रसायनशास्त्र

Home » रसायनशास्त्र

रसायनशास्त्र

All | A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z
There are currently 663 names in this directory beginning with the letter D.
D
D (ड्युटेरिअम ) (हायड्रोजनचा वस्तुमानांक २ असलेला समस्थानिक) (symbol for deuterium, the hydrogen isotope of mass 2 H2)

d and I isomerism
d व I समसूत्रता

D and L isomerism
D व L समसूत्रता

D line
'डी' रेखा

d-
d- (abbr. of dextro)

D-fructose
D-फुक्टोज (न.) (also called levulose)

dalton
डाल्टन (न.) (वजनाचे परिमाण) (१ डाल्टन १.६५ X १०-२४ gm) (a unit of mass, 1/16 of the mass of an oxygen atom)

dalton's law
डाल्टनचा नियम

Dalton's law of partial pressure
डाल्टनचा आंशिक दाबाचा नियम

damp
१ ओलसर २ दमट, सर्व n. दमटपणा (पु.) v.t.i. १ -चे सवमंदन करणे, अवमंदित करणे, अवमंदित होणे २ ओलसर करणे

damped balance
अवमंदित तुला

damping
अवमंदन (न.)

damping of balance
तुला अवमंदन

Daniell cell
डॅनिअल घट (डॅनिअल विद्युत घट)

Danielli-Davson Robertson model
डॅनिअली-डॅव्हसन-रॉबर्टसन प्रतिकृति

dansylation
डॅन्सिलन (न.), डॅन्सिलीकरण (न.)

dark adaptation
अंधार अनुकूलन, अंधःकार अनुकूलन

dark current
अदीप्त धारा

dark reaction
कृष्ण अभिक्रिया (a chemical reaction in the absence of light as contrasted with a photochemical reaction)

dark reactivation
डार्झेनचे संघनन

dark-field microscope
कृष्णक्षेत्री सूक्ष्मदर्शी

data
१ दत्त (न.), पक्ष (पु.) २ आधारसामग्री (स्त्री.)

dative bond
दाता-बंध (पु.)

DBD process
DBD प्रक्रिया (abbr. of dry balancing dry process)

DDT
DDT  (abbr. of p, p'-dichloro-2, 2-diphenyl 1-1, 1, 1-trichloroethane)

de Broglie wave equation
डी बॉग्ली तरंग समीकरण

deacetylation
विऍसिटिलीकरण (न.)

deacidification
निराम्लीकरण (न.)

deactivation
निस्सक्रियण (न.)

deacylase
डीऍसिलेज (न.)

deacylated tRNA
विऍसिलित tRNA

deacylation
विऍसिलीकरण (न.), विऍसिलन (न.)

dead stop end point
विरामी अंत्य बिंदु

dead stop titration
विरामी अनुमापन

dead time
रूद्ध काल

dead volume
रूद्ध आकारमान

DEAE-cellulose
DEAE-सेफॅडेक्स (abbr. of O-(diethylaminoethyl)-cellulose)

deamidising enzyme
निर्ऍमिनीकारी विकर

deamination
निर्ऍमिनीकरण (न.)

debenzylation
विबेन्झिलन (न.)

deBorglie matter waves
डी बॉग्ली वस्तु तरंग (पु.अ.व.)

debranching enzyme
शाखाछेदी विकर, शाखाछेदी एन्झाइम, निःशाखाकारी विकर, निःशाखाकारी एन्झाइम, विशाखन विकर

Debye Huckel equation
डिबाय-हकेल समीकरण

Debye Huckel theory
डिबाय हकेल सिद्धांत

Debye Huckel theory of conductivity
डिबाय-हकेल वाहकता सिद्धांत

Debye temperature
डिबाय तापमान

Debye unit
डिबाय एकक

decagram
डेकाग्रॅम (न.)

decalcification
अपकॅल्सीकरण (न.)

decameter
डेकामीटर (न.)

decant
निवळी ओतणे

decantation
निवळी ओतणे (न.), निचरण (न.)

decarbonisation
विकार्बनन (न.)

decarbonise
-चे विकार्बनन करणे, विकार्बनित करणे

decarboxylase
डीकार्बोक्सिलेज (पु.), विकार्बोक्सिली विकर (पु.)

decarboxylation
विकार्बोक्सिलन (न.), विकार्बोक्सिकरण (न.)

decay
क्षय (पु.) ऱ्हास (पु.), अपक्षय (पु.) v.t. क्षय होणे

decay cyrve
क्षय वक्र

decay period
अपक्षय काल

decay scheme
क्षय पद्धति

decigram
डेसिग्रॅम (पु.)

deciliter
डेसिलिटर (न.)

decimeter
डेसिमीटर (न.)

decimolar
डेसिमोलर

decinormal
डेसिनॉर्मल

decinormal solution
दशांश प्रसामान्य द्रावण

decolorisation
विरंजन (न.)

decolorising process
विरंजन प्रक्रिया

decompose
-चे अपघटन करणे, -चे अपघटन होणे

decomposition
अपघटन (न.) disintegration, विघटन, dissociation, विचरण, division, विभाजन, segregation, विभक्तीकरण, विलग्नन

decomposition of radical
मूलकाचे अपघटन

decomposition potential
अपघटन विभव

decomposition reaction
अपघटन अभिक्रिया

decomposition voltage
अपघटन व्होल्टता

decoupling
वियुग्मन (न.)

decrement
१ घट (स्त्री.) २ क्षय (पु.)

