भूशास्त्र

Home » भूशास्त्र

भू शास्त्र

All | A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z
There are currently 467 names in this directory beginning with the letter D.
D-coal
D- कोळसा (पु.)

D-horizon
D-संस्तर (पु.)

D-horizon
D-संस्तर (पु.)

D-layer
D-स्तर (पु.)

dacite
डेसाइट (पु.)

dale
दरी (स्त्री.)

dam
धरण (न.)

damp
आर्द्र, दमट, सर्द

damping
अवमंदन (न.)

damping of geophone
भूकर्ण अवमंदन

data
दत्त (न.अ.व.), आधारसामग्री (स्त्री.अ.व.)

datum
Surv. आधार (पु.), आधारतल (पु.)

datum elevation
गणना तल datum level datum plane

datum level
गणना तल datum elevation datum plane

datum plane
गणना तल datum level datum elevation

dead coral reef
मृत प्रवाली

dead fault
मृत भ्रंश

dead glacier
मृ हिमवाह

dead ground
निष्फल भूमि

dead line
सीमा रेषा

debris
डबर (न.), भग्नशेष (पु.), मलवा (पु.)

debris avalanche
डबर अवधाव

debris cone
डबर शंकु

debris fall
डबर पात

debris flow
डबर प्रवाह

debris line
डबर रेषा

debris slide
डबर घसरण

decantation method
निवळी ओतण्याची पद्धति

decay
अपक्षय (पु.)

decay constant
अपक्षय स्थिरांक

Deccan Trap
डेक्कन ट्रॅप

decementation
विसंधानन (न.)

Decke
डेके (पु.)

decken structure
नॅप संरचना Nappe structure

declination
Astron. दिक्पात (पु.)

declination arc
दिक्पात चाप

decollement
डिकोलमट (न.) strip thrust

decomposition
अपघटन (न.), रासायनिक अपक्षय chemical weathering

decrement
ऱ्हास (पु.)

decrepitation
तडतडणे (न.)

decussate structure
क्रूसित संरचना

dedolomitisation
विडोलोमिटन (न.)

deep
गर्त (स्त्री.)

deep focus earthquake
गभीर नाभि भूकंप

deferred annuity
स्थगित वार्षिकी

deferred redemption annuity
स्थगित विमोचन वार्षिकी

deferred redemption perpetuity
स्थगित विमोचन शाश्वत वार्षिकी

deflation
अपवाहन (न.) corrasion

deflation basin
अपवाहन द्रोणी

deflected well
विचलित कूप

deflection
विक्षेप (पु.)

deforestation
निर्वनन (न.)

deformation
विरूपण (न.)

deformation ellipsoid
विरूपण विवृत्तज

deformation fabric
विरूपण वीण

deformation of rocks
खडकांचे विरूपण

deformation path
विरूपण पथ

deformation pattern
विरूपण प्ररूप

deformation plane
विरूपण प्रतल

deformation plane
विरूपण प्रतल

deformation structure
विरूपण संरचना

deglaciation
निर्हिमायन (न.), विहिमायन (न.)

degradation
नीचयन (न.)

degrade
नीचयन होणे, नीचयन करणे

degrading
नीचयनी

degrading
नीचयन (न.)

degranitisation
विग्रानाइटन (न.)

degree of freedom
मुक्तता प्रमाण

degree of variance
चलित प्रमाण

dehydrate
निर्जल करणे, विजल करणे

dehydration
Chem. निर्जलन (न.), विजलन (न.)

dehydrolysis
विजलन (न.)

delay line filtering
विलंब रेषा गालन

delay time
विलंब काल intercept time

delayed runoff
विलंबित पृष्ठवाह

deleterious minerals
हानिकारी खनिजे

deliquescent
आर्द्रविद्राव्य

delithification
विशिलायन (न.)

dellenite
डेलेनाईट (पु.)

delta
डेल्टा (पु.), त्रिभुज प्रदेश (पु.)

delta lake
त्रिभुजप्रदेशातील सरोवर

delta plain
त्रिभुज मैदान

deltageosyncline
डेल्टा भूअभिनति (स्त्री.)

