मानसशास्त्र

Home » मानसशास्त्र

मानसशास्त्र

All | A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z
There are currently 9011 names in this directory
a priori validity
अनुभवपूर्व यथार्थता

A-scale
A मापनी (स्त्री.), ए मापनी (स्त्री.)

a-social
न-सामाजिक (also non social)

abasement
लघुत्वस्वीकृति (स्त्री.), लघुत्वस्वीकार (पु.) (Murray)

abasement need
लघुत्वस्वीकृति गरज, लघुत्वस्वीकार गरज (Murray)

abclution
विसंस्करण (न.) (R.B.Cattell)

abdominal reflex
उदरीय प्रतिक्षेप

abducens nucleus
अपवर्तनी चेता केंद्रक

abducent nerve
अपवर्तनी चेता, अपवर्तनी चेतनी

aberration
विपथन (न.)

abience
अपसरण (न.)

ability
क्षमता (स्त्री.) abstract ability अमूर्तन क्षमता general ability सामान्य क्षमता special ability specific ability विशेष क्षमता

ability grouping
क्षमता गटवारी

ability test
क्षमता चाचणी

ablation
उच्छेदन (न.) (syn. extirpation)

Abney's law
ऍब्नी नियम

abnormal
अपसामान्य

abnormal psychology
अपसामान्य मानसशास्त्र

abnormality
अपसामान्यत्व (न.)

aboulia
निर्णय-अक्षमता (स्त्री.) (also abulia)

abreaction
भावविरेचन (न.) Psychoan. (syn. catharsis)

abscissa
भुजा (स्त्री.), भुज (पु.)

absolute
निरपेक्ष

absolute accommodation
निरपेक्ष संयोजन

absolute error
निरपेक्ष अपलक्ष्यांक, निरपेक्ष त्रुटि

absolute impression
निरपेक्ष संस्करण (to be distinguished from absolute judement)

absolute judgement
१ निरपेक्ष निर्णयन २ निरपेक्ष निर्णय

absolute limen
(abbr. AL) absolute threshold

absolute luminosity
निरपेक्ष दीप्ति

absolute measurement
निरपेक्ष मापन

absolute pitch
निरपेक्ष स्वरमान

absolute refractory period
निरपेक्ष अपरिणम्य काल

absolute scale
निरपेक्ष मापनी

absolute sensitivity
निरपेक्ष वेदनक्षमता

absolute threshold
निरपेक्ष सीमारेषा, वेदन सीमारेषा (also absolute limen, sensation threshold or sense limen)

absolute value
निरपेक्ष मूल्य

absolute zero
निरपेक्ष शून्य

absolute-judgement method
निरपेक्ष-निर्णय पद्धति

absorption spectrum
अवशोषण वर्णपट

abstract
अमूर्त

abstract ability
अमूर्तन क्षमता

abstract intelligence
अमूर्त बुद्धि (contr. concrete intelligence व्यवहारी बुद्धि)

abstract-set
अमूर्तनन्यास-

abstract-set
अमूर्तनन्यास (पु.)

abstraction
अमूर्तन (न.)

absurdity test
विसंगति चाचणी

abulia
aboulia

abundancy motive
हव्यासी प्रेरणा

academic
विद्याविषयक, विद्या-

academic promise test
विद्यार्जन संभाव्यता चाचणी

acalculia
परिगणन-अक्षमता (स्त्री.)

acanthesthesia
सूचिअग्रवेदनाभास (पु.)

acarophobia
लघुवस्तुभयगंड (पु.)

acatamathesia
आकलन-अक्षमता (स्त्री.)

acataphasia
वाक्यरचना-अक्षमता (स्त्री.) (syn. syntactical aphasia)

acceleration
त्वरण (न.)

acceptance
स्वीकृति (स्त्री.), स्वीकार (पु.)

access
प्रवेश (पु.) (संगणक)

accessory nerve
सहायक चेता (अकरावी कर्पर चेता)

accident proneness
अपघात प्रवणता

accidental error
आकस्मित अपलक्ष्यांक

accommodation
संयोजन (न.)

accommodation time
संयोजनकाल (पु.)

accomplishment
विशेष संपादन (न.)