decrement evaluation method
घट मूल्यमापन पद्धति

decrepitate
तडतडणे

decrepitation
तडतडणे (न.)

deduction
निगमन (न.)

defecation
डेफिकेशन (न.), मलनिरास (पु.)

defect
दोष (पु.) fault

deflagrating-spoon
(उभी) जाळपळी (स्त्री.), उद्दहन पळी (स्त्री.)

deflagration
उद्दहन (न.)

deflection
विक्षेपण (न.) aberration  (also deflexion)

deflocculation
अनूर्णन (न.)

defoaming agent
फेसहारक (पु.)

deformability
विरूपणक्षमता (स्त्री.)

deformation vibrational mode
विरूपण कंपन अवस्था

defrother
फेनहारक (पु.)

degasification
वायुनिष्कासन करणे (न.)

degeneracy
१ (the existance of two or more synonym codons for a given amino acid) अपजनन (न.) २ (the existance of two or more atomic or molecular levels of equal energy, or conformational states of a molecule of equal energy) समऊर्जिता (स्त्री.)

degenerate
अपजनित होणे adj. १ अपजनित २ ऱ्हासित ३ समऊर्जा

degenerate codon
समसंकेती कोडॉन, अपजनित कोडॉन (one of several codons that codes for the same amino acid)

degenerate orbital
समऊर्जा कक्षिका (one of the two or more orbitals of equal energy)

degenerate state
१ अपजनित स्थिति २ (one of the two or more states of equal energy) समऊर्जा स्थिति

degenerate vibrational mode
समऊर्जा कंपन अवस्था (one of the two or more modes of equal energy)

degradation
विचयन (न.) २ अवक्रमण (न.)

degradation energy
विचयन ऊर्जा

degradation reaction
विचयन अभिक्रिया

degree
१ प्रमाण (न.) २ अंश (पु.) ३ कोटि (स्त्री.)

degree of dissociation
विचरणांश (पु.)

degree of freedom
मुक्ततेचे प्रमाण

degree of hardness of water
पाण्याचा दुष्फेनांक

degree of hydrolysis
जलीय अपघटन अंश

degree of ionisation
आयननाचा अंश

degree of orientation
दिशानिदेशनांश (पु.)

degree of polymerisation
बहुवारिकन कोटि

degree of reaction
विहॅलोजनीकरण अभिक्रिया, विहॅलोजनन अभिक्रिया

dehalogenation
विहॅलोजनीकरण (न.)

dehydrase
डीहायड्रेज (पु.) (also dehydratase)

dehydrate
निर्जल करणे, निर्जल होणे

dehydrated
निर्जलीकृत, निर्जलित

dehydrater
निर्जलनपात्र (न.)

dehydrating agent
निर्जलक (पु.)

dehydration
निर्जलन (न.)

dehydro-
डीहायड्रो-, निर्जलित-

dehydroetinol
डीहायड्रोरेटिनॉल (न.) (also called vitamin A2)

dehydrofreezing
शुष्कनोत्तर गोठवण (न.)

dehydrogenase
डीहायड्रोजिनेज (पु.)

dehydrogenase-type mechanism
डीहायड्रोजिनेजसदृश कार्यतंत्र

dehydrogenate
विहायड्रोजन करणे, विहायड्रोजन होणे

deionisation
demineralisation

deionised water
demineralised water

dekaliter
डिकालिटर (न.)

dekameter
डिकामीटर (न.)

delay-type ion detector
विलंबी आयन संसूचक

deletion
१ वगळणे (न.) २ लोप (पु.)

deletion hypothesis
लोप परिकल्पना

deletion mapping
लोप निर्देशन

deletion method
लोप पद्धति

deliquesce
आर्द्रविद्राव्य होणे (to dissolve and become liquid after absorbing moisture)

deliquescence
आर्द्रविद्राव्यता (स्त्री.)

deliquescent
आर्द्रविद्राव्य

deliquescent crystal
आर्द्रविद्राव्य स्फटिक

delivery flask
ग्राही पात्र

delivery tube
निकास नळी, निकास नलिका

delivery unit
निकास एकक

delocalisation
अस्थानिकीकरण (न.)

delocalised bond
स्थान असीमित बंध

delocalised electron
स्थान असीमित इलेक्ट्रॉन

delta
डेल्टा (पु.) (symbol delta)

delta bond
डेल्टा बंध

delta rays
डेल्टा किरण (पु.अ.व.)

delta scale
डेल्टा मापन श्रेणी

delustrant
चमकहारी (पु.)

demagnetisation
विचुंबकीकरण (न.), विचुंबकन (न.)

demethylation reaction
निर्मेथिलीकरण अभिक्रिया, निर्मेथिलन अभिक्रिया

demineralisation
निरायनीकरण (न.), विआयनीकरण (न.) (also deionisation)

demineralised water
निरायनित पाणी, विआयनित पाणी (also deionised water)

demineraliser
निरायनित्र (न.)

demonstration
१ प्रात्यक्षिक (न.) २ प्रयोगनिर्देशन (न.) exhibition, प्रदर्शन दाखवणे, experiment, प्रयोग, practical, प्रात्यक्षिक

demonstrator
प्रयोगनिर्देशक (सा.)

denaturant
निष्प्रकृतिकारक (पु.)

denaturation
१ निष्प्रकृतीकरण (न.) २ गुणनाशन (न.)

denatured proteins
निष्प्रकृत प्रथिने (न.अ.व.)