deltoid
Bot. त्रिभुजाभ (पु.)

deluge theory
प्रलय सिद्धांत

demodulator
अनापरिवर्ती (पु.)

dendrite
वृक्षाकृति (स्त्री.)

dendrites
वृक्षिका (स्त्री.)

dendritic
वृक्षाकृति-

dendritic drainage
वृक्षाकृति निस्सार

dendritic drainage pattern
वृक्षाकृति निस्सार प्ररूप

dendroid
Bot. वृक्षाभ

dense
घन, घट्ट

densilog
घनता क्रमलेख (पु.)

density
घनता (स्त्री.)

density current
पंकिल प्रवाह turbidity current suspension current

density log
घनता क्रमलेख

density logger
घनता क्रमलेखी

dentate
दंतुर

denudation
अनाच्छादन (न.) corrasion

denudation chronology
अनाच्छादन कालानुक्रम

denude
अनाच्छादन करणे

deoxidation
विऑक्साइडन (न.)

depleting reserve enterprise
ऱ्हासी उपलभ्य उपक्रम

depletion kinkbands
ऱ्हास वलिकापट्ट (पु.अ.व.)

depocenter
निक्षेपण केंद्र (न.) depocentre

depolymerisation
Chem. विबहुवारिकन (न.)

deposit
निक्षेप (पु.), अवसाद (पु.)

deposition
निक्षेपण (न.), अवसादन (न.)

depositional dip
निक्षेपण नति, निक्षेपी नति

depositional environment
निक्षेपण पर्यावरण

depositional fabric
निक्षेपी वीण, अवसादनी वीण

depositional fault
निक्षेपण भ्रंश, निक्षेपी भ्रंश

depositional magnetization
अवसादनी चुंबकन, निक्षेपी चुंबकन

depositional trap
निक्षेपी बंध, अवसादनी बंध

depreciation
घसारा (पु.)

depressant
अपक्रियक (पु.)

depression
१ अवनमन (न.), खळगा (पु.) २ अपक्रिया (स्त्री.)

depth
खोली (स्त्री.)

depth cross section
खोली काटछेद

depth perception
त्रिमिति बोध

depth zones
खोलीय मंडले

deranged
अपविन्यस्त

deranged drainage
अपविन्यस्त निस्सार

derangement
अपविन्यास (पु.)

derivative map
साधित नकाशा

derric
डेरिक (न.)

derrofing
विच्छदन (न.)

descriptive
वर्णनात्मक determinative निर्धारणी interpretative अर्थशोधी

descriptive mineralogy
वर्णनात्मक खनिजशास्त्र

desert
मरूस्थल (न.), वाळवंट (न.)

desert crust
वाळवंटी फरसबंदी desert pavement

desert dome
वाळवंटी घुमट

desert pavement
वाळवंटी फरसबंदी desert crust

desert polish
वाळवंटी पॉलिश

desert topography
वाळवंटी स्थलरूप

desert varnish
वाळवंटी वॉर्निश, वाळवंटी रोगण

desiccation
शुष्कन (न.)

desilication
विसिलिकन (न.)

desliming
निराडन (न.)

desliming box
निराडन टाकी sloughing off box

desorption
विशोषण (न.)

detachment
विलगता (स्त्री.), विच्छेद (पु.)

detachment fault
विलग भ्रंश, विच्छेद भ्रंश

detector spread
(as, in seismic prospecting) भूकर्ण मांडणी

detergent
Chem. निर्मलक (न.)

detergent
निर्मलक

determinative
निर्धारणी descriptive

determinative mineralogy
निर्धारणी खनिजशास्त्र

determinative table
निर्धारण कोष्टक

detrital
संशकली, दलिक clastic

detrital ratio
संशकली गुणोत्तर

detrital rock
संशकली खडक

detritus
गाळ (पु.)

deuteric
पश्चकालिक

deuteric alteration
पश्चकालिक वायुक्रिया

deuterium
Chem. ड्युटेरिअम (न.)

developed
विकसित

developed ore
विकसित धातुक

developed property
विकसित मालमत्ता

development
Photog. १(as, of photography) चित्रव्यक्तन (न.) २ (of photographic plate) व्यक्तन (न.) ३ विकसन prospecting

deviated hole
विचलित छिद्र crooked hole

deviation
विचलन (न.)

deviation of hole
छिद्र विचलन

deviatoric
विषमदिक् non-isotropic

devitrification
विकाचन (न.)

