constitutive property
घडणात्मक सुणधर्म

contact
संपर्क (पु.)

contact angle
संपर्क कोन

contact chamber
संपर्क कक्ष

contact inhibition
संपर्क संदमन

contact potential
संपर्क विभव

contact process
संपर्क प्रक्रिया

contagious disease
स्पर्शजन्य रोग, संसर्गजन्य रोग

contamination
संदूषण (न.)

continuity of state
अवस्था सातत्य

continuous
अखंड, संतत, सतत, अविरत

continuous absorption
अखंड अवशोषण

continuous analysis
अखंड विश्लेषण

continuous density gradient
अखंड घनता प्रवणता

continuous extraction
अखंड निष्कर्षण

continuous extractor
अविरत निष्कर्षक

continuous flow centrifugation
अखंड प्रवाही अपकेंद्रण

continuous flow electrophoresis
अखंड प्रवाही विद्युतभारित कणसंचलन

continuous flow isoelectric focusing
अखंड प्रवाही समविद्युत नाभीयन

continuous flow scintillation counter
अखंड प्रवाही प्रस्फुरण गणित्र

continuous phase
संतत प्रावस्था

continuous process
अखंड प्रक्रिया

continuous spectrum
अखंड पंक्ति (अखंड वर्णपंक्ति)

continuous variations method
१ अखंड चलन पद्धति २ अखंड परिवर्तन पद्धति

continuous-wave nmr spectrometer
अखंडतरंग एनएमआर पंक्तिमापी

continuum
संततक (पु.), अखंडक (पु.)

contivance
यंत्रक (न.) apparatus

contractile
आकुंचनक्षम

contractile protein
आकुंचनक्षम प्रथिन, आकुंचनक्षम प्रोटीन

contraction
आकुंचन (न.), संकुचन (न.)

contrast
विरोध (पु.), वैधम्र्य (न.)

contributing structure
सहभागी संरचना

control
नियंत्रण v.t. नियंत्रण करणे, नियंत्रण ठेवणे

control experiment
blank experiment

control grid
नियंत्रक ग्रिड

control group
नियंत्रक गट, संदर्भ गट

controlled cathode electrolysis
नियंत्रित कॅथोडी विद्युत-अपघटन

controlled electrode potential
नियंत्रित इलेक्ट्रोड विभव

controlled-potential coulometry
नियंत्रित विभव कूलोममिति

controlled-potential electroseparation
नियंत्रित-विभव विद्युतविलगन

controller
नियंत्रक (पु.)

convection
प्रक्रमण (न.) conduction

convention
संकेत (पु.), संकेतप्रणाली (स्त्री.)

conventional polarography
प्रचलित पोलॅरोग्राफी, संकेतमान्य पोलॅरोग्राफी

convergence
१ अभिसरण (न.) २ अभिसारिता (स्त्री.)

convergence theoru of cancer
कर्करोग-विकर अभिसारिता सिद्धांत (also Greenstein hypothesis)

convergent rays
अभिसारी किरण (पु.अ.व.)

converse
विलोभ (पु.), व्यत्यास (पु.)

conversely
विलोमतः, उलटपक्षी

conversion
नवरूपण (न.), रूपांतर (न.)

conversion factor
रूपांतर गुणक

convertin
कन्व्हर्टिन (न.) (also called serum prothrombin conversion accelerator)

converting phage
रूपांतरकारी भक्षी

convex mirror
बहिर्वक्र आरसा, बहिर्गोल आरसा

convolution in cotton
कापसाच्या तंतूमधील संवलन

convulsant
आकडीकारी

convulsion
आकडी (स्त्री.), आचका (पु.)

cooler
शीतनी (स्त्री.), कूलर (पु.)

Coolidge tube
कूलीज नलिका

cooling
शीतन (न.) थंड करणे (न.), थंड होणे (न.)

cooling curve
शीतन आलेख

Coomb's reagent
कूम्बचा अभिकारक

Coomb's test
कूम्बची चाचणी

coplanar
समप्रतलीय, एकप्रतलीय

copolyamides
कोपॉलिऍमाइडे (न.अ.व.)

copper (Cu)
कॉपर (Cu) (न.), तांबे (न.), ताम्र (न.) (cuprum)

copper after-treatment
कॉपर पश्च-संस्करण

copper chelate
ताम्रगाभ (पु.)

copper number
कॉपर मूल्यांक

copper pyrites
कॉपरपायराइट्स (न.)

copper sulphate
कॉपर सल्फेट (मोरचूद)

copper sulphide
कॉपर सल्फाइड

core
गाभा (पु.), क्रोड (पु.)

Cori ester
कोरी एस्टर (Glucose-1-phosphate)

coriander
धणे (न.)

coriender leaves
कोथिंबिर (स्त्री.)

cork
बूच (न.)

cork-borer
बूचछिद्रक (न.)

corn steep liquor
मक्याचा निमज्जन अर्क

corn sugar
मक्याची साखर, ग्लुकोज (न.)

corn-soya-milk
मका-सोयाबीन-दुग्धयुक्त बालान्न (न.) (abbr. CSM)

Cornu prism
कॉर्नु प्रिझम, कॉर्नु कोनचिति

corollary
उपप्रमेय (न.), उपसिद्धांत (पु.) theory

corona
कोरोना (पु.), तोजोवलय (न.), प्रभामंडल (न.)

corona discharge
कोरोना विमोचन, तेजोवलय विमोचन, प्रभामंडल विमोचन

corpus luteum
पीत पिंड, कॉर्पस ल्यूटिअम

corpuscle
कणिका (स्त्री.)

corpuscular
कणिका-, कणिकामय

corpuscular radiation
कणिका प्रारण

correct
बरोबर, अचूक precise

correction factor
संशुद्धी गुणक

corresponding states
तत्सम अवस्था (स्त्री.अ.व.)

corrin
कोरिन (न.)

corrode
क्षरण करणे, झीज करणे, क्षरण होणे, झीज होणे

corrosion
क्षरण (न.), झीज (स्त्री.) erosion, अपक्षरण

corrosive
क्षरणकारी, क्षारक

corrosive sublimate
mercuric chloride

corticoid
कॉर्टिकॉइड (न.)

corticosteroid-binding globulin
कॉर्टिकोस्टेरॉइड-बंधी ग्लोब्युलिन, बाह्यांगीस्टेरॉइड-बंधी ग्लोब्युलिन

corticosteroids
कॉर्टिकोस्टेरॉइडे (न.अ.व.), बाह्यांगीस्टेरॉइडे (न.अ.व.)

corticosterone
कॉर्टिकोस्टेरॉन (न.)

corticotrophin
कॉर्टिकोट्रॉफिन (न.)

corticotropin
कॉर्टिकोट्रॉपिन

corticotropin releasing factor
कॉर्टिकोट्रॉपिन स्त्रावी कारक (abbr. CRF) (also called corticotropin releasing hormone)

corticotropin releasing hormone
कॉर्टिकोट्रॉपिन स्त्रावी संप्रेरक (abbr. CRH) (also called corticotropin releasing factor)

cortisol
कॉर्टिसॉल (न.)

cortisol-binding globulin
कॉर्टिसॉल-बधी ग्लोब्युलिन (abbr. CBG)

cortisol-binding protein
कॉर्टिसॉल-बंधी प्रोटीन, कॉर्टिसॉल-बंधी प्रथिन

cortisone
कॉर्टिसोन (न.)

corundum
कोरंडम (न.)

Cory-pauling-Koltun model
कोरी-पॉवलिंग-कोल्टन प्रतिकृति (abbr. CPK model)

cosin
एओसिन (न.)

cosmetics
सौंदर्य प्रसाधने (न.अ.व.)

cosmic
वैश्व, विश्व-

cosmic radiation
वैश्व प्रारण

cosmic ray
विश्वकिरण (पु.)

cosmo-chemistry
विश्वरसायनशास्त्र (न.)

cot value
कॉट मूल्य

cotton
कापूस (पु.)

Cotton effect
कॉटन परिणाम

cotton linters
linters

cotton wool
रूइ कुंतल, कॉटन वुल

Cottrell precipitator
कॉट्रेल अवक्षेपक

coulogram
कूलोमग्राम (पु.), कूलोमलेख (पु.) (धारा विभव आरेख) (current potential diagram)

coulomb
कूलोम (पु.)

Coulomb electrostatic law
कूलोम विद्युतस्थितिक नियम

Coulomb force
कूलोम बल

coulometer
कूलोममापी (पु.) (also called voltmeter)

coulometric analysis
कूलोममितीय विश्लेषण

coulometric titration
कूलोममापी अनुमापन

coulometric titrator
कूलोममापी अनुमापित्र

coumarin
कुमारिन (न.)

coumarone
कुमारोन (न.)

count
१ काऊंट (पु.), सुताचा नंबर (पु.) २ गणना (स्त्री.), मोजणी (स्त्री.) ३ गणनांक (पु.)

counter
गणित्र (न.)

counter stain
प्रति अभिरंजक

counter-clockwise
anticlockwise

counter-ion
प्रति-आयन (न.)

counter-ion layer
प्रति-आयन स्तर

countercurrent distribution
प्रतिधारा वितरण (abbr. CCD)

countercurrent fractionation
प्रतिधारा प्रभाजन

countercurrent principle
प्रतिधारा सिद्धांत

counterpoise
प्रतितोल (पु.) v.t. प्रतितोलन करणे

counting
गणन (न.)

counting geometry
गणन भूमिति

counting statistics
गणन सांख्यिकी

couple
युग्म (न.) v.t.i. १ युग्मन करणे, युग्मन होणे २ जोडणे ३ अन्योन्यप्रभाव पाडणे

coupling
१ युग्मन (न.) (as in coupling reaction युग्मन अभिक्रिया) २ (as, in spectroscopy) अन्योन्यप्रभाव (पु.)

coupling agents
जोडणे द्रव्ये (न.अ.व.), युग्मन द्रव्ये (न.अ.व.)

coupling constant
युग्मन स्थिरांक

coupling factor
युग्मन घटक

coupling of diazonium salts
डायऍझोनिअम क्षारांचे युग्मन

covalence
सहसंयुजा (स्त्री.) (also covalency)

covalent
सहसंयुज

covalent bond
सहसंयुज बंध

covalent chromatography
सहसंयुजी वर्णलेखन

covalent compound
सहसंयुज संयुग

covalent enzyme-substrate complex
सहसंयुजी विकर-कार्यद्रव्य जटिल

covalent intermediate
सहसंयुजी माध्यमिक

covalent radius
सहसंयुजी त्रिज्या

covering
आवेष्टन (न.), आवरण (न.) crust

covering power
आवरण क्षमता, आवरण शक्ति

covolume
सहआकारमान (न.)

cowdung gas
गोबर गॅस

cozymase II (Co II)
कोझायमेज II (Co II)

CPK model
CPK प्रतिकृति (abbr. of Cory-Pauling-Koltum model)

Crabtree effect
क्रेबट्री परिणाम

cracked
भंजित

cracking
भंजन (न.)

cracking of oil
तैल भंजन

cracking of petroleum
पेट्रोलिअम भंजन, खनिज तेल भंजन

cranberry
क्रेनबेरी (न.)

creaine
क्रिएटिन (न.)

cream
मलई (स्त्री.), क्रीम (न.)

cream of tartar
potassium bitatrate

creaming
फेसणे (न.), फेटणे (न.)

creatine kinase
क्रिएटिन कायनेज (also called creatine phosphokinase) (abr. CPK)

creatine phosphate
क्रिएटिन फॉस्फेट

creatine phosphokinase
क्रिएटिन फॉस्फोकायनेज (abbr. CPK) (also called creatine kinase)

creatinin coefficient
क्रिएटिनिन गुणांक

creatinine
क्रिएटिनिन (न.)

creatinuria
क्रिएटिनमेह (पु.)

creep
सर्पण (न.)

crenation
दंतुरण (न.), दंतुरता (स्त्री.)

cresol
क्रेसॉल (न.)

cresol purple
क्रेसॉल नीललोहित (बैंगणी)

cresol red
क्रेसॉल लाल

cretinism
अवटुवामनता (स्त्री.)

CRF
CRF  (abbr. of cortcotropin releasing factor)

CRH
CRH  (abbr. of corticotropin releasing hormone)

Crick strand
क्रिक पेड, क्रिक स्ट्रँड

Crigler-Najjar syndrome
क्रिग्लर-नज्जर संलक्षण

critical
१ सीमांत २ क्रांतिक ३ (of sufficient size to sustain or to be capable of sustaining a chain reaction) संपूर्ण micro-

critical analysis
संपूर्ण विश्लेषण

critical angle
१ सीमांत कोन २ क्रांतिक कोन

critical angle refractometer
सीमांत-कोन अपवर्तनांकमापी

critical composition
१ सीमांत घटकप्रमाण २ क्रांतिक घटकप्रमाण

critical constant
१ सीमांत स्थिरांक २ क्रांतिक स्थिरांक

critical density
१ सीमांत घनता २ क्रांतिक घनता

critical mixture
१ सीमांत मिश्रण २ क्रांतिक मिश्रण

critical phenomena
१ सीमांत घटना २ क्रांतिक घटना

critical point
१ सीमांत बिंदु २ क्रांतिक बिंदु

critical pressure
१ सीमांत दाब २ क्रांतिक दाब

critical ray
सीमांत किरण

critical solution temperature
१ सीमांत द्रावण तापमान २ क्रांतिक द्रावण तापमान

critical temperature
१ सीमांत तापमान २ क्रांतिक तापमान

critical volume
१ सीमांत आकारमान २ क्रांतिक आकारमान

Crooke's dark space
क्रूकचे अदीप्त अवकाश

Crooke's tube
क्रूकची नलिका

cross -linked polymer
बद्धजाल बहुवारिक

cross -over
विनिमय (पु.)

cross contamination
उपरिक्षेत्र संदूषण

cross fibre
काटकोनी तंतु (also cross wire)

cross hair-lines
काटकोनी केशरेखा (स्त्री.अ.व.)

cross link
परस्पर दुवा

cross linking
बद्ध जालन, परस्पर बंधन

cross wire
cross fibre

cross-section
१ काटछेद (पु.), अवच्छेद (पु.), आडवा छेद (पु.) २ परिक्षेत्र (न.)

crossbreeding
मिश्र पैदास (स्त्री.), संकरण (न.)

crossed aldol condensation
भिन्न रेण्वीय अल्डोल संघनन

crossing-over
जीन विनिमय (पु.)

crossover method
विनिमय पद्धति

crotonaldehyde
क्रोटोनाल्डिहाइड (न.)

crotonyl
क्रोटोनिल

crown glass
क्राऊन काच

crucible
मूस (स्त्री.) (a refractory vessel or pot in which metals are melted

crucible furnace
मूस भट्टी

crucible longs
मुशीची सांडशी

crude
१ कच्चा २ अशोधित, अशुद्ध

crude oil
अशुद्ध तेल

crusher
भरडणी (स्त्री.), चरक (न.), घाणा (पु.), दलित्र (न.) grinder

crushing
१ पापुद्रा (पु.) २ कवच (न.) bed, संस्तर, coating, लेप, covering, आवेष्टन, आवरण, diaphragm, पटल, film, १ पापुद्रा २ फिल्म ३ तवंग ४ पटल, lamina, स्तर, layer, स्तर, थर, lining, अस्तर, membrane, पटल, अस्तर, plaster, गिलावा, strata, स्तर

cryogenic
निम्नतापी

cryoglobulin
निम्नतापी ग्लोब्युलिन (न.)

cryolite
क्रायोलाइट (न.)

cryoscopic constant
निम्नतापमानी स्थिरांक

cryoscopic method
निम्नतापमानी पद्धति

cryoscopy
निम्नतापमानिकी (स्त्री.)

cryptic mutant
गूढ उत्परिवर्त

crypts of Lieberkuhn
लिबरकुनच्या प्रगृहिका

crystal
स्फटिक (पु.)

crystal analyser
स्फटिक विश्लेषित्र

crystal angle
स्फटिक कोन

crystal growth
स्फटिक वृद्धि

crystal lattice
स्फटिक जालक

crystal membrane electrode
स्फटिक पटल इलेक्ट्रोड

crystal scintillator
स्फटिक प्रस्फुरक

crystal seed
स्फटिक बीज

crystal structure
स्फटिक संरचना

crystal topography
स्फटिक संस्थितिविज्ञान

crystal violet
क्रिस्टल व्हायोलेट

crystalline
स्फटिकी granular

crystalline precipitate
स्फटिकी अवक्षेप

crystalline region
स्फटिकी भाग

crystalline state
स्फटिकावस्था (स्त्री.)

crystalline suspension
स्फटिकी निलंबन

crystallisation
स्फटन (न.), स्फटिकीकरण (न.), स्फटिकीभवन (न.)

crystallisation nuclei
स्फटन केंद्रके (न.अ.व.)

crystallise
स्फटन करणे, स्फटन होणे, स्फटिकीकरण करणे, स्फटिकीभवन होणे

crystallised
स्फटित

crystallography
स्फटिकविज्ञान (न.) (also called cubic system)

crystalloid
स्फटिकाभ (पु.) adj. स्फटिकधर्मी

CSF
CSF  (abbr. of cerebrospinal fluid)

CSM
CSM  (abbr. of corn-soya-milk

CTP
CTP  (abbr. of cytidine-5'-triphosphate)

cubic
१ (having the form of a cube, shped like a cube) घन, घनाकृति २ (as, three-diamensional) त्रिमिति-, त्रिमितीय

cubic closest packing
घनीय निकटतम भरणी (abbr. CCP)

cubic lattice
घन जालक, त्रिमिति जालक

cubic system
घनाकृति स्फटिक पद्धति (also called crystallography)

cubical expansion
आकारमानी प्रसरण

culture
संवर्ध (न.)

culture medium
संवर्ध माध्यम

cumin
क्यूमीन (न.)

cumin seed
जिरे (न.)

cumulated diene
अनुगामी डाइन

cumulated double bonds
अनुगामी द्विबंध

cupel
क्यूपेल (न.)

cupellation
क्युपेलन (न.)

cupferron
क्युफेरॉन (न.)

cupferron reagent
क्युफेरॉन अभिकारक

cupola
घुमटी भट्टी (स्त्री.), घूमटाकार भट्टी (स्त्री.)

cuprammonium hydroxide
क्युप्रोमोनिअम हायड्रॉक्साइड

cuprammonium rayon
क्युप्रामोनिअम रेयॉन

cuprammonium solution
क्युप्रामोनिअम द्रावण

cupric
क्युप्रिक

cupron
क्युप्रॉन (न.)

cupron solution
क्युप्रॉन द्रावण

cuprous
क्युप्रस

cuprum (Cu)
(copper) कॉपर (Cu) (न.), ताम्र (न.) तांबे (न.)

curd tension
दही घट्टता अंक

curds
साकलित दुग्ध प्रथिने (न.अ.व.), दही (न.)

curdy
दह्यासारखा

curie
क्युरी (न.) (also called radioactive source strength) (after M.M. Curie, chemist as, aunit of radioactivity)

Curie point
क्युरी बिंदु (also called Curie temperature)

Curie temperature
क्युरी तापमान (also called Curie point)

Curie's law
क्युरीचा नियम

curing
१ अभिसाधन (न.) २ संसाधन (न.) ३ कालप्रभावन (न.)

curing reaction
१ अभिसाधनक्रिया (स्त्री.) २ संसाधन अभिक्रिया

curium (Cm)
क्युरिअम (Cm) (न.)

current
धारा (स्त्री.) flow

current density
धारा घनता

current efficiency
धारा कार्यक्षमता

current integrator
धारा संकलक

current maxima
धारा उच्चांक

current strength
धारा सामर्थ्य

current-voltage relationship
धारा व्होल्टता संबंध

Curtius reaction
कर्टिअस अभिक्रिया

curve
१ वक्र (पु.) २ (as, a graph) आलेख (पु.)

curvilinear
वक्ररेखी, वक्रात्मक

Cushing's disease
कसिंगचा रोग

custard
कस्टर्ड (न.)

cutaneous
त्वचा-. त्वचीय

cutting
काप (पु.) dust, १ भुकटी २ धूळ, रज, filings, कीस, चुरा, flake, पत्री, foil, वर्ख, पत्री, powder, चूर्ण, पूड, भुकटी, पावडर, sheet, पातळ पत्रा, पत्रा, furnings, कातरा

cuvette
वर्णमापन कुपी (स्त्री.), क्युवेट (न.)

cyanic acid
सायनिक आम्ल

cyanide
सायनाइड (न.)

cyanidin
सायनिडिन (न.)

cyanine dye
सायनीन रंजक

cyano
सायनो

cyanocobalamine
सायनोकोबाल्मिन (न.) (also called vitamin B12 or animal protein factor)

cyanogen
सायनोजेन (न.)

cyanohydrin
सायनोहायड्रिन (न.)

cyanohydrin synthesis
सायनोहायड्रिन संश्लेषण

cyanopsin
सायनॉप्सिन (न.)

cyanosis
सायनोसिस (न.), नीलमयता (स्त्री.), नीलता (स्त्री.)

cyanosis
सायनोसिस (न.), नीलमयता (स्त्री.), नीलता (स्त्री.)

cyclamate
सायक्लोमेट (न.) (also called cycloexyl sulphamate)

cycle
१ चक्र (न.) २ आवर्तन (न.) ३ वलय (न.)

cyclic
चक्रीय, चक्री, वलयी

cyclic AMP
adenosine-3'.5'-cyclic monophosphate

cyclic AMPreceptor protein
चक्रीय ईमपी ग्राही प्रोटीन, चक्रीय ईमपी ग्राही प्रथिन (abbr. CAP)

cyclic compund
चक्री संयुग, वलयी संयुग

cyclic electron flow
चक्रीय इलेक्ट्रॉन प्रवाह

cyclic ether
चक्रीय ईथर

cyclic GMP
चक्रीय GMP  (abbr. of cyclic guanosine monophosphate)

cyclic guanosine monophosphate
चक्रीय ग्वानोसाइन मोनोफॉस्फेट (abbr. GMP)

cyclic hydrocarbon
चक्रीय हायड्रोकार्बन

cyclic imide
चक्रीय इमाइड, वलयी इमाइड

cyclic metabolic pathway
चक्रीय चयापचयी मार्ग

cyclic peptide
चक्रीय पेप्टाइड

cyclic photophosphorylation
चक्रीय प्रकाश फॉस्फोरिलीकरण, चक्रीय प्रकाश फॉस्फोरिलन

cyclic polyhydroxy alcohol
चक्रीय पॉलिहायड्रॉक्सि अल्कोहोल (also called cyclitol)

cyclic voltammetry
चक्रीय धारा व्होल्टतामिति (also called fast linear sweep voltammetry)

cyclisation
वलयीकरण (न.), वलयीभवन (न.)

cyclisation reaction
वलयीकरण अभिक्रिया, वलयीभवन अभिक्रिया

cyclitol
सायक्लिटॉल (न.) (also called cyclic polyhydroxy alcohol)

cyclo
सायक्लो

cycloaddition reaction
चक्रीसमावेशी अभिक्रिया

cycloalkane
सायक्लोअल्केन (न.)

cyclobarbital
सायक्लोबार्बिटल (न.)

cyclobutane
सायक्लोब्युटेन (न.)

cyclobutanone
सायक्लोब्युटेनॉन (न.)

cyclobutene
सायक्लोब्युटीन (न.)

cyclobutenol
सायक्लोब्युटेनॉल (न.)

cyclobutyl
सायक्लोब्युटिल

cyclohexadiene
सायक्लोहेक्झॅडाइन (न.)

cyclohexane
सायक्लोहेक्झेन (न.)

cyclohexaneol
सायक्लोहेक्झॅनॉल (न.)

cyclohexanol
सायक्लोहेक्झीनॉल (न.)

cyclohexanone
सायक्लोहेक्झॅनोन (न.)

cyclohexene
सायक्लोहेक्झीन (न.)

cyclohexenyl
सायक्लोहेक्झेनिल

cyclohexyl
सायक्लोहेक्झिल

cyclohexyl sulphamate
सायक्लोहेक्झिल सल्फामेट (also called cyclamate)

cycloidal focusing mass spectrometer
चक्रज नाभीयनी वस्तुमान पंक्तिमापी

cycloparaffin
सायक्लोपॅरॅफिन (न.)

cyclopentadiene
सायक्लोपेन्टॅडाइन (न.)

cyclopentane
सायक्लोपेन्टेन (न.)

cyclopentanol
सायक्लोपेन्टेनॉल (न.)

cyclopentanone
सायक्लोपेन्टॅनॉन (न.)

cyclopentene
सायक्लोपेन्टीन (न.)

cyclopentenyl
सायक्लोपेन्टॅनिल (न.)

cyclopentyl
सायक्लोपेन्टिल

cyclopropane
सायक्लोप्रोपेन (न.)

cyclopropyl
सायक्लोप्रोपिल

cycloptatetraene
सायक्लोऑप्टेटेट्राइन (न.)

cycloserine
सायक्लोसेरिन (न.) (also called oxamycin)

cyclosilane
सायक्लोसिलेन (न.)

cyclotron
सायक्लोट्रॉन (पु.)

cylinder
सिलिंडर (न.), नळकांडे (न.)

cylindrical
चित्याकृति, सिलिंडरी

cymene
सायमीन (न.)

cynamide
सायनामाइड (न.)

Cys
Cys  (abbr. of cysteine)

CySH
CySH  (abbr. of cysteine)

cystathionine
सिस्टाथायोनिन (न.)

cysteine
सिस्टीन (न.), सिस्टीइन (न.) (abbr. Cys or CySH)

cystic fibrosis
पुटी तंतूभवन

cystine
सिस्टाइन (न.)

cystine link
सिस्टाइन बंध

cystinosis
सिस्टिनोसिस (न.)

cystinuria
सिसिनमेह (पु.)

cytidine
सायटिडिन (न.)

cytidine diphosphate
सायटिडिन डायफॉस्फेट (abbr. CDP)

cytidine-5'-monophosphate
सायटिडिन-५'-मोनोफॉस्फेट (abbr. CMP)

cytidine-5'-triphosphate
सायटिडिन-५'-ट्रायफॉस्फेट (abbr. CTP)

cytochemistry
कोशिकारसायनशास्त्र (न.), पेशीरसायनशास्त्र (न.)

cytochrome
सायटोक्रोम (पु.), पेशीवर्णक (पु.)

cytochrome C
सायटोक्रोम C  (also RHP cytochrome or cytochrome C)

cytochrome oxidase
सायटोक्रोम ऑक्सिडेज

cytochrome P450
सायटोक्रोम P४५०

cytochromide C
cytochrome C

cytogenetics
पेशीजीनशास्त्र (न.)

cytogenic map
पेशीजीनशास्त्रीय निर्देशन

cytohemin
सायटोहेमिन (न.)

cytokinesin
सायटोकायनेसिन (न.)

cytokinesis
पेशीद्रव्य विभाजन (न.)

cytokinin
सायटोकायनिन (न.)

cytolipin
सायटोलिपिन (न.)

cytology
पेशीशास्त्र (न.)

cytolysin
पेशीलयक (पु.), पेशीविघटक (पु.)

cytolysis
पेशीलयन (न.), पेशीविघटन (न.)

cytolytic
पेशीविघटनी-, पेशीलयनकारी

cytomembrane
पेशीपटल (न.) (also cell membrane)

cytopathic
पेशीविकृतिकारी

cytoplasm
पेशीद्रव्य (न.) (also cell potoplasm or cytosome)

cytoplasmic gene
पेशीद्रव्य जीन

cytoplasmic inheritance
पेशीद्रव्य, वंशागति, पेशीद्रव्य आनुवंशिकता

cytosine
सायटोसिन (न.)

cytosol
पेशीद्राव (पु.), सायटोसॉल (न.)

cytosome
cytoplasm

D
D (ड्युटेरिअम ) (हायड्रोजनचा वस्तुमानांक २ असलेला समस्थानिक) (symbol for deuterium, the hydrogen isotope of mass 2 H2)

d and I isomerism
d व I समसूत्रता

D and L isomerism
D व L समसूत्रता

D line
'डी' रेखा

d-
d- (abbr. of dextro)

D-fructose
D-फुक्टोज (न.) (also called levulose)

dalton
डाल्टन (न.) (वजनाचे परिमाण) (१ डाल्टन १.६५ X १०-२४ gm) (a unit of mass, 1/16 of the mass of an oxygen atom)

dalton's law
डाल्टनचा नियम

Dalton's law of partial pressure
डाल्टनचा आंशिक दाबाचा नियम

damp
१ ओलसर २ दमट, सर्व n. दमटपणा (पु.) v.t.i. १ -चे सवमंदन करणे, अवमंदित करणे, अवमंदित होणे २ ओलसर करणे

damped balance
अवमंदित तुला

damping
अवमंदन (न.)

damping of balance
तुला अवमंदन

Daniell cell
डॅनिअल घट (डॅनिअल विद्युत घट)

Danielli-Davson Robertson model
डॅनिअली-डॅव्हसन-रॉबर्टसन प्रतिकृति

dansylation
डॅन्सिलन (न.), डॅन्सिलीकरण (न.)

dark adaptation
अंधार अनुकूलन, अंधःकार अनुकूलन

dark current
अदीप्त धारा

dark reaction
कृष्ण अभिक्रिया (a chemical reaction in the absence of light as contrasted with a photochemical reaction)

dark reactivation
डार्झेनचे संघनन

dark-field microscope
कृष्णक्षेत्री सूक्ष्मदर्शी

data
१ दत्त (न.), पक्ष (पु.) २ आधारसामग्री (स्त्री.)

dative bond
दाता-बंध (पु.)

DBD process
DBD प्रक्रिया (abbr. of dry balancing dry process)

DDT
DDT  (abbr. of p, p'-dichloro-2, 2-diphenyl 1-1, 1, 1-trichloroethane)

de Broglie wave equation
डी बॉग्ली तरंग समीकरण

deacetylation
विऍसिटिलीकरण (न.)

deacidification
निराम्लीकरण (न.)

deactivation
निस्सक्रियण (न.)

deacylase
डीऍसिलेज (न.)

deacylated tRNA
विऍसिलित tRNA

deacylation
विऍसिलीकरण (न.), विऍसिलन (न.)

dead stop end point
विरामी अंत्य बिंदु

dead stop titration
विरामी अनुमापन

dead time
रूद्ध काल

dead volume
रूद्ध आकारमान

DEAE-cellulose
DEAE-सेफॅडेक्स (abbr. of O-(diethylaminoethyl)-cellulose)

deamidising enzyme
निर्ऍमिनीकारी विकर

deamination
निर्ऍमिनीकरण (न.)

debenzylation
विबेन्झिलन (न.)

deBorglie matter waves
डी बॉग्ली वस्तु तरंग (पु.अ.व.)

debranching enzyme
शाखाछेदी विकर, शाखाछेदी एन्झाइम, निःशाखाकारी विकर, निःशाखाकारी एन्झाइम, विशाखन विकर

Debye Huckel equation
डिबाय-हकेल समीकरण

Debye Huckel theory
डिबाय हकेल सिद्धांत

Debye Huckel theory of conductivity
डिबाय-हकेल वाहकता सिद्धांत

Debye temperature
डिबाय तापमान

Debye unit
डिबाय एकक

decagram
डेकाग्रॅम (न.)

decalcification
अपकॅल्सीकरण (न.)

decameter
डेकामीटर (न.)

decant
निवळी ओतणे

decantation
निवळी ओतणे (न.), निचरण (न.)

decarbonisation
विकार्बनन (न.)

decarbonise
-चे विकार्बनन करणे, विकार्बनित करणे

decarboxylase
डीकार्बोक्सिलेज (पु.), विकार्बोक्सिली विकर (पु.)

decarboxylation
विकार्बोक्सिलन (न.), विकार्बोक्सिकरण (न.)

decay
क्षय (पु.) ऱ्हास (पु.), अपक्षय (पु.) v.t. क्षय होणे

decay cyrve
क्षय वक्र

decay period
अपक्षय काल

decay scheme
क्षय पद्धति

decigram
डेसिग्रॅम (पु.)

deciliter
डेसिलिटर (न.)

decimeter
डेसिमीटर (न.)

decimolar
डेसिमोलर

decinormal
डेसिनॉर्मल

decinormal solution
दशांश प्रसामान्य द्रावण

decolorisation
विरंजन (न.)

decolorising process
विरंजन प्रक्रिया

decompose
-चे अपघटन करणे, -चे अपघटन होणे

decomposition
अपघटन (न.) disintegration, विघटन, dissociation, विचरण, division, विभाजन, segregation, विभक्तीकरण, विलग्नन

decomposition of radical
मूलकाचे अपघटन

decomposition potential
अपघटन विभव

decomposition reaction
अपघटन अभिक्रिया

decomposition voltage
अपघटन व्होल्टता

decoupling
वियुग्मन (न.)

decrement
१ घट (स्त्री.) २ क्षय (पु.)

decrement evaluation method
घट मूल्यमापन पद्धति

decrepitate
तडतडणे

decrepitation
तडतडणे (न.)

deduction
निगमन (न.)

defecation
डेफिकेशन (न.), मलनिरास (पु.)

defect
दोष (पु.) fault

deflagrating-spoon
(उभी) जाळपळी (स्त्री.), उद्दहन पळी (स्त्री.)

deflagration
उद्दहन (न.)

deflection
विक्षेपण (न.) aberration  (also deflexion)

deflocculation
अनूर्णन (न.)

defoaming agent
फेसहारक (पु.)

deformability
विरूपणक्षमता (स्त्री.)

deformation vibrational mode
विरूपण कंपन अवस्था

defrother
फेनहारक (पु.)

degasification
वायुनिष्कासन करणे (न.)

degeneracy
१ (the existance of two or more synonym codons for a given amino acid) अपजनन (न.) २ (the existance of two or more atomic or molecular levels of equal energy, or conformational states of a molecule of equal energy) समऊर्जिता (स्त्री.)

degenerate
अपजनित होणे adj. १ अपजनित २ ऱ्हासित ३ समऊर्जा

degenerate codon
समसंकेती कोडॉन, अपजनित कोडॉन (one of several codons that codes for the same amino acid)

degenerate orbital
समऊर्जा कक्षिका (one of the two or more orbitals of equal energy)

degenerate state
१ अपजनित स्थिति २ (one of the two or more states of equal energy) समऊर्जा स्थिति

degenerate vibrational mode
समऊर्जा कंपन अवस्था (one of the two or more modes of equal energy)

degradation
विचयन (न.) २ अवक्रमण (न.)

degradation energy
विचयन ऊर्जा

degradation reaction
विचयन अभिक्रिया

degree
१ प्रमाण (न.) २ अंश (पु.) ३ कोटि (स्त्री.)

degree of dissociation
विचरणांश (पु.)

degree of freedom
मुक्ततेचे प्रमाण

degree of hardness of water
पाण्याचा दुष्फेनांक

degree of hydrolysis
जलीय अपघटन अंश

degree of ionisation
आयननाचा अंश

degree of orientation
दिशानिदेशनांश (पु.)

degree of polymerisation
बहुवारिकन कोटि

degree of reaction
विहॅलोजनीकरण अभिक्रिया, विहॅलोजनन अभिक्रिया

dehalogenation
विहॅलोजनीकरण (न.)

dehydrase
डीहायड्रेज (पु.) (also dehydratase)

dehydrate
निर्जल करणे, निर्जल होणे

dehydrated
निर्जलीकृत, निर्जलित

dehydrater
निर्जलनपात्र (न.)

dehydrating agent
निर्जलक (पु.)

dehydration
निर्जलन (न.)

dehydro-
डीहायड्रो-, निर्जलित-

dehydroetinol
डीहायड्रोरेटिनॉल (न.) (also called vitamin A2)

dehydrofreezing
शुष्कनोत्तर गोठवण (न.)

dehydrogenase
डीहायड्रोजिनेज (पु.)

dehydrogenase-type mechanism
डीहायड्रोजिनेजसदृश कार्यतंत्र

dehydrogenate
विहायड्रोजन करणे, विहायड्रोजन होणे

deionisation
demineralisation

deionised water
demineralised water

dekaliter
डिकालिटर (न.)

dekameter
डिकामीटर (न.)

delay-type ion detector
विलंबी आयन संसूचक

deletion
१ वगळणे (न.) २ लोप (पु.)

deletion hypothesis
लोप परिकल्पना

deletion mapping
लोप निर्देशन

deletion method
लोप पद्धति

deliquesce
आर्द्रविद्राव्य होणे (to dissolve and become liquid after absorbing moisture)

deliquescence
आर्द्रविद्राव्यता (स्त्री.)

deliquescent
आर्द्रविद्राव्य

deliquescent crystal
आर्द्रविद्राव्य स्फटिक

delivery flask
ग्राही पात्र

delivery tube
निकास नळी, निकास नलिका

delivery unit
निकास एकक

delocalisation
अस्थानिकीकरण (न.)

delocalised bond
स्थान असीमित बंध

delocalised electron
स्थान असीमित इलेक्ट्रॉन

delta
डेल्टा (पु.) (symbol delta)

delta bond
डेल्टा बंध

delta rays
डेल्टा किरण (पु.अ.व.)

delta scale
डेल्टा मापन श्रेणी

delustrant
चमकहारी (पु.)

demagnetisation
विचुंबकीकरण (न.), विचुंबकन (न.)

demethylation reaction
निर्मेथिलीकरण अभिक्रिया, निर्मेथिलन अभिक्रिया

demineralisation
निरायनीकरण (न.), विआयनीकरण (न.) (also deionisation)

demineralised water
निरायनित पाणी, विआयनित पाणी (also deionised water)

demineraliser
निरायनित्र (न.)

demonstration
१ प्रात्यक्षिक (न.) २ प्रयोगनिर्देशन (न.) exhibition, प्रदर्शन दाखवणे, experiment, प्रयोग, practical, प्रात्यक्षिक

demonstrator
प्रयोगनिर्देशक (सा.)

denaturant
निष्प्रकृतिकारक (पु.)

denaturation
१ निष्प्रकृतीकरण (न.) २ गुणनाशन (न.)

denatured proteins
निष्प्रकृत प्रथिने (न.अ.व.)

denatured spirit
विप्रकृत स्पिरिट

dendrite
वृक्षिका स्फटिक (न.) (as, in crystallography)

denier
डेनिअर (न.) (तंतु सूक्ष्मता गणनांक)

Denige's reagent
डेनिगचा अभिकारक

denitration
विनायट्रीयन (न.)

denitrifying bacteria
विनायट्रीकारी जीवाणू

dense
घन, घट्ट

densitometer comparator
प्रकाशीयघनता तुलनित्र

density
घनता (स्त्री.)

density gradient
घनता प्रवणता

density gradient centrifugation
घनता प्रवणता अपकेंद्रण (also rate zonal centrifugation)

density gradient sedimentation equilibrium
घनता प्रवणता आवसादन समतोल

density gradient sedimentation velocity
घनता प्रवणता अवसादन वेग

density gradient tube
घनता प्रवणता नलिका

deodorant
निर्गंधीकारक n. निर्गंधक (पु.)

deodorisation
निर्गंधीकरण (न.)

deoxidation
विऑक्सिकरण (न.)

deoxidiser
विऑक्सिकारक (पु.)

deoxidiser
विऑक्सिकारक (पु.)

deoxyadenosine
डिऑक्सिऍडिनोसिन (न.)

deoxycorticosterone
डिऑक्सिकॉर्टिकोस्टेरोन (न.) (abbr. DOC)

deoxycorticosterone acetat
डिऑक्सिकॉर्टिकोस्टेरोन ऍसिटेट (abbr. DOCA)

deoxyribonuclease
डिऑक्सिरायबोन्यूक्लिएज (पु.) (abbr. DNase)

deoxyribonuclease I
डिऑक्सिरायबोन्यूक्लिएज एक

deoxyribonucleic acid
डिऑक्सिरायबोन्यूक्लिइक आम्ल

deoxyribonucleoprotein
डिऑक्सिरायबोन्यूक्लिओप्रोटीन (न.), डिऑक्सिरायबोन्यूक्लिओप्रथिन (न.) (abbr. DNP)

deoxyribonucleoside
डिऑक्सिरायबोन्यूक्लिओसाइड (न.)

deoxyribose
डिऑक्सिरायबोज (न.)

depectinisation
पेक्टीनरहित करणे (न.), विपेक्टिनीकरण (न.)

depletion region
न्यूनता क्षेत्र

depolarisation
विधुवण (न.)

depolarisation ratio
विधुवीकरण गुणोत्तर

depolarise
विधुवण करणे

depolariser
विधुवक (पु.)

depolymerisation
विबहुवारिकन (न.)

depolymerisation reaction
विबहुवारिकन अभिक्रिया

deposit
निक्षेप (पु.), भर (स्त्री.), साका (पु.) precipitate, अवक्षेप, residue, अवशेष, scum, साय, मळी, sediment, अवसाद, गाळ, slag, धातुमळी

deposition
निक्षेपण (न.), भर (स्त्री.)

depressant
अवनमनकारी

depression
१ (as, of boiling-point) घट (स्त्री.) २ अवनमन (न.) ३ न्यूनदाब क्षेत्र (न.)

depression constant
घट स्थिरांक

depression of freezing point
गोठणांक घट

depressor
अवनमनकारी (पु.)

derivative
तज्जन्य, साधित n. १ साधित पदार्थ (पु.), अनुजात पदार्थ (पु.) २ Math.विकलज (पु.), विकलनांक (पु.)

derivative polarography
विकलज पोलॅरोग्राफी

derivative pulse polarography
विकलजन स्पंदी पोलॅरोग्राफी

derivative titration curve
विकलज अनुमापन आलेख

derive
१ साधित करणे, साधित होणे २ व्युत्पत्ति दाखवणे

derived
१ तज्जन्य, साधित २ अनुजात

derived protein
साधित प्रथिन, साधित प्रोटीन

desalting
विक्षारण (न.)

descending chromatography
अवरोही वर्णलेखन

descending development
अवरोही विकास

desensitisation
विसंवेदीकरण (न.)

desiccant
शुष्कनक (पु.)

desiccate
शुष्क करणे

desiccation
शुष्कन (न.)

desiccator
शुष्कनपात्र (न.)

desicchlora
डेसिक्लोरा (पु.), अमोनिआ शुष्कनक (पु.) (an anhydrous barium percholorate)

desilvering
विरजतन (न.)

desmoenzyme
कणीय विकर (न.)

desmolase
डेस्मोलेज (पु.)

desmotropism
डेस्मोट्रॉपिझम (न.)

desorption
विशोषण (न.) sorption

desoxy
डिसॉक्सि- डिसॉस्कि

desoxy compound
डिसॉक्सि संयुग

desoxyribonucleic acid
डिसॉक्सिरायबोन्यूक्लिइक आम्ल

destructive
भंजक, विनाशी

destructive distillation
भंजक ऊर्ध्वपातन

desulphonation
विसल्फोनीकरण (न.), विसल्फोनन (न.), विसल्फोनेशन (न.)

desulphurisation reaction
विसल्फीकरण अभिक्रिया

detach
विलग करणे, विलग होणे segregate

detectability
संसूचकता (स्त्री.)

detection
संसूचन (न.), अभिज्ञान (न.), ओळख (स्त्री.)

detection limit
अभिज्ञान मर्यादा, संसूचन मर्यादा

detector
अभिज्ञातक (सा.), अभिज्ञापक (सा.), संसूचक (सा.)

detergent
निर्मलक (पु.), प्रक्षालक (पु.), अपमार्जक (पु.) (also abstergent)

determinate
निर्धारण करणे, निश्चिती करणे adj. निर्धारी, निर्धारित, निश्चित

determinate error
निर्धारित त्रुटि

determination
निर्धारण (न.), निश्चितीकरण (न.)

deto-enol tautomerism
केटो-इनॉल चलसमघटकता

detonate
१ विस्फोटकसाधक होणे, विस्फोट करणे, विस्फोट होणे २ अधिस्फोट करणे

detonating
१ विस्फोटसाधक २ अधिस्फोटक ३ विस्फोटी

detonating explosives
अधिस्फोटके (न.अ.व.)

detonation
१ अधिस्फोट (पु.) २ विस्फोट (पु.) ३ विस्फोटन (न.) explosion

detonator
१ अधिस्फोटक (पु.) २ विस्फोटक (पु.)

detoxication
निर्विषीकरण (न.) (also detoxification

deuterium (D)
ड्युटेरिअम (D) (न.)

deuterium discharge lamp
ड्युटेरिअम विमोच दीप

deuterium oxide
ड्युटेरिअम ऑक्साइड

deuteron
ड्युटेरॉन (न.)

Devarda's alloy
डेवरदाचा संमिश्र

develop
विकास करणे, विकास होणे

developable
विकसनक्षम

developed dyes
विकसित रंजक (पु.अ.व.)

developer
विकासक (पु.)

development
१ विकसन (न.) २ विकास (पु.)

deviation
विचलन (न.) aberration

device
साधन apparatus

dew
दव (न.)

dew-point
दवांक (पु.)

Dewar flask
ड्युआर चंबू, ड्युआर पात्र (also dewar vessel)

dextran
डेक्स्ट्रान (न.)

dextrin
डेक्स्ट्रिन (न.)

dextro-
दक्षिण-, डेक्स्ट्रो- (in comb.) (abbr. d-)

dextrorotation
दक्षिणघूर्णन (न.)

dextrorotatory
दक्षिणघूर्णी, दक्षिणघूर्णनी

dextrorotatory compound
दक्षिणघूर्णी संयुग

dextrorotatory substance
दक्षिणघूर्णनी पदार्थ

dextrose
डेक्स्ट्रोज (न.)

dextrose equivalent value
डेक्स्ट्रोज सममूल्यांक

di-
द्वि mono- (also bi-) (in comb.)

diabetes
मधुमेह (पु.)

diabetes mellitus
मधुमेह (पु.), प्रमेह (पु.), डायबिटिस (पु.)

diabetese insipidus
उदकमेह (पु.), बहुमूत्रता (स्त्री.), बहुमूत्रमेह (पु.)

diacetyl
जायऍसिटिल (न.)

diacidic
द्विआम्लिक

diagnostic
निदानोपयोगी

diagnostic reaction
निदानोपयोगी अभिक्रिया

diagnostic test
निदानोपयोगी चाचणी

diagram
आरेख (पु.), आकृति (स्त्री.)

dialysed
अपोहित, व्याश्लेषित

dialyser
व्याश्लेषणपात्र (न.) व्याश्लेषक (पु.), अपोहक (पु.)

dialysing paper
व्याश्लेषक कागद, अपोहक कागद

dialysis
व्याश्लेषण (न.), अपोहन (न.) separation

diamagnetic
प्रतिचुंबकीय

diamagnetic shielding
प्रतिचुंबकीय परिरक्षण

diamagnetism
प्रतिचुंबकत्व (न.)

diameter
व्यास (पु.)

diamide
डायऍमाइड (न.)

diamine
डायामाइन (न.)

diammonium
डायामोनिअम (पु.)

diamond
हिरा (पु.)

diaphragm
पटल (पु.) crust

diaphragm pressure gauge
पटल दाब प्रमापी

diastase
डायऍस्टेज (पु.)

diastatic activity
डायऍस्टेज सक्रियता

diastereo isomer
अंशप्रतिबिंबी समसूत्री

diastereo isomerism
अंशप्रतिबिंबी समसूत्रता

diatomaceous earth support
डायॅटमीआ मृदा आधार

diatomic
द्विअण्वीय, द्विअणु-

diatomic molecule
द्विअण्वीय रेणु

diatomicity
द्विअणुता (स्त्री.)

diazine
डायऍझीन (न.)

diazo
डायऍझो-

diazo dyes
डायऍझो रंजक (पु.अ.व.)

diazo reaction
डायऍझो अभिक्रिया

diazoamino
डायऍझोऍमिनो

diazoate
डायऍझोएट (न.)

diazomethane
डायऍझोमिथेन (न.)

diazonium
डायऍझोनिअम

diazonium compounds
डायऍझोनिअम संयुगे (न.अ.व.)

diazosalt
डायऍझोक्षार (पु.)

diazosulphonate
डायऍझोसल्फोनेट (न.)

diazotate
डायऍझोटेट (न.)

diazotisation
डायऍझोकरण (न.)

diazotise
डायऍझोकृत करणे

dibasic
द्विप्रोटॉनांकी, द्विआम्लारिअंकी

dibasic compound
द्विप्रोटॉनदायी संयुग, द्विप्रोटॉनांकी संयुग

dibromo
डायबोमो-

dicarboxylic acid
डायकार्बोक्सिलिक आम्ल, द्विकार्बोक्सिलिक आम्ल

dichloric mirror
द्विवर्णदर्शी आरसा

dichloride
डायक्लोराइड (न.)

dichloro
डायक्लोरो-

dichloroethylene
डायक्लोरोइथिलिन (न.)

dichroism
१द्विवर्णता (स्त्री.) २ पराद्विवर्णता (स्त्री.), धुवणद्विवर्णता (स्त्री.) ३ प्रकाशीय विषमदेशिकता (स्त्री.)

dichromate
डायक्रोमेट (न.)

dichromate ion
डायक्रोमेट आयन

dichrome
डायक्रोम (न.)

dictysome
जालकाय (पु.), डिक्टिओकाय (पु.) (also called Golgi body)

dicyano-
डायसायनो-

dicyclic
bicyclic

didymium glass
डिडीमिअम काच

Dieckmann synthesis
डिकमन संश्लेषण

dielectric
पराविद्युत- n. पराविद्युत (पु.)

dielectric constant
पराविद्युत स्थिरांक

dielectric pro[erties
पराविद्युत गुणधर्म

Diels-Alder reaction
डीलस-आल्डर अभिक्रिया

diene
डाइन (न.) dyne  (a compound containing two double bonds)

diet
१ आहार (पु.) २ पथ्याहार (पु.)

dietary
आहारविषयक

dietetic food
पथ्याचा आहार, युक्त आहार

diethyl
डायैथिल

diethyl sulphone
डायैथिल सल्फोन

dietitian
आहारतज्ञ (सा.)

difference amplifier
भेद विवर्थक

differential
भेददर्शीस विभेदक, विभेदी, विभेदनी n. विकलक (पु.)

differential absorption
भेददर्शी अवशोषण

differential absorption analysis
भेददर्शी अवशोषण विश्लेषण

differential centrifugation
भेददर्शी अपकेंद्रण

differential counting
भेददर्शी गणन

differential detector mode
भेददर्शी संसूचक पद्धत

differential heat of solution
विभेदी विद्रावण ऊष्मा, विकलक विद्रावण-उष्मा

differential pulsed voltammetry
विभेदी स्पंद-व्होल्टतामिति

differential scanning calorimetry
भेददर्शी क्रमवीक्षण कॅलरीमिति (abbr. DSC)

differential titration
भेददर्शी अनुमापन

differentiating solvent
भेददर्शी द्रावक

differentiation
१ विभेदन (न.) २ Math. विकलन (न.)

diffraction
विवर्तन (न.)

diffraction angle
विवर्तन कोन

diffraction fringe
विवर्तन झल्लरी

diffraction grating
विवर्तन जाल

diffuse reflectance
विसरित परावर्तकता

diffusion
विसरण (न.)

diffusion coefficient
विसरण गुणांक

diffusion constant
विसरण स्थिरांक

diffusion current
विसरण धारा

diffusion enrichment
विसरण समृद्धन

diffusion law
विसरण नियम

diffusion layer
विसरण स्तर

diffusion of gases
वायूंचे विसरण

diffusion potential
विसरण विभव

diffusion-current constant
विसरण-धारा स्थिरांक

digester
पाचित्र (न.)

digestibility
१ पचनक्षमता (स्त्री.) २ पाच्यता (स्त्री.)

digestion
पाचन (न.), पचन (न.)

digestion of precipitate
अवक्षेप स्कंदन

digestive enzyme
पाचक विकर

digestive juice
पाचक रस

digestive system
पचन संस्था

digestive track
पचन मार्ग

digital integrator
अंकीय संकलक

digitonin
डिजिटोनिन (न.)

dihedral angle
द्वितल कोन

dihydrate
डायहायड्रेट (न.)

dihydric
डायहायड्रिक

dihydro-
डायहायड्रो

dihydrofolicacid (FH2)
डायहायड्रोफोलिक आम्ल

dihydroxy-
डायहायड्रॉक्सि- (in comb)

diidotyrosine
डायआयोडोटारोसिन (न.)

diiodo
डायआयोडो-

diketo-
डायकिटो- (in comb.)

diluent
विरलकारक, विरलकारी, असंहतनकारक, असंहतनकारी

dilute
विरल, असंहत v.t. विरल करणे, असंहत करणे

dilute acid
असंहत आम्ल

dilute solution
असंहत द्रावण, विरल द्रावण

diluted
विरलित, असंहत

dilution
१ विरलन (न.) २ (state of being diluted) विरलता (स्त्री.) ३ असंहतन (न.)

dilution correction
असंहतन दुरूस्ती

dilution law
असंहतन नियम

dilution quenching
असंहतन शमन

dilution value
असंहतन सूल्य

dimension
१ परिमाण (न.) २ घात (पु.) ३ मिति (स्त्री.) magnitude

dimensional stability
आकार स्थिरता

dimer
द्विवारिक (न.) monomer

dimeric
द्विवारिक-

dimerisation
द्विवारिकन (न.)

dimerism
द्विवारिकता (स्त्री.)

dimethoxy-
डायमेथॉक्सि- (in comb.)

dimethyl sulphone
डायमेथील सल्फोन

dimethyl terephthalate
डायमेथील टेरेफ्थॅलेट

dimethyl-
डायमेथील-

dimethylformamide
डायमेथीलफॉर्मामाइड (न.)

dimethylglyoxime
डायमेथीलग्लायॉक्झाइम (न.)

dimorphism
द्विरूपता (स्त्री.) polymorphism

dimorphous
द्विरूप-

dinitro-
डायनायट्रो- (in comb.)

dinitrofluorobenzene
डायनायट्रोफ्लुरोबेन्झीन (न.) (abbr. DNFB)

diode
डायोड (पु.)

dioxide
डायॉक्साइड (न.)

dipeptide
डायपेप्टाइड (न.)

diphenyl
डायफेनिल (न.) (also called biphenyl)

diphenylamine
डायफेनिलामाइन (न.)

diphenylamine reaction
डायफेनिलामाइन अभिक्रिया (also called Dische reaction)

diphenylmethane dyes
डायफेनिलमिथेन रंजक (पु.अ.व.)

diphosphoribulose carboxylase
डायस्फोरिब्युलोज कार्बोक्लिलेज

dipolar ion
द्विधुवीय आयन

dipole
द्वि-अग्र (न.), द्विधुव (पु.)

dipole association
द्विधुव सहचरण

dipole attraction
द्विधुव आकर्षण

dipole moment
द्विधुव आघूर्ण

dipsa
तृष्णा (स्त्री.)

dipsia
तृष्णाविकार (पु.)

direct
१ सरळ, सरल, थेट २ प्रत्यक्ष ३ दिष्ट

direct azo dyes
प्रत्यक्ष ऍझो रंजक (पु.अ.व.)

direct conductance measurement
प्रत्यक्ष प्रवहन मापन

direct current
दिष्ट धारा

direct dye
प्रत्यक्ष रंजक, स्वयं रंजक, आसक्त रंजक (also substantive dye)

direct potentiometric measyrement
प्रत्यक्ष विभवमितीय मापन

direct reading spectrograh
प्रत्यक्ष वाचन पंक्तिलेखी, प्रत्यक्ष वाचन स्पेक्टोग्राफ

direct reading spectrophotometer
प्रत्यक्ष वाचन पंक्तिअनुदीप्तिमापी

direct S-ray method
प्रत्यक्ष क्ष-किरण पद्धति, प्रत्यक्ष एक्स-किरण पद्धति

direct titration
प्रत्यक्ष अनुमापन

directive effect
निदेशी परिणाम

disassociation
विचरण (न.)

disc
१ चकती (स्त्री.), तबकडी (स्त्री.) २ बिंब (न.) (also disk)

disc pulveriser
तळी चूर्णिका

disc technique
चकती तंत्र, तबकडी तंत्र

disccharide
डायसॅकराइड (न.)

discharge
१ विप्रभार (पु.), विमोच (पु.) २ (of gases, etc.) विसर्जन (न.) v.t.i. विप्रभारित करणे, विप्रभारित होणे

discharge lamp
विमोच दीप

discharge of dyes
रंजक विमोचन

discharge potential
विप्रभार विभव

discharge tube
१ विमोचन नलिका, मोचन नलिका, २ विद्युतमोचन नलिका

discharging
१ विप्रभारण (न.) २ विमोचन (न.)

Dische reaction
डिशे अभिक्रिया (also called diphenylamine reaction)

discontinuous phase
असंतत प्रावस्था

discontinuous spectrum
१ खंडित वर्णपंक्ति २ असंतत वर्णपंक्ति

discriminator
१ विवेचक (पु.) २ विभेदक (पु.)

disease
रोग (पु.), विकार (पु.)

disinfectant
जंतुनाशक (पु.)

disintegration
विघटन (न.) decomposition

disjunction
विसंधीयन (न.) separation

disk
disc

disk
disc

dislocation
१ विस्थानन (न.) २ (as, in solid state chemistry) रेखीय विस्थानन (न.) separation

dislocation
१ विस्थानन (न.) २ (as, in solid state chemistry) रेखीय विस्थानन (न.) separation

disperse
अपस्करण करणे, अपस्कृत होणे

disperse agent
अपस्कारक (पु.)

disperse dye
अपस्कारित रंजक

disperse phase
अपस्करण प्रावस्था

dispersed
अपस्कृत

dispersed azo dyes
अपस्कृत ऍझो रंजक (पु.अ.व.)

dispersing device
अपस्करण साधन

dispersion
अपस्करण (न.)

dispersion forces
अपस्करण बले (न.अ.व.)

dispersion medium
अपस्करण माध्यम

dispersion phase
अपस्करण प्रावस्था

dispersion polymerisation
अपस्करण बहुवारिकन

dispersion radiation
प्रारण अपस्करण

dispersive power
अपस्करण शक्ति

displacement
विस्थापन (न.) replacement, प्रतिस्थापन, substitution, प्रतियोजन

displacement cell
विस्थापन घट

displacement chromatography
विस्थापन वर्णलेखन

displacement law
विस्थापन नियम

displacement of equilibrium
समतोलाचे विस्थापन

displacement reaction
विस्थापन अभिक्रिया

displacement series
विस्थापन श्रेणी

displacement titration
विस्थापन अनुमापन

disproportionation reaction
असमरूपांतरण अभिक्रिया

dissection
विच्छेदन (न.) separation

dissipation of energy
ऊर्जा अपाकरण

dissociate
-चे विचरण करणे, -चे विचरण होणे

dissociation
विचरण (न.) decomposition, electrolytic dissociation, विद्युत अपघटनी विचरण, photolytic dissociation, प्रकाशापघटनी विचरण, thermal dissociation, औष्णिक विचरण

dissociation pressure
विचरण दाब

dissociationconstant
विचरण स्थिरांक

dissolution
विरघळणे (न.)

dissolution of sample
नमुन्याचे विद्रावण, नमुना विद्रावण

dissolve
विरघळणे, विरघळवणे

dissolved
विरघळलेला

distil
१ ऊर्ध्वपातन करणे, ऊर्ध्वपातन होणे २ -चे आसवन होणे

distillary
आसवनी (स्त्री.)

distillate
ऊर्ध्वपातित (न.)

distillation
१ ऊर्ध्वपातन (न.) २ आसवन (न.) evaporation

distillation apparatus
ऊर्ध्वपातन उपकरण

distillation coumn
ऊर्ध्वपातनी स्तंभ

distillation flask
ऊर्ध्वपातनी चंबू, ऊर्ध्वपातनी पात्र

distilled
ऊर्ध्वपातित

distilled water
ऊर्ध्वपातित पाणी

distribution
वितरण (न.)

distribution coefficient
वितरण सहगुणांक

distribution law
वितरण नियम

distribution pattern
वितरण आकृतिबंध

distribution principle
वितरण तत्त्व

distribution ratio
वितरण गुणोत्तर

disulfide
डायसल्फाइड बंध

disulphide bond
डायसल्फाइड बंध

disulphide bridge
डायसल्फाइड युग्मन, डायसल्फाइड सेतु

dithionic acid
डायथिओनिक आम्ल

dithizone chelate
डायथिझोन ग्राभ

diuretic
मूत्रल

divalent
द्विसंयुजी

divariant
द्विचल

divergence
अपसरण (न.) aberration

divergent rays
अपसारी किरण (पु.अ.व.)

diverse ion effect
भिन्न आयनी परिणाम

divide
विभाजन करणे segregate

divinyl
डायव्हिनिल ईथर

division
१ विभाजन (न.) cf. decomposition २ भाग (पु.) cf.segment

Dixon plot
डिक्सन आलेख

dizotisation
डायझोयुक्त करणे (न.), डायझोयुक्तन (न.)

dl
dl (डी एल) (दक्षिण व वामधुवणी) (dextro and leavo)

Dlgrophosphate dehydrogenase
ग्लिसरोफॉस्फेट डीहायड्रोजिनेज (abbr. GH)

DNA
DNA  (abbr. of deoxyriboneucieic acid)

DNA ligase
DNA लिगेज

DNA polymerase
DNA पॉलिमरेज

DNA repair
DNA दुरूस्ती

DNA replication
DNA प्रतिकृतिकरण

DNA restriction enzyme
DNA निर्बंधन विकर

DNA strand
DNA पेड

DNA transcriptase
DNA ट्रान्सक्रिप्टेज

DNA-dependent RNA polymerase
DNA अवलंबी RNA पॉलिमरेज (DNA अवलंबी RNA बहुवारिकन विकर) (also called transcriptase)

DNA-RNA hybrid
संकरित DNA-RNA

DNase
DNase  (abbr. of deoxyribonuclease)

DNFB
DNFB  (abbr. of dinitrofluorobenzene)

DNP
१ (abbr. of २,४-dinitrophenyl hydrazine) DNP २ (abbr. of deoxyribonucleoprotein) DNP ३ (abbr. of २,४-dinitrophenol) DNP

DOC
DOC  (abbr. of deoxycorticosterone)

DOCA
DOCA  (abbr. of deoxycorticosterone acetate)

doctrine
सिद्धांत (पु.)

dodecyl
डोडेसिल

dodecyl benzene
डोडेसिल बेन्झिन

dolomite
डोलोमाइट (न.)

domain
१ अधिक्षेत्र (न.) २ सत्तासट (पु.) region

Donnan equilibrium
डोनन समतोल

Donnan potential
डोनन विभव

donor
दाता (पु.)

DOPA
DOPA  (abbr. of 3,4-dihydroxyphenyllanine)

dope
१ प्रलेप (पु.) २ मादक द्रव्य (न.) ३ अशुद्ध प्रलेपन (न.)

Doppler broadening
डॉप्लर विस्तारण

Doppler velocity
डॉप्लर गति

dose
मात्रा (स्त्री.), डोस (पु.)

double
दुहेरी, द्वि- single

double bond
द्विबंध (पु.)

double decomposition
अन्योन्य अपघटन

double decomposition reaction
अन्योन्य अपघटनी अभिक्रिया

double helix
द्विसर्पिल (न.)

double monochromation
द्विवार एकवर्णीकरण

double refraction
द्वि-अपवर्तन (न.)

double replacement
अन्योन्य प्रतिस्थापन

double salt
द्विक्षार (पु.)

double weighing
दुहेरी तोलन

double-beam in-time spectrometer
कालबद्ध द्विशलाका पंक्तिमापी

double-beam photometer
द्विशलाका अभिलेखी पंक्तिमापी

double-beam spectrophotometer
द्विशलाका पंक्तिअनुदीप्तिमापी

double-beam-in space spectrophotometer
अवकाशगत द्विशलाका पंक्तिअनुदीप्तिमापी

double-bond stretching vibration
द्विबंध प्रतानन कंपन

double-focusing mass spectrometer
द्विनाभीयन वस्तुमान पंक्तिमापी

double-indicator titration
द्वि-दर्शक अनुमापन

double-junction salt bridge
द्विसंधी लवण सेतु

double-layer potential
द्विस्तर विभव

double-resonance nmr spectroscopy
द्विसंस्पंदन एनएमआर पंक्तिदर्शन

double-wavelength spectrophotometer
द्वि-तरंगलांबी पंक्तिअनुदीप्तिमापी, दुहेरी तरंगलांबी पंक्तिअनुदीप्तिमापी (also dual wavelength spectrophotometer)

doublet
द्विक (न.), युग्म (न.) multiplet, बहुलक, triplet, त्रिक (also duplet)

doughnut model
डोनट प्रतिकृति )मेदुवडाआकारी प्रतिकृति)

dow process
डाऊ प्रक्रिया

Down's cell
डाउनचा घट

Down's syndrome
डाऊनचे संलक्षण

downward
अधोमुख-, अधोमुखी

downward displacement
अधोमुख विस्थापन

draper effect
ड्रेपर प्रभाव

Draper law
ड्रेपर नियम

drassing of salad
भाज्यांचे संसाधन (plate dressing)

drastic
जालीम

drawing chamber
कर्ष कक्ष

drawing of polymers
बहुवारिक तानन

drawing process
तानन प्रक्रिया

drier
१ शुष्कक (पु.) २ शुष्कन यंत्र (न.) (also dryer)

drierite
ड्रायराइट (पु.) (निर्जल कॅल्शिअम सल्फेट) (anhydrous calcium sulphate)

drift
अपवहन (न.)

driving power
चालन शक्ति

drop detachment
थेंब विलगन

drop reaction paper
थेंब चाचणी कागद (also spot test paper)

droplet
सूक्ष्म थेंब (पु.)

dropper
थेंबनळी (स्त्री.)

dropping bottle
थेंब बाटली

dropping electrode
बिंदुस्त्रावी इलेक्ट्रोड, थेंबपाती इलेक्ट्रोड

dropping funnel
थेंब नरसाळे

dropping mercury electrode
बिंदुस्त्रावी पारद इलेक्ट्रोड

dross
मलफेस (पु.)

Drude equation
ड्रूड समीकरण

drug
औषधिद्रव्य (न.)

drug action
औषध क्रिया

drug addiction
औषध व्यसन

drug metabolising enzyme
औषधिद्रव्य चयापचयी विकर

drug resistance
औषधक्रियारोध (पु.)

drug sensitisation
औषध अतिसंवेदन

drug sensitivity
औषध संवेदिता

dry
शुष्क

dry balancing dry process
शुष्क अर्धपक्वनी शुष्क प्रक्रिया (abbr. DBD process)

dry battery
शुष्क विद्युत घटमाला

dry cell
शुष्क घट

dry distillation
शुष्क ऊर्ध्वपातन

dry ice
शुष्क बर्फ (घन कार्बनडायॉक्साइड) (solid carbondioxide)

dry reaction
शुष्क अभिक्रिया

dry spinning
शुष्क तंतूकरण

dry test
निर्द्रव चाचणी

dry yeast
शुष्क यीस्ट, शुष्क किण्व

dry-ashing
शुष्क भस्मीकरण (न.)

dry-basis result
शुष्कताआधारी निष्कर्षण

dryer
drier

drying
शुष्कन (न.)

drying agent
शुष्कक (पु.), निर्जलक (पु.)

drying of a precipitate
अवक्षेपाचे ताप शुष्कन

drying oil
शुष्कन तेल, सुकणारे तेल (रंग लवकर सुकावा म्हणून त्यात शुष्कन तेल वापरतात)

drying tube
शुष्कन नलिका

DSC
DSC  (abbr. of differential scanning calorimetry)

dual detectors
द्विसंसूचक (न.)

dual double-beam optical system
दुहेरी द्विशलाका प्रकाशीय संहति

dual wavelength spectrophotometer`
double wavelength spectrophotometer

Duane-Hunt equation
ड्युऑन-हंट समीकरण

ductile
१ तन्य २ तंतुक्षम ३ तारक्षम

ductility
१ तारक्षमता (स्त्री.) २ तन्यता (स्त्री.) pliability ३ तंतुक्षमता (स्त्री.) pliability

ductless gland
वाहिनीहीन ग्रंथि, अंतस्त्रावी ग्रंथि

Dulong and Petit's law
डुलाँग-पेटिटचा नियम

Dumas bulb
ड्युमास बल्ब

Dumas method
ड्युमासची पद्धती

duplet
doublet

dust
१ भुकटी (स्त्री.) २ धूळ (स्त्री.), रज (पु.) cutting

dust chamber
धूलिकक्ष (पु.)

dust precipitator
धूलि अवक्षेपित्र

Dutch process
डच पद्धति

duterium exchange method
ड्युटेरिअम विनिमय पद्धति

dye
रंजक (पु.), रंगद्रव्य (न.) colour, acid dye, आम्ल रंजक, acid modrant dye, बंधक अवलंबी आम्ल रंजक, adjective dye, बंधक अवलंबी रंजक, azo dye, ऍझो रंजक, basic dye, आम्लरिधर्मी रंजक, direct dye substantive dye, प्रत्यक्ष रंजक, स्वयं रंजक, आसक्त रंजक, disperse

dye-reduction test of milk
दुधाची रंगक्षपणाने चाचणी (also methylene blue test of milk or methyline blue dye-reduction test)

dying
रंगाई (स्त्री.), रंजन (न.)

dynamic
गतिक

dynamic electricity
गतिक विद्युत (as opposed to static electricity)

dynamic energy
गतिक ऊर्जा

dynamic equilibrium
गतिक समतोल

dynamic isomerism
गतिक समसूत्रता

dynamic state
गतिक अवस्था

dynamite
डायनामाइट (न.)

dyne
डाईन (न.) diene  (cgs unit of force)

dynode
धारावर्धक (पु.)

dyspepsia
अग्निमांद्य (न.), दुष्पचन (न.)

dysprosium (Dy)
डिस्प्रोसिअम (Dy) (न.)

dystrophy
दुष्पोषण (न.) (also dystrophia)

E.C.
E.C. (abbr. of enzyme commision)

E0 sign convention
E० चिन्ह संकेत

Eagle mounting
इगल आरोपण पद्धत

earthenware
मातीची भांडी (न.अ.व.)

Ebert mounting
एबर्ट आरोपण पद्धत

ebonite
एबोनाइट (न.)

ebulliometer
एब्युलिओमीटर (पु.), उत्क्वथनांकमापी (पु.), उत्क्वथनांकमापी (पु.), उत्क्वथनदर्शी (पु.) (also ebullioscope)

ebullition
उत्क्वथन (न.) boiling

ebullition constant
उत्क्वथन स्थिरांक

ecdysone
एक्डायझोन (पु.)

ecgonine
इगोनाइन (न.)

Echelle spectrograph
एशेल पंक्तिलेखी

Echellogram
एशेलोलेख (पु.)

echelon cell
सोपान कुपी, एशेलॉन कुपी

eclipsed conformation
ग्रहणी समाविन्यास

ECTEOLA-cellulose
ECTEOLA-सेल्युलोज (abbr, of Epichlorhydrin-triechanolamine cellulose)

ectocrap
epicarp

ectomorph
बहिर्जनस्तर (पु.)

eculle
तैलकर्षक यंत्र (न.)

ED pathway
ED मार्ग (abbr. of Entner-Doudoroff pathway)

eddy diffusion
विवर्त विसरण

edema
oedema

edge dislocation
काठ विस्थानन

edible
खाद्य

edible oil
खाद्य तेल

Edman degradation
एडमन विचयन

EDTA complex
EDTA जटिल (abbr. of ethlenedeaminetetriacetic acid complex)

EDTA titration
EDTA अनुमापन

EFA
EFA  (abbr. of essential fatty acids)

effect
१ परिणाम (पु.) २ प्रभाव (पु.)

effective
१ परिणामकारी २ प्रभावी

effective aperture width
परिणामी छिद्राक्ष रूंदी

effective atomic charge
प्रभावी अणु विद्युतभार

effective atomic number
प्रभावी अणु क्रमांक

effective band width
प्रभावी पट्ट रूंदी

effective formation constant
प्रभावी घडण स्थिरांक, प्रभावी निर्माण स्थिरांक

effective slit width
परिणामी रेखाछिद्र रूंदी

effector neuron
संदेशवाही मज्जापेशी, प्रतिसादी मज्जापेशी (also motor neuron)

effervesce
प्रबुद्बुदणे

effervescent
प्रबुद्बुदनकारी

effevescence
प्रबुद्बुदन (न.) boiling

efficiency
कार्यक्षमता (स्त्री.)

effloresce
फुलारणे, लाही बनणे

efflorescent
फुलारणारा, लाहीक्षम

effluent
निःसृतद्राव (पु.)

effluent
निःसृतद्राव (पु.)

effluent disposal
निःसूतद्रावाची विल्हेवाट

effluent splitter
निःसृतद्राव विभेदक

effluent treatment
निःसृतद्रावाची प्रक्रिया

efflux
बहिर्वाह (पु.)

efforescence
१ फुलोरा (पु.) २ फुलारणक्षमता (स्त्री.), लाहीक्षमता (स्त्री.)

effusion
निस्सरण (न.)

effusion enrichment
निस्सरण समृद्धन

egg
१ डिंब (न.) २ अंड (न.)

egg albumin
अंड्यातील अल्ब्युमिन

egg plant
वांगे (न.)

eggo-vegetarian
ovo-vegetarian

Ehrlich reaction
एऱ्हलिच अभिक्रिया

Ehrlich theory
एऱ्हलिच सिद्धांत

eigenfunction
आइगेनफल (न.) (characteristic function (German). When an operator acts upon operand the resultant function is a product, the operand is eigenfunction, and the constant is eigenvalue)

eigenvalue
आइनगेनमूल्य (न.) (any of the permissible values of a parameter in eigenfunction)

Einstein diffusion equation
आइन्स्टाइन विसरण समीकरण

Einstein formula
आइन्स्टाइन सूत्र

einstein unit
आइन्स्टाइन एकक

einsteinium (Es)
आइन्स्टेनिअम (Es) (न.)

elastase
इलॅस्टेज (न.)

elastic
स्थितिस्थापक, प्रत्यास्थ

elastic failure
प्रत्यास्थ निष्फलता

elastic fluid
प्रत्यास्थ द्रायु

elastic scattering
प्रत्यास्थ विकिरण

elasticity
स्थितिस्थापकत्व (न.), स्थितिस्थापकता (स्त्री.), प्रत्यास्थता (स्त्री.) pliability

elastin
इलॅस्टिन (न.)

elastomer
प्रत्यास्थबहुवारिक (न.)

elastomeric fibres
प्रत्यास्थबहुवारिक तंतू (पु.अ.व.)