denatured spirit
विप्रकृत स्पिरिट

dendrite
वृक्षिका स्फटिक (न.) (as, in crystallography)

denier
डेनिअर (न.) (तंतु सूक्ष्मता गणनांक)

Denige's reagent
डेनिगचा अभिकारक

denitration
विनायट्रीयन (न.)

denitrifying bacteria
विनायट्रीकारी जीवाणू

dense
घन, घट्ट

densitometer comparator
प्रकाशीयघनता तुलनित्र

density
घनता (स्त्री.)

density gradient
घनता प्रवणता

density gradient centrifugation
घनता प्रवणता अपकेंद्रण (also rate zonal centrifugation)

density gradient sedimentation equilibrium
घनता प्रवणता आवसादन समतोल

density gradient sedimentation velocity
घनता प्रवणता अवसादन वेग

density gradient tube
घनता प्रवणता नलिका

deodorant
निर्गंधीकारक n. निर्गंधक (पु.)

deodorisation
निर्गंधीकरण (न.)

deoxidation
विऑक्सिकरण (न.)

deoxidiser
विऑक्सिकारक (पु.)

deoxidiser
विऑक्सिकारक (पु.)

deoxyadenosine
डिऑक्सिऍडिनोसिन (न.)

deoxycorticosterone
डिऑक्सिकॉर्टिकोस्टेरोन (न.) (abbr. DOC)

deoxycorticosterone acetat
डिऑक्सिकॉर्टिकोस्टेरोन ऍसिटेट (abbr. DOCA)

deoxyribonuclease
डिऑक्सिरायबोन्यूक्लिएज (पु.) (abbr. DNase)

deoxyribonuclease I
डिऑक्सिरायबोन्यूक्लिएज एक

deoxyribonucleic acid
डिऑक्सिरायबोन्यूक्लिइक आम्ल

deoxyribonucleoprotein
डिऑक्सिरायबोन्यूक्लिओप्रोटीन (न.), डिऑक्सिरायबोन्यूक्लिओप्रथिन (न.) (abbr. DNP)

deoxyribonucleoside
डिऑक्सिरायबोन्यूक्लिओसाइड (न.)

deoxyribose
डिऑक्सिरायबोज (न.)

depectinisation
पेक्टीनरहित करणे (न.), विपेक्टिनीकरण (न.)

depletion region
न्यूनता क्षेत्र

depolarisation
विधुवण (न.)

depolarisation ratio
विधुवीकरण गुणोत्तर

depolarise
विधुवण करणे

depolariser
विधुवक (पु.)

depolymerisation
विबहुवारिकन (न.)

depolymerisation reaction
विबहुवारिकन अभिक्रिया

deposit
निक्षेप (पु.), भर (स्त्री.), साका (पु.) precipitate, अवक्षेप, residue, अवशेष, scum, साय, मळी, sediment, अवसाद, गाळ, slag, धातुमळी

deposition
निक्षेपण (न.), भर (स्त्री.)

depressant
अवनमनकारी

depression
१ (as, of boiling-point) घट (स्त्री.) २ अवनमन (न.) ३ न्यूनदाब क्षेत्र (न.)

depression constant
घट स्थिरांक

depression of freezing point
गोठणांक घट

depressor
अवनमनकारी (पु.)

derivative
तज्जन्य, साधित n. १ साधित पदार्थ (पु.), अनुजात पदार्थ (पु.) २ Math.विकलज (पु.), विकलनांक (पु.)

derivative polarography
विकलज पोलॅरोग्राफी

derivative pulse polarography
विकलजन स्पंदी पोलॅरोग्राफी

derivative titration curve
विकलज अनुमापन आलेख

derive
१ साधित करणे, साधित होणे २ व्युत्पत्ति दाखवणे

derived
१ तज्जन्य, साधित २ अनुजात

derived protein
साधित प्रथिन, साधित प्रोटीन

desalting
विक्षारण (न.)

descending chromatography
अवरोही वर्णलेखन

descending development
अवरोही विकास

desensitisation
विसंवेदीकरण (न.)

desiccant
शुष्कनक (पु.)

desiccate
शुष्क करणे

desiccation
शुष्कन (न.)

desiccator
शुष्कनपात्र (न.)

desicchlora
डेसिक्लोरा (पु.), अमोनिआ शुष्कनक (पु.) (an anhydrous barium percholorate)

desilvering
विरजतन (न.)

desmoenzyme
कणीय विकर (न.)

desmolase
डेस्मोलेज (पु.)

desmotropism
डेस्मोट्रॉपिझम (न.)

desorption
विशोषण (न.) sorption

desoxy
डिसॉक्सि- डिसॉस्कि

desoxy compound
डिसॉक्सि संयुग

desoxyribonucleic acid
डिसॉक्सिरायबोन्यूक्लिइक आम्ल

destructive
भंजक, विनाशी

destructive distillation
भंजक ऊर्ध्वपातन

desulphonation
विसल्फोनीकरण (न.), विसल्फोनन (न.), विसल्फोनेशन (न.)

desulphurisation reaction
विसल्फीकरण अभिक्रिया

detach
विलग करणे, विलग होणे segregate

detectability
संसूचकता (स्त्री.)

detection
संसूचन (न.), अभिज्ञान (न.), ओळख (स्त्री.)

detection limit
अभिज्ञान मर्यादा, संसूचन मर्यादा

detector
अभिज्ञातक (सा.), अभिज्ञापक (सा.), संसूचक (सा.)