accomplishment quotient
achievement quotient

acculturation
परसंस्कृतिग्रहण (न.)

accumulator
संचायक (पु.), संचयी (पु.) (संगणक)

accuracy
अचूकता (स्त्री.)

accuracy compulsion
क्रियाविवशता (Rorschach)

ACE test
एसीइ चाचणी (ACE -American Council on Education)

acetylcholine
ऍसिटीलकोलिन (न.)

achieve
संपादन करणे

achievement
संपादन (न.)

achievement age
संपादन वय

achievement battery
संपादन चाचणीमाला

achievement behaviour
संपादन वर्तन

achievement motive
संपादन प्रेरणा

achievement need
कर्तृत्व गरज, संपादन गरज (Murray)

achievement proneness
संपादन प्रवणता

achievement quotient
संपादन गुणांक (also accomplishment quotient)

achievement test
संपादन चाचणी

achievement value
संपादन मूल्य

achluophobia
अंधकार भयगंड (syn. nyctophobia)

achromatic
वर्णहीन

achromatic colour
वर्णहीन रंग

achromatic colour contrast
वर्णहीन रंग विरोध

achromatic colour response
वर्णहीन रंग अनुक्रिया (Rorschach)

achromatic response
वर्णनिरपेक्ष अनुक्रिया (Rorschach)

achromatism
वर्णबोध-अक्षमता (स्त्री.) (syn. achromatopsia)

acmesthesia
दुखहीन सूचिवेदन (न.) (also acuesthesia or acuaesthesia)

acoasm
गुंजारवभ्रम (पु.) acouasm acousma

acoustic filter
ध्वनिछानक (पु.)

acoustic nerve
श्रवण चेता (also auditory nerve)

acoustic pressure
ध्वनिदाब (पु.)

acoustic spectrum
ध्वनिपट (पु.)

acoustics
ध्वनिकी (स्त्री.)

acquiescence
अनुसंमति (स्त्री.)

acquired
उपार्जित- (also earned)

acquired character
उपार्जित गुणधर्म

acquired characteristic
उपार्जित गुणवैशिष्ट्य

acquired drive
उपार्जित प्रचोदना (contr. primary drive प्राथमिक प्रचोदना)

acquired stimulus distinctiveness
उपार्जित उद्दीपक विशेष

acquisition
उउपार्जन (न.), संपादन (न.) (Murray)

acquisitive want
संपादन गरज

acquisitiveness
संचयशीलता (स्त्री.), उपार्जनशीलता (स्त्री.)

acroanaesthesia
सीमांग-अवेदन (न.)

acrocinesia
अतिचलन (न.) acrocinesis

acroesthesia
सीमांग अतिवेदन (न.)

acromegaly
शीर्ष सीमांग अतिवृद्धि (स्त्री.)

acroparesthesia
सीमांग-अपवेदन (न.)

acrophobia
उच्चस्थान-भयगंड (पु.)

act
कृति (स्त्री.), कर्म (न.)

act psychology
क्रियापर मानसशास्त्र, कृति मानसशास्त्र

act regression
क्रिया-परागमन (न.)

acting-out
Psychoan. १ कर्माविष्कार (पु.) २ क्रियारुप विरेचन (न.)

action
क्रिया (स्त्री.)

action current
क्रिया वेग, क्रिया प्रवाह

action inquiry
क्रिया शोध

action oriented
क्रिया अभिमुख

action potential
क्रियाविभव (न.)

action research
क्रिया संशोधन (न.)

action system
क्रियाकारी संस्था

activation
१ क्रियाप्रवर्तन (न.) २ (arousal) सक्रियण (न.)

activation level
क्रियाप्रवर्तन पातळी

activation pattern
क्रियाप्रवर्तन संघात

activation theory of emotions
भावनांची क्रियाप्रवर्तनात्मक उपपत्ति, भावनांचा क्रियाप्रवर्तनात्मक सिद्धांत

active
१ क्रियाशील २ सक्रीय

active analysis
सक्रिय विश्लेषण PLsychoan. (Steckel)

active avoidance
सक्रिय अपगम

active introversion
सक्रिय अंतर्मुखीकरण

active learning
सक्रिय अध्ययन

active therapy
सक्रिय उपचार

active vocabulary
स्वयोजित शब्दसंग्रह

activity
कार्य (न.), व्यापार (पु.) क्रिया (स्त्री.) (syn. function)

activity analysis
क्रिया विश्लेषण

activity analysis inventory
क्रिया विश्लेषण सूची

activity cage
क्रियापंजर (पु.)

