रसायनशास्त्र

Home » रसायनशास्त्र

रसायनशास्त्र

All | A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z
There are currently 572 names in this directory beginning with the letter B.
B
B (बोरॉन) (symbol of boron)

B complex
बी व्हिटॅमिन समूह, बी जीवनसत्त्व समूह (also vitamin B complex or vitamin B group)

B-galactosidase
बीटा-गॅलॅक्टोसायडेज (पु.)

B-ketoadipate pathway
बीटा केटोऍडिपेट मार्ग

Babcock test
बॅबकॉक चाचणी

bacillus
बॅसिलस (पु.), दंडाणु (पु.)

bacillus Calmette-Gue'rin
बॅसिलस कॅल्मेट गुरिन (abbr. BCG)

bacitracin
बॅसिट्रॅसिन (न.)

back bonding
पश्च बंधन, क्षतिपूरक बंध

back electromotive force
विरोधी विद्युतगामक बल (abbr. back EMF)

back EMF
विरोधी EMF  (abbr. of back electromotive force)

back scattering
पश्च विकिरण

back titration
पश्च अनुमापन

backbone
कणा (पु.)

background correction
पार्श्व दुरूस्ती

background count
पार्श्व गणन

backward reaction
प्रतिगामी अभिक्रिया

bacon
संस्कारित सूकरमांस (न.) (डुकराचे मांस)

bacterial
जीवाणु-, जीवाण्वीय

bacterial neucleus
जीवाणू केंद्रक

bacterial virus
जीवाणुभक्षी (पु.) (also bacteriophage)

bactericide
जीवाणुनाशक (पु.)

bacteriological
१ जीवाणुविषयक २ जीवाणुशास्त्रीय

bacteriological filter
जीवाणु निस्यंदक, जीवाणु गाळणी

bacteriology
जीवाणुशास्त्र (न.)

bacteriolysis
जीवाणुविघटन (न.)

bacteriophage
bacterial vitus

bacteriorhodopsin
जीवाणु ऱ्होडोप्सिन (न.)

bacteriostatic
जीवाणुनिरोधी

bad conductor
दुर्वाहक (पु.)

Baeyer's strain theory
बेअरचा ताण सिद्धांत

baffle
१ बाधिका (स्त्री.) २ व्यारोध (पु.)

bagasse
उसाचे चिपाड (न.), उसाची चोयटी (स्त्री.) (pl. bagasses)

baker's yeast
बेकर यीस्ट, बेकर किण्व

baking
भट्टीत भाजणे (न.), भर्जन (न.)

baking powder
बेकिंग पावडर

baking soda
बेकिंग सोडा, खाण्याचा सोडा

balance
१ (to weigh equally) समतोलणे २ (to balance properly) संतुलित करणे, संतुलन करणे, संतुलणे n. १ समतोलन (न.) २ संतुलन (न.) ३ तुला (स्त्री.), तराजू (पु.), analytical balance, वैश्लेषिक तराजू, विश्लेषणात्मक तुला, chemical balance, रसायन तुला, hydrolytical

balanced
संतुलित

balanced equation
संतुलित समीकरण

balanced reaction
संतुलित अभिक्रिया

balancing of an equation
समीकरणाचे संतुलन

Balbiani ring
बाल्बिआनी वलय

ball and disk integrator
गोलक-तबकडी संकलक

ball and stick models
गोलक-यष्टिका प्रतिकृती (स्त्री.अ.व.)

ball mill
गोलक चक्की

ballistic galvanometer
प्रक्षेपी विद्युत प्रवाहमापक, प्रक्षेपी गॅल्व्हानोमीटर

balloon
बलून (न.), फुगा (पु.)

Balmer formula
बामर सूत्र

Balmer series
बामर पंक्ति (also Balmer spectrum)

balsam
बाल्सम (न.)

band
१ पट्ट (पु.) २ पट्टा (पु.)

band spectrum
पट्ट पंक्ति, वर्णाली (स्त्री.)

band spreading
पट्ट प्रसरण

bandwidth
पट्टरूंदी (स्त्री.)

bar
बार (न.) (as, a unit of pressure)

Bar body
बार पिंड

barbituric acid
बार्बिट्युरिक आम्ल

Barfoed reagent
बारफोड अभिकारक

Barfoed test
बारफोड चाचणी

barite
बॅराइट (न.)

barium (Ba)
बेरिअम (Ba) (न.)

bark
वल्क (न.), साल (स्त्री.)

barometer
हवादाबमापी (पु.)

barometric pressure
वातावरण दाब

baroscope
वायुदाबदर्शी (पु.), हवादाबदर्शी (पु.) (U-नलिका)

barrier
१ अवरोध (पु.) २ रोधिका (स्त्री.) ३ प्राचीर (न.)