ELDOR
ELDOR  (abbr. of electron double resonance)

electoanalysis
विद्युत विश्लेषण (न.)

electorcapillary curve of mercury
पाऱ्याचा विद्युतकेशिका वक्र

electorn spin
इलेक्ट्रॉन आभ्राम, इलेक्ट्रॉन फिरकी

electric
विद्युत-, विजेसंबंधी (also electrical)

electric arc
विद्युत प्रज्योत

electric battery
विद्युत घट संच

electric cell
विद्युत घट, विजेरी (स्त्री.)

electric charge
विद्युत भार

electric circuit
विद्युत परिपथ

electric current
विद्युत प्रवाह

electric energy
विद्युत ऊर्जा

electric field
विद्युत क्षेत्र

electric field intensity
विद्युत क्षेत्र तीव्रता

electric furnace
विद्युत भट्टी

electric polarisation
विद्युत धुवण

electric power
विद्युत शक्ति

electric quadrupole moment
विद्युत चतुर्धुव आघूर्ण

electric spark
विजेची ठिणगी, विद्युत ठिणगी

electric wave
विद्युत तरंग

electrical conductivity
विद्युत वाहकता

electrical conductor
विद्युत वाहक

electrical depolarisation
प्रकाशीय निक्षेपण, विद्युत भर

electrical depolarisation
प्रकाशीय निक्षेपण, विद्युत भर

electrical double layer
दुहेरी विद्युत स्तर, विद्युत द्विस्तर

electrical insulation
विद्युत रोधन

electrical polarisation
विद्युत धुवण

electrical potential
विद्युत विभव

electrical resistance
विद्युत रोध

electrical thermal analysis
विद्युत औष्णिक विश्लेषण

electricity
विद्युत (स्त्री.), वीज (स्त्री.)

electro dialysis
विद्युत व्याश्लेषण, विद्युत अपोहन

electro-
विद्युत- (in comb.)

electro-osmosis
विद्युतपरासरण (न.)

electroactive group
विद्युतसक्रिय गट

electroanalytical method
विद्युतविश्लेषणात्मक पद्धति

electrochemical
विद्युतरासायनिक

electrochemical cell
विद्युतरासायनिक घट

electrochemical constant
विद्युतरासायनिक स्थिरांक

electrochemical deposition
विद्युतरासायनिक निक्षेपण

electrochemical equivalent
विद्युतरासायनिक तुल्यांक

electrochemical passivity
विद्युतरासायनिक निष्क्रियता

electrochemical reaction
विद्युतरासायनिक अभिक्रिया

electrochemical series
विद्युतरासायनिक श्रेणी

electrochemistry
विद्युत रसायनशास्त्र (न.)

electrocyclic reaction
विद्युतचक्री अभिक्रिया

electrode
इलेक्ट्रोड (पु.) ally electrode, संमिश्रधातु इलेक्ट्रोड, gas electrode, वायु इलेक्ट्रोड, ion-selective electrode, आयननिवडी इलेक्ट्रोड, membrane electrode, पटल इलेक्ट्रोड, metal electrode, धातु इलेक्ट्रोड, reference electrode, संदर्भ इलेक्ट्रोड, standard

electrode calibration method
इलेक्ट्रोड अंशशोधन पद्धति

electrode potential
इलेक्ट्रोड विभव

electrode process
इलेक्ट्रोड प्रक्रिया

electrode-solution interface
इलेक्ट्रोड-द्राव आंतरपृष्ठ

electrodefabrication
इलेक्ट्रोड बांधणी

electrodeless discharge lamp
इलेक्ट्रोडरहित विमोच दीप

electrodeposit
विद्युतनिक्षेप (पु.)

electrodeposition
विद्युतनिक्षेपण (न.)

electrodereaction
इलेक्ट्रोड अभिक्रिया

electroencephalogram
विद्युत मस्तिष्कलेख (पु.)

electroendosmosis
विद्युत अंतःपरासरण (न.)

electrography
इलेक्ट्रोग्राफी (पु.)

electrogravimetric analysis
विद्युतभारात्मक विश्लेषण

electrogravimetric coulometer
विद्युतभारात्मक कूलोममापी

electrogravimetry
विद्युत भारमिति (स्त्री.)

electrokinetic effect
विद्युतगतिज पर्णाम

electrolyse
विद्युतद्वारा अपघटन करणे, विद्युतद्वारा अपघटन होणे

electrolysis
विद्युत अपघटन (न.)

electrolysis cell
विद्युत अपघटन घट

electrolyte
विद्युत अपघटनी (स्त्री.) strong electrolyte, प्रबल विद्युत अपघटनी, weak electrolyte, सौम्य विद्युत अपघटनी

electrolytic
विद्युत अपघटनी

electrolytic analysis
विद्युत अपघटनी विश्लेषण

electrolytic apparatus
विद्युत अपघटनी उपकरण

electrolytic cell
विद्युत अपघटनी घट

electrolytic conductivity
विद्युत अपघटनी वाहकता

electrolytic deposit
विद्युत अपघटनी निक्षेप

electrolytic dissociation
विद्युत अपघटनी विचरण

electrolytic method
विद्युत अपघटनी पद्धति

electrolytic potential
विद्युत अपघटनी विभव

electrolytic reaction
विद्युत अपघटनी अभिक्रिया

electrolytic solution pressure
विद्युत अपघटनी द्रावण दाब

electrolytic stripping
विद्युत अपघटनी निर्लेपन

electrolytic vat
विद्युत अपघटनी पात्र

electromagnet
विद्युतचुंबक (पु.)

electromagnetic
विद्युतचुंबकीय

electromagnetic element
विद्युतऋण मूलद्रव्य

electromagnetic field
विद्युतचुंबकीय क्षेत्र

electromagnetic radiation
विद्युतचुंबकीय प्रारण

electromagnetic separation
विद्युतचुंबकीय विलगन

electromagnetic spectrum
विद्युतचुंबकीय वर्णपंक्ति

electromagnetic unit
विद्युतचुंबकीय एकक (abbr. EMU)

electromechanical coulometer
विद्युतयांत्रिक कूलोममापी

electromechanical coupling hypothesis
विद्युतयंत्ररासायनिक युग्मन परिकल्पना (abbr. EMC hypothesis)

electromeric effect
इलेक्ट्रोमेरी परिणाम

electrometer
विद्युतमापी (पु.)

electrometric method
विद्युतमापी पद्धति

electrometric titration
विद्युतमितीय अनुमापन

electromotive force
विद्युतगामक बल

electromotive force series
१ विद्युतगामक बल श्रेणी २ विद्युतगामक बल मालिका (abbr. EMF series)

electron
इलेक्ट्रॉन (पु.) free electron, मुक्त इलेक्ट्रॉन, nuclear electron, न्यूक्लीय इलेक्ट्रॉन, केंद्रकीय इलेक्ट्रॉन, orbital electron, कक्षीय इलेक्ट्रॉन, paired electron, युग्मित इलेक्ट्रॉन, photoelectron, प्रकाशजन्य इलेक्ट्रॉन, प्रकाश इलेक्ट्रॉन, secondary

electron acceptor
इलेक्ट्रॉनग्राही (पु.)

electron affinity
इलेक्ट्रॉन आसक्ति

electron avalanche
इलेक्ट्रॉन आयनी अवधाव

electron beam
इलेक्ट्रॉन शलाका

electron carrier
redox carrier

electron conduction band
इलेक्ट्रॉन वाहक पट्ट

electron coupling
इलेक्ट्रॉन युग्मन

electron density
इलेक्ट्रॉन घनता

electron diffraction
इलेक्ट्रॉन विवर्तन

electron distribution
इलेक्ट्रॉन वितरण

electron donor
इलेक्ट्रॉन दाता

electron double resonance
इलेक्ट्रॉन द्विसंस्पंदन (abbr. ELDOR)

electron emission
इलेक्ट्रॉन उत्सर्जन

electron microscope
इलेक्ट्रॉन सूक्ष्मदर्शी

electron multiplier
इलेक्ट्रॉनी गुणक

electron multiplier phototube
इलेक्ट्रॉन गुणक प्रकाशविद्युतनलिका (also called photomultiplier tube or photomultiplier)

electron octet
इलेक्ट्रॉन अष्टक

electron pair
इलेक्ट्रॉन युग्म

electron pair
इलेक्ट्रॉन युग्म

electron paramagnetic resonance
इलेक्ट्रॉन समचुंबकीय संस्पंदन

electron probability
इलेक्ट्रॉन संभाव्यता

electron quantum number
इलेक्ट्रॉन क्वांटम अंक

electron releasing power
इलेक्ट्रॉन विमोचन शक्ति

electron scattering for chemical analysis
रासायनिक विश्लेषणासाठी इलेक्ट्रॉनचे विकिरण (abbr. ESCA)

electron screening effect
इलेक्ट्रॉनी प्रच्छादन परिणाम

electron shell
इलेक्ट्रॉन कक्षक

electron spin resonance spectroscopy
इलेक्ट्रॉन आभ्राम संस्पंदन पंक्तिदर्शन (abbr. ESR spectroscopy)

electron theory of matter
द्रव्याचा इलेक्ट्रॉनी सिद्धांत

electron transfer
इलेक्ट्रॉन स्थानांतर

electron transfer reaction
इलेक्ट्रॉन स्थानांतर अभिक्रिया

electron transport system
इलेक्ट्रॉन परिवहन संस्था (also called respiratory chain)

electron volt
इलेक्ट्रॉन व्होल्ट

electron wavelength
इलेक्ट्रॉन तरंगलांबी

electron withdrawing power
इलेक्ट्रॉन आकर्षण शक्ति, इलेक्ट्रॉन प्रत्याहरण शक्ति

electron-impact ionisation source
इलेक्ट्रॉन आघात आयनीकरण प्रभव

electron-nuclear double resonance
इलेक्ट्रॉन-न्यूक्लीय द्विसंस्पंदन (abbr. ENDOR)

electronate
इलेक्ट्रॉनन (न.)

electronation reaction
इलेक्ट्रॉनन अभिक्रिया (स्त्री.अ.व.)

electronegative
विद्युतऋण-

electronegative ion
विद्युतऋण आयन

electronegative radical
विद्युतऋण मूलक

electronegativity
विद्युतऋणता (स्त्री.) (the quality, state or degree of being electronegative; specifically the the power of an atom or radical when bonded in a compound to attract electrons)

electronegativity chart
विद्युतऋणता तक्ता

electronic
१ इलेक्ट्रॉनी, इलेक्ट्रॉन- २ इलेक्ट्रॉनिकीय

electronic absorption band
इलेक्ट्रॉनी अवशोषण पट्ट

electronic charge
इलेक्ट्रॉनी प्रभार

electronic configuration
इलेक्ट्रॉनी संरूपण

electronic coulometer
इलेक्ट्रॉनी कूलोममापी

electronic formula
इलेक्ट्रॉनी सूत्र

electronic mass
इलेक्ट्रॉनचे वस्तुमान

electronic ratio
इलेक्ट्रॉनी गुणोत्तर

electronic state
इलेक्ट्रॉनी अवस्था

electronic structure
इलेक्ट्रॉनी संरचना

electronic theory of valency
संयुजेचा इलेक्ट्रॉनी सिद्धांत

electronic transition
इलेक्ट्रॉनी संक्रमण

electronic tube
इलेक्ट्रॉनी नळी, इलेक्ट्रॉनी व्हाल्व (also electronic valve)

electronics
इलेक्ट्रॉनिकी (स्त्री.)

electrophile
इलेक्ट्रॉनस्नेही (पु.)

electrophilic aromatic substitution reaction
इलेक्ट्रॉनस्नेही ऍरोमॅटिक प्रतियोजन अभिक्रिया

electrophilic substitution
इलेक्ट्रॉनस्नेही प्रतियोजन

electrophilic substitution
इलेक्ट्रॉनस्नेही प्रतियोजन

electrophoresis
विद्युतभारित कणसंचलन (न.)

electroplating
विद्युतलेपन (न.)

electroplating
विद्युतलेपन (न.)

electropositive
विद्युतधन-

electropositive element
विद्युतधन मूलद्रव्य

electrorefining
विद्युत परिष्करण

electroscope
विद्युतदर्शी (पु.)

electroseparation
विद्युतविलगन (न.)

electrostatic
विद्युतस्थितिक

electrostatic attraction
विद्युतस्थितिक आकर्षण

electrostatic bond
विद्युतस्थितिक बंध

electrostatic capacity
विद्युतस्थितिक धारकता

electrostatic field
विद्युतस्थितिक क्षेत्र

electrostatic force
विद्युतस्थितिक बव

electrostatic precipitation
विद्युतस्थितिक अवक्षेपण

electrostatic slit
विद्युतस्थितिक रेखाछिद्र

electrostatic unit
विद्युतस्थितिक एकक

electrostatic valence
विद्युतस्थितिक संयुजा

electrosynthesis
विद्युतसंश्लेषण (न.)

electrothermal atomisation
विद्युतऔष्णिक कणन

electrovalence
विद्युतसंयुजा (स्त्री.) (also electrovalency)

electrovalent bond
विद्युतसंयुजी बंध

element
मूलद्रव्य (न.) component

elemental analyser
मूलद्रव्य विश्लेषित्र

elemental analysis
मूलद्रव्यात्मक विश्लेषण

elementary
१ प्राथमिक, मूल- २ मूलतत्त्वात्मक ३ मूलद्रव्यात्मक

elementary analysis
मूलद्रव्यात्मक विश्लेषण

elementary gas
मूलद्रव्यी वायु

elementary particle
fundamental particle

elements of symmetry
सममितीची मूलतत्त्वे

elevation
१ उन्नयन (न.), उन्नति (स्त्री.) २ उन्नतांश (पु.) ३ (as, of boiling-point) वाढ (स्त्री.), वर्धन (न.)

elevation constant
वर्धन स्थिरांक

elimination
विलोपन (न.)

elimination reaction
विलोपन अभिक्रिया

elliptic polarisation
विवृत्तीय धुवण

elliptical polarised light
विवृत्तीय धुवित प्रकाश

Ellman's reagent
एलमन अभिक्रियाकारक

elongation
दीर्घीकरण (न.), दीर्घन (न.)

elongation factor
factor T

eluant
निक्षालक (पु.) (also eluent)

elute
निक्षालन (न.)

elution chromatography
निक्षालन वर्णलेखन

elution time
निक्षालन समय

elution volume
निक्षालन आकारमान

emanation
१ प्रसर्ग (पु.) २ प्रसर्जन (न.)

Embden-Meyerhof pathway
इएम मार्ग, इएमपी मार्ग, ग्लायकोलयन मार्ग (also Embden-Meyerhof-parnas pathway or glycolysis pathway)

emblic
भारतीय गूजबेरी (स्त्री.)

EMC hypothesis
EMC परिकल्पना (abbr. of electromechanochemical coupling hypothesis)

Emde degradation reaction
एम्डे अवक्रमण अभिक्रिया

emerald
पाचू (पु.)

emerald green
पाचूसारखा हिरवा

emerge
१ निर्गत होणे २ वर येणे ३ उद्गत होणे ४ संभवणे

emergency hypothesis
आकस्मिक परिकल्पना

emergent
१ निर्गत २ उद्गत

Emerson enhancement effect
इमर्सन वर्धन परिणाम (also enhancement effect)

emery
एमरी (न.)

emery paper
एमरी पेपर

emetic
वांतिकारी, वमनकारी n. वांतिकारक (पु.), वमनकारक (पु.)

emf of half-cell
अर्ध-विद्युतघटाचे emf (वि.गा. बल)

EMF series
१ EMF श्रेणी २ EMF मालिका emf series, emf मालिका (वि.गा.बल मालिका), emission, n. उत्सर्जन (न.) (abbr. of electromotive force series)

emission lines
उत्सर्जन रेखा (स्त्री.अ.व.)

emission power
उत्सर्जक शक्ति

emission spectrograph
उत्सर्जन पंक्तिलेखी, उत्सर्दन स्पेक्ट्रोग्राफ

emission spectrography
उत्सर्जन पंक्तिलेखन

emission spectroscopy
उत्सर्जन पंक्तिदर्शन

emission spectrum
उत्सर्जन पंक्ति

emissivity
उत्सर्जकता (स्त्री.)

emissoin flame spectrometry
उत्सर्जक ज्योत पंक्तिमिति

emitter-follower circuit
उत्सर्जी-अनुगामी परिपथ

empirical
अनुभवजन्य (also empiric)

empirical formula
अनुमात्रिक सूत्र

EMU
EMU  (abbr. of electromagnetic unit)

emulsification
पायसन (न.), पायस करणे (न.)

emulsifier
१ (as, an emulsifying agent) पायसकारी (पु.), पायसीकारक (पु.) २ (as, an apparatus for emulsification) पायसित्र (न.), पायसिका (स्त्री.) grinder

emulsify
पायसन करणे

emulsifying agent
पायसकारक (पु.), पायसकारी (पु.)

emulsion
पायस (न.), इमल्शन (न.)

emulsion polymerisation
पायस बहुवारिकन

emulsoid
पायसाभ (न.)

enamel
एनॅसल चकाकी

enantimorph
प्रतिबिंबरूपी (पु.)

enantimorphic
प्रतिबिंबरूपी

enantimorphous
प्रतिबिंबरूपी

enantiomerphism
प्रतिबिंबरूपिता (स्त्री.) (also enantiotropy)

enantiomers
प्रतिबिंबिरूपिते (न.अ.व.) (also called optical antipodes)

enantiotropy
enantimorphism

end on projection formula
अग्र आस्थित प्रक्षेपण सूत्र

end point
अंतिम मापनांक

end-point detection
अंत्यबिंदु अभिज्ञान

endiol
एन्डायॉल (न.)

endocellular enzyme
endoenzyme

endocrine
अंतःस्त्रावी

endocyclic compound
अंतर्वलयी संयुग

endoenzyme
अंतःपेशी विकर (पु.) (also endocellular enzyme)

endogenous
अंतर्भव, अंतजति

endomorph
अंतर्जनस्तर (पु.)

endonuclease
एन्डोन्यूक्लिएज (पु.) (also called nickase)

endoplasmic reticulum
अंतर्द्रवय् जालिका (abbr. ER)

ENDOR
(ENDOR) (abbr. of electron-nuclear double resonance)

endosmosis
अंतःपरासरण (न.)

endothermic
१ ऊष्माग्राही संयुग २ ऊष्माशोषी संयुग

endothermic reaction
१ ऊष्माग्राही अभिक्रिया २ ऊष्माशोषी अभिक्रिया

endurance limit
सिनशक्ति-सीमा, सहन सीमा

enediol
एनेडायॉल (न.)

enediol group
एनेडायॉल गट

enediol transformation
एनेडायॉल रूपांतरण

energetics
ऊर्जा-विज्ञान (न.), और्जिकी (स्त्री.)

energy
ऊर्जा (स्त्री.) force, बल, power, शक्ति, free energy, मुक्त ऊर्जा, intrinsic energy, निज ऊर्जा, अंगभूत ऊर्जा, आंतरिक ऊर्जा, kinetic energy, गतिज ऊर्जा, mechanical energy, यांत्रिक ऊर्जा, potential energy, स्थितिज ऊर्जा, rotational energy, घूर्णन ऊर्जा,

energy barrier
ऊर्जा रोधक

energy gap
ऊर्जा अंतराल

energy level
ऊर्जा पातळी

energy of activation
सक्रियण ऊर्जा (also activation energy)

energy profile diagram
ऊर्जा रूपरेखा आकृति

energy quanta
ऊर्जा प्रमात्रा

energy resolution
ऊर्जा वियोजन

energy transfer
ऊर्जा स्थानांतरण

energy units
ऊर्जा एकके (न.अ.व.)

energy-focusing analyser
ऊर्जा-नाभीयन विश्लेषित्र

energy-level diagram
ऊर्जा-पातळी आरेख

energy-range relationship
ऊर्जा-कक्षा संबंध

energy-recording spectrofluorometer
ऊर्जा-अभिलेखन पंक्तिप्रतिदीप्तिमापी

energy-rich compound
ऊर्जा-संपन्न संयुग

engineering
अभियांत्रिकी (स्त्री.)

engineering chemistry
अभियांत्रिकी रसायनशास्त्र

enhanced
वर्धित, वाढलेला

enhancement effect
Emerson enhancement effect

enol form
इनॉल रूप

enolase
एनोलेज (पु.)

enrichment
समृद्धन (न.), समृद्ध करणे (न.)

Enter-doudoroff pathway
एन्टनर-ड्युडोरॉफ मार्ग (abbr. ED pathway)

enterogastrone
एंटेरोगॅस्ट्रॉन (न.), आंत्रजठर-संप्रेरक (पु.)

enterokinase
एन्टेरोकायनेज (पु.)

enterotoxin
आंत्रविष (न.)

enthalpic titration
पूर्णऊष्मा अनुमापन, एन्थॅल्पीय अनुमापन

enthalpy
एन्थॅल्पी (स्त्री.), पूर्णऊष्मा (पु.)

entity
अस्तित्व (न.)

entropy
एन्ट्रॉपी (स्त्री.)

envelop
आवरण (न.)

environmental chemistry
पर्यावरण रसायनशास्त्र

enzymatic
विकर

enzymatics kinetics
विकर क्रियागतिकी

enzyme
एन्झाइम (पु.), विकर (पु.) acetyl cholinesterase, (ऍसिटिलकोलिनएस्टरेज (ऍसिटिलकोलिन जलापघटनी विकर), acetyltransferase, ऍसिटिलट्रान्सफरेज, acyl enzyme, ऍसिल विकर, alcohol dehydrogenase, अल्कोहोल डीहायड्रोजनेज (अल्कोहोल विहायड्रोजनी विकर), aldolase, अल्डोलेज,

enzyme assay
विकर आमापन

enzyme chemistry
विकर रसायनशास्त्र

enzyme classification
विकर वर्गीकरण

enzyme commission
(आंतरराष्ट्रीय) विकर आयोग (abbr. E.C.) (a special commission of the International Union of Biochemistry for naming of enzymes)

enzyme complex
विकर संकुल

enzyme concentration
विकर संहति

enzyme deletion hypothesis
विकर लोप परिकल्पना, एन्झाइम लोप परिकल्पना

enzyme electrode
विकर इलेक्ट्रोड

enzyme induction
विकर प्रवर्तन

enzyme repression
विकर दमन

enzyme specificity
विकर विशिष्टता

enzyme-substrate complex
विकर-कार्यद्रव्य संकुल

enzymolysis
विकरीअपघटन (न.)

ephedrine
एफेड्रिन (न.)

epi-position
एपि-स्थान (न.)

epiborneol
एपिबोर्निऑल (न.)

epicarp
बाह्यफलभित्ति (स्त्री.) (also ectocarp)

Epichlorhydrin-triethanolamine cellulose
एपिक्लोर-हायड्रिन-ट्रायैथेलॉलामाइन सेल्युलोज (abbr. ECTEOLA-cellulose)

epichlorohydrin
एपिक्लोरोहायड्रिन (न.)

epimer
एपिमर (न.)

epimerase
एपिमरेज (न.)

epimeric
एपिमेरी

epimeric carbon
एपिमेरी कार्बन

epimerisation
एपिमरन (न.)

epinephrine
एपिनेफिन (न.)

epistasis
अभिभाव (पु.)

epoch
१ युग (न.) २ युगारंभ (पु.) ३ उपकल्प (पु.) period

epoxide
इपॉक्साइड (न.)

epoxy
इपॉक्सि (स्त्री.)

epoxy resin
इपॉक्सि राळ

epsom salt
एप्सम क्षार (magnesium sulfate)

equation
समीकरण (न.)

equation of bond
विषुववृत्तीय बंध

equation of continuity
सातत्य समीकरण

equation of state
अवस्था समीकरण

equilibrium
समतोल (पु.) dynamic equilibrium, गतिक समतोल, false equilibrium, खोटा समतोल, kinetic equilibrium, गतिज समतोल, metastable equilibrium, मितस्थायी समतोल, neutral equilibrium, तटस्थ समतोल, stable equilibrium. स्थायी समतोल, static equilibrium, स्थितिक समतोल,

equilibrium constant
समतोल स्थिरांक

equilibrium diagram
समतोल आरेख

equilibrium mixture
समतोल मिश्रण

equilibrium point
समतोल बिंदु

equilibrium-controlled reaction
समतोल नियंत्रित अभिक्रिया

equipartition
समविभाजन (न.)

equipartition of energy
ऊर्जा समविभाजन

equipment
सामग्री (स्त्री.)

equivalence
१ सममूल्यता (स्त्री.) २ तुल्यता (स्त्री.)

equivalence point
समतुल्यता बिंदु

equivalence-point potential
समतुल्यता-बिंदु विभव

equivalent
१ सममूल्य (न.) २ तुल्यांक (पु.) adj. १ समतुल्य २ सममूल्य

equivalent chain length
carbon number

equivalent charge
समतुल्य प्रभार

equivalent conductance
सममूल्य प्रवहन

equivalent humidity
सममूल्य आर्द्रता

equivalent solution
सममूल्य द्रावण

equivalent weight
सममूल्य भार

ER
ER  (abbr. of endoplasmic reticulum)

era
१ शक (पु.) २ महाकल्प (पु.) period

Erbium (Er)
अर्बिअम (Er) (न.)

erepsin
इरेप्सिन (न.)

erg
अर्ग (न.) (ऊर्जा अथवा कार्य मोजण्याचे एकक)

ergosterol
अर्गोस्टेरॉल (न.)

ergot
अर्गट (न.)

eri silk
एरी रेशीम

ericic acid
एरूसिक आम्ल

eriochrome black
एरिओक्रोम ब्लॅक

erioglaucin A
एरिओग्लाउसिन ए

Erlenmeyer flask
अर्लेन्मेयर पात्र

erosion
अपक्षरण (न.) corrosion

error
१ त्रुटि (स्त्री.) २ अपलक्ष्य (न.) ३ प्रमाद (पु.) blunder, घोडचूक, mistake, चूक, slip, स्खलित

error curve
त्रुटी वक्र

error of observation
निरीक्षण त्रुटि

error of sampling
नमुनानिवड-त्रुटि (स्त्री.)

erythric acid
एरिथिक आम्ल

erythritol
एरिथिटोल (न.)

erythritol tetranitrate
एरिथिटोल टेट्रानायट्रेट

erythro-
एरिथो-

erythrocruorin
ईरिथोक्र्युओरिन (न.)

erythrocyte
एरिथोसाइट (न.), लोहितपेशी (स्त्री.)

erythrodextrin
एरिथोडेक्स्ट्रिन (न.)

erythromycin
एरिथोमायसिन (न.)

erythropoiesis
लोहितपेशीजनन (न.)

erythropoietin
एरिथोपॉएटिन (न.)

erythrose
एरिथोज (न.)

ESCA
ESCA  (abbr. of electron scattering for chemical analysis)

ESR spectroscopy
ESR पंक्तिदर्शन (abbr. of electron spin resonance spectroscopy)

essence
१ सार (न.) २ अर्क (पु.), सत्त्व (न.)

essential
१ अत्यावश्यक २ बाष्पनशील (as in essential oil भाष्पनशील तेल)

essential amino acid index
अत्यावश्यक ऍमिनो आम्ल निर्देशांक

essential amino acids
अत्यावश्यक ऍमिनो आम्ले (न.अ.व.)

essential fatty acids
अत्यावश्यक मेदाम्ले (न.अ.व.) (abbr. EFA)

essential oil
बाष्पनशील तेल

essential water
प्रकृति जल

ester
एस्टर (न.)

ester group
एस्टर गट

ester number
एस्टर मूल्यांक

ester-exchange reaction
एस्टरबदल अभिक्रिया, एस्टर-विनिमय अभिक्रिया

esterase
एस्टरेज (न.)

esterification
एस्टरन (न.)

esterification constant
एस्टरन स्थिरांक

esterification reaction
एस्टरन अभिक्रिया

estimate
१ अंदाज (पु.) २ प्राक्कलन (न.)

estimation
निर्धारण (न.), निश्चितीकरण (न.), अंदाज (पु.)

estradiol
इस्ट्राडायॉल (न.)

estriol
इस्ट्रायॉल (न.)

estrogen
इस्ट्रोजेन (न.) (also oestrogen)

estrous cycle
स्त्रीमद चक्र

Etard reaction
इटार्ड अभिक्रिया

etching
कोरण (न.), कोरणे (न.)

ethanal
इथेनल (न.)

ethane
इथेन (न.)

ethanoic acid
इथानोइक आम्ल (also called acetic acid)

ethanol
इथेनॉल (न.) (also called ethyl alcohol)

ethanolamine
इथेनॉलामाइन (न.)

ethanolysis
इथेनोली अपघटन (न.)

ethanoyl
इथेनॉइल (न.)

ethene
इथीन (न.)

ether
इथर (न.)

ether extraction
ईथर निष्कर्षण

etherification
ईथरीकरण (न.)

ethoxy
इथॉक्सि

ethoxy
इथॉक्सि- (in comb.)

ethoxy ethanol
इथॉक्सि इथेनॉल

ethyl acetate
इथिल ऍसिटेट

ethyl acetoacetate
इथिल ऍसिटोऍसिटेट

ethyl acrylate
इथिल ऍक्रिलेट

ethyl alcohol
इथिल अल्कोहोल (also called ethanol)

ethyl aminobenzoate
इथिल अमिनोबेन्झोएट

ethyl benzoate
इथिल बेन्झोएट

ethyl borate
इथिल बोरेट

ethyl cellulose
इथिल सेल्युलोज

ethyl chloride
इथिल क्लोराइड

ethyl chlorohydrin
इथिलिन क्लोरोहायड्रिन

ethyl isocyanide
इथिल आयसोसायनाइड

ethyl mercaptan
इथिल मरकॅप्टन

ethyl methylether
इथिल मेथीलईथर

ethyl radical
इथिल मूलक

ethylation
इथिलन (न.)

ethylene diamine
इथिलिन डायामाइन

ethylene dichloride
इथिलिन डायक्लोराइड

ethylene glycol
इथिलिन ग्लायकोल

ethylene oxide
इथिलिन ऑक्साइड

ethylenediaminetetraacetic acid
इथिलिनडायामाइनटेट्राऍसेटिक आम्ल (abbr. EDTA)

ethylenediaminetetraacetic acid complex
इथिलिनडायामाइनटेट्राऍसिटिक आम्ल संकुल (*abbr. EDTA complex)

ethylidene
इथिलिडिन (न.)

ethynyl
इथिनिल

eticology
कारणविज्ञान (न.)

etio
aetio

eucalyptus oil
निलगिरी तेल

euchlorine
यूक्लोरीन (न.)

eudiometer
वायुमापी नलिका (स्त्री.)

eudiometry
वायुमिति (स्त्री.)

eugenics
सुप्रजननशास्त्र (न.)

Europium (Eu)
युरोपिअम (EU) (न.)

eutectic
सुद्रवण-, सुद्रवणशील, सुद्रवणीय

euteric alloy
सुद्रवणशील संमिश्र

euteric composition
सुद्रवण घटकप्रमाण

euteric ice
सुद्रवणीय बर्फ

euteric mixture
सुद्रवणशील मिश्रण

euteric temperature
सुद्रवण तापमान

evacuate
१ रिक्त करणे २ निर्वात करणे

evacuated
१ रिक्कित २ निर्वातित

evaluation method
मूल्यमापन पद्धति

evaporate
बाष्पन करणे, बाष्पन होणे

evaporating dish
बाष्पन पात्र

evaporation
बाष्पन (न.) distillation, ऊर्ध्वपातन, sublimation, संप्लवन

evaporator
बाष्पित्र (न.)

even-carbon fatty acid
सम-कार्बनी मेदाम्ल, समांकी कार्बनी मेदाम्ल (also even-numbered fatty acid)

eversion theory
१ बहिर्वलन सिद्धांत २ उद्वर्तन सिद्धांत

everted sac technique
प्रतिलोभित कोश तंत्र

evolution
१ निकास (पु.) २ उत्क्रांति (स्त्री.)

evolution of gas
वायुनिकास (पु.)

exact
तंतोतंत, यथातथ्य precise

excitation
१ (as, the process of exciting an electron, atomic nucleus, atom, etc.) उत्तेजन (न.) २ (as, electric enerfising as, the production of a magnetic field) उर्जन (न.)

excitation by light
प्रकाशी उत्तेजन

excitation potential
उत्तेजी विभव

excitation spectrum
उत्तेजी पंक्ति

excited
उत्तेजित

excited atomic level
उत्तेजित अणु पातळी

excited condition
उत्तेजित स्थिति

excited molecules
उत्तेजित रेणू (पु.अ.व.)

excited state
उत्तेजित अवस्था

excited-state dissociation
उत्तेजित-अवस्था विचरण

excluded volume
अपवर्जित आकारमान

exclusion
अपवर्जन (न.)

exclusion chromatography
अपवर्जन वर्णलेखन

exclusion limit
अपवर्जन सीमा

exclusion principle
अपवर्जन तत्त्व

exergonic reaction
बहिःऊर्ज अभिक्रिया

exhaust
बहिःसर्जक (पु.) adj. बहिःसर्जित V.T.I. १ बहिःसर्जन करणे, बहिःसर्जन होणे २ निःशोषित करणे, निःशोषित होणे

exhaust pump
बहिःसर्जक पंप

exhaustive methylation
निःशेष मेथिलन

exhibition
प्रदर्शन (न.), दाखवणे (न.) demonstration

exo
एक्झो-, बहिः-, बाह्य-

exocyclic
चक्रबाह्य

exoenzyme
बाह्यविकर (पु.)

exogenous
बहिर्जात, बहिर्भव

exogenous metabolism
बहिर्जात चयापचय

exonuclease
एक्झोन्यूक्लिएज (न.)

exopeptidase
एक्झोपेप्टिडेज (न.)

exosmosis
बहिःपरासरण (न.)

exothermic
१ ऊष्मादायी २ ऊष्माक्षेपी

exothermic compound
१ ऊष्मादायी संयुग २ ऊष्माक्षेपी अभिक्रिया

exotoxin
जीवबाह्यविष (न.)

expansibility
प्रसरणक्षमता (स्त्री.) pliability

expansion
१ प्रसरण (न.) २ विस्तार (पु.) adiabatic expansion, समोष्ण प्रसरण, apparent expansion, आभासी प्रसरण, cubical expansion, आकारमानी प्रसरण, free expansion, मुक्त प्रसरण, linear expansion, रेखीय प्रसरण, real expansion, वास्तविक प्रसरण, superficial expansion,

expansion chamber
प्रसरण कक्ष

expansion of gas
वायूचे प्रसरण

expansion of valency octet
संयुजा अष्टकाचा विस्तार

expectorant
कफोत्सारी (पु.)

expeller
निष्कासित्र (न.)

expeller cake
पेंड (स्त्री.)

experiment
प्रयोग (पु.) demonstration

experimental
१ प्रायोगिक २ प्रयोगगत

experimental constant
प्रयोगाधारित स्थिरांक

experimental data
प्रायोगिक पक्ष

experimentation
प्रयोग (पु.)

explosion
स्फोट (पु.) blast, उत्स्फोट, burst, प्रस्फोट, detonation, विस्फोट

explosive
स्फोटक

explosive mixture
स्फोटक मिश्रण

exponent
घातांक (पु.) (also exponential number)

exponential growth
घातांकी वृद्धि

exponential number
exponent

exponential phase
घातांकी प्रावस्था

expose
(वायु) संपर्क करणे (to gas)

exposure
१ प्रभावन (न.) २ अनावरण (न.)

exposure time
प्रभावन काल

expression
पदावली (स्त्री.)

extender
विस्तारक (पु.)

extensibility
१ विस्तारक्षमता (स्त्री.) २ वितन्यता (स्त्री.) pliability

extension
१ विस्तार (पु.) २ वर्धन (न.)

extensive property
विस्तारात्मक गुणधर्म

extent
१ मर्यादा (स्त्री.) २ व्याप्ति (स्त्री.) magnitude

external compensation
बाह्य प्रतिपूरण

external compensation of optical rotation
प्रकाशीय घूर्णनाचे बाह्य प्रतिपूरण

external energy
बाह्य ऊर्जा

external indicator
बाह्य दर्शक

external resistance
बाह्य रोध

external symmetry
बाह्य सममिति

externally compensated
बहिःपूरित

extinction
विलोपन (न.)

extinction coefficient
विलोपन गुणांक

extract
१ निष्कर्ष (पु.) २ अर्क (पु.) v.t. १ निष्कर्षण करणे २ अर्क काढणे

extractable
१ निष्कर्षणीय २ अर्क काढता येण्याजोगा

extractant
निष्कर्षक (पु.)

extraction
१ निष्कर्षण (न.) २ अर्क काढणे (न.)

extraction thimble
निष्कर्षण अंगुलित्र

extractives
निष्कर्षिते (न.अ.व.)

extractor
निष्कर्षी (पु.), निष्कर्षण पात्र (न.), निष्कर्षित्र (न.)

extranuclear electron
केंद्रकबाह्य इलेक्ट्रॉन

extraordinary rays
असाधारण किरण (पु.अ.व.)

extrone
इस्ट्रोन (न.)

extruder
उत्सारक (पु.), बहिःक्षेपक (पु.)

extrusion
उत्सारण (न.), बहिःक्षेपण (न.)

F-actin
G-ऍक्टीन (न.)

F-actin
G-ऍक्टीन (न.)

Fab fragment
फॅब खंड

fabric
वस्त्र (न.)

Fabry's disease
फॅबी रोग

face
समपृष्ठ (न.)

facet
पैलू (पु.)

factor
१ Math. गुणक (पु.) २ (something as an element, that contributes to the production of a result) कारक (पु.) ३ (as, one of the components) घटक (पु.) ४ जीवनसत्त्व (न.) component

factor G
घटक G, ट्रान्सलोकेज (पु.) (also translocase)

factor I
घटक I, फायबिनोजेन (न.) (of blood coagulation) (also fibrinogen)

factor II
घटक II, प्रोथोम्बिन (न.) (of blood coagulation) (also prothrombin)

factor T
घटक T, दीर्घन घटक (also elongation factor)

factorial
क्रमगुणित

FAD
इओअ (abbr. of flavin adenine dinucleotide)

fading
अभिनंदन (न.)

faeces
विष्ठा (स्त्री.), मल (पु.)

Fahrenheit
फॅरनहाइट

Fahrenheit scale
फॅरनहाइट मापनश्रेणी

Fajans method
फजान्स पद्धति

Fajans-Soddy law
फजान्स-सॉडी नियम

fall
पतन (न.)

FALSE
खोटा, चुकीचा

false balance
खोटा तराजू, चुकीचा तराजू

false equilibrium
खोटा समतोल

family
कुल (न.)

family of elements
मूलद्रव्यांचे कुल

Fanconi's syndrome
फॅन्कोनीचे संलक्षण

far infrared region
सुदूर अवरक्त क्षेत्र

farad (F)
फॅरॅड (F) (न.)

faraday (F)
फॅरॅडे (F) (न.)

Faraday current
फॅरॅडीय धारा

Faraday effect
फॅरॅडे परिणाम

Faraday law
फॅरॅडे नियम

Faraday unit
फॅरॅडे एकक

faradic diffusion current
फॅरॅडीय विसरण धारा

Farr test
फार चाचणी

fast bases
वर्ण स्थिरक आम्लारि (also fast colour bases)

fast linear sweep voltammetry
द्रुत रेखीय प्रसर्प धारा व्होल्टतामिति (also called cyclic voltammetry)

fast neutron
द्रुत न्यूट्रॉन

fast neutron flux
द्रुत न्यूट्रॉन अभिवाह

fast salt
वर्णस्थिरक क्षार

fastness
पक्केपणा (पु.), स्थायित्व (न.)

fastness of a dye
रंजकाचा पक्केपणा

fat
मेद (पु.)

fat body
मेद पिंड

fat solvent
मेद द्रावक

fat-soluble vitamin
मेद-विद्राव्य व्हिटॅमिन

fatal dose
lethal dose

fathometer
फॅदोमीटर (पु.), पॅदममापी (पु.)

fatigue
श्रांति (स्त्री.)

fatty
मेदयुक्त, चरबीयुक्त

fatty acid
मेदाम्ल (न.)

fatty acid activating enzyme
मेदाम्ल सक्रियकारी विकर (also fatty acid thiokinase or fatty acid CoA ligase (AMP)

fatty acid activation
मेदाम्ल सक्रियण

fatty acid CoA ligase (AMP)
fatty acid activating enzyme

fatty acyl group
मेदाम्लाचा ऍसिल गट

fatty oil
मेदी तेल, मेदी तेल

fault
१ प्रमाद (पु.), (commonly) दोष (पु.) २ (as, a fracture in the earth's crust, etc.) भ्रंश (पु.) defect, दोष, flaw, दोष

favism
acute hemolytic anemia

Fd fragment
Fd खंड

FDNB
FDNB  (abbr. of 1-fluoro-2, 4-dinitrobenzene)

FDP
FDP  (abbr. of fructose-1, 6-diphosphate)

feasibility
शक्यता (स्त्री.), सुसाध्यता (स्त्री.)

fecula
पिष्टमय अन्न (न.)

feedback
पश्टप्रदाय (पु.)

feedback inhibitition
पश्चप्रदाय संदमन

Fehling solution
फेलिंग चाचणी

felspar
१ (igneous crystalline rocks, chiefly silicates of alumina with soda, potash, or lime) फेल्स्पार (न.) २ (the mineral K२O, Al२O२, ६SiO२) फेल्स्पार (न.) (also feldspar)

female sex hormone
स्त्रीलिंग हार्मोन, स्त्रीलिंग संप्रेरक

fennel
बडीशेप (स्त्री.)

Fenton's reagent
फेंटॉनचा अभिकारक

fenugreek
मेथी (स्त्री.)

ferment
किण्व (पु.) v.t.i. किण्वन करणे, किण्वन होणे

fermentation
किण्वन (न.)

fermentation process
किण्वन प्रक्रिया

fermented milk
दही (न.)

fermentograph
किण्वनलेखी (पु.)

Fermi distance
फर्मी अंतर

Fermi distribution
फर्मी वितरण

Fermi energy
फर्मी ऊर्जा

Fermi gas model
फर्मी वायु प्रतिकृति

Fermi hole
फर्मी वंचिका

Fermi level
फर्मी पातळी

Fermi resonance
फर्मी संस्पंदन

Fermi statistics
फर्मी सांख्यिकी, फर्मी-डिराक सांख्यिकी (also Fermi-Dirac statistics)

Fermi temperature
फर्मी तापमान

Fermi-Dirac distribution function
फर्मी-डिराक वितरण फल

Fermi-Dirac gas
फर्मी-डिराक वायु

Fermi-Dirac statistics
Fermi statistics

Fermi-Dirac-Sommerfield law
फर्मी-डिराक-सोमरफिल्ड नियम

fermium (Fm)
फर्मिअम (न.)

ferrate
फेरेट (न.)

ferredowin
लोहगंधयुक्त प्रोटीन (न.), लोहगंधयुक्त प्रथिन (न.), फेरेडॉक्सिन (न.)

ferri
फेरी

ferric
फेरिक

ferricyanide
फेरीसायनाइड (न.)

ferrielectric
फेरीविद्युत

ferriferous
फेरोफेरीसायनाइड (न.) (also called ferrous ferricyanide)

ferroin
फेरॉइन (न.)

ferromagnetic
फेरोचुंबकीय n. फेरोचुंबकीय पदार्थ (पु.)

ferromagnetism
फेरोचुंबकत्व (न.)

ferron solution
फेरॉन द्रावण

ferronickel
फेरोनिकेल (न.)

ferrosilicon
फेरोसिलिकॉन (न.)

ferrosoferric
ferriferous

ferrous
फेरस

ferrous ferricyanide
फेरस फेरीसायनाइड (also called ferroferricyanide)

ferrous sulphate
फेरस सल्फेट

ferrum (Fe)
आयर्न (Fe) (न.), लोखंड (न.), लोह (न.) (iron)

fertiliser
रासायनिक खत (न.)

fertility vitamin
फलनक्षमता जीवनसत्त्व, फलनक्षमता व्हिटॅमिन (also called antisterility fartor or tocopherol or vitamin E)

fetal
foetal

fetal hemoglobin
गर्भीय हीमोग्लोबिन

fetus
गर्भ (पु.)

Feulgen reaction
फेउल्जेन अभिक्रिया

Feussner spark circuit
फ्युस्नरचा स्फुल्लिंग परिपथ

FFA
FFA  (abbr. of free fatty acids)

FIAT report
FIAT अहवाल (Field Information Agency Technical report)

fibre
तंतु (पु.)

fibre blend
मिश्र तंतु

fibre forming polymers
तंतुक्षम बहुवारिके (न.अ.व.)

fibre optics
तंतु प्रकाशिकी

fibre swelling
तंतु स्फीति, तंतु फुगवटा

fibril
तंतुक (पु.)

fibrin
फायबिन (न.)

fibrinase
फायबिनेज (पु.) (also called Loki-Lorand factor)

fibrinogen
factor I

fibrinokinase
फायबिनोकायनेज (पु.)

fibroblast
तंतुजनकपेशी (स्त्री.)

fibrous
तंतुमय

fibrous protein
तंतुमय प्रोटीन, तंतुमय प्रथिन

fibrous silicate
तंतुमय सिलिकेट

Fick's lsw
फिकचा नियम

field
क्षेत्र (न.) electric field, विद्युत क्षेत्र, electromagnetic field, विद्युतचुंबकीय क्षेत्र, electrostatic field, विद्युतस्थितिक क्षेत्र, free field, मुक्त क्षेत्र, gravitational field, गुरूत्व क्षेत्र, magnetic field, चुंबकीय क्षेत्र,

field coil
क्षेत्र कुंडल

field ionisation
क्षेत्र आयनीकरण

field lens
क्षेत्र भिंग

field modulation
क्षेत्र आपरिवर्तन

field of force
बलक्षेत्र (न.)

field of magnet
चुंबक त्रक्षे

field of view
दृष्टिक्षेत्र (न.)

field strength
क्षेत्र सामर्थ्य, क्षेत्र बळ

field-effect transistor
क्षेत्र-परिणामी ट्रान्झिस्टर

field-sweep nmr method
क्षेत्र-प्रसर्प एनएमआर पद्धति

FIGLU Test
फिग्लु चाचणी (Form Imino Glutamate Test)

figure
१ आकृति (स्त्री.) २ चित्र (न.) form

filament
दीर्घ तंतु (पु.), तंतु (पु.)

filings
कीस (पु.), चुरा (पु.) cutting

filler
१ (when used to separate insoluble solid from liquid phase) गाळणे (न.), गाळणी (स्त्री.), फिल्टर (न.) २ (when used in spectroscopy to select certain wave-lengths of light) निस्यंदक (पु.)

filter aid
१ गाळणी सहायक २ निस्यंदक सहायक

filter crucible
गाळणी मूस

filter fluorometer
निस्यंदक प्रतिदीप्तिमापी

filter paper
गाळणी कागद

filter photometer
निस्यंदक अनुदीप्तिमापी

filter pump
गाळणी पंप, फिल्टर पंप

filter tube
गाळण नलिका

filter-grating spectrometer
निस्यंदक-जाल पंक्तिमापी

filter-paper pulp
गाळणी-कागदाचा लगदा

filterability
१ गालनीयता (स्त्री.) २ निस्यंदकता (स्त्री.)

filtering cone
गाळण शंकु

filtering crucible
गालन मूस

filtering media
१ गालन माध्यम २ निस्यंदक माध्यम

filtrable agent
गाळणीय कारक

filtrate
गाळण (न.)

filtration
गाळणे (न.), गाळण्याची क्रिया (स्त्री.)

finder
वीक्षणी (स्त्री.)

fine
१ सूक्ष्म, बारीक २ विशुद्ध pure, शुद्ध, refined, परिष्कृत

fine chemicals
विशुद्ध रसायने (न.अ.व.)

fine metal
परिष्कृत धातु

fine structure
सूक्ष्म संरचना

fine structure of a spectrum
पंक्तिरेखांची सूक्ष्म संरचना

fineness
१ सूक्ष्मता (स्त्री.) २ विशुद्धता (स्त्री.)

finishing agent
परिष्करण कारक

finishing chemicals
परिष्करण रसायने (न.अ.व.)

finishing materials
परिष्करण द्रव्ये (न.अ.व.)

fire
१ विस्तव (पु.), आग (स्त्री.) २ अग्नि (पु.)

fire brick
अग्निसाही वीट, आगबंद वीट

fire clay
अग्निसाही माती, आगबंद माती

fire controller
अग्नि नियंत्रक

fire damp
विस्फोटी खनिवायुमिश्रण

fire foam
अग्निशामक फेस

fire point
ज्वलनांक (पु.)

fire proofing
अग्निरोधन (न.)

fire-engine
आगीचा बंब (पु.)

fire-extinguisher
अग्निशामक (पु.)

fireproof
अग्निरोधी

first derivative titration curve
प्रथम विकलज अनुमापन वक्र

first order
प्रथम कोटि

first principle
प्राथमिक तत्त्वे (न.अ.व.)

Fischer formula
फिशर सूत्र

Fischer projection formula
फिशर प्रक्षेपण सूत्र

Fischer-Indole synthesis
फिशर-इन्डोल संश्लेषण

Fischer-Tropsch process
फिशर-ट्रॉपच प्रक्रिया

fishy odour
मत्स्यगंध (पु.)

Fiske-subbarow method
फिस्के-सुब्बाराव पद्धति

fission
विखंडन (न.)

fitanium (Ti)
टिटॅनिअम (Ti) (न.)

Fitting reaction
फिटिंग अभिक्रिया

fittings
जोडण भाग (पु.)

five membraned ring
पंचपदी वलय, पंचाणु वलय

fixation
१ स्थिरण (न.), स्थिरीकरण (न.) २ बद्धन (न.)

fixation of nitrogen
नायट्रोजन बद्धन, नायट्रोजन स्थिरीकरण (also nitrogen fixation)

fixative
१ रंगरोगण (न.) २ बद्धीकारक (पु.)

fixed
१ नियत, निश्चित २ स्थायी, स्थिर constant

fixed nitrogen
स्थिरीकृत नायट्रोजन, बद्ध नायट्रोजन

fixed oil
स्थायी तेल

fixed pulley
स्थायी कप्पी

flake
पत्री (स्त्री.) cutting

flame
ज्योत (स्त्री.), ज्वाला (स्त्री.)

flame absorption spectrometry
ज्योत अवशोषण पंक्तिमिति

flame emmission
ज्योत उत्सर्जन

flame ionisation detector
ज्वाला आयनन संसूचक

flame photometer
ज्योत अनुदीप्तिमापी

flame test
ज्योत चाचणी

flame-emmission spectra
ज्योत-उत्सर्जी पंक्ती (स्त्री.अ.व.)

flame-emmission spectrometer
ज्योत-उत्सर्जी पंक्तिमापी

flame-emmission spectrometry
ज्योत-उत्सर्जी पंक्तिमिति

flame-emmission spectroscopy
ज्वालोत्सर्जी पंक्तिदर्शन

flameless absorption spectroscopy
ज्वालाहीन अवशोषण पंक्तिदर्शन

flammability
ज्वालाग्राहिता (स्त्री.)

flammable
ज्वालाग्राही

flash
क्षणदीप्ति (स्त्री.)

flash distillation
क्षणैक ऊर्ध्वपातन, क्षण ऊर्ध्वपातन

flash evaporation
क्षणैक बाष्पन, क्षण बाष्पन

flash spectrum
क्षणदीप्ति वर्णपंक्ति

flash-pasteurisation
क्षण पाश्चरण (न.)

flash-point
क्षणदीपनांक (पु.)

flask
पात्र (न.), चंबू (पु.), भांडे (न.)

flat
सपाट, समतल

flat-bottomed
सपाट बुडाचा

flavanthrone
फ्लेव्हॅन्थोन (न.)

flavin
फ्लेव्हिन (न.) (also flavine)

flavin adenine dinucleotide
फ्लेव्हिन ऍडेनाइन डायन्यूक्लिओटाइड (abbr. FAD)

flavin mononucleotide
फ्लेव्हिन मोनोन्यूक्लिओटाइड (abbr. FMN) (also called fiboflavin mononucleotide)

flavin-linked dehydrogenase
फ्लेव्हिनबद्ध डीहायड्रोजिनेज

flavine
flavin

flavone
फ्लेव्होन (न.)

flavonoid
फ्लेव्होनॉइड (न.), फ्लेव्होनगाभी (पु.)

flavoprotein
फ्लेव्होप्रोटीन (न.)

flavour reversion
खवट होणे, वासटणे (न.) (of oil)

flavouring substance
स्वाददायी द्रव्य

flaw
दोष (पु.) fault

Fleitmann's test
फ्लीटमनची चाचणी

flexibility
नम्यता (स्त्री.), लवचिकता (स्त्री.), लवचिकपणा (पु.) pliability

flexible
नम्य, लवचिक

flexture
आनमन (न.)

flexural
आनमनविषयक

flicker
लुकलुक (स्त्री.)

flight
उड्डाण (न.)

flint
फ्लिंट (स्त्री.)

flint glass
फ्लिंट काच

flip-flop
बहिर्वलन (न.)

float
तरंगवणे, तरंगणे

floatation
तरण (न.), तरंगणे (न.) (also flotation)

floatation of ores
धातुक तरण

floating bodies
तरंगणारे पदार्थ (पु.अ.व.)

flocculation
१ ऊर्णन (न.) २ ऊर्ण (न.)

flocculent
ऊर्णनक (पु.) ऊर्णीकर (न.) adj. ऊर्णाभ, ऊर्णी

flotation
floatation

flow
प्रवाहित होणे, वाहणे n. प्रवाह (पु.) current, धारा, flux, अभिवाह, stream, धार, स्त्रोत

flow calorimeter
प्रवाह वर्णमापी

flow counter
प्रवाह गणित्र

flow of energy
ऊर्जा प्रवाह

flow sheet
अनुक्रम तक्ता

flow-meter
प्रवाहमापी (पु.)

flower of sulpher
गंधक फल

flowing
प्रवाही

fluctuation
चढौतार (पु.)

fluid
द्रायु (पु.)

fluid friction
द्रायु घर्षण

fluidity
प्रवाहित्व (न.), द्रायुता (स्त्री.)

fluoboric acid
फ्लुओबोरिक आम्ल

fluor
प्रतिदीप्तिमान (न.) (also called scintilator)

fluoresce
प्रतिदीप्तिमान होणे

fluorescein
फ्लुरेसिन (न.)

fluorescence
प्रतिदीप्ति (स्त्री.) brightness

fluorescence efficiency
प्रतिदीप्ति क्षमता

fluorescence indicator
प्रतिदीप्ति दर्शक

fluorescence spectrophotometer
प्रतिदीप्ति पंक्तिअनुदीप्तिमापी

fluorescence spectrum
प्रतिदीप्ति पंक्ति

fluorescence standards
प्रतिदीप्ति मानके (न.अ.व.)

fluorescent
प्रतिदीप्तिशील

fluorescent indicator
प्रतिदीप्ति दर्शक

fluorescent lamp
प्रतिदीप्तिशील दीप

fluorescent screen
प्रतिदीप्तिशील पट, प्रतिदीप्तिशील पडदा

fluoride
फ्लुराइड (न.)

fluoride ion
फ्लुराइड आयन

fluorination
फ्लुरिनन (न.)

fluorine (F)
फ्लुरिन (F) (न.)

fluoro
फ्लुरो

fluorocarbon
फ्लुरोकार्बन (न.)

fluoroform
फ्लुरोफॉर्म (पु.)

fluorometer
प्रतिदीप्तिमापी (पु.)

fluorometric determination
प्रतिदीप्तिमितीय निर्धारण

fluorometry
प्रतिदीप्तिमिति (स्त्री.)

fluosilic acid
फ्लुओसिलिक आम्ल (also called hydrosilicofluoric acid)

fluosilicate
फ्लुओसिलिकेट (न.)

fluosilicic
फ्लुओसिलिसिक आम्ल

flurspar
फ्लुओरस्पार (पु.)

fluted
चूणित (chemical, grooved)

fluted spectrum
चूणित पंक्ति, चूणित स्पेक्ट्रम

flux
१ स्त्रोत (पु.) २ अभिवाह (पु.) ३ विशोधी (पु.) flow

flux density
अभिवाह घनता

flux transmittion power
स्त्रोत पारेषी क्षमता

FMN
FMN  (abbr. of flavin mononucleotide)

foam
फेस (पु.) froth, फेन, lather, फेनक

foam-mat drying
फेस-स्तर शुष्कन

foamed
फेसरूप

foamed plastic
फेसरूप प्लास्टिक

foaming
फेसन (न.)

foaming agent
फेसकारक (पु.)

focal
नाभीय, नाभि

focal length
नाभीय अंतर

focal line
नाभीय रेखा, नाभीय रेषा

focal point
नाभीय बिंदु

focus
नाभि (स्त्री.) centre, v.t.i. नाभीयन करणे, नाभीयन होणे

focusing
नाभीयन (न.)

focusing X-ray spectrometer
नाभीयन क्ष-किरण पंक्तिमापी

foetal
गर्भीय, गर्भसंबंधी, गर्भ (also fetal)

fog
धुके (न.), नीहार (न.)

fog chamber
धुके कक्ष

fog track
धुक्याचा पट्टा

foil
वर्ख (पु.), पत्री (स्त्री.) cutting

folate coenzyme
फोलेट सहविकर

folic acid
फोलिक आम्ल (also called vitamin Bc or Lactobacillus casel factor)

folic acid coenzyme
फोलिक आम्ल सहविकर

folic acid conjugate
फोलिक आम्ल संयुग्मी

folic acid reductase
फोलिक आम्ल रिडक्टेज

folicle-stimulating hormone
पुटक-उद्दीपक संप्रेरक (abbr. FSH)

folicle-stimulating hormone releasing hormone factor
पुटक-उद्दीपक संप्रेरक स्त्रावी कारक (also called follicle-stimulating hormone releasing hormone) (abbr. FSHRH)

Folin-Ciocalteau reaction
फोलिन-सिओकॅल्च्यु अभिक्रिया

folinic acid
फोलिनिक आम्ल (also called leucovorin)

follicle-stimulating hormone releasing hormone
पुटक उद्दीपक संप्रेरक स्त्रावी संप्रेरक (abbr. FSHRH) (also called follicle-stimulating hormone releasing factor) (abbr.FSHRF)

food
अन्न (न.)

food calorie
अन्न कॅलरी

food dyes
अन्न रंजक (पु.अ.व.)

foot-candle
फूट-कँडल (स्त्री.)

foot-pound
फूट-पौड (पु.)

foot-poundal
फूट पौंडल (न.)

forbidden gap
निषिद्ध अंतराल

forbidden transition
निषिद्ध संक्रमण

force
बल (न.) energy

force constant
बल स्थिरांक

force pump
बल पंप

forced
बलित

forced frequency
बलित वारंवारता

forceps
चिमटा (पु.)

forensic chemistry
न्यायसहायक रसायनशास्त्र

fork
द्विशूल (पु.)

forked
सशाख

forked chain compound
सशाख शृंखला संयुग

form
१ रूप (न.) २ स्वरूप (न.) configuration, संरूपण, conformation, समाविन्यास, figure, १ आकृति २ चित्र, shape, आकार

formaldehyde
फॉर्मॅल्डिहाइड (न.)

formality
(द्रावणाची) सूत्रीसंहति (स्त्री.) (of a solution)

formamide
फॉर्मामाइड (न.)

formate
फॉर्मेट (न.)

formation
घडण (स्त्री.)

formation constant
घडण स्थिरांक

formic
फॉर्मिक

formic acid
फॉर्मिक आम्ल

formimino group
फॉर्मिमिनो गट

forming
रूपण (न.)

formol titration
फॉर्माल अनुमापन

formula
सूत्र (न.) configurational formula, संरूपण सूत्र, constitutional formula, घडणात्मक सूत्र, electronic formula, इलेक्ट्रॉनी सूत्र, empirical formula, अनुमात्रिक सूत्र, graphic formula, आलेखी सूत्र, ionic formula, आयनी सूत्र, molecular formula, रेणु सूत्र,

formula weight
सूत्रसिद्ध भार

formyl
फॉर्मिल

formylation
फॉर्मिलन (न.)

forward
पुरोगामी, पुरोग, अग्र

forward reaction
पुरोगामी अभिक्रिया

fossil
जीवाश्म (पु.), फॉसिल (पु.)

fouchet's test
फोशेट चाचणी

fountain
कारंजे (न.)

four-centre reactions
चतुष्केंद्री अभिक्रिया (स्त्री.अ.व.)

Fourier transformer
फूरियर परिवर्तित्र

Fowler and Bright method
फॉवलर आणि बाइट पद्धति

fraction
१ अपूर्णांक (पु.) २ अंश (पु.) ३ प्रभाजित (न.) segment

fraction collector
१ प्रभाजित संग्राही, २ अंश संग्राही

fractional
१ प्रभाजी २ अंशात्मक

fractional combustion
प्रभाजी दहन

fractional condensation
प्रभाजी संघनन

fractional crystallisation
प्रभाजी स्फटन

fractional distillation
प्रभाजी ऊर्ध्वपातन

fractional precipitation
प्रभाजी अवक्षेपण

fractional weights
अंशात्मक वजने (न.अ.व.)

fractionate
प्रभाजन करणे

fractionating
प्रभाजक, प्रभाजन

fractionating column
प्रभाजक स्तंभ

fractionation
प्रभाजन (न.)

fractionator
प्रभाजक (पु.)

fragment
शकल (न.), खंड (पु.) segment

fragrant odour
सुवास (पु.)

frame
चौकट (स्त्री.), सांगाडा (पु.) v.t. १ तयार करणे २ चौकटबद्ध करणे

frame of reference
संदर्भ चौकट (also reference frame)

Francium (Fr)
फान्सिअम (Fr) (न.)

Frankland reaction
फँकलँड अभिक्रिया

Fraunhofer lines
फाउनहॉफर पंक्ती (स्त्री.अ.व.)

free
मुक्त, अलग्न

free charge
मुक्त प्रभार

free diffusion
मुक्त विसरण

free electron
मुक्त इलेक्ट्रॉन

free energy
मुक्त ऊर्जा

free expansion
मुक्त प्रसरण

free fall
मुक्त पतन

free fatty acids
मुक्त मेदाम्ले (न.अ.व.) (abbr. FFA)

free field
मुक्त क्षेत्र

free insulin
मुक्त इन्शुलिन

free path
मुक्त पथ

free radical
मुक्त मूलक

free radical polymerisation
मुक्त मूलक बहुवारिकन

free radical reaction
मुक्त मूलक अभिक्रिया

free radical substitution
मुक्त मूलक प्रतियोजन

free rotation
मुक्त घूर्णन

free state
मुक्त अवस्था

free surface energy
पृष्ठीय मुक्त ऊर्जा

free suspension
मुक्त निलंबन

free valence
मुक्त संयुजा

free-induction decay signal
मुक्त-प्रवर्तन क्षयसंकेत

freedom
मुक्तता (स्त्री.)

freeze
गोठवणे, गोठणे

freeze concentration
गोठण संहतन

freeze drying
गोठण शुष्कन

freezing
गोठण (न.)

freezing mixture
गोठण मिश्रण

freezing of chemical equillibrium
रासायनिक समतोल गोठण

freezing-point
गोठणांक (पु.)

freezing-point lowering
गोठणांक अवनमन

Fremy reagent
फेमी अभिकारक

French dressing
फेंच ड्रेसिंग

frenkel defect
फेंकल दोष

Freon
फेऑन (न.)

frequency
वारंवारता (स्त्री.)

frequency metre
वारंवारतामापी (पु.)

frequency-sweep nmr method
वारंवारता प्रसर्प एनएमआर पद्धति

Freund reaction
फेउंड अभिक्रिया

Freundlich adsorption isotherm
फेउंड्लिच अधिशोषण समतापरेषा

Freundlich equation
फेउंड्लिच समीकरण

friction
घर्षण (न.)

frictional
घर्षण

frictional electricity
घर्षण विद्युत

Fridel-Crafts condensation
फिडालक्राफ्ट्स अभिक्रिया (also called Friedel-Crafts condensation)

Fries rearrangement
फाइसची पुनर्रचना

fringe
१ झल्लरी (स्त्री.) (झालर) २ किनार (स्त्री.)

fringe-reference system
किनार-संदर्भ पद्धति

frontier orbital approach
अग्रकक्षकीय उपगमन

froth
फेन (पु.) foam

frother
फेनक (पु.)

frothing
फेनन (न.)

frothing agent
फेनन कारक

frothy
फेनयुक्त

frozen milk
गोठवलेले दूध

fructan
फुक्टन (न.)

fructose
फुक्टोज (न.)

fructose intolerance
फुक्टोज असहनक्षमता

fructose-1, 6-diphosphate
फुक्टोज-१, ६-डायफॉस्फेट (abbr. FDP)

fructose-6-phosphate
फुक्टोज-६-फॉस्फेट (न.) (also called Neuberg ester)

fructoside
फुक्टोसाइड (न.)

fructosuria
फुक्टोजमेह (पु.)

fruit sugar
फल शर्करा

FSH
FSH  (abbr. of follicle-stimulating hormone)

FSHRF
FSHRF  (abbr. of follicle-stimulating hormone releasing factor)

FSHRH
FSHRH  (abbr. of follicle-stimulating hormone releasing hormone)

fuchsin
फुशिन (न.) (also called magenta)

fuel
इंधन (न.), जळण (न.)

fuel cell
इंधन विद्युत घट

fuel gas
इंधन वायु

fuel-oxidant mixture
इंधन-ऑक्सिडनकारी मिश्रण

fuel-rich flame
इंधन-समृद्ध ज्योत

fugacity
कल्पित दाब (पु.)

fugitive colour
उडणारा वर्ण, अस्थायी वर्ण

fugitometer
रंग अभिमंदनमापी (पु.)

fulcrum
टेकू (पु.), आलंब (पु.)

full radiation
black radiation

full-energy peak
पूर्ण-ऊर्जा शिखर

full-wave rectifier
पूर्ण-तरंग दिष्टकारी

fuller's earth
मुलतानी माती

fulminate
स्फूर्जन करणे

fulminating
स्फूर्जक (पु.)

fumarase
फ्युमरेज (पु.)

fumarate pathway
फ्युमरेट मार्ग

fumaric acid
फ्युमरिक आम्ल

fumaroid form
फ्युमरॉइड रूप

fume
धुमसणे n. धुमसणे (न.), धूम (पु.), वाफारा (पु.)

fume closet
धूम कक्ष (also fume cupboard or fuming chamber)

fume hood
धूम टप

fumigant
धूमक (पु.), धूम्रकारी पदार्थ (पु.)

fumigate
वाफारणे, धुमारणे

fumigating
वाफारी, वाफार

fumigating chamber
वाफार कक्ष

fumigation
वाफारण (न.), धुमारा देणे (न.)

fumigator
वापारक (पु.), धूमित्र (न.)

fumigatory
वाफाळ

fuming
वाफार-, वाफाळ, धुमार-, धूम

fuming acid
वाफाळ आम्ल

fuming chamber
fume closet

function
१ कार्य (न.) २ फल (न.)

functional
क्रियात्मक

functional group
क्रियात्मक गट

functional group isomer
क्रियात्मक गट समसूत्री

functional group isomerism
क्रियात्मक समसूत्रता

fundamental
मूलभूत, मौलिक, आधारभूत, मूल

fundamental chain
मूलभूत शृंखला

fundamental note
मूल स्वरक, मूल स्वरचिन्ह

fundamental particle
मूल कण, मूलभूत कण (also elementary particle)

fundamental series
मूलभूत श्रेणी

fundamental units
मूलभूत एकके (न.अ.व.)

fungi
कवके (न.अ.व.), फंजी (न.अ.व.), बुरशी (स्त्री.)

fungicide
बुरशीनाशक (पु.)

funnel
नरसाळे (न.), चाडी (स्त्री.)

furan
फ्युरान (न.)

furanose
फ्युरानोज (न.)

furanoside
फुरानोसाइड (न.)

furfural
फर्फ्युरल (न.) (also called ant oil)

furnace
भट्टी (स्त्री.) arc furnace, प्रज्योत भट्टी, blast furnace, झोत भट्टी, combustion furnace. ज्वलन भट्टी, electric furnace, विद्युत भट्टी, induction furnace, प्रवर्तन भट्टी, muffle furnace, मफल भट्टी, अवगुंठित भट्टी, open-hearth furnace, उघडी भट्टी, विवृत्त

fuse
१ एकीकरण करणे, एकीकरण होणे, संयोग करणे २ (to melt) वितळणे n. वितळतार (स्त्री.), फ्युज (न.)

fused
१ एकीकृत २ वितळलेला

fused ring
संमीलित वलय

fused ring compound
संमीलित बहुवलयी संयुग, संमीलित बहुचक्री संयुग

fused silica
संमीलित सिलिका

fused wire
वितळतार (स्त्री.), फ्यूज (पु.)

fusel oil
फ्युजेल तेल

fusibility
१ वितळणशीलता (स्त्री.) २ एकीकरणीयता (स्त्री.)

fusible
वितळणारा, गलनीय, द्रवणीय

fusible metal
गलनीय धातु, वितळणारा धातु

fusion
१ वितळण (न.), वितळणे (न.) २ एकीकरण (न.) ३ (as, of atoms) संमीलन (न.)

fusion mixture
वितळण मिश्रण

fusion point
वितळण बिंदु

fusion reaction
संमीलन अभिक्रिया

G
1(abbr. of gauss) G, 2 (abbr. of Gibbs free energy) G, 3 (abbr. of flucose) G, 4 (abbr. of guanosine) G

g-value
G-मूल्य (न.), गुरूत्वाकर्षण स्थिरांक (न.)

G-value
G-मूल्य (न.), गुरूत्वाकर्षण स्थिरांक (न.)

Gabriel synthesis
गॅबिअल संश्लेषण

gadget
कळयंत्र (न.) apparatus

gadolinite
गॅडोलिनाइट (न.)

gadolinium (Gd)
गॅडोलिनिअम (Gd) (न.)

gage
gauge

gage pressure
प्रमापी दाब

galactocerebroside
गॅलॅक्टोसेरेबोसाइड (न.)

galactose
गॅलॅक्टोज (न.)

galactose tolerance test
गॅलॅक्टोज सह्यता चाचणी

galactosemia
गॅलॅक्टोजरक्तता (स्त्री.)

galactosuria
गॅलॅक्टोजमेह (पु.)

galactozymase
गॅलॅक्टोझायमेज (पु.)

gallic acid
गॅलिक आम्ल

gallium (Ga)
गॅलिअम (Ga) (न.)

gallon
गॅलन (न.)

gallous
गॅलस

galvanic
गॅल्व्हानी

galvanic cell
गॅल्व्हानी घट

galvanic current
गॅल्व्हानी धारा

galvanisation
जस्तविलेपन (न.)

galvanise
जस्तविलेपन करणे

galvanised iron
जस्तविलेपित लोखंड

galvanising
जस्तविलेपन (न.), जस्तविलेपन करणे (न.)

galvanometer
गॅल्व्हानोमीटर (पु.)

gamma
गॅमा (पु.) adj. गॅमा

gamma acid
गॅमा आम्ल

gamma benzene hexachloride
गॅमा बेन्झीन हेक्झॅक्लोराइड (also called gammexane)

gamma benzene hexachloride
गॅमा बेन्झीन हेक्झॅक्लोराइड (also called gammexane)

gamma particles
गॅमा कण (पु.अ.व.) (also called gamma rays

gamma position
गॅमा स्थान

gamma radiation
गॅमा प्रारण

gamma rays
गॅमा किरण (पु.अ.व.) (also called gamma particles)

gamma spectra
गॅमा पंक्ती (स्त्री.अ.व.)

gamma-aminobutyrate bypass
गॅमा-ऍमिनो-ब्युटिरेट उपमार्ग

gamma-ray spectometry
गॅमा-किरण पंक्तिमिति

gammaglobulin
गॅमाग्लोब्युलिन (न.)

gammexane
गॅमाक्झीन (न.) (also called gamma benzene hexachloride)

ganglion
गंडिका (स्त्री.)

gangliosidosis
गँग्लिओसाइडसंचयी विकार (पु.)

garbanzo
काबुली चणा (पु.)

garlic
लसूण (स्त्री.)

garlic odous
लसूण गंध

garnishing
सजावट (स्त्री.)

gas
वायु (पु.) ideal gas, आदर्श वायु, inert gas, अक्रिय वायु, natural gas, नैसर्गिक वायु, perfect gas ideal gas

gas absorption
वायु शोषण

gas analysis
वायु विश्लेषण

gas cell
वायुघट (पु.)

gas chromatograph
वायु वर्णलेखी

gas chromatography
वायु वर्णलेखन, बाष्प वर्णलेखन (abbr. GC)

gas constant
वायु स्थिरांक

gas coulometer
वायु कूलोममापी

gas electrode
वायु इलेक्ट्रोड

gas evolution
वायु उत्सरण

gas filter
वायु गाळणी

gas generator
वायु जनित्र

gas jar
वायुपात्र (न.)

gas laws
वायुसंबंधी नियम (पु.अ.व.)

gas liquid chromatography
वायु द्रव वर्णलेखन, बाष्प द्रव वर्णलेखन (abbr. GLC) (also vapour liquid partition chromatography)

gas mantle
वायुजाली (स्त्री.)

gas mask
वायु मुखपट

gas oven
गॅस ओव्हन, गॅसची गरम पेटी

gas overpotential
वायु अतिविभवता

gas pipette
वायु शोषनळी

gas pressure
वायु दाब

gas solid chromatography
वायुस्थायु वर्णलेखन (abbr. GSC)

gas thermometer
वायु तापमापी

gas-sensing membrane electrode
वायुसंवेदीपटल इलेक्ट्रोड

gaseous
वायुरूप

gaseous discharge tube
वायु विद्युतमोचन नलिका

gaseous state
वायुरूप अवस्था

gasholder
१ वायूची टाकी (स्त्री.) २ वायुधारक (पु.)

gasious element
वायुरूप मूलद्रव्य

gasolene
गॅसोलिन (न.) (also petrol)

gasometry
वायुमिति (स्त्री.)

gastric
जठर

gastric juice
जठर रस

gastrin
गॅस्ट्रिन (न.), जठर संप्रेरक (पु.)

gastrointestinal
जठर-आंत्र

Gatterman diazo reaction
गॅटरमनची डायऍझो अभिक्रिया

Gattermann aldehyde reaction
गॅटरमनची अल्डिहाइड अभिक्रिया

Gattermann-Koch reaction
गॅटरमन-कोख अभिक्रिया

gauche conformation
गॉशे समविन्यास (also called skew conformation)

Gaucher's disease
गाउचर विकार

gauge
खनिजमल (पु.), गँग (स्त्री.), अपखनिज (न.)

gauge
प्रमापन करणे n. १ प्रमापी (पु.) २ प्रमापन (न.) ३ गेज (पु.) (जाडीचे एकक) (also gage)

gauging
प्रमापन (न.)

gauss
गाउस (न.) (abbr. G)

Gaussian distribution
गाउसीय वितरण

gauze
जाळी (स्त्री.)

gauze electrode
जाळी इलेक्ट्रोड

Gay-Lussac law
गे-लुसाक नियम

Gay-Lussac tower
गे-लुसाक स्तंभ

GC
GC  (abbr. of gas chromatography)

GDH
1 (abbr. of glucose dehydrogenase) GDH 2 (abbr. of glutamate dehydrogenase) GDH 3 (abbr. of glycerophosphate dehydrogenase) GDH

GDP
1 (abbr. of guanosine diphosphate) GDP 2 (abbr. of guanosine-5'-diphosphate) GDP

Geiger_Muller plateau
गायगर-म्यूलर गणनपठार

Geiger-Muller counter
गायगर-म्यूलर गणनपठार (also gieger counter)

Geiger-Muller region
गायगर-म्यूलर क्षेत्र

Geiger-Nuttall rule
गायगर-न्यूटल नियम

Geissler tube
गायस्लर नलिका

gel
जेल (न.)

gel chromatography
जेल वर्णलेखन

gel electrofocusing
जेल विद्युतनाभीयन

gel electrophoresis
जेल विद्युतभारित कणसंचलन

gel exclusion chromatography
जेल अपवर्जी वर्णलेखन (also called gel filtration chromatography)

gel filtration chromatography
जेल गाळण वर्णलेखन (abbr. GFC) (also called gel exclusion chromatography)

gel permeation chromatography
जेल पारित वर्णलेखन (abbr. GPC)

gel polymers
जेल बहुवारिके (न.अ.व.)

gelate
जेलीकरण करणे

gelatin
जिलेटिन (न.), शुद्ध सरस (पु.)

gelatinise
१ जेलीकरण करणे २ जिलेटिनयुक्त करणे

gelatinous
जिलेटिनसदृश, जिलेटिनी

gelatinous precipitate
जिलेटिनी अवक्षेप

gelation
जेलीकरण (न.)

gelling point
जेलीकरण बिंदु

gem
रत्न (न.) pfx. जेम

gem stone
रत्न (न.), मौल्यवान खडा

gemdihalide
जेमडायहलाइड (न.)

gene
जीन (पु.)

gene amplification
जीन प्रवर्धन

gene conversion
जीन रूपांतरण

gene duplication
जीन द्विगुणन

gene hypothesis
जीन परिकल्पना

general
१ सामान्य २ सर्वसाधारण normal

general equation of state
अवस्थेचे सामान्य समीकरण

general properties
सर्वसाधारण गुणधर्म (पु.अ.व.)

general solvent theory
सामान्य द्रावण सिद्धांत

generalised formula
सामान्यीकृत सूत्र

generation-recombination noise
निर्मितिपुनःसंयोजन कुरव

generator
जनित्र (न.), जनरेटर (पु.)

generator cell
विद्युत-निर्मिति घट

genetic code
जीनी संकेत

genetic disease
जीनी विकार, जीनज रोग, आनुवंशिक रोग

genetic disorder
जीनज विकार

genetic disorder
जीनज विकार

genetic engineering
जीनी अभियांत्रिकी

genetic expression
जीनी अभिव्यक्ति

genetic information
१ आनुवंशिकीय माहिती २ जीनांची माहिती

genetic map
जीनी नकाशा

genetic marker
जीनी सूचक, जीनी विलक्षक

genetic material
जीनी पदार्थ

genetic recombination
जीनी पुनःसंयोजन

genetic reversion
जीनी व्युत्क्रमण

genetics
सूक्ष्मजीव आनुवंशिकी

genetics
सूक्ष्मजीव आनुवंशिकी

Geneva system of nomenclature
जिनेव्हा नामपद्धति

Geneva terminology
जिनेव्हा नामकरणपद्धति

genom
जीनसंच (पु.), जीनोम (पु.) (also genome)

genotype
जीनप्ररूप (न.)

gentiobiose
जेन्टिओबायोज (न.) (also gentobiose)

geochemistry
भूरसायनशास्त्र (न.)

geometric isomerism
geometrical isomerism

geometrical isomer
भूमितीय समसूत्री

geometrical isomerism
भूमितीय समसूत्रता (also geometric isomerism)

geometrical symmetry
भूमितीय सममिति

geometricalinversion
भूमितीय पर्यस्तन

geraniol
जिरॅनिऑल (न.)

geranyl
जिरॅनिल

Gerber test
गर्बर चाचणी (also called milk fat test)

geriatrics
जरारोग चिकित्साशास्त्र (न.)

germ-plasm
जननपेशीद्रव्य (न.)

german silver
जर्मन सिल्व्हर

german silver
जर्मन सिल्व्हर

germanic
जर्मेनिक

germanite
जर्मनाइट (न.)

