रसायनशास्त्र

Home » रसायनशास्त्र

रसायनशास्त्र

All | A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z
There are currently 1077 names in this directory beginning with the letter S.
S-Adenosylmethionine
S-ऍडेनोसिलमेथिओनाइन (न.)

saccarimetry
शर्करामिति (स्त्री.)

saccharic acid
सॅकॅरिक आम्ल

saccharide
सॅकराइड (न.)

saccharimeter
शर्करामापी (पु.)

saccharin
सॅकरिन (न.)

saccharogenic amylase
beta amylase

saccharose
साखर (स्त्री.), सॅकॅरोज (न.), शर्करा (स्त्री.) (also called sucrose)

safe dose
सुरक्षित मात्रा

safety fuse
सुरक्षा फ्यूज

safety glass
सुरक्षित काच, बिनधोक काच

safety lamp
सुरक्षित दीप

safety match
सुरक्षित आगकाडी, बिनधोक आगकाडी

safety valve
सुरक्षित झडप (also safe valve)

saffron
केशर (न.)

sage
तमालपत्र (न.)

sago
साबुदाणा (पु.)

sakaguchi reaction
साकागुची अभिक्रिया

sal ammoniac
नवसागर (पु.), (अमोनिअम क्लोराइड)

salicylaldehyde
सॅलिसिलाल्डिहाइड (न.)

salicylamide
सॅलिसिलऍमाइड (न.)

salicylate
सॅलिसिलेट (न.)

salicylic acid
सॅलिसिलिक आम्ल

salicylic aldehyde
सॅलिसिलिक अल्डिहाइड

saline
लवणयुक्त, खारट n. लवणद्राव (पु.)

saline solution
लवणाचे द्रावण

salinity
खारेपणा (पु.)

saliva
लाळ (स्त्री.)

salivary juice
लाळरस (पु.) (the digestive juice, consisting of the saliva)

Salk vaccine
साल्क लस

Salkowski reaction
साल्कोवस्की अभिक्रिया

salmine
साल्माइन (न.)

salol
सॅलॉल (न.)

salt
१ क्षार (पु.) २ (मीठ या अर्थी) लवण (न.) common salt, मीठ, लवण acid salt, आम्ल क्षार, basic salt, आम्लारि क्षार, complex salt, १ संकुल क्षार २ जटिल क्षार, double salt, द्विक्षार, lower salt, निम्न क्षार, mixed salt, मिश्र क्षार, normal salt, पूर्ण क्षार,

salt bridge
क्षार सेतु

salt cake
सॉल्ट केक (अशुद्ध सोडिअम सल्फेट)

salt effect
क्षार परिणाम

salt fracctionation
क्षार प्रभाजन

salting coefficient
क्षारीय अवक्षेपणांक

salting in
क्षारीय द्रावणीयता वृद्धी

salting out
क्षारीय अवक्षेपण

salting-out chromatography
क्षारीय अवक्षेपण वर्णलेखन

saltpeter
सोरा (पु.), सॉल्टपीटर (न.) (पोटॅशिअम नायट्रेट)

salvage metabolic pathway
चयापचयी नाश-रक्षण मार्ग

samarium (Sm)
समारिअम (Sm) (न.)

samneh
ghee

sample
मासला (पु.), नमुना (पु.), प्रतिदर्श (पु.) model

sample injector
नमुना अंतःक्षेपक

sample size
नमुना परिमाण

sampling
नमुना घेणे (न.), नमुनानिवड (स्त्री.)

sampling error
नमुनानिवड त्रुटि

sand
वाळू (स्त्री.), वालुका (स्त्री.)

sand-bath
वालुका-मज्जनी (स्त्री.)

sand-blast
वालुकाझोत (पु.), वाळूचा फवारा (पु.)

sand-blasted
वालुकाघर्षित (वालुकाझोत घर्षित)

sand-blasted glass
वालुकाघर्षित काच

Sandmeyer diazo reaction
सॅन्डमेअर अभिक्रिया

sandpaper
घासकागद (पु.), सॅन्डपेपर (पु.), वाळू कागद (पु.)

sandwich comounds
सॅन्डविच संयुगे (न.अ.व.)

sandwich technique
indirect fluorescent antibody technique

Sanger reaction
सँगर अभिक्रिया

Sanger reagent
सँगर अभिकारक

santonin
सॅन्टोनिन (न.)

sapodilla
चिकू (पु.)

sapogenin
सॅपोजेनिन (न.)

saponifiable
साबणीय

saponifiable fraction
साबणीकरण (न.), साबणन (न.)

saponification equivalent
साबणीकरण सममूल्य

saponification number
साबणीकरण मूल्यांक (also called Koettstorfer number)

saponification reaction
साबणीकरण अभिक्रिया, साबणन अभिक्रिया

saponification value
साबणीकरण मूल्य

saponifier
साबणीकारक (पु.)

saponify
साबणीकरण करणे, साबणीकरण होणे

saponin
सॅपोनिन (न.)

sapphire
नीलम (पु.), सफायर (न.)

sarcolemma
स्नायुतंतुकाच्छद (पु.), स्नायुतंतुआवरण (न.)

sarcoma
ऊतिकर्करोग (पु.), संयोजी ऊतिअर्बुद (पु.) tumor

sarcomere
स्नायुतंतुकआवर्तीखंड (पु.)

sarcoplasma
स्नायुजीवद्रव्य (न.)

sarcoplasmic reticulum
स्नायुजीवद्रव्य जालिका

sarcosine
सार्कोसीन (न.) (also called N-methylglycine)

sarcosoma
(ऐच्छिक स्नायूची) तंतुणिका (स्त्री.) (तंतु + कणिका) (also sarcosome)

sarcotubule
कर्कार्बुद सूक्ष्मनलिका (स्त्री.)

sardine
सार्डिन (न.)

sarsarpilla
सार्सापरिला (स्त्री.)

sassafras oil
सासाफाज स्वादार्क

satellite DNA
उपग्रह DNA

saturate
संतृप्त करणे, संतृप्त होणे

saturated
संतृप्त

saturated calomel electrode
संतृप्त कॅलोमेल इलेक्ट्रोड

saturated compound
संतृप्त संयुग

saturated hydrocarbon
संतृप्त हायड्रोकार्बन

saturated molecule
संतृप्त रेणु

saturated solution
संतृप्त द्रावण

saturated vapour
संतृप्त बाष्प

saturation
संतृप्ति (स्त्री.)

saturation factor
संतृप्ति गुणक

saturation kinetics
संतृप्ति गतिकी

saturation point
संतृप्ति बिंदु

sauerkraut
आंबवलेली कोबी (स्त्री.)

sausage
सॉसेज (न.)

Saytzeff rule
सेटझेफ नियम

scale
१ मापनश्रेणी (स्त्री.), श्रेणी (स्त्री.) २ मापनी (स्त्री.), मोजपट्टी (स्त्री.), ३ प्रमाण (न.) ४ तराजू (पु.) ५ पारडे (न.)

scandium (Sc)
स्कॅन्डिअम (Sc) (न.)

scanner
क्रमवीक्षी (पु.)

scanning
क्रमविक्षण (न.)

scanning electron microscope
क्रमवीक्षी इलेक्ट्रॉन सूक्ष्मदर्शी

Scardinger reaction
स्कार्डिंगर अभिक्रिया

scattered light
विकीर्ण प्रारण

scattering
विकिरण (न.) acoustic scattering, ध्वनि विकिरण, coherent scattering, संसंजित विकिरण, elestic scattering, अप्रत्यास्थ विकिरण, plural scattering, बहुल विकिरण, potential scattering, विभव विकिरण, resonant scattering, संस्पंदी विकिरण

scavenger
अपमार्जक (पु.)