barrier-layer cell
रोधिका स्तर घट

Bart reaction
बार्ट अभिक्रिया

baryon
बॅरिऑन (पु.)

baryta
बॅरिटा (पु.)

basal body
आधार कणिका (also called basal granule or kinetosome)

basal metabolic rate
आधारी चयापचय गति (abbr. BMR)

basal metabolism
आधारी चयापचय

base
१ (a substance that reacts with an acid to form a salt or dissolves in water forming hydroxy ions) आम्लारि (पु.), Bronsted base, बॉन्स्टेड आम्लारि, hard base, कठीण आम्लारि, Lewis base, लेविस आम्लारि, nuclear base, न्यूक्लीय आम्लारि, soft base, मृदु आम्लारि, weak base, सौम्य आम्लारि, २ आधार (पु.), पाया (पु.)

base metal
आम्लारि धातु

base pair
(न्यूक्लिइक) आम्लारि युग्म

base pairing
(डीएनए मधील) आम्लारींचे युग्मन (in DNA)

base peak
आधारभूत शिखर

base ratio
(न्यूक्लाइक) आम्लारि गुणोत्तर

base sequence
आम्लारि अनुक्रम

base stacking
आम्लारि चवडमांडणी, आम्लारि चवडरचना

base substittion
आम्लारि प्रतियोजन

base-pairing rules
(न्यूक्लिइक) आम्लारि युग्मन नियम (पु.अ.व.)

baseline discriminator
आधाररेषा विभेदनकारी

baseline method
आधाररेषा पद्धति

baseline resolution
आधाररेषा वियोजन

baseline width
आधाररेषा रूंदी

basement membrance
आधारक पटल

basic
१ आम्लारिधर्मी, आम्लारियुक्त २ मूलभूत

basic acetate method
आम्लारि ऍसिटेट पद्धति

basic acetate separation
आम्लारियुक्त ऍसिटेटद्वारा विलगन

basic compound
आम्लारिधर्मी संयुग

basic dye
आम्लारिधर्मी रंजक

basic flux
आम्लारि विशोधी

basic lining
आम्लारि अस्तर

basic open hearth process
आम्लारि अस्तरयुक्त खुल्या भट्टीतील प्रक्रिया

basic oxide
आम्लारि ऑक्साइड

basic properties
१ आम्लारि गुणधर्म (पु.अ.व.) २ मूलभूत गुणधर्म (पु.अ.व.)

basic salt
आम्लारि क्षार

basic slag
आम्लारिधर्मी धातुमळी

basic solvent
आम्लारिद्रावक (न.)

basicity
१ आम्लारिधर्मता (स्त्री.) २ (as, of an acid) आम्लारिअंक (पु.), प्रोटॉनांक (पु.)

basophil
आम्लारिरागी

bast fibre
१ खोड तंतु २ अधोवाही तंतु

batch
घाणा (पु.)

batch culture
खंडित संवर्धन, घाणा संवर्धन

batch process
घाणा प्रक्रिया, खंडित प्रक्रिया

bath
(a medium as water, air or oil for regulating the temperature of anything placed in or upon it, also, the vessel containing such medium) मज्जनी (स्त्री.) cold bath, शीत मज्जनी, hot-bath, उष्ण मज्जनी, oil bath, तैल-मज्जनी, sand-bath, वालुका-मज्जनी, steam

bathchrome
वर्णोत्कर्षक (पु.)

bathochromic
वर्णोत्कर्षी

bathochromic shift
वर्णोत्कर्षी विस्थापन

batik
बाटिक (न.)

bating
बेटन (न.) (विकरद्वारा चर्मस्वच्छीकरण) (also puering)

battery
बॅटरी (स्त्री.), विजेरी संच (पु.)

Baudouin test
बाउडिन चाचणी

Baudounin's reagent
बाउडिन अभिकारक

Baume'
Baume'

bauxite
बॉक्साइट (न.) (ore)

Bayer process
बेअर प्रक्रिया

BCG
BCG  (abbr. of Bacillus Calmette-Gue'rin)

BD-cellulose
BD-सेल्युलोज (न.)

bead test
मणी चाचणी

beaker
चंचुपात्र (न.)

beam reduction
किरण लघूकरण

beam splitter
किरण विभाजक

beastings
चिकाचे दूध (न.) (गायीचे) (also beestings)

beat-freqency oscillator circuit
विस्पंदवारंवारता दोली परिपथ

beater
वाटणयंत्र (न.)

