रसायनशास्त्र

Home » रसायनशास्त्र

रसायनशास्त्र

All | A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z
There are currently 629 names in this directory beginning with the letter R.
R and S configuration
R व S संरूपण

R-configuration
R-संरूपण (न.)

R-enzyme
R- विकर (पु.)

racemase
रासिमेज (पु.)

racemate
बहिःपूरित आम्ल क्षार (पु.), रॅसेमेट (पु.)

racemic
बहिःपूरित, रॅसेमिक

racemic acid
बहिःपूरित आम्ल, रॅसेमी आम्ल

racemic compound
बहिःपूरित संयुग, रॅसेमी संयुग

racemic mixture
बहिःपूरित मिश्रण, रॅसेमी मिश्रण

racemisation
बहिःपूरण (न.), रॅसेमीकरण (न.)

racemised protein
बहिःपूरित प्रथिन, बहिःपूरित प्रोटीन, रॅसेमित प्रोटीन

Racker band
रॅकर पट्ट

radial chromatography
त्रिज्य वर्णलेखन, अरीय वर्णलेखन (also called circular chromatography)

radial development
अरीय विकसन

radial dilution
अरीय विरलन

radial distribution method
अरीय वितरण पद्धति

radial quantum number
त्रिज्य क्वांटम अंक

radial wave-function
अरीय तरंगफल

radian
रेडिअन (न.)

radiant
प्रारित

radiant energy
प्रारित ऊर्जा

radiant heat
प्रारित उष्णता

radiant intensity
प्रारित तीव्रता

radiant power
प्रारित शक्ति

radiant reflectance
प्रारण परावर्तनांक

radiate
प्रारित करणे, प्रारित होणे

radiated
प्रारित

radiating power
प्रारण शक्ति

radiation
प्रारण (न.) blackbody radiation, कृष्णिका प्रारण black radiation, कृष्ण प्रारण Cerenkov radiation, चेरेन्कोव्ह प्रारण coherent radiation, संसंजित प्रारण cosmic radiation, वैश्व प्रारण electromagnetic radiation, विद्युतचुंबकीय प्रारण full radiation black

radiation biochemistry
प्रारण जीवरसायनशास्त्र

radiation chemistry
प्रावरण रसायनशास्त्र (also called nuclear chemistry)

radiation curing
प्रावरण रूपांतरण

radiation detector
प्रारण संसूचक

radiation dose
प्रारण मात्रा

radiation pyrometer
प्रारण उत्तापमापी

radiation sickness
प्रारण आजार, प्रारण रुग्णता

radiation source
प्रारण प्रभव

radiation sterilisation
प्रारण निजुरंतुकीकरण, प्रारणीय निजुरंतुकीकरण

radiation temperature
प्रारण तापमान

radiation thermocouple
प्रारण तापयुग्म

radiationless transition
प्रारणरहित संक्रमण

radiator
प्रारी (पु.), रेडिएटर (पु.)

radical
मूलक (न.)

radicidation
विशेष प्रारणीय निजुरंतुकीकरण (न.)

radio chemistry
किरणोत्सार रसायनशास्त्र

radio wave
रेडिओ तरंग

radio-
१ रेडिओ- २ किरणोत्सारी, किरणोत्सार- २ प्रारण- ४ किरण- (in comb.)

radio-astronomy
रेडिओ-खगोलशास्त्र (न.)

radio-frequency mass spectrometer
रेडिओ-वारंवारता वस्तुमान पंक्तिमापी

radioactinium
रेडिओऍक्टिनिअम (पु.)

radioactivate
किरणोत्सारी करणे

radioactive
किरणोत्सारी, किरणोत्सार-

radioactive chain
किरणोत्सारी साखळी, किरणोत्सारी शृंखला (also called radioactive series)

radioactive clock
किरणोत्सारी कालमापी

radioactive constant
किरणोत्सारी स्थिरांक

radioactive contamination
किरणोत्सारी संदूषण

radioactive decay
किरणोत्सारी क्षय, किरणोत्सारी ऱ्हास

radioactive decay law
किरणोत्सारी क्षय नियम, किरणोत्सारी ऱ्हास नियम

radioactive disintegration
किरणोत्सारी विघटन

radioactive disintegration series
किरणोत्सारी विघटन श्रेणी

radioactive element
किरणोत्सारी मूलद्रव्य (also radioelement)

radioactive emanation
किरणोत्सारी प्रसर्ग

radioactive equilibrium
किरणोत्सारी समतोल

radioactive half-life
किरणोत्सारी अर्धायुकाल

radioactive heart
किरणोत्सारी उष्णता

radioactive indicator
किरणोत्सारी दर्शक

radioactive isotope
किरणोत्सारी समप्रोटॉन (also called radioisotope)

radioactive nuclide
किरणोत्सारी केंद्रकाम, किरणोत्सारी न्यूक्लाइड

radioactive pile
किरणोत्सारी चिति

radioactive series
किरणोत्सारी श्रेणी (also called radioactive chain)

radioactive series of element
किरणोत्सारी मूलद्रव्य श्रेणी

radioactive source
१ किरणोत्सारी प्रभव २ किरणोत्सारी उद्गम ३ किरणोत्साराचे उत्पत्तिस्थान

radioactive source strength
किरणोत्सारी प्रभव सामर्थ्य (also called curie)

radioactive standard
किरणोत्सार मानक

radioactive strength
किरणोत्सार सामर्थ्य

radioactive tracer
किरणोत्सारी दर्शक, किरणोत्सारी शोधक

radioactivity
१ किरणोत्सार (पु.), किरणोत्सारण (न.) २ किरणोत्सारिता (स्त्री.)

