मराठी विश्ववकोश परीभाषा कोश

Home » मराठी विश्ववकोश परीभाषा कोश

मराठी विश्ववकोश परीभाषा कोश

All | A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z
There are currently 448 names in this directory beginning with the letter N.
n tuple
प-पदी, प-युत

n tuplet
प युति

nacelle
कोठी

nacre
मुक्ताद्रव्य

nacreous
मुक्ताभ

nacreous layer
मुक्तास्तर

nadir
अधःस्वस्तिक

nagai camphor
नागी कापूर

naive realism
भाबडा वास्तववाद

naked
अनावृत्त

name catalogue
नामसूचि

Nannorhops ritchieana H.Wendl.
माझरी

naos
गाभारा

nape
मानेचा काटा

napiform
कुंभीरुप, भोवराकार

nappe
पच्छदपट

narcissism
आत्मरति

narcolepsy
निद्रापस्मार

narcosis
ग्लानि

narcotics
अमली पदार्थ, मादक पदार्थ

Nardostachys jatamansi DC
जटामांसी Indian nard

Naregania alata W.& A.
कापूर भेंडी Goanese ipecacuanha

narrative poetry
कथनआख्यान काव्य

narrow band amplifier
अरुंद पट्टा विवर्धक

narrow channel
सारण

narrow gauge
अरुंदमापी

narrow transcription
सूक्ष्मलेखन

nasal
नासीय, (भाशा.) अनुनासिक

nasal bone
नासास्थि

nasal conchae
नासा शुक्तिकास्थि

nasal granuloma
नाकातील मांसल फोड

nasal septum
नासापटल

nasal sinus
नासाकोटर

nasal sinusitis
नासाकोटरशोथ

nasalization
नासिकीकरण

naso lachrymal duct
नासाश्रुवाहिका

nastic
अनुकुंचनी

Nasturtium officinale R.Br.
लुतपुतिया

natality
जननप्रमाण

nation
राष्ट्र

nation state
राष्ट्र राज्य

national anthem
राष्ट्रगीत

national bird
राष्ट्रीय पक्षी

national cadet corps
राष्ट्रीय छात्रसेना

national extension service
राष्ट्रीय विस्तार सेवा

national income
राष्ट्रीय उत्पन्न

national industrial tribunal
राष्ट्रीय औद्योगिक न्यायाधिकरण

national register
राष्ट्रीय नोंदवही

nationalism
राष्ट्रवाद

nationality
राष्ट्रीयत्व

nationalization
राष्ट्रीयीकरण

native language
देशभाषा

natural
नैसर्गिक, प्राकृतिक, स्वाभाविक

natural classification
नैसर्गिक वर्गीकरण

natural frequency
स्वाभाविक कंप्रता

natural history
प्रकृतिविज्ञान

natural justice
निसर्गसिद्ध न्याय, नैसर्गिक न्याय

natural law
निसर्गजात कायदा

natural light
स्वाभाविक प्रकाश

natural monopoly
प्राकृतिक मक्तेदारी

natural number
स्वाभाविक संख्या

natural rights
नैसर्गिक अधिकार

natural science
निसर्गविज्ञान, प्रकृतिविज्ञान, भौतिक विज्ञान

natural selection
नैसर्गिक निवड

natural theology
बुद्धिवेद्य ईश्वरविद्या

naturalism
निसर्गवाद

naturalist
निसर्गवैज्ञानिक, प्रकृतिवैज्ञानिक

naturalization
देशीयभवन, नागरिकीकरण, स्वाभाविकीकरण

nature
प्रकृति

nature 'natured'
सृष्ट निसर्ग

nature 'naturing'
सर्जन निसर्ग

naturopathy
निसर्गाएपचार

Nauclea missionis Wall.
फुगा

Nauclea purpurea Roxb.
बिलूर

nausea
मळमळ

nautical
नाविक

nautical almanac
नाविक पंचांग

nautical mile
सागरी मैल

naval architect
नौवास्तुशिल्पज्ञ

naval architecture
नौकावास्तुशिल्प

naval base
नाविक तळ