activity cycle
क्रियाचक्र (न.)

activity drive
क्रिया प्रचोदना

activity inventory
क्रियासूची (स्त्री.)

activity quotient
क्रिया गुणांक

activity sampling
क्रिया नमुना पहाणी

activity system
क्रियासंस्था (स्त्री.)

activity vector analysis
क्रिया सदिश विश्लेषण

actone
१ क्रियासंघात (पु.) २ प्रतिक्षेपसदृश क्रिया (स्त्री.) (Murray)

actual neurosis
एंद्रिय मनोवैकल्य Psychoan.

actualisation striving
वास्तविकीकरण प्रयत्न

actuarial approach
विमागणितीय उपागम

actuarial method
विमागणिती पद्धति (अपघात कमी करण्याची) (of reducing accidents)

acuesthesia
acuaesthesia acmesthesia

acuity
तीक्ष्णता (स्त्री.)

acuity grating
तीक्ष्णता रेषाजाल

acute
तीव्र

acute brain disorder
तीव्र मेंदूविकार

acute preparation
प्रयोगशल्योत्तर हत्या

adaptation
प्रतियोजन (न.), इष्टकरण (न.)

adaptation level
प्रतियोजन स्तर

adaptation syndrome
प्रतियोजन संलक्षण

adaptation time
प्रतियोजन काल

adaptive
प्रतियोजक

adaptive act
प्रतियोजक कृति

adaptive behaviour
प्रतियोजक वर्तन

adaptive behaviour scale
प्रतियोजक वर्तन मापनी

adaptive radiation
प्रतियोजक विकिरण

adaptometer
प्रतियोजनमापी (पु.)

Addison's disease
ऍडिसन रोग

additional score
अतिरिक्त प्राप्तांक (Rorschach)

additive
संयोज्य

additive scale
संयोज्य मापनी

additive W.
संयोज्य डब्ल्यू (Rorschach)

address
पत्ता (पु.) (संगणक)

adequate stimulus
पर्याप्त उद्दीपक

adhesion
आसंजन (न.)

adience
अभिगमन (न.)

adient response
अभिगम अनुक्रिया

adiposogenital dystrophy
Froelich's syndrome

adipsia
अपान विकृति (स्त्री.)

adjuster neuron
समायोजक चेतापेशी

adjustment
समायोजन (न.)

adjustment inventory
समायोजन प्रश्नावली

adjustment mechanism
समायोजन यंत्रणा (also mechanism of adjustment)

adjustment method
समायोजन पद्धति, सरासरी अपलक्ष्यांक पद्धति (also method of average error)

adjustment of observtions
निरीक्षितांचे समायोजन adjustment of measurements

adjuvant therapy
पूरक उपचार

Adlerian psychology
ऍडलर मानसशास्त्र

admiration
कौतुक (न.), प्रशंसा (स्त्री.) emotion

adolescence
कुमारावस्था (स्त्री.) early adolescence (१३ years to १६ years) पूर्व कुमारावस्था late adolescence (१६ years to १८ years) उत्तर कुमारावस्था

adolescent
कुमार (पु.)

adolescent psychology
कुमार मानसशास्त्र

adrenal cortex
अधिवृक्क बाह्यक

adrenal glands
अधिवृक्क ग्रंथी (स्त्री.अ.व.) (syn. suprarenal glands)

adrenalin
ऍड्रिनलिन (न.) (also adrenin)

adrenergic
ऍड्रिनलिनधर्मी

adrenergic-response state
ऍड्रिनलिनधर्मी अनुक्रिया अवस्था (R.B.Cattell)

adrenin
adrenalin

adult intelligence
प्रौढ-बुद्धि (स्त्री.)