radioactivity log
किरणोत्सार क्रमलेख

radiobiology
प्रारण जीवशास्त्र (न.)

radiocarbon dating
रेडिओकार्बनी कालमापन, किरणोत्सर्गी कार्बनी कालनिर्णयन

radiochemical action
रेडिओरसायनिक क्रिया

radiochemical kinetics
रेडिओरासायनिक क्रियागतिकी

radiochromatography
प्रारण वर्णलेखन (न.)

radioelement
radioactive element

radiograph
प्रारणचित्र (न.),

radiography
प्रारणचित्रण (न.), क्ष-किरण चित्रण (न.)

radioimmunoassay
प्रारणप्रतिक्षमता आमापन (न.)

radioimmunoelectrophoresis
प्रारण प्रतिक्षमता विद्युतकणसंचलन (न.)

radioisotope
किरणोत्सारी समस्थानिक (पु.) (also called radioactive isotope)

radiometer
प्रारणमापी (पु.)

radiomicrometer
प्रारण सूक्ष्ममापी (पु.)

radionuclide
किरणोत्सारी न्यूक्लाइड (न.), किरणोत्सारी केंद्रकाभ (पु.)

radiotherapy
१ किरणोपचार (पु.) २ किरणोपचार पद्धति (स्त्री.)

radiothorium
रेडिओथोरिअम (पु.), किरणोत्सारी थोरिअम (पु.)

radium (Ra)
रेडिअम (Ra) (न.)

radon (Rn)
रेडॉन (Rn) (पु.)

raffinate
रॅफिनेट (न.), परिष्कारित (न.)

raffinose
रॅफिनोज (न.)

raisin
१ बेदाणा (पु.) २ मनुका (स्त्री.) ३ खिसमिस (न.)

raisin oil
मनुका तेल

Raman effect
रामन परिणाम (विकीर्ण तरंगलांबी परिवर्तन परिणाम)

Raman frequency
रामन वारंवारता

Raman jump
रामन प्लुति, रामन उडी

Raman lines
रामन लेखा (स्त्री.अ.व.)

Raman spectrometer
रामन पंक्तिमापी

Raman spectroscopy
रामन पंक्तिदर्शन

Raman spectrum
रामन पंक्ति, रामन स्पेक्ट्रम

Raman tube
रामन नलिका

Ramchandran plot
रामचंद्रन आलेख

Ramsay-Young rule
रामसे-यंग नियम

rancid
खवट

rancidity
खवटपणा (पु.)

random
१ स्वैर २ यादृच्छिक

random orientation
स्वैर दिशादेशन

random sample
यादृच्छिक नमुना

randomisation
यादृच्छिकीकरण (न.)

randomness
यादृच्छिकता (स्त्री.)

Raney's alloy
रॅने संमिश्र

Raney's catalyst
रॅने उत्प्रेरक

range
१ (as, the horizontal distance to which a shot or other projectil is or may be propelled) पल्ला (पु.), टप्पा (पु.), आवाका (पु.), परास (पु.) (परास range of anything thrown) २ (as, the average distance radioactive or other projected particles of a given ty

range-energy relationship
परास-ऊर्जा संबंध

Raoult's law
राऊल्टचा नियम

rapeseed oil
रॅपसीड तेल

rapid combustion
शीघ दहन

rapid fast dyes
शीघ पक्की रंजक (पु.अ.व.)

rapid scan
द्रुत क्रमवीक्षण

rapid-flow technique
शीघवाही तंत्र

rapidogen dyes
रॅपिडोजेन रंजक (पु.अ.व.)

rare earth metal
रेअर अर्थ धातु

rare earth minerals
रेअर अर्थ खनिजे (न.अ.व.)

rare earths
रेअर अर्थस् (न.अ.व.)

rare gas
दुर्मिळ वायु

rarefaction
वायु विरलन (न.)

rarefied
विरलित

Raschig process
रॅशिग प्रक्रिया

Rast method
रास्ट पद्धति

ratafia
कडू बदाम स्वादार्क (पु.)

rate constant
वेग स्थिरांक, क्रियागति स्थिरांक

rate controlled reaction
kinetically controlled reaction

rate determining setp
गति निर्णायक पायरी

rate of change
परिवर्तन गति

rate of decomposition
अपघटन गति

rate of formation
घडण गति

rate of sedimentation
अवसादन गति (also rate of settling)

rate theory
क्रियागति सिद्धांत

rate zonal centrifugation
density gradient centrifugation

ratio
१ अनुपात (पु.) २ गुणोत्तर (न.)

raw material
कच्चा माल

raw ore
कच्चे धातुक

raw silk
वन्य रेशीम

raw sugar
खांडसरी साखर

ray
किरण (पु., न.) actinic ray, क्रियाशील किरण alpha-rays, आल्फा किरण Becquerel ray, बेक्वेरेल किरण beta rays, बीटा किरण canal rays, नलिका किरण, कॅनॉल किरण cathode-ray, कॅथोड- किरण convergent rays, अभिसारी किरण cosmic ray, विश्वकिरण delta rays, डेल्टा किरण

Rayleigh equation
रॅले समीकरण

Rayleigh scattering
रॅले विकिरण

rayon
रेयॉन (न.)

rayon dyes
रेयॉन रंजक (पु.अ.व.)