Germanium (Ge)
जर्मेनिअम (Ge) (न.)

germanium lithium-drifted crystal
लिथिअम-अपोढी जर्मेनिअम स्फटिक

germanous
जर्मेनस

germicide
जंतुनाशक (पु.)

gestation
सगर्भता (स्त्री.)

GFC
GFC  (abbr. of gel filtration chromatography)

GFR
GFR  (abbr. of glomerular filtration rate)

GGE
GGE  (abbr. of gradient gel electrophoresis)

GH
GH  (abbr. of growth hormone)

ghee
तूप (न.) (also samneh)

ghost
छद्मपेशी (स्त्री.), प्लाझ्मारहितपेशी (स्त्री.)

ghost line
छद्म रेषा

giant chromosome
एमहासुणसूत्र (न.)

gibberelin
जिबरेलिन (न.)

Gibbs free energy
गिब्ज मुक्त ऊर्जा (abbr. G)

Gibbs-Donnan equilibrium
गिब्ज-डोनान समतोल

Gibbs-Duhem equation
गिब्ज-ड्युहेम समीकरण

Gibbs-Helmholtz equation
गिब्ज-हेल्महोल्ट्झ समीकरण

gigantism
अतिकायता (स्त्री.), महाकायता (स्त्री.)

Girad reagent
जिरार्ड अभिकारक

glacial
ग्लेशिअल

glacial acetic acid
ग्लेशिअल ऍसिटिक आम्ल

gland
ग्रंथि (स्त्री.)

glandular
ग्रंथिल

glass
काच (स्त्री.)

glass electrode
ग्लास इलेक्ट्रोड

glass fibre
काचतंतु (पु.)

glass filter
काच-गाळणी (स्त्री.)

glass membrane electrode
काच पटल इलेक्ट्रोड

glass microelectrode
काच सूक्ष्मैलेक्ट्रोड

glass reiforced plastic
काच प्रबलित प्लास्टिक

glass temperature
काच तापमान, काच संक्रमण तापमान, काच रबर संक्रमण तापमान (also glass transition temperature or glass rubber transition temperature)

glass tubing
काच नलिका

glass-blower
काचफुगारी (पु.)

glass-wool
काच-कुंतल (न.), ग्लास वुल (स्त्री.)

glassy
१ काचसदृश २ काचमय

Glauber's salt
१ ग्लाउबर क्षार २ स्फटिकी सोडिअम सल्फेट

glaze
चमक (स्त्री.), चकाकी (स्त्री.) v.t. चकाकी देणे

glaze tile
चमक फरशी

glazed paper
घोटीव कागद

GLC
GLC  (abbr. of gas liquid chromatography)

gliadin
ग्लायडिन (न.)

Globar lamp
ग्लोबर दीप

globin
ग्लोबिन (न.)

globular
गोलाकार

globular protein
गोलाकार प्रथिन, गोलाकार प्रोटीन

globule
गोलिका (स्त्री.)

globulin
ग्लोब्युलिन (न.)

glomerular filtration rate
गुच्छक गाळण वेग (abbr. GFR)

glomerulus
१ पुंजक (पु.) २ गुच्छक (पु.) ३ केशिका गुच्छक (पु.)

gloss
चकाकी (स्त्री.) brightness

gloss meter
चकाकी मापी

Glover tower
ग्लोवर स्तंभ, ग्लोवर टॉवर

glucagon
ग्लुकॅगॉन (न.) (also hyperglycemic-glyco-genolytic factor)

glucan
ग्लुकान (न.) (also called glucosan)

glucinum (Gl)
ग्लुसिनम (Gl) (न.) (obsolete : presently called beryllium (Be) )

gluco
ग्लुको

glucocerebroside
ग्लुकोसेरेबोसाइड (न.)

glucocorticoid
ग्लुकोकॉर्टिकॉइड (न.) (also called glucocorticosteroid)

glucocorticosteroid
ग्लुकोकॉर्टिकोस्टेरॉइड (न.) (also called glucocorticoid)

glucogenesis
(ग्लायकोजेनविरहित) ग्लुकोजजनन

glucokinase
ग्लुकोकायनेज (न.)

glucolipid
ग्लुकोलिपिड (न.)

gluconate
ग्लुकोनेट (न.)

gluconeogenesis
ग्लुकोजनवजनन (न.)

gluconeogenic
ग्लुकोजनवजनन

gluconic acid
ग्लुकोनिक आम्ल

glucoprotein
ग्लुकोप्रोटीन (न.)

glucopyranose
ग्लुकोपायरॅनोज (न.)

glucoronate pathway
ग्लुकुरॉनेट मार्ग

glucosan
ग्लुकोसान (न.) (also called glucan

glucosazone
ग्लुकोसाझोन (न.)

glucose
ग्लुकोज (न.)

glucose
ग्लुकोज (न.)

glucose dehydrogenase
ग्लुकोज डीहायड्रोजिनेज (abbr. GDH)

glucose syrup
ग्लुकोज सिरप, ग्लुकोज पाक

glucose tolerance test
ग्लुकोज सह्यता चाचणी

glucose-1-phosphate
ग्लुकोज १-फॉस्फेट (न.) (G-1-P)

glucose-6-phosphate
Robinson ester

glucose-6-phosphate dehydrogenase
ग्लुकोज-६-फॉस्फेट डीहायड्रोजिनेज

glucose-6-phosphate dehydrogenase deficiency disease
ग्लुकोज-६-फॉस्फेट डीहायड्रोजिनेज न्यूनता विकार

glucoside
ग्लुकोसाइड (न.)

glucosmaine
ग्लुकोजामाइन (न.)

glucostatic mechanism
ग्लुकोजस्थैतिक यंत्रणा

glucosuria
melituria

glucuronic acid
ग्लुकुरॉनिक आम्ल

glucuronide
ग्लुकुरॉनाइड (न.)

glue
सरस (पु.)

Gluekauf plot
ग्लुकॉफ आलेख

glutamate dehydrogenase
ग्लुटामेट डीहायड्रोजिनेज (abbr. GDH)

glutamate-oxaloacetate transamine
ग्लुटामेट-ऑक्झॅलोऍसिटेट टान्सामायनेज

glutamate-pyruvate transaminase
ग्लुटामेट पायरूव्हेट ट्रान्सामायनेज

glutamic acid
ग्लुटॅमिक आम्ल

glutamic semialdehyde
ग्लुटॅमिक सेमिअल्डिहाइड

glutamine
ग्लुटॅमिन (न.)

glutamyl
ग्लुटॅमिल (न.)

glutaric acid
ग्लुटारिक आम्ल

glutelin
ग्लुटेलिन (न.)

gluten
ग्लुटेन (न.)

glutinous rice
ग्लुटिनयुक्त तांदूळ

glycan
ग्लायकन (न.) (also called polysaccharide)

glycemia
ग्लुकोजरक्तता (स्त्री.), शर्करारक्तता (स्त्री.)

glyceraldehyde
ग्लिसराल्डिहाइड (न.)

glyceraldehyde phosphate dehydrogenase
ग्लिसराल्डिहाइड फॉस्फेट डीहायड्रोजिनेज

glycerate pathway
ग्लिसरेट मार्ग

glyceric acid
ग्लिसरिक आम्ल

glyceride
ग्लिसराइड (न.)

glycerine
ग्लिसरिन ट्रायनायट्रेट (also called glycerol trinitrite)

glycerol
ग्लिसरॉल (न.)

glycerol fermentation
ग्लिसरॉलदायी किण्वन

glycerol trinitrate
ग्लिसरॉल ट्रायनायट्रेट (also called glycerine ycetrinitrate)

glycerophosphoric acid
ग्लिसरोफॉस्फोरिक आम्ल

glycine
ग्लायसिन (न.)

glycitol
ग्लायसिटॉल (न.)

glycocalyx
ग्लायकोपुटक (न.)

glycocholic acid
ग्लायकोकोलिक आम्ल

glycogen
ग्लायकोजेन (न.)

glycogen granule
ग्लायकोजेन कणिका

glycogen phosphorylase
ग्लायकोजेन फॉस्फोरिलेज

glycogen storage disease
ग्लायकोजेन संचय विकार (also called McArdle's disease or McArdle-Schmid-Pearson disease)

glycogen synthetase
ग्लायकोजेन सिंथिटेज

glycogenesis
ग्लायकोजेनजनन (न.)

glycogenic
ग्लायकोजेनी

glycogenolysis
ग्लायकोजेनी अपघटन (न.)

glycol
ग्लायकोल (न.)

glycolaldehyde
ग्लायकोलाल्डिहाइड (न.)

glycosyl group
ग्लुकोसिल गट

glycyl
ग्लायसिल

glyoxal
ग्लायोक्झॅल (न.)

glyoxalase
ग्लायोक्झॅलेज (पु.)

glyoxalic acid
ग्लायोक्झॅलिक आम्ल

glyoxime
ग्लायोक्झाइम (न.)

glyoxylate bypass
ग्लायोक्झिलेट पार्श्वसारी

glyoxylate cycle
ग्लायोक्झिलेट चक्र

glyoxylic acid reaction
ग्लायोक्झिलिक आम्ल अभिक्रिया (also called Hopkins-Cole reaction)

GMP
GMP  (abbr. of guanosine-5'-monophosphate)

goiter
गलगंड (पु.) (also goitre)

goitrogenic
गलगंडकारी

Golay detector
गोले संसूचक

gold (Au)
गोल्ड (Au) (न.) (aurum)

gold amalgam
सुवर्ण पारदसंमिश्र

gold foil
सुवर्णपत्र (न.) (also gold leaf)

gold number
सुवर्णांक (पु.)

gold plate
सुवर्ण पट्टिका

gold plating
सुवर्ण विलेपन

golden yellow
सोनेरी पिवळा

Golgi apparatus
गॉल्जी यंत्रणा

Golgi body
गॉल्जी काय (also called dictyosome)

gonad
जननग्रंथि (स्त्री.)

gonadotrophin
गोनॅडोट्रॉफिन (न.), गोनॅडोट्रॉपिन (न.) (also gonadotropin)

gonadotropic hormone
gonadotropic hormone

gonadotropic hormone
gonadotropic hormone

gonadotropin
gonadotrophin

goniometer
कोनमापी (पु.)

goniophotometer
कोनानुदीप्तिमापी (पु.)

Gooch crusible
गूचची मूस

good
१ सु- (as in good conductor सुवाहक), चांगला २ उचित, योग्य

good conductor
सुवाहक (पु.)

gooseberry
गूजबेरी (स्त्री.)

gourds
भोपळा (पु.)

gout
गाउट (पु.), युरिकाम्लाधिक्य विकार (पु.)

GPC
GPC  (abbr. of gel permeation chromatography)

gradient
प्रवणता (स्त्री.)

gradient elution
चलघटकी निक्षालन, प्रवणता निक्षालन

gradient gel electrophoresis
जेल प्रवणता विद्युतभारित कणसंचालन (abbr. GGE)

gradient layer
प्रवणता स्तर

graduated
अंशांकित

graduated cylinder
अंशांकित सिलिंडर

graduated flask
अंशांकित पात्र

graduated pipette
measuring pipette

graduated vessel
अंशांकित पात्र

graduation
अंशांकन (न.) calibration

graft polymer
कलमी बहुवारिक

grafting
कलम करणे (न.)

Graham's law
ग्रॅहॅमचा नियम

Graham's law of diffusion
ग्रॅहॅमचा विसरण नियम

gram
ग्रॅम (पु.) (also grammer) (unit of weight)

gram formula weight
ग्रॅम सूत्रभार, गर्ऍम सूत्र वजन

gram ion
ग्रॅम आयन

gram mole
ग्रॅमरेणु (पु.)

gram negative
ग्रॅम अग्राही

gram positive
ग्रॅम ग्राही

Gram stain
ग्रॅम अभिरंजक

gram-atom
ग्रॅम अणु (पु.)

gram-atomic weight
ग्रॅम अणुभार

gram-calorie
ग्रॅम कॅलरी (स्त्री.)

gram-equivalent
ग्रॅम सममूल्य (न.)

gram-equivalent weight
ग्रॅम सममूल्य भार

gram-molecular solution
ग्रॅमरेण्वीय द्रावण

gram-molecular volume
ग्रॅमरेण्वीय आकारमान, ग्रॅमरेणु आकारमान

gram-molecular weight
ग्रॅमरेण्वीय भार

gramme
gram

grams
डाळी (स्त्री.अ.व.)

Gran plot
ग्रॅन आलेख

granite
कणाश्म (पु.), ग्रॅनाइट (न.)

granular
कणीदार, दाणेदार, रवाळ crystalline, स्फटिकी

granulation
कणीयन (न.), कणिकायन (न.)

granule
कणिका (स्त्री.), दाणा (पु.)

grape fruit
ईडलिंबु (न.)

grape sugar
द्राक्षशर्करा (स्त्री.)

graph
आलेख (पु.)

graph paper
आलेखपत्र (न.)

graphic
आलेखी

graphic formula
आलेखी सूत्र

graphical end-point detection
आलेखित अंतिम मापनांक शोध

graphite
ग्रॅफाइट (न.)

graphite electrode
ग्रॅफाइट इलेक्ट्रोड

grating
जाल (न.), रेखांकित पट्टिका (स्त्री.)

grating intensity curve
जाल तीव्रता आलेख

grating monochromator
जालक एकवर्णित्र

grating normal
जाल लंब

grating spectrograph
जाल पंक्तिलेखी

grating spectroscope
जाल पंक्तिदर्शी, रेखांकित पट्टिका पंक्तिदर्शी

Grave's disease
ग्रेव्हचा विकार

gravimetric
भारात्मक qualitative, गुणात्मक, quantitative, परिमाणात्मक, volumetric, १आकारमापनी, आकारमानी २ अनुमापनी

gravimetric analysis
भारात्मक विश्लेषण

gravimetric estimation
भारात्मक निर्धारण

gravimetric factor
भारात्मक गुणक

gravimetry
भारमिति (स्त्री.)

gravitation
गुरूत्वाकर्षण (न.)

gravitational
१ गुरूत्वाकर्षी २ गुरूत्वीय

gravitational acceleration
गुरूत्वीय त्वरण (acceleration due to gravity)

gravitational field
गुरूत्व क्षेत्र

gravitational force
गुरूत्वीय बल

gravity
गुरूत्व (न.)

gravity cell
गुरूत्व घट

grazing incidence spectrometer
पृष्ठसर्पी आपतन पंक्तिमापी

grazing ray
पृष्ठसर्पी किरण

grease
वंगण (न.), ग्रीज (स्त्री.)

green
हरित, हिरवा

green-vitriol
हिराकस (पु.) (फेरस सल्फेट) (ferrous sulphate)

Greenstein hypothesis
convergence theory of cancer

GRH
GRH  (abbr. of growth hormone regulatory hormone)

grid
ग्रिड (न.)

Grignard reaction
ग्रिगनार्ड अभिक्रिया

grinder
पेषणी (स्त्री.) atomiser, कणित्र, तुषारित्र, crusher, दलित्र, चरक, भरडणी, घाणा, emulsifier, पायसित्र, पायसिका, mixer, मिश्रणी, pulveriser, चूर्णिका

grinding
पेषण (न.), दळण (न.)

griseofulvin
ग्रिसेओफुल्विन (न.)

gross sample
ढोबळ नमुना

ground glass
घर्षित काच, घाशीव काच

ground state
मूल अवस्था (मूल ऊर्जा पातळी अवस्था)

ground substance
आधारद्रव्य (न.)

group
समूह (पु.), गट (पु.)

group elements
गट मूलद्रव्ये (न.अ.व.)

group participation
गट सहभाग

group precipitant
गट अवक्षेपक

group properties
गट गुणधर्म (पु.अ.व.)

group reaction
गट अभिक्रिया

group relation
गट संबंध

group separation
गट विलगन

group separation table
गट विलगन तक्ता

growth factor
वृद्धि घटक

growth hormone
वृद्धि संप्रेरक (abbr. GH) (also called somatotropin)

growth hormone regulatory hormone
वृद्धि संप्रेरक नियामकी संप्रेरक (abbr. GRH)

growth hormone release-inhibiting hormone
वृद्धि संप्रेरक स्त्राव संदमनी संप्रेरक

GSC
GSC  (abbr. of gas solid chromatography)

GTP
GTP  (abbr. of guanosine-5'-triphosphate)

GTP
GTP  (abbr. of guanosine-5'-triphosphate)

guanidine
ग्वानिडिन (न.)

guanidine
ग्वानिडिन (न.)

guanidino group
ग्वानिडिनो गट, ग्वानिडो गट (also guanido group)

guanine
ग्वानिन (न.)

guanosine
ग्वानोसिन (न.) (abbr. G)

guanosine diphosphate
ग्वानोसिन डायफॉस्फेट (abbr. GDP)

guanosine triphosphatase
ग्वानोसिन ट्रायफॉस्फेटेज

guanosine-3' 5'- cyclic monophosphate
ग्वानोसिन-३', ५;-चक्रीय मोनोफॉस्फेट

guanosine-5'-diphosphate
ग्वानोसिन-५'-डायफॉस्फेट (abbr. GDP)

guanosine-5'-monophosphate
ग्वानोसिन-५'-मोनोफॉस्फेट (abbr. GMP)

guanosine-5'-monophosphate
ग्वानोसिन-५'-मोनोफॉस्फेट (abbr. GMP)

guanosine-5'-triphosphate
ग्वानोसिन-५'-ट्रायफॉस्फेट (abbr. GTP)

guanyl
गॉनिल (also called amidino group)

guanylate cyclase
ग्वानिलेट सायक्लेज

guar gum
गवार गोंद

guard
रक्षक (पु.)

guard tube
रक्षक नळी

guava
पेरू (पु.)

gum
१ गोंद (पु.) २ हिरडी (स्त्री.)

gum resin
गम रेझिन

gummy
गोंदासारखा

guncotton
गनकॉटन (पु.)

gunmetal
गनमेटल (न.)

gunpowder
बंदुकीची दारू (स्त्री.), बारूद (स्त्री.)

gutta-percha
गटा पर्चा (पु.)

Gutzeit's test
गटझेटची चाचणी

gypsum
जिप्सम (न.)

H
H (हायड्रोजन) (sumbol of hydrogen)

H-acid
एच-आम्ल (न.)

haem
heme

haemagglutination
लाल पेशी समूहन (न.) (also red cell agglutination)

haematite
hematology

haemo
रक्त-, रूधिर-, लोह-, लोहित (also hemo, haem-, hem) (in comb. blood)

haemochrocatosis
hemochromatosis

haemoglobin
hemoglobin

haemoglobinopathy
hemoglobinopathy

haemolytic
hemolytic

haemophilia
hemophilia

haemopoietic
hemopoietic

haemosiderin
hemosiderin

hafnium (Hf)
हाफनिअम (Hf) (न.)

Hagberg test
हॅगबर्ग चाचणी

hageman factor
हॅगमन घटक

hair hygrometer
केश आर्द्रतामापी

Haldane relationship
हाल्डन समीकरण

Haldane-Oparin hypothesis
हाल्डन-ओपॅरिन परिकल्पना

half-cell
अर्धघट (पु.) (अर्ध विद्युतघट)

half-cell potential
अर्ध विद्युतघट विभव (also called single electrode potential)

half-cell reaction
अर्धघट अभिक्रिया

half-life
१ अर्धायुकाल (पु.) २ अर्ध-क्षयकाल (पु.), अर्धक्षतिकाल (पु.) (also half-life period)

half-neutralisation point
अर्ध-उदासिनीकरण बिंदु

half-normal solution
अर्ध-प्रसामान्य द्रावण

half-reaction
अर्ध-अभिक्रिया (स्त्री.)

half-shade optical device
अर्ध-छाया प्रकाशीय साधन

half-wave potential (E1/2)
अर्धतरंग विभव (E१२)

half-wave rectifier
अर्धतरंग दिष्टकारी

halide
रॅलाइड (न.)

halide pellet and wafer
हॅलाइडची गुलिका व चकती

Hall process
हॉल प्रक्रिया

hallucinogenic drug
भ्रमकारी औषधिद्रव्य

haloform
हॅलोफॉर्म (न.)

haloform reaction
हॅलोफॉर्म अभिक्रिया

halogen
हॅलोजन (पु.)

halogen family
हॅलोजन कुल

halogenation
हॅलोजनन (न.)

halohydrin
हॅलोहायड्रिन (न.)

halophilic
क्षाररागी-

Hammarsten's casein
हॅमरस्टेन केसीन

Hanes plot
हेन्स आलेख

hanging drop technique
लोंबत्या थेंबाचे तंत्र

hanging mercury drop electrode
आलंबित पारा थेंब इलेक्ट्रोड (abbr. HMDE)

hapten
हाप्टेन (न.)

haptoglobin
हॅप्टोग्लोबिन (न.)

hard
१ कठीण २ दुष्फेन

hard acid
कठीण आम्ल

hard base
कठीण आम्लारि

hard glass
ऊष्मासाही काच

hard water
दुष्फेन जल

hard X-rays
भेदी क्ष-किरण (पु.अ.व.), भेदी एक्स-किरण (पु.अ.व.)

Harden-Young ester
हार्डन-यंग एस्टर (फुक्टोज-१, ६-डायफॉस्फेट) (Fructose-1, 6-diphosphate)

hardenability
१ काठिण्यक्षमता (स्त्री.) २ दृढनक्षमता (स्त्री.)

hardening
१ दृढन (न.) २ कठीण करणे (न.)

hardening of fats
मेदाचे हायड्रोजनन (also hydrogenation of fats)

hardner
दृढकारक (पु.), दृढकारी (पु.)

hardness
१ कठीणपणा (पु.), काठिण्य (न.), कठीणता (स्त्री.) २ (as, of water) दुष्फेनता (स्त्री.) ३ दृढता (स्त्री.)

harmonic
१ संवादी २ (of a component frequency of a harmonic motion) आवर्त (also harmonical)

harmonic vibration
आवर्त कंपन

Harris-Ray test
हॅरिस-रे चाचणी

Hartmann's formula
हार्टमन सूत्र

Hartnup's disease
हार्टनपचा विकार

Hatch-Slack-Kortschak pathway
हॅच-स्लॅक-कॉर्शॅक मार्ग

Haworth projection
हॉवर्थ प्रक्षेप

Haworth synthesis
हॉवर्थ संश्लेषण

hay-fever
परागज ज्वर (पु.)

haze
धूसरता (स्त्री.)

HCG
HSG  (abbr. of human chronic gonaddotrophin)

HDL
HDL  (abbr. of high-density lipoprotein)

HDPE
HDPE  (abbr. of high-density polyethylene)

heat
ऊष्मा (पु.),उष्णता (स्त्री.)

heat absorbed
शोषित ऊष्मा

heat capacity
ऊष्मा धारकता, ऊष्मा क्षमता

heat conductivity
ऊष्मा वाहकता

heat content
अंतर्नीहित ऊष्मा

heat energy
उष्णता ऊर्जा

heat engine
ऊष्मा इंजिन, ऊष्मा अभियंत्र

heat evolved
उत्सर्चित ऊष्मा

heat exchanger
ऊष्मा विनिमयक

heat insulation
ऊष्णता रोधन

heat of absorption
अधिशोषण ऊष्मा

heat of activation
सक्रियण ऊष्मा

heat of combustion
ज्वलन ऊष्मा, दहन ऊष्मा

heat of condensation
१ संघनन ऊष्मा २ द्रवण ऊष्मा

heat of dilution
विरलन ऊष्मा

heat of dissociation
विचरण ऊष्मा

heat of evaporation
स्वयंबाष्पनाचा ऊष्मा

heat of formation
निर्माण ऊष्मा

heat of fusion
वितळणाचा ऊष्मा

heat of hydrogenation
हायड्रोजनन ऊष्मा

heat of ionisation
आयनन ऊष्मा

heat of neutralisation
उदासीनीकरण ऊष्मा

heat of phase transition
प्रावस्था संक्रमण ऊष्मा

heat of reaction
अभिक्रिया ऊष्मा

heat of solution
द्रावण ऊष्मा, विद्रावण उष्णता

heat of transition
स्थित्यंतर ऊष्मा

heat of vaporisation
बाष्पन ऊष्मा

heat resistance
उष्णता रोधन

heat resistant
उष्णता रोधक

heat sealed
उष्णता सांधित

heat unit
ऊष्मा एकक

heat value
उष्णतामूल्य (न.)

heater
ऊष्मिका (स्त्री.)

heavy chain
जड शृंखला

heavy chemicals
भारी रसायने (न.अ.व.)

heavy hydrogen
जड हायड्रोजन

heavy metal
जड धातु

heavy water
जड पाणी

height equivalent of a theoretical plate
सैद्धांतिक चकतीचा उंची तुल्यांक

height of a theoretical plate
सैद्धांतिक चकतीची उंची

helical
सर्पिल

helium (He)
हेलिअम (He) (न.)

helium leak detector
हेलिअम सलन संसूचक

helium nucleus
हेलिअम केंद्रक

helix
हेलिक्स (न.), सर्पिल (न.), वलयावली (स्त्री.)

Heller's test
हेलरची चाचणी

hem
haemo-

hematin
हेमॅटिन (न.)

hematite
रूधिरशास्त्र (न.) (also haematite)

hematolysis
लोहितपेशीविघटन (न.) (also haemolysis)

heme
हेम (न.) (also haem)

heme protein
हेम प्रथिन

hemiacetal
हेमिऍसिटल (न.)

hemicellulose
हेमिसेल्युलोज (न.)

hemiketal
हेमिकेटल (न.)

hemiterpene
हेमिटर्पिन (न.), अर्धटर्पिन (न.)

hemo
haemo

hemochromosis
रक्तवर्णकता (स्त्री.) (also haemochromatosis)

hemocyanin
हेमोसायनिन (न.)

hemodialyser
रक्त व्याश्लेषक (पु.), रक्त अपोहक (पु.)

hemodialysis
रक्त व्याश्लेषण (न.), रक्त अपोहन (न.)

hemodilution
रक्त विरलन (न.)

hemoglobin
हीमोग्लोबिन (न.), रक्तरंजक द्रव्य (न.) (also haemoglobin)

hemoglobinometer
हीमोग्लोबिनमापी (पु.)

hemoglobinopathy
हीमोग्लोबिनविकृति (स्त्री.) (also haemoglobinopathy)

hemoglobinuria
हीमोग्लोबिनमेह (पु.)

hemolyse
लोहितपेशींचे विघटन करणे

hemolysis
hematolysis

hemolytic
लोहितपेशीविघटनी (also haemolytic)

hemolytic anemia
लोहितपेशीविघटनी अरक्तता, लोहितपेशीविघटनी पांडुरोग

hemophilia
हीमोफिलिआ (पु.) (also haemophilia)

hemopoiesis
hematopoiesis

hemopoietic
रक्तजनक, रूधिरजनक, रक्तोत्पादी (also haemopoietic)

hemorrhagic disease
रक्तस्त्रावी रोग

hemosiderin
हीमोसिडेरिन (न.) (also hemosiderin)

hemostatic
रक्तस्त्रावरोधक

hemp
अंबाडी (स्त्री.)

Henderson equation
हेन्डर्सन समीकरण

Henderson-Hasselbatch equation
हेन्डर्सन-हॅसेलबॅच समीकरण

Henle's loop
हेन्ले लूप, हेन्ले वृक्क वलय

Henri equation
हेन्रीचे समीकरण

Hepar reaction
हेपार अभिक्रिया

heparin
हेपॅरिन (न.) (क्लथनविरोधी यकृतद्रव्य)

hepatectomy
यकृत-उच्छेदन (न.)

hepatic
यकृत-

hepatitis
यकृतदाह (पु.)

hepatocyte
यकृतपेशी (स्त्री.)

hepatoma
यकृतकर्करोग (पु.)

hepta
mono  septa

heptane
हेप्टेन (न.)

heptose
हेप्टोज (न.)

heptyl
हेप्टिल (न.)

herbicide
तणनाशक (न.), शाकनाशी (न.)

hereditary disease
आनुवांशिक रोग

hermetically-sealed
१ हवाबंद २ वाताभेद्य

heroin
हेरॉइन (न.) (also heroine)

Hers' disease
हर्सचा विकार (एक प्रकारचा स्लायकोजेन संचयी विकार)

Hershey-Chase experiment
हर्षे-चेस प्रयोग

hertz
हर्टझ (न.) (unit of frequency)

hetero
नैकविध-, असम-, विषम, भिन्न mono  (in comb.)

hetero-atom
विषमाणु (पु.), भिन्नाणु (पु.)

heterocyclic compound
विषमाणुवलयी संयुग, भिन्नाणुवलयी संयुग

heterocyclic intermediates
विषमाणुवलयी माध्यमिके (न.अ.व.), भिन्नाणुवलयी माध्यमिके (न.अ.व.)

heterocyclic nucleus
विषमाणुवलयी केंद्रक, भिन्नाणुवलयी केंद्रक

heterofil
बहुवारिक मिश्रणतंतु (पु.), हेटेरोफिल (न.)

heterogeneity
नैकविधता (स्त्री.), असमता (स्त्री.)

heterogeneous
नैकविध, असम

heterogeneous equilibrium
नैकविध समतोल

heterogeneous radiation
नैकविध प्रारण

heterogeneous system
नैकविध संहति, असम संहति

heterolysis
असम विखंडन (न.) (also heterolytic fission)

heterophase
विषमप्रावस्था (स्त्री.) adj. विषमप्रावस्था

heteropolar
विषमधुवी

hexa
षट्-, षष्ठ- mono  (in comb.)

hexagonal
षट्कोनी

hexamethonium bromide
हेक्झॅमिथोनिअम बोमाइड

hexamethylene diamine
हेक्झॅमेथिलीन डायामाइन

hexamethylenetetramine
हेकझॅमेथिलीनटेट्रामाइन (न.)

hexane
हेक्झेन (न.)

hexokinase
हेक्सोकायनेज (न.)

hexosamine
हेक्सोसॅमाइन (न.)

hexose
हेक्सोज (न.)

hexose monophosphate oxidative pathway
हेक्सोज मोनोफॉस्फेट ऑक्सिडनी मार्ग

hexose monophosphate pathway
हेक्सोज मोनोफॉस्फेट पार्श्वपथ (also called hexose monophosphate pathway or Warburg-Dickens-Horecker cycle)

hexyl
हेक्झिल

hexyl resorcinol
हेक्झिल रिसॉर्सिनॉल

high density
उच्च घनता

high explosive
तीव्र स्फोटक

high polymer
प्रबहुवारिक (न.)

high resistance
उच्च रोध

high wet modulus fibre
आर्द्रावस्थित उच्च मापांकी तंतु

high-density lipoprotein
उच्चघनता लिपोप्रोथिन (abbr. HDL)

high-density polyethylene
उच्चघनता पॉलिइथिलिन (abbr. HDPE)

high-energy bond
उच्च-ऊर्जा बंध

high-energy compound
उच्च-ऊर्जा संयुग

high-energy phosphate donor
उच्च-ऊर्जा फॉस्फेट दाता

high-frequency current
उच्च-वारंवारता धारा

high-frequency method
उच्च वारंवारता पद्धति

high-frequency titration
उच्च-वारंवारता अनुमापन

high-performance liquid chromatography
high-pressure liquid chromatography

high-pressure
अतिदाब, उच्च-दाब-

high-pressure arc lamp
उच्च-दाब प्रज्योत दीप

high-pressure liquid chromatography
उच्च-दाब द्रव वर्णलेखन, उच्चकार्यी द्रव वर्णलेखन (abbr. HPLC) (also high-performance liquid chromatography)

high-vacuum
अतिनिर्वात, अतिनिर्वाती

higher grating order
उच्चस्तर जाल क्रम

higher homologue
उच्च समजातिक, उच्च समश्रेणीय

highest occupied molecular orbital
व्याप्त उच्चतम रेणुकक्षिका (abbr. HOMO)

Hildebrand electrode
हिल्डेबॅन्ड इलेक्ट्रोड

Hill equation
हिल समीकरण

Hill reaction
हिल समीकरण

hippuric acid
हिप्युरिक आम्ल

hirudin
हिरूडिन (न.)

histamine
हिस्टॅमाइन (न.)

histidine
हिस्टिडीन (न.)

histidinemia
हिस्टिडीन विकार (पु.)

histochemistry
ऊतिरसायनशास्त्र (न.)

histology
ऊतिशास्त्र (न.)

histone
हिस्टोन (न.)

Hittorf cell
transference cell

Hittorf number
हिटॉर्फ अंक (also called transference number or transport number)

HMDE
HMDE  (abbr. of hanging mercury drop electrode)

HMT
HMT  (abbr. of hexamethylenetetramine)

Hofmann reaction
हॉफमन अभिक्रिया

Hofmann rule
हॉफमन नियम

Hofmann test
हॉफमनची चाचणी

Hohnson-Ogston effect
जॉन्स्टन-ऑगस्टन परिणाम

hole
१ (for lack of electron) वंचिका (स्त्री.) २ छिद्र (न.)

hole formalism
वंचिका मीमांसा

hollow cathode lamp
खोलगट कॅथोड दीप

holmium (Ho)
होल्मिअम (Ho) (न.)

holoenzyme
संविकर (पु.)

homeostasis
१ अंतःस्थितिस्थिरण (न.) २ अंतःस्थितिस्थिरावस्था (स्त्री.)

homeostatic
अंतःस्थिरावस्थी

homo
HOMO  (abbr. of highest occupied molecular orbital)

HOMO
HOMO  (abbr. of highest occupied molecular orbital)

homocentric rays
एककेंद्री किरण (पु.अ.व.)

homocyclic
समाणुवलयी

homocyclic compound
समाणुवलयी संयुग

homocyclic nucleus
समाणुवलयी केंद्रक

homocysteine
होमोसिस्टीन (न.)

homocystinuria
होमोसिस्टीनमेह (पु.), होमोसिस्टीनमूत्रता (स्त्री.)

homogenate
ऊति समांगीकृत (न.), पेशी समांगीकृत (न.)

homogeneity
एकविधता (स्त्री.), समांगता (स्त्री.)

homogeneous
सम एकविध

homogeneous equilibrium
सम समतोल, एकविध समतोल

homogeneous precipitation
एकविध अवक्षेपण, एकजिनसी अवक्षेपण

homogeneous radiation
एकविध प्रारण

homogeneous system
एकविध संहति, सम संहति

homogenisation
समांगन (न.), समांगीकरण (न.)

homogeniser
समांगित्र (न.)

homolactic fermentation
लॅक्टिक आम्लदायी किण्वन

homologoue
समश्रेणीय (न.) analogue

homologous
१ समजातीय २ समरचनात्मक ३ समश्रेणीय analogous, similar

homologous chromosomes
समरचनात्मक सुणसूत्रे (न.अ.व.)

homologous pair
समजातीय जोडी

homologous series
समजातीय श्रेणी

homology
समजातीयता (स्त्री.)

homolysis
समविखंडन (न.) (also homolytic fission)

homopolar
समधुवी

homopolymer
समांगीबहुवारिक (पु.)

honey
मध (पु.)

honeydew honey
हनिड्यु मध, दव मध

hood
निमुळते आच्छादन (न.), टप (पु.), हुड (न.)

Hopkins-Cole reaction
हॉपकिन्स-कोले अभिक्रिया (also called glyoxylic acid reaction)

hopper
मोठे नरसाळे (न.) हॉपर (न.)

hormone
संप्रेरक (पु.), हार्मोन (पु.)

horse-power
अश्वशक्ति (स्त्री.)

Hortvet freezing test
हॉर्टव्हेट गोठण चाचणी (दुधाच्या भेसळीची चाचणी)

hot water funnel
उष्ण जल नरसाळे

hot-bath
उष्ण-मज्जनी (स्त्री.)

hot-wire detector
उष्ण-तार संसूचक

HPLC
HPLC  (abbr. of high-pressure liquid chromatography)

Hudson rule
हडसन नियम

Hudson's lactone rule
हडसनचा लॅक्टोन नियम

hue
वर्णछटा (स्त्री.)

human chorionic gonadotrophin
मानवी जरायु जननग्रंथिपोषी, मानवी जरायु गोनॅडोट्रॉफिन (abbr. HCG)

humid
आर्द्र

humidity
आर्द्रता (स्त्री.)

humour
द्रव (पु.) (also humor)

Hund rule
हुंड नियम

hyaluronic acid
हायल्युरॉनिक आम्ल

hyaluronidase
हायल्युरोनिडेज (न.)

hybrid
१ संकर (पु.) २ संकरज (पु.) adj. संकरित

hybrid bond
संकरित बंध

hybridisation
संकरण (न.)

hydentoin
हायडन्टॉइन (न.)

hydrargyrum (Hg)
मर्क्युरी (Hg) (स्त्री.), पारा (पु.), पारद (पु.) (mercury)

hydrate
हायड्रेट (न.) v.t.i. सजल करणे, सजल होणे

hydrated
सजलित, सजलीकृत

hydrated ion
सजलित आयन

hydration
सजलन (न.)

hydration of ion
आयनचे जलीकरण

hydraulic main
पाण्याचा मुख्य नळ

hydraulics
द्रवगतिशास्त्र (न.)

hydrazide
हायड्राझाइड (न.)

hydrazine
हायड्राझिन (न.)

hydrazino-
हायड्राझिनो (comb. form)

hydrazo benzene
हायड्रॅझो बेन्झीन

hydrazo-
हायड्रॅझो- (comb. form)

hydrazoic
हायड्रॅझोइक

hydrazone
हायड्राझोन (न.)

hydride
हायड्राइड (न.)

hydroboration
हायड्रोबोरेनन (न.)

hydrocarbon
हायड्रोकार्बन (न.)

hydrocarbon series
हायड्रोकार्बन श्रेणी

hydrocellulose
हायड्रोसेल्युलोज (न.)

hydrochloric acid
हायड्रोक्लोरिक आम्ल

hydrochloric acid solution
हायड्रोक्लोरिक आम्ल द्रावण

hydrochloride
हायड्रोक्लोराइड (न.)

hydrofluoric acid
हायड्रोफ्लोरिक आम्ल

hydroforming
हायड्रोसंभवन (न.)

hydrogel
जलयुक्त जेल (न.), हायड्रोजेल (न.)

hydrogen (H)
हायड्रोजन (H) (पु.)

hydrogen bomb
हायड्रोजन बॉम्ब

hydrogen bond
हायड्रोजन बंध

hydrogen bonding
हायड्रोजन बंधन

hydrogen carbonate
हायड्रोजन कार्बोनेट

hydrogen discharge tube
हायड्रोजन विमोचन नलिका

hydrogen electrode
हायड्रोजन इलेक्ट्रोड

hydrogen fluoride
हायड्रोजन फ्लुराइड

hydrogen ion
हायड्रोजन आयन

hydrogen ion concentration
हायड्रोजन आयन संहति

hydrogen ion exponent
हायड्रोजन आयनी घातांक

hydrogen molecules
हायड्रोजन रेणु

hydrogen overpotential
हायड्रोजन अतिविभव

hydrogen peroxide
हायड्रोजन पेरॉक्साइड

hydrogen sulfide
हायड्रोजन सल्फाइड

hydrogen sulfite
हायड्रोजन सल्फाइट

hydrogen thermometer
हायड्रोजन तापमापी

hydrogen-gas electrode
हायड्रोजन-वायु इलेक्ट्रोड

hydrogen-oxygen coulometer
हायड्रोजन-ऑक्सिजन कूलोममापी

hydrogenate
हायड्रोजनित करणे

hydrogenated oils
हायड्रोजनित तेले (न.अ.व.)

hydrogenated vegetable oil
हायड्रोजनित वनस्पति तेल (उदा. वनस्पति तूप)

hydrogenation
हायड्रोजनन (न.)

hydrogenation of fats
hardening of fats

hydrogenolysis
हायड्रोजनकृत अपघटन (न.)

hydroilysis
जलीय अपघटन (न.)

hydrolith
हायड्रोलिथ (न.)

hydrolyse
जलापघटन करणे, जलापघटन होणे

hydrolysis constant
जलीय अपघटन स्थिरांक

hydrolyte
जलीय अपघटनी (स्त्री.)

hydrolytic
जलापघटनीय

hydrolytic enzyme
जलापघटनीय विकर

hydrolytic reaction
जलापघटनी अभिक्रिया

hydrometallurgy
जलीय धातुविद्या (स्त्री.)

hydrometer
तरकाटा (पु.)

hydronium ion
हायड्रोनिअम आयन

hydronium ion concentration
हायड्रोनिअम आयन संहति

hydrophile
जलारागी (also hydrophilic)

hydrophobic
जलविरोधी, जलापकर्षि

hydroquinol
हायड्रोक्विनोल (न.)

hydroquinone
हायड्रोक्विनोन (न.)

hydrosilicofluoric acid
हायड्रोसिलिकोफ्लुरिक आम्ल (also called fluosilic acid)

hydrosol
हायड्रोसॉल (न.)

hydrostatic
द्रवस्थितिक

hydrostatic balance
द्रवस्थितिक तुला

hydrostatic steriliser
द्रवस्थितिक निर्जंतुकरण यंत्र

hydrostatics
द्रवस्थितिशास्त्र (न.)

hydrous
हायड्रस, सजल anhydrous, निर्जल, aqueous, जलीय

hydrous oxide
सजल ऑक्साइड

hydroxide
हायड्रॉक्साइड (न.)

hydroxide carbonate mixture
हायड्रॉक्साइड कार्बोनेट मिश्रण

hydroxide ion
हायड्रॉक्साइड आयन

hydroxide pH reference standard
हायड्रॉक्साइड pH संदर्भ मानक

hydroxide-ion concentration
हायड्रॉक्साइड आयन संहति

hydroxy-
हायड्रॉक्सि-

hydroxyallysine
हायड्रॉक्सिऍलिसाइन (न.)

hydroxyl
हायड्रॉक्सिल

hydroxyl group
हायड्रॉक्सिल गट

hydroxylamine
हायड्रॉक्सिलामाइन (न.)

hydroxylamino
हायड्रॉक्सिलऍमिनो (न.)

hydroxylase
हायड्रॉक्सिलेज (न.)

hydroxylation
हायड्रॉक्सिलन (न.)

hydroxyproline
हायड्रॉक्सिप्रोलाइन (न.)

hydtocortisone
हायड्रोकॉर्टिसोन (न.)

hygrometer
आर्द्रतामापी (पु.)

hygroscopic
आर्द्रताशोषी-, आर्द्रताशोषक-

hygroscopic substance
आर्द्रताशोषी पदार्थ

hygroscopicity
आर्द्रताशोषकता (स्त्री.)

hyper
अति-, परा-, हायपर-

hyper interaction
अतिसूक्ष्म अन्योन्यक्रिया

hyperacidity
अतिआम्लता (स्त्री.)

hyperchloremia
अतिक्लोराइडरक्तता (स्त्री.)

hyperchlorydria
अतिहायड्रोक्लोरिक आम्लता (स्त्री.), जठर अतिआम्लता (स्त्री.)

hypercholesterolemia
अतिकोलेस्टेरॉलरक्तता (स्त्री.)

hyperchromic
वर्णतीव्रतावर्धी

hyperchromic effect
वर्णातिशोषण परिणाम

hyperchromicity
वर्णातिशोषणता (स्त्री.) (also hyperchromism)

hyperconjugation
बंधरहित संस्पंदन (न.)

hyperfine coupling constant
अतिसूक्ष्म युग्मन स्थिरांक

hyperfine spectrum
अतिसूक्ष्म पंक्ति

hyperfine splitting
अतिसूक्ष्म विलगन

hyperfine structure
अतिसूक्ष्म संरचना

hyperglycemia
अतिशर्करारक्तता (स्त्री.)

hyperglycemic-glycogenolytic factor
glucagon

hyperkalemia
अतिपोटॅशिअमरक्तता (स्त्री.) (also hyperpotassemia)

hyperpotassemia
hyperkalemia

hyperprolinemia
अतिप्रोलीनरक्तता (स्त्री.)

hyperrtension
अतिरक्तदाब (पु.)

hypertensive agent
अतिरक्तदाबकारी (पु.), रक्तदाबवर्धक (पु.)

hyperthermia
ज्वर (पु.), ताप (पु.)

hyperthyroidism
thyroid hyperfunction

hypertonic solution
अतिपरासरणी द्रावण

hyperventilation
रक्तातिसंवातन (न.)

hypervitaminosis
अतिव्हिटॅमिनता (स्त्री.), अतिजीवनसत्त्वता (स्त्री.)

hypnotic
निद्राकारी

hypo
हायपो (also called hyposulphate_

hypo halite
हायपो हलाइट

hypo iodite
हायपो आयोडाइट

hypo solution
हायपो द्रावण

hypo-
अव-, हायपो-, निम्न-

hypocalcemia
निम्नकॅल्शिअमरक्तता (स्त्री.)

hypocalcemic factor
calcitonin

hypochloremia
निम्नक्लोराइडरक्तता (स्त्री.)

hypochlorhydria
निम्नहायड्रोक्लोरिक आम्लता (स्त्री.)

hypochlorous
हायपोक्लोरस

hypocholesterolemia
निम्नकोलेस्टेरॉल रक्तता (स्त्री.)

hypochromic anemia
निम्नरक्तवर्णी पांडुरोग

hypochromic effect
वर्णनिम्नशोषण परिणाम

hypochromicity
वर्णनिम्न-शोषणता (स्त्री.) (also hypochromism)

hypoclorite
हायपोक्लोराइट (न.)

hypofibrinogenemia
निम्नफायबिनोजेन रक्तता (स्त्री.)

hypogammaglobulinemia
निम्नगॅमाग्लोब्युलिन रक्तता (स्त्री.)

hypoglycemia
निम्नशर्करारक्तता (स्त्री.)

hypoglycemic factor
unsulin

hypokalemia
निम्नपोटॅशिअमरक्तता (स्त्री.) (also hypopotassemia)

hyponatremia
निम्नसोडिअमरक्तता (स्त्री.)

hypophosphatemia
निम्नफॉस्फेटरक्तता (स्त्री.)

hypophsphite
हायपोफॉस्फाइट (न.)

hypophysectomy
पीयूषिका उच्छेदन (न.)

hypophysin
हायपोफायझिन (न.)

hypophysis
pitutary

hypoplasia
अववृद्धि (स्त्री.), अल्पविकसन (न.)

hypopotassemia
hypokjalemia

hyposulphate
हायपोसल्फेट (न.), सोडिअम थायोसल्फेट (न.) (also called hypo) (also known as sodium thiosulfate)

hyposulphite
हायपोसल्फाइट (न.)

hypotensive agent
रक्तदाब मंदक

hypothalamic hormone
अधश्चेतक संप्रेरक

hypothalamus
अधश्चेतक (पु.)

hypothesis
१ परिकल्पना (स्त्री.) २ गृहित (न.), पक्ष (पु.) theory

hypothetical process
परिकल्पनात्मक प्रक्रिया, परिकल्पित प्रक्रिया

hypothyrodism
अवटुअल्पक्रियता (स्त्री.)

hypotonic expansion
अवताण विस्तार

hypoventilation
रक्तनिम्नसंवातन (न.)

hypovitaminosis
अल्पजीवनसत्त्वता (स्त्री.), निम्नव्हिटॅमिनता (स्त्री.)

hypoxanthine
हायपोझॅन्थीन (न.)

hypoxia
anoxia

hypsochrome
वर्णापकर्षी (स्त्री.)

hypsochromic effect
वर्णापकर्षी परिणाम

I
I (आयोडिन) (symbol for iodine)

ice colurs
१ बर्फ वर्णके (पु.अ.व.) २ बर्फ रंजक (पु.अ.व.)

iceland spar
आइसलँड स्पार

icing glass
आइसिंग ग्लास

ICSH
ICSH  (abbr. of interstitial cell-stimulating hormone)

ideal gas
आदर्श वायु (also perfect gas)

ideal solution
आदर्श द्रावण

identical
१ एकच, अभिन्न २ सरूप similar

identical twins
एकांडज जुळे

identity
अनन्यता (स्त्री.)

identity element
अनन्यता लक्षण

ignite
पेटवणे, पेटणे, जाळणे, जळणे

ignition
१ ज्वलन (न.) २ पेटणे (न.)

ignition of precipitate
अवक्षेप ज्वलन

ignition point
ज्वलनांक (पु.)

ignition temperature
ज्वलन तापमान

ignition tune
ज्वलन नळी

iion exchange resin
आयन-विनिमय राळ, आयन-विनिमय रेझिन

ijfinite
अनंत, अपरिमित

Ilkovic equation
इल्कोव्हिक समीकरण

illuminant
दीप्तिदायक, दीप्तिदायी

illuminated
दीप्त

illuminating gas
दीप्ति वायु

illuminating power
दीपन शक्ति

illumination
दीपन (न.)

illumination intensity
दीप्ति तीव्रता, दीपन तीव्रता

image
प्रतिमा (स्त्री.)

imdazole
इमिडॅझोल (न.)

imidazole group
इमिडॅझोल गट

imidazolone
इमिडॅझोलोन (न.)

imide
इमाइड (न.)

imido-
इमिडो-

imine
इमाइन (न.)

immersion
निमज्जन (न.)

immersion electrode
निमज्जन इलेक्ट्रोड

immersion refractometer
निमज्जन अपवर्तनांकमापी

immersion test
निमज्जन चाचणी

immiscible
अमिश्रणीय

immiscible solvent
अमिश्रणीय द्रावक

immobile
अचलिष्णु stable, स्थिर, स्थायी, stationary, स्थावर, स्थाणु, steady, अचर, निश्चल

immobile system
अचल पद्धति

immune
प्रतिक्षम, प्रतिरक्षित

immune response
प्रतिक्षम प्रतिसाद (also called atibody response)

immunisation
प्रतिक्षमन (न.), प्रतिक्षम करणे (न.)

immunise
प्रतिक्षम करणे, प्रतिरक्षित करणे

Immunity
प्रतिक्षमता (स्त्री.)

immunoassay
प्रतिक्षमता आमापन (न.)

immunochemistry
प्रतिक्षमता रसायनशास्त्र (न.)

immunoelectrofocusing
प्रतिक्षमता विद्युत नाभीयन (न.)

immunoelectrophoresis
प्रतिक्षमता विद्युतकणसंचलन (न.)

immunoglobulin
इम्युनोग्लोब्युलिन (न.)

immunology
प्रतिक्षमताशास्त्र (न.)

impact
आघात (पु.)

impedence matching
संरोध संतुलन

impedence of circuit
परिपथ संरोध

imperfect fas
अपरिपूर्ण वायु

impermeable
अपार्य

impervious
अप्रवेश्य

implement
अवजार (न.) apparatus

imprecise
संदिग्ध inaccurate

impregnable
अंतर्वेध्य

impregnate
अंतर्वेध करणे

impregnated
अंतर्विद्ध

impregnated reagent paper
अंतर्विद्ध अभिकारक कागद

impregnation
अंतर्वेधन (न.)

impurity
१ (quality) अशुद्धता (स्त्री.) २ (substance) अशुद्ध पदार्थ (पु.), अशुद्ध (न.), अपद्रव्य (न.)

in situ
स्वस्थानाते, स्वस्थानी

in virto
पात्रात, शरीरबाह्य (प्रयोगशाळेत)

in vivo
जीवात, शरीरात (जीवितावस्थेत)

in-plane bending
प्रतलगत नमन

inaccurate
१ चुकीचा २ अयथार्थ imprecise, संदिग्ध, incorrect, चूक, चुकीचा, wrong, चूक

inactivation
निष्क्रियण (न.), निष्क्रिय होणे (न.)

inactive
निष्क्रिय करणे

inactive
१ निष्क्रिय २ प्रभावहीन

inactive compound
निष्क्रिय संयुग

inactive infrared vibrational mode
प्रभावहीन अवरक्त कंपन प्रकार

inactivity
निष्क्रियता (स्त्री.)

inanition
१ असात्मीकरण विकार (पु.) २ अनाहारी शक्तिपात (पु.)

incandescence
तापदीप्ति (स्त्री.) brightness

incandescent source
तापदीप्त प्रभव

incendiary
(tending to cause combustion) आगलाव्या दहनकारी

incinerate
भस्म करणे, भस्म होणे

incineration
भस्मन (न.), भस्मीकरण (न.)

incineration dish
भस्मीकरण पात्र, भस्मीकरण बशी

inclination
१ कल (पु.) २ नति (स्त्री.)

inclusion
अंतर्वेशन (न.)

inclusion complex
१ अंतर्वेशी जटिले (न.अ.व.) २ अंतर्वेशी संकुले (न.अ.व.)

incoherant rays
असंसंजित विकिरण

incombustible
अदहनीय

incompatibility
असंगत

incompressibility
असंपीड्यता (स्त्री.)

inconngruent melting point
असम द्रवणांक

incorrect
चूक, चुकीचा inaccurate

increment evaluation method
वाढ मूल्यमापन पद्धति

incrustation
पटल (न.), कवच (न.)

incubation
उबवणे (न.), उबवण (न.)

incubation period
उबवण अवधि

indamines
इन्डामान्स (न.)

indanthrene dyes
इन्डान्थ्रीन रंजक (पु.अ.व.)

indanthrone
इन्डान्थ्रोन (न.)

indestructibility
अविनाशित्व (न.)

indeterminate error
अनिर्धारणीय त्रुटि

index
निर्देशांक (पु.)

index of refraction
अपवर्तनांक (पु.)

indican
इंडिकन (न.)

indicator
दर्शक (पु.)

indicator blank
दर्शकाचा अनुमापनांक

indicator electrode
दर्शक इलेक्ट्रोड

indigo
इंडिगो (न.), नीळ (स्त्री.) adj. आकाशी, अस्मानी

indigotin
इंडिगॉटिन (न.)

indirect complement fixation test
अप्रत्यक्ष परिपूरक बद्धन चाचणी (also called Rice test)

indirect fluorescent antibody technique,
अप्रत्यक्ष प्रतिदीप्ति प्रतिद्रव्य तंत्र (also sandwich technique)

indirect spectrophotometry
अप्रत्यक्ष पंक्तिअनुदीप्तिमिति

indium (In)
इंडिअम (In) (न.)

induced polarisation
प्रेरित धुवण

induced radio-activity
प्रेरित किरणोत्सारिता (also called artificial radio-activity)

induced reaction
प्रेरित अभिक्रिया (also sympathetic reaction)

inductance
प्रेरितता (स्त्री.) conduction

induction
प्रवर्तन (न.)

induction furnace
प्रवर्तन भट्टी

inductive effect
प्रवर्तनिक परिणाम

inductive reactance
प्रेरण प्ररोध

inductometric effect
इंडक्टोमेरी परिणाम

inductor-input filter
प्रेरक-निविष्ट निस्यंदक

industrial chemistry
औद्योगिक रसायनशास्त्र

industrial production
औद्योगिक उत्पादन

industrial waste water
टाकाऊ औद्योगिक पाणी

industrial water
औद्योगिक पाणी

inelastic scattering
अप्रत्यास्थ विकिरण

inequality of balance arm
तुला भुजा असमानता

inert
निष्क्रिय, अक्रिय

inert electrode
निष्क्रिय इलेक्ट्रोड

inert element
निष्क्रिय मूलद्रव्य

inert gas
अक्रिय वायु

inert oxide
निष्क्रिय ऑक्साइड

inert substance
निष्क्रिय पदार्थ (पु.अ.व.)

inert support phase
निष्क्रिय आधार प्रावस्था

inertia
जडत्व (न.)

infection
संसर्ग (पु.), संक्रमण (न.)

infectious disease
संसर्गजन्य रोग, सांसर्गिक रोग

infinite dilution
अपरिमित विरलन, अपरिमित विरलता

inflammability
ज्वालाग्राहिता (स्त्री.)

inflammable
ज्वालाग्राही, ज्वलनशील

inflammation
प्रदाह (पु.)

inform error of metabolism
आनुवंशिक चयापचयी दोष

infra-
अव-

infrangible
अभंगुर

infrared
अवरक्त

infrared absorption
अवरक्त अवशोषण

infrared absorption band
अवरक्त अवशोषण पट्ट

infrared absorption spectra
अवरक्त अवशोषण पंक्ती (स्त्री.अ.व.)

infrared analyser
अवरक्त विश्लेषित्र

infrared analysis
अवरक्त विश्लेषण

infrared detector
अवरक्त संसूचक

infrared probe
अवरक्त शोधसाधन

infrared process analyser
अवरक्त प्रक्रिया विश्लेषित्र

infrared radiation
अवरक्त प्रारण

infrared radiation source
अवरक्त प्रारण प्रभव

infrared rays
अवरक्त किरण (पु.अ.व.)

infrared region
अवरक्त भाग

infrared sample handling
अवरक्त नमुना हाताळणी

infrared spectrometer
अवरक्त पंक्तिमापी

infrared spectrophotometer
अवरक्त पंक्तिअनुदीप्तिमापी

infrared spectroscopy
अवरक्त पंक्तिदर्शन

infrared spectrum
अवरक्त पंक्ति

infusible
न वितळणारा अद्रवणीय, अगलनीय

ingot
पाट (पु.)

ingradient
घटकद्रव्य (न.) component

ingrain dye
अंतर्जनित रंजक

inhibit
संदमन करणे

inhibition
संदमन (न.)

inhibitor
संदमक (पु.)

inidirect analysis
अप्रत्यक्ष विश्लेषण

initiation
प्रारंभन (न.)

initiation factor
प्रारंभन घटक

initiator
प्रारंभक (पु.)

injection
अंतःक्षेपण (न.)

injection moulding
अंतःक्षेपण रूपण, अंतःक्षेपी साचेकाम

injection of sample
नमुना अंतःक्षेपण

inlet system
आगम यंत्रणा

inner complex
१ अंतर्जटिल (न.) २ अंतःसंकुल (न.)

inner quantum number
अंतःक्वांटम अंक

inner salt
अंतःक्षार (पु.)

innoculation
संरोपण (न.)

inodine
इनोसिन (न.)

inorganic
अकार्बनी

inorganic chemistry
अकार्बनी रसायनशास्त्र

inorganic colourants
अकार्बनी रंगद्रव्ये (न.अ.व.)

inorganic compound
अकार्बनी संयुग

inorganic salt
अकार्बनी क्षार

inosinic acid
इनोसिनिक आम्ल

inositol
इनोसिटॉल (न.) (also called muscle sugar)

inphase
प्रावस्थिक

input
निविष्टि (स्त्री.)

input power
निविष्टि शक्ति

insecticide
कीटकनाशक (न.)

insolubility
अद्रावणीय, अद्राव्य

insoluble residue
अद्रावणीय अवशेष, अद्राव्य अवशेष

insoluble substance
अद्रावणीय पदार्थ

instability constant
अस्थिरता स्थिरांक

instant food
झटपट अन्न

instrument
१ साधन (न.) २ उपकरण (न.) apparatus

instrumental analysis
उपकरण विश्लेषण

instrumental deviation
उपकरण विचलन

instrumental error
उपकरण त्रुटि

instrumentation
१ उपकरणसाधना (स्त्री.) २ उपकरणयोजन (न.)

insulate
रोध करणे

insulated
रोधीकृत, रोधित

insulation
रोधन (न.), रोध (पु.)

insulator
रोधी (पु.), रोधक (पु.)

insulin
इन्सुलिन (न.), इन्शुलिन (न.), निम्न शर्करारक्तता संप्रेरक (पु.) (also hypoglycemic factor)

intake
अंतर्ग्रहण (न.)

integral heat of dilution
संकलन विरलन उष्णता

integral heat of solvent
संकलन द्रावण उष्णता

integrating sphere
संकलन गोल

integration
१ संकलन (न.), संकलनक्रिया (स्त्री.) २ एकात्मीकरण (न.), एकात्म करणे (न.)

intensification
१ तीव्रन (न.) २ सधनन (न.)

intensity
तीव्रता (स्त्री.)

intensive property
स्थायी गुणधर्म

inter
१ (between; among; carried on between; shared by or derived from two or more) आंतर २ (mutual, reciprocal) अन्योन्य-

inter esterification
आंतर एस्टरन

Inter radical reaction
आंतर मूलक अभिक्रिया

interaction
अन्योन्यक्रिया (स्त्री.)

interatomic
आंतराणु-

interface
आंतरपृष्ठ (न.)

interfacial surface energy
आंतरपृष्ठीय पृष्ठ ऊर्जा

interfacial zone
आंतरपृष्ठीय क्षेत्र

interfcial electrode potential
आंतरपृष्ठीय इलेक्ट्रोड विभव

interference
व्यतिकरण (न.)

interference filter
व्यतिकरण निस्यंदक

interference fringe method
व्यतिकरण किनार पद्धति

interference wedge
व्यतिकरण पाचर

interfering rays
व्यतिकारी किरण (पु.अ.व.), व्यतिकरण किरण (पु.अ.व.)

interferometer
व्यतिकरणमापी (पु.)

interferometric infrared spectrophotometer
व्यतिकरणमितीय अवरक्त पंक्तिअनुदीप्तिमापी

interferometry
व्यतिकरणमिति (स्त्री.)

interferon
इंटरफेरॉन (न.)

interhalogen compound
आंतरहॅलोजन संयुग

interionic attraction
आंतरआयनी आकर्षण

interlocking lattice
अंतर्बंधी जालक

intermediary metabolism
माध्यमिक चयापचय

intermediate phases
माध्यमिक प्रावस्था (स्त्री.अ.व.)

intermediates
माध्यमिक द्रव्ये (न.अ.व.), माध्यमिके (न.अ.व.)

intermedin
इंटरमेडिन (न.)

intermedin
इंटरमेडिन (न.)

intermetallic
आंतरधातु-

intermetallic compound
आंतरधातु संयुग

intermittency effect
असंततता परिणाम

intermolecular
आंतररेण्वीय, आंतररेणु-

intermolecular hydrogen bonding
आंतररेणु हायड्राजन बंधन

intermolecular reaction
आंतररेण्वीय अभिक्रिया

internal
आंतरिक, अंतर्गत, अंतः-

internal anhydride
आंतरिक अनहायड्राइड

internal compensation
आंतरिक प्रतिपूरण

internal compensation of optical rotation
प्रकाशीय घूर्णनाचे आंतरिक प्रतिपूरण

internal conversion
आंतरिक रूपांतरण

internal conversion electron
आंतरिक रूपांतरण इलेक्ट्रॉन

internal electrolysis
आंतरिक विद्युतापघटन

internal indicator
आंतरिक दर्शक

internal quenching
अंतःशमन (न.)

internal reflection
आंतरिक परावर्तन

internal resistance
आंतरिक रोध

internal return
आंतरिक प्रत्यागमन

internal secretion
अंतःस्त्राव (पु.)

internal standard method
आंतरिक मानक पद्धति

internal symmetry
आंतरिक सममिति

internally
आतून, अंतः-

internally-compensated
अंतःप्रतिपूरित

international atomic weights
आंतरराष्ट्रीय अणु भार

International Union of pure and Applied Chemistry
आंतरराष्ट्रीय शुद्ध व उपयोजित रसायनशास्त्र संस्था (abbr. IUPAC)

International Union of Pure and Applied Chemistry convention
आंतरराष्ट्रीय शुद्ध व उपयोजित रसायनशास्त्र संस्था संकेत (abbr. IUPAC convention)

International unit
आंतरराष्ट्रीय एकक (abbr. IU)

Interphase
आंतरप्रावस्था (स्त्री.)

Interphase cycle
आंतरप्रावस्था चक्र

Interplanar crystal spacing
स्फटिकातील प्रतल अंतर

Interstice
१ पोकळी (स्त्री.) २ अंतराल (न.)

interstitial cell-stimulating hormone
(पीयूषिका) अंतरालीय पेशीउद्दीपक संप्रेरक ( abbr. ICSH)

Interstitial compound
आंतरछिद्री संयुग

Interval
अंतराल (न.) region

Intestinal juice
आंत्ररस (पु.)

intestine
आंत्र (न.)

intolerance
असह्यता (स्त्री.)

intra-
अंतर-, अंतः-

intra-atomic
अंतराणु-

intra-molecular
अंतर्रेणु

intramolecular condensation
अंतर्रेणु संघनन

intramolecular hydrogen bonding
अंतर्रेणु हायड्रोजन बंधन

intramolecular reaction
अंतर्रेण्वीय अभिक्रिया

intramuscular injection
अंतरस्नायु अंतःक्षेपण

intravenous
शिरेतील, शिरांतर्गत

intrinsic
अंगभूत, आंतरिक, अंतस्थ, निज

intrinsic energy
निज ऊर्जा, अंगभूत ऊर्जा, आंतरिक ऊर्जा

intrinsic factor
अंतःस्थ घटक

intrinsic resistance
निज रोध, अंगभूत रोध

intrinsic solubility
अंतःस्थ द्रावणीयता, अंगभूत द्रावणीयता

inulin
इन्यूलिन (न.)

invagination
१ अंतर्वेशन (न.) २ अंतर्वलन (न.)

invariable
अचल constant

invention
नवशोध (पु.)

inverse
१ व्यस्त, उलटा २ प्रतिलोम

inverse feedback
ऋण प्श्चप्रदाय, व्यस्त पश्चप्रदाय (also negative feedback)

inverse matrix
प्रतिलोम सारणी

inversely proportional
व्यस्त प्रमाणात

inversion
१ व्यस्तन (न.), पर्यस्तन (न.) २ प्रतिलोमन (न.)

inversion temperature
१ प्रतिलोमन तापमान २ पर्यस्तन तापमान, व्युत्क्रमी तापमान

invert
पर्यस्त, उलटा (also inverted)

invert sugar
व्यस्तन शर्करा, पर्यस्त शर्करा, व्यस्त शर्करा

invertase
इन्वर्टेज (पु.)

invertebrate
अकशेरू, अपृष्ठवंशीय

inverted
invert

inverted combustion
पर्यस्त दहन

inverting inzyme
प्रतिलोमी विकर

invisible ink
अदृश्य शाई

iodate
आयोडेट (न.)

iodate ion
आयोडेट आयन

iodic
आयोडिक आम्ल

iodide
आयोडाइड (न.)

iodide ion
आयोडाइड आयन

iodimetric
आयोडीमितीय

iodimetry
आयोडीमिति (स्त्री.)

iodine (I)
आयोडिन (I) (न.)

iodine coulometer
आयोडिन कूलोममापी

iodine monochloride
आयोडिन मोनोक्लोराइड

iodine number
आयोडिन मूल्यांक

iodo compound
आयोडो संयुग

iodoform
आयोडोफॉर्म (पु.)

iodometric
आयोडोमितीय

iodometric method of analysis
आयोडोमितीय विश्लेषण पद्धति

iodometric method of analysis
आयोडोमितीय विश्लेषण पद्धति

iodometry
आयोडोमिति (स्त्री.)

ion
आयन (पु.)

ion chamber current
आयनी कक्ष धारा

ion exchange
आयन विनिमय

ion exchange column
आयन विनिमयी स्तंभ

ion exchanger
आयन विनिमयित्र

ion exchanger liquid membrane electrode
आयन-विनिमय द्रव पटल इलेक्ट्रोड

ion exchanger reaction
आयन विनिमयी अभिक्रिया

ion exclusion
आयन अपवर्जन

ion microprobe mass analyser
आयन सूक्ष्मशोधसाधन वस्तुमान विश्लेषित्र

ion molecule reaction
आयन रेणु अभिक्रिया

ion pair
आयन युग्म

ion product
आयनी गुणन फल स्थिरांक (also ionic product)

ion-activity reference standard
आयनसक्रियता संदर्भ मानक

ion-collection system
आयन-संकलन यंत्रणा

ion-dipole interaction
आयन-द्विधुवी अन्योन्यक्रिया

ion-exchange chromatography
आयन विनिमय वर्णलेखन

ion-filtration chromatography
आयन-गाळण वर्णलेखन

ion-selective electrode
आयननिवडी इलेक्ट्रोड

ionamine dyes
आयनामाइन रंजक (पु.अ.व.)

ionic
आयनी

ionic bond
आयनी बंध

ionic charge
आयनी प्रभार

ionic compound
आयनी संयुग

ionic conductance
आयनी वाहकता, आयनी प्रवहन

ionic equation
आयनी समीकरण

ionic equilibrium
आयनी समतोल

ionic formula
आयनी सूत्र

ionic migration
आयनी स्थलांतरण

ionic mobility
आयनी गतिशीलता

ionic potential
आयनी विभव

ionic product
ion product

ionic radius
आयनी त्रिज्या

ionic reaction
आयनी अभिक्रिया

ionic strength
आयनी सामर्थ्य

ionic theory
आयनी सिद्धांत

ionic velocity
आयनी वेग

ionisation
आयनन (न.)

ionisation chamber
आयनन कक्ष

ionisation constant
आयनन स्थिरांक

ionisation detector
आयनन संसूचक

ionisation energy
आयनन ऊर्जा

ionisation potential
आयनन विभव

ionisation source
आयनीकरण प्रभव, आयनन प्रभव

ionise
आयनन करणे, आयनन होणे

ionised
आयनित

ionising
आयनकारी

ionising radiation
आयननी प्रारण, आयनकारी प्रारण

ionising solvent
आयनकारी द्रावक

ionone
आयोनोन (न.)

ionophoresis
आयनसंचलन (न.)

ionosphere
आयनावरण (न.)

ionotropy
आयनचलसमघटकता (स्त्री.) anionotropy

iosdensity centrifugation
समघनता अपकेंद्रण (also isopycnic centrifugation)

iridescence
वर्णदीप्ति (स्त्री.) brightness

iridium (Ir)
इरिडिअम (Ir) (न.)

iris
१ डोळ्यातील बाहुली (स्त्री.) २ अनुयोज्य पटल (न.)

iron (Fe)
आयर्न (Fe) (न.), लोखंड (न.), लोह (न.) (ferrum)

iron filling
लोखंडाचा चुरा, लोखंडाचा कीस

iron meteorite
उल्कालोह (न.), अशनिलोह (न.)

iron mordant
लोह बंधक

iron protein
लोह-गंधक प्रथिन, लोह गंधक प्रोटीन

iron sulphate
आयर्न सल्फेट

iron sulphide
आयर्न सल्फाइड

iron-ore
लोहधातुक (न.), आयर्नधातुक (न.)

irradiation
किरणन (न.)

irreducible representation
अलघुरूपित प्रतिरूपण

irreversibility
अप्रतिक्रमणीयता (स्त्री.), अव्युत्क्रमता (स्त्री.)

irreversible
अप्रतिक्रमी, अव्युत्क्रमी

irreversible colloid
अप्रतिक्रमी कलिल

irreversible gel
अप्रतिक्रमी, अव्युत्क्रमी

irreversible inhibitor
अव्युत्क्रमी संदमक

irreversible process
अव्युत्क्रमी प्रक्रिया

irreversible reaction
अव्युत्क्रमी अभिक्रिया

irritant
क्षोभक (पु.)

irritation
क्षोभ (पु.)

isatin
इसॅटिन (न.)

islets of Lagerhans
लँगरहॅन्सच्या द्वीपिका, स्वादुपिंड द्वीपिका

iso-
सम mono  (in comb)

iso-osmotic
सम-परासरणी

isoascorbic acid
आयसोऍस्कॉर्बिक आम्ल

isobar
१ समभारिक (पु.) २ समदाब रेषा (स्त्री.)

isobestic
आयसोबेस्टिक, समविलोपी

isobestic point
समविलोपी बिंदु

isobutyl
आयसोब्युटिल

isochore
समआयतन रेषा (स्त्री.) (also isochor)

isochromatic
समवर्णिक एकरंगी

isocyanide
आयसोसायनाइड (न.)

isocynate
आयसोसायनेट (न.)

isodensity equilibrium centrifugation
समघनता समतोल अपकेंद्रण

isoelectric focusing
समविद्युत नाभीयन (also pH gradient electrophoresis)

isoelectric point
समविद्युत बिंदु

isoelectric protein
समविद्युत प्रथिन

isoelectronic
समैलेक्ट्रॉनी

isoentropic change
समएन्ट्रॉपी प्रवर्तन

isoenzyme
आयसोएन्झाइम (पु.) (also called isoenzyme)

isoflavin
आयसोफ्लेव्हिन (न.) (also called alloxazin)

isograft
सजातीय कलम (न.)

isohydric shift
आयसोहायड्रिक विस्थापन (स्थिर pH विस्थापन) (also isohydric transport)

isoindazole
benzopyrazole

isolable
विलगनीय, विविक्त करण्याजोगा

isolate
विलग करणे

isolated diene
विविक्त डाइन

isolated double bond
विविक्त द्विबंध

isolation
१ विविक्ति (स्त्री.) २ विविक्तीकरण (न.), विलगीकरण (न.)

isomer
समसूत्री (पु.) conformational, isomer, समाविन्यासी समसूत्री, diastereo isomer, अंशप्रतिबिंबी समसूत्री, functional group isomer, क्रियात्मक गट समसूत्री, geometrical isomer, भूमितीय समसूत्री, meso isomer, मेसो समसूत्री, nuclear isomer, न्यूक्लीय समसूत्री,

isomer shift
समसूत्री विस्थापन

isomerase
आयसोमरेज (पु.)

isomeric
समसूत्री-

isomeric group
समसूत्री गट

isomeride
विसमसूत्री (पु.), आयसोमराइड (पु.), समसंरचनी (पु.)

isomerisation
समसूत्री रूपांतरण (न.)

isomerisation reaction
समसूत्री रूपांतरण अभिक्रिया

isomerism
समसूत्रता (स्त्री.) chain isomerism, शृंखला समसूत्रता, configuration isomerism, आविन्यासी समसूत्रता, conformational isomerism, समाविन्यासी समसूत्रता, D and L isomerism, D व L समसूत्रता, d and i isomerism, d व i समसूत्रता, diastereo isomerism,

isometric
सममितीय

isomorph
समरूप (न.)

isomorphic
ixomorphous

isomorphism
समरूपता (स्त्री.), सरूपता (स्त्री.), समाकृतिकता (स्त्री.)

isomorphous
समरूपी, सरूपी, समाकृतिक (also isomorphic)

isomorphous crystal
समाकृतिक मिश्रण, समाकृतिक मिश्रण

isomorphous mixture
समरूपी मिश्रण, समाकृतिक मिश्रण

isomorphous replacement
समरूपी प्रतिस्थापन, समाकृतिक प्रतिस्थापन

isoniazid
आयसोनायऍझाइड (न.)

isonitrile
आयसोनायट्राइल (न.)

isonitroso
आयसोनायट्रोसो (न.)

isopentyl
आयसोपेन्टील

isophthalic acid
आयसोफ्थॅलिक आम्ल

isopolymerphism
समबहुरूपता (स्त्री.)

isoprene
आयसोप्रीन (न.)

isoprene rule
आयसोप्रीन नियम

isopropanol
आयसोप्रॉपेनॉल (न.)

isopycnic centrifugatiuon
isodensity centriffugation

isoquinoline
आयसोक्विनोलिन (न.)

isosceles
समद्विभुज

isosmotic
समपरासरणी, समपरासरणदाबी

isostatic
समस्थितिक

isosteric
समैलेक्ट्रॉनी, समैलेक्ट्रॉन-

isosteric molecule
समैलेक्ट्रॉन संरची रेणु

isosterism
समैलेक्ट्रॉनी संरचना (स्त्री.)

isotactic polymer
एकदिक्शाखी बहुवारिक

isotactic polypropylene fibres
एकदिक्शाखीय पॉलीप्रॉपिलीन तंतू (पु.अ.व.)

isotherm
समतापरेषा (स्त्री.)

isothermal
समतापी

isothermal change
समतापी बदल

isothermal process
समतापी प्रक्रिया

isothermic
समतापीय

isotones
१ (nuclei containing same number of neutrons) समन्यूट्रॉन (पु.अ.व.)

isotonic
१ (solutions having same osmotic pressure) समपरासरी २ समन्यूट्रॉनिक

isotope
समस्थानिक (पु.), समप्रोटॉन (पु.)

isotope dilution analysis
समप्रोटॉनी विरलन विश्लेषण, समस्थानिकीय विरलन विश्लेषण (also isotopic dilution analysis)

isotope exchange
समप्रोटॉनी विनिमय, समस्थानिकी विनिमय

isotope number
समप्रोटॉनी अंक, समस्थानिकी अंक

isotopic
समप्रोटॉनी-, समस्थानिकीय

isotopic abundance
समप्रोटॉनी बहुलता, समस्थानिकी बहुलता

isotopic atomic weight
समप्रोटॉनी अणुभारांक, समस्थानिकी अणुभारांक

isotopic dilution analysis
isotope dilution analysis

isotopic indicator
समप्रोटॉनी दर्शक, समस्थानिकी दर्शक

isotopic substitution
समप्रोटॉनी प्रतियोजन, समस्थानिकी प्रतियोजन

isotopic weight
समप्रोटॉनी भार, समस्थानिकी भार

isotropic
समदैशिक, समदिक

isotropic crystal
समदिक स्फटिक

isozyme
आयसोझाइम (पु.) (also called isoenzyme)

IU
IU  (abbr. of international unit)

IUPAC
IUPAC  (abbr. of International Union of Pure and Applied Chemistry)

IUPAC convention
IUPAC संकेत (आंतरराष्ट्रीय शुद्ध व उपयोजित रसायनशास्त्र संस्था) (abbr. of International Union of Pure and Applied Chemistry convention)

J
J  (abbr. of joule

J-acid
J-आम्ल (न.)

jack-fruit
फणस (पु.)