Devonian
डेव्होनिअन

dewatering
पाणी काढून टाकणे (न.)

dextral
दक्षिण

dextral drag fold
दक्षिण प्रतिकर्ष अलि

dextral fault
दक्षिण भ्रंश, उजवा पार्श्वभ्रंश right lateral fault

dextral fold
दक्षिण वलि

Dharwar system
धारवाड समूह

diabase
डायाबेस (पु.)

diabasic
डायाबेसी

diabrochite
डायाबोकाइट (न.)

diaclase
संधि (पु.)

diaclastic
पुनस्संधित

diaclinal
वलिकारी

diadochy
आयनी प्रतिस्थापन (न.), आयनी प्रतिस्थापनत्व (न.)

diadysite
डायडीसाइट (न.)

diagenesis
अनुनिक्षेपण (न.)

diagenetic change
अनुनिक्षेपी बदल

diagenetic cycle
अनुनिक्षेपी चक्र

diagenetic differentiation
अनुनिक्षेपी विभेदन

diagenetic metasomatism
अनुनिक्षेपी द्रव्यांतरण

diagenetic reaction
अनुनिक्षेपी अभिक्रिया

diagenetic trap
अनुनिक्षेपी बंध

diagnostic minerals
निदानी खनिजे

diagonal
कर्ण-

diagonal fault
कर्ण भ्रंश

diagonal joint
कर्ण संधि

diagonal prism (hexagonal)
द्विकोनीय प्रिझम

diagonal pyramid (hexagonal)
द्विकोनीय पिरॅमिड

diagonal slip
कर्ण सरक

diagonal slip fault
कर्ण सरक भ्रंश

diagram
आकृति (स्त्री.) (as in orientation diagram दिशादेशन आकृति)

diallage
Min. डायालेज (न.)

diamagnetic
प्रतिचुंबकीय

diamagnetic material
प्रतिचुंबकीय पदार्थ

diameter
व्यास (पु.)

diamond
हिरा (पु.)

diamond bit
हिरकाग्र (न.)

diamond drilling
हीरक वेधन

diamond saw
हिरा करवत

diapir
वेधि वलि (स्त्री.) diapir fold diapiric fold piercing fold piercement fold

diapir fold
वेधी वलि diapir diapiric fold piercing fold piercement fold

diapiric fold
वेधी वलि diapir diapir fold piercing fold piercement fold

diapositive
सरलसमचित्र (न.)

diapthoresis
प्रतिगामी रूपांतरण (न.) retrograde metamorphism retrogressive metamorphism regressive metamophism

diaschistic
विभेदित

diaspore
Min. डायस्पोर (न.)

diastem
विरामक (पु.)

diastrophic
भूविवर्तनी

diastrophism
भूविवर्तन (न.)

diatexis
उच्चपुनर्गलन (न.)

diatexite
डायाटेक्साइट (पु.)

diatom
Bot. डायाटम (स्त्री.)

diatom ooze
डायटमी सिंधुपंक

diatomaceous earth
डायटमी माती

diatomite
Min. डायटोमाइट (न.)

diatreme
ज्वायुनलिका (स्त्री.) (ज्वालामुखी वायुनलिका)

dichroscope
द्विवर्णदर्शी (पु.)

dickite
Min. डिकाइट (न.)

dicotyledon
द्विबीजपत्र (न.)

didodecahedron
द्विद्वादशपृष्ठक (पु.)

dieleetric constant
पराविद्युत स्थिरांक

difference
भेद (पु.)

differential compaction
विभेदनी सघनन

differential curvature
विभेदनी वक्रता

differential erosion
विभेदनी अपक्षरण, विभेदनी धूप

differential flotation
विभेदनी प्लावन

differential force
विभेदन बल

differential melting
विभेदनी वितळण

differential pressure
विभेदनी दाब

differential thermal analysis
विभेदनी औष्णिक विश्लेषण

differential weathering
विभेदनी अपक्षय

differentiated
विभेदित

differentiation
विभेदन (न.)