Beaume'
बॉमे (न.) (घनतेचे एकक) (also Baume')

Beckmann apparatus
बेकमान उपकरण

Beckmann burner
बेकमान ज्वालक

Beckmann reaction
बेकमान अभिक्रिया

Beckmann rearrangement
बेकमान पुनर्रचना

Beckmann thermometer
बेकमान तापमापी

Becquerel rays
बेक्वेरेल किरण (पु.अ.व.)

becquerelite
(ore) बेक्वेरेलाइट (पु.)

bed
संस्तर (पु.) crust

beehive-shelf
(a hallow conical or cylindrical support for gas-collecting vessels in a pneumatic trough) संरंध मंच (पु.)

beer
बीअर (स्त्री.)

Beer-Lambert's law
बीर-लॅम्बर्टचा नियम

Beer's law
बीरचा नियम

beestings
beastings

beeswax
मक्षिकामेण (न.)

beet sugar
बीट शर्करा

behaviour
वर्तन (न.)

BEI
BEI  (abbr. of butanol-extractable iodine)

Beilstein test
बाइलस्टाइन चाचणी

bell metal
बेलमेटल (न.)

bell-jar
घंटापात्र (न.)

belladonna
बेलाडोना (पु.)

Bellier's test
बेलिअर चाचणी

Bence-Jones protein
बेन्स-जोन्स प्रोटीन

bend polymerisation
मौक्तिक बहुवारिकन (also pearl polymerisation)

bending motion
नमन हालचाल

bending vibrational mode
नमन कंपन प्रकार

Benedict reagent
बेनेडिक्ट अभिकारक

Benedict solution
बेनेडिक्ट द्रावण

Benedict test
बेनेडिक्ट चाचणी

beneficiation
संस्करण (न.)

bent bound
वक्र बंध

benzaldehyde
बेन्झाल्डिहाइड (न.)

benzanthrone reaction
बेन्झान्थोन अभिक्रिया

benzedine rearrangement
बेन्झिडाइन पुनर्रचना

benzene
बेन्झीन (न.)

benzene hexachloride
बेन्झीन हेक्झॅक्लोराइड (abbr. BHC)

benzenoid
बेन्झेनॉइड (न.)

benzenoid compounds
बेन्झेनॉइड संयुगे (न.अ.व.)

benzhydrol
बेन्झहायड्रॉल (न.)

benzidine
बेन्झिजडाइन (न.)

benzidine test
बेन्झिडाइन चाचणी

benzil
बेन्झिल (न.)

benzilic acid
बेन्झिलिक आम्ल

benzilic acid rearrangement
बेन्झिलिक आम्ल पुनर्रचना

benzine
बेन्झाइन (न.)

benzocaine
बेन्झोकेन (न.)

benzofuran
बेन्झोफ्युरन (न.)

benzoic acid
बेन्झोइक आम्ल

benzoin
बेन्झॉइन (न.)

benzoin condensation
बेन्झॉइन संघनन

benzoin reaction
बेन्झॉइन अभिक्रिया

benzol
बेन्झोल (न.)

benzophenone
बेन्झोफेनोन (न.)

benzopyrazole
बेन्झोपायरॅझोल (न.) (also isoindazole)

benzoquinone
बेन्झोक्विनोन (न.)

benzoxy group
बेन्झॉक्सि गट

benzoyl group
बेन्झॉइल गट

benzoylation
बेन्झिलन (न.)

benzyl group
बेन्झिल गट

benzylation
बेन्झिलन (न.)

benzylidene
बेन्झिलिडीन (न.)

Bergius process
बर्गिअस प्रक्रिया (कोळशाचे हायड्रोजनन) (hydrogeneration of coal)

beriberi
बेरीबेरी (पु.)

berillium (Be)
बेरिलिअम (Be) (न.) (also referred to as glucinum)

Berkefeld filter
बर्केफेल्डची गाळणी

berkelium (Bk)
बर्केलिअम (Bk) (न.)

Berlin blue
बर्लिन ब्लू, बर्लिन निळा

Berthelot equation
बर्थेलॉट समीकरण

beryl
बेरिल (न.)

Bessemer acid process
बेसेमर आम्ल प्रक्रिया

Bessemer converter
बेसेमर रूपांतरित्र

Bessemer process
बेसेमर प्रक्रिया

beta
१ (symbol beta or B) बीटा (पु.) २ (as, beta particle) बीटा कण (पु.) ३ (as, beta ray) बीटा किरण (पु.)

beta amylase
बीटा अमायलेज, शर्करादायी अमायलेज (also saccharogenic amylase)

beta carotene
बीटा कॅरोटीन

beta cellulose
बीटा सेल्युलोज

beta chain
बीटा शृंखला

beta galactosidase
बीटा गॅलॅक्टोसायडेज

beta ionone
बीटा आयोनोन

beta keratin
बीटा केरॅटिन

beta lipoprotein
बीटा लिपोप्रोटीन, बीटा मेदप्रथिन

beta oxidation
बीटा ऑक्सीडन

beta particle
बीटा कण

beta rays
बीटा किरण (पु.अ.व.)

beta-naphthol
बीटानॅफ्थॉल (न.)

beta-ray detector
बीटा किरण संसूचक

beta-vale
बीटा-मूल्य (न.)

betaine
बीटेन (न.)

betatron
बीटाट्रॉन (पु.)

betel
१ विडा (पु.) २ (as, betel leaf) विड्याचे पान (न.)

betel-nut
सुपारी (स्त्री.)