RBC
RBC  (abbr. of red blood cell)

RCF
RCF  (abbr. of relative centrifugal force)

RDI
RDI  (abbr. of recommended daily intake)

react
१ प्रतिक्रिया करणे, प्रतिक्रिया होणे २ अभिक्रिया करणे, अभिक्रिया होणे

reactant
अभिकरण (न.)

reaction
१ अभिक्रिया (स्त्री.) २ प्रतिक्रिया (स्त्री.) additive reaction, समावेशी अभिक्रिया backward reaction, प्रतिगामी अभिक्रिया biochemical reaction, जीवरासायनिक अभिक्रिया chain reaction, शृंखला अभिक्रिया colour reaction, वर्ण अभिक्रिया, रंगदायी अभिक्रिया

reaction condition
अभिक्रिया स्थिति

reaction coordinate
अभिक्रिया सहनिर्देशक

reaction isochore
समआयतन अभिक्रिया रेषा

reaction isotherm
समताप अभिक्रिया रेषा

reaction kinetics
अभिक्रिया गतिकी

reaction mechanism
१ अभिक्रियेचा क्रियाविधि २ अभिक्रियेची यंत्रणा

reaction order
order of reaction

reaction product
अभिक्रिया निष्पत्ति

reaction quotient
अभिक्रिया गुणोत्तर, अभिक्रिया भागाकार

reaction rate
अभिक्रिया गति

reaction site
reactive site

reactivation
अभिक्रियाशीलन (न.)

reactive
अभिक्रियाशील

reactive dye
अभिक्रियाशील रंजक

reactive site
अभिक्रिया स्थान, अभिक्रिया केंद्र (also reaction site)

reactivity
अभिक्रियाशीलता (स्त्री.)

reading
वाचनांक (पु.)

reagent
अभिक्रियाकारक (पु.), अभिकारक (पु.)

reagent bottle
अभिकारक बाटली

real expansion
वास्तविक प्रसरण

real gas
वास्तव वायु

rearrangement
पुनर्रचना (स्त्री.) molecular rearrangement, रेणु पुनर्रचना sigmatropic rearrangement, सिग्माकर्षी पुनर्रचना

rearrangement reaction
पुनर्रचना अभिक्रिया

receiver
ग्राही (पु.)

receptor
ग्राहीगट (पु.), ग्राहीकेंद्र (न.), ग्राहक (सा.)

receptor site
ग्राही स्थान, ग्राहीगट स्थान

recessive gene
अप्रभावी जीन

reciprocal
१ व्यस्त, व्युत्क्रमी २ अन्योन्य

reciprocal lattice
व्युत्क्रमी जालक

reciprocation
व्युत्क्रमण (न.)

reciprocity
१ व्युत्क्रमता (स्त्री.) २ अन्योन्यता (स्त्री.)

Recknagel's phenomenon
रेकनॅगेलचा निष्कर्ष

recoil radiation
प्रतिक्षिप्त प्रारण

recoll atom
प्रतिक्षिप्त अणु

recombinase
रिकॉम्बिनेज (पु.)

recombination
पुनःसंयोजन (न.)

recommended daily intake
दैनिक आहार इष्टांक (abbr. RDI)

recommended dietary allowance
आहारविषयक शिफारशी

reconstitute
पुनर्रचना करणे, पुनर्घडण करणे

recording spectrophotometer
अभिलेखी पंक्तिअनुदीप्तिमापी

recovery
१ पुनःप्राप्ति (स्त्री.), उपलब्धि (स्त्री.) २ पूर्वभवन (न.)

recovery ratio
पुनःप्राप्ति गुणोत्तर, उपलब्धि गुणोत्तर

recovery time
पूर्वभवन काल

recrystallisation
पुनःस्फटन (न.)

rectification
१ दोषनिरसन (न.) २ परिशोधन (न.)

rectified
१ दिष्टकृत २ परिशोधित

rectified spirit
परिशोधित स्पिरिट

rectify
परिशोधन करणे

rectifying column
परिशुद्धि स्तंभ

recur
आवर्तन होणे

recurring
आवर्ती

recycling chromatography
पुनश्चक्री वर्णलेखन

red
रक्त, लाल, तांबडा

red blood cell
लाल रक्तपेशी (abbr. RBC)

red cell agglutination
haemagglutination

red cell lysis
लाल पेशी अपघटन

red drop
रक्तिमा पात (लाल रंगातील प्रकाश संश्लेषण पात)

red head
लालभडक उष्णता, लालोष्मा (पु.)