adult psychology
प्रौढ मानसशास्त्र

advanced placement programme
प्रगत स्थाननिश्चयन कार्यक्रम

adventitious deafness
अपघाती बहिरेपणा

advertising psychology
जाहिरात मानसशास्त्र

advice
सल्ला (पु.)

adynamia
१ कृशता (स्त्री.) २ दुर्बलता (स्त्री.) (also asthenia)

aerial perspective
विहंगम परिदृश्य

aerophagia
वायुभक्षण (न.)

aerophobia
वायुप्रवाह भयगंड (पु.)

aesthesiometer
स्पर्शवेदनमापी (पु.) (also esthesiometer)

aesthete
सौंदर्यमर्मज्ञ (पु.), कलामर्मज्ञ (पु.) (also esthete)

aesthetic psychology
सौंदर्य मानसशास्त्र

aesthetics
सौंदर्यमीमांसा (स्त्री.) (also esthetics)

affect
भावविकार (पु.)

affect structure
भाव संरचना

affect structure
भाव संरचना

affection
भाव-अवस्था (स्त्री.)

affective
भावात्मक

affective congruency
भाव समरुपता

affective experience
भाव-अनुभव (पु.)

affective logic
भावनियत तर्क

affective psychosis
भावमनोदुर्दशा (स्त्री.)

affective ratio
भाव गुणोत्तर (Rorschach)

affective state
भाव-अवस्था (स्त्री.)

affective tone
भावांग (न.) (also hedonic tone)

affective-arousal theory
भाव-जागरण उपपत्ति

affectivity
भावनात्मकता (स्त्री.) (also emotionality)

afferent
अभिवाही (syn. sensory)

afferent code
अभिवाही संकेत

afferent stimulus ineraction
अभिवाही उद्दीपक अन्योन्यक्रिया (Hull)

affiliation
संलग्नन (न.)

affiliation need
संलग्नन गरज

after expulsion
secondary repression

after image
पश्चात प्रतिमा (also icon)

afterdischarge
पश्चात-उत्सर्ग (पु.)

aftereffect
पश्चात प्रभाव (पु.)

aftersensation
पश्चात वेदन (न.)

age
आयु (स्त्री.), वय (न.) anatomical age अस्थि वय chronological age calendar age कालिक वय, तिथि वय mental age मानसिक वय

age equivalent
वयोमूल्य (न.)

age norm
वयोमानक (न.)

age ratio
वय गुणोत्तर (न.)

age scale
वय-मापनी (स्त्री.)

age score
age equivalent score

age-equivalent scale
वयोमूल्य मापनी (also year scale)

age-equivalent score
वयोमूल्य प्राप्तांक (also age score)

age-grade scaling
वय-इयत्ता मानकीकरण

ageusia
स्वादहीनता (स्त्री.)

aggregation theory
समुच्चयन-बुद्धि उपपत्ति

aggression
आक्रमण (न.)

aggression need
आक्रमण गरज

aggressive tendency
आक्रमक वृत्ति

aggressiveness
आक्रमकता (स्त्री.)

agitated depression
प्रक्षुब्ध अवसादावस्था

agitated melancholia
प्रक्षुब्ध विषण्णावस्था

agitation
क्षोभ (पु.)

agitolalia
क्षुब्धभाषित्व (न.) agitophasia

agnosia
imperception

agoraphobia
विवृत-स्थल भयगंड (पु.), अनावृतस्थल भयगंड (पु.)

agrammatism
सुसंबद्ध वाचा-अक्षमता (स्त्री.) (also agrammatologia)

agraphia
लेखन अक्षमता (स्त्री.)

agreement coefficient
सहमति गुणक

agrypnia
निद्रानाश (पु.) (also insomnia)

aha experience
अहाहा अनुभव, युरेका अनुभव ah-ah experience

ahedonia
सुख-अभाव (पु.)

ahistorical
अनैतिहासिक

ahistorical method
अनैतिहासिक पद्धति

ahypnia
तीव्र निद्रानाश (पु.) ahypnosia

aichmophobia
सूचि भयगंड (पु.)

ailurophobia
मार्जार भयगंड (पु.) (also gatophobia or galephobia)

aim
साध्य (न.)

akinesia
चलन-अक्षमता (स्त्री.) akinesis

akinesthesia
स्नायुवेदन-अक्षमता (स्त्री.)