Schardinger dextrin
स्कार्डिंगर डेक्स्ट्रिन

Schardinger enzyme
स्कार्डिंगर विकर (also called xanthine oxidase)

Scheele's green
शील हिरवा

Schiff base
शिफ बेस

Schiff's reagent
शिफ अभिकारक

Schiff's test
शिफ चाचणी

Schilling test
शिलिंग चाचणी

schlieren optical system
श्लिरेन प्रकाशीय पद्धति

Schmidt reaction
श्मिट अभिक्रिया

Schmidt-Thannhauser procedure
श्मिटथानहाउजर कार्यपद्धति

Schneider procedure
श्नायडर कार्यपद्धति

Schoeniger combustion apparatus
शोनिगर ज्वलनित्र

Schottky defect
शॉट्की दोष

Schrodinger equation
श्रॉडिंजर समीकरण, श्रॉडिंजर तरंग-समीकरण (also Schrodinger wave-equation)

Schrodinger wave-function
श्रॉडिंजर तरंगफल

Schultz-Dale reaction
शुल्झ-डॅले अभिक्रिया

Schultz's rule
शुल्झचा नियम

Schutz-Borisow rule
शुट्झ-बॉरीसॉ नियम

Schwann cell
श्वान्न पेशी

Schweitzer's reagent
श्वाइझ्रचा अभिकारक

science
विज्ञान (न.), शास्त्र (न.)

scientific
वैज्ञानिक, शास्त्रीय

scintillation
प्रस्फुरण (न.)

scintillation autography
प्रस्फुरण स्वंयचित्रण

scintillation counter
प्रस्फुरण गणित्र

scintillation crystal
प्रस्फुरण स्फटिक

scintillation detector
प्रस्फुरण संसूचक, प्रस्फुरण अभिज्ञातक

scintillation spectrometer
प्रस्फुरण पंक्तिमापी, प्रस्फुरण स्पेक्ट्रोमीटर

scintillator
प्रस्फुरक (न.) (also called fluor)

scleroprotein
स्क्लेरोप्रोटीन (न.), दृढप्रथिन (न.)

scomberoid poisoning
स्कॉम्बरॉइड मत्स्य विषबाधा

scotophobin
स्कॉटोफोबिन (न.) (स्मृतिनिर्देशी पेप्टाइड)

scotopic vision
मंदाभ दृष्टि, मंदप्रकाश दृष्टि

scotopsin
rhodopsin

scrapings
खरवड (स्त्री.अ.व.)

scratch
ओरखडा (पु.), क्षणन (न.)

screen
पददा (पु.), पट (पु.) v.t. १ पडदा लावणे २ छाननी करणे

screening constant
प्रच्छादन स्थिरांक

screening effect
प्रच्छादन परिणाम

screw dislocation
स्क्रू विस्थानन

scrubber
मार्जनी (स्त्री.), मार्जक (पु.)

scrubbing
मार्जन (न.)

scrubbing chamber
मार्जनकक्ष (पु.)

scum
मळी (स्त्री.), साय (स्त्री.) deposit

seaweed
समुद्रशैवाल (न.)

second ionisation constant
द्वितीय आयनन स्थिरांक

second ionisation constant
द्वितीय आयनन स्थिरांक

second ionisation potential
द्वितीय आयनन विभव

second order
द्वितीय कोटि

second order
द्वितीय कोटि

second-order indicator electrode
द्वितीयक्रम दर्शक इलेक्ट्रोड

secondary
१ द्वितीयक २ दुय्यम primary

secondary alcohol
द्वितीयक अल्कोहोल

secondary amine
द्वितीयक अमाइन

secondary carbon atom
द्वितीयक कर्बाणु

secondary cell
storage cell

secondary electron
दुय्यम इलेक्ट्रॉन

secondary immune response
दुय्यम प्रतिक्षम प्रतिसाद

secondary process
दुय्यम प्रतिक्रिया

secondary product
दुय्यम उत्पादन

secondary reaction
दुय्यम अभिक्रिया

secondary standard
दुय्यम मानक

secondary X-rays
दुय्यम क्ष-किरण (पु.अ.व.)

secretin
सिक्रेटिन (न.)

secretion
स्त्राव (पु.)

secretor
स्त्रावी (पु.)

section
छेद (पु.), खंड (पु.), अनुभाग (पु.) segment

sector
क्षेत्र (न.) segment

sector mass spectrometer
क्षेत्रीय वस्तुमान पंक्तिमापी

sedative
शामक औषध (न.) adj. शामक

sediment
अवसाद (पु.), गाळ (पु.) deposit

sedimentary
गाळाचा

sedimentation
अवसादन (न.)

sedimentation coefficient
अवसादन गुणांक

sedimentation equilibrium
अवसादन सममूल्य (आक्रिबाल्ड पद्धति) (Archibald method

sedimentation equilibrium in density gradient
आनताप्रवणतेचा अवसादन समतोल

sedimentation potential
अवसादन विभव

sedimentation velocity
अवसादन वेग

sedoheptulose
सीडोहेप्टयुलोज (न.)

seepage
निस्यंदन (न.), पाझर (पु.)

segment
खंड (पु.) division, भाग, fraction, अंश, fragment, शकल, खंड, part, भाग, अंग, अवयव, portion, १ भाग २ खंड, section, छेद, खंड, अनुभाग, sector, क्षेत्र

segregate
वेगळे ठेवणे, विलग करणे, विलग्न होणे detach, विलग करणे, विलग होणे, divide, विभाजन करणे, separate, पृथक करणे, पृथक होणे, वेगळे करणे, वेगळे होणे, विभक्त करणे, विभक्त होणे, विलग करणे, विलग होणे, split, विभाजन करणे, विभाजन होणे

segregation
विभक्तीकरण (न.), विलग्नन (न.) decomposition

selection
निवड (स्त्री.), वरण (न.)

selection rules
निवड नियम (पु.अ.व.)

selective fermentation
निवडक किण्वन

selective reagent
निवडकारी अभिकारक

selectivity
वरणक्षमता (स्त्री.), निवडक्षमता (स्त्री.)

selectivity constant
वरणक्षमता स्थिरांक, निवडक्षमता स्थिरांक

selenide
सेलेनाइड (न.)

selenite
सेलेनाइट (न.)

selenium (Se)
सेलेनिअम (se) (न.)

selenium dioxide
सेलेनिअम डायॉक्साइड

self-dissciation
स्वयं-विचरण (न.)

self-inductance
स्वयंप्रवर्तन (न.), स्वयंप्रेरण (न.)

self-luminous
स्वयंदीप्त, स्वयं-अनुदीप्त

self-reduction
स्वयंक्षपण (न.)

Seliwanoff's test
सेलिवॅनोफ चाचणी

Seliwanoff's test
सेलिवॅनोफ चाचणी

semi
अर्ध-

semi drying oil
अर्धशुष्कन तेल

semi dying oil
अर्धशुष्कन तेल

semi-
अर्ध-

semi-micro-
सूक्ष्मप्राय- micro

semi-micro-
सूक्ष्मप्राय micro

semi-microanalysis
सूक्ष्मप्राय विश्लेषण (न.)

semi-microanalysis
सूक्ष्मप्राय विश्लेषण (न.)

semi-permeable
अर्धपार्य permeable

semi-permeable membrane
अर्धपार्य पटल

semi-transparent
अर्धपारदर्शक permeable

semicarbazide
सेमिकार्बाझाइड (न.)

semicarbazide
सेमिकार्बाझाइड (न.)

semicarbazone
सेमीकार्बाझोन (न.)

semicarbazone
सेमीकार्बाझोन (न.)

semiconductor
अर्धवाहक (पु.)

semiconductor
अर्धवाहक (पु.)

semiconductor detector
अर्धवाहक संसूचक

semidine rearrangement
सेमिडिन पुनर्रचना

semidine rearrangement
सेमिडिन पुनर्रचना

semidry test
सद्रव चाचणी

semidry test
सद्रव चाचणी

semipolar bond
co-ordinate bond

semolina
शेवया (स्त्री.अ.व.)

senescence
जीर्णन (न.), वनस्पती जीर्णन (न.)

sense codon
अर्थवाही कोडॉन

sense strand
संकेतवाही पेड (also called Watson strand)

sensitisation
१ संवेदन (न.) २ अतिसंवेदिता (स्त्री.)

sensitised erythrocyte
अपप्रतिरक्षाशील एरिथोसाइट, अपप्रतिरक्षाशील लोहितपेशी

sensitiser
संवेदक (पु.)

sensitive
संवेदी, संवेदनशील

sensitivity
संवेदिता (स्त्री.), संवेदनशीलता (स्त्री.)

sensitivity of balance
तुलेची संवेदिता

separate
पृथक करणे, पृथक होणे, वेगळे करणे, वेगळे होणे, विभक्त करणे, विभक्त होणे, विलग करणे, विलग होणे segregate

separating funnel
विलगकारी नरसाळे (also separatory funnel)

separation
विलगन (न.) analysis, विश्लेषण, categorisation, प्रवर्गीकरण, classification, वर्गीकरण, dialysis, व्याश्लेषण, अपोहन, disjunction, विस्थानन, dessection, विच्छेदन, sorting, विल्हेवारी, synthesis, संश्लेषण

separation factor
पृथकता गुणक

separatory funnel
separating funnel

sepharose
सेफॅरोज (न.)

sepsis
सेप्सिस (न.), पूयुक्तता (स्त्री.)

septa
(in comb.) सप्त- mono  (also hepta-)

septanose
सेप्टॅनोज (न.), सप्ताणुवलयी शर्करा (स्त्री.)

septic
सेप्टिक, पूयुक्त

septicemia
जंतुजन्य रक्तदोष (पु.), रोगाणुरक्तता , (स्त्री.), पूमयता (स्त्री.)

sequenator
अनुक्रमित्र (न.)

sequence
अनुक्रम (पु.)

sequence hypothesis
क्रम परिकल्पना

sequential induction
क्रमशः प्रवर्तन

sequential mechanism
क्रमवार क्रियायंत्रणा

sequential model
क्रमवार समविन्यास प्रतिकृति

sequential reactions
क्रमवार अभिक्रिया (स्त्री.अ.व.)

sequestering agent
ग्राभक (पु.), ग्राभणकारक (पु.)

sequestrants
ग्राभक (पु.)

sequestration
ग्राभण (न.)