naval engineering
नाविक अभियांत्रिकी

naval war
नाविक युद्ध

nave
गाभारा, मध्यदालन

navel ill
नाळीचा रोग

navicular
नौकाकार

navigation
नयन, नौकानयन, मार्गदर्शन, मार्गनिर्देशन

navigator
मार्गनिर्देशक

navy
नौसेना, नौदल, आरमार

Nazism
नाझीवाद

ncessitarianism
अपरिहार्यवाद, आवश्यकतावाद

neap tide
भांगाचे पाणी, भांगाची भरती

nebula
अभ्रिका, तेजोमेघ

nebula theory
तेजोमेघ मीमांसा

necessaries
आवश्यक वस्तू

neck
ग्रीवा, मान

neck band
जुपणी

neck canal cell
ग्रीवा मार्ग कोशिका

neck cell
ग्रीवा कोशिका

necromancy
प्रेतशकुनविचार

necrosis
ऊतकमृत्यु

nectar
मकरंद, मधुरस, अमृत, सुधा

nectary
मकरंदग्रंथि, मधुरसप्रपिंड

needle
सुई, सूचि

needle valve
सूचि झडप

needle vibrator
कंपनदांडा, कंपित्र

needle work
कशिदाकाम, सुईचे विणकाम

negation
नकार, अभाव

negative
(ग.) ऋण, (तत्त्व.) नास्तिवाची, अभाववाचि, (चवि.) व्यस्तचित्र

negative catalyst
अवप्रेरक

negative charge
ऋण विद्युतभार, ऋणभार

negative correlation
ऋण सहसंबंध

negative definite
ऋणात्मक निश्चित

negative electrode
ऋणाग्र

negative film
ऋणपट्ट

negative half cycle
ऋण अर्ध आवर्तन

negative heterosis
ऋण संकरज ओज

negative rake
ऋण कल

negative reaction
ऋण प्रतिक्रिया

negative resistance
ऋणरोध

negative self feeling
ऋण अहंभाव, ऋण आत्मभाव

negative sensation
अधोवदन

negative temperature
ऋण तपमान

negative term
अभावपद

negative valence
ऋणमूल्य

negativeness
ऋणता

negligence
दुर्लभ, हयगय

negligible
उपेक्षणीय, दुर्लक्षणीय, नगण्य

negotiable instrument
परक्राम्य पत्र लेख

negotiations
वाटाघाटी

Negrito
कालेयक, नेग्रिटो

Negro coffee
कासोदा

negtive feed back
ऋण पुनःप्रदाय

neighbourhood
परिसर

neighbourhood unit
स्वयंपूर्ण उपविभाग

Nelumbium speciosum Willd.
कमळ Indian lotus, sacred lotus

Nelumbo nucifera Gaertn.
कमळ Indian lotus

nematocide
सूत्रकृमिनाशक

nematocyst
दंशकोशिका

Nematoda
सूत्रकृमि संघ, नेमॅटोडा

nematode
सूत्रकृमि

neo clasicism
नवाभिजाततावाद

neo classical school
(अर्थ.) नवसनातनवादी संप्रदाय

neo colonialism
नववसाहतवाद

neo Hegelianism
नवहेगेलमत

Neo Kantianism
नवकांटमत

Neo-Platonism
नवप्लेटोमत

neo-realism
नववास्तववाद

neo-romantic movement
नवस्वच्छंदतावादी आंदोलन

Neo-Thomism
नवटॉमसमत

neobiogenesis
नवजीवजनन

neolocal
नूतनगृही

neologism
नवनिर्मित शब्द

neonatal
नवजात

neoplasia
नवोत्पत्ति

neoplasm
नववृद्धि

neoteny
चिरडिंभता

Nephelium lappaceum L.
रामबुतन

Nephelium longana Camb.
उंब

Nephelium mutabile Bl.
पुलसान

nephoscope
मेघस्थितिदर्शक

nephridiopore
वृक्कक रंध

nephridium
वृक्कक

nephritis
मूत्रपिंडदाह

nephrocele
वृक्कखंडक गुहा

nephrocyte
वृक्ककोशिका

nephrogenic cord
वृक्कजन रज्जु

nephron
वृक्क एकक

nephrosis
अपकर्षी वृक्कशोथ

nephrostome
वृक्कक मुख, वृक्कमुख

nephrotome
वृक्कखंडक

nepotism
आप्त पक्षपात, आप्तानुग्रह

Nepture
वरुण, नेपच्यून

nereid