Bettendorf test
बेटेन्डॉर्फ चाचणी

betweenness
अंतरत्व (न.) region

BHC
BHC bi- di- (abbr. of benzene hexachloride)

biaryls
बायऍरिले (न.अ.व.)

biaxal
द्विअक्षीय, द्विअक्ष- (also biaxial)

bicarbonate
बायकार्बोनेट (न.)

bicyclic
द्विचक्रीय, द्विचक्री, द्विवलयी (also dicyclic)

bicyclo hydrocarbon
द्विवलयी हायड्रोकार्बन

bifunctional compounds
द्विक्रियागटी संयुगे (न.अ.व.)

bilateral
द्विपार्श्व-, द्विपार्श्वीय, द्विपार्श्विक

bilateral slit
द्विपार्श्विक रेखाछिद्र

bile
पित्त (न.)

bile acid
पित्ताम्ल (न.)

bile pigment
पित्तवर्णक (पु.)

bile salt
पित्त क्षार

bilirubin
बिलिरूबिन (न.)

bimetal
द्विधातु

bimetallic
द्विधातुक (composed of two different metals)

bimetallic electrode system
द्विधातुक इलेक्ट्रोड पद्धति

bimoleclar
द्विरेणु, द्विरेण्वीय

bimoleclar reaction
द्विरेणु अभिक्रिया, द्विरेण्वीय अभिक्रिया

binary
द्विअंगी, द्विक single binary complex mechnism (also called ping pong mechanism) दुहेरी जटिल क्रियाविधि

binary compound
द्विअंगी संयुग, द्विमूलद्रव्यी संयुग

binary fission
द्विविभाजन (न.), द्विखंडन (न.)

binary magma
द्विअंगी मिश्रण

binary system
द्विअंगी प्रणाली

binding assay
बद्धता आमापन

binding electron
बंधी इलेक्ट्रॉन

binding energy
बंधनकारी ऊर्जा, बंधन ऊर्जा

binding force
बंधनबल (न.), बंधनकारी बल

bio
जैव, जीव-

bio-geo-chemistry
जीव-भू-रसायनशास्त्र (न.)

bio-osmosis
जीव-परासरण (न.), जीवभौतिकी (स्त्री.)

bioallay
जीवनिकष मूल्यन (न.), जैविक आमापन (न.)

bioanalysis
जैव विश्लेषण (न.)

biocatalyst
जैव-उत्प्रेरक (न.)

biochemical
जीवरासायनिक

biochemical genetics
जीवरासायनिक आनुवंशिकी, जीवरासायनिक अनुवंशशास्त्र (also called molecular genetics)

biochemical oxygen demend)
जीवरासायनिक ऑक्सिजनची गरज

biochemical reaction
जीवरासायनिक अभिक्रिया

biochemistry
जीवरसायनशास्त्र (न.)

biocolloid
जैवकलिल (न.)

biodegradable
जैवापघटनीय

biogenesis
जीवजनन (न.)

biolminescence
जीवदीप्ति (स्त्री.)

biological assay
जीवशास्त्रीय निकष मूल्यन

biological chemistry
जैव रसायनशास्त्र

biological oxygen demand
प्रथिन पोषण मूल्यांक (abbr. BOD) (also nutritional value or protein value)

biomechanics
जीवयांत्रिकी (न.)

biometry
जीवमिति (स्त्री.) (statistical methods applied to biological problems)

biomolecule
जीवरेणु (स्त्री.)

biomonomer
जैव एकवारिक (पु.)

biopolymer
जीव बहुवारिक (पु.)

biosphere
जीवावरण (न.)

biosynthesis
जीवसंश्लेषण (न.), जैविक संश्लेषण (न.)

biotic
जीवीय, जीविक, जीव-, जैव

biotin
बायोटीन (न.) (also called vitamin H)

biotoxin
बायोटॉक्सिन (न.), जीवविष (न.)

biphenyl
बायफेनिल (न.) (also called diphenyl)

biphenyl derivatives
बायफेनिल साधिते (न.अ.व.)

birea
बाययुरिया (न.)

birefrigence
१ अपवर्तनांतर (न.) २ द्विअपवर्तिता (स्त्री.), द्विअपवर्तन (न.)

biret
बाययुरेट (न.) (also called allphanamide)

Birkeland-Eyde process
बर्केलॅन्ड-आइड प्रक्रिया

birotation
द्विघूर्णन (न.)

bis
द्वि-, बिस-

bisazo
बिस्ऍझो (also called bisdiazo)

bisdiazo
बिस्-डायऍझो (also called bisazo)

bislfite
बायसल्फाइट

bismal
बिस्मल (न.)