alalia
वाचालोप (पु.)

alarm reaction
सावधान प्रतिक्रिया

albedo
प्रकाश गुणोत्तर (न.)

albedo perception
प्रकाश गुणोत्तर संवेदन

albinism
वर्णक अभाव अवस्था (पु.)

alcoholic
मद्यासक्त (पु.)

alcoholic
मद्यज

alcoholic dementia
मद्यज अवमनस्कता

alcoholic psychosis
मद्यज मनोदुर्दशा

alcoholism
मद्यासक्ति (स्त्री.)

alexia
वाचन अक्षमता (स्त्री.) (also word blindness)

algebric value
बैजिक मूल्य

algedonic
सुख-असुख भावात्मक

algesia
दुख अतिवेदन (न.) algesis

algesimeter
दुख वेदनमापी (न.) algesiometer

algesthesia
दुखानुभव (पु.)

algesthesis
दुखवेदन (न.)

algolagnia
पीडनरति (स्त्री.)

algophilia
आत्मपीडनरति (स्त्री.) (also masochism)

algophobia
पीडा भयगंड (पु.)

algorithmic language
अल्गोरिथमिक परिभाषा (सं. - अलगोल) (संगणक) (abbr. ALGOL)

alienation
दुरात्मभाव (पु.)

alienation coefficient
दुरात्मभाव गुणक

all or none law
सर्व वा नैक नियम

allachaesthesia
स्पर्श दूरापवेदन (न.) (also allesthesia)

allele
युग्मविकल्पी (पु.)

allergy
ऍलर्जी (स्त्री.) (also called psychosomatic disorder)

allesthesia
allachaesthesia

alley way
मार्ग (पु.)

alliaceous
लसुणी

allied reflexes
सहवर्ती प्रतिक्षेप (पु.अ.व.)

allocentric
बाह्यकेंद्रिक

allochiria
विपार्श्वी अपवेदन (न.) allocheiria

allocortex
पुराबाह्यक (न.) allopallium

alloeroticism
पररति (स्त्री.) (also alloerotism)

allophemy
विरुद्ध कथन (न.) (also peterophemy)

alloplasty
कामशक्ति बाह्यीकरण (न.)

allopsychosis
बाह्यप्रक्षेपी मनोदुर्दशा (स्त्री.)

Allport Vernon-Lindzey study of Values
ऑलपोर्ट व्हर्नन लिंडझे मूल्याभास चाचणी

alpha movement
आल्फा गति

alpha press
आल्फा दाबक

alpha probability
आल्फा संभाव्यता

alpha response
आल्फा अनुक्रिया

alpha wave
आल्फा लहर (also alpha rhythm or Berger rhythm)

alpha-blocking
आल्फा-रोध (पु.)

Alpha, Beta, Gamma hypothesis
आल्फा, बीटा,गॅमा अभ्युपगम

alphabet content
वर्णमाला अनुक्रिया

alter ego
जिवलग मित्र

alternate form method
१ पर्यायी रूप पद्धति २ पर्यायी चाचणी पद्धति (also comparable form method; equivalent form method; parallel form method or parallel test method)

alternate-response test
वैकल्पिक अनुक्रिया चाचणी

alternating current
प्रत्यावर्ती प्रवाह (संगणक) (abbr. a.c.)

alternating personality
प्रत्यावर्ती व्यक्तिमत्व

alternating perspective
प्रत्यावर्ती परिदृश्य

alternating psychosis
प्रत्यावर्ती मनोदुर्दशा

alternating reflex
प्रत्यावर्ती प्रतिक्षेप

alternating response
प्रत्यावर्ती अनुक्रिया

alternating vision
प्रत्यावर्ती दृष्टिकोन

alternative reinforcement
पर्यायी प्रबलन

altitude
बुद्धि उन्नतांश (पु.)

altitude test
बुद्धि उन्नतांश चाचणी

altruistic pride
परहित अभिमान (पु.) emotion

altruistic want
परहित गरज

altuism
परहितवृत्ति (स्त्री.)

alycline
शून्यदीप्ति रेखा (स्त्री.)