सागरदेवता

neritic
उत्तलीय, तटीय

Nerium indicum Mill.
कण्हेर Indian oleander

nerve
तंत्रिका, मज्जा

nerve cell
तंत्रिका कोशिका

nerve centre
तंत्रिका केंद्र

nerve cord
तंत्रिका रज्जु

nerve fibre
तंत्रिका तंतु

nerve ganglion
तंत्रिका गुच्छिका, तंत्रिका पुंज

nerve impulse
मज्जास्फुरण

nerve net
तंत्रिका जाल

nerve ring
तंत्रिका वलय

nerve sedative
तंत्रिका शामक

nervous
तंत्रिकाजन्य, तंत्रिकोद्भूत

nervous debility
तंत्रिका दौर्बल्य

nervous disease
तंत्रिका विकार

nervous symptoms
तंत्रिका लक्षणे

nervous system
तंत्रिका तंत्र

nest
(मावै.) नीड

net
नक्त, निव्वळ

net attrition table
विवाहविषयक निव्वळ सारणी

net national product
निव्वळ राष्ट्रीय उत्पादन

net reproduction rate
निव्वळ प्रजनन दर, प्रजोत्पादनाचे निव्वळ प्रमाण

network
जाल, जालक, जाळे

network design
जालयोजना

neural process
मज्जा प्रक्रिया

neural tube
तंत्रिकानलिका

neuralgia
तंत्रिका शूल

neurasthenia
मज्जानस अशक्ति

neurectomy
तंत्रिकाच्छेदन

neuro dermatitis
तंत्रिका चर्मशोथ

neuro muscular junction
तंत्रिका स्नायु संयोग स्थान

neuroglia
तंत्रिका श्लेष्म

neuron(e)
तंत्रिका एकक, चेताकोश

neuropore
तंत्रिका रंध

neurosis
मज्जाविकृति

neurotic
मज्जाविकृत

neuter gender
नपुंसकलिंग

neutral
(विधि) तटस्थ, अपक्ष, (रशा.)उदासीन, अक्रिय, (विअ.) विद्युत भाररहित, निर्विद्युत

neutral axis
शून्य बल रेषा, तटस्थ अक्ष

neutral plane
अविकारी प्रतल

neutral point
तटस्थ बिंदु

neutral verb
तटस्थ क्रियापद

neutral wire
तटस्थ तार

neutrality
तटस्थता

neutralization
उदासीकरण, उदासिनीकरण, निराकरण, विरोधनिरास,तटस्थीकरण

neve
कणहिम

new deal
नवनीति

new humanism
नवमानवतावाद

new moon day
अमावास्या

New Testament
नवा करार

newel
नैला

news agency
वृत्तविवरणसंस्था

news distribution
वृत्तवितरण

news editor
वृत्त संपादक

newsreel
वार्तापट

next friend
इष्टमित्र

nibbler
कुरतड्या

niche
कोनाडा, देवळी

nickel clad
निकेल अवगुंठित

nictitating membrane
निमेषक पटल

nidation
रोपण

Nigella sativa L.
काळे जिरे Black cumin

niger
कारळा

night blindness
रातांधळेपणा

night heron
क्वाक

night school
रात्र विद्यालय

nightjar
कापूर पक्षी

nightmare
दुःस्वप्न

nihilism
शू्न्यवाद, विनाशवाद

Nilagiri nettle
मोठी खाजोटी

Nile pith tree
अंबाश

nimbostratus
वर्षास्तरी मेघ

nimbus
वर्षामेघ

Nipa fruticans Wurmb.
गुलगा water coconut

nisus
प्रवृत्ति, नायसस

nitrification
नायट्रीकरण, नायट्रोजन आवेशन

nitrogen cycle
नायट्रोजन चक्र

nitrometer
नायट्रोजन मापक

no load loss
निर्भार ऱ्हास

noble amherstia
थौका

noble metal
अभिजात धातु

nocturnal
निशाचर, निशासंबंधी, नैश, रात्रिचर

nocturnal arch
निशासमयदर्शकजंतरमंतर नक्षत्रदर्शक कमान

nodal motion
पातगति

nodal plane
पातीय प्रतल

nodal point
शृंगबिंदु

node
(भौ.) अक्षोभस्थान, निस्पंद, (ज्यो.) पात, पातबिंदु, (ववि.) पर्व, पेरे, ग्रंथिका, (विअ.) शून्यस्थान