detergent
निर्मलक (पु.), प्रक्षालक (पु.), अपमार्जक (पु.) (also abstergent)

determinate
निर्धारण करणे, निश्चिती करणे adj. निर्धारी, निर्धारित, निश्चित

determinate error
निर्धारित त्रुटि

determination
निर्धारण (न.), निश्चितीकरण (न.)

deto-enol tautomerism
केटो-इनॉल चलसमघटकता

detonate
१ विस्फोटकसाधक होणे, विस्फोट करणे, विस्फोट होणे २ अधिस्फोट करणे

detonating
१ विस्फोटसाधक २ अधिस्फोटक ३ विस्फोटी

detonating explosives
अधिस्फोटके (न.अ.व.)

detonation
१ अधिस्फोट (पु.) २ विस्फोट (पु.) ३ विस्फोटन (न.) explosion

detonator
१ अधिस्फोटक (पु.) २ विस्फोटक (पु.)

detoxication
निर्विषीकरण (न.) (also detoxification

deuterium (D)
ड्युटेरिअम (D) (न.)

deuterium discharge lamp
ड्युटेरिअम विमोच दीप

deuterium oxide
ड्युटेरिअम ऑक्साइड

deuteron
ड्युटेरॉन (न.)

Devarda's alloy
डेवरदाचा संमिश्र

develop
विकास करणे, विकास होणे

developable
विकसनक्षम

developed dyes
विकसित रंजक (पु.अ.व.)

developer
विकासक (पु.)

development
१ विकसन (न.) २ विकास (पु.)

deviation
विचलन (न.) aberration

device
साधन apparatus

dew
दव (न.)

dew-point
दवांक (पु.)

Dewar flask
ड्युआर चंबू, ड्युआर पात्र (also dewar vessel)

dextran
डेक्स्ट्रान (न.)

dextrin
डेक्स्ट्रिन (न.)

dextro-
दक्षिण-, डेक्स्ट्रो- (in comb.) (abbr. d-)

dextrorotation
दक्षिणघूर्णन (न.)

dextrorotatory
दक्षिणघूर्णी, दक्षिणघूर्णनी

dextrorotatory compound
दक्षिणघूर्णी संयुग

dextrorotatory substance
दक्षिणघूर्णनी पदार्थ

dextrose
डेक्स्ट्रोज (न.)

dextrose equivalent value
डेक्स्ट्रोज सममूल्यांक

di-
द्वि mono- (also bi-) (in comb.)

diabetes
मधुमेह (पु.)

diabetes mellitus
मधुमेह (पु.), प्रमेह (पु.), डायबिटिस (पु.)

diabetese insipidus
उदकमेह (पु.), बहुमूत्रता (स्त्री.), बहुमूत्रमेह (पु.)

diacetyl
जायऍसिटिल (न.)

diacidic
द्विआम्लिक

diagnostic
निदानोपयोगी

diagnostic reaction
निदानोपयोगी अभिक्रिया

diagnostic test
निदानोपयोगी चाचणी

diagram
आरेख (पु.), आकृति (स्त्री.)

dialysed
अपोहित, व्याश्लेषित

dialyser
व्याश्लेषणपात्र (न.) व्याश्लेषक (पु.), अपोहक (पु.)

dialysing paper
व्याश्लेषक कागद, अपोहक कागद

dialysis
व्याश्लेषण (न.), अपोहन (न.) separation

diamagnetic
प्रतिचुंबकीय

diamagnetic shielding
प्रतिचुंबकीय परिरक्षण

diamagnetism
प्रतिचुंबकत्व (न.)

diameter
व्यास (पु.)

diamide
डायऍमाइड (न.)

diamine
डायामाइन (न.)

diammonium
डायामोनिअम (पु.)

diamond
हिरा (पु.)

diaphragm
पटल (पु.) crust

diaphragm pressure gauge
पटल दाब प्रमापी

diastase
डायऍस्टेज (पु.)

diastatic activity
डायऍस्टेज सक्रियता

diastereo isomer
अंशप्रतिबिंबी समसूत्री

diastereo isomerism
अंशप्रतिबिंबी समसूत्रता

diatomaceous earth support
डायॅटमीआ मृदा आधार

diatomic
द्विअण्वीय, द्विअणु-

diatomic molecule
द्विअण्वीय रेणु

diatomicity
द्विअणुता (स्त्री.)

diazine
डायऍझीन (न.)

diazo
डायऍझो-

diazo dyes
डायऍझो रंजक (पु.अ.व.)

diazo reaction
डायऍझो अभिक्रिया

diazoamino
डायऍझोऍमिनो

diazoate
डायऍझोएट (न.)

diazomethane
डायऍझोमिथेन (न.)

diazonium
डायऍझोनिअम

diazonium compounds
डायऍझोनिअम संयुगे (न.अ.व.)

diazosalt
डायऍझोक्षार (पु.)

diazosulphonate
डायऍझोसल्फोनेट (न.)

diazotate
डायऍझोटेट (न.)

diazotisation
डायऍझोकरण (न.)

diazotise
डायऍझोकृत करणे

dibasic
द्विप्रोटॉनांकी, द्विआम्लारिअंकी

dibasic compound
द्विप्रोटॉनदायी संयुग, द्विप्रोटॉनांकी संयुग

dibromo
डायबोमो-

dicarboxylic acid
डायकार्बोक्सिलिक आम्ल, द्विकार्बोक्सिलिक आम्ल

dichloric mirror
द्विवर्णदर्शी आरसा

dichloride
डायक्लोराइड (न.)

dichloro
डायक्लोरो-

dichloroethylene
डायक्लोरोइथिलिन (न.)