Jacob and Monod hypothesis
जॅकब आणि मोनॉड परिकल्पना

Jacquemin test for fibres
जॅक्वेमिन तंतु चाचणी

Jaeger converter
जॅगर रूपांतरित्र

jaggery
गूळ (पु.)

jam
जॅम (पु.), मुरांबा (पु.)

Jamaica pepper
allspice

jar
बरणी (स्त्री.), पात्र (न.)

jaw crusher
चर्वण दलित्र

jejunum
मध्यांत्र (न.)

jelly
जेली (स्त्री.)

jellying power
जेलीकरण क्षमता

Jena glass
जेना काच

jet
जेट (न.), फवारा (पु.)

Johnson noise
जॉन्सन कुरव (also called thermal noise)

joining enzyme
संधि विकर (also called ligase)

Jones process
जोन्स प्रक्रिया

Jones reductor
जोन्सचे क्षपणित्र

joule
जूल (न.) (abbr. J) (unit of work and energy)

Joule equivalent
जूल सममूल्य

Joule-Thompson inversion temperature
जूल-थॉम्पसन व्युत्क्रमी तापमान

jowar
ज्वारी (स्त्री.)

junction potential
संधिस्थान विभव

junket
जंकेट (न.) (एक प्रकारचे पनीर)

jute
ताग (पु.), ज्यूट (पु.)

juvenile hormone
अळीपोषक संप्रेरक

juxtaposition
सान्निध्य (न.)

K
K (पोटॅशिअम) (symbol of potassium)

K orbit
K कक्षा

K radiation
K प्रारण

K-absorption edge
K-अवशोषण सीमा

K-electron
K-इलेक्ट्रॉन (न.)

K-electron capture
K-इलेक्ट्रॉनचे प्रग्रहण

K-line
K-रेखा (स्त्री.)

K-region
K-भाग (पु.)

K-shell
K-कक्षक (पु.)

kaffir beer
काफीर बीअर

kainite
केनाइट (न.)

kalium (K)
पोटॅशिअम (K) (न.) (potassium)

kallidin I
कालिडिन I  (also called Iysyl-bradykinin)

kallidin II
कालिडिन II  (also called bradykinin)

kallikerein
कॅलिक्रेइन (न.)

kanamycin
कॅनामायसिन (न.) (antibiotic)

kaoliang
कनिष्ठ तृणधान्य (न.) (also millet or sorghum)

kaolin
केओलिन (न.), चिनीमाती (स्त्री.)

karaya gum
कांडोळ गोंद

kareli diet
ह्रद्रोगाचा पथ्याहार

Karl-Fischer reagent
कार्ल-फिशर अभिकारक

karyokinesis
nuclear division

karyolymph
केन्द्रकरस (पु.)

karyon
केन्द्रक (न.)

karyop'asm
केद्रकद्रव्य (न.)

karyotype
गुणसूत्ररचना (स्त्री.)

katemfe
कॅटेम्फे (न.) (अतिगोड अफिकी फळ)

katharometer
कॅथॅरोमीटर (पु.)

kathepsin
कॅथेप्सिन (न.)

kefir
दही (न.)

Keilin-Hartree particles
केयलिन-हाट्री कण (पु.अ.व.)

Kelvin scale
केल्व्हिन मापनश्रेणी

Kempner diet
अल्पक्षार पथ्याहार, केम्पनर पथ्याहार

Kendall's compound
केडॉलची संयुगे (बाह्यांगी स्टिरॉइडे)

Kephalin
cephalin

keratin
केरॅटिन (न.)

keratinisation
केरॅटिनन (न.)

keratoid
केरॅटिनाभ (न.)

kerosene
केरोसिन (न.), रॉकेल (न.), घासलेट

ketal
केटल (न.)

ketene
केटीन (न.)

ketimine
केटीमाइन (न.)

keto acid
केटो आम्ल

keto form
केटो रूप

keto sugar
केटो शर्करा

keto-enol equilibrium
केटो-इनॉल समतोल

keto-imine tautomerism
केटो-इमाइन चलसमघटकता

ketoamine
केटोअमाइन (न.)

ketofuranose
केटोफ्युरानोज (न.)

ketogenesis
कीटोनजनन (न.)

ketogenic amino acid
कीटोनजनी ऍमिनो आम्ल

ketogenic diet
कीटोनजनी पथ्याहार

ketohexose
केटोहेक्सोज (न.)

ketol
केटॉल (न.)

ketone
कीटोन (न.)

ketone body
कीटोन निकाय

ketone group
कीटोन गट

ketonemia
कीटोनरक्तता (स्त्री.)

ketonic
केटॉनी, केटॉनिक

ketonic rancidity
केटॉनी खवटपणा

ketonuria
कीटोनमेह (पु.)

ketopyranose
केटोपिरॅनोज (न.)

ketose
केटोज (न.)

ketosis
कीटोनांचे आधिक्य (न.), अतिकीटोनता (स्त्री.)

ketosteroid
कीटोस्टेरॉइड (न.)

ketoxime
केटॉक्झाइम (न.)

key enzyme
सूत्रधारी विकर

khellin
खेलिन (न.)

kidney stone
मूतखडा (पु.)

kieselguhr
कायसेलघर (न.)

killed vaccine
निर्जीव लस

Killiani reaction
किलिऍनी अभिक्रिया

Killiani synthesis
किलिऍनी संश्लेषण

kiln
भट्टी (स्त्री.)

kilocalorie
किलोकॅलरी (स्त्री.)

kilogram
किलोग्रॅम (पु.)

kilowatt
किलोवॅट (पु.)

kinase
कायनेज (न.)

kinematic viscosity
शुद्धगतिकीय विष्यंदिता (also called coefficient of kinematic viscosity)

kinetic
गतिज

kinetic current
गतिज धारा

kinetic energy
गतिज ऊर्जा

kinetic equilibrium
गतिज समतोल

kinetic molecular hypothesis
गतिज रेणु परिकल्पना

kinetic molecular theory
गतिज सिद्धांत

kinetic theory
गतिज सिद्धांत

kinetic theory of gas
वायुविषयक गतिज सिद्धांत

kinetically controlled reaction
गतिनियंत्रित अभिक्रिया (also rate controlled reaction)

kinetin
कायनेटिन (न.)

kinetochore
centromere

kinetosome
गतिजपिंड (पु.) (also called basal body or basal granule)

kinin
कायनिन (न.)

Kipp's apparatus
किपचे उपकरण

Kirchhoff equation
किरचॉफचे समीकरण

Kirchhoff's law
किर्चॉफचा नियम

Kirschner value
किर्शनर मूल्य

kitol
किटॉल (न.) (व्हिटॅमिन 'ए' चे निष्क्रियरूप)

kjeldahl apparatus
जेल्डा उपकरण

Kjeldahl determination
जेल्डा निश्चितीकरण

Kjeldahl flask
जेल्डा चंबू

Kjeldahl method
जेल्डा पद्धति

Kjeldahl nitrogen
जेल्डा नायट्रोजन

Kleinschmidt technique
क्लेन्स्किमड तंत्र

Klystron oscillator
क्लॉयस्ट्रॉन दोलक

Knaligas reaction
नॉलगॅस अभिक्रिया

knife and fork model
Kornberg mechanism

knock
प्रघात (पु.), अपस्फोट (पु.)

Knoevenagel reaction
नॉव्हेनेगल अभिक्रिया

Knoop's hypothesis
नूपची परिकल्पना

Knop's solution
नॉपचे द्रावण

Knorr (pyrrole) synthesis
नॉरचे (पायरोल) संश्लेषण

Knudsen cell
क्नुडसन घट

Koettstorfer number
कोएटस्टॉर्फर मूल्यांक (also called saponification number)

Kofranyi-Michaelis spirometer
कोफानी मायकेलिस ऊर्जामापी

Kohirausch law
कोहल्राश नियम

Kolbe electrolytic method
कोल्बेची विद्युत अपघटन पद्धती

kolbe reaction
कोल्बे अभिक्रिया

Kolbe-Schmidt reaction
कोल्बे-श्मिट अभिक्रिया

Kornberg arm
कॉर्नबर्ग प्रतिकृतीची भुजा (also called T C arm)

Kornberg enzyme
कॉर्नबर्ग विकर

Kornberg mechanism
कॉर्नबर्ग क्रियाविधी (also knife and fork model)

Kosher food
कोशर अन्न

Kovats retention index
कोव्हॅट्स धारणांक

Krebs cycle
क्रेब्स चक्र (also called metabolic pathway or citric acid cycle)

Krebs solution
क्रेब्सचे द्रावण

Krebs-Henseleit cycle
क्रेब्स-हेन्सेलेट चक्र

Krebs-Ringer solution
क्रेब्स-रिंगर द्रावण

Kreis test
क्रेइस चाचणी

krypton (kr)
क्रिप्टॉन (kr) (पु.)

kuban
दही (न.)

Kunitz inhibitor
कुनिट्झ संदमक (also called soyabean trypsin inhibitor)

kupfernickel
कुप्फेरनिकेल (न.)

kynureninase
कायन्युरेनिनेज (पु.)

kynurenine
कायन्युरेनिन (न.)

L isomer
'L' समसूत्री

l isomer
'L' समसूत्री

l-
l- (abbr. of levo)

L-absorption edge
L-अवशोषण सीमा

L-configuration
L-संरूपण (न.)

L-electron
L-इलेक्ट्रॉन (पु.)

L-emission lines
L-उत्सर्जन रेखा (स्त्री.अ.व.)

L-line
L-रेखा (स्त्री.)

L-radiation
L-प्रारण (न.)

L-shell
L-कक्षक (पु.)

labelled compound
विलक्षित संयुग

labelled hydrogen
विलक्षित हायड्रोजन, चिन्हित हायड्रोजन

labelled reagent
चिन्हित अभिकारक

labelling
१ विलक्षीकरण (न.) २ चिन्हीकरण (न.) ३ लेबल लावणे (न.)

labile
१ अस्थिर, चंचल २ परिवर्ती

labile atom
१ अस्थिर अणु २ परिवर्ती अणु

labile complex
अस्थिर संकुल

labile group
१ अस्थिर गट २ परिवर्ती गट

laboratory
प्रयोगशाळा (स्त्री.)

lac
लाख (स्त्री.), लाक्षा (स्त्री.)

lac operon
लॅक ऑपेरॉन

lachrymators
अश्रुकारक (पु.)

lacquer
लॅकर (न.), लक्षाभ रोगण (पु.), लाखरोगण (न.)

lactalbumin
लॅक्टॅल्ब्युमिन (न.)

lactam
लॅक्टम (न.)

lactate
लॅक्टेट (न.)

lactate dehydrogenase
लॅक्टेट डीहायड्रोजिनेज

lactation
दुग्धन (न.) (also lactopoiesis)

lactic acid
लॅक्टिक आम्ल

lactic acid bacteria
लॅक्टिक आम्ल जीवाणू (पु.अ.व.)

lactic acid fermentation
लॅक्टिक आम्ल किण्वन

lactic acidosis
लॅक्टिक आम्लरक्तता

lactic fermentation
लॅक्टिक किण्वन

Lactobacillus
दुग्धदंडाणु (पु.), लॅक्टोबॅसिलस (न.)

Lactobacillus casei factor
दुग्धजनक संप्रेरक (also called prolactin)

lactometer
दुग्धघनतामापी (पु.), दुग्धतामापी (पु.)

lactonase
लॅक्टोनेज (पु.)

lactone
लॅक्टोन (न.)

lactone rule
लॅक्टोन नियम

lactopoiesis
lactation

lactose
लॅक्टोज (पु.), दुग्धशर्करा (स्त्री.)

lactose intolerance
लॅक्टोज असह्यता

lactose synthetase
लॅक्टोज संश्लेषी विकर

lactose tolerance test
लॅक्टोज सह्यता चाचणी

lactosuria
लॅक्टोजमेह (पु.)

laevo-
levo-

laevo-rotation
वामघूर्णन (न.)

laevo-rotatory
वामघूर्णनी

laevulose
लेव्ह्युलोज (न.) (also levulose) (also called D-fructose)

lag in period
काल पश्चता

lag in phase
प्रावस्था पश्चता

lager
लॅगर (स्त्री.) (बीअरचा एक प्रकार)

lake
(colour) लेक (पु.), लाक्षक (न.)

Laki-Lorand factor
लॅकी-लोरँड घटक (एक रक्त साकळण घटक) (also called fibrinase)

laking
रक्तक्षय (पु.)

lamb meat
कोकराचे मांस

lambda
लॅम्डा (न.)

lambda chain
लॅम्डा शृंखला

Lambert-Beer Law
लॅम्बर्टचा नियम

lamina
स्तर (पु.) crust

laminar
स्तरीय

laminar-flow burner
स्तरीय-प्रवाह ज्वालक

laminar-flow flame
स्तरीय-प्रवाह ज्योत

laminated
स्तरित

laminated glass
स्तरित काच

laminates
स्तरिते (न.अ.व.)

lamp
दिवा (पु.), दीप (पु.)

lampback
दिव्याची काजळी (स्त्री.)

Landlot ring
लँडॉल्टचे वलय

Langmuir adsorption isotherm
लँगमूरची अधिशोषण समतापरेषा

lanolin
लॅनोलिन (न.), लोकर मेण (न.)

lanthanide series
लॅन्थानाइड श्रेणी

lanthanum (La)
लँथेनम (La) (न.)

LAP
LAP  (abbr. of leucine aminopeptidase)

lard
डुकराची चरबी (स्त्री.)

laser
लेसर (न.) (light amplification by stimulated emmission of radiation)

laser source
लेसर प्रभव

Lassaigne's test
लसायनची चाचणी

latent energy
अप्रकट ऊर्जा

latent enzyme
अप्रकट विकर

latent heat
अप्रकट ऊष्मा

latent heat of evaporation
अप्रकट बाष्पन ऊष्मा

latent heat of fusion
अप्रकट वितळण ऊष्मा

latent heat of sublimation
संप्लवनाचा अप्रकट ऊष्मा

latent iron-binding capacity
अप्रकट लोह-बंधन क्षमता (also unsaturated iron-binding capacity)

latent period
अप्रकटता काल

lather
फेनक (पु.) foam

lathyrism
त्रिपुट रोग (पु.) ( लाखी डाळीच्या सेवनाने होणारा रोग )

lattice
जालक (न.)

lattice energy
जालक ऊर्जा

lattice spacing
जालक अंतर

lattice theory
जालक सिद्धांत

laughing gas
हसवणारा वायु (नायट्रस ऑक्साइड) (nitrous oxide)

Laurent half-wave plate
लॉरेंट अर्धतरंग पट्टिका

lauric acid
लॉरिक आम्ल

law
१ सिद्धांत (पु.) २ नियम (पु.) theory

law of chemical equilibrium
रासायनिक समतोलाचा नियम

law of conservation of energy
ऊर्जा अक्षय्यता नियम

law of conservation of mass
वस्तुमान अक्षय्यता नियम

law of constant proportion
परस्पर स्थिर प्रमाणाचा नियम (also law of definite proportion)

law of cooling
शीतन नियम

law of corresponding state
तत्सम अवस्थेचा नियम, संगत अवस्थेचा नियम

law of definite proportion
law of constant proportion

law of Dulong-Petit
ड्युलाँग-पेटिटचा नियम

law of equivalent proportion
सममूल्य प्रमाण नियम

law of fixed proportion
स्थिर प्रमाण नियम

law of mass action
वस्तुमानाच्या प्रभावाचा नियम

law of Maxwell distributionn
मॅक्सवेल वितरण नियम

law of multiple proportion
गुणित प्रमाण नियम

law of octaves
मूलद्रव्याचा अष्टक नियम, अष्टक नियम

law of partial pressure
आंशिक दाब नियम

law of photochemical equivalent
प्रकाश रासायनिक सममूल्यतेचा नियम

law of specific heat
विशिष्ट उष्णतेचा नियम

law of triads
त्रिकाचा नियम

laxative
सारक

layer
स्तर (पु.), थर (पु.) crust

layer lines
स्तर रेषा (स्त्री.अ.व.)

layered metabolic pathway
स्तरित चयापचय मार्ग

leaching
निक्षालन (न.)

lead (Pb)
लेड (Pb) (न.), शिसे (न.) (plumbum)

lead accumulator
शिसेसंचायक (पु.)

lead chamber
शिसेकक्ष (पु.)

lead chamber process
शिसेकक्ष प्रक्रिया

lead monoxide
लेड मोनॉक्साइड (लिथार्ज) (litherage)

lead oxide
लेड ऑक्साइड

lead shield
शिसे परिरक्षी

lead tree
शिशाचे झाडासम स्फटिक

leading
अग्रगामी

leaf
पत्र (न.), पान (न.), वर्ख (पु.)

leaky mutant
गलित उत्परिवर्त

leaky protein
गलित प्रथिन

leather
कमावलेले कातडे (न.), चामडे (न.)

leather dye
चर्म रंजक

leaven
आंबवण (न.)

leaving group
निर्गामी गट

leben
दही (न.)

LeBlanc process
ले ब्लँक प्रक्रिया

LeChatelier's principle
लेचॅटेलिअरचे तत्त्व

lecithin
लेसिथिन (न.) (also called phosphotydil cholin)

Leclanche cell
लेक्लान्शे घट

lectin
लेक्टिन (न.)

legumin
कडधान्य प्रथिन (न.), शिंब प्रथिन (न.)

leguminous plant
द्विदल वनस्पति

Lehmann process
लेहमन प्रक्रिया

lemma
१ सहायक प्रमेय (न.) २ आच्छाद (न.), आवरण (न.) theory

lemon oil
लिंबू तेल

Lenard ray
लेनार्ड किरण

Lenhartz diet
लेनहार्टझ पथ्याहार

lens
भिंग (न.)

lente insulin
अल्पद्रावणीय इन्सुलिन, NPH इन्सुलिन (also NPH insulin)

lentils
मसूर (स्त्री.)

leptazol
लेप्टॅझॉल (न.)

lesion
क्षत (न.)

lethal
प्राणघातक (न.) adj. प्राणघातक

lethal dose
प्राणघातक मात्रा (also fatal dose)

lethal gene
प्राणघातक जीन

lethal mutation
प्राणघातक उत्परिवर्तन

lettuce
लेट्यूस (न.), सलाद (न.), हरितक (न.)

leucine
ल्युसीन (न.)

leucine aminopeptidase
ल्युसीन ऍमिनोपेप्टिडेज (abbr. LAP)

Leuckart reaction
ल्युकार्ट अभिक्रिया

leuco base
(रंजकाचे) वर्णहीन रूप

leuco-
श्वेत-, वर्णहीन, अवर्ण (in comb.)

leucocyte
leukocyte

leucocytosis
श्वेतपेशी बहुलता (स्त्री.) (also leucocytosis)

leucocytosis
श्वेतपेशी बहुलता (स्त्री.) (also leucocytosis)

leucocytosis
श्वेतपेशी बहुलता (स्त्री.) (also leucocytosis)

leucopenia
श्वेतपेशीऱ्हास (पु.), श्वेतपेशीअल्पता (स्त्री.)

leucopenia
श्वेतपेशीऱ्हास (पु.), श्वेतपेशीअल्पता (स्त्री.)

leucoplast
अवर्णलवक (पु.)

leucoplast
अवर्णलवक (पु.)

leucovorin
ल्युकोव्होरिन (न.) (also called folinic acid)

leucovorin
ल्युकोव्होरिन (न.) (also called folinic acid)

leukemia
श्वेतपेशी कर्करोग (पु.), ल्युकेमिआ (पु.)

leukocyte
श्वेतपेशी (स्त्री.) (also leucocyte)

leukocytosis
श्वेतपेशी बहुलता (स्त्री.) (also leucocytosis)

leukopoiesis
श्वेतपेशीजनन (न.)

leukosis
श्वेतपेशीजनकवृद्धि (स्त्री.)

level
१ समतल (न.), पातळी (स्त्री.) २ संहति (स्त्री.)

levelling effect
समतलन परिणाम

levo-
वाम - (in comb.) (also leavo-) (abbr. l-)

levorotatory
वामघूर्णी

levulose
laevulose

Lewis acid
लेविस आम्ल

Lewis base
लेविस आम्लारि

Lewis theory
लेविस सिद्धांत

Leyden jar
लेडेन पात्र

Liebermann-Burchard reaction
लिबरमन-बुर्कार्ड अभिक्रिया

Liebermann's test
लिबरमन चाचणी

Liebig condenser
लिबिग संघनित्र

Liebig method
लिबिग पद्धत

life cycle
जीवन चक्र

ligand
संलग्नी (पु.), सहबुद्धी (पु.)

ligand chromatography
संलग्नी वर्णलेखन

ligand exchange chromatography
संलग्नी विनिमय वर्णलेखन

ligand field theory
संलग्नी क्षेत्र सिद्धांत, सहबद्धी क्षेत्र सिद्धांत

ligase
लिगेज (न.) (also called joining enzyme)

ligate
युक्त

light chain
हलकी शृंखला

light fastness
प्रकाश स्थायित्व

light filter
प्रकाश निस्यंदक

light intensity
प्रकाश तीव्रता

light interference
प्रकाश व्यतिकरण

light metal
हलका धातु

light scattering
प्रकाश विकिरण

light source
प्रकाश प्रभव

light-scattering photometer
प्रकाश-विकिरण अनुदीप्तिमापी

light-year
प्रकाशवर्ष (न.)

lignification
लिग्निनन (न.)

lignin
लिग्निन (न.), लिग्नोसेल्युलोज (न.) (also lignocellulose)

lignite
लिग्नाइट (न.)

lignocellulose
lignin

like
समान, सारखा similar

lime
चुना (पु.)

lime soda process
चुना सोडा प्रक्रिया

lime-stone
चुनखडी (स्त्री.), चुनखडक (पु.)

lime-water
चुन्याची निवळी (स्त्री.)

limit
सीमा (स्त्री.)

limit of error
त्रुटि सीमा

limit of identification
अभिज्ञान सीमा

limiting current
सीमांत धारा

limiting curve
सीमांत वक्र, सीमांत वक्ररेषा

limiting density
सीमांत घनता

limiting electrode potential
सीमांत इलेक्ट्रोड विभव

limiting ionic conductance
सीमांत आयनी प्रवहन

lindane
लिंडेन (न.)

line spectrum
रेषापंक्ति (स्त्री.) (रेषावर्णपंक्ति)

line width
रेषेची रूंदी

linear
रेखीय, रेषीय

linear chromatography
रेखीय वर्णलेखन

linear conjugation
रेखीय एकांतरण

linear dispersion
रेषीय अपस्करण, रेखीय अपस्करण

linear expansion
रेखीय प्रसरण

linear polymer
सरल शृंखला बहुवारिक (also straingt chain polymer)

linear scan voltametry
रेखीय क्रमवीक्षी विद्युतदाबधारामिति

linen
लिनन (न.)

Lineweaver-Burk plot
लिनेव्हर-बर्क आलेख

linkage
१ बंध (पु.) २ सहलग्नता (स्त्री.)

linoleic acid
लिनोलेइक आम्ल

linolenic acid
लिनोलेनिक आम्ल

linseed
अळशी (स्त्री.), जवस (न.)

linters
सरकीला चिकटलेले तंतू (पु.अ.व.) (also cotton linters)

Lintner value
लिंटनर मूल्यांक

lipase
लायपेज (न.)

lipemia
लिपिडरक्तता (स्त्री.) (also lipidemia)

lipid
लिपिड (न.)

lipid bilayer
लिपिड द्विस्तर

lipid lntermediate
लिपिड माध्यमिक

lipid storage disease
लिपिड संचय विकार

lipidemia
lipemia

lipocaic
मेदरोधी (पु.)

lipochrome
मेदवर्णक (पु.)

lipogenesis
मेदजनन (न.)

lipoic acid
लिपोइक आम्ल

lipoid
मेद (पु.), वसा (पु.) adj. मेदयुक्त, लिपॉइड

lipolysis
मेद अपघटन (न.)

lipolytic enzyme
लिपिडदायी विकर

lipolytic rancidity
मेदविघटनी खवटपणा

lipopeptide
लिपोपेप्टाइड (न.) (also called peptidology colipid)

lipophilic
मेदाकर्षी

lipopolysaccharide
मेदबहुवारिकशर्करा (स्त्री.), लिपोलॉलीसॅकराइड (न.)

lipoprotein
मेदप्रथिन (न.), लिपोप्रोटीन (न.)

lipoprotein lipase
लिपोप्रोटीन लायपेज (abbr. LPL)

liposarcoma
मेदऊति कर्कार्बुद (पु.)

liposome
लिपोसोम (पु.)

lipotropic
मेदपोषी (also lipotrophic)

lipotropic hormone
मेदपोषी संप्रेरक

lipovitellenin
लिपोव्हिटेलेनिन (न.)

liquefaction point
द्रवीकरण बिंदु, द्रवीभवन बिंदु

liquefication
द्रवीकरण (न.), द्रवीभवन (न.) condensation

liquid
द्रव (पु.) adj. द्रव-

liquid chromatography
द्रव वर्णलेखन

liquid crystal
द्रव स्फटिक

liquid crystal
द्रव स्फटिक

liquid fuel
द्रव इंधन

liquid junction potential
द्रव संधिस्थान विभव

liquid partition chromatography
द्रवकृत विभाजन वर्णलेखन

liquid phase
द्रव प्रावस्था

liquid phase
द्रव प्रावस्था

liquid scintillation
द्रव प्रस्फुरण

liquid scintillation counter
द्रव प्रस्फुरण गणित्र

liquid scintillator
द्रव प्रस्फुरक

liquid state
द्रवरूप अवस्था, द्रव अवस्था

liquid-liquid chromatography
द्रव-द्रव वर्णलेखन

liquid-membrane electrode
द्रव-पटल इलेक्ट्रोड

liquid-solid chromatography
द्रव-स्थायु वर्णलेखन

liquified petroleum gas
द्रवित पेट्रोलिअम वायु (abbr. LPG)

liquor
१ जलीय द्रावण (न.) २ मदिरा (स्त्री.)

liquor ammoniae
संहत अमोनिआ

liquorice
ज्येष्ठमध (पु.)

litchi
लिची (स्त्री.)

liter
litre

litharge
लिथार्ज (न.)

lithium (Li)
लिथिअम (Li) (न.)

lithol red
लिथॉल लाल, लिथॉल रेड

lithopone
लिथोपोन (न.)

litmus
लिटमस (पु.)

litmus paper
लिटमसी पेपर, लिटमसी कागद

litre
लिटर (पु.) (also liter)

litre atmosphere
लिटर ऍटमॉसफिअर

Littrow prism
लिट्रो प्रिझम

Littrow-Echelle system
लिट्रो-एशेल यंत्रणा

liver
यकृत (न.)

liver function test
यकृत क्रिया चाचणी

livetin
लिव्हेटिन (न.) (protein)

load stone
चुंबक पाषाण

load test
सह्यता चाचणी (also tolerance test)

loas line
भारित तारमार्ग (also loaded line)

lobster
शेवंड (न.)

localised infection
स्थानसीमित उपसर्ग

lock and key hypothesis
कुलूप किल्ली परिकल्पना

Locke's solution
लॉकचे द्रावण

logarithm
लागरिथम (पु.)

logarithmic calculation
लागीय परिगणन

Lohmann reaction
लोहमन अभिक्रिया

lone pair of electrons
विविक्त इलेक्ट्रॉन युग्म

long period
प्रदीर्घ आवर्तन

long swing
दीर्घ दोलन

longitudinal section
उभा छेद, लंब छेद

longitudinal wave
अनुतरंग (पु.)

loop
लूप (पु.), वलय (न.), वेटोळे (न.)

Lorentz broadening
लॉरेन्ट्झ विस्तारण

loss in weight
वजन घट

Lovibond comparator
लोव्हिबाँड तुलनित्र

low density
निम्न-घनता

low resistance
निम्न रोध

low vacuum
अल्प निर्वात पोकळी

low-absorbance method
निम्न अवशोषकता पद्धति

low-density polyethylene
निम्न-घनता पॉलिइथिलीन

lower homologue
निम्न समश्रेणीय

lower salt
निम्न क्षार

lowering
अवमनन (न.)

lowering of freezing point
गोठणांक अवनमन (न.)

Lowery method
लॉरी पद्धति

Lowery-Bronsted theory
लॉरी-बॉन्स्टेड सिद्धांत

lowest unoccupied molecular orbital
अव्याप्त नीचतम रेणुकक्षिका (abbr. LUMO)

LPG
LPG  (abbr. of liquid petroleum gas)

LPL
LPL  (abbr. of lipoprotein lipase)

LRF
LRF  (abbr. of luteinising hormone releasing factor)

LRH
LRH  (abbr. of luteinising hormone releasing hormone)

LSD
LSD  (abbr. of lysergic acid diethylamide)

lubricant
वंगण (न.)

lubricate
वंगण लावणे

lubricating agent
वंगण (न.), स्नेहक (पु.)

lubricating oil
वंगण तेल

lubrication
वंगवणी (स्त्री.)

lucerne
विलायती गवत (न.)

luciferase
ल्युसिफरेज (पु.)

luciferin
ल्युसिफेरिन (न.)

Lugol's solution
ल्युगॉल द्रावण

luke-warm
कोमट

lumen
अवकाशिका (स्त्री.), लुमेन (न.)

lumichrome
दीप्तवर्णी (पु.)

lumiflavin
ल्युमिफ्लेविन (न.)

luminescence
दीप्ति (स्त्री.) brightness

luminosity
अनुदीप्ति (स्त्री.)

luminous
अनुदीप्त ज्योत, प्रकाशी ज्योत

luminous gas source
दीप्तिमान वायु प्रभव, अनुदीप्तप्रकाशी वायु प्रभव `

luminous reflectance
अनुदीप्त परावर्तनांक

lumirhodopsin
ल्युमिऱ्होडोप्सिन (न.)

LUMO
LUMO  (abbr. of lowest unoccupied molecular orbital)

lumuinous paint
अनुदीप्त रंग

lunar caustic (siover nitrate)
कांडीखार (पु.) (सिल्व्हर नायट्रेट)

lustre
तेज (न.) brightness  (also luster)

lustrous
तेजस्वी

lutecium (Lu)
ल्युटेशिअम (Lu) (न.)

lutein
ल्युटिन (न.) ((natural pigment)

luteinising hormone
ल्युटिनकारी संप्रेरक (also called luteotrophic hormone)

luteinising hormone releasing factor
ल्युटिनकारी संप्रेरक-स्त्रावी संप्रेरक (abbr. LRF) (also luteinising hormone releasing hormone (abbr. LRH))

luteotropin
ल्युटिनपोषी (पु.)

luterotrophic hormone
ल्युटिनपोषी संप्रेरक (also called luteinising hormone)

lyase
लाएज (पु.)

lyate ion
लायेट आयन

lycopene
लायकोपीन (न.)

Lyman series
लायमन रेखापंक्ति

lymph
लसीका (स्त्री.)

lymph node permeability factor
लसीका ग्रंथि पार्यता घटक

lymphatic
लसीका- (also lymphatical)

lymphocyte
लसीकापेशी (स्त्री.) लसिका श्वेतपेशी (स्त्री.)

lymphocyte transformation
लसीकापेशी रूपांतरण

lymphoid
लसीकाभ

lymphoid cell
लसाकाभ पेशी, लसीका पेशी

lymphoma
लिम्फोमा (पु.)

lymphosarcoma
लसीकाऊति कर्करोग (पु.)

lyolysis
solvolysis

lyophilic
द्रवाकर्षी, द्रवस्नेही

lyophilic colloid
द्रवाकर्षी कलिल, द्रवस्नेही कलिल

lyophilisation
द्रवाकर्षीकरण (न.)

lyophobic
द्रवापकर्षी

lyophobic colloid
द्रवाकर्षी कलिल

lysergic acid
लायसर्जिक आम्ल

lysergic acid dietylamide
लायसर्जिक आम्ल डायैथिलऍमाइड (abbr. LSD)

lysil-bradykinin
लायसिल-बॅडिकायनिन (न.) (also called kallidin I)

lysin
लायसिन (न.) (an antibody which has the power of causing dissolution of cells)

lysine
लायसिन (न.) (an aminoacid)

lysine intolerance
लायसिन असह्यता

lysine vasopressin
लायसिन व्हॅसोप्रेसिन

lysis
विलयन (न.), लयन (न.), अपघटन (न.)

lysis inhibition
अपघटन संदमन

lysogenic cycle
जीवाणुभक्षीवाही चक्र (also temperate cycle)

lysogenisation
जीवाणुभक्षीवहन (न.), जीवाणुभक्षीवाहीकरण (न.)

lysogensy
संयमीजीवाणुभक्षीसंसर्ग (पु.), लायसोजेनी (स्त्री.)

lysolecithin
लायसोलेसिथिन (न.)

lysophosphoglyceride
लायसोफॉस्फोग्लिसराइड (न.)

lysosome
लायसोसोम (न.), लयकारिका (स्त्री.)

lysozyme
लायसोझाइम (पु.)

lytic
अपघटनी, विघटनी

lytic enzyme
अपघटनी विकर

lytic response
अपघटनी प्रतिसाद

m-
m- (abbr. of meta i.e. 1,3-position on aromatic ring)

M-absorption edge
M-अवशोषण सीमा

M-line
M-रेखा (स्त्री.), M-लाइन (स्त्री.)

mace
जायपत्री (स्त्री.)

macerated filter paper
ओला गाळणी कागद

maceration
मृदुलन (न.)

machine
यंत्र (न.), मशीन (न.)

macro
स्थूल-, बृहत micro- (in comb.)

macroanalysis
स्थूलमात्रा विश्लेषण (न.)

macrochemistry
बृहतरसायनशास्त्र (न.)

macrocyclic
दीर्घचक्री

macrocyte
बृहतलोहितपेशी (स्त्री.)

macronutrient
बृहतपोषक (पु.)

macrophage
बृहतभक्षी (पु.)

macroscopic
स्थूल

macroscopic property
स्थूल गुणधर्म

mactolide
मॅक्रोलाइड (न.) (antibiotic)

mactomolecule
स्थूलरेणु (पु.)

madder
मंजिष्ठ (न.)

magenta
मॅजेंटा (न.) (also called fusin)

magic number
स्थायित्व अंक, गूढांक (पु.)

magic spot
असामान्य न्यूक्लिओटाइड

magma
१ शीलारस (पु.) २ स्फटिकयुक्त शर्करापारक (पु.)

magnesia
मॅग्नेशिआ (पु.)

magnesia mixture
मॅग्नेशिआ मिश्रण

magnesite
मॅग्नेसाइट (न.) (mineral)

magnesium (Mg)
मॅग्नेशिअम (Mg) (न.)

magneson
मॅग्नेसॉन (न.) (पॅरा नायट्रोबेंझीन ऍझो आल्फा नॅफ्थॉल) (reagent)

magnet
चुंबक (पु.)

magnetic
चुंबकीय

magnetic attraction
चुंबकीय आकर्षण

magnetic balance
चुंबकीय तुला

magnetic electron multiplier
चुंबकीय इलेक्ट्रॉन वर्धक

magnetic field
चुंबकीय क्षेत्र

magnetic field intensity
चुंबकीय क्षेत्र तीव्रता

magnetic force
चुंबकीय बल

magnetic hyperfine structure
चुंबकीय अतिसूक्ष्म संरचना

magnetic intensity
चुंबकीय तीव्रता

magnetic moment
चुंबकीय आघूर्ण

magnetic orbital quantum number
चुंबकीय कक्षीय क्वांटम अंक

magnetic polarisation
चुंबकीय धुवण

magnetic pole
चुंबकीय धुव

magnetic potential
चुंबकीय विभव

magnetic pressure
ऋण दाब

magnetic quantum number (m)
चुंबकीय क्वांटम अंक (m)

magnetic rotation
चुंबकीय घूर्णन

magnetic separtor
चुंबकीय विलगक

magnetic shielding
चुंबकीय परिरक्षण

magnetic spin quantum number
चुंबकीय आभ्राम क्वांटम अंक

magnetic susceptibility
चुंबकीय प्रभाव्यता

magnetic total angular momentum quantum number
चुंबकीय पूर्ण कोनीय संवेग क्वांटम अंक

magnetisation
चुंबकन (न.)

magnetism
चुंबकत्व (न.) antiferromagnetism, प्रतिफेरोचुंबकत्व, diamagnetism, प्रतिचुंबकत्व, ferrimagnetism, फेरीचुंबकत्व, ferromagnetism, फेरोचुंबकत्व, paramagnetism, समचुंबकत्व

magnetite
मॅग्नेटाइट (न.)

magneto-chemistry
चुंबकीय रसायनशास्त्र (न.)

magnetometric titration
चुंबकत्वमितीय अनुमापन

magnification
विशालन (न.)

magnifier
विशालक (पु.)

magnifying power
विशालन क्षमता, विशालन शक्ति

magnitude
१ अभिमिति (स्त्री.), परिणाम (न.) २ प्रत (स्त्री.) ३ महत्ता (स्त्री.) area, क्षेत्रफळ, dimension, मिति, extent, १ मर्यादा २ व्याप्ति, size, आकार, volume, आकारमान, आयतन

Maillard reaction
मेलार्ड अभिक्रिया (also called browing reaction)

main diffusion coefficient
मुख्य विसरण गुणांक

major gene
दृश्यप्ररूप प्रमुख जीन

malachite green
मॅलॅकाइट हिरवा (pigment)

malamide
मॅलामाइड (न.)

Malaprade reaction
मॅलाप्रेड अभिक्रिया

malaria
मलेरिआ (पु.), हिवताप (पु.)

malate
मॅलेट (न.)

malate shuttle
मॅलेट धोटा

male hormone
पुं संप्रेरक

maleate
मॅलिएट (न.)

maleic acid
मॅलेइक आम्ल

maleic anhydride
मॅलेइक अनहायड्राइड

malic acid
मॅलिक आम्ल (also apple acid)

malic enzyme
मॅलिक विकर

malignant
घातक

malignant tumor
घातक अर्बुद

malleability
पत्रिकारकता (स्त्री.), वर्धनीयता (स्त्री.) pliability

mallorising
मॅलोरीकरण (न.) (उच्च तापमानी पाश्चरीकरण)

malnutition
कुपोषण (न.)

malonate
मॅलोनेट (न.)

malonic acid
मॅलोनिक आम्ल

malonic ester
मॅलोनिक एस्टर

malononitrile
मॅलोनोनायट्राइल (न.)

malt sugar
सातूची साखर, यव साखर

maltol
माल्टोल (न.)

maltose
माल्टोज (न.)

maltose figure
माल्टोज मूल्यांक

mammal
सस्तन प्राणी (पु.)

mammalian
सस्तन-

mammary tumor agent
स्तन अर्बुद कारक

mammotropin
स्तनपोषी (पु.)

mandelate pathway
मॅन्डेलेट मार्ग

mandelic acid
मॅन्डेलिक आम्ल

manganate
मँगनेट (न.)

manganese (Mn)
मँगेनीज (Mn) (न.)

manganese dioxide
मँगेनीज डायॉक्साइड

manganous
मँगानस

mangnin
मँगेनीन (न.)

mango ginger
आंबे हळद

manmade fibre
कृत्रिम तंतु (also artificial fibre)

mannan
मॅनन (न.)

manner
रीत (स्त्री.) method

Mannich reaction
मॅनिश अभिक्रिया

mannitol
मॅनिटॉल (न.)

mannose
मॅनोज (न.)

manometer
वायुदाबमापी (पु.)

mantissa
लाग अपूर्णांक (पु.)

mantle
प्रावार (न.), टोपी (स्त्री.) (gas)

manufacture
उत्पादन (न.) v.t. उत्पादन करणे

manure
खत (न.)

maolar absorbancy index
ग्रॅमरेण्वीय अवशोषणांक

maple syrup
मॅप्ले पाक

maple syrup urine desease
मॅप्ले पाक मूत्रविकार (उपजत चयापचय दोषामुळे काकवीसारखी लघवी होते)

marasmus
कुपोषण विकार (पु.), बालशोष (पु.)

marble
संगमरवर (पु.)

marfanil
मार्फेनिल (न.)

margarine
मार्गारिन (न.)

marine chemistry
सागरी रसायनशास्त्र

Mariottle flask
मॅरिओट पात्र

marjoram
मरवा (पु.)

marjuana
मारीजुआना (पु.)

mark
चिन्ह (न.) character

marker
विलक्षक (पु.)

marker enzyme
सूचक विकर, विलक्षक विकर

Markownikoff's rule
मार्कोनिकोफचा नियम

marmite
यीस्ट (also yeast extract)

marsh gas
दलदल वायु (मिथेन वायु)

marshmallow
मार्शमॅलो (पु.)

mashing
कुस्करणे (न.)

mask
मुखपट (पु.)

masking agent
आच्छादक (पु.)

Mason's theory
मॅसन सिद्धांत

mass
वस्तुमान (न.)

mass chromatogram
वस्तुमान वर्णलेख

mass defect
वस्तुमान त्रुटि

mass energy equivalence
वस्तुमान ऊर्जा सममूल्यता

mass number
वस्तुमानांक (पु.)

mass polymerisation
समष्टि बहुवारिकन (also bulk polymerisation)

mass spectogram
वस्तुमान पट

mass spectograph
वस्तुमान पंक्तिलेखी

mass spectroscope
वस्तुमान पंक्तिदर्शी

mass spectrum
वस्तुमान पंक्ति

mass transfer
वस्तुमान स्थानांतरण

mass transfer process
वस्तुमान स्थानांतरण प्रक्रिया

mass-balance equation
वस्तुमान-संतुलन समीकरण

mass-energy relationship
वस्तुमान-ऊर्जा संबंध

mastic
१ रूमामस्तकी (न.) २ (as, material of construction) निर्मिति द्रव्य (न.)

mathematical equation
गणिती समीकरण

mathematical symbol
गणितीय संज्ञा

matrix
१ आधारक (पु.) २ Math. सारणी (स्त्री.)

matte
मॅटे (न.)

matte surface
मॅटे पृष्ठ (also called zero gloss surface)

matter
१द्रव्य (न.) २ वस्तु (स्त्री.)

matter wave
वस्तु तरंग

maturation
१ परिपक्वता (स्त्री.) २ परिपक्वन (न.)

maturation protein
परिपक्वता प्रथिन, परिपक्वता प्रोटीन

maw
चतुर्थ उदरकप्पा (पु.)

mawseed
अफूचे बी (न.)

maximum dose
कमाल मात्रा

maximum valence
महत्तम संयुजा

maximum velocity
कमाल वेग

maximum work function
कमाल कार्यफल

Maxwell effect
मॅक्सवेल परिणाम

Maxwell-Boltzman distributioun law
मॅक्सवेल-बोल्टझ्मन वितरण नियम

Maxwell's distribution law
मॅक्सवेलचा वितरण नियम

McArdle-Schmid-Person disease
मॅकआर्डल स्कि्मड-पीअर्सन विकार (also called McArdle's disease or glycogen storage disease)

McArdle's disease
मॅकआर्डल विकार (also called McArdle's disease or glycogen storage disease)

mean
१ माध्य (न.) २ सरासरी (स्त्री.)

mean activity coefficient
माध्य सक्रियता गुणांक

mean free path
माध्य मुक्त पथ, माध्य मुक्त अंतर

mean power
१ माध्य शक्ति २ सरासरी शक्ति

mean refractive index
माध्य अपवर्तनांक

mear factor
मेदरहित मांसार्क

measure
१ माप (न.) २ (act of measuring) मापन (न.)

measuring cylinder
मापन नळकांडे

measuring pipette
अंशांकित शोषनळी (also graduated pipette)

meat extract
मांसार्क (पु.)

mecellar
१ प्रस्फटिक- २ मायसेली

mechanical energy
यांत्रिक ऊर्जा

mechanical equivalent of heat
उष्णतेचे यांत्रिक सममूल्य

mechanical properties
यांत्रिकी गुणधर्म (पु.अ.व.)

mechanical stirrer
यांत्रिक ढवळण

mechanism
१ यंत्रणा (स्त्री.) २ कार्यतंत्र (न.) ३ क्रियाविधि (पु.) (as in cascade mechanism सोपानी क्रियाविधि, उतरंड क्रियाविधि)

mechanistic theory
कार्यतंत्र सिद्धांत

mechanochemical coupling hypothesis
यांत्रिक-रासायनिक युग्मन परिकल्पना

mecraptan
मरकॅप्टन (न.)

median lethal dose (LD50)
अर्धघातक मात्रा (LD५०)

mediated transport
मध्यस्थद्वारा परिवहन

medical chemistry
वैद्यक रसायनशास्त्र

medicinal chemistry
औषध रसायनशास्त्र

medium
माध्यम (न.)

medulla
१ मज्जा (स्त्री.) २ मध्यांग (न.)

Mehler reaction
मेहलर अभिक्रिया

meiosis
nuclear division

meiospore
मायोबीजाणु (पु.)

meiotic
अर्धसूत्री, अर्धसूत्र-, अर्धसूत्रविभाजनी, अर्धसूत्रविभाजन-

Meker burner
मेकर ज्वालक

melamine
मेलॅमाइन (न.)

melangeur
पेस्टीकरणित्र (न.)

melanin pigment
मेलॅनिन वर्णक, कृष्णवर्णक (पु.)

melanocyte
मेलॅनिनपेशी (स्त्री.), कृष्णवर्णधारी पेशी (स्त्री.)

melanocyte-stimulating hormone regularity harmone)
मेलॅनिनपेशी-उद्दीपक संप्रेरक स्त्रावी संदमी संप्रेरक

melanocyte-stimulating hormone regulatory hormone
मेलॅनिनपेशी-उद्दीपक संप्रेरक स्त्रावी संदमी संप्रेरक (also called melanocyte stimulating hormone release-inhibiting hormone)

melanocyte-stimulationg hormone
मेलॅनिनपेशी संप्रेरक, मेलॅनिनपेशी उद्दीपक संप्रेरक (abbr. MSH) (also melanotrophin or melanotropin)

melanoma
कृष्णकर्क (पु.), मेलॅनोअर्बुद (पु.)

melanophore
कृष्णवर्णदायी गट (पु.), मेलॅनोफोर (न.)

melanosome
मेलॅनिनकाय (पु.), मेलॅनोसोम (पु.)

melanotrophin
melanocyte-stimulating hormone

melatonin
मेलॅटोनिन (न.)

melituria
शर्करामेह (पु.), ग्लुकोजमेह (पु.) (also glucosuria)

melotic effect
अर्धसूत्री परिणाम

melt
वितळवणे, वितळणे द्रवण करणे, द्रवण होणे

melt spinning
द्रवणी तंतूकरण

melting point
द्रवणांक (पु.)

member
घटक (पु.)

membrane
पटल (न.), अस्तर (न.) crust

membrane carrier
पटल वाहक

membrane electrode
पटल इलेक्ट्रोड

membrane equillibrium
पटल समतोल

membrane filter
पटल गाळणी, पटल निस्यंदक

membrane potential
पटल विभव

membrane structure
पटल रचना

membrane transport
पटल परिवहन

membron
मेम्बॉन (न.)

membron theory of cancer
कर्करोगाचा मेम्बॉन सिद्धांत

memory cell
प्रतिक्षमतास्मृति पेशी

memory response
प्रतिक्षतास्मृति प्रतिसाद

menadione
मेनाडायोन (न.) (vitamin)

Mendel's law
मेन्डेलचे नियम (पु.अ.व.)

Mendeleeff system
मेन्डेलीफ पद्धति

Mendeleeff's periodic table
मेन्डेलीफची आवर्त सारणी

mendelevium (Md)
मेन्डेलिव्हिअम (Md) (न.)

mener's cramp
अतिस्वेदजन्य पेटका

meniscus
चंद्रकोरी पृष्ठ (न.)स सीमापृष्ठ (न.)

meniscus depletion sedimentation equillibrium
चंद्रकोरीपृष्ठ ऱ्हास अवसादन समतोल, सीमापृष्ठ ऱ्हास अवसादन समतोल

mental stress
मानसिक दाब

menthenol
मेन्थिनॉल (न.)

menthol
मेन्थॉल (न.)

mepacrine
मेपाक्राइन (न.) (drug)

meprobamate
मेप्रोबॅमेट (न.) (drug)

meq.
(abbr. of melliequivalent) meq

mercapto
मरकॅप्टो

mercaptol
मरकॅप्टॉल (न.)

mercapturic acid
मकतॅप्च्युरिक आम्ल

mercerisation
मर्सरीकरण (न.)

mercuration
पारदन (न.), मर्क्युरन (न.)

mercurial
पारायुक्त, पारदीय

mercuric
मर्क्युरिक, पारदिक (of, relating to, or containing mercury)

mercuric chloride
मर्क्युरिक क्लोराइड (also corrosive sublimate)

mercuric oxide
मर्क्युरिक ऑक्साइड (शिपीचंद)

mercuric sulphide
मर्क्युरिक सल्फाइड

mercurous
मर्क्युरस

mercurous chloride
मर्क्युरस क्लोराइड

mercurous oxide
मर्क्युरस ऑक्साइड

mercury (Hg)
मर्क्युरी (Hg) (स्त्री.), पारा (पु.), पारद (पु.) (hydragyrum)

mercury electrode
ंमर्क्युरी इलेक्ट्रोड

mercury lamp
मर्क्युरी दिवा

mercury vapour
पारद बाष्प

mercury vapour lamp
पारद बाष्प दीप

meringue
अंड-शर्करा टॉफी (स्त्री.)

Meselson-Stahl experiment
मेसेल्सन-स्टाल प्रयोग

mesh
जालाक्ष (पु.), जालीछिद्र (न.)

mesh size
जालाक्ष आकार, जालीछिद्र आकार, जालाक्षमान (न.)

mesitylene
मेसिटिलीन (न.)

meso form
मेसो रूप

meso isomer
मेसो समसूत्री

meso position
मेसो स्थान

meso-tartaric
मेसोटार्टारिक

mesomer
मेसोमर (न.)

mesomeric effect
मेसोमेरी परिणाम

mesomerism
संस्पंदन (न.) (also resonance)

mesomorph
मध्यावरण (न.)

meson
मेसॉन (पु.)

mesophile
मध्यमतापरागी जीवाणु (पु.)

mesosome
१ मध्यकाय (पु.) २ मेसोसोम (पु.)

mesothorium
मेसोथोरिअम (न.)

messenger RNA
संकेतवाही RNA  (also template RNA)

messenger RNA hypothesis
संकेतवाही RNA परिकल्पना

meta director
मेटा निदेशक

meta-
१ (abbr. m-) मेटा- २ मित (in comb.)

meta-cresol
मेटा-क्रेसॉल (न.)

meta-phenylenediamine
मेटा-फेनिलीनडायामाइन (न.)

metabolic
चयापचय-. चयापचयी

metabolic acidosis
चायपचयी आम्लरक्तता

metabolic alkalosis
चयापचयी अल्करक्तता

metabolic antagonist
antimetabolite

metabolic balance
चयापचयी संतुलन

metabolic block
चयापचयी प्रतिबंध

metabolic disease
चयापचयी विकार

metabolic nitrogen
चयापचयी नायट्रोजन

metabolic pathway
चयापचयी मार्ग

metabolic poison
चयापचयी विष

metabolic pool
चयापचयी साठा, चयापचयी संचय

metabolic quotient
चयापचयी गुणांक (also called Warburg coefficient)

metabolic transformation
चयापचयी रूपांतरण

metabolic turnover
चयापचयी उलाढाल

metabolic water
चयापचयी जल

metabolism
चयापचय (पु.)

metabolite
चयापचयित (न.)

metaborate
मेटाबोरेट (न.)

metachrome dyeing
सहक्रोम रंगाई

metal
धातु (पु.)

metal electrode
धातु इलेक्ट्रोड

metal fatigue
धातु क्षीणता, धातु श्रांति

metal porphyrin
metalloporphyrin

metal-ion indicator
धातु-आयनी दर्शक

metallic
धात्विक, धातु-, धातुसंबंधी

metallic bond
धात्विक बंध

metallic elements
धात्विक मूलद्रव्ये (न.अ.व.)

metallic properties
धात्वीय गुणधर्म (पु.अ.व.)

metallochromic indicator
धातुजवर्ण दर्शक

metalloenzyme
धातुविकर (पु.)

metalloflavoprotein
मेटालोफ्लेव्होप्रोटीन (न.), धातुफ्लेव्होप्रथिन (न.)

metalloid
धातुसदृश, धात्वाभ

metalloporphyrin
धातुपॉर्फिरीन (न.), मेटलपॉर्फिरीन (न.) (also metal porphyrin)

metalloprotein
धातुप्रोटीन (न.)

metallurgy
धातुविद्या (स्त्री.), धातुशास्त्र (न.)

metamer
वर्गीय समसूत्री (पु.), गणीय समसूत्री (पु.)

metamerism
वर्गीय समसूत्रता (स्त्री.), गणीय समसूत्रता (स्त्री.)

metamorphosis
रूपांतरण (न.)

metanil yellow
मेटानिल पिवळा

metanilic acid
मेटानिलिक आम्ल

metaphase
मध्यावस्था (स्त्री.)

metaphosphate
मेटाफॉस्फेट (न.)

metaphosphoric acid
मेटाफॉस्फोरिक आम्ल

metaposition
एकांतरित स्थान (न.), मेटास्थान (न.)

metaprotein
मेटाप्रोटीन (न.), मेटाप्रथिन (न.)

metastable
मितस्थायी

metastable equilibrium
मितस्थायी समतोल

metastable peak
मितस्थायी शिखर

metastannic acid
मेटास्टॅनिक आम्ल

metastasis
विक्षेप (पु.), विक्षेपण (न.)

metastatic
मितस्थैतिक

metastatic tumor
विक्षेपी अर्बुद

meteorite
उल्काश्म (पु.), अशनि (पु.)

meteorite iron
उल्कालोह (न.), अशनिलोह (न.)

meter
१ (as, a general term for any measuring instrument) मीटर (पु.), (in comb.)-मापी (पु.) (as in hygrometer आर्द्रतामापी) २ (also metre) (as, a unit of length in metric system) मीटर (पु.)

meter-kilogram-hour unit
metre-kilogram-hour unit

methanal
मिथेनल (न.)

methane
मिथेन (न.)

methanol
मिथेनॉल (न.) (also called wood alcohol or wood spirit)

methanolysis
मिथेनोली अपघटन (न.)

methemoglobin
मिथेमोग्लोबिन (न.)

methemoglobinemia
मेथेमोग्लोबिनरक्तता (स्त्री.)

methimazole
मेथिमॅझोल (न.) (drug)

methionine
मेथिओनाइन (न.)

methionine sulphoximine
मेथिओनाइन सल्फॉक्झिमाइन

methionyl transfer RNA
मेथिओनील हस्तांतरण RNA

method
पद्धति (स्त्री.), रीति (स्त्री.) manner, रीत, mode, पद्धत, procedure, कार्यपद्धति, कार्यप्रणाली, process, प्रक्रिया

method of successive approximation
अनुक्रमी समीपन पद्धति

methodology
पद्धतिशास्त्र (न.)

methoxy
मेथॉक्सि-

methyl
मेथील

methyl acrylate
मेथील ऍक्रिलेट

methyl alcohol
मेथील अल्कोहोल

methyl glucoside
मेथील ग्लुकोसाइड

methyl group
मेथील गट

methyl orange
मेथील ऑरेन्ज

methyl red
मेथील लाल

methyl violet
मेथील जांभळा

methyl yellow
मेथील पिवळा

methyl-poor transfer RNA
अल्पमेथिली हस्तांतरण RNA

methylated spirit
मेथीलेटेड स्पिरिट

methylating agent
मेथीलन कारक

methylation
मेथीलन (न.)

methylene blue
मेथिलीन ब्लू

methylene blue due-reduction test
dye-reduction test of milk

methylene blue technique
मेथिलीन ब्लू तंत्र

methylene blue test of milk
dye-reduction test of milk

methylene group
मेथिलीन गट

metre
मीटर (पु.) (also meter) (as, a unit of length in metric system)

metre-kilogram-hour unit
मीटर-किलोग्रॅम-सेकंद पद्धति (mks पद्धति) (abbr. mkh unit or MKH unit)

Meulengracht diet
म्युलेनग्राच्ट पथ्याहार

mevalonic acid
मेव्हॅलोनिक आम्ल

Meyerhof oxidation quotient
मेयरहॉफ ऑक्सिडन प्रमाण

mg
mg  (abbr. of milligram)

mho
मो (न.) (विद्युतवाहकतेचे एकक)

mica
अभ्रक (न.)

micelle
१ मायसेल (न.) २ कलिलकण (पु.)

micellisation
मायसेलन (न.)

Michael's reaction
मायकेल अभिक्रिया

Michaelis - Menten - Briggs - Haldane equation
मायकेलीस-मेन्टेन-बीग्ज-हाल्डन समीकरण

Michaelis pH function
मायकेलीस pH फल

Michaelis-Menten equation
मायकेलीस,मेन्टेन समीकरण

Michaelis-Menten kinetics
मायकेलीस-मेन्टेन क्रियागतिकी

Michelis constant
मायकेलीय स्थिरांक

Michler's hydrol
मिश्लर हायड्रॉल

Michler's ketone
मिश्लर कीटोन

micro-
सूक्ष्म critical, संपूर्ण, macro-, स्थूल-, बृहत-, semi-micro-, सूक्ष्मप्राय- (in comb.)

microaerophilic
अल्पवातरागी- n. अल्पवातरागी (पु.)

microanalysis
सूक्ष्म विश्लेषण (न.)

microbalance
सूक्ष्म तुला (स्त्री.)

microbeaker
सूक्ष्म चंचुपात्र (न.)

microbial analysis
सूक्ष्मजीव विश्लेषण

microbiology
सूक्ष्मजीवशास्त्र (न.)

microbody
सूक्ष्मपिंड (पु.), सूक्ष्मकाय (पु.) (also called peroxisome)

microburette
मायक्रोब्युरेट (न.), सूक्ष्म मोजनळी (स्त्री.)

microcentrifuge tube
सूक्ष्म अपकेंद्रित्र नलिका

microchemistry
सूक्ष्मरसायनशास्त्र (न.)

microcosmic salt
मायक्रोकॉस्मिक क्षार (ऍसिड सोडिअम अमोनिअम फॉस्फेट)

microcrystalline
सूक्ष्मस्फटिकी

microcurie
मायक्रोक्युरी (न.)

microelectrode
सूक्ष्म इलेक्ट्रोड (पु.)

microencapsulated enzyme
सूक्ष्मसंपुटित विकर

microgram
ंमायक्रोग्रॅम (पु.)

micrograph
सूक्ष्मआलेख (पु.)

micromolecule
सूक्ष्मरेणु (पु.)

micron
मायक्रॉन (पु.)

microperoxisome
अतिसूक्ष्मकाय (पु.), सूक्ष्मपेरॉक्सिकाय (पु.)

micropipette
मायक्रोपिपेट (न.), सूक्ष्मशोषनळी (स्त्री.)

microprobe
सूक्ष्मशोधसाधन (न.)

microscope
सूक्ष्मदर्शी (पु.)

microscopic
सूक्ष्म, सूक्ष्मदर्शीय

microscopic property
सूक्ष्म गुणधर्म

microscopic test
सूक्ष्मदर्शीय चाचणी

microscopy
सूक्ष्मदर्शिकी (स्त्री.)

microsome
सूक्ष्मकणिका (स्त्री.)

microstructure
सूक्ष्मसंरचना (स्त्री.)

microtome
सूक्ष्मछेदनित्र (न.)

microtubule
सूक्ष्मनलिका (स्त्री.)

microwave
सूक्ष्मतरंग भाग

mictobiological assay
सूक्ष्मजीवशास्त्रीय आमापन

midpoint
मध्यबिंदु (पु.) centre

migration
१ स्थानांतरण (न.) २ स्थलांतरण (न.)

migration current
स्थानांतरण धारा

migration of ions
आयनांचे स्थानांतरण

migration rate
स्थानांतरण गति

migration velocity
स्थानांतरण वेग

milk buddeised
हायड्रोजन-पेरॉक्साइड मिश्रित दूध

milk fast test
दूध स्निग्धांश चाचणी (also Gerber test)

milk of lime
चुन्याची निवळी

milk sugar
दुग्ध शर्करा

milk-alkali syndrome
दूध-अल्कता संलक्षण

Miller experiment
मिलर प्रयोग

Miller index
मिलर निर्देशांक

millet
kaoliang

millicurie
मिलिक्युरी (न.)

milliequivalent
मिलिसममूल्यभार (पु.), सहस्त्रांश सममूल्यभार (पु.) (also abbr. meq) (also milliequivalent weight)

milligram
मिलिग्रॅम (पु.) (abbr. mg.)

millilitre
मिलिलिटर (पु.) (also millileter)

millimetre
मिलिमीटर (पु.) (also millimeter) (abbr. mm)

millimicron
मिलिमायक्रॉन (न.)

millimole
मिलिमोल (न.), मिलिग्रॅमरेणु (पु.)

milling
१ (as, a process) दळणे (न.) २ आकार देणे (न.) ३ (as, a corrugated edge on a coin) कंगोरणे (न.)

milling dyes
मिलिंग रंजक (पु.अ.व.), आघाती रंजक (पु.अ.व.), कांडणी रंजक (पु.अ.व.)

Millon reaction
मिलॉन अभिक्रिया

Millon's reagent
मिलॉनचा अभिकारक

Millon's test
मिलॉन चाचणी

Minamata disease
मिनामाटा विकार (पारद विषबाधा)

mine
खाण (स्त्री.)

mineral
खनिज (न.) adj. खनिज-

mineral acid
खनिज आम्ल

mineral analysis
खनिज विश्लेषण

mineral chemistry
खनिज रसायनशास्त्र

mineral fibre
खनिज तंतु

mineral oil
खनिज तेल

mineral water
खनिज पाणी

mineralocorticosteroid
मिनरलोकॉर्टिकोस्टेरॉइड (न.) (hormone)

mineralocorticosteroid
मिनरलोकॉर्टिकोस्टेरॉइड (न.) (hormone)

minimum dose
किमान मात्रा

mining
खाणकाम (न.), खनिविद्या (स्त्री.)

minipress
लघुदाबक (पु.)

mint
पुदिना (पु.)

miotin
मयोटिन (न.)

mirror image
दर्पण प्रतिमा, प्रतिबिंब (न.)

mirror reflection
दर्पणी परावर्तन (also specular reflection)

misch metal
मिश धातु

miscibility
मिश्रणीयता (स्त्री.)

miscible
मिश्रणीय

miscoding
अपसंकेतन (न.)

miso
जपानी पाककृति (स्त्री.)

mispairing
अपयुग्मन (न.)

missense codon
अनर्थी कोडॉन

mistake
चूक (स्त्री.) error

MIT
MIT  (abbr. of monoiodotyrosine)

mitochondrion
तंतुणिका (स्त्री.) (also chondriosome)

mitogen
सूत्रीविभाजक (पु.)

mitosis
सूत्री विभाजन (न.), अप्रत्यक्ष विभाजन (न.)

mitotic
सूत्रीविभाजन-

mitotic recombination
सूत्रीविभाजनी पुनःसंयोग

Mitscherlich law
मिट्शर्लिशचा नियम

mixed
१ मिश्र, मिश्रित २ संमिश्र

mixed acid fermentation
मिश्र आम्ल किण्वन

mixed amino acid fermentation
मिश्र ऍमिनो आम्ल किण्वन

mixed crystal
मिश्र स्फटिक

mixed dye
मिश्र रंजक

mixed ester
संमिश्र एस्टर

mixed ether
संमिश्र ईथर

mixed function oxidase
मिश्र क्रियाकारी ऑक्सिडेज (also called monooxygenase)

mixed indicator
मिश्र दर्शक

mixed ketone
मिश्र कीटोन

mixed salt
मिश्र क्षार

mixed solvent
मिश्र द्रावक

mixed-order reaction
मिश्र-कोटि अभिक्रिया

mixer
मिश्रणी (स्त्री.) grinder

mixture
मिश्रण (न.)

mkh unit
mks पद्धति (abbr. of metre-kilogram-second system)

ml.
ml. (abbr. of millilitre)

mm
mm. (abbr. of millimetre)

mobile
चलिष्णु, गतिशील

mobile phase
चल प्रावस्था

mobile system
चल पद्धति

mobility
चलिष्णुता (स्त्री.), गतिशीलता (स्त्री.)

mode
१ प्रकार (पु.) २ पद्धत (स्त्री.) method

model
प्रतिकृति (स्त्री.), प्रतिमान (न.), निदर्श (पु.) pattern, प्रतिरूप, prototype, आदिरूप, representation, प्रतिरूपण, sample, प्रतिदर्श, specimen, नमुना, type, प्रकार, प्ररूप

moderator
१ मंदायक (न.) २ नियामक (पु.)

modification enzyme
परिवर्तनी विकर

modrant dye
adjective dye

modulation
आपरिवर्तन (न.)

modulus
मापांक (पु.), भाजक (पु.)

modulus of elasticity
प्रत्यास्थता मापांक

Mohr method
मोहर पद्धति

Mohr's salt
मोहर क्षार

moiety
अंश (पु.), भाग (पु.), गट (पु.)

moist
ओलसर, आर्द्र

moisten
ओलसर करणे, ओलसर होणे, ओलावणे

moisture
ओलावा (पु.), आर्द्रता (स्त्री.)

molal
मोलल

molal conductance
मोलल प्रवहन

molal conductivity
मोलल वाहकता

molal solution
मोलल द्रावण

molality
मोललता (स्त्री.)

molar
ग्रॅमरेण्वीय, ग्रॅमरेणुसंबंधी, ग्रॅम रेणु-

molar absorption coefficient
ग्रॅमरेण्वीय अवशोषणांक

molar absorptivity
ग्रॅमरेण्वीय अवशोषकता

molar activity
ग्रॅमरेण्वीय क्रियाशीलता

molar concentration
ग्रॅमरेणु संहति

molar conductivity
ग्रॅमरेण्वीय वाहकता

molar evaporation
ग्रॅमरेणु बाष्पीकरण, ग्रॅमरेणु बाष्पीभवन

molar extinction coefficient
ग्रॅमरेण्वीय विलोपन गुणांक

molar heat of evaporation
ग्रॅमरेण्वीय बाष्पन ऊष्मा

molar refractivity
ग्रॅमरेण्वीय अपवर्तकता

molar rotation
ग्रॅमरेण्वीय घूर्णन

molar solubility
ग्रॅमरेणु द्रावणीयता

molar solution
ग्रॅमरेण्वीय द्रावण

molar volume
ग्रॅमरेण्वीय घनफळ, ग्रॅमरेणु घनफळ

molarity
ग्रॅमरेणुता (स्त्री.)

molasses
उसाची मळी (स्त्री.)

mole fraction
ग्रॅमरेणु अंश

mole percent
ग्रॅमरेणु टक्केवारी

mole ratio
मोल गुणोत्तर, ग्रॅमरेणु गुणोत्तर

molecular
रेण्वीय, रेणु-

molecular absorption
रेण्वीय अवशोषण

molecular activity
रेणु क्रियाशीलता

molecular association
रेणु सहचरण

molecular attraction
रेणु आकर्षण

molecular biology
रेणुजीवशास्त्र (न.)

molecular bond
रेण्वीय बंध

molecular compound
रेणु संयुग

molecular conductivity
रेण्वीय वाहकता

molecular depression constant
रेणु घट स्थिरांक

molecular diameter
रेणूचा व्यास

molecular disease
रेणुजन्य रोग, रेण्वीय रोग

molecular dispersion
रेणु अपस्करण

molecular distillation
रेण्वीय ऊर्ध्वपातन

molecular ellipticity
रेणु-विवृत्तता (स्त्री.)

molecular equillibrium
रेण्वीय समतोल

molecular film
रेणु पटल

molecular formula
रेणु सूत्र

molecular genetics
रेणु आनुवांशिकी, रेणु अनुवंशशास्त्र (also called biochemical genetics)

molecular heat of vaporisation
बाष्पनाची रेणु उष्णता

molecular impact
रेण्वीय आघात

molecular layer
रेण्वीय स्तर, रेण्वीय थर

molecular leak
रेणु गाळणी

molecular leakage
रेणु गळ

molecular orbital
रेणु कक्षिका

molecular orbital theory
रेणु कक्षिका सिद्धांत

molecular overcrowding
रेण्वीय अतिगर्दी

molecular polarisability
रेण्वीय धुवणीयता, रेणु धुवणक्षमता

molecular quation
रेण्वीय समीकरण

molecular radioautography
रेण्वीय किरणोत्सारचित्रण

molecular rearrangement
रेणु पुनर्रचना

molecular refraction
रेणु अपवर्तन

molecular sieve
रेणु चाळणी

molecular sieve coefficient
रेणु चाळणी गुणांक

molecular spectrum
रेणु पंक्ति

molecular structure
रेणु संरचना

molecular symmetry
रेणु सममिति

molecular vibration
रेणु कंपन

molecular volume
रेणु आकारमान

molecular weight
रेणु भार

molecularity
रेण्वीयता (स्त्री.)

molecule
रेणु (पु.) atom

Molisch reaction
मॉलिश अभिक्रिया

Molisch test
ंमॉलिश चाचणी

molten state
प्लावित स्थिति, द्रवित स्थिति

molting hormone
निर्मोक संप्रेरक

molybdate
मॉलिब्डेट (न.)

molybdenum (Mo)
मॉलिब्डेनम (Mo) (न.)

molybdoferredoxin
मॉलिब्डोफेरेडॉक्सिन (न.)

molybdoprotein
मॉलिब्डोप्रोटीन (न.)

moment of inertia
जडत्व आघूर्ण

momentum
संवेग (पु.)

mon-
mono-

monacidic
एकाम्लधर्मी, एकआम्लांकी

monatomic
एकाण्वी-, एकाणु-

monazite
मोनाझाइट (न.)

monestrous
वार्षिक मादीमद (पु.)

mongolism
मंगोलता (स्त्री.)

monitor
बोधक (पु.), नियंत्रक (पु.)

mono-
एक- di-bi-द्वि-, hepta-septa-, hetero-, नैकविध-, असम-, विषम- भिन्न, hexa-, षट्-, षष्ठ-, homo-, एकविध-, सम, iso-, सम-, multi-, बहु-, octa-octo-, अष्ट-, penta-, पंच-, poly-, बहु-, quadri-, चतुर-, चतुः-,septa-, सप्त, sesqui-, अध्यर्ध-, सार्ध-, tetra-quadri-,

mono-oxygenase
मोनोऑक्सिजिनेज (न.) (also called mixed function oxidase)

mono-variant
एकचल

monoamine oxidase
मोनोअमाइन ऑक्सिडेज

monobasic
एकाम्लारि अंकी

monobromo-
मोनोबोमो- (comb. form)

monochromatic emissive power
एकवर्णी उत्सर्जन शक्ति

monochromatic light
एकवर्णी प्रकाश

monochromatic radiation
एकवर्णी प्रारण

monochromator
एकवर्णित्र (न.)

monoclinic
एकनताक्ष

Monod, Wyman and Changeaux model
मोनॉड, वायमन व चेंजॉक्स प्रतिकृति

monodenate ligand
एकसंयुजी सहबद्ध

monoenergetic radiation
एकऊर्जीय प्रारण

monoenoic fatty acid
एकद्विबंधी मेदाम्ल

monofilament
एकदीर्घतंतु (पु.)

monoglyceride
मोनोग्लिसराइड (न.)

monohydrate
मोनोहायड्रेट (न.)

monohydric
मोनोहायड्रिक

monoiodotyrosine
मोनोआयोडोटायरोसाइन (न.) (abbr. MIT)

monolayer
unilayer

monomer
एकवारिक (पु.) co-polymer, सहबहुवारिक, dimer, द्विवारिक, polymer, बहुवारिक, tetramer, चतुर्वारिक, trimer, त्रिवारिक

monomer radical
एकवारिक मुक्तमूलक

monomeric
एकवारिक

monomerisation
एकवारिक

monomerisation
एकवारिकन (न.)

monomerism
एकवारिकता (स्त्री.)

monomolecular
एकरेणु-

monomolecular layer
unilayer

monomolecular reaction
एकरेणु अभिक्रिया, एकरेण्वीय अभिक्रिया (also unimolecular reaction)

mononuclear
१ एकवलयी २ एककेंद्रकीय

mononuclear complex
एककेंद्रीय संकुल

mononucleotide
मोनोन्यूक्लिओटाइड (न.)

monopole mass spectrometer
एकधुवी वस्तुमान पंक्तिमापी

monosaccharide
मोनोसॅकराइड (न.) (also called simple sugar)

monosodium glutamate
मोनोसोडिअम ग्लुटामेट (also called Accent or aginomoto)

monosome
एककाय (पु.), मोनोसोम (न.)

monosymmetric
एकसममित

monovalance
एकसंयुजा (स्त्री.)

monovalent
एकसंयुजी (also univalent)

monoxide
मोनॉक्साइड (न.)

Morawitz theory
मॉरविट्झ सिद्धांत

mordant
रंगबंधक

morin
मोरिन (न.) (dye)

Morner's test
मॉर्नर चाचणी

morphine
मॉर्फिन (न.) (alkaloid)

morphogenesis
अंगविकास (पु.), इंद्रियविकास (पु.) (also morphopoiesis or organogenesis)

morpholog
रूपिकी (स्त्री.)

morphopoiesis
morphogenesis

mortar
१ मळलेला चुना (पु.) २ खल (पु.)

mortar and pestle
खल आणि बत्ता, खलबत्ता (पु.)

mosaic
विविधऊतिक, मोझेइक

mosaic theory
विविधऊतिक सिद्धांत, मोझेइक सिद्धांत

Mossbauer spectrometer
मॉस्बॉर पंक्तिमापी

Mossbauer spectroscopy
मॉस्बॉर पंक्तिदर्शन

mother liquor
शेष द्रावण

motion
गति (स्त्री.)

motor cortex
मोटर कॉर्टेक्स

motor neuron
effect neuron

mottled
ठिपकेदार

mottled teeth
ठिपकेदार दात, कर्बुरित दात

mould
१ बुरशी (स्त्री.) २ साचा (पु.)

mould bran
कोंड्यावरील बुरशीजन्य अमायलेज

mould inhibition
बुरणी संदमन

moulding
साचेकाम (न.)

mounting
आरोपण (न.)

mouse growth factor
उंदीर वृद्धिकारक (पु.) (also called vitamin M or para aminobenzoic acid)

movement
हालचाल (स्त्री.)

moving bed process
चल सीमा अपकेंद्रण

moving boundary centrifugation
चल सीमा अपकेंद्रण

moving boundary electrophoresis
चल सीमा विद्युतभारित कणसंचलन

moving zone centrifugation
चल भागी अपकेंद्रण

MSH
MSH  (abbr. of melanocyte-stimulating hormone)

mucasa
cucous membrane

mucilage
श्लेष्मक (न.), म्युसिलेज (न.)

mucin
म्युसिन (न.)

mucin clot
म्युसिन गुठळी

mucoid
श्लेष्माभ

mucopeptide
म्युकोपेप्टाइड (न.)

mucopolysaccharide
म्युकोपॉलिसॅकराइड (न.)

mucoprotein
म्युकोप्रोटीन (न.) (also called proteoglycan)

mucosal block
श्लेष्मल पटल

mucus
श्लेष्मा (पु.)

muffle furnace
मफल भट्टी, अवगुंठित भट्टी

muga silk
मुगा रेशीम

mull
मल (न.), घोटित (न.)