node of Ranvier
तंत्रिकापर्व संकोच

nodose
गाठाळ, पेरेदार

nodular
गंडयुक्त, ग्रंथिल, गाठाळ

nodular cast iron
ग्रंथिल बीड

nodule
गंड, ग्रंथि, ग्रंथिका, गाठ

nodule pick
गाठाळ कुदळ

noesis
सविकल्पावस्था

noetic
सविकल्प

noise
गोंगाट

nomad
अस्थिरवासी, भटका

nomenclature
संज्ञा, संज्ञागण, नामगण, नामकरण

nominal
नामधारी, नाममात्र, नामविषयक

nominal dimension
नामधारी माप

nominalism
नाममात्रवाद

nomination
नामनिर्देशन

nomogram
नियमालेख

nomography
नियमालेखन

nomothetic method
साधारण पद्धति

non aggression
अनाक्रमण

non alignment
अलिप्तता

non alkaline
अक्षारीय

non aqueous
जलेतर

non axial
अनक्षीय

non being
असत्, अभाव

non cellular
अकोशिक, अकोशिकीय

non ciliated
केसलहीन

non competing group
अस्पर्धामय गट

non conducting
असंवाहक

non conductor
अवाहक, असंवाहक

non conformity
असंगति

non cooperation
असहकारिता

non coplanar
असमतल

non crystalline
अस्फटिकी

non cyclic
अचक्रीय

non cytoplasmic
अपरिकलीय

non decreasing
नऱ्हासी

non directional
अदिश

non directive interview
अनिर्देशित मुलाखत परामर्श

non directive therapy
अनिर्देशन उपचारपद्धति

non disjunction
अवियोजन

non electrolyte
विद्युत अविच्छेद्य

non empty
अरिक्त

non endospermic
अपुष्क

non enumerable
अगणनीय

non existence
अभाव, नास्तित्व

non gestalt
असमष्टि, व्यूहहीन, अव्यूह

non homologous
असमरचित

non illumination
अप्रकाशन

non illuminous
दीप्तिहीन

non inflammable
अज्वालाग्राही

non isotopic
असमस्थानिक

non linear
अरेषीय, नैकघात

non magnetic
अचुंबकीय

non metal
अधातु

non metallic
अधातुवी, अधातु, अधात्विक

non negative
अ-ऋण

non observation
अनिरीक्षण

non parallel
असमांतर

non parasitic
अजीवोपजीवी

non pleochroic
एकरंगी

non psychic metaphysics
अमानसिक तत्त्वमीमांसा

non radiative
अप्रारणशील, अप्रारणीय

non response
अनुत्तर

non sampling error
अप्रतिदर्शन त्रुटि

non singular
नैकमात्र, अविलक्षित

non teturn valve
एकमार्गी झडप

non variable
अचल

non variant
अचल

non violence
अहिंसा

non void
अरिक्त

non void
अरिक्त

non volatile
अबाष्पनशील

non volatile
अबाष्पनशील

non working
अक्रिय

non working
अक्रिय

non zero
अशून्य

non-Euclidean geometry
अयूक्लिडीय भूमिति

non-ferrous
अलोह, लोहेतर

non-homogeneous
असमघाती

non-motile
अचर, अचल

non-parametric
अप्रचलात्मक

non-uniform
नैकविध

nonsense form
अर्थशून्य रुप

nonsense syllable
अर्थहीन अक्षरसमूह

nonsense verse
निरर्थिका

norm
आदर्श, आचारनियम, सामान्य नियम, मानक, (ग.) मानांक

Norma
रेखाटणी

normal
(भौ.)उदग्र, (ग.) अभिलंब, प्रलंब, लंब, (सां.) प्रसामान्य, (मावै.) प्राकृत, सामान्य, प्राकृतिक, नियमित, (रशा.) सममूल्य

normal distribution
प्रसामान्य वंटन

normal pressure
प्रसामान्य दाब, सांकेतिक दाब

normal salt
सममूल्य द्रावण

normal school
प्रशिक्षण विद्यालय

normal solution
(रशा.) सममूल्य विद्राव, (ग.) स्वाभाविक निर्वाह

normal temperature and pressure
प्रसामान्य ताप व दाब, सांकेतिक ताप व दाब

normality
सममूल्यता

normalization
मूलस्थितिस्थापन, (ग.) प्रसामान्यीकरण

normative economics
आदर्शी अर्थशास्त्र

normative grammar
मानक व्याकरण

normative order
प्रमाणक व्यवस्था

normoblast
रक्तकोशिकाजनक

north line
दिशा निर्देशक

northward solar journey
उत्तरायण, देवयान

noseband
नासिकाबंध

nosing
नाकाड

nostril
नासाद्वार

not gate
नाही द्वार

not logic
नकारी तार्किक

notary
लेखप्रमाणक

notation
संकेतन, संगीतलेखन, स्वरलिपि

notch
खोबण

note
स्वर - A - धैवत - B - निषाद - C - षड्ज - D - ऋषभ - E - गांधार - F - मध्यम - G - पंचम