diffraction
विवर्तन (न.)

diffraction spacing
विवर्तन अंतर

diffused
विसरित

diffusion
विसरण (न.)

diffusion banding
विसरण पट्टण

diffusion coefficient
विसरण गुणांक

digitations
अंगुली (स्त्री.अ.व.), बोटे (न.अ.व.)

dihexagonal prism
द्विषट्कोनीय प्रिझम

dihexagonal pyramid
द्विषट्कोनीय पिरॅमिड

dike
भित्ति (स्त्री.), कार (स्त्री.), डाईक (पु.) dyke

dike swarm
भित्ति वृंद

dike wall
भित्तिपार्श्व (स्त्री.)

dikelet
भित्तिका (स्त्री.), लहान डाईक (पु.)

dilatancy
विस्फारता (स्त्री.)

dilatation
विस्फारण (न.) dilation

dilation vein
विस्फारण शीर

dilution
Chem. विरलन (न.)

dilution
Chem. विरलन (न.)

dimension
परिमाण (न.)

dimensional
परिमाणित, आकृति-

dimensional analysis
आकृति विश्लेषण

dimensional orientation
आकार दिशादेशन

dimetric
द्विभितीय

diminishing annuity
आऱ्हासी वार्षिकी

dimorph
द्विरूपिक (न.)

dimorphism
द्विरूपता (स्त्री.)

dioctahedral
द्विअष्टपृष्ठकी

diopside
Min. डायॉप्साइट (न.)

diorite
डायोराइट (पु.)

dioxide
डायॉक्साइट (न.)

dip
नति (स्त्री.), नमन (न.)

dip fault
नति भ्रंश

dip joint
नति संधि

dip logging
नति क्रमलेखन

dip needle
नति सूचि

dip separation
नति विलगन

dip separation fault
नति विलगन भ्रंश

dip shift
नति सरक dip slip

dip shooting
नति स्फोटन

dip slip fault
नति सरक भ्रंश

dip slope
नति उतार

dip throw
नति क्षेप

diploid
डिप्लॉइट (न.)

dipole
द्विधुव (पु.)

dipping
नत, कलता

dipping platen
कलता पाट

dipyramid
द्विपिरॅमिड (पु.)

direct runoff
प्रत्यक्ष पृष्ठवाह

directed pressure
दिष्ट दाब

directional drilling
दैशिक वेधन

directional structure
दैशिक संरचना

directive (texture)
दैशिक

directivity curve
दैशिकता आलेख

directivity pattern
दैशिकता प्ररूप, दैशिकता आकृतिबंध

discharge
प्रस्त्राव (पु.)

discharge area
प्रस्त्राव क्षेत्र

discoidal
तबकडीसारखा

disconformable
अनभिसंगत

disconformity
अनभिसंगति (स्त्री.) conformity  paraconformity

discontinuity
खंडत्व (न.)

discontinuous reaction series
खंडित अभिक्रिया माला

discordance
विसंवाद (पु.)

discordant
विसंवादी concordant

discordant basin
विसंवादी खोरे

discordant bedding
विसंवादी स्तरण

discordant contact
विसंवादी स्पर्शपृष्ठ

discordant folding
विसंवादी वलीयन

discordant intrusion
विसंवादी अंतर्भेद

discount
बट्टा (पु.), कसर (स्त्री.)

discrete
१ विविक्त २ खंडित

discrete kink-bands
विविक्त वलिकापट्ट (पु.अ.व.)

disequilibrium assemblage
असंतुलित समुच्चय

disharmonic fold
असंवादी वलि

disharmonic folding
असंवादी वलीयन disintegration mechanical weathering n. विघनट (न.), यांत्रिक अपक्षय (पु.)

dislocated orebody
भ्रंशित धातुकपिंड

dislocation
१ स्थान-भ्रंश (पु.) २ भ्रंशन (न.)

dismembered river system
बुडलेले नदीकुळ

disorder
१ अव्यवस्था (स्त्री.) २ स्वैर रचना (स्त्री.)