Mullikan-Barker test
मुलिकन-बार्कर चाचणी

multi
बहु- mono  (in comb.)

multicentred
बहुकेंद्री

multidentate ligand
बहुसंयुजी सहबद्ध

multienzyme system
बहुविकर पद्धति

multifilament
अनेकदीर्घतंतु (पु.), बहुतंतु (पु.)

multiple
गुणित, पट, बहु

multiple bond
गुणित बंध, बहु बंध

multiple equilibria
बहु समतोल

multiple forms of an enzyme
विकराची बहुरूपे (आयसोझाइम) (isozyme)

multiple gene
बहुविध जीन

multiple proportion
गुणित प्रमाण

multiple sclerosis
बहुविध चेतादृढन

multiplet
बहुलक (न.) (doublet)

multiplicity
गुणितता (स्त्री.), बाहुल्य (न.)

multistage extraction
बहुटप्पी निष्कर्षण

multistep synthesis
बहुपदी संश्लेषण

multivalent
बहुसंयुजी

multivalent allosteric inhibition
बहुसंयुजी पश्चप्रदाय संदमन

multivalent feedback inhibition
बहुसंयुजी पश्चप्रदाय संदमन

multivalent radical
बहुसंयोजी मूलक

multivalent regulatory enzyme
बहुसंयुजी नियामक विकर

muramic acid
म्युरॅमिक आम्ल

murein
म्युरिन (न.) (also called peptidoglycan)

murexide test
म्युरेक्साइड चाचणी

muriatic acid
म्युरिऍटिक आम्ल, हायड्रोक्लोरिक आम्ल

murine
उंदरासंबंधी

murine leukemia
उंदराचा श्वेतपेशी कर्करोग, उंदराचा ल्युकेमिआ

muropeptide
म्युरोपेप्टाइड (न.)

muscarine
मस्कॅरिन (न.) (alkloid)

muscatel
मनुका (स्त्री.)

muscle
स्नायु (पु.)

muscle contraction
स्नायु संकुचन

muscle fibre
स्नायु तंतु

muscle hemoglobin
स्नायु हीमोग्लोबिन

muscle phosphorylase
स्नायु फॉस्फोरिलेज

muscle sugar
स्नायु शर्करा (also called inositol)

muscone
मस्कोन (न.) (perfume)

mushroom
अळंबे (न.)

mushroom sugar
अळंबी शर्करा (also called alpha-alpha trehalose)

mussel
कालव (न.)

mustard
मोहरी (स्त्री.)

mustard gas
मस्टर्ड वायु

mustard gas
मस्टर्ड वायु

mustard oil
मोहरी तेल

mutant
१ उत्परिवर्तित २ उत्परिवर्ती n. १ उत्परिवर्त (पु.) २ उत्परिवर्तक (पु.)

mutarotation
म्युटाघूर्णन (न.), परिवर्ती घूर्णन (न.)

mutase
म्युटेज (पु.)

mutation
उत्परिवर्तन (न.)

mutein
म्युटिन (न.), उत्परिवर्तित प्रथिन (न.)

mutton
मटण (न.), बकऱ्याचे मांस (न.)

mycloma protein
मज्जाअर्बुद प्रोटीन, मज्जाअर्बुद प्रथिन

mycolic acid
मायकोलिक आम्ल

mycoplasma
मायकोप्लाझ्मा (पु.)

mycoside
मायकोसाइड (न.)

mycosis
कवकता (स्त्री.)

mycosterol
मायकोस्टेरॉल (न.), कवकस्टेरॉल (न.)

myelin sheath
मायलिन आच्छद

myelination
मायलिनन (न.)

myeloma
मज्जाअर्बुद (पु.)

Mynroe crucible
म्युन्रो मूस

myo-
स्नायु-

myocardial
ह्रुदस्नायु-

myofibril
स्नायुतंतुक (न.)

myofilament
स्नायुतंतु (पु.)

myogen
स्नायुजन (न.), मायोजेन (न.)

myogenesis
स्नायुजनन (न.)

myoglobin
मायोग्लोबिन (न.)

myohematin
मायोहेमॅटिन (न.)

myokinase
मायोकायनेज (पु.)

myoneural
स्नायुचेता-

myosin
मायोसिन (न.) (protein)

myosin filament
मायोसिन स्नायुतंतु

myotropic activity
स्नायुपोषी क्रियाशीलता

myristic acid
मायरिस्टिक आम्ल

myxedema
प्रशोफ (पु.) (also myxoedema)

N
N (नायट्रोजन) (symbol for nitrogen)

N-Acetyl galactosamine
N-ऍसेटिल गॅलॅक्टोसॅमाइन (abr. NAGA)

N-acetylmuramic acid
N-ऍसेटिलम्युरॅमिक आम्ल

N-Acetylneuraminic acid
N-ऍसेटिल न्युरामिनिक आम्ल (abbr. NANA)

N-electron
N-इलेक्ट्रॉन (न.)

N-line
N-रेखा (स्त्री.). N-लाइन (स्त्री.)

N-methyl tetrahydrofolic acid
N-मेथील टेट्राहायड्रोफोलिक आम्ल

N-methylglycine
N-मेथीलग्लायसिन (न.) (also called sarcosine)

n-propylarsonic acid reagent
एन-प्रोपिलआर्सेनिक आम्ल अभिकारक

N-shell
N-कक्षक (पु.)

N-terminal
N-अंती, ऍमिनोअंती

nace reaction
नाम अभिक्रिया

NAD
NAD  (abbr. of nictinamide adenine dinucleotide)

NADP
NADP  (abbr. of nicotinamide adenine dinucleotide phosphate)

NAGA
NAGA  (abbr. of N-Acetyl galactosamine)

NANA
NANA  (abbr. of N-Acetylneuraminic acid)

nano-
नॅनो- ( १०-९ ) (comb. form)

nanometer
नॅनोमीटर (न.) (१nm १०-९m;(१nm१mu)) (abbr. nm)

naphtha
नॅफ्था (पु.)

naphthalene
नॅफ्थॅलीन (न.)

naphthalene balls
नॅफ्थॅलीनच्या गोळ्या (स्त्री.अ.व.)

naphthene
नॅफ्थीन (न.)

naphthenic acid
नॅफ्थॅनिक आम्ल

naphthoic acid
नॅफ्थोइक आम्ल

naphthol
नॅफ्थॉल (न.)

naphthoquinone
नॅफ्थोक्विनोन (न.)

naphthylamine
नॅफ्थिलामाइन (न.)

Napierian logarithm
नॅपिअएरिअन लागरिथम

narcotic
गुंगीकारक द्रव्य (न.) adj. गुंगीकारक

narcotic poison
गुंगीकारक विष

naringin
नारिंगीन (न.) (glycoside)

narrow spectrum
मर्यादित प्रभावव्याप्ति

nascent
नवजात

nascent hydrogen
नवजात हायड्रोजन

nascent oxygen
नवजात ऑक्सीजन

nascent state
नवजात अवस्था

native
१ प्राकृतिक २ मूलद्रव्य

native element
मूलरूपी मूलद्रव्य

native metal
मूलरूपी धातु

natrium (Na)
सोडिअम (Na) (न.) (sodium)

natural
स्वाभाविक, नैसर्गिक

natural abandance
नैसर्गिक समृद्धि, नैसर्गिक बहुलता

natural chain elongation
नैसर्गिक शृंखला दीर्घन

natural changes
नैसर्गिक बदल (पु.अ.व.)

natural dye
नैसर्गिक रंजक

natural fibre
नैसर्गिक तंतु

natural gas
नैसर्गिक वायु

natural immunity
नैसर्गिक प्रतिक्षमता

natural oil
नैसर्गिक तेल

natural process
नैसर्गिक प्रक्रिया

natural property
नैसर्गिक गुणधर्म

natural radioactivity
प्राकृतिक किरणोत्सारिता

natural science
निसर्ग विज्ञान

natural water
नैसर्गिक पाणी

NDp
NDp  (abbr. of net dietary protein)

nearness
निकटता (स्त्री.) region

nebulisation
कणविस्फारण (न.)

nebuliser-burner system
कणविस्फारकज्वालक यंत्रणा

necrosis
ऊतिमृत्यु (पु.), ऊतिऱ्हास (पु.)

negative
१Elec. ऋण २ ऋण (-), ऋणात्मक ३ photog. व्यस्त- n. photog. व्यस्तचित्र

negative catalysis
ऋण उत्प्रेरण

negative catalyst
ऋण उत्प्रेरक

negative charged
ऋण गट

negative cotton effect
ऋण कॉटन परिणाम

negative electrode
ऋण इलेक्ट्रोड

negative feedback
inverse feedback

negative group
ऋण गट

negative plate
ऋण पट्टी

negative radical
ऋण मूलक

negative rays
ऋण किरण (पु.अ.व.)

negative resistance
ऋण रोध, ऋणात्मक रोध

negative stain
पार्श्व अभिरंजक

negative test
नकारात्मक चाचणी

negative valency
ऋण संयुजा

negatively charged
ऋण प्रभारित

neighbourhood
आसमंत (पु.), प्रतिवेश (पु.) region

neighbouring group effect
निकट गट प्रभाव, निकट गट सहभाग (also neighbouring group participation)

neiromuscular junction
चेतास्नायु संधि

nematosome
नेमॅटोसोम (न.)

neo-
निओ-, नव- (in comb.)

neobiogenesis
नवजीवजनन (न.)

neobrucine
निओबुसिन (न.)

neodymium (Nd)
निओडिमिअम (Nd) (न.)

neomycin
निओमायसिन (न.) (antibiotic)

neon (Ne)
निऑन (Ne) (पु.)

neonatal
नवजात

neonate
नवजात (पु.)

neopentane
निओपेन्टेन (न.)

neoplasia
नवपेशीविकसनविकार (पु.), अर्बुदविकार (पु.)

neoplasm
नवपेशीसमूह (पु.), अर्बुद (पु.) tumor

neoplastic
नवपेशीसमूह-, अर्बुद-

neosalvarsan
निओसल्व्हर्सन (न.) (drug)

neosome
नवकाय (पु.)

nephelometry
गढूळताविकिरणमिति (स्त्री.) turbidimetry

nephrectomy
वृक्क उच्छेदन (न.)

nephron
वृक्काणु (पु.)

neptunium (Np)
नेप्टुनिअम (Np) (न.)

neptunium series
नेप्चुनिअम श्रेणी

Nerberg ester
न्यूबर्ग एस्टर (also called fructose-6-phosphate)

Nernst equation
नर्नस्ट समीकरण

Nernst glower
नर्नस्टचा प्रकाशक

Nernst heat theorm
नर्नस्ट उष्णता सिद्धांत

nerolin
नेरोलिन (न.)

nerve
चेता (स्त्री.)

nerve gas
चेता वायु

nerve growth factor
चेता वर्धी कारक

nerve impulse
चेता आवेग

nerve impulse transmission
चेता आवेग पारेषण

nerve-fibre
चेता तंतु (पु.)

nervous system
चेता संस्था

Nessler reagent
नेस्लर अभिकारक

Nessler tube
नेस्लर नळी

net dietary protein
आहारातील निव्वळ प्रथिन (abbr. NDp)

net dietary protein energy ratio
आहाराचे निव्वळ प्रथिन ऊर्जा गुणोत्तर

net protein utilisation
निव्वळ प्रथिन उपयोग

net protein value
निव्वळ प्रथिन मूल्यांक (abbr. NPV)

neural
१ चेता- २ कशेरू-

neuraminic acid
न्युरामिनिक आम्ल

neuraminidase
न्युरामिनिडेज (पु.)

neuritis
न्यूरीटिस (पु.) (चेताविकार)

neurochemistry
चेतारसायनशास्त्र (न.)

neuroendocrine
चेताअंतःस्त्रावी (पु.)

neurofibril
चेतातंतुक (पु.)

neurohormone
चेतासंप्रेरक (पु.)

neurohumor
चेताद्रव (पु.), न्युरोह्युमर (पु.)

neurohypophyseal
चेता पीयूषिका-

neurological mutant
चेता उत्परिवर्तक

neurology
चेतासंस्थाशास्त्र (न.)

neuromuscular
चेतास्नायु-

neuron
चेतापेशी (स्त्री.)

neuroplasm
चेताद्रव्य (न.)

neuropophysis
चेता पीयूषिका-

neurosecretion
चेतास्त्राव (पु.)

neurosecretosome
स्त्रावी चेताग्र (न.)

neurosectetory granule
चेतास्त्रावी कणिका

neurotoxin
न्यूरोटॉक्सिन (न.), चेताविष (न.)

neurotransmitter
चेतापारेषक (पु.)

neutral
१ उदासीन २ तटस्थ ३ अधुवी ४ अप्रभारित

neutral compound
उदासीन संयुग

neutral dye
उदासीन रंजक

neutral equilibrium
तटस्थ समतोल

neutral ester
उदासीन एस्टर

neutral gas
उदासीन वायु

neutral lipid
अधुवी लिपिड (also called simple lipid)

neutral molecule
१ उदासीन रेणु २ अप्रभारित रेणु

neutral oxide
उदासीन ऑक्साइड

neutral point
उदासीन बिंदु

neutral salt
उदासीन क्षार

neutral solution
उदासीन द्रावण

neutralisation
उदासीनीकरण (न.), उदासीनन (न.)

neutralisation reaction
उदासीनीकरण अभिक्रिया

neutralisation titration
उदासीनीकरण अनुमापन

neutralise
उदासीनीकरण करणे, उदासीनीकरण होणे

neutralised
उदासीनीकृत

neutraliser
उदासीनीकारक (पु.)

neutrality
उदासीनता (स्त्री.)

neutrino
न्यूट्रिनो (पु.)

neutron
न्यूट्रॉन (पु.)

neutron activation analysis
न्यूट्रॉन सक्रियण विश्लेषण

neutron diffraction
न्यूट्रॉन विवर्तन

Newland's law of octaves
न्यूलॅन्डचा अष्टक नियम

Newman convention
न्यूमन संकेत प्रणाली

Newman formula
न्यूमन सूत्र

newton emission theory
न्यूटन उत्सर्जन सिद्धांत

Newton's law of cooling
न्यूटनचा शीतलन नियम

Newton's law of gravitation
न्यूटनचा गुरूत्वाकर्षणाचा नियम

Newzealand process
न्यूझिलंड पद्धति (मांसशुष्कन)

niacin
निऍसिन (न.)

niacinamide
निआसिनऍमाइड (न.)

nichrome
नायक्रोम (न.)

nick
खाच (स्त्री.)

nickase
निकेज (पु.) (also called endonuclease)

nicked DNA
काचयुक्त DNA

nickel (Ni)
निकेल (Ni) (न.)

nickel crusible
निकेल मूस

nickel silver
निकेल सिल्व्हर

Nicol's prism
निकोल प्रिझम

nicotinamide
निकोटिनऍमाइड (न.)

nicotinamide adenine dinucleotice
निकोटिनऍमाइड ऍडेनाइन डायन्यूक्लिओटाइड फॉस्फेट (abbr. NAD) (also called coenzyme II)

nicotinamide mononucleotide
निकोटिन ऍमाइड मोनोन्यूक्लिओटाइड

nicotine
निकोटिन (न.)

nicotinic acid
निकोटिनिक आम्ल (also called vitamin B5 or antipellargic vitamin or anti-black-tongue factor)

nicotinic acid amide
निकोटिनिक आम्ल ऍमाइड

Niemann-Pick disease
नायमन-पिक विकार

night vision
निशादृष्टि (स्त्री.)

night-blindness
रातांधळेपणा (पु.) (also called nctalopia)

nikethamide
निकेथामाइड (न.) (drug)

nile blue
नाइल निळा

ninhydrin reaction
निनहायड्रिन अभिक्रिया

ninhydrin test
निनहायड्रिन चाचणी

niobium (Nb)
निओबिअम (Nb) (न.) (also called columbium)

nisin
निसिन (न.)

Nissl granule
निसल कणिका

niter
nitre

niton
निटॉन (पु.)

nitophenol
नायट्रोफिनॉल (न.)

nitramine
नायट्रामाइन (न.)

nitraniline
नायट्रानिलीन (न.)

nitrate
नायट्रेट (न.)

nitrate assimilation
नायट्रेट सात्मीकरण

nitrate ion
नायट्रेट आयन

nitrate reductase
नायट्रेट रिडक्टेज

nitrate reduction
नायट्रेट क्षपण

nitrated
नायट्रीयित

nitration
नायट्रीयन (न.)

nitrator
नायट्रीयनत्र (न.)

nitre
सोरा (पु.) (also niter)

nitric
नायट्रिक

nitric acid
नायट्रीक आम्ल

nitric oxide
नायट्रिक ऑक्साइड

nitric-perochloric acid mixture
नायट्रिक परक्लोरिक आम्ल मिश्रण

nitride
नायट्राइड (न.)

nitrification
नायट्रीकरण (न.), नायट्रीयन (न.)

nitrifier
नायट्रीकारक (पु.)

nitrify
नायट्रीकरण करणे

nitrifying
नायट्रीकारी, नायट्रीकारक

nitrifying bacteria
नायट्रीकारी जीवाणू (पु.अ.व.), नायट्रीकारक जीवाणू (पु.अ.व.)

nitrile
नायट्राइल (न.)

nitrilotraiacetic acid
नायट्रिलोट्रायऍसिटिक आम्ल

nitrite
नायट्राइट (न.)

nitrite reductase
नायट्राइट रिडक्टेज

nitro dyes
नायट्रो रंजक (पु.अ.व.)

nitro group
नायट्रो गट, नायट्रो समूह

nitro-compound
नायट्रो-संयुग (न.)

nitro-ferroin redox indicator
नायट्रो-फेरॉइन क्षपणॉक्सि दर्शक

nitrobenzene
नायट्रोबेन्झीन (न.)

nitrocellulose
नायट्रोसेल्युलोज (न.)

nitrocellulose rayon
नायट्रोसेल्युलोज रेयॉन

nitroferroin
नायट्रोफेरॉइन (न.)

nitrogen (N)
नायट्रोजन (N) (पु.)

nitrogen analysis
नायट्रोजन विश्लेषण

nitrogen balance
नायट्रोजन संतुलन

nitrogen cycle
नायट्रोजन चक्र

nitrogen equillibrium
नायट्रोजन समतोल

nitrogen fixation
fixation of nitrogen

nitrogen monoxide
नायट्रोजन मोनॉक्साइड

nitrogen oxide
नायट्रोजन ऑक्साइड

nitrogen pentoxide
नायट्रोजन पेंटॉक्साइड

nitrogen peroxide
नायट्रोजन पेरॉक्साइड

nitrogen trioxide
नायट्रोजन ट्रायॉक्साइड

nitrogen-free extract
नायट्रोजन-मुक्त अर्क

nitrogenase
नायट्रोजन संतुलन

nitrogenous
नायट्रोजनी, नायट्रोजनयुक्त

nitrogenous base
नायट्रोजनी आम्लारि

nitroglycerine
नायट्रोग्लिसरिन (न.)

nitrometer
नायट्रोजनमापी (पु.)

nitron reagent
नायट्रॉन अभिकारक

nitronium ion
नायट्रोनिअम आयन

nitroprusside reaction
नायट्रोप्रुसाइड अभिक्रिया

nitrosamine
नायट्रोसॅमाइन (न.)

nitrosate
नायट्रोसेट (न.)

nitrosation
नायट्रोझेशन (न.)

nitroso
नायट्रोसो

nitroso dyes
नायट्रोसो रंजक (पु.अ.व.)

nitrosomyglobin
नायट्रोसोमायोग्लोबिन (न.)

nitrosyl chloride
नायट्रोसिल क्लोराइड

nitrous
नायट्रस

nitrous acid
नायट्रस आम्ल

nitrous acid nutant
नायट्रस आम्ल उत्परिवर्तक

nm
nm  (abbr. of nanometer)

nmr
nmr  (abbr. of nuclear magnetic resonance)

nmr signal
nmr संकेत, nmr सिग्नल

nmr spectrum
nmr पंक्ति

nobelium (No)
नोबेलिअम (No) (न.)

noble gas
निष्क्रिय वायु (a member of the zero group of the periodic system)

noble metal
बहुमोल धातु, अभिजात धातु

nodal plane
नोडल प्रतल

nodal point
१ निस्पंद बिंदु, नोडल बिंदु २ पर्वसंधि बिंदु

node
१ निस्पंद (पु.), नोड (पु.) २ पर्वसंधि (पु.)

nodes in molecular orbitals
रेणुकक्षकीय निस्पंद (पु.अ.व.)

noise
कुरव (पु.)

nomenclature
नामपद्धति (स्त्री.)

non-
अ-, अन्-

non-conductor
अवाहक (पु.)

non-crystalline
अस्फटिकी

non-dispersive infrared analyser
अनपस्करणी अवरक्त विश्लेषित्र

non-edible oil
अखाद्य तेल

non-electrolyte
विद्युत अनपघटनी (स्त्री.)

non-enzyme browning
विकररहित बभ्रूकरण

non-esterified fatty acids
मुक्त मेदाम्ले (न.अ.व.), अनेस्टरित मेदाम्ले (न.अ.व.)

non-luminous flame
अनुदीप्तिहीन ज्योत, अप्रकाशी ज्योत

non-metalic
अधात्विक, अधातु-

non-metallic element
अधात्विक मूलद्रव्य

non-polar bond
अधुवीय बंध

non-reducing sugar
अक्षपणी शर्करा

non-reversible
अव्युत्क्रमी

non-spontaneous process
अनुस्फूर्त प्रक्रिया

non-toxic
बिनविषारी

non-variant
अचल

nonaqeous thermometric titration
अस्पर्धात्मक संदमन

nonaqueous media
अजलीय माध्यम

nonaqueous solvent
अजलीय द्रावक

noncompetitive inhibilation
अस्पर्धात्मक संदमन

noncompetitive inhibitor
स्पर्धारहित संदमक, अस्पर्धात्मक संदमक

nondrying oil
अशुष्कन तेल, न सुकणारे तेल

nonessential water
अप्राकृतिक जल

nonferadic current
अफॅरेडीय विद्युतप्रवाह

nonflame atomiser
ज्योतरहित कणित्र

nonheme iron
अहेम लोह

noninductive resistance
प्रेरणहीन रोध

nonionic detergent
निर्आयनी निर्मलक, निरायनी निर्मलक

nonionic polymerisation
निर्आयनी बहुवारिकन, निरायनी बहुवारिकन

nonionised
नायनित (न आयनित)

nonionising solvent
नायननकारी (न आयननकारी) द्रावक

nonisomorphic inclusion
असमरूपी अंतर्वेशन

nonlabile complex
स्थिर संकुल

nonlinear
अरेषात्मक, अरेखीय, अरेषीय

nonmetal
अधातु (पु,.स्त्री.)

nonpolar
अधुवी

nonpolar compound
अधुवीय संयुग

nonpolar molecule
अधुवी रेणु

nonpolar phase
अधुवी प्रावस्था

nonpolar reaction
अधुवी अभिक्रिया

nonpolar solvent
अधुवी द्रावक

nonsense codon
अर्थहीन कोडॉन

nonvariant system
अपरिवर्तनीय संहति, अचल संहति

nonvolatile
अबाष्पनशील

noodles
नूडल्स (स्त्री.अ.व.), सुरळ्या (स्त्री.अ.व.)

noradrenaline
नॉरऍड्रिनलिन (न.)

nordihydroguaiaretic acid
नॉरडायहायड्रोग्वारेटिक आम्ल

norephedrine
नॉरैफेड्रिन (न.)

norepinephrine
नॉरएपिनेफीन (न.)

norleucine
नॉरल्युसीन (न.)

normal
१ प्रसामान्य २ सामान्य ३ (as, in Math.) लंबरूप, अभिलंब, लंब- ४ (of solutions, etc.) प्रसामान्य, सांकेतिक ५ पूर्ण (as in normal salt पूर्ण क्षार) common, सामान्य, साधारण, general, सर्वसाधारण, ordinary, साधारण, regular, नियमित, standard, मानक

normal calomel electrode
प्रसामान्य कॅलोमेल इलेक्ट्रोड

normal enzyme
सामान्य विकर

normal negative
प्रमाणित उठाव व्यस्तचित्र, प्रसामान्य व्यस्तचित्र

normal pressure
प्रसामान्य दाब

normal saline
physiological saline

normal salt
पूर्ण क्षार

normal solution
प्रसामान्य द्रावण

normal state
१ अनुत्तेजित अवस्था २ सामान्य अवस्था

normal temperature
प्रसामान्य तापमान

normal temperature and pressure
प्रसामान्य तापमान व दाब (abbr. NTP) (also called standard temperature and pressure)

normal valence
सर्वसाधारण संयुजा

normalisation
प्रसामान्यन (न.)

normalised wave-function
प्रसामान्यित तरंगफल

normality
प्रसामान्यता (स्त्री.)

normality equation
प्रसामान्यतेचे समीकरण

norsteroid
नॉरस्टेरॉइड (न.)

notaitin glucoseoxidase
नॉटॅचिन ग्लुकोज ऑक्सिडेज

notation
संकेतलेखन (न.)

note
१ स्वरचिन्ह (न.), स्वरक (पु.) २ टीप (स्त्री.) character

novobiocin
नोव्होबायोसिन (न.)

nozzle
चंचु (स्त्री.), नलिकाग्र (न.)

NPH insulin
lente insulin

NPV
NPV  (abbr. of net protein value)

NTP
NTP  (abbr. of normal temperature and pressure)

nuclear
केंद्रकीय, न्यूक्लीय, वलयी

nuclear absorber
न्यूक्लीय अवशोषक

nuclear base
न्यूक्लीय आम्लारि

nuclear chain reaction
केंद्रकीय शृंखला अभिक्रिया, न्यूक्लीय शृंखला अभिक्रिया

nuclear charge
न्यूक्लीय प्रभार, केंद्रकीय प्रभार

nuclear chemistry
न्यूक्लीय रसायनशास्त्र, केंद्रकीय रसायनशास्त्र (also called radiation chemistry)

nuclear compound
न्यूक्लीय संयुग

nuclear cycle
न्यूक्लीय चक्र

nuclear division
१ पेशी केंद्र विभाजन २ अर्धसूत्रण (न.), अर्धसूत्री विभाजन (also meiosis or karyokinesis)

nuclear electron
न्यूक्लीय इलेक्ट्रॉन, केंद्रकीय इलेक्ट्रॉन

nuclear electron
न्यूक्लीय इलेक्ट्रॉन, केंद्रकीय इलेक्ट्रॉन

nuclear energy
न्यूक्लीय ऊर्जा

nuclear energy
न्यूक्लीय ऊर्जा

nuclear energy leveis
न्यूक्लीय ऊर्जा स्तर, केंद्रकीय ऊर्जा स्तर

nuclear energy levels
न्यूक्लीय ऊर्जा स्तर, केंद्रकीय ऊर्जा स्तर

nuclear envelop
पेशीकेंद्रक आवेष्टन

nuclear envelop
पेशीकेंद्रक आवेष्टन

nuclear fission
न्यूक्लीय विखंडन

nuclear force
न्यूक्लीय बल

nuclear fusion
न्यूक्लीय संमीलन, केंद्रकीय संमीलन

nuclear halogen
वलयसंलग्न हॅलोजन, न्यूक्लीय हॅलोजन

nuclear isomer
न्यूक्लीय समसूत्री, केंद्रकीय समसूत्री

nuclear isomerism
न्यूक्लीय समसूत्रता, केंद्रकीय समसूत्रता

nuclear magnetic resonance
न्यूक्लीय चुंबकीय संस्पंदन (abbr. nmr)

nuclear magnetic resonance spectra
न्यूक्लीय चुंबकीय संस्पंदन पंक्ती (स्त्री.अ.व.)

nuclear magnetic resonance spectroscope
न्यूक्लीय चुंबकीय संस्पंदन पंक्तिदर्शी, केंद्रकीय चुंबकीय संस्पंदन पंक्तिदर्शी

nuclear magnetic resonance spectroscopy
न्यूक्लीय चुंबकीय संस्पंदन पंक्तिदर्शन

nuclear magnetic resonance spectrum
न्यूक्लीय चुंबकीय संस्पंदन पंक्ति

nuclear membrane
पेशीकेंद्रक पटल

nuclear particles
न्यूक्लीय कण (पु.अ.व.), केंद्रकीय कण (पु.अ.व.)

nuclear radiation
न्यूक्लीय प्रारण, केंद्रकीय प्रारण

nuclear reaction
न्यूक्लीय अभिक्रिया, केंद्रकीय अभिक्रिया

nuclear reactor
१ पेशी केंद्र विभाजन ३ अर्धसूत्रण (न.), अर्धसूत्री विभाजन (also meiosis or karyokinesis)

nuclear resonance absorption
न्यूक्लीय संस्पंदी अवशोषण, केंद्रकीय संस्पंदी अवशोषण

nuclear science
केंद्रक विज्ञान

nuclear selection rule
न्यूक्लीय निवड नियम

nuclear spin
न्यूक्लीय आभ्राम, न्यूक्लीय फिरकी

nuclear spin effect
न्यूक्लीय आभ्राम परिणाम

nuclear structure
केंद्रक संरचना, न्यूक्लीय संरचना

nuclear substituion
न्यूक्लीय प्रतियोजन

nuclease
न्यूक्लिएज (पु.)

nucleation
न्यूक्लिअन (न.)

nuclei
केंद्रके (न.अ.व.)

nucleic acid
न्यूक्लिइक आम्ल

nucleide
nuclide

nuclein
न्यूक्लीन (न.)

nucleocapsid
विषाणुप्रथिन कवच (न.)

nucleohistone
न्यूक्लिओहिस्टोन (न.)

nucleoid
पेशीकेंद्रकाभ

nucleolar organiser
पेशीकेंद्रकीय संघटक, केंद्रकी संघटक (also nucleolus organiser)

nucleolus
केंद्रकी (पु.), सूक्ष्मकणिका (स्त्री.) (also plasmosome)

nucleolus organiser
nucleolar organiser

nucleon
न्यूक्लिऑन (पु.)

nucleophile
केंद्राकर्षी (पु.)

nucleophilic
केंद्राकर्षी

nucleophilic catalysis
केंद्राकर्षी उत्प्रेरण

nucleophilic displacement
केंद्राकर्षी विस्थापन

nucleophilic substitution
केंद्राकर्षी प्रतियोजन

nucleoplasm
केंद्रकद्रव्य (न.)

nucleoprotein
न्यूक्लिओप्रोटीन (न.)

nucleosidase
न्यूक्लिओसाइडेज (पु.)

nucleoside
न्यूक्लिओसाइड (न.)

nucleoside cyclic monophosphate
न्यूक्लिओसाइड चक्रीय मोनोफॉस्फेट

nucleoside diphosphate
न्यूक्लिओसाइड डायफॉस्फेट

nucleoside diphosphate kinase
न्यूक्लिओसाइड डायफॉस्फेट कायनेज

nucleoside diphosphate sugar
न्यूक्लिओसाइड डायफॉस्फेट शर्करा

nucleoside monophosphate
न्यूक्लिओसाइड मोनोफॉस्फेट

nucleoside monophosphate kinase
न्यूक्लिओसाइड मोनोफॉस्फेट कायनेज

nucleoside triphosphate
न्यूक्लिओसाइड ट्रायफॉस्फेट

nucleotidase
न्यूक्लिओटायडेज (पु.)

nucleotide
न्यूक्लिओटाइड (न.)

nucleotide coenzyme
न्यूक्लिओटाइड सहविकर

nucleotide cxchange reaction
न्यूक्लिओटाइड विनिमय अभिक्रिया

nucleus
केंद्रक (पु.), न्यूक्लिअस (पु.) centre

nucleus of an atom
अणुकेंद्रक (पु.)

nuclide
केंद्रकाभ (पु.), न्यूक्लाइड (न.) (also nucleide)

nujol
न्यूजॉल (न.)

null hypothesis
शून्यता परिकल्पना

null point
शून्यता मापनांक

number
१ अंक (पु.) २ क्रमांक (पु.) ३ संख्या (स्त्री.)

number of theoretical plates
सिद्धांतनियत चकती संख्या (उदा. संघनन स्तंभामध्ये)

nutrient
पोषक n. पोषकद्रव्य (न.)

nutrient agar
पोषक ऍगार

nutrient broth
सूक्ष्मजीवपोषी मांसरस

nutrition
पोषण (न.)

nutritional chemistry
पोषण रसायनशास्त्र

nutritional value
biological value

nutritionist
पोषणतज्ञ (पु.)

nutritive ratio
पोषकता प्रमाण

nutritive value index
पोषकता मूल्य निर्देशांक

nyctalopia
निक्टॅलोपिआ (पु.) (also called night-blindness)

Nylander's reagent
नायलॅन्डरचा अभिकारक

nylon
नायलॉन (न.)

nylon 6
नायलॉन ६

nylon 66
नायलॉन ६६

nylon dyes
नायलॉन रंजक (पु.अ.व.)

nylon salt
नायलॉन सॉल्ट नायलॉन क्षार

nystatin
नायस्टॅटिन (न.)

o
O (ऑक्सिजन) (symbol for oxygen

O
O (ऑक्सिजन) (symbol for oxygen

O electron
O इलेक्ट्रॉन

O-(diethylaminoethyl)-cellulose
O-(डायएथिलऍमिनोएथिल ) - सेफॅडेक्स (न.) abbr. DEAE-cellulose)

O-(triethylaminoethyl)-cellulose
O- (ट्रायएथिल-ऍमिनोएथिल ) सेल्युलोज (न.) (abbr. TEAE- cellulose)

O-antigen
O-प्रतिजन (पु.), O-प्रतिद्रव्यजनक (पु.)

O-shell
n-कक्षक (पु.)

oat
ओट (न.)

obesity
adiposity

obligate anaerobe
अविकल्पी विनॉक्सि-जीव

occlude
अधिधारण करणे

occluded
अधिधारित

occlusion
अधिधारण (न.)

occult virus
गूढ विषाणू

occupied
व्याप्त, व्यापलेला

ochre codon
ऑकर कोडॉन (एक प्रकारचा अंत्यक कोडॉन)

octa
अष्ट mono  (also octo)

octadecanol
ऑक्टॅडिकेनॉल (न.)

octadiene
ऑक्टॅडाइन (न.)

octagonal
अष्टपृष्ठी क्षेत्र

octahedron
अष्टपृष्ठक (पु.)

octane
ऑक्टेन (न.)

octane number
ऑक्टेनांक (पु.)

octane rating
ऑक्टेन प्रत, ऑक्टेन प्रत ठरवणे, ऑक्टेन मूल्यांक

octane scale
ऑक्टेन मापनश्रेणी

octant rule
अष्टांशक नियम octet rule

octavalent
अष्टसंयुजी

octave
अष्टक (न.)

octet rule
अष्टकाचा नियम octant rule

octo
octa

octose
ऑक्टोज (न.), अष्ट कार्बनी शर्करा (स्त्री.)

odd
विषम

odd-carbon fatty acid
विषम कार्बनी मेदाम्ल, विषमांकी कार्बनी मेदाम्ल (also odd-numbered fatty acid)

odoratism
उंदरांचा त्रिपुट रोग (पु.)

odour
गंध (पु.)

odourless
गंधहीन

oedema
शोफ (पु.) swelling १ स्फीति २ सूज (also edema)

oestradiol
इस्ट्राडायॉल (पु.)

oestriol
इस्ट्रायॉल (पु.)

oestrogen
estrogen

oestrone
इस्ट्रोन (पु.) (hormone)

ofganometallic compound
कार्बनधात्विक संयुग

ohm
ओम (न.) (unit of resistance)

Ohm's law
ओमचा नियम

oid
आभ, सदृश (as in crystalloid स्फटिकाभ) suff

oil
तेल (न.), तैल (न.) ellential oil, बाष्पनशील तेल, fixed oil, स्थायी तेल, mineral oil, खनिज तेल

oil bath
तैल मज्जनी (स्त्री.)

oil of vitriol
सल्फ्युरिक आम्ल

oil of wintergreen
विंटरग्रीन तेल (मेथील सॅलिसिलेट) (methyl salicylate)

oil soluble dyes
तैल द्रावणीय रंजक (पु.अ.व.)

ointment
मलम (न.)

Okazaki fragments
ओकाझाकी खंड (पु.अ.व.), ओकाझाकी तुकडे (पु.अ.व.)

okra
भेंडी (स्त्री.)

old tuberculin
मुरलेली क्षयलस

old yellow enzyme
वॉरबर्ग पीत विकर (also Warburg's yellow enzyme)

oleandomycin
ओलिँडोमायसिन (न.) (antibiotic)

oleate
ओलिएट (न.)

olefin
ओलेफिन (न.)

oleic acid
ओलिक आम्ल

oleoresin
तैली अर्क (पु.)

oleum
ओलिअम (न.)

oligomer
अल्पवारिक (न.)

oligomycin
ऑलिगोमायसिन (न.)

oligonucleotide
ऑलिगोन्यूक्लिओटाइड (न.)

oligopeptide
ऑलिगोपेप्टाइड (न.)

oligosaccharide
ऑलिकोसॅकराइड (न.)

olive oil
ऑलिव्ह ऑइल, ऑलिव्ह तेल

omegatron
ओमेगाट्रॉन (न.)

omophagia
कोरान्न भक्षण (न.), अपाक भक्षण (न.)

oncogene theory
कर्कार्बुद सिद्धांत

oncogenesis
कर्कार्बुदजनन (न.)

oncogenic
कर्कार्बुदक्षम

oncogenic virus
कर्कार्बुदपेशीविलयी

oncology
कर्कार्बुदरोगशास्त्र (न.)

oncolytic
कर्कार्बुदपेशीविलयी

oncornavirus
ऑन्कॉर्नाविषाणु (पु.) (RNA कर्कार्बुदक्षम विषाणु)

one-gene-one polypeptide chain hypothesis
एक जीनी-एक पॉलिपेप्टाइड शृंखला परिकल्पना

oocyte
अंडमातृपेशी (स्त्री.), पूर्वडिंबपेशी (स्त्री.)

oogenesis
१ फलित अंड (न.) २ निषिक्त अंड (न.) (also oospore)

ooze
पाझरणे (द्रव वगैरे) स्त्रवणे n. सिंधुपंक (पु.)

opacity
अपार्यता (स्त्री.) (in case of light)

opal
ओपल (न.)

opalescence
ओपक्षलाभ (न.)

opalescent
ओपलभासी, दुधी

opaque
अपार्य permeable

Oparin's hypothesis
ओपॅरिन परिकल्पना

open
विवृत, अनावृत, उघडा

open chain
विवृत शृंखला

open system
अनावृत संहति

open-chain compound
विवृत-शृंखला संयुग

open-hearth furnace
उघडी भट्टी, विवृत भट्टी

open-hearth process
उघडी-भट्टी प्रक्रिया, विवृत भट्टी प्रक्रिया

operational amplifier
परिकर्मी वर्धक

operational process
परिकर्मी प्रक्रिया

operator gene
चालक जीन

operator-constitutive mutant
चालक रचना उत्परिवर्तक

operon
ऑपरॉन (न.)

operon hypothesis
ऑपेरॉन परिकल्पना

operon network
ऑपेरॉन जाळे

ophthalmic
नेत्रसंबंधी, नेत्र-

opium
अफू (स्त्री.)

opium alkaloids
अफूतील अल्काभे (न.अ.व.)

Oppenauer reaction
ओपनॉर अभिक्रिया

opsin
ऑप्सिन (न.)

opsomania
विशिष्ट अन्नाचे वेड (न.)

opsonin
ऑप्सोनिन (न.) (भक्षकपेशी उत्तेजीद्रव्य)

opsonisation
भक्षकपेशी उत्तेजीकरण (न.)

optical
प्रकाशीय

optical activity
प्रकाशीय क्रियाशीलता

optical analysis
प्रकाशीय विश्लेषण

optical anomaly
प्रकाशीय असंगतता

optical antipodes
प्रकाशीय प्रतिविन्यासी (also called enantiometers)

optical bandpass width
प्रकाशीय अर्धशिखर रूंदी

optical brightening agent
प्रकाशीय ध्वलकारक

optical density
प्रकाशीय घनता

optical exaltation
अपवर्तनांकी उत्कर्ष

optical glass
प्रकाशीय काच

optical isomer
प्रकाशीय समसूत्री

optical isomerism
प्रकाशीय समसूत्रता

optical polarisation
प्रकाशीय धुवण

optical pyrometer
प्रकाशीय उत्तापमापी

optical rotation
प्रकाशीय घूर्णन

optical rotatory dispersion
प्रकाशीय घूर्णन अपस्करण

optical rotatory dispersion curve
प्रकाशीय घूर्णन अपस्करण आलेख

optical rotatory dispersion spectra
प्रकाशीय घूर्णन अपस्करण पंक्ती (स्त्री.अ.व.)

optical-null system
प्रकाश-शून्यीकरण पद्धति

oral contraceptives
संततिप्रतिबंधक गोळ्या (स्त्री.अ.व.)

oral insulin
पोटात घेण्याचे इन्सुलिन, मौखिक इन्सुलिन

orange
नारिंगी

orange oil
संत्र्याच्या सालीचे तेल

orbit
कक्षा (स्त्री.)

orbital
कक्षिका (स्त्री.) adj. कक्षीय

orbital electron
कक्षीय इलेक्ट्रॉन

orbital quantum number
कक्षीय क्वांटम अंक

orbital symmetry
कक्षीय सममिति

order of reaction
अभिक्रिया कोटि (also reaction order)

ordinary
साधारण normal

ordinary ray
साधारण किरण

ore
धातुक (न.), धातुपाषाण (पु.)

ore dressing
धातुक संस्करण

organ
१ इंद्रिय (न.), अंग (न.) २ (in music) वाद्य (न.)

organelle
१ अंगक (न.) २ पेशीप्रभाग (पु.)

organic
१ कार्बनी २ जैव, जैविक ३ इंद्रियविषयक

organic acid
कार्बनी आम्ल

organic analysis
कार्बनी विश्लेषण

organic bases
कार्बनी आम्लारि

organic chemistry
कार्बनी रंगद्रव्ये (न.अ.व.)

organic compound
कार्बनी संयुग

organic drug
कार्बनी औषधिद्रव्य

organic dye
कार्बनी रंजक

organic precipitant
कार्बनी अवक्षेपक

organic radicals
कार्बनी मूलके (न.अ.व.)

organic salt
कार्बनी क्षार

organic salt
कार्बनी क्षार

organic salt
कार्बनी क्षार

organic synthesis
कार्बनी संश्लेषण

organised sector
संघटित विभाग

organo-silicon compounds
ऑरगॅनोसिलिकॉन संयुगे (न.अ.व.)

organo-tin compounds
ऑरगॅनो-कथिल संयुगे (न.अ.व.)

organogenesis
morphogenesis

organometallic
कार्बनधात्विक

orient
१ दिशानिदेशित करणे २ दिशाभिमुख करणे, -च्या दिशेने अभिमुख करणे (also orienatate)

orientation
१ दिशानिदेशन (न.) २ दिशाभिमुखन (न.) ३ दिशाभिमुखता (स्त्री.)

oriented polymer
दिशाभिमुखी बहुवारिक

orifice
छिद्र (न.)

ornithine
ऑर्निथिन (न.)

orosomucoid
ऑरोसोम्युकॉइड (न.)

orotic acid
ओरोटिक आम्ल

oroticaciduria
ओरोटिक आम्लमेह (पु.)

orotidine
ओरोटिडिन (न.)

orotidine monophosphate
ओरोटिडिन मोनोफॉस्फेट, ओरोटिडिन-५-मोनोफॉस्फेट (also orotidine-5-monophosphate)

orotidylic acid
ओरोटिडिलिक आम्ल

orpiment
हरताळ (पु.)

ortho

ortho chlorophenol
ऑर्थो क्लोरोपेनॉल

ortho hydrogen
ऑर्थो हायड्रोजन

ortho para direcdtor
ऑर्थो पॅरा निदेशक

ortho toludine

ortho-
ऑर्थो (abbr. o)

ortho-amino acitanilide
ऑर्थो-ऍमिनो-ऍसिटानिलाइड

ortho-anisidine
ऑर्थो-अनिसिडाइन

ortho-dianisidine
ऑर्थो-डायानिसिडाइन

ortho-phenyl phenol
ऑर्थो-फेनील फेनॉल

ortho-phenylenediamine
ऑर्थोफेनिलिनडायामाइन (न.)

ortho-toluidine
ऑर्थो टोल्युडाइन (न.)

orthogonal
१ जात्य (न.) २ लंब (पु.)

orthogonal wave function
जात्य तरंगफल

orthophenanthroline
ऑर्थोपेनान्थोलीन (न.)

orthophosphate
ऑर्थोफॉस्फेट (न.)

orthophosphoric acid
ऑर्थोफॉस्फॉरिक आम्ल

orthoposition
ऑर्थोस्थान (न.), लगतस्थान (न.)

oryzamin
ओरिझॅमिन (न.) (also called vitamin B1 or thiamine or antinuritic vitamin or antiberiberi factor)

oryzenin
ओरिझेनिन (न.)

osazone
ओसॅझोन (न.)

oscillation
दोलन (न.)

oscillator frequency
दोलक वारंवारता

oscillometric titration
दोलनमितीय अनुमापन

oseomucoid
अस्थिश्लेष्माभ (न.)

osmiophilic
ऑस्मिकआम्लरागी

osmium
ऑस्मिअम (Os) (न.)

osmium tetroxide
ऑस्मिअम टेट्रॉक्साइड

osmolal solution
परासरणी ग्रॅमरेण्वी द्रावण

osmolarity
परासरणी ग्रॅमरेणुता (स्त्री.)

osmophilic
परासरणरागी

osmophilic yeast
परासरणरागी किण्व, परासरणरागी खमीर

osmoreceptor
परासरणप्रतिसादी (पु.), रक्तपरासरणप्रतिसादी (पु.)

osmosis
परासरण (न.) electroendosmosis, विद्युत अंतःपरासरण, exosmosis, बहिःपरासरण

osmotic
परासरणी, परासरण-

osmotic barrier
परासरण अवरोध

osmotic pressure
परासरण दाब

osmotic shock
परासरण आघात

osmotic work
परासरण कार्य

ossein
अस्थिप्रथिन (न.), ऑसीन (न.)

ossification
अस्थीभवन (न.)

osteomalacia
अस्थिमृदुताविकार (पु.)

osteoporosis
अस्थिसुषिरता (स्त्री.)

Ostwald law
ऑस्टवल्डचा नियम

Ostwald's law of dilution
ऑस्टवाल्डचा द्राव विरलन नियम

ouabain
ऑबेन (न.) (ह्रदग्लायकोसाइड)

Oudin technique
ऑडिन तंत्र

out-of-phase
अप्रावस्थिक

out-of-plane bending
प्रतलबाह्य नमन

outer membrane
बाह्यावरण (न.), बाह्य पटल

outer volume
बाह्य आकारमान

outergrowth
उद्वर्ध (पु.)

outermost
बाह्यतम

outermost orbit
बाह्यतम कक्षा

outlet
निर्गम मार्ग (पु.), निर्गम (पु.)

outlet system
निर्गम यंत्रणा

output
निष्पन्न (न.)

output power
निष्पन्न शक्ति

ova-vegetarian
अंडीखाऊ शाकाहारी (पु.) (also eggo-vegetarian)

ovalbumin
ओव्हाल्ब्युमिन (न.), अंड्यातील अल्ब्युमिन (न.)

oven
गरम पेटी (स्त्री.),ओव्हन (न.)

oven drying
गरमपेटी शुष्कन

ovengenesis
oogenesis

overall equilibrium constant
एकूण समतोल स्थिरांक

overcool
अतिशीतन करणे

overflow
उत्सारित करणे, उत्सारित होणे n. उत्सार (पु.), परिवाह (पु.)

overgrowth
अतिवृद्धि (स्त्री.)

overheated
अतिऊष्मित

overheating
अतिऊष्मन (न.)

overlap
१ अतिव्याप्त होणे २ परस्पर व्याप्त होणे n. अतिव्यापन

overlap of orbitals
कक्षकीय परस्परव्यापन

overlapping
१ अतिव्यापन (न.) २ परस्परव्यापन (न.) adj. १ अतिव्यापी २ परस्परव्यापी

overpotential
अतिविभवता (स्त्री.) (also called overvoltage)

overtone vibration
अधिस्वरक कंपन

overtones
अधिस्वरक (पु.)

overvoltage
अतिव्होल्टता (स्त्री.) (also called overpotential)

oviduct
अंडवाहिनी (स्त्री.). डिंबवाहिनी (स्त्री.)

ovomucoid
अंडश्लेष्माभ (पु.)

oxalate
ऑक्झलेट (न.)

oxalate ion
ऑक्झलेट आयन

oxalic
ऑक्झॅलिक

oxalic acid
ऑक्झॅलिक आम्ल

oxaloacetate pathway
ऑक्झॅलोऍसिटेट मार्ग

oxaloacetic acid
ऑक्झॅलोऍसिटिक आम्ल

oxalyl
ऑक्झॅलिल (न.)

oxamide
ऑक्झॅमाइड (न.)

oxamycin
ऑक्झॅमायसिन (न.) (also called cycloserine)

oxanthrone
ऑक्झॅन्थोन (न.)

oxazine
ऑक्झॅझाइन

oxazine dyes
ऑक्झॅझाइन रंजक (पु.अ.व.)

oxazole
ऑक्झॅझोल (न.)

oxidant
ऑक्सिडीकारहक (पु.)

oxidase
ऑक्सिडन करणे

oxidase
ऑक्सिडेज (पु.)

oxidation
ऑक्सिडन (न.)

oxidation number
ऑक्सिडनांक पद्धति

oxidation potential
ऑक्सिडन विभव

oxidation reaction
ऑक्सिडन अभिक्रिया

oxidation state
ऑक्सिडन स्थिति

oxidation-reduction indicator
ऑक्सिडनक्षपण दर्शक

oxidation-reduction potential
ऑक्सिडनक्षपण विभव

oxidation-reduction reaction
ऑक्सिडनक्षपण अभिक्रिया

oxidation-reduction titration
ऑक्सिडनक्षपण दर्शक

oxidative deamination
ऑक्सिडी विअमायनन

oxidative pathway of hexose metabolism
हेक्सोज चयापचय ऑक्सिडी मार्ग

oxidative phosphorylation
ऑक्सिडी फॉस्फोरिलन

oxide
ऑक्साइड (न.)

oxidising
ऑक्सिडीकारक

oxidising agent
ऑक्सिडीकारक (पु.)

oxidising enzyme
ऑक्सिडीकारक विकर

oxidising flame
ऑक्सिडीकारक ज्योत

oxidising flux
ऑक्सिडीकारक अभिवाह

oxidising ion
ऑक्सिडीकारक आयन

oxidoreductase
ऑक्सिडोरिडक्टेज (पु.)

oxime
ऑक्झाइम (न.)

oxine
ऑक्झाइन (न.)

oxo-
ऑक्झो-

oxosteroid
ऑक्झोस्टेरॉइड (न.)

oxy-
ऑक्सि- (in comb.)

oxyacetylene
ऑक्सिऍसिटिलीन (न.)

oxyacid
ऑक्सिआम्ल (न.)

oxybiotin
ऑक्सिबायोटिन (न.)

oxycalorimeter
ऑक्सिकॅलरीमापी (पु.), ऑक्सिऊष्मामापी (पु.)

oxycellulose
ऑक्सिसेल्युलोज (न.)

oxygen (O)
ऑक्सिजन (O) (पु.)

oxygen carrier
ऑक्सिजन वाहक

oxygen cycle
ऑक्सिजन चक्र

oxygen mask
ऑक्सिजन मुखपट

oxygen saturation
ऑक्सिजनसंपृक्तीकरण (न.)

oxygen transferase
ऑक्सिजन ट्रान्सफरेज

oxygen transport
ऑक्सिजन प्रवाहन

oxygenase
ऑक्सिजनेज (न.)

oxygenation
ऑक्सिजनित करणे (न.)

oxyhaemoglobin
ऑक्सिहीमोग्लोबिन (न.)

oxymyoglobin
ऑक्सिमायोग्लोबिन (न.)

oxyntic cells
आम्लस्त्रावी पेशी (स्त्री.अ.व.)

oxysome
ऑक्सिसोम (न.) (एक प्रकारचा इलेक्ट्रॉन प्रवाहक) )type of electron transport components)

oxytocin
ऑक्सिटोसिन (न.) (also oxytocic hormone)

ozonation
ओझोनसंपृक्तीकरण (न.)

ozonator
ओझोन जनित्र (न.) (also ozoniser)

ozone
ओझोन (पु.)

ozonide
ओझोनाइड (न.)

ozonisation
ओझोनन (न.)

ozonised
ओझोनित

ozoniser
ozonator

ozonolysis
ओझोननी अपघटन (न.)

P
P (फॉस्फरस) (symbol for phosphorus

p-
p- (abbr. of para- i.e. 1,4-position on aromatic ring)

p-electron
p- इलेक्ट्रॉन (पु.)

p-function
पी-फल (न.) (ऋण लाग) phage, (in comb.) भक्षी (as in bacteriophage जीवाणुभक्षी)

P-shell
P-रक्षक (पु.)

p,p'-dichloro-2, 2-Diphenyl 1-1. 1, 1-Trichloroethane
डायक्लोरो डायफेनिल ट्रायक्लोरोइथेन (abbr. DDT)

P.E.R.
P.E.R. (abbr. of protein efficiency ratio)

PABA
PABA (पाबा) (abbr. of para aminobenzoic acid)

packaging
वेष्टन (न.)

packing fraction
संकुलनांश (पु.)

packing of effect
संकुलन परिणाम

paddy
साळ (स्त्री.), धान (न.)

paint
रंग (पु.)

paint dryer
रंग शुष्कक

paired electron
युग्मित इलेक्ट्रॉन

paleobiochemistry
पुराजीवरसायनशास्त्र (न.)

palindromic helix
उभयाग्रसममिति सर्पिल

palladium (Pd)
पॅलेडिअम (Pd) (न.)

palladium black
पॅलेडिअम ब्लॅक

palladium family
पॅलेडिअम कुल

palm oil
पाम तेल

palmitic acid
पामिटिक आम्ल

pamaquin
पामाक्विन (न.) (drug)

panary fermentation
पिष्टक किण्वन

pancreas
स्वादुपिंड (पु.)

pancreatectomy
स्वादुपिंड उच्छेदन (न.)

pancreatic
स्वादुपिंड-

pancreatic diabetes
स्वादुपिंड मधुमेह

pancreatic juice
स्वादुपिंड रस

pancreatic ribonuclease
स्वादुपिंड रायबोन्यूक्लिएज

pancreatropic
स्वादुपिंडपोषी

Paneth-Fajans-Hahn rule
पॅनेथ-फाजन्स-हान नियम

pantetheine
पॅन्टेथेइन (न.)

pantothenic acid
पँटोथेनिक आम्ल (also called vitamin B2 or antidermatosis vitamin)

papain
पॅपेन (न.)

papaveric acid
पापाव्हेरिक आम्ल

papaverine
पापाव्हेराइन (न.)

paper chromatogram
कागद वर्णलेख

paper chromatography
कागद वर्णलेखन

paper electrophoresis
कागद विद्युतभारित कणसंचलन

paper filter
कागद गाळणी

paper pulp
कागदाचा लगदा

para aminobenzoic acid
पॅरा ऍमिनोबेन्झोइक आम्ल (abbr. PABA) (also called vitamin M or mouse growth factor)

para aminosalisylic acid
पॅरा ऍमिनोसॅलिसिलिक आम्ल (abbr. PAS)

para hydroxy benzoic acid
पॅरा हायड्रॉक्सिबेन्झोइक आम्ल

para toluenesulfonyl chloride
पॅरा टोल्युइनसल्फोनिल क्लोराइड

para-
पॅरा- (abbr. p-)

para-antisidine
पॅरा-अनिसिडाइन (न.)

para-hydrogen
पॅरा हायड्रोजन (पु.)

para-nitrophenol
पॅरा-नायट्रोफेनॉल (न.)

para-nitrophenyl phosphate
पॅरा-नायट्रोफेनिल फॉस्फेट

para-position
पॅरा-स्थान (न.)

para-quinone imuine dyes
पॅरा-क्विनोन इमाइन रंजक (पु.अ.व.)

para-toludine
पॅराटोल्युडाइन (न.)

para-toulic acid
पॅरा-टोल्युइक आम्ल

parabanic acid
पॅराबॅनिक आम्ल

paraboiled rice
उकडा तांदूळ

parabola
अन्वस्त (पु.)

paraboloid
अन्वस्तज (पु.)

paraboloid of revolution
भ्रामित अन्वस्तज, परिभ्रमण अन्वस्तज

paracasein
पॅराकेसीन (न.)

paracetamol
पॅरासेटामोल (न.) (drug)

parachor
पॅराकोर (पु.)

parachoromercuricbenzoic acid
पॅराक्लोरोमर्क्युरीबेन्झोइक आम्ल

paradox
विरोधाभास (पु.)

paraffin
पॅराफिन (न.)

paraffin wax
पॅराफिन मेण

paraformaldehyde
पॅराफॉर्माल्डिहाइड (न.)

parahemophilia
परारक्तस्त्रवणवृत्ति (स्त्री.)

parakeratosis
पॅराकेरॅटोसिस (न.), अतिकेरॅटिनताविकार (पु.)

paraldehyde
पॅराल्डिहाइड (न.)

parallax
पराशय (पु.), परासर (पु.)

parallel
१ समांतर २ सदृश, सम ३ अनेकसरी similar

parallel connection
अनेकसरी जोडणी

parallel rays
समांतर किरण (पु.अ.व.)

parallel spin
समांतर आभ्राम

paralleled nicols
समांतरित निकोल (पु.अ.व.)

paramagnetic
समचुंबकीय

paramagnetic deshielding
समचुंबकीय अपरिरक्षण

paramagnetic resonance
समचुंबकीय संस्पंदन

paramagnetism
समचुंबकत्व (न.)

parameter
१ प्राचल (न.) २ परामूल्य (न.)

paranchymal cell
मूलोति पेशी

paraprotein
पॅराप्रोटीन (न.)

paraquinonoid structure
पॅराक्विनोनॉइड संरचना

parasite
परजीवी (पु.)

parasitic
परजीविक, परजीवी-, पराश्रयी

parathromone
पॅराथॉर्मोन (न.)

parathyroid gland
पॅराथायरॉइड ग्रंथि

parathyroid hormone
पराअवटु संप्रेरक

parathyroidectomy
पराअवटु उच्छेदन (न.)

paraxial rays
उपाक्षीय किरण (पु.अ.व.)

parchment
पार्चमेंट (न.) (कागद) (paper)

parietal cell
पार्श्विक पेशी

parillin
पारिलीन (न.)

Park method
पार्क पद्धति (धातुकातील तांबे मोजण्याची पद्धती)

parsley
पार्स्ले (न.) (कोथिंबीरसदृश वनस्पति)

part
१ भाग (पु.), अंग (न.), अवयव (पु.) २ अंश (पु.), भाग (पु.) segment

partial
आंशिक

partial condensation
आंशिक संघनन

partial differential
आंशिक विकलक

partial differential coefficient
आंशिक विकलक गुणांक

partial differentiation
आंशिक विकलन

partial hydrolysis
आंशिक जलीय अपघटन

partial inhibition
आंशिक संदमन

partial molar free energy
ग्रॅमरेण्वीय मुक्त ऊर्जा (also called chemical potential)

partial molar property
आंशिक ग्रॅमरेण्वीय गुणधर्म

partial molar quantity
आंशिक ग्रॅमरेणु परिमाण

partial pressure
आंशिक दाब

partial property
आंशिक (ग्रॅमरेण्वीय) गुणधर्म

partial recemisation
आंशिक बहिःपूरण, आंशिक रॅसेमीकरण

partial specific quantity
आंशिक विशिष्ट परिमाण

partial specific volume
आंशिक विशिष्ट आकारमान

partial vacuum
आंशिक निर्वात पोकळी

partial valency
आंशिक संयुजा (also partial valence)

partially compensated
अंशतः पूरित

particle
कण (पु.) atom

particle accelerator
कण त्वरणित्र

particle electrophoresis
कणीय विद्युतभारित कणसंचलन

particle growth
कण वृद्धि

particle size
कण आकार

particle theory
कण सिद्धांत

particularity
१ विशेषता (स्त्री.) २ कणत्व (न.)

particulate
कणीय

particulate enzyme
कणीय विकर

particulate properties
कणीय गुणधर्म (पु.अ.व.)

particulate solids
कणीय धन

parting process
विलगन प्रक्रिया

partition
१ विभाजन (न.) २ वितरण (न.)

partition chromatography
१ विभाजन वर्णलेखन २ वितरण वर्णलेखन

partition coefficient
१ विभाजन गुणांक २ वितरण गुणांक

partition function
विभाजन फल

partition law
१ विभाजन नियम २ वितरण नियम

partition ratio
विभाजन गुणोत्तर

partly miscible
अंशतः मिश्रणीय

parts per million
दशलक्षांश (पु.) (abbr. ppm)

PAS
PAS  (abbr. of para aminosalicylic acid)

Paschen series
पाश्चन श्रेणी

passive
निष्क्रिय

passive metal
निष्क्रिय धातु

passive state
निष्क्रिय अवस्था, निष्क्रिय स्थिति

passive transfer
(प्रतिक्षमतेचे) निष्क्रिय स्थानांतरण (of immunity)

passive transport
ऊर्जाविरहित वहन

passivity
निष्क्रियता (स्त्री.), क्रियारोध (पु.)

paste
लेप (पु.), पेस्ट (स्त्री.) v.t. चिकटवणे

Pasteur effect
पाश्चर परिणाम

pasteurisation
पाश्चरण (न.), पाश्चरीकरण (न.)

pasteurised milk
पाश्चरित दूध, पाश्चरीकृत दूध

pasteuriser
१ (as, an apparatus) पाश्चरणी (स्त्री.), (as, a worker who does pasteurisation) पाश्चरक (सा.)

path
पथ (पु.), मार्ग (पु.)

pathogen
रोगकारी जंतु (पु.), रोगकारक जंतु (पु.), रोगाणु (पु.)

pathogenic
रोगकारी, रोगकारक

pathology
रोगविज्ञान (न.)

pattern
१ प्रतिरूप (न.) २ आकृतिबंध (पु.) model

Pattinson process
पॅटिन्सन प्रक्रिया

Pauli exclusion principle
पॉली अपवर्जन तत्त्व (also Pauli principle)

peak
१ शिखर (न.) २ चरमसीमा (स्त्री.) adj. तीव्रतम, अधिकतम

peanut butter
शेंगदाणा लोणी

pearl polymerisation
bead polymerisation

pectic acid
पेक्टिक आम्ल

pectin
पेक्टिन (न.)

pectinase
पेक्टिनेज (न.)

pellagra
पेलाग्रा (पु.) (निकोटिनिक आम्लहीनता)

pellagra-preventive
पेलाग्रारोधी

pellet
अपकेंद्री साका (पु.), गुलिका (स्त्री.), गोळी (स्त्री.), छर्रा (पु.)

pellet technique
गुलिका तंत्र

pencil
संबद्ध रेखावृंद (पु.) Math. (as of lines, etc.)

penetrability
वेधनता (स्त्री.)

penetrable
वेधनक्षम

penetrate
वेधन करणे

penetrating power
भेदन शक्ति, वेधन शक्ति

penetration
भेदन (न.), वेधन (न.)

penfield's method
पेनफिल्ड पद्धति

penicillamine
पेनिसिलामाइन (न.)

penicillanic acid
पेनिसिलॅनिक आम्ल

penicillin
पेनिसिलिन (न.)

penicillinase
पेनिसिलिनेज (न.)

penta-
पंच mono  (in comb.)

pentaatomic
पेन्टाऍटोमिक, पंचाण्वीय

pentaerythritol tetranitrate
पेन्टाएरिथिटोल टेट्रानायट्रेट

pentanol
पेन्टेनॉल (न.)

pentanone
पेन्टानोन (न.)

pentavalent
पंचसंयोजी (पु.)

pentene
पेन्टीन (न.)

pentenol
पेन्टिनॉल (न.)

pentosan
पेंटोसन (न.)

pentose
पेंटोज (न.)

pentose cycle
पेंटोज चक्र (hexose monophosphate shunt)

pentose oxidation cycle
पेंटोज ऑक्सिडी चक्र (hexose monophosphate shunt)

pentose phosphate pathway
पेंटोज फॉस्फेट चक्र

pentose phosphoketolase pathway
पेंटोज फॉस्फोकेटोलेज मार्ग

pentosuria
पेंटोजमेह (पु.)

pentoxide
पेन्टॉक्साइड (न.)

penultimate carbon
उपान्त्य कार्बन

pepsin
पेप्सिन (न.)

pepsin inhibitor
पेप्सिन संदमक

pepsinogen
पेप्सिनोजेन (न.)

peptic
१ जठररसज २ पेप्टिनी

peptic peptides
पेप्टिक पेप्टाइड

peptidase
पेप्टिडेज (न.)

peptidase
पेप्टिडेज (न.)

peptide
पेप्टाइड (न.)

peptide bond
पेप्टाइड बंध

peptide map
पेप्टाइड आराखडा

peptide syntetase
पेप्टाइड सिंथटेज (also called peptidyl transferase or transpeptidase)

peptidoglycan
पेप्टिडोग्लायकन (न.), म्युकोपेप्टाइड जालिका (स्त्री.) (also called murein)

peptidoglycolipid
पेप्टिडोग्लायकोलिपिड (न.) (also called lipopeptide)

peptidyl site
पेप्टिडिल क्रियाकेंद्र

peptidyl t-RNA site
पेप्टिडिल t-RNA क्रियाकेंद्र

peptidyl transferase
पेप्टिडिल ट्रान्सफरेज (also called peptide synthetase or transpeptidase)

peptidyl-puromycin
पेप्टिडिल-प्युरोमायसिन (न.)

peptisation
पेप्टीकरण (न.)

peptone
पेप्टोन (न.)

peptonisation
पेप्टोनीकरण (न.)

per-
पर-

peracetic acid
परऍसिटिक आम्ल

peracid
परआम्ल (न.)

perborate
परबोरेट (न.)

percarbonate
परकार्बोनेट (न.)

percarbonic acid
परकार्बोनिक आम्ल

percentage
टक्केवारी (स्त्री.), शेकडेवारी (स्त्री.)

percentage concentration
संहतीची टक्केवारी

perchlorate
परक्लोरेट (न.)

perchloric acid
परक्लोरिक आम्ल

perchloroethylene
परक्लोरोइथिलीन (न.)

perchromic
परक्रोमिक

perchromic acid
परक्रोमिक आम्ल

percolation
झरण (न.), झिरपण (न.)

percolator
झरणपात्र (न.)

perfect
१ पूर्ण, परिपूर्ण २ आदर्श (as in perfect gas आदर्श वायु)

perfect gas
ideal gas

perforated
छिद्रित, वेजित

perfusate
झिरपलेला द्रायु (पु.)

perfused organ
झिरपणी अवयव

perfusion
द्रवनिवेशन (न.)

perhydro-
परहायड्रो- (comb. form)

perhydrocyclopentanophenanthrene
परहायड्रोसायक्लोपेन्टॅनोफेनान्थीन (न.)

pericarp
परिभित्ति (स्त्री.), फलभित्ति (स्त्री.)

pericyclic reaction
चक्रीयसंक्रमणी अभिक्रिया

perinuclear
पेशीकेंद्रपरिसर-

perinuclear cisterna
पेशीकेंद्रपरिसर कुंडिका

period
१ काल (पु.), कालखंड (पु.) २ आवर्त (पु.) ३ आयुकाल (पु.) ४ कल्प (पु.) age, युग, epoch, १ युग २ युगारंभ, era, शक

period of balance
तुलेचा आवर्तकाल

period of half decay
अर्धऱ्हासाचा काल

period of induction
प्रवर्तन काल

periodate
परआयोडेट (न.)

periodate oxidation
परआयोडेट ऑक्सिडन

periodic
१ आवर्ती २ आवर्त-, आवृत्ति- ३ परआयोडिक

periodic acid
परआयोडिक आम्ल

periodic acid solution
परआयोडिक आम्ल द्रावण

periodic classification
आवर्ती वर्गीकरण

periodic function
१ आवर्ती नियम २ आवृत्ति नियम

periodic law
१ आवर्ती नियम २ आवृत्ति नियम

periodic maxima
आवर्ती किमानतम (पु.अ.व.)

periodic motion
आवर्ती गति

periodic polymer
आवर्ती बहुवारिक

periodic potential
आवर्ती विभव

periodic property
आवर्ती गुणधर्म

periodic system
आवर्ती पद्धति

periodic table
१ आवर्त सारणी २ आवर्ती सारणी

periodic time
आवृत्ति काल

periodical
आवर्ती

periodicity
आवर्तिता (स्त्री.)

peripheral
१ परिघवर्ती-, परिघस्थ २ बाह्यवर्ती

peripheral nervous system
बाह्यवर्ती चेता संस्था

periplasmic enzyme
परिजीवद्रव्य विकर

peristalsis
तरंगगतिपुरस्सरण (न.)

permanent
स्थायी, टिकाऊ

permanent dipole moment
स्थायी द्विधुव आघूर्ण

permanent gas
स्थायी वायु

permanent hardness
टिकाऊ दुष्फेनता (as, of water)

permanganate
परमँगनेट (न.)

permanganate ion
परमँगनेट आयन

permangante acid
परमँगनिक आम्ल

permeability
पार्यता (स्त्री.)

permeability barrier
पार्यता रोध

permeability coefficient
पार्यता गुणांक

permeability enrichment
पार्यता समृद्धन

permeability vitamin
पारगम्यता जीवनसत्त्व (also called vitamin P or citrin)

permeable
पार्य opaque, अपार्य, semi-permiable, अर्धपार्य, semi-transperent, अर्धपारदर्शक, translucent, अंशपार्य, transparent, पारदर्शक, प्रकाशपार्य

permease
पर्मिएज (न.) (enzyme)

permeate
पारित होणे

pernicious anaemia
तीव्र पांडुरोग

peroxidase
पेरॉक्सिडेज (न.) (enzyme)

peroxide
पेरॉक्साइड (न.) (also superoxide)

peroxide fusion
पेरॉक्साइड वितळण

peroxide number
पेरॉक्साइड मूल्यांक

peroxisome
पेरॉक्सिकाय (पु.) (also called microbody)

peroxy-
पेरॉक्सि-

persalt
परसॉल्ट (न.)

persistant lines
सातत्यधर्मी रेखा (स्त्री.अ.व.)

personal error
व्यक्तिगत त्रुटि

persorption
परिशोषण (न.) sorption

perspective
१ यथार्थदर्शन (न.) २ यथार्थदर्शी (पु.)

perspiration fastness
धर्म पक्केपणा

persulfuric acid
परसल्फ्युरिक आम्ल

persulpfuric
परसल्फ्युरिक

persulphate
परसल्फेट (न.)

perturb
प्रक्षुब्ध करणे, प्रक्षोभित करणे

perturbance
प्रक्षोभ (पु.) (also perturbation)

pervaporation
व्याश्लेषणी बाष्पन (न.)

pesticide
कीटकनाशक (पु.)

pestle
बत्ता (पु.)

petri dish
संवर्ध बशी

petri plate
सुसज्ज संवर्ध पेटिका

petrification
अश्मन (न.) (also petrification)

petrochemical
पेट्रोरासायनिक n. पेट्रोरसायन (न.)

petroleum ether
पेट्रोलिअम ईथर

petroleum fractions
पेट्रोलिअम भागांश

petroleum gas
पेट्रोलिअम वायु, खनिजतेल वायु

petroleum jelly
पेट्रोलिअम जेली, खनिजतेल जेली

petroleum naphtha
पेट्रोलिअम नॅफ्था

petroleum refining
पेट्रोलिअम शुद्धीकरण

pewter
प्यूटर (न.) (alloy)

pH gradient electrophoresis
isoeoectric focusing

pH measurement
pH मापन

pH-meter
pH-मापी (पु.)

phage lysozyme
जीवाणुभक्षी लायसोझाइम

phagocyte
भक्षकपेशी (स्त्री.), भक्षी पेशी (स्त्री.) (also phagocyte cell)

phagocytic index
भक्षकपेशी निर्देशांक

phagocytin
फॅगोसायटिन (न.)

phagocytosis
भक्षकाणु क्रिया (स्त्री.), पेशीय भक्षण (न.), भक्षकपेशी क्रिया (स्त्री.)

phagophobia
अन्न भयगंड (पु.)

pharmaceutical
औषधीय, औषध-, औषधनिर्माण-

pharmaceutical chemistry
औषधनिर्माण रसायनशास्त्र

pharmacology
औषधशास्त्र (न.)

pharmacophore
औषधपरिणामी समूह (पु.), औषधीगट (पु.)

pharmocodynamics
औषधक्रियाशास्त्र (न.)

phase
१ प्रावस्था (स्त्री.) २ (as, of the moon) कला (स्त्री.) state

phase contrast
प्रावस्था विरोध

phase diagram
प्रावस्था आकृति, प्रावस्था आरेख

phase difference
प्रावस्था भेद

phase equilibria
प्रावस्था समतोल

phase inversion
प्रावस्था व्यस्तन, प्रावस्था पर्यस्तन

phase rule
प्रावस्था नियम

phase space
प्रावस्था अवकाश

phase transformation
प्रावस्था संक्रमण, प्रावस्था रूपांतरण, प्रावस्थांतर (न.) (also phase transition)

phase-angle
प्रावस्था कोन (पु.)

phaseolin
फेझोलिन (न.)

phenacetin
फेनऍसिटिन (न.)

phenanthrene
फेनान्थीन (न.)

phenanthrone
फेनऍन्थोन (न.)

phenelzine sulphate
फेनिल्झाइन सल्फेट

phenetidine
फेनिटिडिन (न.)

phenetole
फेनेटोल (न.)

phenobarbital
फेनोबार्बिटल (न.)

phenol
फेनॉल (न.)

phenol coefficient
फेनॉल गुणांक

phenol formaldehyde resin
फेनॉल फॉर्माल्डिहाइड राळ

phenol oxidase
फेनॉल ऑक्सिडेज

phenol red
फेनॉल रेड

phenol sulphate
फेनॉल सल्फेट

phenolate
फेनोलेट (न.)

phenolic
फेनॉलिक

phenolic group
फेनॉलिक गट

phenolic hydroxyl group
फेनॉलिक हायड्रॉक्सिल गट

phenolphethalein
फेनॉल्फ्थॅलिन (न.)

phenolsulfonphthalein test
फेनॉलसल्फोन्फ्थॅलीन चाचणी

phenome
संजीनेतर (न.)

phenomena
घटना (स्त्री.अ.व.) (sing. phenomenon)

phenosafranine
फेनोसॅफॅनाइन् (न.)

phenothiazine
फेनोथायऍझाइन (न.)

phenotype
दृश्यप्ररूप (न.)

phenyl hydrazide
फेनील हायड्राझाइड

phenyl hydrazone
फेनील हायड्राझोन

phenyl isocyanide
फेनील आयसोसायनाइड

phenyl isothiocyantate
फेनील आयसोथायोसायनेट

phenyl methyl ketone
फेनील मेथील कीटोन

phenylactic acid
फेनीलऍसिट्युरिक आम्ल

phenylalanine
फेनीलऍलॅनिन (न.)

phenylalanine hydroxylase
फेनीलऍलॅनिन हायड्रॉक्सिलेज

phenylalanine load test
फेनीलऍलॅनिन सह्यता चाचणी (also phenylalanine tolerance test)

phenylalanine tolerance index
फेनीलऍलॅनिन सह्यता निर्देशांक

phenylalanine tolerance test
phenylalanine load test

phenylarsonic acid reagent
फेनीलआर्सोनिक आम्ल अभिकारक

phenylbutazone
फेनीलब्युटॅझोन (न.)

phenylhydrazine reagent
फेनीलहायड्राझिन अभिकारक

phenylketonuria
फेनील कीटोनमेह (पु.)

phenylthiohydantoin amino acid
फेनील थायोहॅडॅन्टॉइन ऍमिनो आम्ल (abbr. PTH-amino acid)

pheromone
फेरोमोन (न.), संकेती रसायन (न.)

phial
कुपिका (स्त्री.) (also vial)

philosopher's stone
परीस (पु.)

phlogiston
फ्लॉजिस्टॉन (न.)

phlogiston theory
फ्लॉजिस्टॉन सिद्धांत

phloretin
फ्लोरेटिन (न.)

phloridzin
फ्लोरिड्झिन (न.)

phloroglucinol
फ्लोरोग्लुसिनॉल (न.)

phonon
फोनॉन (पु.)

phonon scattering
फोनॉन विकिरण

phosgene
फॉसजिन (न.)

phosphagen
फॉस्फाजेन (न.)

phosphatase
फॉस्फेटेज (न.)

phosphatase test
फॉस्फेटेज चाचणी

phosphate
फॉस्फेट (न.)

phosphate bend test
फॉस्फेट मणि चाचणी

phosphate bond energy
फॉस्फेट बंध ऊर्जा

phosphate group
फॉस्फेट गट

phosphate ion
फॉस्फेट आयन

phosphate potential
फॉस्फेट विभव

phosphate separation
फॉस्फेट विलगन

phosphate transfer potential
फॉस्फेट स्थानांतरण विभव

phosphate-group transfer
फॉस्फेट-गट स्थानांतरण

phosphatemia
फॉस्फेटरक्तता (स्त्री.)