Bismarck brown
बिस्मार्क बाऊन

bismuth (Bi)
बिस्मथ (Bi) (न.)

bismuthic
बिस्मथिक

bismuthide
बिस्मथाइड (न.)

bismuthine
बिस्मथाइन (न.)

bismuthinite
बिस्मथिनाइट (न.)

bismuthite
बिस्मथाइट (न.)

bismuthous
बिस्मथोअस

bismuthyl
बिस्मथिल

bisulfate
बायसल्फेट (न.)

bitartrate
बायटार्ट्रेट (न.)

bitmen
बिटुमेन (न.)

bitter principle
औषधातील कडू तत्त्व

bittern
लवणशेष द्रावण (न.)

bituminous
बिटुमेनी

bituminous coal
बिटुमेन कोळसा

biurate
बाययुरेट (पु.) (युरिक आम्लाचा क्षार) (an acidic salt of uric acid)

biuret reaction
बाययुरेट अभिक्रिया

bivalency
द्विसंयुजा (स्त्री.) (quality or state of being bivalent)

bivalent
द्विसंयुज

bivariant
द्विचल (capable of twofold variation)

bivinyl
बायव्हिनिल (न.)

blackbody radiation
कृष्ण प्रारण (also full radiation or total radiation)

Blanc chlotomethylation reaction
ब्लँकची क्लोरोमेथिलन अभिक्रिया

Blanc reaction
ब्लँक अभिक्रिया

blanching
अर्धपक्वन (न.), अल्प पक्वन (न.)

blancophore
ब्लँकोफोर (न.)

bland diet
सौम्य आहार

blank determination
नमुनारहित निर्धारण, नमुनारहित निश्चितीकरण

blank experiment
नियंत्रक प्रयोग, आधारभूत प्रयोग (also control experiment)

blank reading
अभिक्रियापूर्व वाचनांक, आधारभूत वाचनांक, नमुनारहित वाचनांक

blank sample
आधारभूत नमुना, विश्लेषणीयरहित नमुना, विश्लेष्यरहित नमुना

blank test
नमुनारहित चाचणी

blank titration
अभिक्रियापूर्व अनुमापन, नमुनारहित अनुमापन

blast
१ सुरूंग (पु.) २ झोत (पु.) ३ उत्स्फोट (पु.) explosion v.t. १ सुरूंग लावून फोडणे २ उत्स्फोट करणे

blast burner
झोत ज्वालक (also blast lamp)

blast cell
जनक पेशी

blast furnace
झोत भट्टी

blast lamp
blast burner

blasting
उत्स्फोटन (न.)

Blau gas
ब्लाऊ गॅस

Blaze angle
ब्लेझ कोन

ble
नील, निळा green, हरित, हिरवा, indigo, आकाशी अस्मानी, infrared, अवरक्त, orange, नारिंगी, red, रक्त, लाल, तांबडा, ultraviolet, जंबुलातीत, पराजंबु, violet, जंबु, जांभळा, yellow, पीत, पिवळा

bleach
१ विरंजन (न.) २ विरंजक पदार्थ (पु.) v.t.i.- चे विरंजन करणे, विरंजित करणे, विरंजित होणे

bleaching
विरंजन (न.) adj. विरंजक

bleaching powder
विरंजक चूर्ण

blend
ब्लेंड (न.), मिश्रण (न.)

blister copper
पुळीदार तांबे (metalic copper of a black blistered surface)

blister-steel
पुळीदार पोलाद (न.)

block polymer
गट बहुवारिक

blocking
अवरोध (पु.), अवरोधन (न.), अवरोधी (पु.), रोधीकारक (पु.)

blocking filter
रोधी प्रकाश-निस्यंदक

blood cell
रक्तपेशी (स्त्री.)

blood clot
रक्ताची गुठळी

blood clotting
रक्ताची गुठळी बनणे, रक्ताचे साकळण

blood count
रक्तपेशीगणन (न.)

blood group
रक्त गट

blood group antigen
रक्त गट प्रतिजन

blood group system
रक्त गट पद्धति

blood grouping
रक्ताचे वर्गीकरण

blood plasma
रक्त जीवद्रव्य, रक्त प्लाझ्मा

blood platelet
रक्तबिंबिका (स्त्री.), रक्तबिंबाणु (पु.)