Alzheimer's disease
अल्झायमर रोग

amacrine cells
दृक संयोजी पेशी (स्त्री.अ.व.)

amathophobia
धूलिभयगंड (पु.)

amaurosis
चेतांधता (स्त्री.)

amaurotic family idiocy
कुलस्थ चेतांधमूढता

amaurotic idiocy
चेतांधमूढता (स्त्री.)

amaxophobia
वाहनस्थभयगंड (पु.)

amazement
विस्मय (पु.) emotion

ambidextral
उभयांग निपुण

ambidextrality
उभयांगता (स्त्री.) dextrality

ambidextrous
उभयहस्त निपुण

ambiequal
संतुलित

ambiguity tolerance
संदिग्धता सहनशीलता

ambiguous
संदिग्ध

ambiguous figure
संदिग्ध आकृति

ambiguous perspective
संदिग्ध परिदृश्य

ambisexual
उभयलिंगधर्मी

ambivalence
उभय भाववृत्ति (स्त्री.)

ambiversion
उभयमुखता (स्त्री.)

amblyopia
दृष्टिमंदता (स्त्री.)

amblyscope
दृष्टिसंयोगदर्शी (पु.)

ambrosiac
कस्तुरीआदी गंध (पु.)

ambulatory psychotherapy
बाह्यरुग्ण मानसोपचार

ament
अमनस्क (पु.)

amentia
अमनस्कता (स्त्री.)

American Sign Language
मूक संकेत भाषा (abbr. ASL)

Ames demonstrations
एम्स प्रात्यक्षिके (न.अ.व.)

ametropia
अपवर्तनी दृष्टिदोष (पु.)

amimia
हावभाव संप्रेषणदोष (पु.)

amitosis
असूत्रीपेशी विभाजन (न.)

amnesia
स्मृतिलोप (पु.) anterograde amnesia उत्तरकालिक स्मृतिलोप global amnesia समग्र स्मृतिलोप partial amnesia आंशिक स्मृतिलोप progressive amnesia वर्धमान स्मृतिलोप regressive amnesia क्षीयमान स्मृतिलोप retrograde amnesia retroactive amnesia पूर्वकालिक

amnesic aphasia
स्मृतिलोपजन्य भाषा अक्षमता

amniotic
उत्व-

amoral
नीतिनिरपेक्ष

ampere
ऍम्पिअर (न.) (abbr. AMP)

amphetamines
ऍम्फेटेमाईन्स (न.अ.व.)

amphigenous inversion
उभयलिंगीसंबंध विकृति

amplifier
प्रवर्धी (पु.)

amplitude
दोलविस्तार (पु.), प्रसर (पु.)

amplitude modulation
दोलनियमन (न.) (abbr. AM)

ampulla
तुंबिका (स्त्री.)

amusia
संगीत अक्षमता (स्त्री.)

amygdaloid
बदामाकार

amygdaloid nucleus
बदामाकार केंद्रक

amyostasia
स्नायुकंप (पु.)

amytal
ऍमिटल (न.)

anabolism
उउपचय (पु.), चय (पु.)

anaclisis
भावनिक परावलंबित्व (न.)

anaclitic choice
मातृप्रतिरुप निवड

anaclitic identification
मातृप्रतिरुप तादात्मीकरण

anacrotic pulse
स्पंदपूर्व लहर

anacusia
बहिरेपणा (पु.) (also anacusis)

anaesthesia
बधिरता (स्त्री.) (also anesthesia)

anaglyph
द्विवर्णी त्रिमितिचित्र (न.)

anaglyptoscope
छायाप्रकाश परिदर्शी (पु.) anaglyphoscope

anagogic
आदर्शाएन्मुख

anagram
अक्षर पुनर्रचना करणे (न.), अक्षर पुनर्रचना (स्त्री.)

anal
गुद-

anal character
गुदनिष्ठ व्यक्तिमत्व (also anal personality)

anal complex
गुद गंड

anal eroticism
गुदजन्य कामुकता

anal expulsive stage
गुद-उत्सर्जक अवस्था

anal impotence
उत्सर्जन अक्षमता

anal personality
anal character

anal sadism
गुदनिष्ठ परपीडनरति

anal stage
गुदनिष्ठ अवस्था

anal triad
गुदनिष्ठ त्रिकूट

anal-retentive stage
गुद-धारक अवस्था

anal-sadistic stage
गुदनिष्ठ परपीडन अवस्था

analgesia
दुखवेदन अभाव (पु.)