SER
SER  (abbr. of smooth-surfaced endoplasmic reticulum)

serendipity berry
सेरेंडीपिटी बेरी

serial dilution
भूमितीश्रेणीय विरलन

series
१ श्रेणी (स्त्री.) २ माला (स्त्री.) ३ किरणोत्सारी श्रेणी (स्त्री.)

series of compound
१ संयुगमाला २ संयुग श्रेणी

serine
सेरीन (न.)

serine convention
सेरीन संकेत (संरूपणाचा)

serotonin
सीरोटोनिन (न.)

serum
रक्तद्रव्य (न.), सीरम (न.)

serum albumin
सीरम अल्ब्युमिन

serum converting enzyme
सीरम रूपांतरण विकर

serum globulin
सीरम ग्लोब्युलिन

serum hepatitis
सीरमजन्य यकृतदाह

serum prothrombin converting facto
सीरम प्रोथॉम्बिन रूपांतरण कारक (also called proconvertin)

serum urea nitrogen
रक्तद्रव्य युरिआ नायट्रोजन

sesqui-
(in comb.) अध्यर्ध-, सार्ध- mono

sesquioxide
सेस्क्विऑक्साइड (न.)

sesquiterpene
सेस्क्विटर्पीन (न.)

set
संच (पु.)

setteling
१ (गाळ, इत्यादी) खाली बसणे (न.) २ अवसादन (न.)

Sevag method
सेवाग पद्धति

sex chromosome
लिंग गुणसूत्र

sex hormone
लिंग संप्रेरक, लिंग हार्मोन

sextet
षट्क (न.)

SH group
SH गट (short of sulfhydril group)

shadowcasting technique
छायाक्षेपण तंत्र

shaker
हलवणी (स्त्री.)

shaking apparatus
हलवणी (स्त्री.)

shale oil
शेल तेल

shape
आकार (पु.) form

shear
कर्तर (न.) stress

sheen
पातळ पत्रा (पु.), पत्रा (पु.) cutting

shelf
मंच (पु.)

shell
१ कवच (न.) २ कक्षक (पु.)

shellac
लाख (स्त्री.)

Shemin cycle
शेमिन चक्र

shielding constant
परिरक्षण स्थिरांक

shielding electrode
परिरक्षण इलेक्ट्रोड

shift
विस्थापन (न.), सृति (स्त्री.) v.t.i. विस्थापन करणे, विस्थापन होणे सृत होणे

shikimic acid
शिकिमिक आम्ल

shikimic acid pathway
शिकिमिक आम्ल मार्ग

shine
चकाकणे

shock
धक्का (पु.), अभिघात (पु.)

short period
अल्प आवर्तन

short-circuit
लघुपरिपथ (पु.) v.t. लघुपथित करणे (लघुपरिपथ करणे)

shortening
मोहन (न.)

shot effect
निर्घात परिणाम, प्रक्षेप कुरव (also shot noise)

shunt
पार्श्वपथ (पु.) v.t.i. पार्श्वपथन करणे, पार्श्वपथित होणे

sialic acid
सिऍलिक आम्ल

sickle cell
दात्राकार पेशी

sickle cell anemia
दात्राकार पेशी पांडुरोग (also sicklemia)

sickle cell disease
दात्राकार पेशी विकार

sickle cell hemoglobin
दात्र पेशी हीमोग्लोबिन

sicklemia
sickle cell anemia

sickling
दात्र-आकारण (न.)

side
बाजू (स्त्री.) adj. १ पार्श्व २ आनुशंगिक

side chain
उपशृंखला (स्त्री.), पार्श्वशृंखला (स्त्री.)

side chain cleavage
उपशृंखला खंडन

side chain compound
पार्श्वशृंखला संयुग

side chain theory
उपशृंखला सिद्धांत

side product
आनुषंगिक उत्पाद

side reaction
१ आनुषंगिक अभिक्रिया २ आनुषंगिक प्रतिक्रिया

siderophilin
अतिलोहविकार (पु.)

Siemens ozoniser
झिमेन्स ओझोनायझर

sieve
चाळणी (स्त्री.)

sigma
सिग्मा (पु.) (symbol )

sigma bone
सिग्मा बंध

sigma complex
सिग्मा जटिल

sigmatropic rearrangement
सिग्माकर्षी पुनर्रचना

sign
चिन्ह (न.), खूण (स्त्री.) character

sign convention
चिन्हसंकेत प्रणाली

signal-to noise ratio
संकेत कुरव गुणोत्तर

silane
सिलेन (न.)

silent discharge
नीरव विमोच, नीरव विप्रभार

silica
सिलिका (स्त्री.)

silica crucible
सिलिका मूस

silica gel
सिलिका जेल

silica triangle
सिलिका (नळी) त्रिकोण

silicate
सिलिकेट (न.)

siliceous
सिलिकामय

silicic acid
सिलिसिक आम्ल

silicide
सिलिसाइड (न.)

silicon (Si)
सिलिकॉन (Si) (न.)

silicon carbide
सिलिकॉन कार्बाइड

silicon fluorides
सिलिकॉन फ्लुरोइडे (न.अ.व.)

silicon hydrides
सिलिकॉन हायड्राइडे (न.अ.व.)

silicone
सिलिकोन (न.)

silicone rubber
सिलिकोन रबर

silk
रेशीम (न.)

silver (Ag)
सिल्व्हर (Ag) (न.), चांदी, रूपे (न.), रजत (न.) (afgentum)

silver amalgam
रजत पारद संमिश्र

silver bromide
सिल्व्हर बोमाइड

silver chloride
सिल्व्हर क्लोराइड

silver iodide
सिल्व्हर आयोडाइड

silver mirror test
रूपेरी आरसा चाचणी, रजत दर्पण चाचणी

silver nitrate
सिल्व्हर नायट्रेट (कांडीखार)

silver reductor
रजत क्षपणित्र

silvering
रजतन (न.)

similar
समरूप, सदृश, समान alike, सारखा, analogus, सदृश, comparable, तुलनायोग्य, तुलनीय, homologous, समश्रेणीय, identical, सरूप, like, समान, सारखा, parallel, सदृश, सम, uniform, एकसमान

simmer
मंद उकळणे

simple enzyme
प्रथिनप्रधान विकर

simple ether
सममूलक ईथर

simple goiter
साधा गलगंड

simple harmonic motion
सरल आवर्त गति

simple lipid
साधे लिपिड (also called neutral lipid)

simple protein
असंयुग्मी प्रोटीन, असंयुग्मी प्रथिन

simple salt
साधा क्षार

simple sugar
एकवारिक शर्करा (also called monosaccharide)

simple triglyceride
साधे ट्रायग्लिसराइड

simulation
बतावणी (स्त्री.), अनुकृति (स्त्री.)

simultaneous
युगपत, एकसमयावच्छेदी

simultaneous reaction
युगपत अभिक्रिया

sine wave
साइन तरंग, ज्या तरंग

single
एकेरी, एकल, एक binary, द्विअंगी, द्विक, quaternary, चतुर्थक, tenary, त्रिअंगी, त्रिक, double, दुहेरी, quadruple, चौफेरी, चतुः, triple, तिहेरी

single bond
एक बंध

single crystal
एकल स्फटिक

single electrode
एकल इलेक्ट्रोड

single electrode potential
एकल इलेक्ट्रोड विभव (also called half-cell potential)

single linkage
एकलक बंध

single state
एकलक स्थिति, युग्मित आभ्रामी अवस्था triple state  (the electrode state of an atom or a molecule in which two single electrons in two orbitals have their spin in opposite directions)

single-beam balance
एक-दांडी तराजू

single-beam photometer
एक-शलाकी अनुदीप्तिमापी

single-beam spectrometer
एक-शलाकी पंक्तिअनुदीप्तिमापी

single-pan balance
एक-पारडी तराजू

single-strand
एकपेडी

singular
संविशेष, एकमेव

sink
कुंड (न.)

sintered crucible
सिंटरित मूस

sintered glass crucible
तापपिंडित काच मूस

sinterer
सिंटरर (न.)

sintering
सिटरन (न.)

siphon
निनाल (पु.) (also syphon)

size
आकार (पु.) magnitude

sizing
slashing

skeletal isomer
कंकाल समसूत्री

skeleton formula
आराखडा सूत्र

sketch
रेखाचित्र (न.), आराखडा (पु.)

skew
वितल-, विषमतल- (नौकारूप), विषमतलीय (boat form) (generally, irregular, unsymmetrical, oblique)

skew conformation
विषमतल समाविन्यास (also called gauche conformation)

skew rays
वितल किरण (पु.अ.व.)

skim
साय काढणे

skimming
साय काढणे (न.)