blood serum
रक्त सीरम

blood sugar
रक्त शर्करा

blood typing
रक्तगट निर्धारण

blood urea nitrogen
रक्तीय युरिआ नायट्रोजन (abbr. BUN)

blood-brain barrier
रक्त-मस्तिष्क रोध (also called blood cerebrospinal fluid barrier)

blood-cerebrospinal fluid barrier
रक्त-प्रमस्तिष्कमेरूद्रायु रोध (also called blood-brain barrier)

blow
फुंकणे

blow moulding
फुंग रूपण

blowing agent
स्पंजनकारक (पु.)

blowpipe
फुंकनळी (स्त्री.)

blowpipe
फुंकनळी (स्त्री.)

blowpipe test
फुंकनळी चाचणी

blue litmus
निळा लिटमस

blue value
नील मूल्य

blue vitriol
मोरचूद (न.) (कॉपर सल्फेट) (copper sulphate)

blunder
घोडचूक (स्त्री.) error

BMR
BMR  (abbr. of basal metabolic rate)

boat
नौकाकृति मूस (स्त्री.)

boat conformation
नौकारूप समाविन्यास

BOD
१ (abbr. of biochemical oxygen demand) BOD २ (abbr. of biological oxygen demand) BOD

Bohn-Schmidt reaction
बोन-श्मिट अभिक्रिया

Bohr effect
बोहर परिणाम

Bohr magneton
बोहर मॅग्नेटोन

Bohr theory of atom
बोहरचा अणु सिद्धांत

Bohr-Sommerfield theory
बोहर-सॉमरफिल्ड सिद्धांत

boil
उत्कलन करणे, उकळवणे, उत्कलन होणे, उकळणे

boiled oil
(अळशीचे) तेल, तापसंस्कारित (जवसाचे) तेल

boiler
१ उत्कलनित्र (न.), उकळणी (स्त्री.) २ (as, in engines) बॉयलर (पु.) ३ बाष्पित्र (न.), वाफ जनित्र (न.)

boiling
१ (heat) उत्कलन (न.) २ (also stewing) मंद शिजवणे (न.), adj. उत्कली, उत्कलन-, उकळता, उकळणारा bubbling, बुद्बुदन, ebullition, उत्क्वथन, effervescence, प्रबुद्बुदन

boiling point
उत्कलनांक (पु.)

boiling range
उत्कलन कक्षा

boiling tube
उत्कलन नलिका

bolometer
बोलोमीटर (पु.)

Boltzmann distribution
बोल्ट्झ्मन वितरण

Boltzmann's constant
बोल्ट्झ्मन स्थिरांक

Boltzmann's equation
बोल्ट्झ्मन समीकरण

Boltzmann's law
बोल्ट्झ्मनचा नियम

bombard
भडिमार करणे, वर्षाव करणे

bombardment
भडीमार (पु.), वर्षाव (पु.), मारा करणे (न.)

bombyx mori
बॉम्बिक्स मोरी (एक प्रकारचा रेशमाचा किडा)

bond
बंध (पु.) alpha bond, आल्फा बंध, axial bond, अक्षीय बंध, bent bond, वक्र बंध, co-ordinate bond semipolar bond, सहबद्ध बंध, covalent bond, सहसंयुज बंध, delta bond, डेल्टा बंध, doble bond, द्विबंध, equatorial bond, विषुववृत्तीय बंध, hydrogen bond,

bond angle
बंध कोन

bond angle strain
बंध कोनीय ताण

bond dipole
बंध द्विधुव

bond dissociation energy
बंध विचरण ऊर्जा

bond distance
बंधांतर (न.) (also called bond length)

bond energy
बंध ऊर्जा

bond formation
बंध निर्मिती, बंध घडण

bond length
बंधलांबी (स्त्री.) (also called bond distance)

bond moment
बंध आघूर्ण

bond order
बंध कोटि

bond radius
बंध त्रिज्या

bond strength
बंध सामर्थ्य

bond stretching
बंध प्रतानन

bond type
बंध प्रकार

bondary sedimentation
सीमा अवसादन

bonded fibre
बंधित तंतु

bonding
बंधी (पु.), बंधन (न.), बंध (पु.) adj. बंधक

bonding electron
बंधक इलेक्ट्रॉन

bonding orbital
बंधी कक्षक

bone
अस्थि (स्त्री.) हाड (न.)

bone charcoal
अस्थिज कोळसा

bone-ash
अस्थिरक्षा (स्त्री.)

bone-oil
अस्थितेल (न.)

boost
वर्धन करणे

booster dose
अनुवर्धी मात्रा, अनुवर्धी डोस

booster response
अनुवर्धी प्रतिसाद

boosting
वर्धन (न.)

borane
बोरेन (न.)

borate
बोरेट (न.)

borax
बोरॅक्स (पु.), टाकणखार (पु.), सवागी (स्त्री.)

borax bend test
बोरॅक्स मणि चाचणी

Bordeaus mixture
बोर्डो मिश्रण Bot. (a fungicide)

boric acid
बोरिक ऍसिड, बोरिक आम्ल

boric oxide
बोरिक ऑक्साइड

boride
बोराइड (न.)