phosphatidal choline
फॉस्फेटिडल कोलीन

phosphatidal ethanolamine
फॉस्फेटिडल इथॅनोलामाइन

phosphatidal group
फॉस्फेटिडल गट

phosphatidal serine
फॉस्फेटिडल सेरिन

phosphatide
फॉस्फेटाइड (न.)

phosphatidic acid
फॉस्फेटिडिक आम्ल

phosphatidyl choline
फॉस्फेटिडाइल कोलीन (also called lecithin)

phosphatidyl ethanolamine
फॉस्पेटिडाइल इथॅनोलामाइन

phosphatidyl serine
फॉस्फेटिडाइल सेरीन

phosphatidyl sugar
फॉस्फेटिडाइनल शर्करा

phosphetidyl glycerol
फॉस्फेटिडाइन ग्लिसेरॉल

phosphide
फॉस्फाइड (न.)

phosphine
फॉस्फिन (न.)

phosphite
फॉस्फाइट (न.)

phosphoarginine
फॉस्फोअर्जिनाइन (न.)

phosphocozymase
फॉस्फोकोझायमेज (न.)

phosphocreatine
फॉस्फोक्रिएटिन (न.)

phosphodiester
फॉस्फोडायएस्टर (न.)

phosphodiester bond
फॉस्फोडायएस्टर बंध

phosphodiesterase
फॉस्फोडायएस्टरेज (न.)

phosphoenolpyruvate carboxylase
फॉस्फोइनॉलपायरूव्हेट कार्बोक्सिलेज

phosphoenolpyruvic acid
फॉस्फोइनॉलपायरूव्हिक आम्ल

phosphogluconate oxidative pathway
फॉस्फोग्लुकोनेट मार्ग

phosphoglyceric acid
फॉस्फोग्लिसरिक आम्ल

phosphoglyceride
फॉस्फोग्लिसराइड (न.)

phosphoguanidine
फॉस्फोग्वानिडीन (न.)

phospholipase
फॉस्फोलिपेज (न.)

phospholipid
फॉस्फोलिपिड (न.)

phospholipoprotein
फॉस्फोलिपोप्रोटीन (न.), फॉस्फोलिपोप्रथिन (न.)

phosphomolybdate
फॉस्फोमॉलिब्डेट (न.)

phosphomolybdate pigments
फॉस्फोमॉलिब्डेट वर्णक (पु.अ.व.)

phosphomolybdic acid reagent
फॉस्फोमॉलिब्डिक आम्ल अभिकारक

phosphomonoesterase
फॉस्फोमोनोएस्टरेज (न.)

phosphonium
फॉस्फोनिअम

phosphonolipid
फॉस्फोनोलिपिड (न.)

phosphoproteine
४'-फॉस्फोप्रोटीन (न.), फॉस्फोप्रथिन (न.)

phosphor
संदीपक (पु.), फॉस्फर (पु.)

phosphor bronze
फॉस्फर बाँझ

phosphorescence
स्फुरदीप्ति (स्त्री.) brightness

phosphorescence lifetime
स्फुरदीप्ति काल

phosphorescence spectrum
अनुदीप्ति पंक्ति

phosphorescent
स्फुरदीप्त

phosphoric
फॉस्फोरिक

phosphoric acid
फॉस्फोरिक आम्ल

phosphorimetry
फॉस्फोरिमिति (स्त्री.), स्फुरदीप्तिमिति (स्त्री.)

phosphorolysis
फॉस्फोरिक आम्लीय अपघटन (न.)

phosphorous pentoxide
फॉस्फोरस पेंटॉक्साइड

phosphorus (P)
फॉस्फोरस (P) (पु.)

phosphoryl group
फॉस्फोरिल गट

phosphoryl group
फॉस्फोरिल गट

phosphoryl transfer potential
फॉस्फोरिल स्थानांतरण विभव

phosphoryl-group carrier
फॉस्पोरिल-गट वाहक

phosphoryl-group transfer
फॉस्फोरिल-गट स्थानांतरण

phosphorylase
फॉस्फोरिलेज (न.)

phosphorylase a
फॉस्फोरिलेज a

phosphorylase b
फॉस्फोरिलेज b

phosphorylase kinase
फॉस्फोरिलेज कायनेज

phosphorylase phosphate
फॉस्फोरिलेज फॉस्फेटेज

phosphorylation
फॉस्फोरिलीकरण (न.), फॉस्फोरिलन (न.)

phosphosphingolipid
फॉस्फोस्फिंगोलिपिड (न.) (also sphingophospholipid)

phosphosynthetic quotient
प्रकाशसंश्लेषी भागफल

phosphotungstate pigments
फॉस्फोटंगस्टेट वर्णक (पु.अ.व.)

photo
प्रकाशचित्र (न.), फोटो (पु.)

photo-
प्रकाश (किरण) क्रियाशील (in comb.)

photoautograph
प्रकाशस्वयंपोषी (पु.)

photocatalysis
प्रकाशीय उत्प्रेरण (न.)

photocell
photoelectric cell

photochemical
१ प्रकाशरासायनिक २ प्रकाशरसायनशास्त्रविषयक

photochemical action
प्रकाशरासायनिक क्रिया

photochemical action spectrum
प्रकाशरासायनिक क्रिया वर्णलेख

photochemical degradation
प्रकाशरासायनिक अवक्रमण

photochemical dissociation
प्रकाशरासायनिक विचरण

photochemical effect
प्रकाशरासायनिक परिणाम

photochemical equilibrium
प्रकाशरासायनिक समतोल

photochemical equivalent
प्रकाशरासायनिक सममूल्य, प्रकाशरासायनिक तुल्यांक

photochemical excitation
प्रकाशरासायनिक उत्तेजन

photochemical kinetics
प्रकाशरासायनिक क्रियागतिकी

photochemical process
प्रकाशरासायनिक प्रक्रिया

photochemical reaction
प्रकाशरासायनिक अभिक्रिया

photochemistry
प्रकाश रसायनशास्त्र (न.)

photochromism
प्रकाशीय रंगबदल (पु.)

photoconductive effect
प्रकाशवहनी परिणाम

photoconductivity
प्रकाशवाहकता (स्त्री.)

photocurrent
प्रकाशविद्युतधारा (स्त्री.)

photodecomposition
प्रकाशापघटन (न.)

photodetector
प्रकाशसंसूचक (पु.)

photodissiciation
प्रकाश विचरण (न.)

photoelectric action
प्रकाशविद्युत क्रिया

photoelectric cell
प्रकाशविद्युतघट, प्रकाश घट (पु.) (also photocell)

photoelectric effect
प्रकाशविद्युत परिणाम

photoelectric speed
प्रकाशविद्युत गति

photoelectron
प्रकाशजन्य इलेक्ट्रॉन (पु.), प्रकाशैलेक्ट्रॉन (पु.)

photoemmission
प्रकाशविद्युतौत्सर्जन (न.)

photographic chemical
प्रकाशचित्रण रसायन

photographic detection
प्रकाशचित्रण संसूचन

photographic developer
प्रकाशचित्रण विकासक

photographic filter
प्रकाशचित्रण निस्यंदक

photographic negative
व्यस्त प्रकाशचित्र

photographic plate
प्रकाशचित्र पट्टिका

photographic process
प्रकाशचित्रण प्रक्रिया

photographic rotation technique
परिवलन प्रकाशचित्रण तंत्र, प्रकाशचित्रणीय घूर्णन तंत्र

photographic sensitiser
प्रकाशचित्रीय संवेदक

photoluminescence
प्रकाशदीप्ति (स्त्री.)

photolysis
प्रकाशापघटन (न.)

photolytic
प्रकाशापघटनी

photolytic dissociation
प्रकाशापघटनी विचरण

photometer
अनुदीप्तिमापी (पु.) (as, an instrument for comparing the luminous intensities of tewo sources of light)

photometric analysis
अनुदीप्तिमितीय विश्लेषण

photometric error
अनुदीप्तिमितीय त्रुटि

photometric titration
अनुदीप्तिमितीय अनुमापन

photometry
अनुदीप्तिमिति (स्त्री.)

photomicrograph
सूक्ष्मदर्शी प्रकाशचित्र (न.)

photomultiplier
प्रकाशविद्युत गुणक (पु.) (also called electron multiplier phototube or photomultiplier tube)

photomultiplier tube
प्रकाशविद्युत गुणक नलिका (also called electron multiplier phototube or photomultiplier)

photon
फोटॉन (पु.)

photooxidation
प्रकाशऑक्सिडन (न.)

photoperiodism
प्रकाशीय आवर्तिता (स्त्री.)

photophosphorylation
प्रकाशफॉस्फोरिलन (न.)

photoreactivation
प्रकाशपुनःसक्रियण (न.)

photoreactive enzyme
प्रकाशपुनःसक्रियण विकर

photoreduction
प्रकाश क्षपण (न.)

photorespiration
प्रकाशीय श्वसन (न.)

photosensitisation
प्रकाशसंवेदीकरण (न.)

photosensitiser
प्रकाशसंवेदक (पु.), प्रकाशसुग्राही (पु.)

photosensitive
प्रकाशसंवेदी

photosensitivity
प्रकाशसंवेदनशीलता (स्त्री.)

photosensor
प्रकाशसंवेदी (पु.)

photosynthesis
प्रकाशसंश्लेषण (न.)

photosynthetic
प्रकाशसंश्लेषी

photosynthetic electron transport
प्रकाशसंश्लेषी इलेक्ट्रॉन प्रवाहन

photosynthetic organism
प्रकाशसंश्लेषी जीव

photosynthetic phosphorylation
प्रकाशसंश्लेषी फॉस्फोरिलन

photosynthetic unit
प्रकाशसंश्लेषी एकक

photosystem I
प्रकाशसंश्लेषी समूह एक

photosystem II
प्रकाशसंश्लेषी समूह दोन

phototropism
प्रकाशानुवर्तन (न.)

phototube
प्रकाशविद्युतनलिका (स्त्री.)

photovoltaic cell
प्रकाशव्होल्टीय घट

phthalate
थॅलेट (न.)

phthalein
थॅलिइन (न.)

phthalic acid
थॅलिक आम्ल

phthalic anhydride
थॅलिक अनहायड्राइड

phthalimide
थॅलिमाइड (न.)

phthalocyanine
थॅलोसायनिन (न.)

phthalonitrile
थॅलोनायट्राइल (न.)

phycobilin
फायकोबिलिन (न.) (also called plant bile pigment)

phycocyanin
फायकोसायनिन (न.)

phycoerythrin
फायकोएरिथ्रिन (न.)

phylogenic tree
वंशवृक्ष (पु.)

physical
भौतिक

physical analysis
भौतिक विश्लेषण

physical balance
भौतिक तुला

physical change
भौतिक परिवर्तन

physical chemistry
भौतिक रसायनशास्त्र

physical equilibrium
भौतिक समतोल

physical process
भौतिक प्रक्रिया

physical property
भौतिक गुणधर्म

physical state
भौतिक अवस्था

physical stress
शारीरिक दबाव

physical test
भौतिक चाचणी

physico-chemical
भौतिक-रासायनिक

physics
भौतिकशास्त्र (न.)

physiologic
शरीरक्रियात्मक (also physiological)

physiological chemistry
शरीरक्रियात्मक रसायनशास्त्र

physiological property
शरीरक्रियात्मक गुणधर्म

physiological saline
शरीरक्रियात्मक लवणद्राव (also called normal saline)

physisorption
भौतिक शोषण (न.) sorption

phytoagglutinin
पादप समूहन प्रतिद्रव्य (न.), फायटोऍग्लुटिनिन (न.) (also plant agglutinin)

phytochemistry
वनस्पति रसायनशास्त्र (न.)

phytochrome
पादपवर्णक (पु.)

phytoestrogen
फायटोइस्ट्रोजेन (न.), पादपैस्ट्रोजेन (न.)

phytohormone
पादपहॉर्मोन (पु.), पादपसंप्रेरक (पु.)

phytol
फायटॉल (न.)

phytyl
फायटिल

pi
पाय (पु.) (symbol II or pi)

pi bond
पाय बंध

pica
विकृतभूक (स्त्री.)

pickling
आम्लोपचार (पु.)

picoline
पिकोलिन (न.)

picolinic acid
पिकोलिनिक आम्ल

picramic acid
पिक्रॅमिक आम्ल

picramic acid
पिक्रॅमिक आम्ल

picrate
पिक्रेट (न.)

picric acid
पिक्रिक आम्ल

picrolonic acid reagent
पिक्रोलोनिक आम्ल अभिकारक

picrotoxin
पिक्रोटॉक्सिन (न.)

piericidin A
पायरिसिडिन A  (antibiotic)

piezoelectricity
दाबविद्युत (स्त्री.)

piezometer
दाबमापी (पु.), संपीड्यतामापी (पु.)

pig iron
बीड (न.), पिंडलोह (न.)

pigment
वर्णक (पु.) colour

pile
चिति (स्त्री.)

pill
गोळी (औषधी) (स्त्री.)

pilot
पथदर्शी (पु.)

pilot experiment
पथदर्शी प्रयोग

pilot plant
पथदर्शी संयंत्र

pilot reading
पथदर्शी वाचनांक

pimelic acid
पिमेलिक आम्ल

pimenta
allspice

pinacol
पिनॅकॉल (न.)

pinacol-pinacolone rearrangement
पिनॅकॉल-पिनॅकॉल पुनर्रचना

pinacolone
पिनॅकोलोन (न.)

pinch cock
चाप तोटी

pine oil
पाइन तेल

pineal gland
पिनिअल ग्रंथि

pinealectomy
पिनिअलौच्छेदन (न.)

pineapple oil
अननसगंधी अर्क

pinene
पायनिन (न.)

ping pong mechanism
पिंग पाँग विकर यंत्रणा (also called binary complex mechnism) (the mechanism of an enzymatic reaction in which two or more substrates and two or more products are involved and the enzyme shuttles back and forth between its original and a modified form)

pinocytosis
पेशीय प्राशन (न.)

pinosome
पिनोसोम (न.)

pipe
नळ (पु.)

pipe clay
चिलीम माती

pipe clay triangle
मृद नलिका त्रिकोण

piperic acid
पिपेरिक आम्ल

piperidine
पिपेरिडिन (न.)

piperonyl
पिपेरोनिल

piperzine
पिपेरेझिन (न.) (drug)

pipette
पिपेट (न.), शोषनळी (स्त्री.) (also pipet)

pitch
डांबर गाळ (पु.), खड्या डांबर (न.)

pitchblende
पिचब्लेंड (न.)

pitocin
पिटोसिन (न.) (hormone)

pituitary
पीयूषिका (स्त्री.), पीयूषिका ग्रंथी (स्त्री.) adj. पीयूषिका (also hypophysis or pituitary gland)

pituitary dwarfism
पीयूषिका खुजेपणा

pitutary basophilism
पीयुषिका अर्बुद (a tumor of the pituitary gland)

plama thromboplastin component
Christmas factor

planchet
तबकडी (स्त्री.)

Planck constant
प्लँक स्थिरांक, प्लँकचा स्थिरांक (also Plank's constant)

Planck's law
प्लँकचा नियम

plane
१ प्रतल (न.) २ समतल (न.)

plane group
प्रतल गट (as, in symmetry and group theory)

plane of polarisation
धुवण प्रतल

plane of symmetry
सममिति प्रतल

plane polarisation
प्रतल धुवण

plane-polarised
प्रतल धुवित

plane-polarised light
प्रतल-धुवित प्रकाश

plant
१ वनस्पति (स्त्री.) २ संयंत्र (न.)

plant agglutinin
पादप पित्त वर्णक phycobilin)

plant cell
वनस्पति पेशी

plant hormone
वनस्पतिज संप्रेरक, वनस्पति संप्रेरक

plant lectin
पादप लेक्टिन, प्लांट लेक्टिन

plant pigment
वनस्पतिज वर्णक

plaque
शुल्क (पु.), प्लाक (स्त्री.)

plaque assay
शल्क आमापन, प्लाक आमापन

plaque technique
शल्क तंत्र, प्लाक तंत्र

plasitsol
प्लास्टिसोल (न.)

plasma
१ प्रद्रव्य (न.), प्लाझ्मा (पु.), जीवद्रव्य (न.) २ आयनायु-

plasma cell
जीवद्रव्य पेशी, प्लाझ्मा पेशी

plasma clearance
जीवद्रव्य निचरा, प्लाझ्मा निचरा

plasma membrane
जीवद्रव्य पटल

plasma protein
जीवद्रव्य प्रथिन, प्लाझ्मा प्रोटीन

plasma state
आयनायु अवस्था

plasma thromboplastic factor
pntihaemophilic factor

plasma thromboplastic factor B
जीवद्रव्य रक्तसाकळण कारक B

plasmalemma
जीवद्रव्याच्छद (पु.), पेशी आवरण (न.)

plasmalogen
प्लाझ्मालोजेन (न.)

plasmid
प्लाझ्मिड (न.)

plasmin
प्लाझ्मिन (न.)

plasminogen
१ प्लाझ्मिनोजेन (न.) २ प्लाझ्मिनजनक (पु.)

plasmogeny
प्लाझ्मोजेनी (स्त्री.)

plasmolysis
जीवद्रव्यआकुंचन (न.), जीवद्रव्यलयन (न.)

plasmon
प्लाझ्मॉन (न.)

plasmoquine
प्लाझ्मोक्विन (न.) (drug)

plasmosome
nucleous

plaster
गिलावा (पु.) crust

plaster of paris
प्लास्टर ऑफ पॅरिस, पॅरिस प्लास्टर

plastic
प्लास्टिक (न.) adj. आकार्य, घडणसुलभ, प्लास्टिक-

plastic deformation
आकार्य विरूपण

plastic flow
आकार्यता प्रवाह

plastic sulphur
आकार्य गंधक

plasticiser
आकार्यता सहायक (पु.)

plasticity
आकार्यता (स्त्री.), घडणसुलभता (स्त्री.) pliability

plastid
लवक (पु.)

plastocyanin
प्लास्टोसायनिन (न.)

plate
पट्टिका (स्त्री.)

plate count
संवर्धन बशी गुणनांक

plate theory
पट्टिका सिद्धांत

plated metal
विलेपित धातु

platelet
घनास्त्रपेशी (स्त्री.), बिंबाणु (पु.) (also thrombocyte)

plating
विलेपन (न.)

platinic acid
प्लॅटिनिक आम्ल

platinised
प्लॅटिनीकृत

platinised asbestos
प्लॅटिनीकृत ऍस्बेस्टॉस

platinoid
प्लॅटिनॉइड (न.)

platinum (Pt)
प्लॅटिनम (Pt) (न.)

platinum crucible
प्लॅटिनम मूस

platinum electrode
प्लॅटिनम इलेक्ट्रोड

platinum policeman
प्लॅटिनमचा अवक्षेपकरक्षक

pleated
चुण्या पाडलेला, चुणीत, चुणीदार

pleochroism
वर्णबदल (पु.)

pleomorphism
polymorphism

plexiglass
प्लेक्सिग्लास (पु.)

pliability
आनम्यता (स्त्री.) compressibility, संपीड्यता, ductibility, १ तन्यता २ तंतुक्षमता, elasticity, स्थितिस्थापकत्व, स्थितिस्थापकता, प्रत्यास्थता, expansibility, प्रसरणक्षमता, extensibility, १ विस्तारक्षमता २ वितन्यता, flexibility, नम्यता, लवचिकता, लवचिकपणा,

pliable
आनम्य

plotting
आलेखन करणे (न.)

plumbago
१ काळे शिसे (न.) २ ग्रॅफाइट (न.)

plumbate
प्लम्बेट (न.)

plumbite
प्लम्बाइट (न.)

plumbum (Pb)
लेड (Pb), शिसे (न.) (lead)

plural scattering
बहुल विकिरण

plutonium (Pu)
प्लुटोनिअम (Pu) (न.)

pneumatic nebuliser
वायवीय कणविस्फारित्र

pneumatic trough
वायु द्रोणी

poikilotherm
विविध-तापी (पु.)

poikilothermic
विविधतापीय (also cold-blooded)

point
१ बिंदु (पु.) २ अंक (पु.)

point defect
बिंदु दोष (as, in crystallography)

point group
बिंदु गट (as, in symmetry and group theory)

point source
बिंदुरूप उद्गमस्थान, बिंदुरूप उत्पत्तिस्थान, बिंदुप्रभव (न.)

pointer
दर्शक (पु.), काटा (पु.), सुई (स्त्री.), दर्शक काटा (पु.)

poise
प्वॉझ (न.) (unit of viscosity)

Poiseuille's equation
पॉइश्चुलीचे समीकरण

poison
विष (न.)

poisonous
विषारी

poisonous dose
विषारी मात्रा

polar
धुवीय, धुवी

polar bond
धुवीय बंध

polar co-oridnates
धुवीय सहनिर्देशक (पु.अ.व.)

polar compound
धुवीय संयुग

polar fibres
धुवीय तंतू (पु.अ.व.)

polar molecule
धुवी रेणु

polar reaction
धुवणी अभिक्रिया

polar solvent
धुवीय द्रावक

polargograph
पोलॅरोग्राफ (न.)

polarigram
पोलॅरोग्रॅम (न.)

polarimeter
धुवणमापी (पु.)

polarimetry
धुवणमिति (स्त्री.)

polarisability
धुवणीयता (स्त्री.), धुवणक्षमता (स्त्री.)

polarisation
धुवण (न.), धुवीकरण (न.), दिशादेशन (न.) electric polarisation, विद्युत धुवण, magnetic polarisation, चुंबकीय धुवण, optical polarisation, प्रकाशीय धुवण

polarisation current
धुवण धारा

polarisation error
धुवण त्रुटी

polarisation of a cell
घट धुवण

polariscope
धुवणदर्शी (पु.)

polarise
धुवित करणे, धुवित होणे

polarised
धुवित

polarised cell
धुवित सेल, धुवित विद्युत घट

polarised light
धुवित प्रकाश

polarised radiation
धुवित प्रारण

polariser
धुवक (पु.)

polarising glass
धुवणी काच

polarity
धुवता (स्त्री.)

polarographic analysis
पोलॅरोग्राफी विश्लेषण

polarographic reduction
पोलॅरोग्राफी क्षपण

polarographic wave
पोलॅरोग्राफी तरंग

polarography
पोलॅरोग्राफी (स्त्री.)

polaroid filter
पोलॅरॉइड निस्यंदक, धुवक निस्यंदक, धुवणी निस्यंदक

pole
धुव (पु.), अग्र (न.)

Polenske number
पोलेन्सके अंक

policeman
अवक्षेपरक्षक (पु.) (a device to remove precipitates form the walls of galss vessels in quantitative analysis)

pollution
प्रदूषण (न.)

polonium (Po)
पोलोनिअम (Po) (न.)

poly azo dyes
पॉली ऍझो रंजक (पु.अ.व.)

poly-
बहु- mono  (comb.)

poly-anion
बहुऍनायन (न.), बहुऋणायन (न.)

polyacid base
बहुआम्लांकी आम्लारि

polyacidic
बहुआम्लांकी

polyacrylamide
पॉलिऍक्रिलिकऍमाइड (न.)

polyacrylamide gel
पॉलिऍक्रिलिकऍमाइड जेल

polyacrylamide gel electrophoresis
पॉलिऍक्रिलिकऍमाइड जेल विद्युतभारित कणसंचलन

polyacrylonitrile
पॉलिऍक्रिलोनायट्राइल (न.)

polyacrylonitrile fibres
पॉलिऍक्रिलोनायट्राइट तंतू (पु.अ.व.)

polyamide
पॉलिऍमाइड (न.)

polyamide fibres
पॉलिऍमाइड तंतू (पु.अ.व.)

polyatomic
बहुआण्विक

polyatomic molecule
बहुअण्वी रेणु, बहुअणु रेणु

polybasic
बहु आम्लारिअंकी

polybasic acid
बहुआम्लारिअंकी आम्ल

polychromatic radiation
बहुवर्णीय प्रारण

polycondensation
पॉलिसंघनन (न.) (also called condensation polymerisation)

polycrystalline
बहुस्फटिकी

polycyclic
बहुचक्री, बहुवलयी (also polynucleated)

polycyclic ketone
पॉलिसायक्लिक कीटोन

polycythaemia
बहुलोहितपेशिता (स्त्री.) (also polycythemia)

polydepsia
अतितृषा (स्त्री.)

polyene
पॉलिइन (न.)

polyester
पॉलिएस्टर (न.)

polyester fibres
पॉलिएस्टर तंतू (पु.अ.व.)

polyetylene
पॉलिइथिलिन (न.) (also called polythene)

polyfunctional
विविधक्रियात्मक

polyhedral
बहुपृष्ठकी, बहुपृष्ठक-

polyhydric
पॉलिहायड्रिक, पॉलिहायड्रॉक्सि (also polyhydroxy)

polymer
बहुवारिक (पु.) monomer, addition polymer, समावेशित बहुवारिक, atactic polymer, स्वैरशाखी बहुवारिक, block polymer, गट बहुवारिक, branched polymer, सशाख बहुवारिक, condensation polymer, संघनन बहुवारिक, co-polymer, सहबहुवारिक cross-linked polymer, बद्धजाल

polymer chemistry
बहुवारिक रसायनशास्त्र

polymerase
पॉलिमरेज (पु.) (बहुवारिकन विकर)

polymeric
बहुवारिक

polymeride
polymer

polymerisation
बहुवारिकन अभिक्रिया

polymerism
बहुवारिकता (स्त्री.)

polymixin
पॉलिमिक्सिन (न.)

polymorphic
बहुआकृतिक, बहुरूपी

polymyxin
पॉलिमायक्झिन (न.) (antibiotic)

polynosic fibres
पॉलिनॉसिक तंतू (पु.अ.व.)

polynuclear hydrocarbon
बहुवलयी हायड्रोकार्बन

polynucleated
polycyclic

polynucleotide
पॉलिन्यूक्लिओटाइड (न.)

polyol
शर्करा अल्कोहोल (न.) (a polyhydroxy alcohol)

polyolefins fibres
पॉलिओलिफन तंतू (पु.अ.व.)

polypeptide
पॉलिपेप्टाइड (न.)

polyphagia
अतिभक्षण (न.), अतिभक्षिता (स्त्री.)

polypropylene fibres
पॉलिप्रॉपिलीन तंतू (पु.अ.व.)

polypropylene film
पॉलिप्रॉपिलीन फिल्म

polyprotic acid
पॉलिप्रोटिक आम्ल

polyribosome
बहुरायबोसोम (पु.) (short polysome)

polysaccharide
पॉलिसॅकराइड (न.), बहुवारिक शर्करा (स्त्री.) (also called glycan)

polysome
बहुरायबोसोम (पु.) (short form of polyribosome)

polysulphide
पॉलिसल्फाइड (न.)

polytene chromosome
१ बहुपट्ट-गुणसूत्र (न.), २ महागुणसूत्र (न.)

polythene
पॉलिथीन (न.) (also called polyethylene)

polyunsaturated
बहुअसंपृक्त मेदाम्ले (न.अ.व.)

polyurethane fibres
पॉलियुरेथेन तंतू (पु.अ.व.)

polyuria
बहुमूत्रता (स्त्री.)

polyvalent
बहुचल

polyvinyl acetate
पॉलिव्हिनिल ऍसिटेट

polyvinyl alcohol
पॉलिव्हिनिल अल्कोहोल (abbr. PVA)

polyvinyl chloride
(प्लास्टिक) पॉलिव्हिनिल क्लोराइड (abbr. PVC)

polyvinyl chloride fibres
पॉलिव्हिनिल क्लोराइड तंतू (पु.अ.व.)

porcelain
पोर्सिलेन (न.)

pore
छिद्र (न.), रंध (न.)

porosity
सछिद्रता (स्त्री.), सरंधता (स्त्री.)

porous
सच्छिद्र, सरंध

porous cup electrode
सछिद्र पेला इलेक्ट्रोड

porphin
पॉर्फिन (न.)

porphobilinogen
पॉर्फोबायलिनोजेन (न.)

porphyria
पॉर्फिरीन (न.)

porphyropsin
पॉर्फिरॉप्सिन (न.) (natural pigment)

portion
१ भाग (पु.) २ खंड (पु.) segment

portland cement
पोर्टलँड सिमेंट

position
स्थल (न.), स्थान (न.), स्थिति (स्त्री.)

position isomer
स्थान समसूत्री

position isomerism
स्थान समसूत्रता

positive
१ धन, धनात्मक (+) २ photog, सम ३ होकारात्मक

positive catalyser
धन उत्प्रेरक

positive catalysis
धन उत्प्रेरण

positive cotton effect
धन कॉटन परिणाम

positive electrode
धन इलेक्ट्रोड

positive electron
धन इलेक्ट्रॉन (also called positron)

positive element
धन मूलद्रव्य

positive feedback
होकारी पश्चप्रदाय

positive group
धन गट

positive radical
धन मूलक

positive ray analysis
धन किरण विश्लेषण

positive rays
धन किरण (पु.अ.व.) (also called canal rays)

positive stain
इष्ट अभिरंजक

positive staining
इष्ट अभिरंजन

positively charged
धन प्रभारित

positron
पॉझिट्रॉन (पु.) (also called positive electron)

positron theory
पॉझिट्रॉन सिद्धांत

positronemitter
पॉझिट्रॉन उत्सर्जी

post-precipitation
पश्च अवक्षेपण (न.)

postulate
आधारतत्त्व (न.) theory

potable
पिण्यास योग्य, पेय

potable water
पिण्यास योग्य पाणी, पेयजल (न.)

potash
पोटॅश (न.)

potash alum
पोटॅश ऍलम, पोटॅश तुरटी

potassium (K)
पोटॅशिअम (K) (न.) (kalium)

potassium bititrate
पोटॅशिअम बोमेट (also cream of tartar)

potassium bromide
पोटॅशिअम बोमाइड

potassium carbonate
पोटॅशिअम कार्बोनेट

potassium chloride
पोटॅशिअम क्लोराइड

potassium chloroplatinate
पोटॅशिअम क्लोरोप्लॅटिनेट

potassium dichromate
पोटॅशिअम डायक्रोमेट

potassium ferricyanide
पोटॅशिअम फेरिसायनाइड

potassium ferrocyanide
पोटॅशिअम फेरोसायनाइड

potassium hydrogen iodate
पोटॅशिअम हायड्रोजन आयोडेट

potassium hydrogen phthalate
पोटॅशिअम हायड्रोजन थॅलेट

potassium hydroxide
पोटॅशिअम हायड्रॉक्साइड

potassium iodate
पोटॅशिअम आयोडेट

potassium iodide
पोटॅशिअम आयोडाइड

potassium nitrate
पोटॅशिअम नायट्रेट

potassium periodate
पोटॅशिअम परआयोडेट

potassium permanganate
पोटॅशिअम परमँगनेट

potassium sodium tartarate
पोटॅशिअम सोडिअम टार्ट्रेट (also called Rochelle salt)

potassium thiocyanate
पोटॅशिअम थायोसायनेट

potency
अंतःशक्ति (स्त्री.)

potential
स्थितिज (न.), विभव (न.) adj. १स्थितिज-, विभव- २ सक्षम-

potential barrier
विभव अवरोध, विभव प्राचीर

potential buffer
सक्षम बफर, सक्षम उभयरोधी

potential energy
स्थितिज ऊर्जा (as, the energy of position or state)

potential gradient
विभव प्रवणता

potential scattering
विभव विकिरण

potentiation
प्रभाव संवर्धन (न.), अंतःशक्तिवर्धन (न.)

potentiometer
विभवमापी (पु.)

potentiometric method
विभवमितीय पद्धति

potentiometric titration
विभवमितीय अनुमापन

potentiometry
विभवमिति (स्त्री.)

potentiostat
विभवस्थापी (पु.)

Potter-Elvehjem homogeniser
पॉटर-एल्व्हेम एकजिनसी मिश्रणी

pottery
कुंभारकाम (न.)

pound
पौंड (पु.)

poundal
पौडल (पु.)

pour plate
सवनपट्टी (स्त्री.), पोअर प्लेट

powder
चूर्ण (न.), भुकटी (स्त्री.)

powdered zinc
जस्ताची भुकटी, झिंकची भुकटी (also zinc dust)

power
१ Elec. शक्ति (स्त्री.) २ सामर्थ्य (न.) ३ क्षमता (स्त्री.) ४ Math. घात (पु.) ५ विद्युत (स्त्री.), वीज (स्त्री.) energy, apparent power, आभासी शक्ति, available power, उपलब्ध शक्ति, candlepower, कॅन्डल शक्ति, dispersive power, अपस्करण शक्ति, driving power,

ppm
ppm  (abbr. of parts per million)

practical
प्रयोगात्मक, प्रायोगिक, व्यावहारिक, प्रात्यक्षिक n. प्रात्यक्षिक (न.) demonstration

practical equillibrium quotient
प्रयोगजन्य समतोल भाग

praseodynamium (Pr)
प्रासिओडिमिअम (Pr) (न.)

Prausnitz-Kuestner reaction
प्राउत्स्नित्सकुस्टनर अभिक्रिया

prawn
झिंगा (पु.), कोळंबी (स्त्री.)

pre-metallised azo dyes
पूर्व-धातुयुक्त ऍझो रंजक (पु.अ.व.)

precepitable
अवक्षेपणीय

precession
पुरस्सरण (न.)

precession axis
पुरस्सरण अक्ष (also axis of precession)

precessional angle
पुरस्सरण कोन

prechrome dyeing
पूर्वक्रोम रंगाई

precipitaiton membrane
अवक्षेपण पटल

precipitant
अवक्षेपक (पु.)

precipitate
अवक्षेपित करणे, अवक्षेपित होणे n. अवक्षेप (पु.) deposit

precipitate electrode
अवक्षेपण इलेक्ट्रोड

precipitated
अवक्षेपित

precipitating reagent
अवक्षेपी अभिक्रियाकारक

precipitation
अवक्षेपण (न.)

precipitation reaction
अवक्षेपण अभिक्रिया

precipitation titration
अवक्षेपण अनुमापन

precipitin
अवक्षेपी प्रतिद्रव्य (न.), प्रेसिपिटीन (न.)

precise
१ नेमका, तंतोतंत २ परिशुद्ध accurate, अचूक, correct, बरोबर, अचूक, exact, तंतोतंत, यथातथ्य, unambiguous, असंदिग्ध

precision
१ सातत्यता (स्त्री.) २ नेमकेपणा (पु.) ३ परिशुद्धता (स्त्री.)

precision extimate
निश्चिततेचा अंदाज

precursor
पूर्वगामी (पु.)

precursor
पूर्वगामी (पु.)

precursor enzyme
पूर्वद्रव्य विकर

prednisolone
प्रेड्निसोलोन (न.)

prednisone
प्रेड्निसोन (न.) (hormone substitute)

preferred orbit
अधिमत कक्षा

preferred orientation
१ अधिमत दिशाभिमुखन २ अधिमत दिशानिदेशन

pregelatinised starch
पूर्वजिलेटिनित पिष्ट

pregnanediol
प्रेग्नॅनोलोन (न.) (steroid)

preliminary test
प्राथमिक चाचणी

premix burner
पूर्वमिश्रक ज्वालक, पूर्वमिश्री ज्वालक

preparation
१ तयारी (स्त्री.) २ सिद्धता (स्त्री.) ३ बनवणे ४ लघुउत्पादन (न.)

preparative ultracentrifuge
लघुउत्पादी पराअकेंद्रित्र

preservation
परिरक्षण (न.), टिकवणी (स्त्री.)

preservative
परिरक्षक n. परिरक्षक (न.) (पदार्थ, रसायने वगैरे)

pressure
दाब (पु.) stress

pressure broadening
दाब विस्तारण

pressure bulb
दाब फुगा

pressure dialysis
दाब अपोहन, दाब व्याश्लेषण

pressure effect
रक्तदाबवर्धी परिणाम

pressure filter tube
दाब गाळण नलिका

pressure filtration
दाब गाळण

pressure gauge
दाब प्रमापी

pressure gradient
दाब प्रवणता

pressure regulator
दाब नियामक

pressure tube
दाबसाही नळी

presumption
गृहीतक (पु.), धारणा (स्त्री.)

preventive solution
प्रतिबंधक द्रावण

primary
१ प्रथम, प्राथमिक, cf. quaternary, चतुर्थक, secondary, द्वितीयक, tertiary, तृतीयक २ मूल, मूलभूत, मौलिक ३ आद्य n. १ chem. प्राथमिक (न.) (पदार्थ, रासायनिक पदार्थ वगैरे) २ Elec. Eng. प्राथमिक कुंडलन (न.) ३ Astrom. प्राथमिक (न.) (ग्रह वगैरे)

primary acidosis
प्राथमिक आम्लरक्तता

primary adsorption
प्राथमिक अधिशोषण

primary alcohol
प्राथमिक अल्कोहोल

primary alkalosis
प्राथमिक अल्करक्तता

primary amine
प्राथमिक अमाइन

primary battery
प्राथमिक बॅटरी

primary carbon atom
प्राथमिक कार्बन अणु

primary cell
प्राथमिक घट

primary colour
प्राथमिक वर्ण, प्राथमिक रंग

primary deficiency
प्राथमिक कमतरता

primary electric cell
प्राथमिक विद्युत घट

primary ionisation constant
प्रथम आयनन स्थिरांक

primary isotope effect
प्राथमिक समप्रोटॉनी परिणाम

primary process
प्राथमिक प्रक्रिया

primary prostaglandin
प्राथमिक प्रोस्टाग्लँडिन

primary reaction
प्राथमिक अभिक्रिया

primary standard
प्राथमिक मानक

primary valence
प्राथमिक संयुजा

primer
प्रायमर (न.)

primidone
प्रिमिडोन (न.) (drug)

principal
प्रमुख, मुख्य

principal axis
प्रमुख अक्ष

principal quantum number
प्रमुख क्वांटम अंक

principle
१ तत्त्व (न.) c.f. theopry, २ लाक्षणिक घटक (पु.)

principle valence
मुख्य संयुजा

printing
छपाई (स्त्री.)

prism
प्रिझम (पु.), कोनचिति (स्त्री.)

prism spectrograph
प्रिझम पंक्तिलेखी, प्रिझम स्पेक्ट्रोग्राफ

prismatic
प्रिझमी

pro
पूर्व, आदि

proaccelerin
आदिऍक्सेलरिन (न.)

probability
संभव (पु.), संभवनीयता (स्त्री.)

probability factor
संभाव्यता गुणक

problem
समस्या (स्त्री.), प्रश्न (पु.)

procaine
प्रोकेन (न.) (drug)

procarboxypeptidase
आदिकार्बोक्सि पेप्टिडेज (न.)

procaryote
प्रोकॅरिओट (पु.), असीमकेंद्रकी (पु.) एच १०-१४ (also prokaryote)

procedure
कार्यपद्धति (स्त्री.), कार्यप्रणाली (स्त्री) method

process
प्रक्रिया (स्त्री.) method, batch process, घाणा प्रक्रिया, खंडित प्रक्रिया, chemical process, रासायनिक प्रक्रिया, continuous process, अखंड प्रक्रिया, hypothetical process, परिकल्पनात्मक प्रक्रिया, परिकल्पित प्रक्रिया

processive exonuclease
१ संपूर्ण विघटनकारी एक्झोन्यूक्लिएज २ निःपाती एक्झोन्यूक्लिएज

prochiral compound
आदिकायरल संयुग, हस्तरूपणपूर्व संयुग

proconvertin
प्रोकन्व्हर्टिन (न.), आदिकन्व्हर्टिन (न.) (also called serum prothrombin convering factor)

producer gas
प्रोड्युसर गॅस, प्रोड्युसर वायु

product
१ उत्पाद (पु.), उत्पादित वस्तु (स्त्री.) २ Math. गुणाकार (पु.) ancillary product, साह्यभूत उत्पाद, auxillary product, साह्यकारी उत्पाद, by-product, उपौत्पाद, co-product, सह उत्पाद, side product, आनुषंगिक उत्पाद

production
उत्पादन (न.)

proelastase`
प्रोइलॅस्टेज (पु.)

proenzyme
पूर्वविकर (पु.)

progeny
संतति (स्त्री.)

progesterone
प्रोजेस्टेरॉन (न.) (hormone)

progestogen
प्रोजेस्टोजेन (न.)

programmed-temperature gas chromatography
प्रायोजित-तापमानी वायु वर्णलेखन

prohormone
पूर्वसंप्रेरक (पु.)

proinsulin
प्रोइन्सुलिन (न.), पूर्वैन्सुलिन (न.)

projection formula
प्रेक्षेपण सूत्र

prokaryote
procaryote

prolactin
प्रोलॅक्टिन (न.) (also called lactogenic hormone)

prolactin regulatory hormone
प्रोलॅक्टिन नियामक संप्रेरक

prolactin release-inhibiting hormone
प्रोलॅक्टिन स्त्रावी-संदमी संप्रेरक

prolamine
प्रोलॅमाइन (न.)

prolidase
प्रोलिडेज (पु.)

proline
प्रॉलिन (न.) (amino acid)

promethium (Pm)
प्रोमिथिअम (Pm) (न.)

promitochondrion
आदितंतुणिका (स्त्री.)

promoter
वर्धक (पु.)

prontosil
प्रोन्टोसिल (न.) (drug)

proof
१ प्रमाण (न.) २ उपपत्ति (स्त्री.) ३ सिद्धता (स्त्री.), सिद्धि (स्त्री.) adj. प्रमाणित proof (in comb.) रोधी (as in airproof हवारोधी)

proof-spirit
प्रुफ-स्पिरिट (न.), प्रमाणित स्पिरिट (न.)

propagation
प्रवर्धन (न.)

propanal
प्रोपॅनल (न.)

propane
प्रोपेन (न.)

propanediol
प्रोपॅनेडायॉल (न.)

propanoic acid
प्रोपॅनॉइक आम्ल

propanol
प्रोपेनॉल (न.)

propargyl alcohol
प्रोपार्जिल अल्कोहोल

propargylk
प्रोपार्जिल

propellant
प्रणोदनकारी, प्रणोदी n. प्रणोदनकारी (पु.), प्रणोदी (पु.)

propenol
प्रोपिनॉल (न.)

property
गुणधर्म (पु.) quality, additive property, समावेशी गुणधर्म, chemical property, रासायनिक गुणधर्म, colligative property, संख्यावलंबी गुणधर्म, constitutive property, घडणात्मक गुणधर्म, extensive property, विस्तारात्मक गुणधर्म, intensive property, स्थायी

prophylactic
निरोधी, रोगनिरोधी

prophylaxis
पूर्वप्रतिरक्षा (स्त्री.), रोगनिरोध (पु.)

propionate
प्रोपओनेट (न.)

propionic acid
प्रोपिओनिक आम्ल

propionic fermentation
प्रोपिओनिक किण्वन

proportion
प्रमाण (न.)

proportional
प्रमाणात (असलेला), समानुपाती

proportional counter
समानुपाती गुणित्र

proportional error
समानुपाती त्रुटि

proportional pump
प्रमाणक पंप

proposition
१ प्रस्ताव (पु.) २ विधान (न.) theory, propyl adj. प्रोपिल

propylene
प्रोपिलीन (न.)

prospecting
पूर्वेक्षण (न.)

prostaglandin
प्रोस्टाग्लँडिन (न.)

prostanoic acid
प्रोस्टॅनॉइक आम्ल

prosthetic group
प्रॉस्थेटिक गट, प्रॉस्थेटिक समूह

protamine
प्रोटॅमाइन (न.)

protamine zinc insulin
प्रोटॅमाइन झिंक इन्सुलिन

protean
विप्रथिन (न.) (any of various insoluble primary protein derivatives)

protease
प्रोटिएज (न.)

protection of group
गट संरक्षण

protective
संरक्षी, संरक्षक

protective action
संरक्षक क्रिया

protective chelation
संरक्षक कलिल

proteid
प्रोटीड (न.)

protein
प्रोटीन (न.), प्रथिन (न.)

protein biosynthesis
प्रथिन-बद्ध आयोडिन

protein chemistry
प्रोटीन रसायनशास्त्र, प्रथिन रसायनशास्त्र

protein coat
प्रथिन आवरण

protein conformation
प्रथिन समाविन्यास

protein efficiency ratio
प्रथिनक्षमता गुणोत्तर (abbr. P.E.R.)

protein efficiency ratio method
प्रथिनक्षमता गुणोत्तर पद्धति

protein evolution
प्रथिन उत्क्रांति

protein factor
प्रथिन गुणक

protein index
प्रथिन निर्देशांक

protein release factor
१ मुक्तिकारक प्रथिन २ प्रथिन स्त्रावी संप्रेरक

protein structure
प्रथिन संरचना

protein synthesis
प्रोटीन संश्लेषण, प्रथिन संश्लेषण

protein value
biological value

protein-energy ratio
प्रथिन-ऊर्जा गुणोत्तर

proteinaceous
प्रथिनयुक्त

proteinase
प्रोटिनेज (पु.)

proteinold
प्रथिनाभ

proteinuria
प्रोटीनमेह (पु.), प्रथिनमेह (पु.)

proteoglycan
प्रथिनग्लायकन (न.) (also called mucoprotein)

proteolysis
प्रथिनापघटन (न.)

proteolytic
प्रथिनापघटनी, प्रोटीनापघटनी

proteolytic coefficient
प्रथिनापघटनी सहगुणक

proteolytic enzyme
प्रथिनापघटनी विकर

proteolytic reaction
प्रथिनापघटनी अभिक्रिया

proteoses
प्रोटिओझेस (न.)

prothrombin
factor II

prothrombin derivatives theory
प्रोथॉम्बिन साधित सिद्धांत

prothrombin factor
प्रोथॉम्बिन कारक (एक प्रकारचा रक्त साकळण कारक)

protic solvent
१ (protophilic solvent) प्रोटॉनग्राही द्रावक २ (protogenic solvent) प्रोटॉनदायी द्रावक

protista
प्रोटिस्टा (पु.) (also protist)

protoactinium (Pa)
प्रोटोऍक्टिनिअम (Pa) (न.)

protocatechic acid
प्रोटोकॅटेच्युइक आम्ल

protogenic solvent
प्रोटॉनदायी द्रावक

protolysis
प्रोटॉन अपघटन (न.)

protolysis
प्रोटॉन अपघटन (न.)

protolytic
प्रोटॉन अपघटनी

proton
प्रोटॉन (पु.)

proton acceptor
प्रोटॉन ग्राही

proton donor
प्रोटॉन दाता

proton magnetic resonance
प्रोटॉन चुंबकीय संस्पंदन

proton-transfer reaction
प्रोटॉन-हस्तांतरण अभिक्रिया

protophilic solvent
प्रोटॉनग्राही द्रावक

protoplasm
जीवद्रव्य (न.), प्रोटोप्लाझम (न.)

protoplast
१ जीवद्रव्यक (न.) २ भित्तिहीनजीवाणु (पु.)

protoporphyrin
प्रोटोपॉर्फिरिन (न.)

prototropy
प्रोटॉन चलसमघटकता (स्त्री.) anionotropy

prototype
आदिरूप (न.) model

Prout hypothesis
प्राऊटची परिकल्पना

provitamin
प्रोव्हिटॅमिन (न.), आदिव्हिटॅमिन (न.)

proximate analysis
१ स्थूल विश्लेषण २ मूलद्रव्यात्मक विश्लेषण

proximity
सामीप्य (न.) region

proximity effect
सामीप्य परिणाम

prussian blue
प्रशियन निळा

pseuco acid
आभासी आम्ल

pseudo
आभासी

pseudo salt
आभासी क्षार

pseudocyclic photophosphorylation
चक्रीयभासी प्रकाशफॉस्फोरिलन

pseudohemoglobin
आभासीहीमोग्लोबिन (न.)

pseudonucleoprotein
आभासीन्यूक्लिओप्रथिन (न.)

pseudophotoaffinity labeling
आभासी प्रकाशआसक्ति चिन्हन

pseudouridine
आभासीयुरिडिन (न.)

psychochemicals
मनोरसायने (न.अ.व.)

psychosine
सायकोसिन (न.) (glycoside)

psychrophilic bacteria
निम्न-तापरागी जीवाणू (पु.अ.व.)

pteridine
टेरिडिन (न.)

pteroylglutamic acid
टेरॉइलग्लुटॅमिक आम्ल (vitamin B complex)

PTH-amino acid
PTH- ऍमिनो आम्ल (abbr. of phenylthiohydantoin amino acid)

ptomaine
टोमेन (न.)

ptyalin
टायलिन (पु.)

puering
bating

puffed wheat
फुलवलेले गहू

pulley
कप्पी (स्त्री.)

pulmonary
फुफ्फुस

pulp
रांधा (पु.), लगदा (पु.)

pulsating ribosome
स्पंदी रायबोसोम

pulse height analyser
स्पंद उंची विश्लेषित्र

pulse polarography
स्पंद पोलॅरोग्राफी

pulsed-wave nmr
स्पंदित-तरंग nmr

pulveriser
चूर्णिका (स्त्री.) grinder

pumice
प्युमिस (न.)

pump
पंप (पु.)

pungent
उग्र

pungent odour
उग्र गंध

pupuric acid
प्युप्युरिक आम्ल

pure
१ शुद्ध २ केवल fine

pure chemistry
केवल रसायनशास्त्र

pure line
शुद्ध वंशक्रम

purgative
रेचक (न.)

purification
शुद्धीकरण (न.)

purine
प्युरिन (न.)

purine base
प्युरिन आम्लारि

purity
शुद्धता (स्त्री.)

purothionine
प्युरोथायोनिन (न.)

purpurin
पर्प्युरिन (न.)

putrefaction
सडणे (न.), कुजणे (न.)

PVA
PVA  (abbr. of polyvinyl alcohol)

PVC
PVC  (abbr. of polyvinyl chloride)

pyran
पायरन (न.)

pyran dyes
पायरन रंजक (पु.अ.व.)

pyranose
पायरॅनोज (न.)

pyranose ring
पायरॅनोज वलय

pyrazine
पायरॅझाइन (न.)

pyrazole
पायरॅझोल (न.)

pyrazoline
पायरॅझोलाइन (न.) (drug)

pyrazolones
पायरॅझोलोने (न.अ.व.)

pyrex glass
पायरेक्स काच

pyrexia
ज्वर (पु.), ताप (पु.)

pyridine
पायरिडिन (न.)

pyridinium
पायरिडिनिअम

pyridoxal
पायरिडॉक्सल (न.) (vitamin)

pyridoxine
पायरिडॉक्झिन (न.) (also called vitamin B6)

pyridyl
पायरिडिल

pyrimidine
पायरिमिडिन (न.)

pyrimidone
पायरिमिडोन (न.)

pyrites
पायराइट्स (न.)

pyro
पायरो, उत्ताप

pyroantimonate
पायरोँटिमोनेट (न.)

pyrogallol
पायरोगॅलोल (न.)

pyrogen
ज्वरजन (न.), पायरोजेन (न.)

pyrolusite
पायरोल्युसाइट (न.) (ore)

pyrolysis
तापापघटन (न.), ऊष्मा अपघटन (न.), पायरोलिसिस (न.)

pyrometer
उत्तापमापी (पु.)  optical pyrometer, प्रकाशीय उत्तापमापी radiation pyrometer, प्रारण उत्तापमापी

pyrophoric
(iron) पायरोफोरिक, स्वयंदाही

pyrophosphate
पायरोफॉस्फेट (न.)

pyrophosphoric
पायरोफॉस्फोरिक

pyrotechnics
१ आतषबाजी (स्त्री.) २ दारूकाम (न.), बारूदकाम (न.) ३ दारूकाम साहित्य (न.)

pyrrole
पायरोल (न.)

pyrrolidine
पायरोलिडिन (न.)

pyrrolidinium
पायरोलिडिनिअम (न.)

pyruvic acid
पायरूव्हिक आम्ल

Q-electron
Q - इलेक्ट्रॉन (पु.)

Q-enzyme
Q - विकर (न.)

Q-shell
Q-कक्षक (पु.)

Q-test
Q-चाचणी (स्त्री.)

quadrant
१ चतुर्थक (पु.) २ क्वाड्रंट (पु.) ३ चतुर्थांश (पु.) ४ वृत्तपाद (पु.), पाद (पु.)

quadratic
१ द्विघात- २ वर्गात्मक, वर्ग-

quadratic equation
१ द्विघात समीकरण २ वर्ग समीकरण

quadri-
चतुर्-, चतुः mono- (in comb.) (also tetra-)

quadrivalance
चतुःसंयुजा (स्त्री.)

quadrivalent
चतुःसंयुजी (also tetravalent)

quadruple
चौफेरी, चतुः single

quadruple bond
चतुर्बंध (पु.)

quadruple point
चतुष्क बिंदु

quadrupole mass spectrometer
चतुर्धुवी वस्तुमान पंक्तिमापी

quadrupole moment
चतुर्धुव आघूर्ण

qualitative
गुणात्मक gravimetric

qualitative analysis
गुणात्मक विश्लेषण

qualitative property
गुणात्मक गुणधर्म

quality
१ गुण (पु.) cf. attribute, धर्म, अंगगुण character, रक्षण, गुण property, गुणधर्म २ गुणवत्ता (स्त्री.)

quanta
क्वांटा (न.अ.व.)

quantasome
क्वांटासोम (पु.)

quantisation
क्वांटीकरण (न.), क्वांटन (न.)

quantise
क्वांटीकरण करणे, क्वांटन करणे

quantised
क्वांटित

quantised state
क्वांटित अवस्था

quantitate
१ परिमाणीकरण करणे २ राशीकरण करणे

quantitative
१ मापात्मक २ परिमाणात्मक gravimetric

quantitative analysis
१ मापात्मक विश्लेषण २ परिमाणात्मक विश्लेषण

quantitative property
मापात्मक गुणधर्म

quantitative reaction
परिमाणात्मक अभिक्रिया

quantity
१ परिमाण (न.) २ राशि (स्त्री.)

quantum
पुंज (पु.), क्वांटम (पु.)

quantum chemistry
क्वांटम रसायनशास्त्र

quantum detector
क्वांटम संसूचक

quantum efficiency
क्वांटम कार्यक्षमता

quantum mechanics
क्वांटम स्थितिगतिशास्त्र

quantum number
क्वांटम अंक electon quantum number, इलेक्ट्रॉन क्वांटम अंक inner quantum number, अंतःक्वांटम अंक magnetic orbital quantum number, चुंबकीय कक्षीय क्वांटम अंक magnetic quantum number, चुंबकीय क्वांटम अंक magnetic spin quantum number, चुंबकीय आभ्राम क्वांटम

quantum relation
क्वांटम प्रमाणसूत्र

quantum state
क्वांटम अवस्था, क्वांटम स्थिति

quantum theory
क्वांटम सिद्धांत

quantum theory
क्वांटम सिद्धांत

quantum unit
क्वांटम एकक

quantum yield
क्वांटम प्राप्ति

quantum-recording spectrofluorometer
क्वांटम-अभिलेखी पंक्तिप्रतिदीप्तिमापी

quart
क्वार्ट (न.) (पाव गॅलन)

quartation
क्वार्टेशन (न.) (सुवर्णापासून चांदी वेगळी करण्याची पद्धत)

quartering
चतुर्थांशन (न.)

quartz
गारगोटी (स्त्री.), क्वार्टझ (न.)

quartz crucible
क्वार्टझ मूस

quartz lens
क्वार्टझ भिंग

quartz vein
गारेची शीर

quasi-metallic
अर्ध धात्विक

quaternary
(a group of flour) चतुष्क (न.) adj. चतुर्थक single, primary

quaternary nitrogen
चतुर्थक नायट्रोजन

quaternary structure
चतुर्थक संरचना

queen bee substance
(pheromone) राणी माशी आआव

quench correction curve
शामक दुरुस्ती आलेख

quenching
शमन (न.)

quercetin
क्वेर्सेटिन (न.)

quicklime
चुनकळी (स्त्री.)

quicksilver
पारा (पु.), मर्क्युरी (पु.)

quinhydrone
क्विनहायड्रोन (न.)

quinhydrone electrode
क्विनहायड्रोन इलेक्ट्रोड

quinine
क्विनाइन (न.)

quinol
क्विनॉल (न.)

quinoline
क्विनोलिन (न.)

quinoline dyes
क्विनोलिन रंजक (पु.अ.व.)

quinone
क्विनोन (न.)

quinonoid
क्विनोनॉइड (न.)

quinonoid dyes
क्विनोनॉइड रंजक (पु.अ.व.)

quinquevalence
पंचसंयुजा (स्त्री.)

quinquevalent
पंचसंयुजी

quintuple point
पंचक बिंदु

R and S configuration
R व S संरूपण

R-configuration
R-संरूपण (न.)

R-enzyme
R- विकर (पु.)

racemase
रासिमेज (पु.)

racemate
बहिःपूरित आम्ल क्षार (पु.), रॅसेमेट (पु.)

racemic
बहिःपूरित, रॅसेमिक

racemic acid
बहिःपूरित आम्ल, रॅसेमी आम्ल

racemic compound
बहिःपूरित संयुग, रॅसेमी संयुग

racemic mixture
बहिःपूरित मिश्रण, रॅसेमी मिश्रण

racemisation
बहिःपूरण (न.), रॅसेमीकरण (न.)

racemised protein
बहिःपूरित प्रथिन, बहिःपूरित प्रोटीन, रॅसेमित प्रोटीन

Racker band
रॅकर पट्ट

radial chromatography
त्रिज्य वर्णलेखन, अरीय वर्णलेखन (also called circular chromatography)

radial development
अरीय विकसन

radial dilution
अरीय विरलन

radial distribution method
अरीय वितरण पद्धति

radial quantum number
त्रिज्य क्वांटम अंक

radial wave-function
अरीय तरंगफल

radian
रेडिअन (न.)

radiant
प्रारित

radiant energy
प्रारित ऊर्जा

radiant heat
प्रारित उष्णता

radiant intensity
प्रारित तीव्रता

radiant power
प्रारित शक्ति

radiant reflectance
प्रारण परावर्तनांक

radiate
प्रारित करणे, प्रारित होणे

radiated
प्रारित

radiating power
प्रारण शक्ति

radiation
प्रारण (न.) blackbody radiation, कृष्णिका प्रारण black radiation, कृष्ण प्रारण Cerenkov radiation, चेरेन्कोव्ह प्रारण coherent radiation, संसंजित प्रारण cosmic radiation, वैश्व प्रारण electromagnetic radiation, विद्युतचुंबकीय प्रारण full radiation black

radiation biochemistry
प्रारण जीवरसायनशास्त्र

radiation chemistry
प्रावरण रसायनशास्त्र (also called nuclear chemistry)

radiation curing
प्रावरण रूपांतरण

radiation detector
प्रारण संसूचक

radiation dose
प्रारण मात्रा

radiation pyrometer
प्रारण उत्तापमापी

radiation sickness
प्रारण आजार, प्रारण रुग्णता

radiation source
प्रारण प्रभव

radiation sterilisation
प्रारण निजुरंतुकीकरण, प्रारणीय निजुरंतुकीकरण

radiation temperature
प्रारण तापमान

radiation thermocouple
प्रारण तापयुग्म

radiationless transition
प्रारणरहित संक्रमण

radiator
प्रारी (पु.), रेडिएटर (पु.)

radical
मूलक (न.)

radicidation
विशेष प्रारणीय निजुरंतुकीकरण (न.)

radio chemistry
किरणोत्सार रसायनशास्त्र

radio wave
रेडिओ तरंग

radio-
१ रेडिओ- २ किरणोत्सारी, किरणोत्सार- २ प्रारण- ४ किरण- (in comb.)

radio-astronomy
रेडिओ-खगोलशास्त्र (न.)

radio-frequency mass spectrometer
रेडिओ-वारंवारता वस्तुमान पंक्तिमापी

radioactinium
रेडिओऍक्टिनिअम (पु.)

radioactivate
किरणोत्सारी करणे

radioactive
किरणोत्सारी, किरणोत्सार-

radioactive chain
किरणोत्सारी साखळी, किरणोत्सारी शृंखला (also called radioactive series)

radioactive clock
किरणोत्सारी कालमापी

radioactive constant
किरणोत्सारी स्थिरांक

radioactive contamination
किरणोत्सारी संदूषण

radioactive decay
किरणोत्सारी क्षय, किरणोत्सारी ऱ्हास

radioactive decay law
किरणोत्सारी क्षय नियम, किरणोत्सारी ऱ्हास नियम

radioactive disintegration
किरणोत्सारी विघटन

radioactive disintegration series
किरणोत्सारी विघटन श्रेणी

radioactive element
किरणोत्सारी मूलद्रव्य (also radioelement)

radioactive emanation
किरणोत्सारी प्रसर्ग

radioactive equilibrium
किरणोत्सारी समतोल

radioactive half-life
किरणोत्सारी अर्धायुकाल

radioactive heart
किरणोत्सारी उष्णता

radioactive indicator
किरणोत्सारी दर्शक

radioactive isotope
किरणोत्सारी समप्रोटॉन (also called radioisotope)

radioactive nuclide
किरणोत्सारी केंद्रकाम, किरणोत्सारी न्यूक्लाइड

radioactive pile
किरणोत्सारी चिति

radioactive series
किरणोत्सारी श्रेणी (also called radioactive chain)

radioactive series of element
किरणोत्सारी मूलद्रव्य श्रेणी

radioactive source
१ किरणोत्सारी प्रभव २ किरणोत्सारी उद्गम ३ किरणोत्साराचे उत्पत्तिस्थान

radioactive source strength
किरणोत्सारी प्रभव सामर्थ्य (also called curie)

radioactive standard
किरणोत्सार मानक

radioactive strength
किरणोत्सार सामर्थ्य

radioactive tracer
किरणोत्सारी दर्शक, किरणोत्सारी शोधक

radioactivity
१ किरणोत्सार (पु.), किरणोत्सारण (न.) २ किरणोत्सारिता (स्त्री.)

radioactivity log
किरणोत्सार क्रमलेख

radiobiology
प्रारण जीवशास्त्र (न.)

radiocarbon dating
रेडिओकार्बनी कालमापन, किरणोत्सर्गी कार्बनी कालनिर्णयन

radiochemical action
रेडिओरसायनिक क्रिया

radiochemical kinetics
रेडिओरासायनिक क्रियागतिकी

radiochromatography
प्रारण वर्णलेखन (न.)

radioelement
radioactive element

radiograph
प्रारणचित्र (न.),

radiography
प्रारणचित्रण (न.), क्ष-किरण चित्रण (न.)

radioimmunoassay
प्रारणप्रतिक्षमता आमापन (न.)

radioimmunoelectrophoresis
प्रारण प्रतिक्षमता विद्युतकणसंचलन (न.)

radioisotope
किरणोत्सारी समस्थानिक (पु.) (also called radioactive isotope)

radiometer
प्रारणमापी (पु.)

radiomicrometer
प्रारण सूक्ष्ममापी (पु.)

radionuclide
किरणोत्सारी न्यूक्लाइड (न.), किरणोत्सारी केंद्रकाभ (पु.)

radiotherapy
१ किरणोपचार (पु.) २ किरणोपचार पद्धति (स्त्री.)

radiothorium
रेडिओथोरिअम (पु.), किरणोत्सारी थोरिअम (पु.)

radium (Ra)
रेडिअम (Ra) (न.)

radon (Rn)
रेडॉन (Rn) (पु.)

raffinate
रॅफिनेट (न.), परिष्कारित (न.)

raffinose
रॅफिनोज (न.)

raisin
१ बेदाणा (पु.) २ मनुका (स्त्री.) ३ खिसमिस (न.)

raisin oil
मनुका तेल

Raman effect
रामन परिणाम (विकीर्ण तरंगलांबी परिवर्तन परिणाम)

Raman frequency
रामन वारंवारता

Raman jump
रामन प्लुति, रामन उडी

Raman lines
रामन लेखा (स्त्री.अ.व.)

Raman spectrometer
रामन पंक्तिमापी

Raman spectroscopy
रामन पंक्तिदर्शन

Raman spectrum
रामन पंक्ति, रामन स्पेक्ट्रम

Raman tube
रामन नलिका

Ramchandran plot
रामचंद्रन आलेख

Ramsay-Young rule
रामसे-यंग नियम

rancid
खवट

rancidity
खवटपणा (पु.)

random
१ स्वैर २ यादृच्छिक

random orientation
स्वैर दिशादेशन

random sample
यादृच्छिक नमुना

randomisation
यादृच्छिकीकरण (न.)

randomness
यादृच्छिकता (स्त्री.)

Raney's alloy
रॅने संमिश्र

Raney's catalyst
रॅने उत्प्रेरक

range
१ (as, the horizontal distance to which a shot or other projectil is or may be propelled) पल्ला (पु.), टप्पा (पु.), आवाका (पु.), परास (पु.) (परास range of anything thrown) २ (as, the average distance radioactive or other projected particles of a given ty

range-energy relationship
परास-ऊर्जा संबंध

Raoult's law
राऊल्टचा नियम

rapeseed oil
रॅपसीड तेल

rapid combustion
शीघ दहन

rapid fast dyes
शीघ पक्की रंजक (पु.अ.व.)

rapid scan
द्रुत क्रमवीक्षण

rapid-flow technique
शीघवाही तंत्र

rapidogen dyes
रॅपिडोजेन रंजक (पु.अ.व.)

rare earth metal
रेअर अर्थ धातु

rare earth minerals
रेअर अर्थ खनिजे (न.अ.व.)

rare earths
रेअर अर्थस् (न.अ.व.)

rare gas
दुर्मिळ वायु

rarefaction
वायु विरलन (न.)

rarefied
विरलित

Raschig process
रॅशिग प्रक्रिया

Rast method
रास्ट पद्धति

ratafia
कडू बदाम स्वादार्क (पु.)

rate constant
वेग स्थिरांक, क्रियागति स्थिरांक

rate controlled reaction
kinetically controlled reaction

rate determining setp
गति निर्णायक पायरी

rate of change
परिवर्तन गति

rate of decomposition
अपघटन गति

rate of formation
घडण गति

rate of sedimentation
अवसादन गति (also rate of settling)

rate theory
क्रियागति सिद्धांत

rate zonal centrifugation
density gradient centrifugation

ratio
१ अनुपात (पु.) २ गुणोत्तर (न.)

raw material
कच्चा माल

raw ore
कच्चे धातुक

raw silk
वन्य रेशीम

raw sugar
खांडसरी साखर

ray
किरण (पु., न.) actinic ray, क्रियाशील किरण alpha-rays, आल्फा किरण Becquerel ray, बेक्वेरेल किरण beta rays, बीटा किरण canal rays, नलिका किरण, कॅनॉल किरण cathode-ray, कॅथोड- किरण convergent rays, अभिसारी किरण cosmic ray, विश्वकिरण delta rays, डेल्टा किरण

Rayleigh equation
रॅले समीकरण

Rayleigh scattering
रॅले विकिरण

rayon
रेयॉन (न.)

rayon dyes
रेयॉन रंजक (पु.अ.व.)

RBC
RBC  (abbr. of red blood cell)

RCF
RCF  (abbr. of relative centrifugal force)

RDI
RDI  (abbr. of recommended daily intake)

react
१ प्रतिक्रिया करणे, प्रतिक्रिया होणे २ अभिक्रिया करणे, अभिक्रिया होणे

reactant
अभिकरण (न.)

reaction
१ अभिक्रिया (स्त्री.) २ प्रतिक्रिया (स्त्री.) additive reaction, समावेशी अभिक्रिया backward reaction, प्रतिगामी अभिक्रिया biochemical reaction, जीवरासायनिक अभिक्रिया chain reaction, शृंखला अभिक्रिया colour reaction, वर्ण अभिक्रिया, रंगदायी अभिक्रिया

reaction condition
अभिक्रिया स्थिति

reaction coordinate
अभिक्रिया सहनिर्देशक

reaction isochore
समआयतन अभिक्रिया रेषा

reaction isotherm
समताप अभिक्रिया रेषा

reaction kinetics
अभिक्रिया गतिकी

reaction mechanism
१ अभिक्रियेचा क्रियाविधि २ अभिक्रियेची यंत्रणा

reaction order
order of reaction

reaction product
अभिक्रिया निष्पत्ति

reaction quotient
अभिक्रिया गुणोत्तर, अभिक्रिया भागाकार

reaction rate
अभिक्रिया गति

reaction site
reactive site

reactivation
अभिक्रियाशीलन (न.)

reactive
अभिक्रियाशील

reactive dye
अभिक्रियाशील रंजक

reactive site
अभिक्रिया स्थान, अभिक्रिया केंद्र (also reaction site)

reactivity
अभिक्रियाशीलता (स्त्री.)

reading
वाचनांक (पु.)

reagent
अभिक्रियाकारक (पु.), अभिकारक (पु.)

reagent bottle
अभिकारक बाटली

real expansion
वास्तविक प्रसरण

real gas
वास्तव वायु

rearrangement
पुनर्रचना (स्त्री.) molecular rearrangement, रेणु पुनर्रचना sigmatropic rearrangement, सिग्माकर्षी पुनर्रचना

rearrangement reaction
पुनर्रचना अभिक्रिया

receiver
ग्राही (पु.)

receptor
ग्राहीगट (पु.), ग्राहीकेंद्र (न.), ग्राहक (सा.)

receptor site
ग्राही स्थान, ग्राहीगट स्थान

recessive gene
अप्रभावी जीन

reciprocal
१ व्यस्त, व्युत्क्रमी २ अन्योन्य

reciprocal lattice
व्युत्क्रमी जालक

reciprocation
व्युत्क्रमण (न.)

reciprocity
१ व्युत्क्रमता (स्त्री.) २ अन्योन्यता (स्त्री.)

Recknagel's phenomenon
रेकनॅगेलचा निष्कर्ष

recoil radiation
प्रतिक्षिप्त प्रारण

recoll atom
प्रतिक्षिप्त अणु

recombinase
रिकॉम्बिनेज (पु.)

recombination
पुनःसंयोजन (न.)

recommended daily intake
दैनिक आहार इष्टांक (abbr. RDI)

recommended dietary allowance
आहारविषयक शिफारशी

reconstitute
पुनर्रचना करणे, पुनर्घडण करणे

recording spectrophotometer
अभिलेखी पंक्तिअनुदीप्तिमापी

recovery
१ पुनःप्राप्ति (स्त्री.), उपलब्धि (स्त्री.) २ पूर्वभवन (न.)

recovery ratio
पुनःप्राप्ति गुणोत्तर, उपलब्धि गुणोत्तर

recovery time
पूर्वभवन काल

recrystallisation
पुनःस्फटन (न.)

rectification
१ दोषनिरसन (न.) २ परिशोधन (न.)

rectified
१ दिष्टकृत २ परिशोधित

rectified spirit
परिशोधित स्पिरिट

rectify
परिशोधन करणे

rectifying column
परिशुद्धि स्तंभ

recur
आवर्तन होणे

recurring
आवर्ती

recycling chromatography
पुनश्चक्री वर्णलेखन

red
रक्त, लाल, तांबडा

red blood cell
लाल रक्तपेशी (abbr. RBC)

red cell agglutination
haemagglutination

red cell lysis
लाल पेशी अपघटन

red drop
रक्तिमा पात (लाल रंगातील प्रकाश संश्लेषण पात)

red head
लालभडक उष्णता, लालोष्मा (पु.)

red hematite
(ore) रेड हेमेटाइट

red herrings
रेड हेरिंग्ज (दहा दिवस घूमित व खारवलेला)

red lead
शेंदूर (पु.)

red muscle
लाल स्नायु

red phosphorus
तांबडा फॉस्फरस

red-hot
लालभडक उष्ण, लालोष्म

red-shift
अभिरक्त विस्थापन (न.)

redistillation
पुन्हा ऊर्ध्वपातन करणे (न.), पुनरूर्ध्वपातन (न.)

redox
(abbr. of reduction-oxidation) रिडॉक्स, क्षपणॉक्सि

redox carrier
इलेक्ट्रॉनवाही (पु.) (also electron carrier)

redox couple
रिडॉक्स युग्म, क्षपणॉक्सि युग्म (also redox pair)

redox electrode
क्षपणॉक्सि इलेक्ट्रोड

redox equation
क्षपणॉक्सि समीकरण

redox indicator
क्षपणॉक्सि दर्शक

redox lipid
रिडॉक्स लिपिड, क्षपणॉक्सि लिपिड

redox pair
redox couple

redox polymer
क्षपणॉक्सि बहुवारिक

redox potential
क्षपणॉक्सि अभिक्रिया

redox titration
क्षपणॉक्सि अनुमापन

reduce
लघु करणे, संक्षेप देणे, लघुरूप देणे, क्षपण करणे

reduced
क्षपित

reduced equation of state
अवस्थेचे लघुरूपित समीकरण

reduced flavin adenine dinucleotide
क्षपित फ्लेविन मोनोन्यूक्लिओटाइड (FADH2)

reduced nicotinamide adenine dinucleotide
क्षपित निकोटिनऍमाइड ऍडेनाइन डायन्यूक्लिओटाइड (NADH)

reduced nicotinamide adenine dinucleotide phosphate
क्षपित निकोटिनऍमाइड ऍडेनाइन डायन्यूक्लिओटाइड फॉस्फेट (NADPH)

reduced viscosity
घटलेली विष्यंदिता, घटित विष्यंदिता

reducer
लघुकारी (पु.)

reducer
लघुकारी (पु.)

reducible representation
लघुरूपक्षम प्रतिरूपण

reducing agent
क्षपणक (पु.) (क्षपणकारी कारक) (also reductant)

reducing atmosphere
क्षपणकारी वातावरण

reducing end
क्षपणकारी अन्त्यक

reducing enzyme
क्षपणकारी विकर

reducing equivalent
क्षपणकारी सममूल्य

reducing flame
क्षपणकारी ज्योत

reducing ion
क्षपणकारी आयन

reducing sugar
क्षपणकारी शर्करा

reductant
reducing agent

reductase
रिडडक्टेज (पु.), क्षपणी विकर (पु.)

reduction
१ क्षपण (न.) २ लघूकरण (न.), संक्षेपण (न.)

reduction potential
क्षपण विभव

reduction reaction
क्षपण अभिक्रिया

reduction-oxidation
क्षपणॉक्सि (abbr. redox)

reductive alkylation
क्षपणी अल्किलीकरण

reductive desulphurisation
क्षपणी विसल्फरीकरण

reductor
१ (as, an reducing agent) क्षपणक (पु.) २ (as, an apparatus) क्षपणित्र (न.)

reference
संदर्भ (पु.)

reference axis
संदर्भ अक्ष

reference electrode
संदर्भ इलेक्ट्रोड

reference frame
frame of reference

reference man
संदर्भ पुरुष

reference plane
संदर्भ प्रतल

reference point
संदर्भ बिंदु

reference protein
संदर्भ प्रथिन

reference sample
संदर्भ नमुना

reference standard
सदर्भ मानक

reference station
संदर्भ स्थानक

reference time
संदर्भ काल

reference volume
संदर्भ आकारमान, संदर्भ आयतन

reference woman
संदर्भ स्त्री

refine
परिष्करण करणे

refined
परिष्कृत fine

refinery
परिष्करणी (स्त्री.)

reflect
परावर्तन होणे

reflectance
१ परावर्तनांक (पु.) २ परावर्तकता (स्त्री.) luminous reflectance, अनुदीप्त परावर्तनांक, spectral reflectance, प्रारण परावर्तनांक, spectral reflectance, पंक्तीय परावर्तनांक, specular reflectance, सुव्यवस्थित परावर्तनांक

reflecting grating
परावर्तन जाल

reflecting power
परावर्तन शक्ति

reflection
परावर्तन (न.) internal reflection, आंतरिक परावर्तन, mirror reflection, पूर्ण आंतरिक परावर्तन, total reflection, पूर्ण परावर्तन

reflux
पुनर्वाहित करणे, आंतरिक संघनन करणे

Reformatsky reaction
रिफॉर्मट्स्की अभिक्रिया

reforming process
पुनरूरपण प्रक्रिया

refrachor
रिफॅकोर (न.)

refract
अपवर्तन करणे

refracting index
अपवर्तनांक (पु.)

refracting power
अपवर्तन (न.)

refractivity
अपवर्तनता (स्त्री.), अपवर्तकता (स्त्री.)

refractometry
अपवर्तनांकमिति (स्त्री.)

refractory
उत्तापसाही

refractory furnace
उत्ताप भट्टी (उत्तापसाही भट्टी)

refrigerant
प्रशीतक (पु.) adj. प्रशीतक

refrigeration
प्रशीतन (न.)

refrigerator
प्रशीतनी (स्त्री.), प्रशीतक (पु.)

regeneration
पुनर्जनन (न.)

regenerative furnace
पुनर्योजी भट्टी, पुनर्जनी भट्टी

regenerator
पुनर्जनित्र (न.)

region
१ प्रदेश (पु.) २ क्षेत्र (न.) betweenness, अंतरत्व, domain, अधिक्षेत्र, सत्तासट, interval, अंतराल, nearness, निकटता, neighbourhood, आसमंत, प्रतिवेश, proximity, सामीप्य, range, परास, व्याप्तिसट, vicinity, परिसर

regular
नियमित normal

regulator
नियामक (पु.)

regulator gene
नियामक जीन

regulatory enzyme
नियामक विकर

regulatory protein
नियामक प्रथिन

regulatory site
allosteric site

regulus
रेग्युलस (न.), धातुगुलिका (स्त्री.)