Skraup reaction
स्क्रॉप अभिक्रिया

slab
लादी (स्त्री.)

slag
धातुमळी (स्त्री.) deposit

slake
विरवणे

slaked lime
विरवलेला चुना

slashing
प्रलेपन (न.) (also sizing)

slate
स्लेट (दगड) (स्त्री.)

slime
अवपंक (पु.), राड (स्त्री.)

slip
स्खलित (न.) error

slit
१ फट (स्त्री.) २ (as, a narrow usu. rectangular opening through which light or other emission is admitted or through which it escapes) रेखाछिद्र (न.)

slit width
फट रूंदी

slot burner
खाच ज्वालक

slow combustion
मंद दहन

sludge
गाळ (पु.), अवमल (पु.)

slurry
स्लरी (न.), कणयुक्त द्राव (पु.), गारा (चिखलाचा) (पु.)

slush
पातळ चिखल (पु.)

smelt
विगालन करणे

smelter
विगालक (पु.)

smelting
विगालन (न.), विगालन करणे (न.), विगालनन (न.), सहवितळण प्रक्रिया (स्त्री.)

Smith degradation
स्मिथ अवक्रमण

smog
धूहार (पु.) (धूर + निहार) (smoke + fog)

smoke
धर (पु.)

smoke point
धूम्रांक (पु.)

smoky`
गढूळ, धसर, धुरकट

smooth microsomes
गुळगुळीत सूक्ष्मकणिका, गुळगुळीत पृश्ठी अन्तर्द्रव्य जालिका (also smooth-surfaced endoplasmic reticulum) (abbr. SER)

smooth muscle
गुळगुळीत स्नायु

smooth-surfaced endoplasmic reticulum
smooth microsomes

snow
हिम (न.)

soap
साबण (पु.)

soapstone
शंखजिरे (न.), संगजिरे (न.)

soda
सोडा (पु.)

soda ash
सोडा अंश

soda cellulose
सोडा सेल्युलोज

soda lime
सोडा लाइम, अल्कित चुना

soda lime test
अल्कित चुना चाचणी

sodium (Na)
सोडिअम (Na) (न.) (natrium)

sodium acetate
सोडिअम ऍसिटेट

sodium amide
सोडिअम ऍमाइड

sodium argentocyanide
सोडिअम आजटोसायनाइड

sodium bicarbonate
सोडिअम बायकार्बोनेट, खाण्याचा सोडा

sodium bismathate
सोडिअम बिस्मथेट

sodium carbonate
सोडिअम कार्बोनेट

sodium carboxymethyl cellulose
सोडिअम कार्बोक्सिमेथिल सेल्युलोज

sodium chlorate
सोडिअम क्लोरेट

sodium chloride
सोडिअम क्लोराइड (मीठ)

sodium glutamate
सोडिअम ग्लुटामेट

sodium hydroxide
सोडिअम हायड्रॉक्साइड

sodium hypobromite
सोडिअम हायपोबोमाइट

sodium hypochlorite
सोडिअम हायपोक्लोराइट

sodium ion
सोडिअम आयन

sodium lamp
सोडिअम दिवा

sodium meta periodate
सोडिअम मेटा परआयोडेट

sodium nitrate
सोडिअम नायट्रेट

sodium nitroprusside
सोडिअम नायट्रोप्रुसाइड

sodium oxalate
सोडिअम ऑक्झलेट

sodium peroxide
सोडिअम पेरॉक्साइड

sodium persulphate
सोडिअम परसल्फेट

sodium tetraborate
सोडिअम टेट्राबोरेट

sodium tetraphenylboron
सोडिअम टेट्राफेनिलबोरोन

sodium thiosulphate
सोडिअम थायोसल्फेट, हायपोसल्फेट (न.)

sodium thiosulphate solution
सोडिअम थायोसल्फेट द्रावण

soft
१ मऊ, मृदु २ सुफेन

soft acid
मृदु आम्ल

soft base
मृदु आम्लारि

soft glass
मऊ काच, वितळण सुलभ काच

soft negative
अल्पौठाव (पु.), व्यस्तचित्र (न.)

soft rays
मृदु किरण (पु.अ.व.)

soft water
सुफेन जल

soft X-rays
अल्पभेदी क्ष-किरण (पु.अ.व.), अल्पभेदी एक्स-किरण (पु.अ.व.)

softener
मृदुकारी (पु.)

softening
सुफेनीकरण (न.)

softness
१ मृदुता (स्त्री.) २ सुफेनता (स्त्री.) ३ (of radiation) दुर्भेदकता (स्त्री.) ४ (of glass) सुगलनीयता (स्त्री.)

sol
सोल (न.)

solanine
सोलॅनिन (न.)

solar cell
सूर्यप्रकाशीय घट

solar chromosphere
सौर वर्णावरण

solar radiation
सौर प्रारण

solar spectrum
सौर पंक्ति, सौर स्पेक्ट्रम

solder
डाख (स्त्री.) v.t. डाख देणे, झाळणे

soldering
डाख देणे (न.), झाळणी (स्त्री.), झाळकाम (न.)

solid
घनरूप पदार्थ (पु.), स्थायु (पु.) adj. घन-, घनरूप, स्थायु-

solid phase technique
घन प्रावस्था तंत्र

solid scintillation counter
घन प्रस्फुरण गणित्र

solid solution
घन द्रावण

solid state
घनरूप अवस्था, स्थायु अवस्था

solid-state reaction
घनावस्थी अभिक्रिया

solidification
घनीकरण (न.), घनीभवन (न.) condensation

solidify
घनरूप करणे, घनरूप होणे

solubilised vat dyes
विद्रावित कुंड रंजक (पु.अ.व.), विद्रावित क्षपणकारी रंजक (पु.अ.व.)

solubility
द्रावणीयता (स्त्री.)

solubility coefficient of gases
वायूंचा द्रावणीयता गुणांक

solubility curve
द्रावणीयता आलेख

solubility product
द्रावणीयता गुणन फल

solubility product constant
द्रावणीयता गुणाकार स्थिरांक

solubility product pronciple
द्रावणीयता गुणाकार तत्त्व

soluble
द्रावणीय

soluble enzyme
द्रावणीय विकर (पेशीद्रव्यातील)

soluble RNA
स्थानांतरी RNA, द्रावणीय RNA  (also called transfer RNA

solublestarch
द्रावणीय स्टार्च

solute
द्राव्य (न.)

solution
द्रावण (न.) decinormal solution, अर्ध-प्रसामान्य द्रावण, normal solution, प्रसामान्य द्रावण, saturated solution, संतृप्त द्रावण, standard solution, ज्ञातमूल्य द्रावण, मानक द्रावण, unsaturated solution, असंतृप्त द्रावण

solution polymerisation
द्रावणी बहुवारिकन

solution pressure
द्रावण दाब

solution-electrode interface
द्रावण-इलेक्ट्रोड आंतरपृष्ठ

solvated ion
विद्रावित आयन

solvation
विद्रावण (न.)