Born-Harber cycle
बॉर्न-हाबर चक्र

Borneo camphor
बोर्निओ कापूर (d-बोर्निओल) (d-borneol)

borneol
बोर्निओल (न.)

bornyl
बोर्निल (न.)

boron (B)
बोरॉन (B) (न.)

borosilicate
बोरोसिलिकेट (न.)

borosilicate glass
बोरोसिलिकेट काच

boss head
स्थापक (न.), बॉस हेड

botulism
बोट्युलिनी विषबाधा (स्त्री.)

boundary potential
सीमा विभव

bovine
गोजातीय

bovine plasma albumin
गोजातीय प्लाझ्मा अल्ब्युमिन (abbr. BPA)

bovine serum albumin
गोजातीय रक्तद्रव्य अल्ब्युमिन (abbr. BSA)

BPA
BPA  (abbr. of bovine plasma albumin)

Brackett series
बॅकेट श्रेणी

brackish
मचूळ

Bradshaw test
बॅडशॉ चाचणी

bradycardia
ह्रद्मंदता (स्त्री.)

bradykinin
बॅडिकायनिन (न.) (also called kallidin II)

bradyphagia
मंदभक्षण (न.)

Bragg angle
बॅग कोन

Bragg's equation
बॅगचे समीकरण

Bragg's law
बॅगचा नियम

Bragg's method
बॅगची पद्धती

bran
कोंडा (पु.), भुसा (पु.)

branched
सशाख, शाखित

branched chain
सशाख शृंखला

branched chain polymer
सशाख शृंखला बहुवारिक

branched compound
सशाख संयुग

branched fatty acid
शाखित मेदाम्ल

branched metabolic pathway
शाखित चयापचय मार्ग

branched molecules
सशाख रेशू (पु.अ.व.)

branched polymer
सशाख बहुवारिक

branching enzyme
शाखाकारी विकर, शाखाकारी एन्झाइम

brass
पितळ (न.)

braunite
बाउनाइट (न.)

Bravais lattice
बॅव्हॅस जालक

braze
पिझाळणे (पितळेने झाळणे)

bread
१ भाकर (स्त्री.) २ पाव (पु.)

break point
विच्छेद बिंदु, खंडन बिंदु

breakdown voltage
भंजी व्होल्टता

breaking elongation
भारभंजी दीर्घन

breaking length
भारभंजी लांबी

breaking strength
भारभंजी सामर्थ्य

bremsstrahlung
बेमस्ट्रॉलंग (न.) (beta किरणरोधोत्पन्न प्रारण) (radiation produced when beta rays stopped)

brewer's yeast
कलाल किण्व, आसवनी किण्व, ब्र्यूअर यीस्ट

brewing
मद्यीकरण (न.)

brick
वीट (स्त्री.)

bridge
१ सेतु (पु.) २ पूल (पु.)

bridge element
सेतु मूलद्रव्य

bridge intermediates
सेतुयुक्त माध्यमिक द्रव्ये (न.अ.व.)

Briggs-Haldane equation
बिग्ज-हाल्डेन समीकरण

brightness meter
द्युतिमापी (पु.)

brigtness
द्युति (स्त्री.), दीप्तता (स्त्री.) brilliance, द्युति, चमक, fluorescence, प्रतिदीप्ति, iridescence, दीप्ति, lustre, तेज, phosphorescence, स्फुरदीप्ति, thermoluminescence, तापानुदीप्ति

brilliance
द्युति (स्त्री.), चमक (स्त्री.) brightness

brimstone
गंधककाडी (स्त्री.), सल्फर (न.)

Brin process
बिन प्रक्रिया

brine
मिठवणी (स्त्री.), समुद्रोदक (न.)

briquet
इष्टिका (स्त्री.)

brisling
छोटे हेरिंग (न.)

britannia metal
बिटानिआ धातु, बिटानिआ मेटल

Britis gum
बिटिश गम (dextrin)

British termal unit
बिटिश औष्णिक एकक (abbr. BTU)

brittle
ठिसूळ

brix
शर्करा प्रमाण सारणी (स्त्री.)