red hematite
(ore) रेड हेमेटाइट

red herrings
रेड हेरिंग्ज (दहा दिवस घूमित व खारवलेला)

red lead
शेंदूर (पु.)

red muscle
लाल स्नायु

red phosphorus
तांबडा फॉस्फरस

red-hot
लालभडक उष्ण, लालोष्म

red-shift
अभिरक्त विस्थापन (न.)

redistillation
पुन्हा ऊर्ध्वपातन करणे (न.), पुनरूर्ध्वपातन (न.)

redox
(abbr. of reduction-oxidation) रिडॉक्स, क्षपणॉक्सि

redox carrier
इलेक्ट्रॉनवाही (पु.) (also electron carrier)

redox couple
रिडॉक्स युग्म, क्षपणॉक्सि युग्म (also redox pair)

redox electrode
क्षपणॉक्सि इलेक्ट्रोड

redox equation
क्षपणॉक्सि समीकरण

redox indicator
क्षपणॉक्सि दर्शक

redox lipid
रिडॉक्स लिपिड, क्षपणॉक्सि लिपिड

redox pair
redox couple

redox polymer
क्षपणॉक्सि बहुवारिक

redox potential
क्षपणॉक्सि अभिक्रिया

redox titration
क्षपणॉक्सि अनुमापन

reduce
लघु करणे, संक्षेप देणे, लघुरूप देणे, क्षपण करणे

reduced
क्षपित

reduced equation of state
अवस्थेचे लघुरूपित समीकरण

reduced flavin adenine dinucleotide
क्षपित फ्लेविन मोनोन्यूक्लिओटाइड (FADH2)

reduced nicotinamide adenine dinucleotide
क्षपित निकोटिनऍमाइड ऍडेनाइन डायन्यूक्लिओटाइड (NADH)

reduced nicotinamide adenine dinucleotide phosphate
क्षपित निकोटिनऍमाइड ऍडेनाइन डायन्यूक्लिओटाइड फॉस्फेट (NADPH)

reduced viscosity
घटलेली विष्यंदिता, घटित विष्यंदिता

reducer
लघुकारी (पु.)

reducer
लघुकारी (पु.)

reducible representation
लघुरूपक्षम प्रतिरूपण

reducing agent
क्षपणक (पु.) (क्षपणकारी कारक) (also reductant)

reducing atmosphere
क्षपणकारी वातावरण

reducing end
क्षपणकारी अन्त्यक

reducing enzyme
क्षपणकारी विकर

reducing equivalent
क्षपणकारी सममूल्य

reducing flame
क्षपणकारी ज्योत

reducing ion
क्षपणकारी आयन

reducing sugar
क्षपणकारी शर्करा

reductant
reducing agent

reductase
रिडडक्टेज (पु.), क्षपणी विकर (पु.)

reduction
१ क्षपण (न.) २ लघूकरण (न.), संक्षेपण (न.)

reduction potential
क्षपण विभव

reduction reaction
क्षपण अभिक्रिया

reduction-oxidation
क्षपणॉक्सि (abbr. redox)

reductive alkylation
क्षपणी अल्किलीकरण

reductive desulphurisation
क्षपणी विसल्फरीकरण

reductor
१ (as, an reducing agent) क्षपणक (पु.) २ (as, an apparatus) क्षपणित्र (न.)

reference
संदर्भ (पु.)

reference axis
संदर्भ अक्ष

reference electrode
संदर्भ इलेक्ट्रोड

reference frame
frame of reference

reference man
संदर्भ पुरुष

reference plane
संदर्भ प्रतल

reference point
संदर्भ बिंदु

reference protein
संदर्भ प्रथिन

reference sample
संदर्भ नमुना

reference standard
सदर्भ मानक

reference station
संदर्भ स्थानक

reference time
संदर्भ काल

reference volume
संदर्भ आकारमान, संदर्भ आयतन

reference woman
संदर्भ स्त्री

refine
परिष्करण करणे

refined
परिष्कृत fine

refinery
परिष्करणी (स्त्री.)

reflect
परावर्तन होणे

reflectance
१ परावर्तनांक (पु.) २ परावर्तकता (स्त्री.) luminous reflectance, अनुदीप्त परावर्तनांक, spectral reflectance, प्रारण परावर्तनांक, spectral reflectance, पंक्तीय परावर्तनांक, specular reflectance, सुव्यवस्थित परावर्तनांक

reflecting grating
परावर्तन जाल

reflecting power
परावर्तन शक्ति

reflection
परावर्तन (न.) internal reflection, आंतरिक परावर्तन, mirror reflection, पूर्ण आंतरिक परावर्तन, total reflection, पूर्ण परावर्तन

reflux
पुनर्वाहित करणे, आंतरिक संघनन करणे

Reformatsky reaction
रिफॉर्मट्स्की अभिक्रिया

reforming process
पुनरूरपण प्रक्रिया

refrachor
रिफॅकोर (न.)

refract
अपवर्तन करणे

refracting index
अपवर्तनांक (पु.)

refracting power
अपवर्तन (न.)

refractivity
अपवर्तनता (स्त्री.), अपवर्तकता (स्त्री.)

refractometry
अपवर्तनांकमिति (स्त्री.)