Solvay process
सॉल्व्हे प्रक्रिया

solvent
द्रावक (न.)

solvent dyes
जलेतर द्रावक रंजक (पु.अ.व.)

solvent extraction
द्रावक निष्कर्षण

solvent for fibre
तंतुद्रावक (पु.)

solvent naphtha
द्रावक नॅफ्था

solvolysis
द्रावक अपघटन (न.), द्रवीय अपघटन (न.) (also lyolysis)

soma
काय (पु.)

somatic theory
कायिक सिद्धांत

somatomedin
सोमॅटोमिडीन (पु.)

somatotropin
कायपोषी संप्रेरक (पु.) (also called growth hormone)

somatotropin releasing hormone
सोमॅटोट्रॉपिन स्त्रावी संप्रेरक

Somogyi unit
सॉमॉग्यी एकक

Somogyl-Nelson method
सॉमॉग्यी-नेल्सन पद्धति

soot
काजळी (स्त्री.)

sorbed water
शोषित जल

sorbitol
सॉर्बिटॉल (न.)

sorghum
kaoliang

sorption
शोषण (न.) absorption, अवशोषण, adsorption, अधिशोषण, chemisorption, रासायनिक अधिशोषण, desorption, विशोषण, persoption, परिशोषण, physisorption, भौतिक शोषण

sorting
विल्हेवारी (स्त्री.) separation

sour
आंबट v.t.I. आंबणे, आंबवणे

source
१ उद्गम (पु.) २ (as, the point of origin) प्रभब (पु.) ३ मूळ (न.)

Soxhlet apparatus
सॉक्सलेट उपकरण

Soxhlet extraction apparatus
सॉक्सलेटचे निष्कर्षण उपकरण

soyabean oil
सोयाबिन तेल

soyabean trypsin inhibitor
सोयाबिन ट्रिप्सिन संदमक (also called Kunitz inhibitor)

space
१ अवकाश (पु.), अंतराळ (न.) २ जागा (स्त्री.)

space charge
अवकाश प्रभार

space chemistry
अवकाश रसायनशास्त्र

space group
अवकाश गट (as, in symmetry and group theory)

span
विस्तृति (स्त्री.)

spark
स्फुल्लिंग (न.)

spark source ionisation
स्फुल्लिंग प्रभव आयनन

spark spectroscopy
स्फुल्लिंग पंक्तिदर्शन

sparking potential
स्फुल्लिंगन विभव

spatial
अवकाशिक, अवकाशी, अंतराळासंबंधी

spatula
स्पॅचुला (पु.), सपाट चमचा (पु.)

species
जाति (स्त्री.)

specific
विशिष्ट

specific activity
विशिष्ट सक्रियता

specific charge
विशिष्ट विद्युतभार

specific conductance
विशिष्ट प्रवहन

specific conductivity
विशिष्ट वाहकता

specific dynamic action
calorigenic action

specific fiscosity
विशिष्ट विष्यंदिता

specific gravity
विशिष्ट गुरूत्व

specific growth rate
विशिष्ट वर्धन गति

specific heat
विशिष्ट ऊष्मा

specific immunity
विशिष्ट प्रतिक्षमता

specific indicator
विशिष्ट दर्शक

specific ion electrode
विशिष्ट आयन इलेक्ट्रोड

specific radioactivity
विशिष्ट किरणोत्सारिता

specific rate constant
विशिष्ट क्रियागति स्थिरांक

specific reaction
विशिष्ट अभिक्रिया

specific reaction rate
विशिष्ट अभिक्रिया गति

specific reagent
विशिष्ट अभिकारक

specific refraction
विशिष्ट अपवर्तन

specific resistance
विशिष्ट रोध

specific rotation
विशिष्ट घूर्णन

specific surface
विशिष्ट पृष्ठ

specific volume
विशिष्ट आकारमान

specificity
विशिष्टता (स्त्री.)

specimen
नमुना (पु.)

spectra
१ पंक्ती (स्त्री.अ.व.), स्पेक्ट्रा (पु.अ.व.) २ मानपंक्ती (स्त्री.अ.व.), वर्णपंक्ती (स्त्री.अ.व.) (sing. spectrum)

spectral
१ पंक्तीय, पंक्ति-, स्पेक्ट्रमी २ मानपंक्तीय

spectral analysis
पंक्तीय विश्लेषण

spectral band width
पंक्ति पट्ट रूंदी

spectral characteristics
पंक्तीय वैशिष्ट्ये (न.अ.व.)

spectral interference
पंक्ति व्यतिकरण

spectral line
वर्णपंक्ति रेषा

spectral order
पंक्ति क्रम

spectral reflectance
पंक्तीय परावर्तनांक

spectro chemistry
पंक्ति रसायनशास्त्र

spectrochemical analysis
पंक्तिरासायनिक विश्लेषण

spectrochemical series
पंक्तिरासायनिक श्रेणी

spectrofluorometer
पंक्तिप्रतिदीप्तिमापी (पु.)

spectrogram
पंक्तिलेख (पु.)

spectrograph
पंक्तिलेखी (पु.), स्पेक्ट्रोग्राफ (पु.)

spectrometer
पंक्तिमापी (पु.), स्पेक्ट्रोमीटर (पु.)

spectrometry
पंक्तिमिति (स्त्री.)

spectrophotometer
पंक्तिअनुदीप्तिमापी (पु.)

spectrophotometric analysis
पंक्तिअनुदीप्तिमितीय विश्लेषण

spectrophotometry
पंक्तिअनुदीप्तिमिति (स्त्री.)

spectropolarimeter
पंक्तिधुवणमापी (पु.)

spectroscope
पंक्तिदर्शी (पु.), स्पेक्ट्रोस्कोप (पु.)

spectroscopic analysis
पंक्तीय विश्लेषण

spectroscopic splitting factor
पंक्तीय विभाजन गुणक

spectroscopy
पंक्तिदर्शन (न.) (the science of spectroscopic phenomena)

spectrum
१ (as, in spectroscopy) पंक्ति (स्त्री.), स्पेक्ट्रम (पु.) २ वर्णाली (स्त्री.), वर्णपंक्ति (स्त्री.) ३ (w.r.t. antibiotic or drug activity) प्रभावव्याप्ति (स्त्री.) absorption spectrum, अवशोषण पंक्ति, atomic spectrum, अणु पंक्ति, band spectrum, पट्ट

spectrum analysis
पंक्ति विश्लेषण

spectrum lines
पंक्ति रेखा (स्त्री.अ.व.)

specular reflectance
सुव्यवस्थित परावर्तनांक

specular reflectance
सुव्यवस्थित परावर्तनांक

specular reflection
mirror reflection

spent wash
आसवनी शेष

spherical
गोलीय, गोलाकृति

spherical aberration
गोलीय विपथन

spheroidal
गोलाभ, गोलकल्प

spheroplast
अंशतः भित्तिहीन जीवाणु (पु.)

sphingolipid
स्फिंगोलिपिड (न.)

sphingomyelin
स्फिंगोमायलिन (न.)

sphingophospholipid
स्फिंगोफॉस्फोलिपिड (न.) (also called phosphophingolipid)

sphingosine
स्फिंगोलिपिडजनक (पु.), स्फिंगोसाइन (न.)

spin
आभ्राम (पु.) v.t.i. आभ्रामण होणे, आभ्रामण करणे

spin coupling
आभ्राम युग्मन

spin quantum number
आभ्राम क्वांटम अंक

spin splitting
आभ्राम विभाजन

spin state
आभ्राम अवस्था

spin-lattice relaxation
आभ्राम-जालक शिथिलन

spin-spin coupling
आभ्राम-आभ्राम युग्मन

spinneret
तनित्र (न.)

spinning
तंतूकरण (न.), सूतकताई (स्त्री.) adj. १ (as, of an electron etc.) आभ्रामी २ तनन

spinning dope
तनन द्राव

spinning electron
आभ्रामी इलेक्ट्रॉन

spinning sideband
आभ्रामी पार्श्वपट्ट

spiral
सर्पिल

spiran
स्पायरन (न.)

spirit
स्पिरिट (न.)

spirit lamp
स्पिरिट दीप

spirit of vitriol
सल्फ्युरिक आम्ल

spiro compound
स्पायरो संयुग

splenectomy
प्लीहाउच्छेदन (न.)

split
विभाजन करणे, विभाजन होणे segregate

splitting
विभाजन (न.)

sponge
स्पंज (पु.)

spontaneous
उत्स्फूर्त

spontaneous combustion
उत्स्फूर्त ज्वलन

spontaneous electrolysis
उत्स्फूर्त विद्युत अपघटन

spontaneous induction
उत्स्फूर्त प्रवर्तन

spontaneous process
उत्स्फूर्त प्रक्रिया

spontaneous reaction
उत्स्फूर्त अभिक्रिया

spontaneous tumor
स्वजनित अर्बुद

spore
बीजाणु (पु.)

spore coat
बीजाणु आवरण

spore core
बीजाणु गाभा

spore membrane
बीजाणु पटल

sporulation
बीजाणुकजनन (न.)