Reichert-Meissl number
रायचर्ट-मिसेल अंक

Reichert-Meissl value
रायचर्ट-मिसेल मूल्य

Reimer-Tiemann reaction
रायमर-टायमन अभिक्रिया

reinforced concrete
प्रबलित काँक्रिट

Reinsch's test
रेंश चाचणी

rejection quotient
त्याज्यतेचे भागफल

relative
सापेक्ष

relative atomic weight
सापेक्ष अणुभार

relative centrifugal force
सापेक्ष अपकेंद्री बल (abbr. RCF)

relative density
सापेक्ष घनता

relative deviation
सापेक्ष विचलन

relative electrode potential
सापेक्ष इलेक्ट्रोड विभव

relative error
सापेक्ष त्रुटि

relative half-cell potential
सापेक्ष अर्ध-घट विभव

relative humidity
सापेक्ष आर्द्रता

relative retention
सापेक्ष धारण

relative specific activity
सापेक्ष विशिष्ट सक्रियता

relative supersaturation
सापेक्ष अतिसंतृप्ति

relative viscosity
सापेक्ष विष्यंदिता

relatove plating efficiency
सापेक्ष विलेपन कार्यक्षमता

relatove precision
सापेक्ष नेमकेपणा, सापेक्ष निश्चितता

relaxation
शिथिलन (न.)

relaxation method
शिथिलन पद्धति

relaxed helix
विस्कळित सर्पिल, विस्कळित हेलिक्स

relaxed muscle
शिथिल स्नायु

relaxin
रिलॅक्सिन (न.)

relaxing factor
शिथिलन कारक

relaxing protein
शिथिलक प्रथिन

release agent
विमोचक (पु.)

release factor
स्त्रावी कारक, मोचन कारक (short factor R)

releasing hormone
स्त्रावी संप्रेरक

remanence
(चुंबकीय) शेष प्रवर्तन (न.)

remedy
उपाय (पु.)

remote control
दूर-नियंत्रण (न.)

renal
वृक्कीय, वृक्क-

renal clearance
वृक्कीय निचरा

renal compensation
वृक्कीय प्रतिपूरण

renal diabetes
वृक्कीय मधुमेह (also renal glucosuria)

renal threshold
वृक्कीय अभिशोषण मर्यादा

renaturation
पुनःप्रकृतिकरण (न.)

rendering
मेद विमोचन (न.)

renin
वृक्करेनिन (न.)

rennin
जठररेनिन (न.)

renotropic
वृक्कप्रभावी

reovirus
वीसपृष्ठी विषाणु (पु.)

repair enzyme
दुरूस्ती विकर (also reparase)

repair polymerase
दुरूस्ती पॉलिमरेज

repair replication
दुरूस्ती प्रतिकृतिकरण

repair synthesis
दुरूस्ती संश्लेषण

reparase
repair enzyme

repeated distillation
पुनरावृत्त ऊर्ध्वपातन

repeating polymer
पुनरावर्ती पॉलिमर, पुनरावर्ती बहुवारिक

repeating unit
पुनरावर्ती एकक

replaceble
प्रतिस्थापनीय

replacement
प्रतिस्थापन (न.) displacement

replacement reaction
प्रतिस्थापी अभिक्रिया

replica
प्रतिकृति (स्त्री.)

replica plating
प्रतिकृति विलेपन

replicase
प्रतिकृति विकर (पु.), रेप्लिकेज (पु.)

replication
१ प्रतिरूपण (न.) २ पुनरावृत्तिकरण (न.)

replicatro
प्रतिकृतिगुणसूत्र केंद्र (न.)

reprecipitation
पुनरवक्षेपण (न.)

represent
१ दर्शित करणे २ प्रतिरूपित करणे

representation
निरूपण (न.), रूपण (न.), प्रतिरूपण (न.) model

repressible enzyme
दमनीय विकर

repressing metabolite
दमनीय चयापचयी

repressor
दमनकारी (पु.), प्रतिरोधी (पु.)

reproducibility
पुनरूत्पादकता (स्त्री.)

reproducible
पुनर्उत्पादनीय

repulsion
प्रतिकर्षण (न.), प्रतिसारण (न.)

reputed quart
रेप्युटेड क्वार्ट (इंपिरिअल क्वार्टचा २३ हिस्सा)

Resazurin test
रेझाझुरिन चाचणी

research
संशोधन (न.)

reserpine
रेसर्पिन (न.)

reservoir
संचायक (पु.), टाकी (स्त्री.)

residual air
अवशिष्ट हवा

residual current
अवशिष्ट धारा

residual gas
अवशिष्ट वायु, शेष वायु

residual oil
अवशिष्ट तेल

residual spectrum
अवशिष्ट पंक्ति, अवशिष्ट स्पेक्ट्रम

residue
अवशेष (पु.) deposit

resilience
लवचिकपणा (पु.) pliability

resin
राळ (स्त्री.), रेझिन (न.)

resing cell
विश्रामी पेशी

resinificationreaction
रेझिनीकरण अभिक्रिया, राळी अभिक्रिया

resinous
राळी

resistance
१ रोध (पु.) २ ध्वनि रोध (पु.) ३ प्रतिकार (पु.) drug resistance, औषधक्रियारोध, electrical resistance, विद्यतरोध, external resistance, बाह्य रोध, high resistance, उच्च रोध, internal resistance, आंतरि रोध, intrinsic resistance, निज रोध, अंगभूत रोध, low

resistant
रोधी (पु.) adj. रोधी

resistor
रोधित्र (न.)

resolution
वियोजन (न.), विभेदन (न.), विलगीकरण (न.)

resolution of mixtures
मिश्रणाचे विलगीकर

resolving power
वियोजन शक्ति

resonance
mesomerism

resonance energy
संस्पंदन ऊर्जा

resonance hybrid
संस्पंदन संकर

resonance line
संस्पंदन रेषा

resonance potential
संस्पंदी विभव

resonance radiation
संस्पंदी प्रारण

resonance stabilisation
संस्पंदन स्थिरण

resonant circuit
संस्पंदी परिपथ

resonant scattering
संस्पंदी विकिरण

resonator
संस्पंदी (पु.)

resorcinol
रिसॉर्शिनॉल (न.)

resorcinol test
रिसॉरिसिनॉल चाचणी

resorption
पुनःशोषण (न.)

respiration
श्वसन (न.)

respiratory acidosis
श्वसन आम्लताविकार

respiratory alkalosis
श्वसन अल्कताविकार

respiratory chain
श्वसन शृंखला (also called electron transport system)

respiratory chain phosphorylation
श्वसन शृंखला फॉस्फोरिलन

respiratory enzyme
श्वसन विकर

respiratory pigment
श्वसन वर्णक

respiratory protein
श्वसन प्रथिन

respiratory quotient
श्वसन भागफल

respiratory repression
श्वसन दमन

respirometer
श्वसनमापी (पु.)

response
प्रतिसाद (पु.)

rest point
विराम बिंदु, विराम स्थान

resting nucleus
विश्रामी केद्रक

restricted rotation
निर्बंधित घूर्णन

restriction
१ निर्बंध (पु.) २ (as, act or process) निर्बंधन (न.)

restriction enzyme
निर्बंधन विकर

resultant
परिणामी

retardation
मंदन (न.)

retardation coefficient
मंदक गुणांक

retardation factor
मंदन गुणक

retarder
मंदक (पु.)

retention
१ धारण करणे (न.) २ धारण शक्ति (स्त्री.)

retention behaviour
धारण वर्तन

retention of configuration
संरूपण सातत्य

retention parameter
धारण प्राचल

retention time
धारण काल

retention volume
धारण आकारमान

retentivity
धारणक्षमता (स्त्री.), धारणशीलता (स्त्री.)

reticulate evolution
जालाभ उत्क्रांति

reticulated
जालाभ

reticulin
रेटिक्युलिन (न.)

reticulocyte
जालिकापेशी (स्त्री.)

reticuloendothelial system
जालिका-अंतःस्तर संस्था

reticuloendothelium
जालिका-अंतःस्तर (पु.)

retina
दृष्टिपटल (न.)

retinal
रेटिनल (न.) adj. दृष्टिपटल- (also called vitamin A aldihyde)

retinene
रेटिनीन (न.)

retinol
रेटिनॉल (न.) (also called vitamin A1 or axerophthol)

retort
बकपात्र (न.), ऊर्ध्वपातनयंत्र (न.)

retort stand
बकपात्र आधारणी

retro
पश्च-, पुच्छ-

retro reaction
पश्चगमन अभिक्रिया, पुच्छगामी अभिक्रिया

retrogradation
विगुणीभवन (न.), पश्चगमन (न.)

retrograde
विगुणित, पश्चगामी

retting
कुजवण (न.)

retting of bast fibres
अधोवाही तंतूंचे कुजवण

reverberatory furnace
परावर्ती भट्टी

reverse
व्युत्क्रमण करणे, प्रतिक्रमण करणे

reverse osmosis
व्युत्क्रमी परासरण

reverse transcriptase
व्युत्क्रमी अनुलेखीविकर

reverse transcription
व्युत्क्रमी अनुलेखन

reversibility
व्युत्क्रमणीयता (स्त्री.), प्रतिक्रमणीयता (स्त्री.)

reversible
प्रतिक्रमी, व्युत्क्रमी

reversible cess
प्रतिक्रमी घट, व्युत्क्रमी घट

reversible electrode
व्युत्क्रमी इलेक्ट्रोड

reversible gel
प्रतिक्रमी जेल

reversible hydrolysis
व्युत्क्रमी जलीय अपघटन

reversible inhibitor
व्युत्क्रमी संदमक

reversible metabolic pathway
व्युत्क्रमी चयापचयी मार्ग

reversible process
व्युत्क्रमी प्रक्रिया

reversible reaction
व्युत्क्रमी अभिक्रिया

reversion
प्रतिक्रमण (न.), व्युत्क्रमण (न.)

revolution
परिभ्रमण (न.)

Rf-value
Rf-मूल्य (न.)

Rh blood group system
Rh रक्त गट पद्धति

rhamnose
ऱ्हॅम्नोज (न.)

rhenium
ऱ्हेनिअम (Re) (न.) (Re)

rheology
स्त्रोतशास्त्र (न.) (science of flow)

rheostat
रोधानुयोजी (पु.)

Rhesus factor
ऱ्हेसस घटक (Rh factor)

rhodamine B
ऱ्होडॅमिन B

rhodamine-B reagent
ऱ्होडॅमिन बी चाचणी

rhodamine-B reagent
ऱ्होडॅमिन बी चाचणी

rhodium (Rh)
ऱ्होडिअम (Rh) (न.)

rhodopsin
ऱ्होडोप्सिन (न.), स्कॉटोप्सिन (न.) (also scotopsin) (visual purple)

rhodopsin cycle
रहोडोप्सिन चक्र

rhombic
समचतुर्भुजीय, समचतुर्भुज

RHP cytochrome
cytochrome C

riboflavin
रायबोफ्लेव्हिन (न.) (also called vitamin B2)

riboflavin mononucleotide
रायबोफ्लेव्हिन मोनोन्यूक्लिओटाइड (also called flavin mononucleotide)

riboflavin phosphate
रायबोफ्लेव्हिन फॉस्फेट

ribonuclease
रायबोन्यूक्लिएज (पु.)

ribonucleic acid
रायबोन्यूक्लिइक आम्ल (abbr. RNA) (also called ribose nucleic acid)

ribonucleoprotein
रायबोन्यूक्लिओप्रोटीन (न.)

ribonucleoside
रायबोन्यूक्लिओसाइड (न.)

ribonucleotide
रायबोन्यूक्लिओटाइड (न.)

ribose
रायबोज (न.)

ribose nucleic acid
रायबोज न्यूक्लिइक आम्ल (also called ribonucleic acid)

riboside
रायबोसाइड (न.)

ribosime cycle
रायबोसोम चक्र

ribosomal
रायबोसोम-

ribosomal DNA
रायबोसोम DNA

ribosomal particle
रायबोसोम कण

ribosomal precursor RNA
पूर्वगामी रायबोसोम RNA, पूर्वगामी रायबोसोम RNA, रायबोसोमीय पूर्वगामी RNA

ribosomal protein
रायबोसोम प्रथिन

ribosomal RNA
रायबोसोम RNA

ribosomal subparticle
रायबोसोम उपघटक (also ribosomal submit)

ribosome
रायबोसोम (न.)

ribosylthymine
रायबोसिलथायमिन (न.)

ribothymidine
रायबोथायमिडिन (न.)

ribothymidylic acid
रायबोथायमिडिलिक आम्ल

ribulose
रिब्युलोज (न.)

ribulose-1, 5-diphosphate
रिब्युलोज-१, ५-डायफॉस्फेट

Rice test
राइस चाचणी (also called indirect complement fixation test)

rice wine
साकी (स्त्री.)

ricin
रायसिन (न.) (प्रोटीन)

rickets
मुडदूस (पु.)

rider for balance
तुला आरोहक

rifampicin
रिफॅम्पिसिन (न.) (ऍन्टिबायोटिक)

riffler
वक्र कानस (पु.)

rigidity
दृढता (स्त्री.)

rigiospecific
दिग्विशिष्ट अभिक्रिया

rigor mortis
मृत्यज काठिण्य, शव काठिण्य

ring
वलय (न.)

ring closure
वलयपूर्ति (स्त्री.)

ring compound
वलयी संयुग

ring enlargement
वलयी विशालीकरण

ring formation
वलय घडण

ring opening
वलय खंडन, वलय विवृत्ति

ring size
वलय आकार

ring structure
वलयी संरचना

ring system
वलय पद्धति

ring test
वलय चाचणी

Ringer's solution
रिंगर द्रावण

Rinmann's green
रिनमन ग्रीन

ripple
तरंग (पु.)

Ritz combination principle
रिट्झचे संयोजन तत्त्व

Ritz formula
रिट्झ सूत्र

RNA
RNA  (abbr. of ribonucleic acid)

RNA coding triplet
RNA संकेतन त्रिक

RNA polymerase
RNA पॉलिमरेज RNA (बहुवारिकन विकर)

RNA replicase
RNA रेप्लिकेज

RNA virus
RNA विशाणु, RNA व्हायरस

RNAt
tRNA

roast
भाजणे

roasting
भाजणे (न.)

roasting furnace
भाजणभट्टी (स्त्री.)

Robinson ester
रॉबिसन एस्टर, ग्लुकोज-६-फॉस्फेट (न.) (also glucose-6-phosphate)

robot chemist
यांत्रिक रसायनशास्त्रज्ञ

Rochelle salt
रोशेल क्षार (also called potassium sodium tartarate)

rock analysis
शिला विश्लेषण

rock crystal
स्फटिकरूप गारगोटी

rock salt
सैंधव (न.)

rocking vibrational mode
दोलन कंपन प्रकार, संदोलन कंपन प्रकार

rod
सळी (स्त्री.)

rodenticide
कृंतकनाशक (पु.)

roentgen
रोंटगेन (न.) (क्ष-किरण एकक किंवा गॅमा किरण एकक) (also rontgen)

Roentgen ray
रोंटगेन किरण (also X-ray or Rontgen ray)

roll sulphur
कांडी गंधक

rolling
लाटन (न.)

rolling circle model
(DNA ची) पेडवर्धी चक्रीय प्रतिकृति

rontgen
roentgen

Rontgen equivalent
राँजेन सममूल्य (मानवाचेसस्तिन प्राण्यांचे) (of man/mammal)

rontgen ray
Roentgen ray

Rontgen unit
राँजेन एकक

room temperature
खोलीचे तापमान

root beer
रूट बीअर

root-mean-square value
वर्गमाध्य वर्गमूळ मूल्य

rope
तार येणे (न.) (slimy strands in food substances (as, milk, flourr or bread) caused by contamination with bacteria or fungi)

Rose-Gottlib test
रोज-गॉटलिब चाचणी

Rosenmund reduction
रोझेन्मुण्ड क्षपण

rosin
देवदार राळ (स्त्री.), राळ (स्त्री.) (the resin after distilling turpentine from the exudation of species of pine)

rotary Louvre dryer
लावरेचा घूर्णी शुष्कक

rotate
१ घूर्णन करणे, घूर्णन होणे २ परिवलन करणे, परिवलन होणे

rotating crystal diffraction method
घूर्णी स्फटिक विवर्तन पद्धति

rotating platinum electrode
घूर्णी प्लॅटिनम इलेक्ट्रोड

rotation
१ घूर्णन (न.) २ परिवलन (न.)

rotation reflection axis
घूर्णन परावर्तन अक्ष (also called alternating axis of symmetry)

rotation technique
घूर्णन तंत्र

rotational absorption spectra
घूर्णन अवशोषण पंक्ती (स्त्री.अ.व.)

rotational energy levels
घूर्णन ऊर्जास्तर (पु.अ.व.)

rotational mode
घूर्णनी अवस्था

rotational quantum number
घूर्णन क्वांटम अंक

rotational spectra
घूर्णन पंक्ती (स्त्री.अ.व.)

rotational spectrum
घूर्णन स्पेक्ट्रम, घूर्णन पंक्ति

rotatory
घूर्णनी, घूर्णन-

rotatory dispersion
घूर्णन अपस्करण

rotenone
रोटेनोन (न.) (एक प्रकारचे कीटकनाशक)

Roth-Benedict sperometer
रॉथ-बेनेडिक्ट श्वसनमापी

Rothera's test
रॉथेरा चाचणी

rotor
घूर्णी (पु.)

rough microsomes
खडबडीत अंतर्द्रव्य जालिका (also rough-surfaced endoplasmic reticulum)

roughage
खरबरा (पु.)

Rous sarcoma virus
राउस कर्कार्बुद विषाणु

Rowland circle
रालँड वृत्त

royal jelly
रॉयल जेली

rubber
रबर (पु.)

rubber latex
रबराचा चीक

rubber policeman
रबरी अवक्षेप रक्षक

rubbing fastness
घर्षण पक्केपणा

rubenic acid reagent
रूबेनिक आम्ल अभिकारक

rubidium (Rb)
रूबिडिअम (Rb) (न.)

Rubner factor
रूब्नर घटक

Rubner's law
रूब्नर नियम

ruby
माणिक (न.)

Rudolf test reaction
रूडोल्फ चाचणी अभिक्रिया

ruff degradation
रफ अवक्रमण

rule
१ नियम (पु.) २ सूत्र ३ theory

ruled
रेखित

rumen
१ रवंथ करणे (न.) २ रोमंथिका (स्त्री.)

rust
गंज (पु.)

rusting
गंजणे (न.)

ruthenium (Ru)
रूथेनिअम (Ru) (न.)

rutherford
रूदरफोर्ड (न.) (प्रारण एकक)

Rutherford scattering
रूदरफोर्ड विकिरण

Rydberg constant
रिडबर्ग स्थिरांक

Rydberg fundamental constant
रिडबर्ग मूलभूत स्थिरांक

Rydberg number
रिडबर्ग अंक

Rydberg's formula
रिडबर्गचे सूत्र

rye
राय (न.)

S-Adenosylmethionine
S-ऍडेनोसिलमेथिओनाइन (न.)

saccarimetry
शर्करामिति (स्त्री.)

saccharic acid
सॅकॅरिक आम्ल

saccharide
सॅकराइड (न.)

saccharimeter
शर्करामापी (पु.)

saccharin
सॅकरिन (न.)

saccharogenic amylase
beta amylase

saccharose
साखर (स्त्री.), सॅकॅरोज (न.), शर्करा (स्त्री.) (also called sucrose)

safe dose
सुरक्षित मात्रा

safety fuse
सुरक्षा फ्यूज

safety glass
सुरक्षित काच, बिनधोक काच

safety lamp
सुरक्षित दीप

safety match
सुरक्षित आगकाडी, बिनधोक आगकाडी

safety valve
सुरक्षित झडप (also safe valve)

saffron
केशर (न.)

sage
तमालपत्र (न.)

sago
साबुदाणा (पु.)

sakaguchi reaction
साकागुची अभिक्रिया

sal ammoniac
नवसागर (पु.), (अमोनिअम क्लोराइड)

salicylaldehyde
सॅलिसिलाल्डिहाइड (न.)

salicylamide
सॅलिसिलऍमाइड (न.)

salicylate
सॅलिसिलेट (न.)

salicylic acid
सॅलिसिलिक आम्ल

salicylic aldehyde
सॅलिसिलिक अल्डिहाइड

saline
लवणयुक्त, खारट n. लवणद्राव (पु.)

saline solution
लवणाचे द्रावण

salinity
खारेपणा (पु.)

saliva
लाळ (स्त्री.)

salivary juice
लाळरस (पु.) (the digestive juice, consisting of the saliva)

Salk vaccine
साल्क लस

Salkowski reaction
साल्कोवस्की अभिक्रिया

salmine
साल्माइन (न.)

salol
सॅलॉल (न.)

salt
१ क्षार (पु.) २ (मीठ या अर्थी) लवण (न.) common salt, मीठ, लवण acid salt, आम्ल क्षार, basic salt, आम्लारि क्षार, complex salt, १ संकुल क्षार २ जटिल क्षार, double salt, द्विक्षार, lower salt, निम्न क्षार, mixed salt, मिश्र क्षार, normal salt, पूर्ण क्षार,

salt bridge
क्षार सेतु

salt cake
सॉल्ट केक (अशुद्ध सोडिअम सल्फेट)

salt effect
क्षार परिणाम

salt fracctionation
क्षार प्रभाजन

salting coefficient
क्षारीय अवक्षेपणांक

salting in
क्षारीय द्रावणीयता वृद्धी

salting out
क्षारीय अवक्षेपण

salting-out chromatography
क्षारीय अवक्षेपण वर्णलेखन

saltpeter
सोरा (पु.), सॉल्टपीटर (न.) (पोटॅशिअम नायट्रेट)

salvage metabolic pathway
चयापचयी नाश-रक्षण मार्ग

samarium (Sm)
समारिअम (Sm) (न.)

samneh
ghee

sample
मासला (पु.), नमुना (पु.), प्रतिदर्श (पु.) model

sample injector
नमुना अंतःक्षेपक

sample size
नमुना परिमाण

sampling
नमुना घेणे (न.), नमुनानिवड (स्त्री.)

sampling error
नमुनानिवड त्रुटि

sand
वाळू (स्त्री.), वालुका (स्त्री.)

sand-bath
वालुका-मज्जनी (स्त्री.)

sand-blast
वालुकाझोत (पु.), वाळूचा फवारा (पु.)

sand-blasted
वालुकाघर्षित (वालुकाझोत घर्षित)

sand-blasted glass
वालुकाघर्षित काच

Sandmeyer diazo reaction
सॅन्डमेअर अभिक्रिया

sandpaper
घासकागद (पु.), सॅन्डपेपर (पु.), वाळू कागद (पु.)

sandwich comounds
सॅन्डविच संयुगे (न.अ.व.)

sandwich technique
indirect fluorescent antibody technique

Sanger reaction
सँगर अभिक्रिया

Sanger reagent
सँगर अभिकारक

santonin
सॅन्टोनिन (न.)

sapodilla
चिकू (पु.)

sapogenin
सॅपोजेनिन (न.)

saponifiable
साबणीय

saponifiable fraction
साबणीकरण (न.), साबणन (न.)

saponification equivalent
साबणीकरण सममूल्य

saponification number
साबणीकरण मूल्यांक (also called Koettstorfer number)

saponification reaction
साबणीकरण अभिक्रिया, साबणन अभिक्रिया

saponification value
साबणीकरण मूल्य

saponifier
साबणीकारक (पु.)

saponify
साबणीकरण करणे, साबणीकरण होणे

saponin
सॅपोनिन (न.)

sapphire
नीलम (पु.), सफायर (न.)

sarcolemma
स्नायुतंतुकाच्छद (पु.), स्नायुतंतुआवरण (न.)

sarcoma
ऊतिकर्करोग (पु.), संयोजी ऊतिअर्बुद (पु.) tumor

sarcomere
स्नायुतंतुकआवर्तीखंड (पु.)

sarcoplasma
स्नायुजीवद्रव्य (न.)

sarcoplasmic reticulum
स्नायुजीवद्रव्य जालिका

sarcosine
सार्कोसीन (न.) (also called N-methylglycine)

sarcosoma
(ऐच्छिक स्नायूची) तंतुणिका (स्त्री.) (तंतु + कणिका) (also sarcosome)

sarcotubule
कर्कार्बुद सूक्ष्मनलिका (स्त्री.)

sardine
सार्डिन (न.)

sarsarpilla
सार्सापरिला (स्त्री.)

sassafras oil
सासाफाज स्वादार्क

satellite DNA
उपग्रह DNA

saturate
संतृप्त करणे, संतृप्त होणे

saturated
संतृप्त

saturated calomel electrode
संतृप्त कॅलोमेल इलेक्ट्रोड

saturated compound
संतृप्त संयुग

saturated hydrocarbon
संतृप्त हायड्रोकार्बन

saturated molecule
संतृप्त रेणु

saturated solution
संतृप्त द्रावण

saturated vapour
संतृप्त बाष्प

saturation
संतृप्ति (स्त्री.)

saturation factor
संतृप्ति गुणक

saturation kinetics
संतृप्ति गतिकी

saturation point
संतृप्ति बिंदु

sauerkraut
आंबवलेली कोबी (स्त्री.)

sausage
सॉसेज (न.)

Saytzeff rule
सेटझेफ नियम

scale
१ मापनश्रेणी (स्त्री.), श्रेणी (स्त्री.) २ मापनी (स्त्री.), मोजपट्टी (स्त्री.), ३ प्रमाण (न.) ४ तराजू (पु.) ५ पारडे (न.)

scandium (Sc)
स्कॅन्डिअम (Sc) (न.)

scanner
क्रमवीक्षी (पु.)

scanning
क्रमविक्षण (न.)

scanning electron microscope
क्रमवीक्षी इलेक्ट्रॉन सूक्ष्मदर्शी

Scardinger reaction
स्कार्डिंगर अभिक्रिया

scattered light
विकीर्ण प्रारण

scattering
विकिरण (न.) acoustic scattering, ध्वनि विकिरण, coherent scattering, संसंजित विकिरण, elestic scattering, अप्रत्यास्थ विकिरण, plural scattering, बहुल विकिरण, potential scattering, विभव विकिरण, resonant scattering, संस्पंदी विकिरण

scavenger
अपमार्जक (पु.)

Schardinger dextrin
स्कार्डिंगर डेक्स्ट्रिन

Schardinger enzyme
स्कार्डिंगर विकर (also called xanthine oxidase)

Scheele's green
शील हिरवा

Schiff base
शिफ बेस

Schiff's reagent
शिफ अभिकारक

Schiff's test
शिफ चाचणी

Schilling test
शिलिंग चाचणी

schlieren optical system
श्लिरेन प्रकाशीय पद्धति

Schmidt reaction
श्मिट अभिक्रिया

Schmidt-Thannhauser procedure
श्मिटथानहाउजर कार्यपद्धति

Schneider procedure
श्नायडर कार्यपद्धति

Schoeniger combustion apparatus
शोनिगर ज्वलनित्र

Schottky defect
शॉट्की दोष

Schrodinger equation
श्रॉडिंजर समीकरण, श्रॉडिंजर तरंग-समीकरण (also Schrodinger wave-equation)

Schrodinger wave-function
श्रॉडिंजर तरंगफल

Schultz-Dale reaction
शुल्झ-डॅले अभिक्रिया

Schultz's rule
शुल्झचा नियम

Schutz-Borisow rule
शुट्झ-बॉरीसॉ नियम

Schwann cell
श्वान्न पेशी

Schweitzer's reagent
श्वाइझ्रचा अभिकारक

science
विज्ञान (न.), शास्त्र (न.)

scientific
वैज्ञानिक, शास्त्रीय

scintillation
प्रस्फुरण (न.)

scintillation autography
प्रस्फुरण स्वंयचित्रण

scintillation counter
प्रस्फुरण गणित्र

scintillation crystal
प्रस्फुरण स्फटिक

scintillation detector
प्रस्फुरण संसूचक, प्रस्फुरण अभिज्ञातक

scintillation spectrometer
प्रस्फुरण पंक्तिमापी, प्रस्फुरण स्पेक्ट्रोमीटर

scintillator
प्रस्फुरक (न.) (also called fluor)

scleroprotein
स्क्लेरोप्रोटीन (न.), दृढप्रथिन (न.)

scomberoid poisoning
स्कॉम्बरॉइड मत्स्य विषबाधा

scotophobin
स्कॉटोफोबिन (न.) (स्मृतिनिर्देशी पेप्टाइड)

scotopic vision
मंदाभ दृष्टि, मंदप्रकाश दृष्टि

scotopsin
rhodopsin

scrapings
खरवड (स्त्री.अ.व.)

scratch
ओरखडा (पु.), क्षणन (न.)

screen
पददा (पु.), पट (पु.) v.t. १ पडदा लावणे २ छाननी करणे

screening constant
प्रच्छादन स्थिरांक

screening effect
प्रच्छादन परिणाम

screw dislocation
स्क्रू विस्थानन

scrubber
मार्जनी (स्त्री.), मार्जक (पु.)

scrubbing
मार्जन (न.)

scrubbing chamber
मार्जनकक्ष (पु.)

scum
मळी (स्त्री.), साय (स्त्री.) deposit

seaweed
समुद्रशैवाल (न.)

second ionisation constant
द्वितीय आयनन स्थिरांक

second ionisation constant
द्वितीय आयनन स्थिरांक

second ionisation potential
द्वितीय आयनन विभव

second order
द्वितीय कोटि

second order
द्वितीय कोटि

second-order indicator electrode
द्वितीयक्रम दर्शक इलेक्ट्रोड

secondary
१ द्वितीयक २ दुय्यम primary

secondary alcohol
द्वितीयक अल्कोहोल

secondary amine
द्वितीयक अमाइन

secondary carbon atom
द्वितीयक कर्बाणु

secondary cell
storage cell

secondary electron
दुय्यम इलेक्ट्रॉन

secondary immune response
दुय्यम प्रतिक्षम प्रतिसाद

secondary process
दुय्यम प्रतिक्रिया

secondary product
दुय्यम उत्पादन

secondary reaction
दुय्यम अभिक्रिया

secondary standard
दुय्यम मानक

secondary X-rays
दुय्यम क्ष-किरण (पु.अ.व.)

secretin
सिक्रेटिन (न.)

secretion
स्त्राव (पु.)

secretor
स्त्रावी (पु.)

section
छेद (पु.), खंड (पु.), अनुभाग (पु.) segment

sector
क्षेत्र (न.) segment

sector mass spectrometer
क्षेत्रीय वस्तुमान पंक्तिमापी

sedative
शामक औषध (न.) adj. शामक

sediment
अवसाद (पु.), गाळ (पु.) deposit

sedimentary
गाळाचा

sedimentation
अवसादन (न.)

sedimentation coefficient
अवसादन गुणांक

sedimentation equilibrium
अवसादन सममूल्य (आक्रिबाल्ड पद्धति) (Archibald method

sedimentation equilibrium in density gradient
आनताप्रवणतेचा अवसादन समतोल

sedimentation potential
अवसादन विभव

sedimentation velocity
अवसादन वेग

sedoheptulose
सीडोहेप्टयुलोज (न.)

seepage
निस्यंदन (न.), पाझर (पु.)

segment
खंड (पु.) division, भाग, fraction, अंश, fragment, शकल, खंड, part, भाग, अंग, अवयव, portion, १ भाग २ खंड, section, छेद, खंड, अनुभाग, sector, क्षेत्र

segregate
वेगळे ठेवणे, विलग करणे, विलग्न होणे detach, विलग करणे, विलग होणे, divide, विभाजन करणे, separate, पृथक करणे, पृथक होणे, वेगळे करणे, वेगळे होणे, विभक्त करणे, विभक्त होणे, विलग करणे, विलग होणे, split, विभाजन करणे, विभाजन होणे

segregation
विभक्तीकरण (न.), विलग्नन (न.) decomposition

selection
निवड (स्त्री.), वरण (न.)

selection rules
निवड नियम (पु.अ.व.)

selective fermentation
निवडक किण्वन

selective reagent
निवडकारी अभिकारक

selectivity
वरणक्षमता (स्त्री.), निवडक्षमता (स्त्री.)

selectivity constant
वरणक्षमता स्थिरांक, निवडक्षमता स्थिरांक

selenide
सेलेनाइड (न.)

selenite
सेलेनाइट (न.)

selenium (Se)
सेलेनिअम (se) (न.)

selenium dioxide
सेलेनिअम डायॉक्साइड

self-dissciation
स्वयं-विचरण (न.)

self-inductance
स्वयंप्रवर्तन (न.), स्वयंप्रेरण (न.)

self-luminous
स्वयंदीप्त, स्वयं-अनुदीप्त

self-reduction
स्वयंक्षपण (न.)

Seliwanoff's test
सेलिवॅनोफ चाचणी

Seliwanoff's test
सेलिवॅनोफ चाचणी

semi
अर्ध-

semi drying oil
अर्धशुष्कन तेल

semi dying oil
अर्धशुष्कन तेल

semi-
अर्ध-

semi-micro-
सूक्ष्मप्राय- micro

semi-micro-
सूक्ष्मप्राय micro

semi-microanalysis
सूक्ष्मप्राय विश्लेषण (न.)

semi-microanalysis
सूक्ष्मप्राय विश्लेषण (न.)

semi-permeable
अर्धपार्य permeable

semi-permeable membrane
अर्धपार्य पटल

semi-transparent
अर्धपारदर्शक permeable

semicarbazide
सेमिकार्बाझाइड (न.)

semicarbazide
सेमिकार्बाझाइड (न.)

semicarbazone
सेमीकार्बाझोन (न.)

semicarbazone
सेमीकार्बाझोन (न.)

semiconductor
अर्धवाहक (पु.)

semiconductor
अर्धवाहक (पु.)

semiconductor detector
अर्धवाहक संसूचक

semidine rearrangement
सेमिडिन पुनर्रचना

semidine rearrangement
सेमिडिन पुनर्रचना

semidry test
सद्रव चाचणी

semidry test
सद्रव चाचणी

semipolar bond
co-ordinate bond

semolina
शेवया (स्त्री.अ.व.)

senescence
जीर्णन (न.), वनस्पती जीर्णन (न.)

sense codon
अर्थवाही कोडॉन

sense strand
संकेतवाही पेड (also called Watson strand)

sensitisation
१ संवेदन (न.) २ अतिसंवेदिता (स्त्री.)

sensitised erythrocyte
अपप्रतिरक्षाशील एरिथोसाइट, अपप्रतिरक्षाशील लोहितपेशी

sensitiser
संवेदक (पु.)

sensitive
संवेदी, संवेदनशील

sensitivity
संवेदिता (स्त्री.), संवेदनशीलता (स्त्री.)

sensitivity of balance
तुलेची संवेदिता

separate
पृथक करणे, पृथक होणे, वेगळे करणे, वेगळे होणे, विभक्त करणे, विभक्त होणे, विलग करणे, विलग होणे segregate

separating funnel
विलगकारी नरसाळे (also separatory funnel)

separation
विलगन (न.) analysis, विश्लेषण, categorisation, प्रवर्गीकरण, classification, वर्गीकरण, dialysis, व्याश्लेषण, अपोहन, disjunction, विस्थानन, dessection, विच्छेदन, sorting, विल्हेवारी, synthesis, संश्लेषण

separation factor
पृथकता गुणक

separatory funnel
separating funnel

sepharose
सेफॅरोज (न.)

sepsis
सेप्सिस (न.), पूयुक्तता (स्त्री.)

septa
(in comb.) सप्त- mono  (also hepta-)

septanose
सेप्टॅनोज (न.), सप्ताणुवलयी शर्करा (स्त्री.)

septic
सेप्टिक, पूयुक्त

septicemia
जंतुजन्य रक्तदोष (पु.), रोगाणुरक्तता , (स्त्री.), पूमयता (स्त्री.)

sequenator
अनुक्रमित्र (न.)

sequence
अनुक्रम (पु.)

sequence hypothesis
क्रम परिकल्पना

sequential induction
क्रमशः प्रवर्तन

sequential mechanism
क्रमवार क्रियायंत्रणा

sequential model
क्रमवार समविन्यास प्रतिकृति

sequential reactions
क्रमवार अभिक्रिया (स्त्री.अ.व.)

sequestering agent
ग्राभक (पु.), ग्राभणकारक (पु.)

sequestrants
ग्राभक (पु.)

sequestration
ग्राभण (न.)

SER
SER  (abbr. of smooth-surfaced endoplasmic reticulum)

serendipity berry
सेरेंडीपिटी बेरी

serial dilution
भूमितीश्रेणीय विरलन

series
१ श्रेणी (स्त्री.) २ माला (स्त्री.) ३ किरणोत्सारी श्रेणी (स्त्री.)

series of compound
१ संयुगमाला २ संयुग श्रेणी

serine
सेरीन (न.)

serine convention
सेरीन संकेत (संरूपणाचा)

serotonin
सीरोटोनिन (न.)

serum
रक्तद्रव्य (न.), सीरम (न.)

serum albumin
सीरम अल्ब्युमिन

serum converting enzyme
सीरम रूपांतरण विकर

serum globulin
सीरम ग्लोब्युलिन

serum hepatitis
सीरमजन्य यकृतदाह

serum prothrombin converting facto
सीरम प्रोथॉम्बिन रूपांतरण कारक (also called proconvertin)

serum urea nitrogen
रक्तद्रव्य युरिआ नायट्रोजन

sesqui-
(in comb.) अध्यर्ध-, सार्ध- mono

sesquioxide
सेस्क्विऑक्साइड (न.)

sesquiterpene
सेस्क्विटर्पीन (न.)

set
संच (पु.)

setteling
१ (गाळ, इत्यादी) खाली बसणे (न.) २ अवसादन (न.)

Sevag method
सेवाग पद्धति

sex chromosome
लिंग गुणसूत्र

sex hormone
लिंग संप्रेरक, लिंग हार्मोन

sextet
षट्क (न.)

SH group
SH गट (short of sulfhydril group)

shadowcasting technique
छायाक्षेपण तंत्र

shaker
हलवणी (स्त्री.)

shaking apparatus
हलवणी (स्त्री.)

shale oil
शेल तेल

shape
आकार (पु.) form

shear
कर्तर (न.) stress

sheen
पातळ पत्रा (पु.), पत्रा (पु.) cutting

shelf
मंच (पु.)

shell
१ कवच (न.) २ कक्षक (पु.)

shellac
लाख (स्त्री.)

Shemin cycle
शेमिन चक्र

shielding constant
परिरक्षण स्थिरांक

shielding electrode
परिरक्षण इलेक्ट्रोड

shift
विस्थापन (न.), सृति (स्त्री.) v.t.i. विस्थापन करणे, विस्थापन होणे सृत होणे

shikimic acid
शिकिमिक आम्ल

shikimic acid pathway
शिकिमिक आम्ल मार्ग

shine
चकाकणे

shock
धक्का (पु.), अभिघात (पु.)

short period
अल्प आवर्तन

short-circuit
लघुपरिपथ (पु.) v.t. लघुपथित करणे (लघुपरिपथ करणे)

shortening
मोहन (न.)

shot effect
निर्घात परिणाम, प्रक्षेप कुरव (also shot noise)

shunt
पार्श्वपथ (पु.) v.t.i. पार्श्वपथन करणे, पार्श्वपथित होणे

sialic acid
सिऍलिक आम्ल

sickle cell
दात्राकार पेशी

sickle cell anemia
दात्राकार पेशी पांडुरोग (also sicklemia)

sickle cell disease
दात्राकार पेशी विकार

sickle cell hemoglobin
दात्र पेशी हीमोग्लोबिन

sicklemia
sickle cell anemia

sickling
दात्र-आकारण (न.)

side
बाजू (स्त्री.) adj. १ पार्श्व २ आनुशंगिक

side chain
उपशृंखला (स्त्री.), पार्श्वशृंखला (स्त्री.)

side chain cleavage
उपशृंखला खंडन

side chain compound
पार्श्वशृंखला संयुग

side chain theory
उपशृंखला सिद्धांत

side product
आनुषंगिक उत्पाद

side reaction
१ आनुषंगिक अभिक्रिया २ आनुषंगिक प्रतिक्रिया

siderophilin
अतिलोहविकार (पु.)

Siemens ozoniser
झिमेन्स ओझोनायझर

sieve
चाळणी (स्त्री.)

sigma
सिग्मा (पु.) (symbol )

sigma bone
सिग्मा बंध

sigma complex
सिग्मा जटिल

sigmatropic rearrangement
सिग्माकर्षी पुनर्रचना

sign
चिन्ह (न.), खूण (स्त्री.) character

sign convention
चिन्हसंकेत प्रणाली

signal-to noise ratio
संकेत कुरव गुणोत्तर

silane
सिलेन (न.)

silent discharge
नीरव विमोच, नीरव विप्रभार

silica
सिलिका (स्त्री.)

silica crucible
सिलिका मूस

silica gel
सिलिका जेल

silica triangle
सिलिका (नळी) त्रिकोण

silicate
सिलिकेट (न.)

siliceous
सिलिकामय

silicic acid
सिलिसिक आम्ल

silicide
सिलिसाइड (न.)

silicon (Si)
सिलिकॉन (Si) (न.)

silicon carbide
सिलिकॉन कार्बाइड

silicon fluorides
सिलिकॉन फ्लुरोइडे (न.अ.व.)

silicon hydrides
सिलिकॉन हायड्राइडे (न.अ.व.)

silicone
सिलिकोन (न.)

silicone rubber
सिलिकोन रबर

silk
रेशीम (न.)

silver (Ag)
सिल्व्हर (Ag) (न.), चांदी, रूपे (न.), रजत (न.) (afgentum)

silver amalgam
रजत पारद संमिश्र

silver bromide
सिल्व्हर बोमाइड

silver chloride
सिल्व्हर क्लोराइड

silver iodide
सिल्व्हर आयोडाइड

silver mirror test
रूपेरी आरसा चाचणी, रजत दर्पण चाचणी

silver nitrate
सिल्व्हर नायट्रेट (कांडीखार)

silver reductor
रजत क्षपणित्र

silvering
रजतन (न.)

similar
समरूप, सदृश, समान alike, सारखा, analogus, सदृश, comparable, तुलनायोग्य, तुलनीय, homologous, समश्रेणीय, identical, सरूप, like, समान, सारखा, parallel, सदृश, सम, uniform, एकसमान

simmer
मंद उकळणे

simple enzyme
प्रथिनप्रधान विकर

simple ether
सममूलक ईथर

simple goiter
साधा गलगंड

simple harmonic motion
सरल आवर्त गति

simple lipid
साधे लिपिड (also called neutral lipid)

simple protein
असंयुग्मी प्रोटीन, असंयुग्मी प्रथिन

simple salt
साधा क्षार

simple sugar
एकवारिक शर्करा (also called monosaccharide)

simple triglyceride
साधे ट्रायग्लिसराइड

simulation
बतावणी (स्त्री.), अनुकृति (स्त्री.)

simultaneous
युगपत, एकसमयावच्छेदी

simultaneous reaction
युगपत अभिक्रिया

sine wave
साइन तरंग, ज्या तरंग

single
एकेरी, एकल, एक binary, द्विअंगी, द्विक, quaternary, चतुर्थक, tenary, त्रिअंगी, त्रिक, double, दुहेरी, quadruple, चौफेरी, चतुः, triple, तिहेरी

single bond
एक बंध

single crystal
एकल स्फटिक

single electrode
एकल इलेक्ट्रोड

single electrode potential
एकल इलेक्ट्रोड विभव (also called half-cell potential)

single linkage
एकलक बंध

single state
एकलक स्थिति, युग्मित आभ्रामी अवस्था triple state  (the electrode state of an atom or a molecule in which two single electrons in two orbitals have their spin in opposite directions)

single-beam balance
एक-दांडी तराजू

single-beam photometer
एक-शलाकी अनुदीप्तिमापी

single-beam spectrometer
एक-शलाकी पंक्तिअनुदीप्तिमापी

single-pan balance
एक-पारडी तराजू

single-strand
एकपेडी

singular
संविशेष, एकमेव

sink
कुंड (न.)

sintered crucible
सिंटरित मूस

sintered glass crucible
तापपिंडित काच मूस

sinterer
सिंटरर (न.)

sintering
सिटरन (न.)

siphon
निनाल (पु.) (also syphon)

size
आकार (पु.) magnitude

sizing
slashing

skeletal isomer
कंकाल समसूत्री

skeleton formula
आराखडा सूत्र

sketch
रेखाचित्र (न.), आराखडा (पु.)

skew
वितल-, विषमतल- (नौकारूप), विषमतलीय (boat form) (generally, irregular, unsymmetrical, oblique)

skew conformation
विषमतल समाविन्यास (also called gauche conformation)

skew rays
वितल किरण (पु.अ.व.)

skim
साय काढणे

skimming
साय काढणे (न.)

Skraup reaction
स्क्रॉप अभिक्रिया

slab
लादी (स्त्री.)

slag
धातुमळी (स्त्री.) deposit

slake
विरवणे

slaked lime
विरवलेला चुना

slashing
प्रलेपन (न.) (also sizing)

slate
स्लेट (दगड) (स्त्री.)

slime
अवपंक (पु.), राड (स्त्री.)

slip
स्खलित (न.) error

slit
१ फट (स्त्री.) २ (as, a narrow usu. rectangular opening through which light or other emission is admitted or through which it escapes) रेखाछिद्र (न.)

slit width
फट रूंदी

slot burner
खाच ज्वालक

slow combustion
मंद दहन

sludge
गाळ (पु.), अवमल (पु.)

slurry
स्लरी (न.), कणयुक्त द्राव (पु.), गारा (चिखलाचा) (पु.)

slush
पातळ चिखल (पु.)

smelt
विगालन करणे

smelter
विगालक (पु.)

smelting
विगालन (न.), विगालन करणे (न.), विगालनन (न.), सहवितळण प्रक्रिया (स्त्री.)

Smith degradation
स्मिथ अवक्रमण

smog
धूहार (पु.) (धूर + निहार) (smoke + fog)

smoke
धर (पु.)

smoke point
धूम्रांक (पु.)

smoky`
गढूळ, धसर, धुरकट

smooth microsomes
गुळगुळीत सूक्ष्मकणिका, गुळगुळीत पृश्ठी अन्तर्द्रव्य जालिका (also smooth-surfaced endoplasmic reticulum) (abbr. SER)

smooth muscle
गुळगुळीत स्नायु

smooth-surfaced endoplasmic reticulum
smooth microsomes

snow
हिम (न.)

soap
साबण (पु.)

soapstone
शंखजिरे (न.), संगजिरे (न.)

soda
सोडा (पु.)

soda ash
सोडा अंश

soda cellulose
सोडा सेल्युलोज

soda lime
सोडा लाइम, अल्कित चुना

soda lime test
अल्कित चुना चाचणी

sodium (Na)
सोडिअम (Na) (न.) (natrium)

sodium acetate
सोडिअम ऍसिटेट

sodium amide
सोडिअम ऍमाइड

sodium argentocyanide
सोडिअम आजटोसायनाइड

sodium bicarbonate
सोडिअम बायकार्बोनेट, खाण्याचा सोडा

sodium bismathate
सोडिअम बिस्मथेट

sodium carbonate
सोडिअम कार्बोनेट

sodium carboxymethyl cellulose
सोडिअम कार्बोक्सिमेथिल सेल्युलोज

sodium chlorate
सोडिअम क्लोरेट

sodium chloride
सोडिअम क्लोराइड (मीठ)

sodium glutamate
सोडिअम ग्लुटामेट

sodium hydroxide
सोडिअम हायड्रॉक्साइड

sodium hypobromite
सोडिअम हायपोबोमाइट

sodium hypochlorite
सोडिअम हायपोक्लोराइट

sodium ion
सोडिअम आयन

sodium lamp
सोडिअम दिवा

sodium meta periodate
सोडिअम मेटा परआयोडेट

sodium nitrate
सोडिअम नायट्रेट

sodium nitroprusside
सोडिअम नायट्रोप्रुसाइड

sodium oxalate
सोडिअम ऑक्झलेट

sodium peroxide
सोडिअम पेरॉक्साइड

sodium persulphate
सोडिअम परसल्फेट

sodium tetraborate
सोडिअम टेट्राबोरेट

sodium tetraphenylboron
सोडिअम टेट्राफेनिलबोरोन

sodium thiosulphate
सोडिअम थायोसल्फेट, हायपोसल्फेट (न.)

sodium thiosulphate solution
सोडिअम थायोसल्फेट द्रावण

soft
१ मऊ, मृदु २ सुफेन

soft acid
मृदु आम्ल

soft base
मृदु आम्लारि

soft glass
मऊ काच, वितळण सुलभ काच

soft negative
अल्पौठाव (पु.), व्यस्तचित्र (न.)

soft rays
मृदु किरण (पु.अ.व.)

soft water
सुफेन जल

soft X-rays
अल्पभेदी क्ष-किरण (पु.अ.व.), अल्पभेदी एक्स-किरण (पु.अ.व.)

softener
मृदुकारी (पु.)

softening
सुफेनीकरण (न.)

softness
१ मृदुता (स्त्री.) २ सुफेनता (स्त्री.) ३ (of radiation) दुर्भेदकता (स्त्री.) ४ (of glass) सुगलनीयता (स्त्री.)

sol
सोल (न.)

solanine
सोलॅनिन (न.)

solar cell
सूर्यप्रकाशीय घट

solar chromosphere
सौर वर्णावरण

solar radiation
सौर प्रारण

solar spectrum
सौर पंक्ति, सौर स्पेक्ट्रम

solder
डाख (स्त्री.) v.t. डाख देणे, झाळणे

soldering
डाख देणे (न.), झाळणी (स्त्री.), झाळकाम (न.)

solid
घनरूप पदार्थ (पु.), स्थायु (पु.) adj. घन-, घनरूप, स्थायु-

solid phase technique
घन प्रावस्था तंत्र

solid scintillation counter
घन प्रस्फुरण गणित्र

solid solution
घन द्रावण

solid state
घनरूप अवस्था, स्थायु अवस्था

solid-state reaction
घनावस्थी अभिक्रिया

solidification
घनीकरण (न.), घनीभवन (न.) condensation

solidify
घनरूप करणे, घनरूप होणे

solubilised vat dyes
विद्रावित कुंड रंजक (पु.अ.व.), विद्रावित क्षपणकारी रंजक (पु.अ.व.)

solubility
द्रावणीयता (स्त्री.)

solubility coefficient of gases
वायूंचा द्रावणीयता गुणांक

solubility curve
द्रावणीयता आलेख

solubility product
द्रावणीयता गुणन फल

solubility product constant
द्रावणीयता गुणाकार स्थिरांक

solubility product pronciple
द्रावणीयता गुणाकार तत्त्व

soluble
द्रावणीय

soluble enzyme
द्रावणीय विकर (पेशीद्रव्यातील)

soluble RNA
स्थानांतरी RNA, द्रावणीय RNA  (also called transfer RNA

solublestarch
द्रावणीय स्टार्च

solute
द्राव्य (न.)

solution
द्रावण (न.) decinormal solution, अर्ध-प्रसामान्य द्रावण, normal solution, प्रसामान्य द्रावण, saturated solution, संतृप्त द्रावण, standard solution, ज्ञातमूल्य द्रावण, मानक द्रावण, unsaturated solution, असंतृप्त द्रावण

solution polymerisation
द्रावणी बहुवारिकन

solution pressure
द्रावण दाब

solution-electrode interface
द्रावण-इलेक्ट्रोड आंतरपृष्ठ

solvated ion
विद्रावित आयन

solvation
विद्रावण (न.)

Solvay process
सॉल्व्हे प्रक्रिया

solvent
द्रावक (न.)

solvent dyes
जलेतर द्रावक रंजक (पु.अ.व.)

solvent extraction
द्रावक निष्कर्षण

solvent for fibre
तंतुद्रावक (पु.)

solvent naphtha
द्रावक नॅफ्था

solvolysis
द्रावक अपघटन (न.), द्रवीय अपघटन (न.) (also lyolysis)

soma
काय (पु.)

somatic theory
कायिक सिद्धांत

somatomedin
सोमॅटोमिडीन (पु.)

somatotropin
कायपोषी संप्रेरक (पु.) (also called growth hormone)

somatotropin releasing hormone
सोमॅटोट्रॉपिन स्त्रावी संप्रेरक

Somogyi unit
सॉमॉग्यी एकक

Somogyl-Nelson method
सॉमॉग्यी-नेल्सन पद्धति

soot
काजळी (स्त्री.)

sorbed water
शोषित जल

sorbitol
सॉर्बिटॉल (न.)

sorghum
kaoliang

sorption
शोषण (न.) absorption, अवशोषण, adsorption, अधिशोषण, chemisorption, रासायनिक अधिशोषण, desorption, विशोषण, persoption, परिशोषण, physisorption, भौतिक शोषण

sorting
विल्हेवारी (स्त्री.) separation

sour
आंबट v.t.I. आंबणे, आंबवणे

source
१ उद्गम (पु.) २ (as, the point of origin) प्रभब (पु.) ३ मूळ (न.)

Soxhlet apparatus
सॉक्सलेट उपकरण

Soxhlet extraction apparatus
सॉक्सलेटचे निष्कर्षण उपकरण

soyabean oil
सोयाबिन तेल

soyabean trypsin inhibitor
सोयाबिन ट्रिप्सिन संदमक (also called Kunitz inhibitor)

space
१ अवकाश (पु.), अंतराळ (न.) २ जागा (स्त्री.)

space charge
अवकाश प्रभार

space chemistry
अवकाश रसायनशास्त्र

space group
अवकाश गट (as, in symmetry and group theory)

span
विस्तृति (स्त्री.)

spark
स्फुल्लिंग (न.)

spark source ionisation
स्फुल्लिंग प्रभव आयनन

spark spectroscopy
स्फुल्लिंग पंक्तिदर्शन

sparking potential
स्फुल्लिंगन विभव

spatial
अवकाशिक, अवकाशी, अंतराळासंबंधी

spatula
स्पॅचुला (पु.), सपाट चमचा (पु.)

species
जाति (स्त्री.)

specific
विशिष्ट

specific activity
विशिष्ट सक्रियता

specific charge
विशिष्ट विद्युतभार

specific conductance
विशिष्ट प्रवहन

specific conductivity
विशिष्ट वाहकता

specific dynamic action
calorigenic action

specific fiscosity
विशिष्ट विष्यंदिता

specific gravity
विशिष्ट गुरूत्व

specific growth rate
विशिष्ट वर्धन गति

specific heat
विशिष्ट ऊष्मा

specific immunity
विशिष्ट प्रतिक्षमता

specific indicator
विशिष्ट दर्शक

specific ion electrode
विशिष्ट आयन इलेक्ट्रोड

specific radioactivity
विशिष्ट किरणोत्सारिता

specific rate constant
विशिष्ट क्रियागति स्थिरांक

specific reaction
विशिष्ट अभिक्रिया

specific reaction rate
विशिष्ट अभिक्रिया गति

specific reagent
विशिष्ट अभिकारक

specific refraction
विशिष्ट अपवर्तन

specific resistance
विशिष्ट रोध

specific rotation
विशिष्ट घूर्णन

specific surface
विशिष्ट पृष्ठ

specific volume
विशिष्ट आकारमान

specificity
विशिष्टता (स्त्री.)

specimen
नमुना (पु.)

spectra
१ पंक्ती (स्त्री.अ.व.), स्पेक्ट्रा (पु.अ.व.) २ मानपंक्ती (स्त्री.अ.व.), वर्णपंक्ती (स्त्री.अ.व.) (sing. spectrum)

spectral
१ पंक्तीय, पंक्ति-, स्पेक्ट्रमी २ मानपंक्तीय

spectral analysis
पंक्तीय विश्लेषण

spectral band width
पंक्ति पट्ट रूंदी

spectral characteristics
पंक्तीय वैशिष्ट्ये (न.अ.व.)

spectral interference
पंक्ति व्यतिकरण

spectral line
वर्णपंक्ति रेषा

spectral order
पंक्ति क्रम

spectral reflectance
पंक्तीय परावर्तनांक

spectro chemistry
पंक्ति रसायनशास्त्र

spectrochemical analysis
पंक्तिरासायनिक विश्लेषण

spectrochemical series
पंक्तिरासायनिक श्रेणी

spectrofluorometer
पंक्तिप्रतिदीप्तिमापी (पु.)

spectrogram
पंक्तिलेख (पु.)

spectrograph
पंक्तिलेखी (पु.), स्पेक्ट्रोग्राफ (पु.)

spectrometer
पंक्तिमापी (पु.), स्पेक्ट्रोमीटर (पु.)

spectrometry
पंक्तिमिति (स्त्री.)

spectrophotometer
पंक्तिअनुदीप्तिमापी (पु.)

spectrophotometric analysis
पंक्तिअनुदीप्तिमितीय विश्लेषण

spectrophotometry
पंक्तिअनुदीप्तिमिति (स्त्री.)

spectropolarimeter
पंक्तिधुवणमापी (पु.)

spectroscope
पंक्तिदर्शी (पु.), स्पेक्ट्रोस्कोप (पु.)

spectroscopic analysis
पंक्तीय विश्लेषण

spectroscopic splitting factor
पंक्तीय विभाजन गुणक

spectroscopy
पंक्तिदर्शन (न.) (the science of spectroscopic phenomena)

spectrum
१ (as, in spectroscopy) पंक्ति (स्त्री.), स्पेक्ट्रम (पु.) २ वर्णाली (स्त्री.), वर्णपंक्ति (स्त्री.) ३ (w.r.t. antibiotic or drug activity) प्रभावव्याप्ति (स्त्री.) absorption spectrum, अवशोषण पंक्ति, atomic spectrum, अणु पंक्ति, band spectrum, पट्ट

spectrum analysis
पंक्ति विश्लेषण

spectrum lines
पंक्ति रेखा (स्त्री.अ.व.)

specular reflectance
सुव्यवस्थित परावर्तनांक

specular reflectance
सुव्यवस्थित परावर्तनांक

specular reflection
mirror reflection

spent wash
आसवनी शेष

spherical
गोलीय, गोलाकृति

spherical aberration
गोलीय विपथन

spheroidal
गोलाभ, गोलकल्प

spheroplast
अंशतः भित्तिहीन जीवाणु (पु.)

sphingolipid
स्फिंगोलिपिड (न.)

sphingomyelin
स्फिंगोमायलिन (न.)

sphingophospholipid
स्फिंगोफॉस्फोलिपिड (न.) (also called phosphophingolipid)

sphingosine
स्फिंगोलिपिडजनक (पु.), स्फिंगोसाइन (न.)

spin
आभ्राम (पु.) v.t.i. आभ्रामण होणे, आभ्रामण करणे

spin coupling
आभ्राम युग्मन

spin quantum number
आभ्राम क्वांटम अंक

spin splitting
आभ्राम विभाजन

spin state
आभ्राम अवस्था

spin-lattice relaxation
आभ्राम-जालक शिथिलन

spin-spin coupling
आभ्राम-आभ्राम युग्मन

spinneret
तनित्र (न.)

spinning
तंतूकरण (न.), सूतकताई (स्त्री.) adj. १ (as, of an electron etc.) आभ्रामी २ तनन

spinning dope
तनन द्राव

spinning electron
आभ्रामी इलेक्ट्रॉन

spinning sideband
आभ्रामी पार्श्वपट्ट

spiral
सर्पिल

spiran
स्पायरन (न.)

spirit
स्पिरिट (न.)

spirit lamp
स्पिरिट दीप

spirit of vitriol
सल्फ्युरिक आम्ल

spiro compound
स्पायरो संयुग

splenectomy
प्लीहाउच्छेदन (न.)

split
विभाजन करणे, विभाजन होणे segregate

splitting
विभाजन (न.)

sponge
स्पंज (पु.)

spontaneous
उत्स्फूर्त

spontaneous combustion
उत्स्फूर्त ज्वलन

spontaneous electrolysis
उत्स्फूर्त विद्युत अपघटन

spontaneous induction
उत्स्फूर्त प्रवर्तन

spontaneous process
उत्स्फूर्त प्रक्रिया

spontaneous reaction
उत्स्फूर्त अभिक्रिया

spontaneous tumor
स्वजनित अर्बुद

spore
बीजाणु (पु.)

spore coat
बीजाणु आवरण

spore core
बीजाणु गाभा

spore membrane
बीजाणु पटल

sporulation
बीजाणुकजनन (न.)

spot analysis
ठिपका विश्लेषण

spot paper
थेंब कागद

spot plate
थेंब पट्टिका

spot test
थेंब चाचणी

spot-test indicator
थेंब-चाचणी दर्शक

spot-test paper
drop reaction paper

spray drying
तुषार शुष्कन

spring balance
स्प्रिंग तुला

spurious radiation
छद्मी प्रारण

spurting
खदखदणे (न.), रटरटणे (न.)

squalene
स्क्वॅलीन (न.)

square foot
चौरस फूट

srainless rings
ताणरहित वलये (न.अ.व.)

stabiliser
स्थिरक (पु.)

stable
स्थिर, स्थायी immobile

stable equilibrium
स्थायी समतोल

stable isotope
स्थायी समस्थानिक, स्थायी समप्रोटॉन

stable system
स्थिर अवस्था

stack
१ रास (स्त्री.) २ रासचिति (स्त्री.) v.t. रास लावणे

staggered conformation
सांतरित समाविन्यास

staggered form
सांतरित रूप

stain
अभिरंजक (पु.)

staining
अभिरंजन (न.)

stainless steel
गंजरहित पोलाद, स्टेनलेस स्टील

stalagmometer
स्टॅलॅग्मोमीटर (पु.)

stand
घोडा (पु.), बैठक (स्त्री.)

standard
१ प्रमाण (न.) २ मानक (न.) adj. १ प्रमाणित, प्रमाण २ मानक, normal

standard addition method
ज्ञात समावेशन पद्धति, मानक समावेशन पद्धति

standard cell
मानक घट

standard condition
मानक स्थिति

standard deviation
प्रमाणित विचलन

standard diffusion coefficient
प्रमाण विसरण गुणांक

standard electrode
मानक इलेक्ट्रोड

standard electrode potential
मानक इलेक्ट्रोड विभव

standard entropy
मानक एन्ट्रॉपी

standard error
मानक त्रुटि

standard free energy change
मानक मुक्त ऊर्जाबदल

standard hydrogen electrode
मानक हायड्रोजन इलेक्ट्रोड

standard joints
प्रमाणित जोड (पु.अ.व.) (of glass apparatus)

standard oxidation-reduction potential
मानक ऑक्सिडन-क्षपण विभव

standard potential
मानक विभव

standard pressure
मानक दाब

standard resistance
प्रमाणित रोध

standard sample
प्रमाण नमुना, मानक नमुना

standard solution
ज्ञातमूल्य द्रावण, मानक द्रावण

standard state
प्रमाण अवस्था

standard temperature
मानक तापमान

standard temperature and pressure
मानक तापमान व दाब (abbr. STP) (also called normal temperature and pressure)

standard volume
मानक आकारमान, मानक आयतन

standard volumetric flask
प्रमाण आकारमान पात्र

standardisation
१ प्रमाणन (न.) २ मानकन (न.), मानकीकरण (न.) calibration

standardise
१ मानकन करणे, मानकीकरण करणे २ प्रमाणन करमे, प्रमाणित करणे

standardised
१ मानकित, मानकीकृत २ प्रमाणीकृत

standardised instrument
प्रमाणीकृत उपकरण

standardised solution
प्रमाणीकृत द्रावण

stannate
स्टॅनेट (न.)

stannic
स्टॅनिक

stannic acid
स्टॅनिक आम्ल

stannite
स्टॅनाइट (न.)

stannous
स्टॅनस

stannum (Sn)
टिन (Sn) (न.), कथिल (न.) (tin)

Staphylococcus
स्टॅफिलोकॉकस (न.)

staphylokinase
स्टॅफिलोकायनेज (पु.)

staple fibre
तंतुक (पु.), आखूड तंतु

starch
स्टार्च (पु.)

starch equivalent
स्टार्च तुल्लांक

starch granule
स्टार्च कणिका

starch indicator
स्टार्च दर्शक

starch paper
स्टार्च पेपर

starch reagent
स्टार्च अभिकारक

Stark effect
स्टार्क परिणाम (also called Zeeman effect)

Stark-Einstein equation
स्टार्क-आइन्स्टाइन समीकरण

Stark-Einstein equation
स्टार्क-आइन्स्टाइन समीकरण

Starling's hypothesis
स्टार्लिंग परिकल्पना

starter
आरंभक (पु.)

starvation
उपासमार (स्त्री.)

starvation diabetes
उपासमारजन्य मधुमेह

state
अवस्था (स्त्री.) condition, स्थिति, phase, प्रावस्था, excited state, उत्तेजित अवस्था, ground state, मूल अवस्था, physical state, भौतिक अवस्था, standard state, प्रमाण अवस्था, stationary state, स्थावर अवस्था, स्थायु अवस्था, thermodynamic state, ऊष्मागतिक

state of aggregation
समुच्चयित अवस्था

state of equilibrium
समतोल अवस्था

static
स्थितिक, निश्चल

static electric charge
स्थितिक विद्युत प्रभार

static electricity
स्थितिक विद्युत (as opposed to dynamic electricity)

static equilibrium
स्थितिक समतोल

static pressure
स्थितिक दाब

stationary
१ स्थावर, स्थायु immobile २ (standing still) स्थिर

stationary phase
स्थिर प्रावस्था

stationary state
स्थावर अवस्था, स्थाणु अवस्था

statistical
१ सांख्यिकीय, सांख्यिकी- २ आकडेवारीसंबंधी

statistical average
सांख्यिकी सरासरी

statistical mean
सांख्यिकी माध्य

statistical thermodynamics
सांख्यिकी ऊष्मागतिकी

steady
अचर, निश्चल immobile

steady state
स्थिर अवस्था, निश्चल अवस्था

steady-state kinetics
स्थिर-अवस्था क्रियागतिकी

steam
वाफ (स्त्री.)

steam
वाफ (स्त्री.)

steam distillation
वाफ ऊर्ध्वपातन

steam-bath
वाफ-मज्जनी (स्त्री.)

steam-bath
वाफ-मज्जनी (स्त्री.)

steam-volatile
वाफ-बाष्पनशील

steaming
वाफवणे (न.)

steapsin
स्टिप्सिन (न.)

stearate
स्टिअरेट (न.)

stearic acid
स्टेरिक आम्ल

steatorrhea
स्टेटोऱ्हिआ (पु.), मेदसात्मीकरण विकार (पु.), अतिमेदविष्टता विकार (पु.)

steel
पोलाद (न.), स्टील (न.)

steel wool
लोहकुंतल (पु.)

step
१ पद (न.) २ क्रम (पु.) ३ सोपान (पु.)

step up transformer
आरोही परिवर्तित्र, उत्परिवर्तित्र (न.)

step-down transformer
अवरोही परिवर्तित्र

step-sector method
क्रम-क्षेत्री पद्धति

steps of reaction
अभिक्रियेच्या पायऱ्या (स्त्री.अ.व.)

stepwise equilibria
क्रमवार समतोल

stercobilin
स्टर्कोबिलिन (न.)

stereo
त्रिमितीय

stereochemical effect
त्रिमितिरासायनिक परिणाम

stereochemical formula
त्रिमितिरासायनिक सूत्र

stereochemistry
त्रिमिति रसायनशास्त्र (न.)

stereoisomer
त्रिमितीय समसूत्री (पु.)

stereoisomeric formula
त्रिमितिसमघटकी सूत्र

stereoisomerism
त्रिमितीय समसूत्रता (स्त्री.)

stereoselective
त्रिमितिनिवडक

stereoselective reaction
त्रिमितिनिवडक अभिक्रिया

stereospecific
त्रिमितिविशिष्टता (स्त्री.)

stereospecific reaction
त्रिमितिविशिष्ट अभिक्रिया

steric
त्रिमितिविन्यासी

steric acid
स्टेरिक आम्ल

steric effect
त्रिमितिविन्यासी प्रभाव

steric hindrance
त्रिमितिविन्यासी अडथळा

steric hindrance of resonance
संस्पंदनाचे त्रिमितिविन्यासी संदमन

sterile solution
निर्जंतुक द्रावण

steriliised water
निर्जंतुक पाणी

sterilisation
जंतुनाशन (न.), निर्जंतूकरण (न.), निर्जंतुकीकरण (न.)

sterilised cotton
निर्जंतुक कापूस

steriliser
निर्जंतूकरण यंत्र (न.)

steroid
स्टेरॉइड (न.)

steroid glycoside
स्टेरॉइड ग्लायकोसाइड

steroid hormone
स्टेरॉइड हार्मोन, स्टेरॉइड संप्रेरक

sterol
स्टेरॉल (न.)

stewing
boiling

stibnite
स्टिब्नाइट (न.)

Stickland reaction
स्टिकलॅन्ड अभिक्रिया

stigmasterol
स्टिग्मास्टेरॉल (न.)

stigmatic arrangement
बिंदुक मांडणी

stilbene
स्टिलबिन (न.)

still
ऊर्ध्वपातन यंत्र (न.)

stimulant
उद्दीपक

stir
ढवळणे

stirrer
ढवळणी (स्त्री.)

stirring rod
ढवळणी (स्त्री.), ढवळण सळी

Stobbe condensation
स्टोबे संघनन

stoechiometry
१ स्टॉइकिओमेट्री (स्त्री.) २ अभिक्रिया समीकरणमिति (स्त्री.) (also stoichiometry)

stoichiometric point
स्टॉइकिओमितीय बिंदु, स्टॉइकिओमेट्री पॉइंट

stoichiometry
stoechiometry

Stoke's law
स्टोक्सचा नियम

Stoke's lines
स्टोक्स रेषा (स्त्री.अ.व.)

Stoke's reagent
स्टोक्स अभिकारक

stone
दगड (पु.), पाषाण (पु.)

stop watch
stopcock

stopclock
थांब घड्याळ (न.), स्टॉप क्लॉक (न.) (also stop watch)

stopcock
तोटी (स्त्री.)

stopcock grease
तोटी ग्रीज, तोटी वंगण

stopper
बूच (न.)

stoppered
बूचबंद

storage battery
संचयी बॅटरी, संचायक बॅटरी

storage cell
संचयी घट (also secondary cell)

stove
स्टोव्ह (पु.)

STP
STP  (abbr. of standard temperature and pressure)

straight chain
अशाख शृंखला, सरल शृंखला

straight chain compound
सरल शृंखला संयुग

straight chain polymer
linear polymer

strain
१ गाळणे २ ताण देणे n. १ताण (पु.), c.f. stress २ (as, subdivision of species) विशिष्ट उपजाति (स्त्री.)

strain theory
ताण सिद्धांत

strainer
गाळणी (स्त्री.)

strand
स्तर (पु.) crust

stray radiation
आगंतुक प्रारण

streak plating
रेखा विलेपन

stream analyser
प्रवाह विश्लेषित्र

Strecker reaction
स्ट्रेकर अभिक्रिया

Strecker synthesis
स्ट्रेकर संश्लेषण

strength
१ सामर्थ्य (न.), प्रबलता (स्त्री.) २ संहति (स्त्री.), तीव्रता (स्त्री.)

strength of a solution
द्रावणाची संहति, द्रावणाची तीव्रता

streptococcus
स्ट्रेप्टोकोकस (न.)

streptococcus lactis factor
स्ट्रेप्टोकोकस लॅक्टिस वर्धक

streptokinase
स्ट्रेप्टोकायनेज (पु.)

streptomycin
स्ट्रेप्टोमायसिन (न.)

stress
१ प्रतिबल (न.) २ दबाव (पु.) pressure, दाब, shear, कर्तर, strain, ताण, tension, तणाव, ताण, thrust, प्रणोद, torsion, पीळ, मोटन, mental stress, मानसिक दबाव, physical stress, शारीरिक दबाव

stretch fibre
प्रतानन तंतू (पु.अ.व.)

stretching frequency
प्रतानन वारंवारता

stretching vibration
प्रताननी कंपन

stretching vibrational mode
प्रताननी कंपन प्रकार

striated muscle
रेखित स्नायु

stripping
१ अपखंडन (न.) २ निर्लेपन (न.)

stripping voltammetry
अपखंडनी व्होल्टमिति

stroma
आधारद्रव्य (न.)

strong
१ प्रबल २ तीव्र, संहत

strong acid
प्रबल आम्ल

strong alkali
प्रबल अल्क

strong base
प्रबल आम्लारि

strong electrolyte
प्रबल विद्युत अपघटनी

strong-field quantum number
प्रबव-क्षेत्रीय क्वांटम अंक

strontium (Sr)
स्ट्राँशिअम (Sr) (न.)

structural chemistry
संरचनी रसायनशास्त्र

structural formula
संरचनात्मक सूत्र (also called constitutional formula)

structural gene
संरचनी जीन

structural isomer
संरचनी समसूत्री

structural isomerism
संरचनी समसूत्रता

structural proteing
संरचनी प्रोटीन

structural theory
संरचनी सिद्धांत

structural unit
रचनात्मक एकक

structure
संरचना (स्त्री.) arrangement

strychnine
स्ट्रिकनिन (न.)