dichroism
१द्विवर्णता (स्त्री.) २ पराद्विवर्णता (स्त्री.), धुवणद्विवर्णता (स्त्री.) ३ प्रकाशीय विषमदेशिकता (स्त्री.)

dichromate
डायक्रोमेट (न.)

dichromate ion
डायक्रोमेट आयन

dichrome
डायक्रोम (न.)

dictysome
जालकाय (पु.), डिक्टिओकाय (पु.) (also called Golgi body)

dicyano-
डायसायनो-

dicyclic
bicyclic

didymium glass
डिडीमिअम काच

Dieckmann synthesis
डिकमन संश्लेषण

dielectric
पराविद्युत- n. पराविद्युत (पु.)

dielectric constant
पराविद्युत स्थिरांक

dielectric pro[erties
पराविद्युत गुणधर्म

Diels-Alder reaction
डीलस-आल्डर अभिक्रिया

diene
डाइन (न.) dyne  (a compound containing two double bonds)

diet
१ आहार (पु.) २ पथ्याहार (पु.)

dietary
आहारविषयक

dietetic food
पथ्याचा आहार, युक्त आहार

diethyl
डायैथिल

diethyl sulphone
डायैथिल सल्फोन

dietitian
आहारतज्ञ (सा.)

difference amplifier
भेद विवर्थक

differential
भेददर्शीस विभेदक, विभेदी, विभेदनी n. विकलक (पु.)

differential absorption
भेददर्शी अवशोषण

differential absorption analysis
भेददर्शी अवशोषण विश्लेषण

differential centrifugation
भेददर्शी अपकेंद्रण

differential counting
भेददर्शी गणन

differential detector mode
भेददर्शी संसूचक पद्धत

differential heat of solution
विभेदी विद्रावण ऊष्मा, विकलक विद्रावण-उष्मा

differential pulsed voltammetry
विभेदी स्पंद-व्होल्टतामिति

differential scanning calorimetry
भेददर्शी क्रमवीक्षण कॅलरीमिति (abbr. DSC)

differential titration
भेददर्शी अनुमापन

differentiating solvent
भेददर्शी द्रावक

differentiation
१ विभेदन (न.) २ Math. विकलन (न.)

diffraction
विवर्तन (न.)

diffraction angle
विवर्तन कोन

diffraction fringe
विवर्तन झल्लरी

diffraction grating
विवर्तन जाल

diffuse reflectance
विसरित परावर्तकता

diffusion
विसरण (न.)

diffusion coefficient
विसरण गुणांक

diffusion constant
विसरण स्थिरांक

diffusion current
विसरण धारा

diffusion enrichment
विसरण समृद्धन

diffusion law
विसरण नियम

diffusion layer
विसरण स्तर

diffusion of gases
वायूंचे विसरण

diffusion potential
विसरण विभव

diffusion-current constant
विसरण-धारा स्थिरांक

digester
पाचित्र (न.)

digestibility
१ पचनक्षमता (स्त्री.) २ पाच्यता (स्त्री.)

digestion
पाचन (न.), पचन (न.)

digestion of precipitate
अवक्षेप स्कंदन

digestive enzyme
पाचक विकर

digestive juice
पाचक रस

digestive system
पचन संस्था

digestive track
पचन मार्ग

digital integrator
अंकीय संकलक

digitonin
डिजिटोनिन (न.)

dihedral angle
द्वितल कोन

dihydrate
डायहायड्रेट (न.)

dihydric
डायहायड्रिक

dihydro-
डायहायड्रो

dihydrofolicacid (FH2)
डायहायड्रोफोलिक आम्ल

dihydroxy-
डायहायड्रॉक्सि- (in comb)

diidotyrosine
डायआयोडोटारोसिन (न.)

diiodo
डायआयोडो-

diketo-
डायकिटो- (in comb.)

diluent
विरलकारक, विरलकारी, असंहतनकारक, असंहतनकारी

dilute
विरल, असंहत v.t. विरल करणे, असंहत करणे

dilute acid
असंहत आम्ल

dilute solution
असंहत द्रावण, विरल द्रावण

diluted
विरलित, असंहत

dilution
१ विरलन (न.) २ (state of being diluted) विरलता (स्त्री.) ३ असंहतन (न.)

dilution correction
असंहतन दुरूस्ती

dilution law
असंहतन नियम

dilution quenching
असंहतन शमन

dilution value
असंहतन सूल्य

dimension
१ परिमाण (न.) २ घात (पु.) ३ मिति (स्त्री.) magnitude

dimensional stability
आकार स्थिरता

dimer
द्विवारिक (न.) monomer

dimeric
द्विवारिक-

dimerisation
द्विवारिकन (न.)

dimerism
द्विवारिकता (स्त्री.)

dimethoxy-
डायमेथॉक्सि- (in comb.)

dimethyl sulphone
डायमेथील सल्फोन

dimethyl terephthalate
डायमेथील टेरेफ्थॅलेट

dimethyl-
डायमेथील-

dimethylformamide
डायमेथीलफॉर्मामाइड (न.)

dimethylglyoxime
डायमेथीलग्लायॉक्झाइम (न.)

dimorphism
द्विरूपता (स्त्री.) polymorphism

dimorphous
द्विरूप-

dinitro-
डायनायट्रो- (in comb.)

dinitrofluorobenzene
डायनायट्रोफ्लुरोबेन्झीन (न.) (abbr. DNFB)

diode
डायोड (पु.)

dioxide
डायॉक्साइड (न.)