spot analysis
ठिपका विश्लेषण

spot paper
थेंब कागद

spot plate
थेंब पट्टिका

spot test
थेंब चाचणी

spot-test indicator
थेंब-चाचणी दर्शक

spot-test paper
drop reaction paper

spray drying
तुषार शुष्कन

spring balance
स्प्रिंग तुला

spurious radiation
छद्मी प्रारण

spurting
खदखदणे (न.), रटरटणे (न.)

squalene
स्क्वॅलीन (न.)

square foot
चौरस फूट

srainless rings
ताणरहित वलये (न.अ.व.)

stabiliser
स्थिरक (पु.)

stable
स्थिर, स्थायी immobile

stable equilibrium
स्थायी समतोल

stable isotope
स्थायी समस्थानिक, स्थायी समप्रोटॉन

stable system
स्थिर अवस्था

stack
१ रास (स्त्री.) २ रासचिति (स्त्री.) v.t. रास लावणे

staggered conformation
सांतरित समाविन्यास

staggered form
सांतरित रूप

stain
अभिरंजक (पु.)

staining
अभिरंजन (न.)

stainless steel
गंजरहित पोलाद, स्टेनलेस स्टील

stalagmometer
स्टॅलॅग्मोमीटर (पु.)

stand
घोडा (पु.), बैठक (स्त्री.)

standard
१ प्रमाण (न.) २ मानक (न.) adj. १ प्रमाणित, प्रमाण २ मानक, normal

standard addition method
ज्ञात समावेशन पद्धति, मानक समावेशन पद्धति

standard cell
मानक घट

standard condition
मानक स्थिति

standard deviation
प्रमाणित विचलन

standard diffusion coefficient
प्रमाण विसरण गुणांक

standard electrode
मानक इलेक्ट्रोड

standard electrode potential
मानक इलेक्ट्रोड विभव

standard entropy
मानक एन्ट्रॉपी

standard error
मानक त्रुटि

standard free energy change
मानक मुक्त ऊर्जाबदल

standard hydrogen electrode
मानक हायड्रोजन इलेक्ट्रोड

standard joints
प्रमाणित जोड (पु.अ.व.) (of glass apparatus)

standard oxidation-reduction potential
मानक ऑक्सिडन-क्षपण विभव

standard potential
मानक विभव

standard pressure
मानक दाब

standard resistance
प्रमाणित रोध

standard sample
प्रमाण नमुना, मानक नमुना

standard solution
ज्ञातमूल्य द्रावण, मानक द्रावण

standard state
प्रमाण अवस्था

standard temperature
मानक तापमान

standard temperature and pressure
मानक तापमान व दाब (abbr. STP) (also called normal temperature and pressure)

standard volume
मानक आकारमान, मानक आयतन

standard volumetric flask
प्रमाण आकारमान पात्र

standardisation
१ प्रमाणन (न.) २ मानकन (न.), मानकीकरण (न.) calibration

standardise
१ मानकन करणे, मानकीकरण करणे २ प्रमाणन करमे, प्रमाणित करणे

standardised
१ मानकित, मानकीकृत २ प्रमाणीकृत

standardised instrument
प्रमाणीकृत उपकरण

standardised solution
प्रमाणीकृत द्रावण

stannate
स्टॅनेट (न.)

stannic
स्टॅनिक

stannic acid
स्टॅनिक आम्ल

stannite
स्टॅनाइट (न.)

stannous
स्टॅनस

stannum (Sn)
टिन (Sn) (न.), कथिल (न.) (tin)

Staphylococcus
स्टॅफिलोकॉकस (न.)

staphylokinase
स्टॅफिलोकायनेज (पु.)

staple fibre
तंतुक (पु.), आखूड तंतु

starch
स्टार्च (पु.)

starch equivalent
स्टार्च तुल्लांक

starch granule
स्टार्च कणिका

starch indicator
स्टार्च दर्शक

starch paper
स्टार्च पेपर

starch reagent
स्टार्च अभिकारक

Stark effect
स्टार्क परिणाम (also called Zeeman effect)

Stark-Einstein equation
स्टार्क-आइन्स्टाइन समीकरण

Stark-Einstein equation
स्टार्क-आइन्स्टाइन समीकरण

Starling's hypothesis
स्टार्लिंग परिकल्पना

starter
आरंभक (पु.)

starvation
उपासमार (स्त्री.)

starvation diabetes
उपासमारजन्य मधुमेह

state
अवस्था (स्त्री.) condition, स्थिति, phase, प्रावस्था, excited state, उत्तेजित अवस्था, ground state, मूल अवस्था, physical state, भौतिक अवस्था, standard state, प्रमाण अवस्था, stationary state, स्थावर अवस्था, स्थायु अवस्था, thermodynamic state, ऊष्मागतिक

state of aggregation
समुच्चयित अवस्था

state of equilibrium
समतोल अवस्था

static
स्थितिक, निश्चल

static electric charge
स्थितिक विद्युत प्रभार

static electricity
स्थितिक विद्युत (as opposed to dynamic electricity)

static equilibrium
स्थितिक समतोल

static pressure
स्थितिक दाब

stationary
१ स्थावर, स्थायु immobile २ (standing still) स्थिर

stationary phase
स्थिर प्रावस्था

stationary state
स्थावर अवस्था, स्थाणु अवस्था

statistical
१ सांख्यिकीय, सांख्यिकी- २ आकडेवारीसंबंधी

statistical average
सांख्यिकी सरासरी

statistical mean
सांख्यिकी माध्य

statistical thermodynamics
सांख्यिकी ऊष्मागतिकी

steady
अचर, निश्चल immobile

steady state
स्थिर अवस्था, निश्चल अवस्था

steady-state kinetics
स्थिर-अवस्था क्रियागतिकी

steam
वाफ (स्त्री.)

steam
वाफ (स्त्री.)

steam distillation
वाफ ऊर्ध्वपातन

steam-bath
वाफ-मज्जनी (स्त्री.)

steam-bath
वाफ-मज्जनी (स्त्री.)

steam-volatile
वाफ-बाष्पनशील

steaming
वाफवणे (न.)

steapsin
स्टिप्सिन (न.)

stearate
स्टिअरेट (न.)

stearic acid
स्टेरिक आम्ल

steatorrhea
स्टेटोऱ्हिआ (पु.), मेदसात्मीकरण विकार (पु.), अतिमेदविष्टता विकार (पु.)

steel
पोलाद (न.), स्टील (न.)

steel wool
लोहकुंतल (पु.)

step
१ पद (न.) २ क्रम (पु.) ३ सोपान (पु.)

step up transformer
आरोही परिवर्तित्र, उत्परिवर्तित्र (न.)

step-down transformer
अवरोही परिवर्तित्र

step-sector method
क्रम-क्षेत्री पद्धति

steps of reaction
अभिक्रियेच्या पायऱ्या (स्त्री.अ.व.)

stepwise equilibria
क्रमवार समतोल

stercobilin
स्टर्कोबिलिन (न.)

stereo
त्रिमितीय

stereochemical effect
त्रिमितिरासायनिक परिणाम

stereochemical formula
त्रिमितिरासायनिक सूत्र

stereochemistry
त्रिमिति रसायनशास्त्र (न.)

stereoisomer
त्रिमितीय समसूत्री (पु.)

stereoisomeric formula
त्रिमितिसमघटकी सूत्र

stereoisomerism
त्रिमितीय समसूत्रता (स्त्री.)

stereoselective
त्रिमितिनिवडक

stereoselective reaction
त्रिमितिनिवडक अभिक्रिया

stereospecific
त्रिमितिविशिष्टता (स्त्री.)

stereospecific reaction
त्रिमितिविशिष्ट अभिक्रिया

steric
त्रिमितिविन्यासी

steric acid
स्टेरिक आम्ल

steric effect
त्रिमितिविन्यासी प्रभाव

steric hindrance
त्रिमितिविन्यासी अडथळा

steric hindrance of resonance
संस्पंदनाचे त्रिमितिविन्यासी संदमन

sterile solution
निर्जंतुक द्रावण

steriliised water
निर्जंतुक पाणी

sterilisation
जंतुनाशन (न.), निर्जंतूकरण (न.), निर्जंतुकीकरण (न.)

sterilised cotton
निर्जंतुक कापूस

steriliser
निर्जंतूकरण यंत्र (न.)

steroid
स्टेरॉइड (न.)

steroid glycoside
स्टेरॉइड ग्लायकोसाइड

steroid hormone
स्टेरॉइड हार्मोन, स्टेरॉइड संप्रेरक

sterol
स्टेरॉल (न.)

stewing
boiling

stibnite
स्टिब्नाइट (न.)