Brix hydrometer
बिक्स हायड्रोमीटर, बिक्स तरकाटा

broad spectrum
विशाल प्रभावव्याप्ति

broad-band nmr spectrometer
रूंद-पट्ट एनएमआर पंक्तिमापी

Brodie's solution
बॉडीचे द्रावण

brom
बोम- (also called bromo)

bromacetanilide
बोम-ऍसिटॅनिलाइड (न.)

bromal
बोमल (न.)

bromate
बोमेट (न.)

bromcresol green
बोमक्रेसॉल ग्रीन, बोमक्रेसॉल हिरवा

bromide
बोमाइड (न.)

bromination
बोमीनन (न.)

bromination reaction
बोमीनन अभिक्रिया, बोमीनीकरण अभिक्रिया

bromine (Br)
बोमीन (Br) (न.)

bromite
बोमाइट (न.)

bromo
बोमो (also called brom-)

bromocresol green
बोमोक्रेसॉल हिरवा बोमोक्रेसॉल ग्रीन

bromometry
बोमोमिति (स्त्री.), बोमीनमिति (स्त्री.)

bromophenol blue
बोमोफेनॉल निळा

bromothymol blue
बोमोथायमॉल निळा

Bronsted acid
बॉन्स्टेड आम्ल

Bronsted base
बॉन्स्टेड आम्लारि

Bronsted-Lowry concept
बॉन्स्टेड-लॉरी संकल्पना

Bronsted-Lowry theory
बॉन्स्टेड-लॉरी सिद्धांत

bronze
बॉझ (न.)

bronzed diabetes
अतिलोह मधुमेह, लोहसंचयजन्य मधुमेह

brown ring test
तपकिरी वलय चाचणी

Brownian movement
बाउनी हालचाल (also Brownian motion) (a peculiar random vibratory movement exibited by the microscopic particles of both organic and inorganic substances when suspended in water or other fluids)

browning
बभ्रूकरण (न.), पिंगलन (न.), भुरकटपणा (पु.)

browning reaction
तपकिरी रंगदायी अभिक्रिया (also called Maillard reaction)

brucine
बुसीन (न.)

brush
बश (पु.)

Brussels nomenclature
बुसेल्स नामपद्धति

BSA
BSA  (abbr. of bovine serum albumin)

BTU
BTU  (abbr. of Britis thermal unit)

bubble
बुडबुडा (पु.), बुद्बुद (पु.) v.t.i. बुद्बुदन करणे, बुद्बुदन होणे

bubble chamber
बुद्बुद कक्ष

bubble tower
बुद्बुद मनोरा

bubbling
बुद्बुदन (न.) boiling

Bucerer reaction
बुकरर अभिक्रिया

Buchner funnel
बुकनर नरसाळे

budding
मुकुलन (न.)

buffer
उभयरोधी (पु.), बफर (पु.)

buffer capacity
उभयरोधी क्षमता, बफर क्षमता

buffer solution
उभयरोधी द्रावण, बफर द्रावण

buffer value
उभयरोधी मूल्य

bulb
फुगा (पु.)

bulk
आयतन (न.)

bulk polymerisation
mass polymerisation

bulky
१ स्थूल २ अवजड

BUN
BUN  (abbr. of blood urea nitrogen)

Bundesmann test
बुंडैस्मान चाचणी

Bunsen monochromator
बुनसेन एकवर्णक

Bunsen valve
बुनसेन झडप

buoyancy
प्लावकता (स्त्री.), उद्धरणशक्ति (स्त्री.)

buoyancy factor
प्लावकता घटक

buoyant density
प्लावी घनता

burette
ब्युरेट (स्त्री.), मोजनळी (स्त्री.)

burette electrode
मोजनळी इलेक्ट्रोड, ब्युरेट इलेक्ट्रोड

burner
ज्वालक (पु.)

burning
ज्वलन (न.)

burning test
ज्वलन चाचणी

burning velocity
ज्वलन वेग

burnishing
चकाकी आणणे (न.)

burst
प्रस्फोट (पु.) explosion

busbar
बसबार (न.)

bushel
बुशेल (न.) (एक परिमाण)

butadiene
ब्युटाडाइन (न.)

butanol-extractable iodine
ब्युटेनॉल-निष्कर्षणीय आयोडीन (abbr. BET)

butenyl
ब्युटेनिल (न.)

butiric fermentation
ब्युटिरिक किण्वन

butter
लोणी (न.)

buttermilk
ताक (न.)

butyl
ब्युटिल

butyl rubber
ब्युटिल रबर

butyrometer
ब्युटिरोमीटर (न.), स्निग्धांशमापी (पु.)

butyrophenone
ब्युटिरोफेनोन (न.)

butyryl
ब्युटिरिल

by-product
उपौत्पाद (पु.)