disordered structure
विस्कळित संरचना

dispersable
अपस्करणीय

dispersal pattern
अपस्करण प्ररूप dispersion pattern

dispersed globule
अपस्कृत गुलिका

dispersed phase
अपस्कृत प्रावस्था

dispersion
अपस्करण (न.)

dispersion halo
अपस्करण वलय

dispersion pattern
अपस्करण प्ररूप dispersal pattern

displaced pool
विस्थापित साठा

displacement
विस्थापन (न.)

displacement plane
विस्थापन तल

displacement pressure
विस्थापन दाब

disseminated
विखुरित

disseminated ore
विखुरित धातुक

dissemination
विखुरण (न.)

dissociation
विचरण (न.)

dissonant
विसंवादी

distorted
विकृत

distorted bedding
विकृत संस्तरण

distortion
विकृति (स्त्री.)

distortion by parrallax
परासरी विकृति, परासरज विकृति

distortion by tilt
कलज विकृति

distortion by tilt and parallax combined
कल-परासरज विकृति, कल-परासरी विकृति

distortion of sample values
प्रतिदर्श मूल्य विकृति

distortional waves
विकृति तरंग

distributary
वितरिका (स्त्री.)

distributive fault
वितरक भ्रंश

distributive province
उगमक्षेत्र provenance provenience

district
१ प्रदेश (पु.) २ जिल्हा (पु.)

districtwide zoning
प्रदेशव्यापी मंडलन

distrubance
विक्षोभ (पु.)

ditetragonal prism
डायटेट्रॅगोनल प्रिझम, द्विचतुष्कोणीय प्रिझम

ditetragonal pyramid
डायटेट्रॅगोनल पिरॅमिड, द्विचतुष्कोणीय पिरॅमिड

ditrigonal prism
द्वित्रिकोणीय प्रिझम

ditrigonal pyramid
द्वित्रिकोणीय पिरॅमिड

diurnal
दैनंदिन, दैनिक

diurnal correction
दैनिक दुरुस्ती

diurnal variation
दैनिक फरक, दैनिक बदल

divagation
प्रवाह भ्रमण (न.)

divergence
अपसरण (न.)

divide
विभाजक (पु.)

dividend overplus
लाभांशाचे अतिरिक्त

diving bell
पाणबुडी घंटा

divining rod
पानाड्याची काठी

doab
दोआब (पु.)

dodecahedron
द्वादशपृष्ठक (पु.)

dodging
(as, in photography) प्रकाश नियंत्रण (न.)

dogtooth spar
श्वदंतस्पार

dolerite
डोलेराईट (पु.)

doleritic
डोलेराइटी

doline
डोलाइन (न.)

dolomite
Min. डोलोमाइट (न.)

dolomitisation
डोलोमिटन (न.)

dolomorphic
मुक्तखनिजी

dolostone
डोलोस्टोन (पु.)

domain
क्षेत्र (न.)

dome
डोम (पु.), घुमट (पु.)

domed mountain
घुमटी पर्वत

Doppler location system
डॉप्लर स्थानन पद्धति

dopplerite
डॉप्लेराइट (न.)

dormant
सुप्त active

double projection instrument
द्विप्रक्षेपणित्र

double refraction
द्वि अपवर्तन

doubly plunging fold
द्विधा अवनत वलि

douse
(जलसूचकाच्या साहाय्याने, धातुके इ.) शोधणे dowse douce

downstage
अधःक्षति (स्त्री.)

downstream
अनुवाह (पु.)

downthrow
अधःक्षेप (पु.)

downwarp
अधोवाक (पु.)

dowser
पानाड्या (पु.), यातु जलशोधक (पु.)

dowsing
यातु जलशोधन (न.) water witching

drag
प्रतिकर्ष (पु.)

drag-fold
प्रतिकर्षवलि (स्त्री.)