refractory
उत्तापसाही

refractory furnace
उत्ताप भट्टी (उत्तापसाही भट्टी)

refrigerant
प्रशीतक (पु.) adj. प्रशीतक

refrigeration
प्रशीतन (न.)

refrigerator
प्रशीतनी (स्त्री.), प्रशीतक (पु.)

regeneration
पुनर्जनन (न.)

regenerative furnace
पुनर्योजी भट्टी, पुनर्जनी भट्टी

regenerator
पुनर्जनित्र (न.)

region
१ प्रदेश (पु.) २ क्षेत्र (न.) betweenness, अंतरत्व, domain, अधिक्षेत्र, सत्तासट, interval, अंतराल, nearness, निकटता, neighbourhood, आसमंत, प्रतिवेश, proximity, सामीप्य, range, परास, व्याप्तिसट, vicinity, परिसर

regular
नियमित normal

regulator
नियामक (पु.)

regulator gene
नियामक जीन

regulatory enzyme
नियामक विकर

regulatory protein
नियामक प्रथिन

regulatory site
allosteric site

regulus
रेग्युलस (न.), धातुगुलिका (स्त्री.)

Reichert-Meissl number
रायचर्ट-मिसेल अंक

Reichert-Meissl value
रायचर्ट-मिसेल मूल्य

Reimer-Tiemann reaction
रायमर-टायमन अभिक्रिया

reinforced concrete
प्रबलित काँक्रिट

Reinsch's test
रेंश चाचणी

rejection quotient
त्याज्यतेचे भागफल

relative
सापेक्ष

relative atomic weight
सापेक्ष अणुभार

relative centrifugal force
सापेक्ष अपकेंद्री बल (abbr. RCF)

relative density
सापेक्ष घनता

relative deviation
सापेक्ष विचलन

relative electrode potential
सापेक्ष इलेक्ट्रोड विभव

relative error
सापेक्ष त्रुटि

relative half-cell potential
सापेक्ष अर्ध-घट विभव

relative humidity
सापेक्ष आर्द्रता

relative retention
सापेक्ष धारण

relative specific activity
सापेक्ष विशिष्ट सक्रियता

relative supersaturation
सापेक्ष अतिसंतृप्ति

relative viscosity
सापेक्ष विष्यंदिता

relatove plating efficiency
सापेक्ष विलेपन कार्यक्षमता

relatove precision
सापेक्ष नेमकेपणा, सापेक्ष निश्चितता

relaxation
शिथिलन (न.)

relaxation method
शिथिलन पद्धति

relaxed helix
विस्कळित सर्पिल, विस्कळित हेलिक्स

relaxed muscle
शिथिल स्नायु

relaxin
रिलॅक्सिन (न.)

relaxing factor
शिथिलन कारक

relaxing protein
शिथिलक प्रथिन

release agent
विमोचक (पु.)

release factor
स्त्रावी कारक, मोचन कारक (short factor R)

releasing hormone
स्त्रावी संप्रेरक

remanence
(चुंबकीय) शेष प्रवर्तन (न.)

remedy
उपाय (पु.)

remote control
दूर-नियंत्रण (न.)

renal
वृक्कीय, वृक्क-

renal clearance
वृक्कीय निचरा

renal compensation
वृक्कीय प्रतिपूरण

renal diabetes
वृक्कीय मधुमेह (also renal glucosuria)

renal threshold
वृक्कीय अभिशोषण मर्यादा

renaturation
पुनःप्रकृतिकरण (न.)

rendering
मेद विमोचन (न.)

renin
वृक्करेनिन (न.)

rennin
जठररेनिन (न.)

renotropic
वृक्कप्रभावी

reovirus
वीसपृष्ठी विषाणु (पु.)

repair enzyme
दुरूस्ती विकर (also reparase)

repair polymerase
दुरूस्ती पॉलिमरेज

repair replication
दुरूस्ती प्रतिकृतिकरण

repair synthesis
दुरूस्ती संश्लेषण

reparase
repair enzyme

repeated distillation
पुनरावृत्त ऊर्ध्वपातन

repeating polymer
पुनरावर्ती पॉलिमर, पुनरावर्ती बहुवारिक

repeating unit
पुनरावर्ती एकक

replaceble
प्रतिस्थापनीय

replacement
प्रतिस्थापन (न.) displacement

replacement reaction
प्रतिस्थापी अभिक्रिया

replica
प्रतिकृति (स्त्री.)

replica plating
प्रतिकृति विलेपन

replicase
प्रतिकृति विकर (पु.), रेप्लिकेज (पु.)

replication
१ प्रतिरूपण (न.) २ पुनरावृत्तिकरण (न.)

replicatro
प्रतिकृतिगुणसूत्र केंद्र (न.)

reprecipitation
पुनरवक्षेपण (न.)

represent
१ दर्शित करणे २ प्रतिरूपित करणे

representation
निरूपण (न.), रूपण (न.), प्रतिरूपण (न.) model

repressible enzyme
दमनीय विकर

repressing metabolite
दमनीय चयापचयी

repressor
दमनकारी (पु.), प्रतिरोधी (पु.)

reproducibility
पुनरूत्पादकता (स्त्री.)