analgesic
(्drug) दुखवेदननाशक

anality
गुदीयता (स्त्री.)

analog converter
अनुरुप परिवर्तक, अंकीय परिवर्तक (also digital converter)

analogies test
सादृश्यानुमान चाचणी

analogy
१ सादृश्यानुमान (न.) २ सादृश्य (न.)

analysand
विश्लेष्य (न.)

analyser
विश्लेषक

analysis of learning potential
अध्ययन विभव विश्लेषण

analysis of variance
प्रचरण विश्लेषण

analysois of covariance
सहप्रचरण विश्लेषण

analyst
विश्लेषणतज्ञ (पु.)

analytic therapy
विश्लेषणात्मक उपचार पद्धति

analytical psychology
विश्लेषणात्मक मानसशास्त्र, विश्लेषणवादी मानसशास्त्र

analytical psycholoist
विश्लेषणवादी मानसशास्त्रज्ञ

analytical scale
विश्लेषण मापनी

anamnesis
१ पुनस्मृति (स्त्री.) २ स्मृत्येतिहास (पु.)

anancasm
compulsion

anancastia
अनिच्छा अनिवार्यता (स्त्री.) anankastia

anandria
पुरुष लक्षण अभाव (पु.)

anaphia
स्पर्शवेदन लोप (पु.)

anaphrodisiac
कामेच्छानाशक

anaphylaxis
तीव्र ऍलर्जी (स्त्री.)

anarthria
सदोष उच्चारण (न.)

anatomical age
अस्थि-वय (न.)

anatomy response
शरीररचना अनुक्रिया

anchor
स्थिरक (पु.)

anchor point
स्थिरक बिंदु

anchor test
स्थिरक चाचणी

anchoring
स्थिरकन (न.)

anchoring of ego
अहंभावाचे स्थिरकन

anchoring point
स्थिरकन बिंदु

androgen
ऍन्ड्रोजेन (न.)

androgenic
ऍन्ड्रोजनी

androgyneity
लिंग-निश्चिती संकल्पना (स्त्री.)

androgynous
स्त्री-लक्षणी

andromania
स्त्री-कामोन्माद (पु.) (also nymphomania)

anecdotal evidence
दंतकथात्मक पुरावा

anechoic
प्रतिध्वनीरहित

anemotropism
वातानुवर्तन (न.)

anencephaly
अमस्तिष्कता (स्त्री.)

aneneia
बधिर-मूकता (स्त्री.)

anergasia
क्रियालोप (पु.)

anergia
अशक्तपणा (पु.)

anesthesia
anaesthesia

anger
क्रोध (पु.) emotion

anginophobia
श्वासावरोध भयगंड (पु.)

angiotensin
ँजिओटेन्सिन (न.)

angstrom unit
ँगस्ट्रॉम एकक

anhedonia
सुखदुखाभाव (पु.)

aniconia
प्रतिमासृष्टी अभाव (पु.)

aniety fixation
चिंता-स्थिरण (न.)

anima
ऍनिमा (पु.)

animal
पशु (पु.), प्राणि (पु.)

animal behaviour
पशुवत वर्तन

animal content
पशु आशय

animal crackers
ऍनिमल क्रॅकर चाचण्या (स्त्री.अ.व.), संपादन प्रेरणा चाचण्या (स्त्री.अ.व.)

animal magnetism
प्राणि चुंबकत्व

animal psychology
प्राणि मानसशास्त्र

animatism
सर्व चेतनवाद (पु.)

animism
सर्वजीववाद (पु.)

animus
ऍनिमस (पु.)

aniseikonia
(नेत्र) पटलप्रतिमा विषमता (स्त्री.)

anisocoria
(नेत्र) बाहुलीविषमता (स्त्री.)

anisometropia
दृष्टिअपवर्तनविषमता (स्त्री.)

anisotropy
दिक्विषमता (स्त्री.)

ankle clonus
गुल्फ कंपन

anlage
मूलस्थ पेशी समूह (पु.)