drainage
निस्सार (पु.), जलनिस्सारण (न.), जलनिस्सार (पु.), निचरा (पु.) angular drainage कोनीय निस्सार annular drainage वलयी निस्सार antecedent drainage पूर्ववर्ती निस्सार barbed drainage काटेरी निस्सार centripetal drainage अभिकेंद्री निस्सार dendritic drainage

drainage basin
जलनिस्सार खोरे

drainage density
निस्सार घनता

drainage pattern
निस्सार प्ररूप, निस्सार आकृतिबंध

drainage system
जलनिस्सार प्ररूप

dredging
गाळ उपसणी (स्त्री.)

dreikanter
त्र्यनीक (पु.), ड्रायकॅन्टर (पु.)

dressing
संस्करण (न.) prospecting  beneficiation

drewite
ड्रीवाईट (पु.)

drift
१ अपवहन (न.), अपोढ (पु.) २ (as, of instruments and in aerial photograph) विचलन (न.) ३ (as of Mining) ड्रिफ्ट (पु.)

drift & tidal correction
विचलन आणि भरती ओहोटी दुरुस्ती

drift correction
विचलन दुरुस्ती

drift curve
विचलन आलेख

drift deposit
अपोढ निक्षेप

drift map
अपोढ नकाशा

drift sheet
अपोढ स्तर

drift theory
प्लवन सिद्धांत

driftice
तरंगते बर्फ

drifting sand
अपोढ वाळू

drill
वेधन करणे

drill
वेधनी (स्त्री.) drilling machine

drill bit
वेधनी अग्र

drill core
वेधन क्रोड

drill hole
वेधन छिद्र bore hole

drill hole casing
वेधन छिद्र अस्तर

drill hole sampling
वेधनछिद्र प्रतिदर्श चयन

drilling
वेधन (न.)

drilling machine
वेधनी drill

drilling mud
वेधन पंक

drilling time log
वेधन काल क्रमलेख

drip impression
थेंब ठसा

drip stone
थेंब खडक

drive
१ ड्राइव्ह (पु.) २ (as, of mining) चालना (स्त्री.)

drive mechanism
चलनयंत्रणा (स्त्री.)

drive pipe
अस्तर casing

drive point
प्रवेश बिंदु

drive shoe
अस्तररक्षी (पु.)

drought
अवर्षण (न.)

drowned coast
निमज्जित तट, बुडलेला किनारा

drum
ड्रम (पु.), नळकांडे (न.), पिंप (न.)

drum feeder
पिंप पुरणी

drumlin
हिमोढ गिरि (पु.)

druse
स्फटकुहर (न.)

drusy
स्फटकुहरी

drusy mosaic
स्फटकुहरी मोझेइक

dry grinding
शुष्क पेषण

dry pump
शुष्क पंप

duct
वाहिनी (स्त्री.)

ductile
तन्य

ductility
तन्यता (स्त्री.), ततुक्षमता (स्त्री.)

due annuity
देय वार्षिकी

dumortierite
Min ड्युमॉटिएराइट (न.)

dump
रास (स्त्री.)

dune
धन्व (पु.)

dune complex
धन्व समूह

dune lake
धन्व सरोवर

dune ridge
धन्व कटक

dunite
ड्युनाइट (पु.)

duplex
द्विविध

durability
टिकाऊपणा (पु.)

durability index
टिकाऊपणा निर्देशांक

durain
Min. ड्युरेन (न.), ड्युराइट (न.) durite

duricrust
पृष्ठकवच (न.)

durite
ड्युराइट (न.), ड्युरेन (न.) durain

dust
धूळ (स्त्री.) boulder

duty of water
जलराशि (स्त्री.)

dye
रंजक (न.)

dyke
भित्ति (स्त्री.), कार (स्त्री.), डाईक (पु.) dike

dynamic
गतिक

dynamic analysis
गतिक विश्लेषण

dynamic breccia
विवर्तनी संकोणाश्म, विवर्तनी बेशिआ tectoonic breccia

dynamic equilibrium
गतिक समतोल

dynamic geology
प्राकृतिक भूशास्त्र physical geology dynamical geology

dynamic metamorphism
गतिक रूपांतरण

dynamical geology
प्राकृतिक भूशास्त्र physical geology dynamic geology

dynamics
बलगतिकी (स्त्री.)

dynamothermal
गति-औष्णिक