reproducible
पुनर्उत्पादनीय

repulsion
प्रतिकर्षण (न.), प्रतिसारण (न.)

reputed quart
रेप्युटेड क्वार्ट (इंपिरिअल क्वार्टचा २३ हिस्सा)

Resazurin test
रेझाझुरिन चाचणी

research
संशोधन (न.)

reserpine
रेसर्पिन (न.)

reservoir
संचायक (पु.), टाकी (स्त्री.)

residual air
अवशिष्ट हवा

residual current
अवशिष्ट धारा

residual gas
अवशिष्ट वायु, शेष वायु

residual oil
अवशिष्ट तेल

residual spectrum
अवशिष्ट पंक्ति, अवशिष्ट स्पेक्ट्रम

residue
अवशेष (पु.) deposit

resilience
लवचिकपणा (पु.) pliability

resin
राळ (स्त्री.), रेझिन (न.)

resing cell
विश्रामी पेशी

resinificationreaction
रेझिनीकरण अभिक्रिया, राळी अभिक्रिया

resinous
राळी

resistance
१ रोध (पु.) २ ध्वनि रोध (पु.) ३ प्रतिकार (पु.) drug resistance, औषधक्रियारोध, electrical resistance, विद्यतरोध, external resistance, बाह्य रोध, high resistance, उच्च रोध, internal resistance, आंतरि रोध, intrinsic resistance, निज रोध, अंगभूत रोध, low

resistant
रोधी (पु.) adj. रोधी

resistor
रोधित्र (न.)

resolution
वियोजन (न.), विभेदन (न.), विलगीकरण (न.)

resolution of mixtures
मिश्रणाचे विलगीकर

resolving power
वियोजन शक्ति

resonance
mesomerism

resonance energy
संस्पंदन ऊर्जा

resonance hybrid
संस्पंदन संकर

resonance line
संस्पंदन रेषा

resonance potential
संस्पंदी विभव

resonance radiation
संस्पंदी प्रारण

resonance stabilisation
संस्पंदन स्थिरण

resonant circuit
संस्पंदी परिपथ

resonant scattering
संस्पंदी विकिरण

resonator
संस्पंदी (पु.)

resorcinol
रिसॉर्शिनॉल (न.)

resorcinol test
रिसॉरिसिनॉल चाचणी

resorption
पुनःशोषण (न.)

respiration
श्वसन (न.)

respiratory acidosis
श्वसन आम्लताविकार

respiratory alkalosis
श्वसन अल्कताविकार

respiratory chain
श्वसन शृंखला (also called electron transport system)

respiratory chain phosphorylation
श्वसन शृंखला फॉस्फोरिलन

respiratory enzyme
श्वसन विकर

respiratory pigment
श्वसन वर्णक

respiratory protein
श्वसन प्रथिन

respiratory quotient
श्वसन भागफल

respiratory repression
श्वसन दमन

respirometer
श्वसनमापी (पु.)

response
प्रतिसाद (पु.)

rest point
विराम बिंदु, विराम स्थान

resting nucleus
विश्रामी केद्रक

restricted rotation
निर्बंधित घूर्णन

restriction
१ निर्बंध (पु.) २ (as, act or process) निर्बंधन (न.)

restriction enzyme
निर्बंधन विकर

resultant
परिणामी

retardation
मंदन (न.)

retardation coefficient
मंदक गुणांक

retardation factor
मंदन गुणक

retarder
मंदक (पु.)

retention
१ धारण करणे (न.) २ धारण शक्ति (स्त्री.)

retention behaviour
धारण वर्तन

retention of configuration
संरूपण सातत्य

retention parameter
धारण प्राचल

retention time
धारण काल

retention volume
धारण आकारमान

retentivity
धारणक्षमता (स्त्री.), धारणशीलता (स्त्री.)

reticulate evolution
जालाभ उत्क्रांति

reticulated
जालाभ

reticulin
रेटिक्युलिन (न.)

reticulocyte
जालिकापेशी (स्त्री.)

reticuloendothelial system
जालिका-अंतःस्तर संस्था

reticuloendothelium
जालिका-अंतःस्तर (पु.)

retina
दृष्टिपटल (न.)

retinal
रेटिनल (न.) adj. दृष्टिपटल- (also called vitamin A aldihyde)

retinene
रेटिनीन (न.)

retinol
रेटिनॉल (न.) (also called vitamin A1 or axerophthol)

retort
बकपात्र (न.), ऊर्ध्वपातनयंत्र (न.)

retort stand
बकपात्र आधारणी

retro
पश्च-, पुच्छ-

retro reaction
पश्चगमन अभिक्रिया, पुच्छगामी अभिक्रिया

retrogradation
विगुणीभवन (न.), पश्चगमन (न.)

retrograde
विगुणित, पश्चगामी

retting
कुजवण (न.)

retting of bast fibres
अधोवाही तंतूंचे कुजवण

reverberatory furnace
परावर्ती भट्टी

reverse
व्युत्क्रमण करणे, प्रतिक्रमण करणे

reverse osmosis
व्युत्क्रमी परासरण

reverse transcriptase
व्युत्क्रमी अनुलेखीविकर

reverse transcription
व्युत्क्रमी अनुलेखन

reversibility
व्युत्क्रमणीयता (स्त्री.), प्रतिक्रमणीयता (स्त्री.)