dipeptide
डायपेप्टाइड (न.)

diphenyl
डायफेनिल (न.) (also called biphenyl)

diphenylamine
डायफेनिलामाइन (न.)

diphenylamine reaction
डायफेनिलामाइन अभिक्रिया (also called Dische reaction)

diphenylmethane dyes
डायफेनिलमिथेन रंजक (पु.अ.व.)

diphosphoribulose carboxylase
डायस्फोरिब्युलोज कार्बोक्लिलेज

dipolar ion
द्विधुवीय आयन

dipole
द्वि-अग्र (न.), द्विधुव (पु.)

dipole association
द्विधुव सहचरण

dipole attraction
द्विधुव आकर्षण

dipole moment
द्विधुव आघूर्ण

dipsa
तृष्णा (स्त्री.)

dipsia
तृष्णाविकार (पु.)

direct
१ सरळ, सरल, थेट २ प्रत्यक्ष ३ दिष्ट

direct azo dyes
प्रत्यक्ष ऍझो रंजक (पु.अ.व.)

direct conductance measurement
प्रत्यक्ष प्रवहन मापन

direct current
दिष्ट धारा

direct dye
प्रत्यक्ष रंजक, स्वयं रंजक, आसक्त रंजक (also substantive dye)

direct potentiometric measyrement
प्रत्यक्ष विभवमितीय मापन

direct reading spectrograh
प्रत्यक्ष वाचन पंक्तिलेखी, प्रत्यक्ष वाचन स्पेक्टोग्राफ

direct reading spectrophotometer
प्रत्यक्ष वाचन पंक्तिअनुदीप्तिमापी

direct S-ray method
प्रत्यक्ष क्ष-किरण पद्धति, प्रत्यक्ष एक्स-किरण पद्धति

direct titration
प्रत्यक्ष अनुमापन

directive effect
निदेशी परिणाम

disassociation
विचरण (न.)

disc
१ चकती (स्त्री.), तबकडी (स्त्री.) २ बिंब (न.) (also disk)

disc pulveriser
तळी चूर्णिका

disc technique
चकती तंत्र, तबकडी तंत्र

disccharide
डायसॅकराइड (न.)

discharge
१ विप्रभार (पु.), विमोच (पु.) २ (of gases, etc.) विसर्जन (न.) v.t.i. विप्रभारित करणे, विप्रभारित होणे

discharge lamp
विमोच दीप

discharge of dyes
रंजक विमोचन

discharge potential
विप्रभार विभव

discharge tube
१ विमोचन नलिका, मोचन नलिका, २ विद्युतमोचन नलिका

discharging
१ विप्रभारण (न.) २ विमोचन (न.)

Dische reaction
डिशे अभिक्रिया (also called diphenylamine reaction)

discontinuous phase
असंतत प्रावस्था

discontinuous spectrum
१ खंडित वर्णपंक्ति २ असंतत वर्णपंक्ति

discriminator
१ विवेचक (पु.) २ विभेदक (पु.)

disease
रोग (पु.), विकार (पु.)

disinfectant
जंतुनाशक (पु.)

disintegration
विघटन (न.) decomposition

disjunction
विसंधीयन (न.) separation

disk
disc

disk
disc

dislocation
१ विस्थानन (न.) २ (as, in solid state chemistry) रेखीय विस्थानन (न.) separation

dislocation
१ विस्थानन (न.) २ (as, in solid state chemistry) रेखीय विस्थानन (न.) separation

disperse
अपस्करण करणे, अपस्कृत होणे

disperse agent
अपस्कारक (पु.)

disperse dye
अपस्कारित रंजक

disperse phase
अपस्करण प्रावस्था

dispersed
अपस्कृत

dispersed azo dyes
अपस्कृत ऍझो रंजक (पु.अ.व.)

dispersing device
अपस्करण साधन

dispersion
अपस्करण (न.)

dispersion forces
अपस्करण बले (न.अ.व.)

dispersion medium
अपस्करण माध्यम

dispersion phase
अपस्करण प्रावस्था

dispersion polymerisation
अपस्करण बहुवारिकन

dispersion radiation
प्रारण अपस्करण

dispersive power
अपस्करण शक्ति

displacement
विस्थापन (न.) replacement, प्रतिस्थापन, substitution, प्रतियोजन

displacement cell
विस्थापन घट

displacement chromatography
विस्थापन वर्णलेखन

displacement law
विस्थापन नियम

displacement of equilibrium
समतोलाचे विस्थापन

displacement reaction
विस्थापन अभिक्रिया

displacement series
विस्थापन श्रेणी

displacement titration
विस्थापन अनुमापन

disproportionation reaction
असमरूपांतरण अभिक्रिया

dissection
विच्छेदन (न.) separation

dissipation of energy
ऊर्जा अपाकरण

dissociate
-चे विचरण करणे, -चे विचरण होणे

dissociation
विचरण (न.) decomposition, electrolytic dissociation, विद्युत अपघटनी विचरण, photolytic dissociation, प्रकाशापघटनी विचरण, thermal dissociation, औष्णिक विचरण

dissociation pressure
विचरण दाब

dissociationconstant
विचरण स्थिरांक

dissolution
विरघळणे (न.)

dissolution of sample
नमुन्याचे विद्रावण, नमुना विद्रावण

dissolve
विरघळणे, विरघळवणे

dissolved
विरघळलेला

distil
१ ऊर्ध्वपातन करणे, ऊर्ध्वपातन होणे २ -चे आसवन होणे

distillary
आसवनी (स्त्री.)