Stuart factor
स्टुअर्ट घटक

styrene
स्टायरिन (न.)

sub-
१ अव- २ उप-

subatomic
अवाणु-, अवआण्विक

subatomic particle
अवाणु कण

subcutaneous
अधस्त्वचा-

subcutaneous injection
अधस्त्वचा इंजेक्शन

sublimate
संप्लुत (पु.) v.t.i. संप्लुत करणे, संप्लुत होणे

sublimation
संप्लवन (न.) evaporation

sublimative
संप्लवनशील

sublime
संप्लवन करणे, संप्लवन होणे

submicroscopic
अतिसूक्ष्म ultramicroscopic

suboxide
सबऑक्साइड (न.)

subribosomal
उपरायबोसोम (पु.) (also subribosome)

subshell
उपकक्षक (पु.)

substance
पदार्थ (पु.)

substantive dye
direct dye

substantivity
प्रतियोजी n. प्रतियोजी (पु.)

substituent effect
प्रतियोजी परिणाम

substitute
प्रतियोजन करणे n. प्रतियोजित (न.)

substituted
प्रतियोजित

substituted enzyme
प्रतियोजित विकर

substitution
प्रतियोजन (न.) displacement

substitution compound
प्रतियोजी संयुग

substitution product
प्रतियोजी उत्पादन, प्रतियोजी निष्पत्ति

substitution titration
प्रतियोजन अनुमापन

substrate
१ कार्यद्रव्य (न.) २ अभिकरण (न.)

substrate inhibition
अभिकरण संदमन

subtilin
सटिलिन (न.)

subtilisin
सटिलिसिन (न.)

subtraction of colours
रंगांचे ऊनन

successive approximation
अनुवर्ती निकटन

succinaldehyde
सक्सिनाल्डिहाइड (न.)

succinate
सक्सिनेट (न.)

succinate pathway
सक्सिनेट मार्ग

succinic acid
सक्सिनिक आम्ल

succinic anhydride
सक्सिनिक अनहायड्राइड

succinimide
सक्सिनीमाइड (न.)

sucrase
सुक्रेज (न.)

sucrose
साखर (स्त्री.), शर्करा (स्त्री.), सुक्रोज (न.) (also called saccharose)

sucrose octaacetate
सुक्रोज ऑक्टॅऍसिटेट

suction
चूषण (न.)

suction filtration
चूषण गाळण

suction pump
चूषण पंप

sugar
साखर (स्त्री.), शर्करा (स्त्री.)

sugar acid
शर्करा आम्ल

sugar alcohol
शर्करा अल्कोहोल

sugar maple
मॅपल साखर

sugar of milk
दुग्धशर्करा (स्त्री.)

sugaring of dried fruits
सुकी फळे पाकवण

sulfa drugs
सल्फा औषधिद्रव्ये (न.अ.व.)

sulfadiazine
सल्फाडायऍझाइन (न.)

sulfadimidine
सल्फाडायमिडाइन (न.)

sulfaguanidine
सल्फाग्वानीडाइन (न.)

sulfamerazine
सल्फामेरॅझाइन (न.)

sulfamethazine
सल्फामेथॅझाइन (न.)

sulfamic acid
सल्फॅमिक आम्ल

sulfanilic acid
सल्फॅनिलिक आम्ल

sulfate
sulphate

sulfatide
सल्फाटाइड (न.)

sulfhydryl
सल्फहायड्रिल (न.)

sulfhydryl group
सल्फहायड्रिल गट (short SH group) (also called thiol group)

sulfide
sulphide

sulfide separation
सल्फाइड विलगन

sulfinic acid
सल्फिनिक आम्ल

sulfite
सल्फाइट (न.)

sulfocyanide
सल्फोसायनाइड (न.)

sulfolipid
सल्फोलिपिड (न.)

sulfonamide
सल्फोनॅमाइड (न.)

sulfonaphthalein indicator
सल्फोनॅफ्थॅलिन दर्शक

sulfonate
सल्फोनेट (न.)

sulfonation
sulphonation

sulfone
सल्फोन (न.)

sulfonic acid
सल्फोनिक आम्ल

sulfonic acid group
सल्फोनिक आम्ल गट

sulfosalicylic acid test
सल्फोसॅलिसिलिक आम्ल चाचणी

sulfoxide
सल्फॉक्साइड (न.)

sulfur
sulphur

Sullivan reaction
सुलिव्हन अभिक्रिया

sulph-
सल्फ- (in comb.) (also sulf)

sulpha-
सल्फा- (in comb.) (also sulfa)

sulphanilamide
सल्फानिलॅमाइड (न.)

sulphate
सल्फेट (न.) (also sulfate)

sulphide
सल्फाइड (न.) (also sulfide)

sulphitation
सल्फाइटन (न.)

sulphite
सल्फाइट (न.)

sulpho-
सल्फो- (in comb.) (also sulfo)

sulphonation
सल्फोनेशन (न.), सल्फोनीकरण (न.) (also sulfonation)

sulphonation reaction
सल्फोनीकरण अभिक्रिया

sulphur (S)
सल्फर (S) (न.) गंधक (पु.) (also sulfur)

sulphur amino acid
सल्फर ऍमिनो आम्ल

sulphur dioxide
सल्फर डायॉक्साइड

sulphur dye
सल्फर रंजक

sulphur trioxide
सल्फर ट्रायॉक्साइड

sulphuric
सल्फ्युरिक

sulphuric acid
सल्फ्युरिक आम्ल

sulphurous
सल्फ्युरस, सल्फरस, सल्फरयुक्त

summation
योग करणे (न.), समाकलन (न.), संपूरण (न.)

super-
१ अधि- २ अति- (also supra)

superacidity
अतिआम्लता (स्त्री.)

superconductivity
अतिवाहकता (स्त्री.)

superconductor
अतिवाहक (पु.)

supercool
अतिशीतन करणे

supercooled
अतिशीतित

supercooled liquid
अतिशीतित द्रव

supercooling
अतिशीतन (न.)

supercritical
१ अतिसीमांत २ अतिक्रांतिक

superficial expansion
पृष्ठीय प्रसरण

superheat
अतितापन करणे, अति तापवणे

superheated
अतितप्त, अतिऊष्मित

superheated steam
अतितप्त वाफ

superheating
अतितापन (न.)

superhelix
अधिसर्पिल (न.)

superimpose
अध्यारोपित करणे

superimposible
अध्यारोपणक्षम

superimposition
अध्यारोपण (न.)

superlattice
अधिजालक (न.)

supermolecule
अधिरेणु (पु.)

supernatant
तवंगरूप, पृष्ठप्लावी

supernatant liquid
साक्यावरील द्रव, वरचा द्रव, निवळी (स्त्री.)

superoxide
peroxide

superoxide dismutase
सुपरऑक्साइड डिस्म्युटेज

superphosphate
सुपरफॉस्फेट (न.)

supersaturated
अतिसंतृप्त

supersaturated solution
अतिसंतृप्त द्रावण

supersaturation
अतिसंतृप्ति (स्त्री.)

supersolubility
अतिद्रावणीयता (स्त्री.)

supersonic
स्वनातीत, ध्वनिवेगातीत

supplementary
संपूरक

supporting electrolyte
आधारी विद्युतापघटनी

suppressor gene
दमनकारी जीन

suppressor grid
दामक ग्रिड

suppressor transfer RNA
दमनकारी स्थानांतरण RNA

supra-
super

supramolecular complex
अधिरेणु जटिल

suprarenal gland
अधिवृक्क ग्रंथि

surface
पृष्ठ (न.)

surface adsorption
पृष्ठीय अधिशोषण

surface catalysis
पृष्ठीय उत्प्रेरण

surface density
पृष्ठीय घनता

surface energy
पृष्ठीय ऊर्जा

surface enzyme
पृष्ठीय विकर

surface film
पृष्ठीय पटल

surface modification
पृष्ठीय फेरबदल

surface orientation
पृष्ठीय अभिमुखता

surface tension
पृष्ठताण (पु.)

surface-active
पृष्ठसक्रिय

surfactant
पृष्ठक्रियाकारी (पु.)

surgical cotton
शस्त्रक्रियेचा कापूस

susceptibility
प्रभाव्यता (स्त्री.)

susceptible
प्रभाव्य

suspend
निलंबित करणे

suspended
निलंबित

suspension
निलंबन (न.)

suspension polymerisation
निलंबन बहुवारिकन

suspensoid
निलंबनाभ (पु.)

svedberg
स्वेडबर्ग (न.) (अवसादन गुणांक एकक) (a unit of the sedimentation coefficient)

Svedberg's equation
स्वेडबर्ग समीकरण

sweetening agent
माधुर्य कारक

swell
स्फीति (स्त्री.), फुगवटा (पु.) v.t.t. १ फुगणे २ सुजणे

swelling
१ स्फीति (स्त्री.) २ सूज (स्त्री.) oedema

swelling agents for fibre
तंतु स्फीतिकारक (पु.अ.व.)

swinging bucket rotor
दोल नलिका घूर्णी

syform
सिनरूपी antiform

symbiont
सहजीवी (पु.)

symbol
१ प्रतीक (न.), चिन्ह (न.) २ संज्ञा (स्त्री.), संकेतचिन्ह (न.) character

symmetric
सममित (also symmetrical)

symmetrical stretching vibration
सममित प्रताननी कंपन

symmetry
सममिति (स्त्री.)

symmetry classes
सममिति वर्ग (पु.अ.व.)

symmetry element
सममिति लक्षण

symmetry model
सममिति प्रतिमान, सममिति प्रतिकृति

symmetry operation
सममिति क्रिया

symnbiosis
१ सहजीवन (न.) २ सहजीविता (स्त्री.)

sympathetic nervous system
सहानुभूतिशील चेतासंस्था

sympathetic reaction
induced reaction

sympathomimetic action
सहानुभूतिचेतीय नक्कल क्रिया, सहानुभूतिशीलचेतासंस्था उद्दीपन (stimulation of the sympathetic nervous system by drugs)

syn
१ (with, alogwith together) सह २ (at the same time) सं-(as in synthesis संश्लेषण) (in comb.)

syn conformation
सह समाविन्यास, सिन समाविन्यास

syn-anti isomerism
सिन-ँटि समसूत्रता

synapse
संपर्कस्थान (न.)

synchroniser
संकालक (पु.)

synchronism
संकालिकता (स्त्री.)

synchronous growth
संकालिक वाढ

synchronous muscle
संकालिक स्नायु

synchroton
सिन्क्रोटोन (न.)

syndiotactic polymer
एकांतरितशाखीय बहुवारिक

syndiotactic polypropylene fibres
एकांतरितशाखीय पॉलिप्रॉपिलीन तंतू (पु.अ.व.)

syndrome
संलक्षण (न.), लक्षणसमूह (पु.)

syneresis
सोत्सर्ज आकुंचन (न.)

synergic reaction
युतिप्रभावी अभिक्रिया

synergism
युतिप्रभाव (पु.)

synonym
समानार्थी (पु.), समानार्थक (पु.)

synonym codon
समसंकेती कोडॉन

synovial fluid
संधिरस (पु.), संधिद्रव (पु.)

synthase
सिंथेज (न.)

synthesis
संश्लेषण (न.) separation

synthesis
संश्लेषण (न.) separation

synthetase
सिंथेटेज (न.), संश्लेषी विकर (पु.)

synthetic
संश्लेषित, सांश्लेषिक, संश्लेषण-, संश्लिष्ट

synthetic chemistry
संश्लेषी रसायनशास्त्र

synthetic dye
संश्लेषित रंजक

synthetic fibre
संश्लेषित तंतु (also called chemical fibre)

synthetic process
संश्लेषण प्रक्रिया

synthetic resin
संश्लेषित राळ, संश्लेषित रेझिन

synthetic rubber
संश्लेषित रबर

syntophy
संपोषण (न.), अन्योन्यपोषण (न.)

syphon
siphon

syrup
पाक (पु.)

syrupy
पाकासारखा

system
१ पद्धति (स्त्री.) २ प्रणाली (स्त्री.) ३ संहति (स्त्री.) ४ संस्था (स्त्री.) ५ यंत्रणा

system
अस्थायी संहति

system of co-ordinates
सहनिर्देशक प्रणाली

systematic disease
शरीरव्यापी विकार, शारीरिक विकार

Szilard-Chalmers process
सिलार्ड-चामर्स प्रक्रिया

T antigen
T प्रतिजन

T C arm
T C भुजा (टी साय सी भुजा) (also called Kornberg arm)

t-RNA
t-RNA सिंथटेज आकलन स्थान synthetaserecognition site

t-RNA AA
t-RNA AA  (abbr. of transfer RNA for specific amino acid)

table
कोष्टक (न.), तक्ता (पु.), सारणी (स्त्री.) v.t. कोष्टक तयार करणे, सारणीबद्ध करणे (as, tabulated statement)

tablet
औषधांची गोळी (स्त्री.), वटिका (स्त्री.)

tabulated
कोष्टकात बसवणे, कोष्टक तयार करणे

tabulation
कोष्टक तयार करणे (न.), सारणी तयार करणे (न.), तक्ता तयार करणे (न.), कोष्टकीकरण (न.)

tachycardia
भक्षणक्षिप्रता (स्त्री.), द्रुतभक्षिता (स्त्री.)

tachyphylaxis
क्षिप्रप्रतिरक्षा (स्त्री.)

tachysterol
टॅकिस्टेरॉल (न.)

tag
१ (as, labelled atom in a molecule) विलक्षित (अणु वगैरे) (न.) २ बंद (पु.) ३ खूणचिठ्ठी (स्त्री.)

tagged atom
विलक्षित अणु

tailing
दीर्घीकरण (न.), दीर्घण (न.) (as, in chromatography)

taka-amylase
टाका-अमायलेज (पु.)

takadiastase
टाकाडायऍस्टेज (पु.)

talc
टाल्क (न.), संगजिरा (पु.)

tall oil
टॉल ऑइल

tallow
चरबी (स्त्री.)

tamarind
चिंच (स्त्री.)

tan leather
कमावलेले कातडे, कमावलेले चामडे

Tanabe-Schugano diagram
तानाबे-शुगॅनो आरेख

Tangier disease
टँजिअरचा विकार

tanin
टॅनिन (न.)

tank
टाकी (स्त्री.)

tannic acid
टॅनिक आम्ल

tanning
(कातडे) कमावणे (न.), चर्मशोधन (न.)

tantalum (Ta)
टँटॅलम (Ta) (न.)

tantalum strip atomiser
टँटॅलम पट्टी कणित्र

tap
तोटी (स्त्री.) v.t. वाट फोडणे, अलगद धक्का देणे

tapioca starch
टॅपिओका स्टार्च

tapping
शाखा काढणे (न.) (electrical)

tar
टार (न.), डांबर (न.)

tare
आभंड (न.), (रिकाम्या भांड्याचे) निव्वळ वजन (न.)

target cell
लक्ष्य पेशी

target emetic
टार्टर एमेटिक

target organ
लक्ष्यांग (न.)

target theory
लक्ष्य सिद्धांत

tartaric
टार्टरिक

tartaric acid
टार्टरिक आम्ल

tartrate
टार्ट्रेट (न.)

taste
चव (स्त्री.), स्वाद (पु.) v.t. चव घेणे, स्वाद घेणे

taste buds
रूचिकलिका (स्त्री.अ.व.), स्वादकलिका (स्त्री.अ.व.)

taurine
टॉरिन (न.)

taurocholic acid
टॉरोकोलिक आम्ल

tautomer
चलसमघटक (पु.)

tautomeric
चलसमघटक-, चलसमघटकी-

tautomeric system
चलसमघटक समूह

tautometism
चलसमघटकता (स्त्री.) aci-nitro tautomerism, ऍसि-नायट्रो चलसमघटकता, keto-enol tautometism, केटो-इनॉल चलसमघटकता

taxonomy
जीववर्गीकरणशास्त्र (न.), जीववर्गिकी (स्त्री.)

TBG
TBG  (abbr. of thyroxine-binding globulin)

TBPA
TBPA  (abbr. of thyroxine-binding prealbumin)

TCA
१ (abbr. of tricarboxylic acid) TCA २ (abbr. of trichloroacetic acid) TCA

TCA cycle
TCA चक्र (abbr. of tricarboxylic acid cycle)

TDP
TEAE-सेल्युलोज (abbr. of thymidine diphosphate) TDP EAE-cellulose, (abbr. of O-(triethylamino-T ethyl) - cellulose)

teichic acid
टाइकॉइक आम्ल

telcomer
टेल्कोमर (न.), अन्त्यवारिक (न.)

telenomy
हेतुशास्त्र (न.)

teleology
हेतुविद्या (स्त्री.)

telescope
दूरदर्शी (पु.)

tellurium (Te)
टेल्यूरिअम (Te) (न.)

tempch
टेंपे (न.) (कवककिण्वित सोयाबिन)

temperate cycle
lysogenic cycle

temperature
तापमान (न.)

temperature coefficient
तापमान गुणांक

temperature effect
तापमान परिणाम

temperature gradient
ताप प्रवणता

temperature programming
तापमान प्रायोजन

tempering
(पोलादाला) पाणी देणे (न.) (of steel)

template
बृहदरेण्वीय साचा (पु.), अतिविशाल रेण्वीय साचा (पु.)

template RNA
messenger RNA

temporary
अस्थायी, तात्पुरता

temporary hardness
तात्पुरती दुष्फेनता (as, of water)

tenacity
तन्यता (स्त्री.)

tenderiser
मृदूकारक (पु.)

tensile
तन्य

tensile behaviour
तन्यावर्तन (न.)

tensile strength
तन्यता सामर्थ्य

tensility
तन्यता (स्त्री.) pliability

tension
तणाव (पु.), ताण (पु.) stress

teratogen
व्यंगजनक (पु.)

teratogeny
व्यंगजनन (न.) (also teratogenesis)

terbium (Tb)
टर्बिअम (Tb) (न.)

terephthalic acid
टेरेफ्थॅलिक आम्ल

term
संज्ञा (स्त्री.)

term quantum number
पदीय क्वांटम अंक

terminal
१ अंत्य (न.) २ अग्र (न.) adj. अंतिम

terminal deletion
अंत्य लोपन

terminal enzyme
अंत्य-प्रभावी विकर

termination
अंत (पु.), समाप्ति (स्त्री.)

termination codon
समाप्ति कोडॉन, समापन कोडॉन

termination factor
समाप्ति कारक

terminology
परिभाषा (स्त्री.)

termolecular reaction
त्रिरेण्वीय अभिक्रिया (also trimolecular reaction)

ternary
त्रिअंगी, त्रिक single त्रिमान-

ternary complex mechanism
त्रिमान जटिल क्रियायंत्रणा

terpene
टर्पिन (न.)

terpenol
टर्पिनॉल (न.)

terpenone
टर्पिनोन (न.)

terpinene
टर्पिनिन (न.)

terpolymer
त्रिघटकीबहुवारिक (पु.)

tertiary
१ तृतीयक २ त्रिक (as in tertiary system त्रिक संहति)

test
१ चाचणी (स्त्री.), परीक्षा (स्त्री.) २ कसोटी (स्त्री.), निकष (पु.)

test box
परीक्षा पेटी

test laboratory
परीक्षण शाळा

test solution
चाचणी द्रावण

test tube
परीक्षा नळी

test-paer
निकष कागद (पु.), चाचणी कागद (पु.)

testectomy
वृषणौच्छेदन (न.)

testing
परीक्षण-, n. hjr C

testosterone
टेस्टोस्टिरोन (न.)

tetra-
mono- quadri-

tetraacetate
टेट्राऍसिटेट (न.)

tetraatomic
टेट्राऍटोमिक, चतुरण्वी

tetrachloride
टेट्राक्लोराइड (न.)

tetrachloroethane
टेट्राक्लोरोइथेन (न.)

tetracyclic
चतुर्चक्री, चतुर्वलयी

tetracycline
(antibiotic) टेट्रासायक्लिन (न.)

tetraethyl
टेट्राएथिल

tetraethyl, lead
टेट्राएथिल लेड

tetragonal
चतुष्कोनीय

tetragonal carbon
चतुष्कोनीय कार्बन

tetrahedral atom
चतुष्पृष्ठी अणु

tetrahedral field
चतुष्पृष्ठी क्षेत्र

tetrahydrofolic acid (FH4)
टेट्राहायड्रोफोलिक आम्ल (abbr. THFA)

tetrahydropteroylglutamic acid
टेट्राहायड्रोप्टेरॉइलग्लुटामिक आम्ल

tetramer
चतुर्वारिक monomer

tetrameric
चतुर्वारिक

tetramerisation
चतुर्वारिकन (न.)

tetramerism
चतुर्वारिकता (स्त्री.)

tetravalency
चतुसंयुजा (स्त्री.)

tetravalent
quadrivalent

tetrazine
टेट्राझाइन (न.)

tetrazo compound
टेट्राझो संयुग

tetrazole
टेट्राझोल (न.)

tetrose
टेट्रोज (न.)

tetroxide
टेट्रॉक्साइड (न.)

tex
टेक्स (न.) (तंतु सूक्ष्मता गणनांक)

textile chemistry
वस्त्रनिर्माण रसायनशास्त्र

textile fibre
वस्त्रनिर्माण तंतु

textile-printing
वस्त्र-छपाई (स्त्री.)

texture
पोत (न.)

textured vegetable protein
मांसाभासी शाक प्रथिन

thalassemia
थॅलॅसेमिआ (पु.)

thalidomide
थॅलिडोमाइड (न.)

thallium (TI)
थॅलिअम (TI) (न.)

THAM
THAM  (abbr. of tris (hydroxymethyl) aminomethane)

Thenard's blue
थेनार्डचा निळा

theobromine
थिओबोमीन (न.)

theophylline
थिओफायलीन (न.)

Theorell-Chance mechanism
थेओरेल-चान्स क्रियायंत्रणा

theoretical
तात्त्विक, सैद्धांतिक

theoretical chemistry
सैद्धांतिक रसायनशास्त्र

theoretical plates
सैद्धांतिक चकत्या (स्त्री.अ.व.)

theorim
प्रमेय (न.) theory

theory
सिद्धांत (न.) axiom, गृहीतक, corollary, उपप्रमेय, उपसिद्धांत, hypothesis, १ परिकल्पना २ गृहित, पक्ष, law, सिद्धांत, lemma, सहायक प्रमेय, postulate, आधारतत्त्व, principle, तत्त्व, proposition, १ प्रस्ताव २ विधान, rule, १ नियम २ सूत्र, theorem, प्रमेय

theory of agent
औषधी द्रव्य

theory of antibody formation
प्रतिद्रव्य घडणाचा सिद्धांत

theory of cancer
कर्करोग सिद्धांत

theory of dilute solutions
विरल द्रावणाचा सिद्धांत

theory of gas
वायुविषयक सिद्धांत

theory of ionisation
आयननाचा सिद्धांत

theory of perturbation
विक्षोभनाचा सिद्धांत

theory of valency
संयुजा सिद्धांत

therapeutic index
उपचार निर्देशांक

therapy
उपचारपद्धति (स्त्री.)

therm
थर्म (न.) (as, any of several units of quantity of heat)

therm-
thermo

thermal
१ औष्णिक, औष्णीय २ तापीय

thermal analysis
औष्णिक विश्लेषण

thermal capacity
ऊष्माधारकता (स्त्री.)

thermal chromatography
औष्णिक वर्णलेखन

thermal conductance
औष्णिक प्रवहन

thermal conduction
औष्णिक वहन

thermal conductivity
औष्णिक वाहकता

thermal conductivity detector
औष्णिक वाहकता संसूचक

thermal convection
औष्णिक प्रक्रमण

thermal degradation
औष्णिक विसरण

thermal dissociation
औष्णिक विचरण

thermal energy
औष्णिक ऊर्जा, ऊष्मा ऊर्जा (energy in the form of heat)

thermal equilibrium
तापीय समतोल

thermal excitation
औष्णिक उत्तेजन

thermal expansion
औष्णिक प्रसरण

thermal gradient
तापीय प्रवणता

thermal instability
तापीय अस्थायित्व

thermal ionisation
तापीय आयनन

thermal neutron
तापीय न्यूट्रॉन

thermal neutron flux
तापीय न्यूट्रॉन स्त्रोत

thermal noise
तापीय कुरव (also called Johnson noise)

thermal polymerisation
औष्णिक बहुवारिकन

thermal reaction
औष्णीय अभिक्रिया

thermal resistance
औष्णीय रोध

thermal unit
औष्णिक एकक

thermionic effect
तापआयनिक परिणाम

thermistor
थर्मिस्टर (न.)

Thermit process
थर्मिट प्रक्रिया

thermo
१ ऊष्मा- २ (w.r.t. temperature) ताप- (also therm-) (in comb)

thermo chemistry
औष्णिक रसायनशास्त्र, ऊष्मा रसायनशास्त्र

thermo-couple
तापयुग्म (न.)

thermobalance
औष्णिक तराजू (पु.), औष्णिक तुला (स्त्री.)

thermochemical constant
ऊष्मारासायनिक स्थिरांक

thermodynamic equation of state
ऊष्मागतिक समतोल

thermodynamic potential
ऊष्मागतिक विभव

thermodynamic state
ऊष्मागतिक अवस्था

thermodynamic system
ऊष्मागतिक संहति

thermodynamic work function
ऊष्मागतिक कार्यफल

thermodynamics
ऊष्मागतिकी (स्त्री.)

thermoelectron
तापैलेक्ट्रॉन (न.)

thermoforming
तापरूपण (न.)

thermogravimetric analyser
ऊष्माभारमितीय विश्लेषित्र

thermogravimetric analysis
ऊष्माभारमितीय विश्लेषण

thermogravimetry
ऊष्माभारमिति (स्त्री.)

thermoluminescence
तापानुदीप्ति (स्त्री.) brightness

thermolysis
औष्णिक अपघटन (न.)

thermomechanical analysis
ऊष्मायांत्रिकी विश्लेषण

thermometer
तापमापी (पु.), थर्मामीटर (पु.)

thermometric titration
तापमितीय अनुमापन

thermomolecular reaction
तापन्यूक्लीय अभिक्रिया

thermophil
तापरागी (पु.) (also thermophile)

thermophilic
तापरागी-

thermopile
तापचिति (स्त्री.)

thermoplastic
तापआकार्य

thermoplastic plastic
तापआकार्य प्लास्टिक

thermoplastic polymer
तापआकार्य बहुवारिक

thermoplastic resin
तापआकार्य रेझिन

thermosetting
तापदृढन (न.) adj. तापदृढ

thermosetting plastic
तापदृढ प्लास्टिक

thermosetting polymer
तापदृढ बहुवारिक

thermosetting resin
तापदृढ रेझिन

thermosetting substance
तापदृढ पदार्थ

thermostat
स्थिरतापी (पु.), तापस्थापी (पु.)

thermostatic
तापस्थितिक

thermostatic control
तापस्थितिक नियंत्रण

THFA
THFA  (abbr. of tetrahydrofolic acid)

thiamine
थायमिन (न.) (also called vitamin B1 or antineuritic vitamin or oryzamin or antiberiberi factor)

thiamine pyrophosphate
थायामाइन पायरोफॉस्फेट (abbr. TPP)

thiazine dues
थायाझिन रंजक (पु.अ.व.)

thiazole
थायऍझोल (न.)

thiazole dyes
थायऍझोल रंजक (पु.अ.व.)

thiazolidine
थायऍझोलिडाइन (न.)

Thiele tube
थिल नलिका

thienyl
थायनाइल (न.)

thimerosal
थायमेरोसल (न.) (thiomersal)

thin
१ तनु, पातळ २ विरल

thin filament
actin filament

thin-layer chromatography
पातळ-स्तर वर्णलेखन (abbr. TLC)

thin-layer gel filtration
पातळथरी जेल गाळण

thinner
विरलक (पु.)

thio
थायो-

thio cyanate
थायो सायनेट

thio group
थायोल गट (also called sulfhydryl group)

thiocyanogen
थायोसायनोजेन (न.)

thioester
थायोएस्टर (न.)

thioether
थायो ईथर (न.)

thioindigo
थायोइंडिगो (न.)

thiokinase
थायोकायनेज (पु.)

thiolase
थायोलेज (पु.)

thiolysis
थालोलेजी अपघटन (also thiolytic cleavage)

thiophen
थायोफेन (न.) (also thiophene)

thiophorase
थायोफोरेज (पु.)

thioredoxin
थायोरेडॉक्सिन (न.)

thioredoxin reductase
थायोरेडॉक्सिन रिडक्टेज

thiosulfate
थायोसल्फेट (न.) (also hiosulphate)

thiouracil
थायोयुरासिल (न.)

thiourea
थायोयुरिआ (न.)

thioxotropy
कंपप्रवाहिता (स्त्री.)

third order
तृतीय कोटि

thistle funnel
थिसल नरसाळे

thistle tube
थिसल नलिका

thorin
थोरिन (पु.) (APNS) (also known as APNS)

thorium (Th)
थोरिअम (Th) (न.)

three-centre bonds
त्रिकेंद्री बंध (पु.अ.व.)

three-diamensional paper chromatography
त्रिमितीय कागद वर्णलेखी

three-diamensional polymer
त्रिमितीय बहुवारिक

three-point attachment theory
त्रिस्थानबंधी सिद्धांत

threo
थिओ

threo configuration
थिओ संरूपण

threonine
थिओनाइन (न.)

threonine dehydrase
थिओनाइन डीहायड्रेज

threose
थिओज (न.)

threshold limit value
सहन सीमा मूल्य

threshold potential
सीमा विभव

thrombin
थॉम्बिन (न.)

thrombocyte
platelet

thrombokinase
थॉम्बोकायनेज (पु.)

thromboplastin
थॉम्बोप्लास्टिन (पु.)

thromboplastinogen
antithaemophilic factor

thrombosis
घनास्त्रता (स्त्री.)

thrombus
घनास्त्र (पु.), रक्तगुठळी (स्त्री.)

thrust
प्रणोद (पु.) stress

thulium (Tm)
थुलिअम (Tm) (न.)

Thunberg technique
थनबर्ग तंत्र

thymidine
थायमिडिन (न.)

thymidine diphosphate
थायमिडिन डायफॉस्फेट (abbr. TDP)

thymidine kinase
थायमिडिन कायनेज

thymidylate kinase
थायमिडिलेट कायनेज

thymidylate synthetase
थायमिडिलेट सिंथेटेज

thymidylic acid
थायमिडिलिक आम्ल

thymine
थायमिन (न.)

thymocyte
उरोधिष्ठ पेशी (स्त्री.)

thymol
थायमोल (न.)

thymol blue
थायमोल निळा

thymolphthalein
थायमोल्फ्थॅलीन (न.)

thymosin
थायमोसिन (न.)

thymus
उरोधिष्ठ ग्रंथि (स्त्री.)

thymus nucleic acid
थायमस न्यूक्लिइक आम्ल

thyrocalcitonin
थायरोकॅल्सिटोनिन (न.), अवटुकॅल्सिटोनिन (न.)

thyroglobulin
थायरोग्लोब्युलिन (न.), अवटुग्लोब्युलिन (न.)

thyroid
अवटुग्रंथि (स्त्री.)

thyroid hyperfunction
अवटु अतिक्रियता (also hyperthyroidism)

thyroid-stimulating hormone
थायरोट्रॉपिन (न.) (also called thyrotropin)

thyroidectomy
अवटुग्रंथिउच्छेदन (न.)

thyrotropin
थायरोट्रॉपिन (न.) (also caleld thyroid stimulating hormone)

thyrotropin releasing factor
थायरोट्रॉपिन स्त्रावी कारक (abbr. TRF) (also called thyrotropin releasing hormone)

thyrotropin releasing hormone
थायरोट्रॉपिन स्त्रावी संप्रेरक (abr. TRH) (also called thyrotropin releasing factor)

thyroxine
थायरॉक्सिन (न.)

thyroxine-binding globulin
थायरॉक्सिन-बंधी ग्लोब्युलिन (abbr. TBG)

thyroxine-binding prealbumin
थायरॉक्सन-बंधी पूर्वाल्ब्युमिन (abbr. TBPA)

time-of-flight mass spectrometer
उड्डाणकाल वस्तुमान पंक्तिमापी

tin (Sn)
टिन (Sn) (न.), कथिल (न.) v.t. १ कल्हई लावणे, कल्हई करणे २ डबाबंद करणे, डब्यात भरणे (stannum)

tin foil
कथिल वर्ख

tincture
अल्कोहोली अर्क (पु.), टिंक्चर (न.)

tinge
छटा (स्त्री.)

tinned
१ डबाबंद २ कल्हई दिलेले

tinning
कल्हई (स्त्री.), टिनचा मुलामा देणे (न.)

tint
झाक (स्त्री.), वर्णछटा (स्त्री.)

tintometer
झाकमापी (पु.)

titanic
टिटॅनिक

titanic acid
टिटॅनिक आम्ल

titanous
टिटॅनस

titer
अनुमापनांक (पु.), अनुमापन मूल्य (न.) (also titre value)

titrand
अनुमापनीय द्रावण (न.)

titrant
अनुमापक द्रावण (न.)

titrate
अनुमापन करणे

titration
अनुमापन (न.) alkalimetric titration, अल्कमितीय अनुमापन, amperometric titration, ऍम्पिअरमितीय अनुमापन, complexometric titration, संकुलमितीय अनुमापन, conductometric titration, वाहकतामितीय अनुमापन, differential titration, भेददर्शी अनुमापन, electrometric

titration error
अनुमापन त्रुटि

titrator
अनुमापित्र (न.)

titre value
titer

titrimetric analysis
अनुमापनी विश्लेषण

titrimetric factor
अनुमापी गुणक (also called volumetric factor)

titrimetry
अनुमापनमिति (स्त्री.)

TLC
TLC  (abbr. of thin-layer chromatography)

TNT
TNT  (abbr. of trinitro toluene)

tocopherol
टोकोफेरॉल (न.) (also called antisterility factor or fertility vitamin or vitamin E)

Toepfer's reagent
टॉफर अभिकारक

tolerance test
load test

Tollen's reagent
टॉलेन अभिकारक

Tollen's test
टॉलेन चाचणी

toluene
टॉलेन चाचणी

toluene di-isocyanate
टोल्युइन डायआयसोसायनेट

tolyl
टोलिल (न.)

tone
१ स्वर (पु.) २ कांति (स्त्री.)

toner
कांतिवर्धक (पु.)

tongs
चिमटा (पु.), सांडशी (स्त्री.)

tool
हत्यार (न.) apparatus

topology
१ संस्थितिविज्ञान (न.) २ संस्थिति (स्त्री.)

Toricellian vacuum
टोरीसेलिअनची निर्वात पोकळी

torque
(बल) आघूर्ण (न.) (the uniform or fluctuating turning moment exerted by a tangential force acting at a distance from the axis of rotation or twist)

torsion
पीळ (पु.), मोटन (न.) stress

torsion balance
मोटन तुला, पीळ तुला

tosyl
टोसील

tosyl group
टोसील गट

total angular momentum quantum number
पूर्ण कोनीय संवेग क्वांटम अंक

total bond energy
पूर्ण बंध ऊर्जा

total cell count
एकूण पेशी गणनांक

total emissive power
पूर्णोत्सर्जन शक्ति

total energy
एकूण ऊर्जा

total heat content
पूर्ण अंतर्निहित ऊष्मा

total internal reflection
पूर्ण आंतरिक परावर्तन

total iron-binding capacity
पूर्ण लोह-बंधी क्षमता

total organic content analyser
संपूर्ण कार्बनी अंश विश्लेषित्र

total quantum number
पूर्ण क्वांटम अंक

total radiation
black radiation

total reflection
पूर्ण परावर्तन

totipotence
पूर्णक्षमता (स्त्री.)

touchstone
कसाचा दगड (पु.)

toughened glass
चर्मलित काच, चिवट काच

toughness
चिवटपणा (पु.)

tourmaline
टूर्मलिन (न.)

Townsend avalanche
टाउन्सएन्ड अवधाव, टाउन्सएन्ड लोट

toxic
विषाक्त, विषारी

toxic equivalent
विषाक्तता सममूल्य

toxic goiter
विषाक्त गलगंड

toxin
१ जंतुविष (न.) २ अनुरेखक (पु.)

tracer element
अनुलक्षी मूलद्रव्य

tracer technique
अनुलक्षी तंत्र

tracing
अनुरेखन (न.)

track
१ पथ (पु.) २ मार्ग (पु.) ३ रेखापथ (पु.)

tracking
रेखापथन (न.)

trajectory of ion beak
आयन शलाका विक्षेपपथ

tranplant
प्रतिरोपण करणे

tranquiliser
प्रशांतक (पु.)

trans
पार- (in comb.)

trans addition
पार समावेशन

transacetylase
ट्रान्सऍसिटिलेज (पु.) (also called acetyltransferase)

transaldolase
ट्रान्साल्डोलेज (पु.)

transamination
ऍमिनो-संक्रमण (न.)

transcarboxylation
हस्तांतरीकार्बोक्सिलन (न.)

transconductance
अंतराप्रवहन (न.)

transcriptase
ट्रान्सक्रिप्टेज (पु.) (संकेत अनुलेखी विकर) (also called DNA-dependent RNA polymerase)

transcription
१ प्रतिलेखन (न.) २ संकेती अनुलेखन (न.)

transesterification
एस्टर संक्रमण (न.)

transfer
१ स्थानांतरण करणे २ (as, to transmit or change from something to other) अंतरित करणे, अंतरित होणे n. १ स्थानांतरण (न.) २ अंतरण (न.)

transfer moulding
स्थानांतरण रूपण

transfer RNA
स्थानांतरण RNA, हस्तांतरण RNA  (also called soluble RNA) (abbr. tRNA)

transfer RNA for specific amino acid
ट्रान्सफर RNA ऍमिनो आम्ल (abbr. t-RNA AA)

transferase
ट्रान्सफरेज (पु.), हस्तांतरण विकर (पु.)

transference cell
विद्युतापघटनीवाहक घट, हिटॉर्फ घट (also Hittorf cell)

transference number
विद्युत वाहनांक, प्रवाहनांक (पु.) (also transport number or called Hittorf number)

transferrin
ट्रान्सफेरिन (न.)

transform
रूपांतर करणे, रूपांतर होणे

transformation
रूपांतरण (न.)

transformation constant
रूपांतरण स्थिरांक

transformation reaction
रूपांतरण अभिक्रिया

transformer
परिवर्तित्र (न.)

transhydrogenase
ट्रान्सहायड्रोजिनेज (पु.)

transient
क्षणिक, अचिर

transistor
ट्रान्झिस्टर (पु.)

transistor amplifier circuit
ट्रान्झिस्टर प्रवर्धी परिपथ

transition
संक्रमण (न.)

transition point
संक्रमण बिंदु

transition range
संक्रमण पल्ला

transition state
संक्रमणावस्था (स्त्री.)

transitional element
संक्रमणी मूलद्रव्य

transitional metal
संक्रमणी धातु

transitional series
संक्रमणी श्रेणी

transketolase
ट्रान्सकीटोलेज (पु.)

translation
१ अनुसंकेतन (न.) २ स्थानांतरण (न.) ३ अनुवाद (पु.)

translational diffusion coefficient
स्थानांतरणीय विसरण गुणांक

translational energy
स्थानांतरणीय ऊर्जा

translocase
factor G

translocation
अपस्थानांतरण (न.)

translucent
अंशपार्य permeable

transmetylation
हस्तांतरी मेथिलीकरण (न.)

transmission grating
पारगमन जाल

transmittance
१ पारेषणांक (पु.), पारेषण (न.) २ पारगमनांक (पु.)

transmitted light
पाआरगत, प्रकाश, पारेषित प्रकाश

transmitted ray
पारेषित किरण

transmutaion equation
मूलद्रवांतरण समीकरण

transmutation
मूलद्रव्यांतरण (न.)

transmutatuin reaction
मूलद्रव्यांतरण अभिक्रिया

transparency
पार्यता (स्त्री.)

transpeptidase
ट्रान्सपेप्टिडेज (पु.) (also called peptide synthetase or peptidyl transferase)

transperent
पारदर्शक, प्रकाशपार्य permeable

transphosphorylation
ट्रान्सफॉस्फोरिलन (न.)

transport
प्रवाहन (न.) v.t. प्रवाहन करणे

transport number
transference number

transport property
प्रवाहन गुणधर्म

transuranic element
युरेनिअमपार मूलद्रव्य

transverse wave
अवतरंग (पु.)

trapping potential
विपाशन विभव

Traube's rule
ट्राउबचा नियम

treated clay
प्रक्रियित मृत्तिका

trehalose
ट्रिहॅलोज (न.)

TRF
TRF  (abbr. of thyrotropin releasing factor)

TRH
TRH  (abbr. of thyrotropin releasing hormone)

tri
त्रि- mono  (in comb.)

tri-valent
त्रिपरिवर्ती, त्रिचल

triacetone diamine
ट्रायऍसिटोन डायामाइन

triad
त्रिक (न.), त्रिकूट (न.)

trial and error method
अन्वीक्षा-नि-प्रमाद पद्धति

triarylmethane dyes
ट्रायऍरिलमिथेन रंजक (पु.अ.व.)

triazene
ट्रायऍझिन (न.)

triazo
azido

tricarboxylic acid
ट्रायकार्बोक्सिलिक आम्ल, त्रिकार्बोक्सिलिक आम्ल (abbr. TCA)

tricarboxylic acid cycle
ट्रायकार्बोक्सिलिक आम्ल चक्र (abbr. TCA cycle)

trichloroacetic acid
ट्रायक्लोरोऍसिटिक आम्ल (abbr. TCA)

triclinic
anorthic

triclinic crystal system
त्रिअक्षी स्फटिक पद्धति

tricyclic
त्रिवलयी

trigger reaction
प्रवर्तक अभिक्रिया

triglyceride
ट्रायग्लिसराइड (न.)

triiodide
ट्रायआयोडाइड (न.)

triiodothyronine
ट्रायआयोडोथायरोनिन (न.)

trimer
त्रिवारिक (पु.) monomer

trimeric
त्रिवारिक

trimerisation
त्रिवारिकन (न.)

trimerism
त्रिवारिकता (स्त्री.)

trimolecular reaction
termolecular reaction

trinitro toluene
ट्रायनायट्रो टोल्युइन (abbr. TNT)

triode
ट्रायोड (पु.)

triose
ट्रायोज (न.)

trioxide
ट्रायॉक्साइड (न.)

triphenylmethane dye
ट्रायफेनिलमिथेन रंजक

triphenylmethyl group
ट्रायफेनिलमेथील गट (also called trityl group)

triple
तिहेरी single

triple bond
त्रिक बंध

triple helix
त्रिसर्पिल (न.)

triple point
त्रिक बिंदु

triple salt
त्रिक्षार (पु.)

triplet
(वर्णपंक्ति) त्रिक (न.), त्रिकूट (न.), त्रिपुटी (स्त्री.) doublet

triplet state
त्रिक अवस्था (अयुग्मित आभ्रामी अवस्था) single state  (a state of an atom or a molecule in which two electrons in two different orbitals are unpaired and have parallel spins)

triplex
तीनपदरी

tripod
तिपाई (स्त्री.), तिवई (स्त्री.)

tris
ट्रीस (हायड्रॉक्सिमेथील) ऍमिनोमिथेन (hydroxymethyl) aminomethane (abbr. THAM)

trisaccharide
ट्रायसॅकराइड (न.)

tritium (T)
ट्रिटिअम (T) (न.) (a heavy isotope of hydrogen with mass number 3)

tritium exchange method
ट्रिटिअम विनिमय पद्धति

triturate
घोटणे

trityl group
ट्रिटिल गट (also called triphenylmethyl group)

trivalent
त्रिसंयुज

trivial name
प्रचलित संज्ञा

tRNA
स्थानांतरण RNA, हस्तांतरण RNA  (also RNAt)

tropate
ट्रोपेट (न.)

tropic acid
ट्रॉपिक आम्ल

tropic hormone
पोषी संप्रेरक

tropocollagen
ट्रोपोकोलॅजेन (न.)

tropocyosin B
ट्रोपोमायोसिन B

tropomyosin
ट्रोपोमायोसिन (न.)

tropomyosin A
ट्रोपोमायोसिन A

tropylium ion
ट्रोपिलिअम आयन

trough
१ द्रोणी (स्त्री.) २ (in contours of spectra and waveforms the concave portions are called troughs) न्यूनतम (न.)

true equilibrium
यथार्थ समतोल

trypan blue
azidin blue

trypsin
ट्रिप्सिन (न.)

tryptamine
ट्रिप्टामाइन (न.)

tryptic peptide
ट्रिप्टिक पेप्टाइड

trypticase
ट्रिप्टिकेज

tryptophan
ट्रिप्टोफॅन (न.)

tryptophan pyrrolase
ट्रिप्टोफॅन पायरोलेज

tryptophan synthetase
ट्रिप्टोफॅन सिंथटेज

tube furnace
नलिका भट्टी

tuberculin test
क्षयजंतु चाचणी

tubocurarine
ट्युबोक्युरेरीन (न.)

tumour
अर्बुद (पु.) cancer, कर्करोग, carcinoma,अभिस्तर कर्करोग, कर्कार्बुद, neoplasm, नवपेशीसमूह, अर्बुद, sarcoma, ऊतिकर्करोग, संयोजीतऊतिअर्बुद

tune
नलिका (स्त्री.), नळी (स्त्री.)

tungsatate
टंगस्टेट (न.)

tungsten (W)
टंगस्टन (W) (न.) (वोल्फॅमिअम) (wolframium)

tungsten lamp
टंगस्टन दिवा

tungstic
टंगस्टिक

tuning-fork
द्विशूल स्वरित्र (न.), नादकाटा (पु.)

tunnel effect
सुरंग परिणाम

turbid
पंकिल, गढूळ

turbidimetry
गढूळतामिति (स्त्री.) nephelometry

turbidity
पंकिलता (स्त्री.), गढूळपणा (पु.)

turbidity test
पंकिलता चाचणी, गढूळता चाचणी

turbidity test of milk
दुधाची गढूळता चाचणी

turkey red oil
टर्की रेड ऑइल

turmeric
हळद (स्त्री.), हरिद्रापत्र (न.)

Turnbull's blue
टर्नबुलचा निळा

turnings
कातरा (पु.) cutting

turpentine
टर्पेंटाइन (न.)

tusser silk
टसर रेशीम

Twaddell scale
ट्वाडेल (श्रेणी) (द्रवघनता परिणाम श्रेणी) (a technical hydrometer scale)

twin
युग्म (न.), जोडी (स्त्री.)

twin crystal
युग्म स्फटिक, जोड स्फटिक, स्फटिक द्वय

twisting vibrational mode
पोळण कंपन प्रकार, मोटनी कंपन प्रकार

two-dimensional paper chromatography
द्विमितीय कागद वर्णलेखी

Tyndall cone
टिंडॉल शंकू

Tyndall effect
टिंडॉल परिणाम (also Tyndall phenomenon)

Tyndall scattering
टिंडॉल विकिरण

type
१ Print, मुद्राक्षर (न.), मुद्र (पु.), टंक (पु.) २ प्रकार (पु.), प्ररूप (न.) model

type metal
मुद्रण धातु

typical compounds
प्ररूपी संयुगे (न.अ.व.)

typical elements
प्ररूपी मूलद्रव्ये (न.अ.व.)

tyrosinase
टायरोसिनेज (पु.)

tyrosine
टायरोसिन (न.)

tyrosinosis
टायरोसिन विकार (पु.)

tyrosyl
टायरोसिल

U
U (युरेनिअम) (symbol for uranium)

U-tube
U- नलिका (स्त्री.)

ubiquinone
युबिक्विनोन (न.) (also called coenzyme Q)

Ullmann reaction
उलमन अभिक्रिया

ultimate precision method
अंतिम नेमकेपणा पद्धति

ultra-
परा-, अतीत (in comb.)

ultracentrifugation
पराअपकेंद्रण (न.)

ultracentrifuge
पराअपकेंद्रित्र (न.), अतिद्रुत अपकेंद्रित (न.)

ultrafilter
परागलनक (पु.), परानिस्यंदक (पु.)

ultrafiltration
परागलन (न.), परागालन (न.), परानिस्यंदन (न.)

ultrahigh temperature sterilisation
पराउच्च तापमान निर्जंतुकीकरण

ultramarine
अल्ट्रामरीन (न.)

ultramicroanalysis
अतिसूक्ष्म विश्लेषण (न.), सूक्ष्मातीत विश्लेषण (न.)

ultramicroscope
अतिसूक्ष्मदर्शी (पु.), सूक्ष्मातीतदर्शी (पु.)

ultramicroscopic
सूक्ष्मातीत submicroscopic

ultrasonic
श्रव्यातीत, स्वप्नातीत

ultrasonic homogeniser
स्वनातीत समांगित्र

ultraviolet
दंबुलातीत, पराजंबु

ultraviolet absorber
जंबुलातीत अवशोषक

ultraviolet radiation
जंबुलातीत प्रारण

ultraviolet rays
जंबुलातीत किरण (पु.अ.व.)

ultraviolet region
निर्वात जंबुलातीत प्रदेश

ultraviolet screening agent
पराजंबु छाननीकारक, जंबुलातीत छाननीकारक

ultraviolet spectrum
पराजंबु पंक्ति, जंबुलातीत पंक्ति

un-ionised
अनायनित

unambiguous
असंदिग्ध precise

unbreakable glass
अभंग काच, दुर्भेद्य काच

uncertainty principle
अनिश्चितता तत्त्व

undeviated ray
अविचलित किरण

unglazed
बिनाचकाकी, चकाकी नसणारा, अचकाकित

uni
एक

uniaxial
एकाक्षीय

unicellular
एकपेशीय

uniform
१ एकसमान २ एकविध similar

unilayer
एकस्तर (पु.), (एकरेणु स्तर) (also monomolecular layer or monolayer)

unimolecular
एकरेणु, एकरेण्वीय

unimolecular reaction
monomolecular reaction

unisotropic
असमदिक्

unit
एकक (न.)

unit membrane hypothesis
एकक पटल परिकल्पना

unit of force
बल एकक

unit operation
एकल क्रिया

unit process
एकल प्रक्रिया

univalence
एकसंयुजा (स्त्री.) (also univalency)

univalent
monovalent

univarent system
एकचल संहति

univarient
एकचल

universal
१ सार्वत्रिक, सर्वकष २ वैश्विक, विश्व

universal gravitaion
वैश्विक गुरूत्वाकर्षण

universal indicator
व्यापक दर्शक

unpolished rice
हातसडीचा तांदूळ

unreactive
अक्रियाशील

unsaturated
असंतृप्त

unsaturated compound
असंतृप्त संयुग

unsaturated fatty acid
असंतृप्त मेदाम्ल

unsaturated hydrocarbon
असंतृप्त हायड्रोकार्बन

unsaturated iron-binding capacity
latent iron-binding capacity

unsaturated molecule
असंतृप्त रेणु

unsaturated solution
असंतृप्त द्रावण

unsaturated vapour
असंतृप्त बाष्प

unsaturation
असंतृप्ति (स्त्री.)

unshared electron pair
असामाईक इलेक्ट्रॉन युग्म

unslaked
न विरलेला

unstable
अल्पजीवी, अस्थायी

unstable equilibrium
अस्थायी समतोल

unsymmetrical
ऊर्ध्वमुख-, ऊर्ध्वमुखी

upward displacement
ऊर्ध्वमुखी विस्थापन

uracil
युरॅसिल (न.)

uramil
युरॅमिल (न.), युरामिल (न.)

uramine
युरामाइन (न.)

uranium (U)
युरेनिअम (U) (न.)

uranium pile
युरेनिअम भट्टी

uranium series
युरेनिअम श्रेणी

uranyl
युरॅनिल

urea
युरिआ (न.)

urea cycle
युरिआ चक्र (also called arginine cycle)

urea formaldehyde resin
युरिआ फॉर्माल्डिहाइड रेझिन

urease
युरिएज (न.) (enzyme)

ureide
युराइड (न.)

ureide
युराइड (न.)

ureotelic organism
युरिआ-उत्सर्गी जीव

urethane
युरेथेन (न.)

Urey equilibrium
युरे समतोल

uric acid
युरिक आम्ल

uricase
युरिकेज (न.)

uridine
युरिडीन (न.)

uridine triphosphate
युरिडीन ट्रायफॉस्फेट (abbr. UTP)

uridine-5' triphosphate
युरिडिऑईन-५' ट्रायफॉस्फेट (abbr. UTP)

urobilinogen
युरोबिलिनोजेन (न.)

urotropin
युरोट्रॉपिन (न.) (also called hexamethylenetetramine)

UTP
UTP  1 (abbr. of uridine triphosphate) 2 (abbr. of uridine-5' triphosphate)

V
V (व्हॅनेडिअम) (symbol for vanadium)

vaccine
लस (स्त्री.)

vacuum
निर्वात जागा (स्त्री.), रिक्ति (स्त्री.) adj. निर्वात, रिक्त

vacuum desiccator
निर्वात शुष्कनपात्र

vacuum distillation
निर्वात ऊर्ध्वपातन

vacuum electron
रिक्त इलेक्ट्रॉन

vacuum evaporation
निर्वात बाष्पन

vacuum filter
निर्वात गाळणी

vacuum pump
निर्वात पंप

vacuum still
निर्वात ऊर्ध्वपातन उपकरण

vacuum system
निर्वात संहति

vacuum tube
निर्वात नलिका

vacuum ultraviolet spectrograph
निर्वात जंबुलातीत पंक्तिलेखी

valence
संयुजा इलेक्ट्रॉन (also valency electron)

valence number
संयुजा अंक

valence shell
संयुजा कक्षक

valency
valence

valency angle
संयुजा कोन

valency band
संयुजा पट्ट

valency bond
संयुजा बंध

valency electron
valence electron

valent
संयुजी

valeric acid
व्हॅलेरिक आम्ल

value
मूल्य (न.)

valve
झडप (स्त्री.)

van Deemter equation
वॅन-डीम्टर समीकरण

van der waaks eqyatuion
वॅन दे वॉल्झ समीकरण

van der waals forces
वॅन दे वॉल्झ बले (न.अ.व.)

van der walls interaction
वॅन दे वॉल्झ अन्योन्यक्रिया (स्त्री.अ.व.)

van slyke method
वॅन स्लिके पद्धति

van't Hoff equation
व्हॉन्ट हॉफ गुणक

van't Hoff isobar
व्हॉन्ट हॉफ समदाब रेषा

van't Hoff isotherm
व्हॉन्ट हॉफ समतापरेषा

van't Hoff law
व्हॉन्ट हॉफ नियम

van't Hoff reaction
व्हॉन्ट हॉफ अभिक्रिया

vanadate
व्हॅनॅडेट (न.)

vanadium (V)
व्हॅनेडिअम (V) (न.)

vanadium pentoxide
व्हॅनेडिअम पेंटॉक्साइड

vanaspati
हायड्रोजनित तेल (न.), वनस्पति तूप (न.)

vanillin
बॅनिलिन (न.) (essence)

vaporisation
बाष्पन (न.)

vaporise
बाष्पन करणे, बाष्पन होणे

vapour
बाष्प (न.)

vapour density
बाष्प घनता

vapour diffusion method
बाष्प विसरण पद्धति

vapour discharge lamp
बाष्प विमोच दीप

vapour liquid partition chromatography
gas liquid chromatography

vapour phase chromatography
gas chromatography

vapour pressure
बाष्प दाब (also called vapour tension)

vapour tension
बाष्प ताण (also called vapour pressure)

variability
चलता (स्त्री.)

variable
चल (पु.) adj. चल

variable resistance
चल रोध

variance
१ प्रचरण (न.) २ तफावत (स्त्री.)

variant
परिवर्त (पु.) चल (पु.)

variation
१ चलन (न.) २ परिवर्तन (न.) ३ विचरण (न.) aberration

varnish
रोगण (न.), वॉर्निश (न.)

vascular
१ रक्तवाहिनीमय २ वाहिनीयुक्त

vaselin
व्हॅसलिन (न.)

vasoconstriction
वाहिनीसंकोचन (न.)

vasodilation
वाहिनीविस्फारण (न.)

vasodilator
वाहिनीविस्फारक (पु.)

vasopressin
व्हॅसोप्रेसिन (न.) 9hormone)

vasosonstrictor
वाहिनीसंकोचक (पु.)

vasotocin
व्हॅसोटोसिन (न.) (hormone)

vat
कुंड (न.), पात्र (न.)

vat dye
क्षपणकारी रंजक, कुंड रंजक

veal
वील (न.)

vector
१ सदिश (पु.) २ (as, vector quantity) सदिश राशि (स्त्री.) ३ Biol. रोगवाहक (पु.)

vector addition
सदिश बेरीज (सदिशांची बेरीज)

vector model of atom
अणूची सदिश सैद्धांतिक प्रतिकृति

vectorial
सदिश

vegetable
वनस्पति (स्त्री.)

vegetable acid
वनस्पति आम्ल

vegetable alkali
वनस्पति अल्क

vegetable fibre
वनस्पतिजन्य तंतु

vehicle
संवाहक (पु.) (a usually inactive or carrier for an active substance)

velocity
वेग (पु.)

velocity constant
वेग स्थिरांक

venetian red
व्हेनेशियन लाल

ventilation
संवातन (न.), वायुवीजन (न.)

veratraldehyde
व्हेरॅट्रल्डिहाइड (न.)

veratric acid
व्हेरॅट्रिक आम्ल

veratrole
व्हेरॅट्रोल (न.)

verification
पडताळणी (स्त्री.)

verify
पडताळणे

vermicide
कृमिनाशक (पु.)

vermifuge
कृमिउत्सर्जक (पु.)

vermilion
रसशेंदूर (पु.)

vermouth
व्हरमथ (न.) (एक प्रकारचे मद्य)

versene
व्हर्सिन (न.)

vertebrate
पृष्ठवंशीय n. पृष्ठवंशी (पु.) पृष्ठवंशी प्राणी (पु.)

vertex
शिरोबिंदु (पु.), शीर्ष (न.)

vertical
उभा, उदग्र

vesicle
पुटिका (स्त्री.)

vessel
पात्र (न.)

viable
१ जननक्षम २ जीवनक्षम

viable count
जननक्षमपेशी गणनांक

vial
phial

vibration
कंपन (न.)

vibration-rotation spectrum
कंपन-घूर्णन पंक्ति

vibrational absorption spectra
कंपन अवशोषण पंक्ती (स्त्री.अ.व.)

vibrational energy
कंपन ऊर्जा

vibrational energy level
कंपन ऊर्जा स्तर

vibrational mode
कंपन प्रकार

vibrational quantum number
कंपनिक क्वांटम अंक

vibrational relaxation
कंपन शिथिलता

vibrational spectrum
कंपनिक पंक्ति

vibrationless transition
कंपनरहित संक्रमण, अकंपी संक्रमण

vicinal position
लगतचे स्थान

vicinity
परिसर (पु.) region

Victor Meyer's method
व्हिक्टर मेयर पद्धति

villi
उद्वर्ध (पु.अ.व.)

villikinin
विलिकायनिन (न.), उद्वर्ध संप्रेरक (पु.)

vinegar
शिरका (पु.), व्हिनेगर (न.)

vinyl
व्हिनिल

vinyl acetate
व्हिनिल ऍसिटेट

vinyl alcohol
व्हिनिल अल्कोहोल

vinyl chloride
व्हिनिल क्लोराइड

vinyl polymerisation
व्हिनिल बहुवारिकन

vinyl resin
व्हिनिल रेझिन

violet
जंबु, जांभळा

viosterol
व्हायोस्टिरॉल (न.) (also called vitamin D2 or calciferol)

viral coat
capsid

virtual
१ Optics. आभासी २ Math. कल्पित

virulent
उग्र, जोमदार

virus
विषाणु (पु.), व्हायरस (पु.)

viscometer
विष्यंदितामापी (पु.)

viscose process
विस्कोज प्रक्रिया

viscose rayon
विस्कोज रेयॉन

viscosity
विष्यंदिता (स्त्री.)

viscous
विष्यंदी

visible radiation
दृश्य प्रारण

visible spectra region
दृश्य पंक्तीय प्रदेश

visible spectrum
दृश्य पंक्ति

vitamin
जीवनसत्त्व (न.), व्हिटॅमिन (न.) antiallpecia vitamin, प्रति अल्पोसिआ जीवनसत्त्व, antidermatosis vitamin, त्वचारोगरोधी जीवनसत्त्व, antineuritic vitamin, ँटिन्यूरिटिक जीवनसत्त्व, चेताविकाररोधी जीवनसत्त्व, antipellagric vitamin, पेलाग्रारोधी जीवनसत्त्व,

vitamin A
जीवनसत्त्व अ, व्हिटॅमिन A  (also called antixerophthalmic factor or anti-infective vitamin)

vitamin A aldehyde
जीवनसत्त्व अ चे अल्डिहाइड, व्हिटॅमिन A चे अल्डिहाइड (also called retinal)

vitamin A1
जीवनसत्त्व अ१, व्हिटॅमिन अ१ (also called axerophthol or retinol)

vitamin A2
जीवनसत्त्व अ२, व्हिटॅमिन A२ (also called dehydroretinol)

vitamin antagonist
जीवनसत्त्व प्रतिरोधी

vitamin B complex
Bcomplex

vitamin B group
Bcomplex

vitamin B1
जीवनसत्त्व ब१, व्हिटॅमिन B१ (also called thiamine or antineuritic vitamin or oryzamin or antiberiberi factor)

vitamin B12
जीवनसत्त्व ब१२, व्हिटॅमिन B१२ (also called cyanocobalamine or animal protein factor)

vitamin B2
जीवनसत्त्व ब२, व्हिटॅमिन B२ (also called riboflavin)

vitamin B3
जीवनसत्त्व ब३, व्हिटॅमिन B३ (also called antidermatosis vitamin or pantothenic acid)

vitamin B4
जीवनसत्त्व ब४, व्हिटॅमिन B४ (an activity that prevents muscular weakness in rats and chicks)

vitamin B5
जीवनसत्त्व ब५, व्हिटॅमिन B५ (also called nicotinic acid or antipellargric vitamin or anti-black-tongue factor)

vitamin B6
जीवनसत्त्व ब६, व्हिटॅमिन B६ (also called pyridoxine)

vitamin Bp
जीवनसत्त्व बपी, व्हिटॅमिन Bp  (also called antiperosis vitamin) (a supposed vitamin, which prevents the deformation of chick's legs)

vitamin C
जीवनसत्त्व क, व्हिटॅमिन C  (also called ascorbic acid or antiscorbutic factor)

vitamin D
जीवनसत्त्व ड, व्हिटॅमिन D  (also called antirachitic vitamin)

vitamin D2
जीवनसत्त्व ड२, व्हिटॅमिन D२ (also called calciferol or fertility vitamin or tocopherol)

vitamin D3
जीवनसत्त्व ड३. व्हिटॅमिन D३ (also called cholecalciferol)

vitamin E
जीवनसत्त्व इ, व्हिटॅमिन E  (also called antisterility factor or fertility vitamin or tocopherol)

vitamin H
जीवनसत्त्व ह, व्हिटॅमिन H  (also called biotin)

vitamin K
जीवनसत्त्व के, व्हिटॅमिन K  (also called antithemorrhagic factor)

vitamin M
जीवनसत्त्व म, व्हिटॅमिन M  (also called para aminobenzoic acid or mouse growth factor)

vitamin P
जीवनसत्त्व पी, व्हिटॅमिन P  (also called citrin or permeability vitamin)

vitaminBc
जीवनसत्त्व बक, व्हिटॅमिन Bc  (also called folic acid or Lactobacillus casei factor)

vitreous
काचेसारखा, काचाभ

vitriol
व्हिट्रिऑल (न.)

vodka
व्होडका (स्त्री.) (एक प्रकारचे मद्य)

volatile
(सहज) बाष्पनशील, बाष्पभावी

volatile oil
बाष्पनशील पदार्थ

volatile oil
बाष्पनशील पदार्थ

volatilisation
बाष्पीकरण (न.)

volatilisation loss
बाष्पीकरण त्रुटि

volatility
बाष्पनशीलता (स्त्री.)

Volhard method
व्होल्हार्ड पद्धति

volt
व्होल्ट (न.)

voltage
व्होल्टता (स्त्री.)

voltage divider
व्होल्टता-विभाजनी

voltage-divider
व्होल्टता-विभाजनी परिपथ

voltaic battery
व्होल्टीय बॅटरी, व्होल्टा बॅटरी

voltaic cell
व्होल्टीय घट

voltameter
व्होल्टामीटर (also called coulometer)

voltammetry
व्होल्टामेट्री (स्त्री.), विद्युतदाबधारामिति (स्त्री.), विद्युतधारा व्होल्टतामिति (स्त्री.)

voltmeter
व्होल्टतामापी (पु.)

volume
१ आकारमान (न.), आयतन (न.) २ घनफळ (न.) magnitude adj. आकारमानी

volume correction
आकारमान सुधार

volume expansion
आकारमानी प्रसरण

volume percent
आकारमान प्रतिशत

volumetric
१ आकारमापनी, आकारमानी २ अनुमापनी gravimetric

volumetric analysis
१ आकारमापनी विश्लेषण, आकारमानी विश्लेषण २ अनुमापनी विश्लेषण

volumetric apparatus
आयतनमितीय उपकरणसंच, आकारमानी उपकरणसंच

volumetric calculation
आकारमानी गणन

volumetric correction
१ आकारमानी दुरूस्ती २ अनुमापनी दुरूस्ती

volumetric estimation
१ आकारमानी निर्धारण २ अनुमापनी निर्धारण

volumetric factor
आकारमापनी गुणक (also called titrimetric factor)

volumetric solution
आकारमापनी द्रावण

volumetry
आकारमिति (स्त्री.)

voluminous precipitate
बृहदाकारी अवक्षेप

Vorce cell
व्होर्स घट

vulcanisation
व्हल्कनित करणे, व्हल्कनित होणे

vulcanised
व्हल्कनित

vulcanising agent
व्हल्कनी कारक

W
W (टंगस्टन) (symbol for wolframium i.e. tungsten)

wagging vibrational mode
अभिदोलनी कंपन प्रकार

Wagner rearrangement
वॅग्नर पुनर्व्यवस्था

Walden inversion
वॉल्डन प्रतिलोमन

Walden reductor
वॉल्डन क्षपणित्र

Walden rule
वॉल्डन नियम

Warburg apparatus
वॉरबर्ग उपकरण

Warburg coefficient
वॉरबर्ग गुणांक (also called metabolic quotient)

Warburg effect
वॉरबर्ग परिणाम

Warburg flask
वॉरबर्ग पात्र (also Warburg vessel)

Warburg method
वॉरबर्ग पद्धति

Warburg theory
वॉरबर्ग सिद्धांत

Warburg vessel
Warburg flask

Warburg-Dickens-Horedker cycle
वॉरबर्ग-डिकन्स-हॉरेकर चक्र (also called hexose monophosphate pathway or hexose monophosphate shunt)

Warburg's yellow enxyme
old yellow enzyme)

Warhurg and Christian's coenzyme
वॉरबर्ग आश्चिन सहविकर

warm
गरम, उष्ण

wash-bottle
धावनपात्र (न.)

washing
धुवण (न.)

washing fastness
धुलाई पक्केपणा

washing-soda
धुण्याचा सोडा (पु.)

Wasserman test
वासरमन चाचणी

waste products
टाकाऊ द्रव्ये (न.अ.व.)

watch-glass
वॉचग्लास (पु.), निरीक्षण काचबशी (स्त्री.)

water
जल (न.), पाणी (न.) aerated water, वायुमिश्रित जल, conductivity water, अतिनिम्नवाहकता जल, वाहकतामापणी जल, distilled water, ऊर्ध्वपातित पाणी, essential water, प्रकृति जल, hard water, दुष्फेन जल, heavy water, जड पाणी, mineral water, खनिज पाणी, sterilised

water balance
जल समतोल

water condenser
जल संघनित्र

water conservation
जलसंधारण (न.)

water gas
वॉटर गॅस

water glass
वॉटर ग्लास, जलद्रव्य काच (सोडिअम सिलिकेट) (sodium silicate)

water of constitution
घडण जल, उद्भवी जल

water of crystallisation
स्फटिक जल

water of deliquescence
आर्द्रविद्राव्यता जल

water of hydration
सजलन जल

water pollution
जल प्रदूषण

water proofing
जलरोधन (न.)

water purification
जल, शुद्धीकरण

water repellent
जल प्रतिसारक

water softening
जल सुफेनन

water softner
जल सुफेनक

water-bath
जल-मज्जनी (स्त्री.)

water-cooling
जल-शीतन (न.)

water-soluble vitamin
जल-द्रावणीय जीवनसत्त्व

waterproof
जलरोधी

watertight
पाणबंद, जलाभेद्य

WAtson strand
वॅटसन पेड (also called sense strand)

Watson-Crick DNA model
वॅटसन-क्रिक यांची DNA प्रतिकृती

watt
वॉट (न.), वॅट (न.)

wave
तरंग (पु.)

wave mechanics
तरंग स्थितिगतिशास्त्र

wave motion
तरंग गति

wave number
तरंगांक (पु.)

wave parameter
तरंग प्राचल

wave theory
तरंग सिद्धांत

wave-function
तरंगफल (न.) antisymmetrical wave-function, प्रतिसममित तरंगफल, normalised wave-function, प्रसामान्यित तरंगफल (a solution of a wave equation)

wavelenagth selection
तरंगलांबी निवड

wavelength
तरंगलांबी (स्त्री.)

wavelength shifter
तरंगलांबी विस्थापक

wax
ंमेण (न.)

waxy
मेणचट

weak
सौम्य

weak acid
सौम्य आम्ल

weak alkali
सौम्य अल्क

weak base
सौम्य आम्लारि

weak electrolyte
सौम्य विद्युत अपघटनी

weathering
वात अपक्षीणन (न.)

wedge
पाचर (स्त्री.), कील (पु.)

weedicide
तणनाशक (पु.)

Weerman degradatin
वीरमन अवक्रमण

Weerman test
वीरमनची चाचणी

weighing
तोलन (न.)

weighing bottle
तोलकुपी (स्त्री.)

weight
१ वजन (न.) २ भार (पु.) ३ भारांक (पु.)

weight burette
भार मोजनळी, भार ब्युरेट

weight percent
भार प्रतिशत

weight-box
वजनपेटी (स्त्री.)

weight-box
वजनपेटी (स्त्री.)

weight-volume percent
भार-आकारमान प्रतिशत

weld
वितळजोड (पु.)

welding
सांधणे (न.), सांधकाम (न.)

Werner's theory
वर्नरचा सिद्धांत

Weston cell
वेसमटन घट

wet
१ ओला, आर्द्र २ सद्रव v.t.i. ओला करणे, ओला होणे

wet basis result
आर्द्रता आधारी निष्कर्षण

wet process
१ आर्द्र प्रक्रिया २ सद्रव प्रक्रिया

wet reaction
wet test

wet spinning
आर्द्र तंतूकरण

wet test
द्राव चाचणी (also wet reaction)

wet-ashing
सद्रव-भस्मीकरण (न.), सद्रव-भस्मन (न.)

wetting
आर्द्रण (न.)

wetting agent
आर्द्रक (पु.)

Whatman filter paper
वॅटमनचा गाळणी कागद

wheat germ
गव्हांकुर (पु.), गव्हाचा कोंभ

Wheatstone bridge
व्हीटस्टोनचा रोधसेतू

whey
पनीरजल (न.), छानापाणी (न.)

whiskey
व्हिस्की (स्त्री.)

white arsenic
सोमल (न.), व्हाइट आर्सेनिक (आर्सिनिअस ऑक्साइड) (arsenous oxide)

white lead
सफेदा (पु.), व्हाइट लेड

white metal
व्हाइट मेटल

white muscle
श्वेत स्नायु

white radiation
श्वेत प्रारण

white vitriol
झिंक सल्फेट, व्हाइट व्हिट्रिऑल

white-hot
शुभ्रोष्ण

whole blood
संपूर्ण रक्त

whole number rule
पूर्णांक नियम

whole plasma
संपूर्ण जीवद्रव्य

whole serum
संपूर्ण रक्तद्रव्य

wholly miscible
पूर्णतः मिश्रणीय

wick
वात (स्त्री.)

Wijs iodine number
विजचा आयोडिनांक

Wijs solution
विजचे द्रावण

wild date palm
शिंदी (न.) (एक प्रकारचा खजूर)

wild silk
रानरेशीम (न.)

Will's factor
विलचा घटक

willgerodt reaction
विल्गेरोट अभिक्रिया

Williamson's reaction
विल्यमसनची अभिक्रिया

Wilson chamber
विल्सन अभ्रकक्ष (also Wilson cloud chamber)

Wilson's disease
विल्सन विकार

window glass
तावदानी काच

window width
गवाक्ष रूंदी, खिडकी रूंदी

wine
द्राक्षमद्य (न.), फलमदिरा (स्त्री.)

Winkler method
विंकलर पद्धति

wintergreen oil
विंटरग्रीन तेल (मिथिल सॉलिसिलेट)

wire
तार (स्त्री.)

wire gauge
तारमापी (पु.)

wire gauze
तारेची जाळी

Witt's colour theory
विटचा वर्ण सिद्धांत

Wobble base
वॉबल बेस

Wobble hypothesis
वॉबल परिकल्पना

Wobble pairing
वॉबल युग्मन

Wohl-Zemplen degradation
वोल्फ-किश्नर क्षपण

Wohler synthesis
व्होलर संश्लेषण

wolfram ochre
वोल्फाम ओकर

wolframium (W)
वोल्फॅमिअम (W) (न.) (टंगस्टन) (tungsten)

Wolman's disease
वोल्मन विकार

wood
लाकूड (न.), काष्ठ

wood alcohol
काष्ठजन्य अल्कोहोल (also wood spirit or called methanol)

wood charcol
लोणारी कोळसा

wood spirit
wood alcohol

work
कार्य (न.)

worm gear
सर्पाकृति गिअर

worm tube
सर्पाकृति नलिका

Woulfe bottle
वुल्फ बाटली

wrong
चूक inaccurate

wrought
घडीव

wrought iron
घडीव लोखंड

Wurtz-Fitting reaction
वुर्टझ-फिटिंग अभिक्रिया

Wurtz's reaction
वुर्टझ अभिक्रिया

x-axis
x-अक्ष (पु.) (एक्स अक्ष)

x-band frequencies
x-पट्ट वारंवारता (स्त्री.अ.व.)

X-chromosome
X-गुणसूत्र (न.)

X-ray
क्ष-किरण (पु.), एक्स-रे (पु.), X-किरण (पु.), एक्स किरण (पु.) (also Roentgen ray)

X-ray absorption
क्ष-किरण अवशोषणमापी

X-ray analysis
क्ष-किरण विश्लेषण

X-ray crystalline structure)
क्ष-किरण स्फटिकी संरचना

X-ray difraction method
क्ष-किरण विवर्तन

X-ray difraction pattern
क्ष-किरण विवर्तन स्वरूप

X-ray film
क्ष-किरण फिल्म, एक्स-रे फिल्म

X-ray method
क्ष-किरण पद्धति

X-ray photoelectron spectroscopy
क्ष-किरण प्रकाशजन्यैलेक्ट्रॉन पंक्तिदर्शन

X-ray spectral range
क्ष-किरण पंक्ति व्याप्ति

X-ray spectral range
क्ष-किरण पंक्ति व्याप्ति

X-ray spectrometer
क्ष-किरण पंक्ति, एक्स-किरण पंक्ति

X-ray tube
क्ष-किरण नलिका, एक्स-किरण नलिका

xanthate
झॅन्थेट (न.)

xanthein
झॅन्थीन (न.)

xanthene dyes
झॅन्थीन रंजक (पु.अ.व.)

xanthine base
झॅन्थीन आम्लारि

xanthine oxidase
झॅन्थीन ऑक्सिडेज (also called Schardinger enzyme)

xanthophyll
झॅन्थोफील (न.), पीतद्रव्य (न.)

xanthoproteic reaction
झँथोप्रोटेइक चाचणी

xanthoprotein meonophosphate
झँथोसिन मोनोफॉस्फेट (abbr. XMP)

xanthosine triphosphate
झँथोसिन ट्रायफॉस्फेट (न.) (abbr. XTP)

xanthosine-5'-monophosphate
झँथोसिन-५-मोनोफॉस्फेट (abbr. XMP)

xanthosine-5'-triphosphate
झँथोसिन-५'-ट्रायफॉस्फेट (न.) (abbr. XTP)

xenon (Xe)
झेनॉन (Xe) (पु.)

xerophthalmia
शुष्काक्षिपाक (पु.)

XMP
१ (abbr. of xanthosine monophosphate) XMP २ (abr. of xanthosine-५'-monophosphate) XMP

XTP
१ (abbr. of xanthosine triphosphate) XTP २ (abbr. of xanthosine-५'-triphosphate) XTP

XU
एक्सयू (X-किरण एकक) (abbr. of X-unit)

xylan
झायलन (पु.) (hemicellulose)

xylene
झायलिन (न.)

xylol
झायलोल (न.)

xylose
झायलोज (न.)

Y
Y (इट्रिअम) (symbol for yttrium)

y-axis
ब-अक्ष (पु.), (वाय अक्ष)

Y-chromosome
Y-गुणसूत्र (न.)

yam
यामजातीय (न.), गोराडू (पु.), सुरण (पु.)

yarn
धागा (पु.)

year
वर्ष (न.)

yeast
यीस्ट (न.), किण्व (न.), खमीर (न.)

yeast extract
marmite

yeast fermentation
खमीर किण्वन

yellow
पीत, पिवळा

yellow enzyme
पीत विकर

yield
प्राप्ति (स्त्री.), उतारा (पु.), उत्पन्न (न.)

yogurt
दही (न.)

Young's modulus
यंगचा मापांक

ytterbia
इटरबिआ (न.) (ore)

ytterbium (Yb)
इटरबिअम (Yb) (न.)

yttrium (Y)
इट्रिअम (Y) (न.)

Yukawa particle
युकावा कण

z-axis
z-अक्ष (पु.) (झेड अक्ष)

Zeeman effect
झीमन परिणाम (also called Strak effect)

zein
झीन (न.), झैन (न.) (मक्यातील प्रथिन)

Zeisel method
झायसेल पद्धति

Zeisel reaction
झायसेल अभिक्रिया

Zener diode
झेनर डायोड

zeolite
झेओलाइट (पु.)

zero gloss surface
चकाकीशून्य पृष्ठ (also called matte surface)

zero order reaction
शून्य कोटि अभिक्रिया

zero point
शून्य बिंदु

zero point energy
शून्य बिंदु ऊर्जा

zeroth order
शून्यवी कोटि

zeta
झीटा (पु.) (Z किंवा ) (symbol Z or )

zeta potential
झीटा विभव

Ziegler catalyst
झायग्लरचा उत्प्रेरक

Ziegler method
झायग्लर पद्धति

Zimmerman-Reinhardt reagent
झिमरमन-राईनहार्ट अभिक्रियाकारक

zinc (Zn)
झिंक (जस्त (Zn) (न.)

zinc blende
झिंक ब्लेंड (ore)

zinc dust
powered zinc

zinc-copper-couple
जस्त-ताम्र-युग्म (न.)

zinc-white
जस्त-सफेदा (पु.)

zincate
झिंकेट (न.)

zircon
झिर्कोन (न.)

zirconate
झिर्कोनेट (न.)

zirconium (Zr)
झिर्कोनिअम (Zr) (न.)

zirconyl
झिर्कोनील (न.)

zirconyl nitrate
झिर्कोनील नायट्रेट

zonal broadening
क्षेत्र विस्तारण

zonal centrifugation
स्तरदायी अपकेंद्रण, क्षेत्रीय अपकेंद्रण

zonal rotor
स्तरदायी घूर्णी, क्षेत्रीय घूर्णी

zone
क्षेत्र (न.), स्तर (पु.)

zone electrophoresis
स्तरीय विद्युतभारित कणसंचलन, क्षेत्रीय विद्युतभारित कणसंचलन

zone shape
क्षेत्र आकार

zone velocity
क्षेत्रीय वेग

zwitter ion
उभयविष्ट आयन, झ्विटर आयन

zymase
झायमेज (पु.) (enzyme)

zymogen
विकरजन (न.), झायमोजेन (न.)

zymogen granule
झायमोजेन कणिका, विकरजन कणिका