reversible
प्रतिक्रमी, व्युत्क्रमी

reversible cess
प्रतिक्रमी घट, व्युत्क्रमी घट

reversible electrode
व्युत्क्रमी इलेक्ट्रोड

reversible gel
प्रतिक्रमी जेल

reversible hydrolysis
व्युत्क्रमी जलीय अपघटन

reversible inhibitor
व्युत्क्रमी संदमक

reversible metabolic pathway
व्युत्क्रमी चयापचयी मार्ग

reversible process
व्युत्क्रमी प्रक्रिया

reversible reaction
व्युत्क्रमी अभिक्रिया

reversion
प्रतिक्रमण (न.), व्युत्क्रमण (न.)

revolution
परिभ्रमण (न.)

Rf-value
Rf-मूल्य (न.)

Rh blood group system
Rh रक्त गट पद्धति

rhamnose
ऱ्हॅम्नोज (न.)

rhenium
ऱ्हेनिअम (Re) (न.) (Re)

rheology
स्त्रोतशास्त्र (न.) (science of flow)

rheostat
रोधानुयोजी (पु.)

Rhesus factor
ऱ्हेसस घटक (Rh factor)

rhodamine B
ऱ्होडॅमिन B

rhodamine-B reagent
ऱ्होडॅमिन बी चाचणी

rhodamine-B reagent
ऱ्होडॅमिन बी चाचणी

rhodium (Rh)
ऱ्होडिअम (Rh) (न.)

rhodopsin
ऱ्होडोप्सिन (न.), स्कॉटोप्सिन (न.) (also scotopsin) (visual purple)

rhodopsin cycle
रहोडोप्सिन चक्र

rhombic
समचतुर्भुजीय, समचतुर्भुज

RHP cytochrome
cytochrome C

riboflavin
रायबोफ्लेव्हिन (न.) (also called vitamin B2)

riboflavin mononucleotide
रायबोफ्लेव्हिन मोनोन्यूक्लिओटाइड (also called flavin mononucleotide)

riboflavin phosphate
रायबोफ्लेव्हिन फॉस्फेट

ribonuclease
रायबोन्यूक्लिएज (पु.)

ribonucleic acid
रायबोन्यूक्लिइक आम्ल (abbr. RNA) (also called ribose nucleic acid)

ribonucleoprotein
रायबोन्यूक्लिओप्रोटीन (न.)

ribonucleoside
रायबोन्यूक्लिओसाइड (न.)

ribonucleotide
रायबोन्यूक्लिओटाइड (न.)

ribose
रायबोज (न.)

ribose nucleic acid
रायबोज न्यूक्लिइक आम्ल (also called ribonucleic acid)

riboside
रायबोसाइड (न.)

ribosime cycle
रायबोसोम चक्र

ribosomal
रायबोसोम-

ribosomal DNA
रायबोसोम DNA

ribosomal particle
रायबोसोम कण

ribosomal precursor RNA
पूर्वगामी रायबोसोम RNA, पूर्वगामी रायबोसोम RNA, रायबोसोमीय पूर्वगामी RNA

ribosomal protein
रायबोसोम प्रथिन

ribosomal RNA
रायबोसोम RNA

ribosomal subparticle
रायबोसोम उपघटक (also ribosomal submit)

ribosome
रायबोसोम (न.)

ribosylthymine
रायबोसिलथायमिन (न.)

ribothymidine
रायबोथायमिडिन (न.)

ribothymidylic acid
रायबोथायमिडिलिक आम्ल

ribulose
रिब्युलोज (न.)

ribulose-1, 5-diphosphate
रिब्युलोज-१, ५-डायफॉस्फेट

Rice test
राइस चाचणी (also called indirect complement fixation test)

rice wine
साकी (स्त्री.)

ricin
रायसिन (न.) (प्रोटीन)

rickets
मुडदूस (पु.)

rider for balance
तुला आरोहक

rifampicin
रिफॅम्पिसिन (न.) (ऍन्टिबायोटिक)

riffler
वक्र कानस (पु.)

rigidity
दृढता (स्त्री.)

rigiospecific
दिग्विशिष्ट अभिक्रिया

rigor mortis
मृत्यज काठिण्य, शव काठिण्य

ring
वलय (न.)

ring closure
वलयपूर्ति (स्त्री.)

ring compound
वलयी संयुग

ring enlargement
वलयी विशालीकरण

ring formation
वलय घडण

ring opening
वलय खंडन, वलय विवृत्ति

ring size
वलय आकार

ring structure
वलयी संरचना

ring system
वलय पद्धति

ring test
वलय चाचणी

Ringer's solution
रिंगर द्रावण

Rinmann's green
रिनमन ग्रीन

ripple
तरंग (पु.)