distillate
ऊर्ध्वपातित (न.)

distillation
१ ऊर्ध्वपातन (न.) २ आसवन (न.) evaporation

distillation apparatus
ऊर्ध्वपातन उपकरण

distillation coumn
ऊर्ध्वपातनी स्तंभ

distillation flask
ऊर्ध्वपातनी चंबू, ऊर्ध्वपातनी पात्र

distilled
ऊर्ध्वपातित

distilled water
ऊर्ध्वपातित पाणी

distribution
वितरण (न.)

distribution coefficient
वितरण सहगुणांक

distribution law
वितरण नियम

distribution pattern
वितरण आकृतिबंध

distribution principle
वितरण तत्त्व

distribution ratio
वितरण गुणोत्तर

disulfide
डायसल्फाइड बंध

disulphide bond
डायसल्फाइड बंध

disulphide bridge
डायसल्फाइड युग्मन, डायसल्फाइड सेतु

dithionic acid
डायथिओनिक आम्ल

dithizone chelate
डायथिझोन ग्राभ

diuretic
मूत्रल

divalent
द्विसंयुजी

divariant
द्विचल

divergence
अपसरण (न.) aberration

divergent rays
अपसारी किरण (पु.अ.व.)

diverse ion effect
भिन्न आयनी परिणाम

divide
विभाजन करणे segregate

divinyl
डायव्हिनिल ईथर

division
१ विभाजन (न.) cf. decomposition २ भाग (पु.) cf.segment

Dixon plot
डिक्सन आलेख

dizotisation
डायझोयुक्त करणे (न.), डायझोयुक्तन (न.)

dl
dl (डी एल) (दक्षिण व वामधुवणी) (dextro and leavo)

Dlgrophosphate dehydrogenase
ग्लिसरोफॉस्फेट डीहायड्रोजिनेज (abbr. GH)

DNA
DNA  (abbr. of deoxyriboneucieic acid)

DNA ligase
DNA लिगेज

DNA polymerase
DNA पॉलिमरेज

DNA repair
DNA दुरूस्ती

DNA replication
DNA प्रतिकृतिकरण

DNA restriction enzyme
DNA निर्बंधन विकर

DNA strand
DNA पेड

DNA transcriptase
DNA ट्रान्सक्रिप्टेज

DNA-dependent RNA polymerase
DNA अवलंबी RNA पॉलिमरेज (DNA अवलंबी RNA बहुवारिकन विकर) (also called transcriptase)

DNA-RNA hybrid
संकरित DNA-RNA

DNase
DNase  (abbr. of deoxyribonuclease)

DNFB
DNFB  (abbr. of dinitrofluorobenzene)

DNP
१ (abbr. of २,४-dinitrophenyl hydrazine) DNP २ (abbr. of deoxyribonucleoprotein) DNP ३ (abbr. of २,४-dinitrophenol) DNP

DOC
DOC  (abbr. of deoxycorticosterone)

DOCA
DOCA  (abbr. of deoxycorticosterone acetate)

doctrine
सिद्धांत (पु.)

dodecyl
डोडेसिल

dodecyl benzene
डोडेसिल बेन्झिन

dolomite
डोलोमाइट (न.)

domain
१ अधिक्षेत्र (न.) २ सत्तासट (पु.) region

Donnan equilibrium
डोनन समतोल

Donnan potential
डोनन विभव

donor
दाता (पु.)

DOPA
DOPA  (abbr. of 3,4-dihydroxyphenyllanine)

dope
१ प्रलेप (पु.) २ मादक द्रव्य (न.) ३ अशुद्ध प्रलेपन (न.)

Doppler broadening
डॉप्लर विस्तारण

Doppler velocity
डॉप्लर गति

dose
मात्रा (स्त्री.), डोस (पु.)

double
दुहेरी, द्वि- single

double bond
द्विबंध (पु.)

double decomposition
अन्योन्य अपघटन

double decomposition reaction
अन्योन्य अपघटनी अभिक्रिया

double helix
द्विसर्पिल (न.)

double monochromation
द्विवार एकवर्णीकरण

double refraction
द्वि-अपवर्तन (न.)

double replacement
अन्योन्य प्रतिस्थापन

double salt
द्विक्षार (पु.)

double weighing
दुहेरी तोलन

double-beam in-time spectrometer
कालबद्ध द्विशलाका पंक्तिमापी

double-beam photometer
द्विशलाका अभिलेखी पंक्तिमापी

double-beam spectrophotometer
द्विशलाका पंक्तिअनुदीप्तिमापी

double-beam-in space spectrophotometer
अवकाशगत द्विशलाका पंक्तिअनुदीप्तिमापी

double-bond stretching vibration
द्विबंध प्रतानन कंपन

double-focusing mass spectrometer
द्विनाभीयन वस्तुमान पंक्तिमापी

double-indicator titration
द्वि-दर्शक अनुमापन

double-junction salt bridge
द्विसंधी लवण सेतु

double-layer potential
द्विस्तर विभव

double-resonance nmr spectroscopy
द्विसंस्पंदन एनएमआर पंक्तिदर्शन

double-wavelength spectrophotometer
द्वि-तरंगलांबी पंक्तिअनुदीप्तिमापी, दुहेरी तरंगलांबी पंक्तिअनुदीप्तिमापी (also dual wavelength spectrophotometer)

doublet
द्विक (न.), युग्म (न.) multiplet, बहुलक, triplet, त्रिक (also duplet)