nothing
अभाव, शून्य

Nothopegia colebrookiana Blume
अंबरी

notice
सूचना, नोटीस

notification
अधिसूचना

noting protest
आक्षेप नोंद

notion
अधिकल्पना

notochord
पृष्ठरज्जु

noumenon
स्वरुपसत्

noun
नाम

nous
बुद्धि

nova
नवतारा, नवदीप्ततारा

novel
कादंबरी

novelette
कादंबरिका

novelty
नावीन्य

nozzle
तोटी, प्रोथ

nucellus
प्रदेह

nuchal organ
ग्रीवापृष्ठीय अंग

nuclear
अणुकेंद्रीय, अणुगर्भीय, (ववि.) प्रकलीय

nuclear battery
अणुकेंद्रीय घटमाला

nuclear chemistry
अणुकेंद्रीय रसायनशास्त्र

nuclear disc
प्रकलबिंब

nuclear engineering
अणुकेंद्रीय अभियांत्रिकी

nuclear family
बीजकुटुंब

nuclear magnetic resonance
अणुकेंद्रीय चुंबकीय अनुस्पंदन

nuclear membrane
प्रकटपटल, प्रकलावरण

nuclear moment
अणुकेंद्रीय परिबल

nuclear physics
अणुकेंद्रीय भौतिकी

nuclear propulsion
अणुकेंद्रीय परिचालन

nuclear reactor
अणुगर्भीय विक्रियक, अणुभट्टी

nuclear sheath
प्रकलावरण

nuclear war
अणुयुद्ध

nucleated red cell
केंद्रकित रक्त कोशिका

nucleation
न्यष्टियन

nucleic
प्रकली, न्यूक्लिइक

nucleic acid
केंद्रकाम्ल, न्यूक्लिइक अम्ल

nucleon
अणुकेंद्रातील मूलकण, न्यूक्लिऑन

nucleophile
अणुकेंद्रस्नेही

nucleoplasm
प्रकलरस

nucleous
केंद्रिका, प्रकलक

nucleus
अणुकेंद्र, अणुगर्भ, (जीवि.) केंद्रक, प्रकल

nuisance
उपद्रव

null
रिक्त

null hypothesis
मूळ गृहीतक

null matrix
शून्य आव्यूह

numb
वेदनहीन, बधिर

number
(भाशा.) वचन (ग.) संख्या

numeral
संख्यावाचक, अंक

numerator
अंश

numerical
संख्यात्मक

numerical analysis
संख्यात्मक विश्लेषण

numinous
प्रज्ञान, प्रज्ञापारमिता

numismatics
नाणकशास्त्र

nunatak
हिमस्थगिरि

nursery
पन्हेरी

nursery bed
रोपवाटिका

nursery garden
पन्हेरी बाग

nursery rhyme
शिशुगीत

nut
(ववि.) कपाली, कवचफल, (यांअ.) नट

nut grass
नागरमोथा, लव्हाळा

nutation
(ज्यो.) अक्षांदोलन, (ववि.) प्रच्यवन

nutiality table
विवाह सारणी

nutlet
कपालिका

nutmeg
जायफळ

nutrient
पोषक

nutrition
पोषण

nutritive element
पोषक तत्त्व

nutritive value
पोषणमूल्य

Nyctaginaceae
पुनर्नवा कुल, निक्टॅजिनेसी

Nyctanthes arbortristis L.
पारिजातक

nyctinasty
निशानुकुंचन

nymph
(प्रावि.) अर्भक

Nymphoea pubescence Willd.
लाल कमळ Indian red water lily

Nymphoea stellata Willd.
उपल्या कमळ Indian blue water lily

Nymphoeaceae
कमल कुल, निंफिएसी

nymphomania
अतिकामन

nystagmus
नेत्रदोल