Ritz combination principle
रिट्झचे संयोजन तत्त्व

Ritz formula
रिट्झ सूत्र

RNA
RNA  (abbr. of ribonucleic acid)

RNA coding triplet
RNA संकेतन त्रिक

RNA polymerase
RNA पॉलिमरेज RNA (बहुवारिकन विकर)

RNA replicase
RNA रेप्लिकेज

RNA virus
RNA विशाणु, RNA व्हायरस

RNAt
tRNA

roast
भाजणे

roasting
भाजणे (न.)

roasting furnace
भाजणभट्टी (स्त्री.)

Robinson ester
रॉबिसन एस्टर, ग्लुकोज-६-फॉस्फेट (न.) (also glucose-6-phosphate)

robot chemist
यांत्रिक रसायनशास्त्रज्ञ

Rochelle salt
रोशेल क्षार (also called potassium sodium tartarate)

rock analysis
शिला विश्लेषण

rock crystal
स्फटिकरूप गारगोटी

rock salt
सैंधव (न.)

rocking vibrational mode
दोलन कंपन प्रकार, संदोलन कंपन प्रकार

rod
सळी (स्त्री.)

rodenticide
कृंतकनाशक (पु.)

roentgen
रोंटगेन (न.) (क्ष-किरण एकक किंवा गॅमा किरण एकक) (also rontgen)

Roentgen ray
रोंटगेन किरण (also X-ray or Rontgen ray)

roll sulphur
कांडी गंधक

rolling
लाटन (न.)

rolling circle model
(DNA ची) पेडवर्धी चक्रीय प्रतिकृति

rontgen
roentgen

Rontgen equivalent
राँजेन सममूल्य (मानवाचेसस्तिन प्राण्यांचे) (of man/mammal)

rontgen ray
Roentgen ray

Rontgen unit
राँजेन एकक

room temperature
खोलीचे तापमान

root beer
रूट बीअर

root-mean-square value
वर्गमाध्य वर्गमूळ मूल्य

rope
तार येणे (न.) (slimy strands in food substances (as, milk, flourr or bread) caused by contamination with bacteria or fungi)

Rose-Gottlib test
रोज-गॉटलिब चाचणी

Rosenmund reduction
रोझेन्मुण्ड क्षपण

rosin
देवदार राळ (स्त्री.), राळ (स्त्री.) (the resin after distilling turpentine from the exudation of species of pine)

rotary Louvre dryer
लावरेचा घूर्णी शुष्कक

rotate
१ घूर्णन करणे, घूर्णन होणे २ परिवलन करणे, परिवलन होणे

rotating crystal diffraction method
घूर्णी स्फटिक विवर्तन पद्धति

rotating platinum electrode
घूर्णी प्लॅटिनम इलेक्ट्रोड

rotation
१ घूर्णन (न.) २ परिवलन (न.)

rotation reflection axis
घूर्णन परावर्तन अक्ष (also called alternating axis of symmetry)

rotation technique
घूर्णन तंत्र

rotational absorption spectra
घूर्णन अवशोषण पंक्ती (स्त्री.अ.व.)

rotational energy levels
घूर्णन ऊर्जास्तर (पु.अ.व.)

rotational mode
घूर्णनी अवस्था

rotational quantum number
घूर्णन क्वांटम अंक

rotational spectra
घूर्णन पंक्ती (स्त्री.अ.व.)

rotational spectrum
घूर्णन स्पेक्ट्रम, घूर्णन पंक्ति

rotatory
घूर्णनी, घूर्णन-

rotatory dispersion
घूर्णन अपस्करण

rotenone
रोटेनोन (न.) (एक प्रकारचे कीटकनाशक)

Roth-Benedict sperometer
रॉथ-बेनेडिक्ट श्वसनमापी

Rothera's test
रॉथेरा चाचणी

rotor
घूर्णी (पु.)

rough microsomes
खडबडीत अंतर्द्रव्य जालिका (also rough-surfaced endoplasmic reticulum)

roughage
खरबरा (पु.)

Rous sarcoma virus
राउस कर्कार्बुद विषाणु

Rowland circle
रालँड वृत्त

royal jelly
रॉयल जेली

rubber
रबर (पु.)

rubber latex
रबराचा चीक

rubber policeman
रबरी अवक्षेप रक्षक

rubbing fastness
घर्षण पक्केपणा

rubenic acid reagent
रूबेनिक आम्ल अभिकारक

rubidium (Rb)
रूबिडिअम (Rb) (न.)

Rubner factor
रूब्नर घटक

Rubner's law
रूब्नर नियम

ruby
माणिक (न.)

Rudolf test reaction
रूडोल्फ चाचणी अभिक्रिया

ruff degradation
रफ अवक्रमण

rule
१ नियम (पु.) २ सूत्र ३ theory

ruled
रेखित

rumen
१ रवंथ करणे (न.) २ रोमंथिका (स्त्री.)

rust
गंज (पु.)

rusting
गंजणे (न.)

ruthenium (Ru)
रूथेनिअम (Ru) (न.)

rutherford
रूदरफोर्ड (न.) (प्रारण एकक)

Rutherford scattering
रूदरफोर्ड विकिरण

Rydberg constant
रिडबर्ग स्थिरांक

Rydberg fundamental constant
रिडबर्ग मूलभूत स्थिरांक

Rydberg number
रिडबर्ग अंक

Rydberg's formula
रिडबर्गचे सूत्र

rye
राय (न.)