Stickland reaction
स्टिकलॅन्ड अभिक्रिया

stigmasterol
स्टिग्मास्टेरॉल (न.)

stigmatic arrangement
बिंदुक मांडणी

stilbene
स्टिलबिन (न.)

still
ऊर्ध्वपातन यंत्र (न.)

stimulant
उद्दीपक

stir
ढवळणे

stirrer
ढवळणी (स्त्री.)

stirring rod
ढवळणी (स्त्री.), ढवळण सळी

Stobbe condensation
स्टोबे संघनन

stoechiometry
१ स्टॉइकिओमेट्री (स्त्री.) २ अभिक्रिया समीकरणमिति (स्त्री.) (also stoichiometry)

stoichiometric point
स्टॉइकिओमितीय बिंदु, स्टॉइकिओमेट्री पॉइंट

stoichiometry
stoechiometry

Stoke's law
स्टोक्सचा नियम

Stoke's lines
स्टोक्स रेषा (स्त्री.अ.व.)

Stoke's reagent
स्टोक्स अभिकारक

stone
दगड (पु.), पाषाण (पु.)

stop watch
stopcock

stopclock
थांब घड्याळ (न.), स्टॉप क्लॉक (न.) (also stop watch)

stopcock
तोटी (स्त्री.)

stopcock grease
तोटी ग्रीज, तोटी वंगण

stopper
बूच (न.)

stoppered
बूचबंद

storage battery
संचयी बॅटरी, संचायक बॅटरी

storage cell
संचयी घट (also secondary cell)

stove
स्टोव्ह (पु.)

STP
STP  (abbr. of standard temperature and pressure)

straight chain
अशाख शृंखला, सरल शृंखला

straight chain compound
सरल शृंखला संयुग

straight chain polymer
linear polymer

strain
१ गाळणे २ ताण देणे n. १ताण (पु.), c.f. stress २ (as, subdivision of species) विशिष्ट उपजाति (स्त्री.)

strain theory
ताण सिद्धांत

strainer
गाळणी (स्त्री.)

strand
स्तर (पु.) crust

stray radiation
आगंतुक प्रारण

streak plating
रेखा विलेपन

stream analyser
प्रवाह विश्लेषित्र

Strecker reaction
स्ट्रेकर अभिक्रिया

Strecker synthesis
स्ट्रेकर संश्लेषण

strength
१ सामर्थ्य (न.), प्रबलता (स्त्री.) २ संहति (स्त्री.), तीव्रता (स्त्री.)

strength of a solution
द्रावणाची संहति, द्रावणाची तीव्रता

streptococcus
स्ट्रेप्टोकोकस (न.)

streptococcus lactis factor
स्ट्रेप्टोकोकस लॅक्टिस वर्धक

streptokinase
स्ट्रेप्टोकायनेज (पु.)

streptomycin
स्ट्रेप्टोमायसिन (न.)

stress
१ प्रतिबल (न.) २ दबाव (पु.) pressure, दाब, shear, कर्तर, strain, ताण, tension, तणाव, ताण, thrust, प्रणोद, torsion, पीळ, मोटन, mental stress, मानसिक दबाव, physical stress, शारीरिक दबाव

stretch fibre
प्रतानन तंतू (पु.अ.व.)

stretching frequency
प्रतानन वारंवारता

stretching vibration
प्रताननी कंपन

stretching vibrational mode
प्रताननी कंपन प्रकार

striated muscle
रेखित स्नायु

stripping
१ अपखंडन (न.) २ निर्लेपन (न.)

stripping voltammetry
अपखंडनी व्होल्टमिति

stroma
आधारद्रव्य (न.)

strong
१ प्रबल २ तीव्र, संहत

strong acid
प्रबल आम्ल

strong alkali
प्रबल अल्क

strong base
प्रबल आम्लारि

strong electrolyte
प्रबल विद्युत अपघटनी

strong-field quantum number
प्रबव-क्षेत्रीय क्वांटम अंक

strontium (Sr)
स्ट्राँशिअम (Sr) (न.)

structural chemistry
संरचनी रसायनशास्त्र

structural formula
संरचनात्मक सूत्र (also called constitutional formula)

structural gene
संरचनी जीन

structural isomer
संरचनी समसूत्री

structural isomerism
संरचनी समसूत्रता

structural proteing
संरचनी प्रोटीन

structural theory
संरचनी सिद्धांत

structural unit
रचनात्मक एकक

structure
संरचना (स्त्री.) arrangement

strychnine
स्ट्रिकनिन (न.)

Stuart factor
स्टुअर्ट घटक

styrene
स्टायरिन (न.)

sub-
१ अव- २ उप-

subatomic
अवाणु-, अवआण्विक

subatomic particle
अवाणु कण

subcutaneous
अधस्त्वचा-

subcutaneous injection
अधस्त्वचा इंजेक्शन

sublimate
संप्लुत (पु.) v.t.i. संप्लुत करणे, संप्लुत होणे

sublimation
संप्लवन (न.) evaporation

sublimative
संप्लवनशील

sublime
संप्लवन करणे, संप्लवन होणे

submicroscopic
अतिसूक्ष्म ultramicroscopic

suboxide
सबऑक्साइड (न.)

subribosomal
उपरायबोसोम (पु.) (also subribosome)

subshell
उपकक्षक (पु.)

substance
पदार्थ (पु.)

substantive dye
direct dye

substantivity
प्रतियोजी n. प्रतियोजी (पु.)

substituent effect
प्रतियोजी परिणाम

substitute
प्रतियोजन करणे n. प्रतियोजित (न.)

substituted
प्रतियोजित

substituted enzyme
प्रतियोजित विकर

substitution
प्रतियोजन (न.) displacement

substitution compound
प्रतियोजी संयुग

substitution product
प्रतियोजी उत्पादन, प्रतियोजी निष्पत्ति

substitution titration
प्रतियोजन अनुमापन

substrate
१ कार्यद्रव्य (न.) २ अभिकरण (न.)

substrate inhibition
अभिकरण संदमन

subtilin
सटिलिन (न.)

subtilisin
सटिलिसिन (न.)

subtraction of colours
रंगांचे ऊनन

successive approximation
अनुवर्ती निकटन

succinaldehyde
सक्सिनाल्डिहाइड (न.)

succinate
सक्सिनेट (न.)

succinate pathway
सक्सिनेट मार्ग

succinic acid
सक्सिनिक आम्ल

succinic anhydride
सक्सिनिक अनहायड्राइड

succinimide
सक्सिनीमाइड (न.)

sucrase
सुक्रेज (न.)

sucrose
साखर (स्त्री.), शर्करा (स्त्री.), सुक्रोज (न.) (also called saccharose)

sucrose octaacetate
सुक्रोज ऑक्टॅऍसिटेट

suction
चूषण (न.)

suction filtration
चूषण गाळण

suction pump
चूषण पंप

sugar
साखर (स्त्री.), शर्करा (स्त्री.)

sugar acid
शर्करा आम्ल

sugar alcohol
शर्करा अल्कोहोल

sugar maple
मॅपल साखर

sugar of milk
दुग्धशर्करा (स्त्री.)

sugaring of dried fruits
सुकी फळे पाकवण

sulfa drugs
सल्फा औषधिद्रव्ये (न.अ.व.)

sulfadiazine
सल्फाडायऍझाइन (न.)

sulfadimidine
सल्फाडायमिडाइन (न.)

sulfaguanidine
सल्फाग्वानीडाइन (न.)

sulfamerazine
सल्फामेरॅझाइन (न.)

sulfamethazine
सल्फामेथॅझाइन (न.)

sulfamic acid
सल्फॅमिक आम्ल

sulfanilic acid
सल्फॅनिलिक आम्ल

sulfate
sulphate

sulfatide
सल्फाटाइड (न.)

sulfhydryl
सल्फहायड्रिल (न.)

sulfhydryl group
सल्फहायड्रिल गट (short SH group) (also called thiol group)

sulfide
sulphide

sulfide separation
सल्फाइड विलगन

sulfinic acid
सल्फिनिक आम्ल

sulfite
सल्फाइट (न.)

sulfocyanide
सल्फोसायनाइड (न.)

sulfolipid
सल्फोलिपिड (न.)

sulfonamide
सल्फोनॅमाइड (न.)

sulfonaphthalein indicator
सल्फोनॅफ्थॅलिन दर्शक

sulfonate
सल्फोनेट (न.)