doughnut model
डोनट प्रतिकृति )मेदुवडाआकारी प्रतिकृति)

dow process
डाऊ प्रक्रिया

Down's cell
डाउनचा घट

Down's syndrome
डाऊनचे संलक्षण

downward
अधोमुख-, अधोमुखी

downward displacement
अधोमुख विस्थापन

draper effect
ड्रेपर प्रभाव

Draper law
ड्रेपर नियम

drassing of salad
भाज्यांचे संसाधन (plate dressing)

drastic
जालीम

drawing chamber
कर्ष कक्ष

drawing of polymers
बहुवारिक तानन

drawing process
तानन प्रक्रिया

drier
१ शुष्कक (पु.) २ शुष्कन यंत्र (न.) (also dryer)

drierite
ड्रायराइट (पु.) (निर्जल कॅल्शिअम सल्फेट) (anhydrous calcium sulphate)

drift
अपवहन (न.)

driving power
चालन शक्ति

drop detachment
थेंब विलगन

drop reaction paper
थेंब चाचणी कागद (also spot test paper)

droplet
सूक्ष्म थेंब (पु.)

dropper
थेंबनळी (स्त्री.)

dropping bottle
थेंब बाटली

dropping electrode
बिंदुस्त्रावी इलेक्ट्रोड, थेंबपाती इलेक्ट्रोड

dropping funnel
थेंब नरसाळे

dropping mercury electrode
बिंदुस्त्रावी पारद इलेक्ट्रोड

dross
मलफेस (पु.)

Drude equation
ड्रूड समीकरण

drug
औषधिद्रव्य (न.)

drug action
औषध क्रिया

drug addiction
औषध व्यसन

drug metabolising enzyme
औषधिद्रव्य चयापचयी विकर

drug resistance
औषधक्रियारोध (पु.)

drug sensitisation
औषध अतिसंवेदन

drug sensitivity
औषध संवेदिता

dry
शुष्क

dry balancing dry process
शुष्क अर्धपक्वनी शुष्क प्रक्रिया (abbr. DBD process)

dry battery
शुष्क विद्युत घटमाला

dry cell
शुष्क घट

dry distillation
शुष्क ऊर्ध्वपातन

dry ice
शुष्क बर्फ (घन कार्बनडायॉक्साइड) (solid carbondioxide)

dry reaction
शुष्क अभिक्रिया

dry spinning
शुष्क तंतूकरण

dry test
निर्द्रव चाचणी

dry yeast
शुष्क यीस्ट, शुष्क किण्व

dry-ashing
शुष्क भस्मीकरण (न.)

dry-basis result
शुष्कताआधारी निष्कर्षण

dryer
drier

drying
शुष्कन (न.)

drying agent
शुष्कक (पु.), निर्जलक (पु.)

drying of a precipitate
अवक्षेपाचे ताप शुष्कन

drying oil
शुष्कन तेल, सुकणारे तेल (रंग लवकर सुकावा म्हणून त्यात शुष्कन तेल वापरतात)

drying tube
शुष्कन नलिका

DSC
DSC  (abbr. of differential scanning calorimetry)

dual detectors
द्विसंसूचक (न.)

dual double-beam optical system
दुहेरी द्विशलाका प्रकाशीय संहति

dual wavelength spectrophotometer`
double wavelength spectrophotometer

Duane-Hunt equation
ड्युऑन-हंट समीकरण

ductile
१ तन्य २ तंतुक्षम ३ तारक्षम

ductility
१ तारक्षमता (स्त्री.) २ तन्यता (स्त्री.) pliability ३ तंतुक्षमता (स्त्री.) pliability

ductless gland
वाहिनीहीन ग्रंथि, अंतस्त्रावी ग्रंथि

Dulong and Petit's law
डुलाँग-पेटिटचा नियम

Dumas bulb
ड्युमास बल्ब

Dumas method
ड्युमासची पद्धती

duplet
doublet

dust
१ भुकटी (स्त्री.) २ धूळ (स्त्री.), रज (पु.) cutting

dust chamber
धूलिकक्ष (पु.)

dust precipitator
धूलि अवक्षेपित्र

Dutch process
डच पद्धति

duterium exchange method
ड्युटेरिअम विनिमय पद्धति

dye
रंजक (पु.), रंगद्रव्य (न.) colour, acid dye, आम्ल रंजक, acid modrant dye, बंधक अवलंबी आम्ल रंजक, adjective dye, बंधक अवलंबी रंजक, azo dye, ऍझो रंजक, basic dye, आम्लरिधर्मी रंजक, direct dye substantive dye, प्रत्यक्ष रंजक, स्वयं रंजक, आसक्त रंजक, disperse

dye-reduction test of milk
दुधाची रंगक्षपणाने चाचणी (also methylene blue test of milk or methyline blue dye-reduction test)

dying
रंगाई (स्त्री.), रंजन (न.)

dynamic
गतिक

dynamic electricity
गतिक विद्युत (as opposed to static electricity)

dynamic energy
गतिक ऊर्जा

dynamic equilibrium
गतिक समतोल

dynamic isomerism
गतिक समसूत्रता

dynamic state
गतिक अवस्था

dynamite
डायनामाइट (न.)

dyne
डाईन (न.) diene  (cgs unit of force)

dynode
धारावर्धक (पु.)

dyspepsia
अग्निमांद्य (न.), दुष्पचन (न.)

dysprosium (Dy)
डिस्प्रोसिअम (Dy) (न.)

dystrophy
दुष्पोषण (न.) (also dystrophia)