sulfonation
sulphonation

sulfone
सल्फोन (न.)

sulfonic acid
सल्फोनिक आम्ल

sulfonic acid group
सल्फोनिक आम्ल गट

sulfosalicylic acid test
सल्फोसॅलिसिलिक आम्ल चाचणी

sulfoxide
सल्फॉक्साइड (न.)

sulfur
sulphur

Sullivan reaction
सुलिव्हन अभिक्रिया

sulph-
सल्फ- (in comb.) (also sulf)

sulpha-
सल्फा- (in comb.) (also sulfa)

sulphanilamide
सल्फानिलॅमाइड (न.)

sulphate
सल्फेट (न.) (also sulfate)

sulphide
सल्फाइड (न.) (also sulfide)

sulphitation
सल्फाइटन (न.)

sulphite
सल्फाइट (न.)

sulpho-
सल्फो- (in comb.) (also sulfo)

sulphonation
सल्फोनेशन (न.), सल्फोनीकरण (न.) (also sulfonation)

sulphonation reaction
सल्फोनीकरण अभिक्रिया

sulphur (S)
सल्फर (S) (न.) गंधक (पु.) (also sulfur)

sulphur amino acid
सल्फर ऍमिनो आम्ल

sulphur dioxide
सल्फर डायॉक्साइड

sulphur dye
सल्फर रंजक

sulphur trioxide
सल्फर ट्रायॉक्साइड

sulphuric
सल्फ्युरिक

sulphuric acid
सल्फ्युरिक आम्ल

sulphurous
सल्फ्युरस, सल्फरस, सल्फरयुक्त

summation
योग करणे (न.), समाकलन (न.), संपूरण (न.)

super-
१ अधि- २ अति- (also supra)

superacidity
अतिआम्लता (स्त्री.)

superconductivity
अतिवाहकता (स्त्री.)

superconductor
अतिवाहक (पु.)

supercool
अतिशीतन करणे

supercooled
अतिशीतित

supercooled liquid
अतिशीतित द्रव

supercooling
अतिशीतन (न.)

supercritical
१ अतिसीमांत २ अतिक्रांतिक

superficial expansion
पृष्ठीय प्रसरण

superheat
अतितापन करणे, अति तापवणे

superheated
अतितप्त, अतिऊष्मित

superheated steam
अतितप्त वाफ

superheating
अतितापन (न.)

superhelix
अधिसर्पिल (न.)

superimpose
अध्यारोपित करणे

superimposible
अध्यारोपणक्षम

superimposition
अध्यारोपण (न.)

superlattice
अधिजालक (न.)

supermolecule
अधिरेणु (पु.)

supernatant
तवंगरूप, पृष्ठप्लावी

supernatant liquid
साक्यावरील द्रव, वरचा द्रव, निवळी (स्त्री.)

superoxide
peroxide

superoxide dismutase
सुपरऑक्साइड डिस्म्युटेज

superphosphate
सुपरफॉस्फेट (न.)

supersaturated
अतिसंतृप्त

supersaturated solution
अतिसंतृप्त द्रावण

supersaturation
अतिसंतृप्ति (स्त्री.)

supersolubility
अतिद्रावणीयता (स्त्री.)

supersonic
स्वनातीत, ध्वनिवेगातीत

supplementary
संपूरक

supporting electrolyte
आधारी विद्युतापघटनी

suppressor gene
दमनकारी जीन

suppressor grid
दामक ग्रिड

suppressor transfer RNA
दमनकारी स्थानांतरण RNA

supra-
super

supramolecular complex
अधिरेणु जटिल

suprarenal gland
अधिवृक्क ग्रंथि

surface
पृष्ठ (न.)

surface adsorption
पृष्ठीय अधिशोषण

surface catalysis
पृष्ठीय उत्प्रेरण

surface density
पृष्ठीय घनता

surface energy
पृष्ठीय ऊर्जा

surface enzyme
पृष्ठीय विकर

surface film
पृष्ठीय पटल

surface modification
पृष्ठीय फेरबदल

surface orientation
पृष्ठीय अभिमुखता

surface tension
पृष्ठताण (पु.)

surface-active
पृष्ठसक्रिय

surfactant
पृष्ठक्रियाकारी (पु.)

surgical cotton
शस्त्रक्रियेचा कापूस

susceptibility
प्रभाव्यता (स्त्री.)

susceptible
प्रभाव्य

suspend
निलंबित करणे

suspended
निलंबित

suspension
निलंबन (न.)

suspension polymerisation
निलंबन बहुवारिकन

suspensoid
निलंबनाभ (पु.)

svedberg
स्वेडबर्ग (न.) (अवसादन गुणांक एकक) (a unit of the sedimentation coefficient)

Svedberg's equation
स्वेडबर्ग समीकरण

sweetening agent
माधुर्य कारक

swell
स्फीति (स्त्री.), फुगवटा (पु.) v.t.t. १ फुगणे २ सुजणे

swelling
१ स्फीति (स्त्री.) २ सूज (स्त्री.) oedema

swelling agents for fibre
तंतु स्फीतिकारक (पु.अ.व.)

swinging bucket rotor
दोल नलिका घूर्णी

syform
सिनरूपी antiform

symbiont
सहजीवी (पु.)

symbol
१ प्रतीक (न.), चिन्ह (न.) २ संज्ञा (स्त्री.), संकेतचिन्ह (न.) character

symmetric
सममित (also symmetrical)

symmetrical stretching vibration
सममित प्रताननी कंपन

symmetry
सममिति (स्त्री.)

symmetry classes
सममिति वर्ग (पु.अ.व.)

symmetry element
सममिति लक्षण

symmetry model
सममिति प्रतिमान, सममिति प्रतिकृति

symmetry operation
सममिति क्रिया

symnbiosis
१ सहजीवन (न.) २ सहजीविता (स्त्री.)

sympathetic nervous system
सहानुभूतिशील चेतासंस्था

sympathetic reaction
induced reaction

sympathomimetic action
सहानुभूतिचेतीय नक्कल क्रिया, सहानुभूतिशीलचेतासंस्था उद्दीपन (stimulation of the sympathetic nervous system by drugs)

syn
१ (with, alogwith together) सह २ (at the same time) सं-(as in synthesis संश्लेषण) (in comb.)

syn conformation
सह समाविन्यास, सिन समाविन्यास

syn-anti isomerism
सिन-ँटि समसूत्रता

synapse
संपर्कस्थान (न.)

synchroniser
संकालक (पु.)

synchronism
संकालिकता (स्त्री.)

synchronous growth
संकालिक वाढ

synchronous muscle
संकालिक स्नायु

synchroton
सिन्क्रोटोन (न.)

syndiotactic polymer
एकांतरितशाखीय बहुवारिक

syndiotactic polypropylene fibres
एकांतरितशाखीय पॉलिप्रॉपिलीन तंतू (पु.अ.व.)

syndrome
संलक्षण (न.), लक्षणसमूह (पु.)

syneresis
सोत्सर्ज आकुंचन (न.)

synergic reaction
युतिप्रभावी अभिक्रिया

synergism
युतिप्रभाव (पु.)

synonym
समानार्थी (पु.), समानार्थक (पु.)

synonym codon
समसंकेती कोडॉन

synovial fluid
संधिरस (पु.), संधिद्रव (पु.)

synthase
सिंथेज (न.)

synthesis
संश्लेषण (न.) separation

synthesis
संश्लेषण (न.) separation

synthetase
सिंथेटेज (न.), संश्लेषी विकर (पु.)

synthetic
संश्लेषित, सांश्लेषिक, संश्लेषण-, संश्लिष्ट

synthetic chemistry
संश्लेषी रसायनशास्त्र

synthetic dye
संश्लेषित रंजक

synthetic fibre
संश्लेषित तंतु (also called chemical fibre)

synthetic process
संश्लेषण प्रक्रिया

synthetic resin
संश्लेषित राळ, संश्लेषित रेझिन

synthetic rubber
संश्लेषित रबर

syntophy
संपोषण (न.), अन्योन्यपोषण (न.)

syphon
siphon

syrup
पाक (पु.)

syrupy
पाकासारखा

system
१ पद्धति (स्त्री.) २ प्रणाली (स्त्री.) ३ संहति (स्त्री.) ४ संस्था (स्त्री.) ५ यंत्रणा

system
अस्थायी संहति

system of co-ordinates
सहनिर्देशक प्रणाली

systematic disease
शरीरव्यापी विकार, शारीरिक विकार

Szilard-Chalmers process
सिलार्ड-चामर्स प्रक्रिया