annoyer
क्लेशकारक (पु.)

annulment
निष्प्रभावन (न.)

annulospiral endings
सर्पिलवलयी अंतिमे (न.अ.व.)

anodal current
धनाग्री प्रवाह

anode
ऍनोड (पु.), धनाग्र (न.)

anodyne
दुखवेदननाशक (न.)

anoegenetic
निर्विकल्प-मनोवस्था- anoetic

anomaloscope
ऍनोमेलोस्कोप (पु.)

anomalous dichromatism
असंगत द्विवर्णता

anomalous stimulus
असंगत उद्दीपक

anomalous trichromatism
असंगत वर्णता

anomaly
असंगति (स्त्री.)

anomia
१ नामविस्मृति (स्त्री.) २ नीतिमूल्य-अभाव (पु.)

anomie
प्रमाणकशून्यता (स्त्री.)

anoopsia
ऊर्ध्व-तिरळेपणा (पु.) anopsia

anopia
दृष्टिदोष (पु.)

anorexia
क्षुधा-अभाव (पु.)

anorexia nervosa
क्षुधा-अभाव चेतापदशा

anorthopia
दृष्टिविपर्यय (पु.)

anosmia
गंधवेदन अभाव (पु.)

anosognosia
वेदकदोष अज्ञान (न.), कारकदोष अज्ञान (न.)

anoxemia
रक्तातील ऑक्सिन्यूनता (स्त्री.)

anoxia
ऑक्सिन्यूनता (स्त्री.)

antagonistic muscles
विरुद्ध स्नायु (पु.अ.व.)

antagonistic muscles
विरुद्ध स्नायु (पु.अ.व.)

antecedent
पूर्ववर्ती

antedating goal response
उद्दिष्ट-पूर्व-अनुक्रिया

antedating response
पूर्व-अनुक्रिया

anterior
अग्र-

anterior horn
अग्र शृंग

anterior-posterior gradient
अग्र-पश्च क्रमभेद

anterograde amnesia
उत्तरकालिक स्मृतिलोप (also organic repression)

anthropocentrism
मानवकेंद्रवाद (पु.)

anthropoid
मानवसदृश (पु.)

anthropology
मानववंशशास्त्र (न.)

anthropometry
मानवमिति (स्त्री.)

anthropomorphism
मानवत्वारोप (पु.)

anthroponomy
मानववर्तनशास्त्र (न.)

anthropopathy
मानवभावारोप (पु.)

anti-depressant
(drug) अवसादरोधी

anti-plsychotic drug
मनोदुर्दशारोधी औषध

anti-semitism
सेमिटिक विरोधवाद (पु.)

anticathexis
विपरीत भावन (न.)

anticipation
अपेक्षण (न.)

anticipation method
अपेक्षा पद्धति

anticipatory error
अपेक्षी प्रमाद

anticipatory fractional goal response
अपेक्षी उद्दिष्ट अनुक्रियांश

anticipatory maturation
अपेक्षी परिपक्वन

anticipatory socialisation
अपेक्षी सामाजिकरण

antidromic impulse
प्रतिगामी चेतावेग

antimanic
(drug) उन्मादरोधी

antimetropia
दीर्घ ऱ्हस्व विषम दृष्टिदोष (पु.)

antipathy
वैरभाव (पु.) emotion

antisocial
समाजविघातक

antonym test
विरुद्धार्थी शब्द चाचणी

anuglar gyrus
कोनीय संवलि

anus
गुदद्वार (न.)

anvil
ऐरण (स्त्री.) (also incus)

anxiety
चिंता (पु.)

anxiety equivalent
चिंतानुकंप (पु.)

anxiety hysteria
चिंताजन्य हिस्टेरिआ

anxiety neurosis
चिंता चेतापदशा (स्त्री.)

anxiety object
चिंताविषय (पु.)

anxiety reaction
चिंता प्रतिक्रिया

anxiety tolerance
चिंता सोशिकता (स्त्री.)

anxiolytic
(्drug) चिंतारोधी

AO sight screener
ए. ओ. दृष्टिपरीक्षा उपकरण

apareunia
मैथुन-अक्षमता (स्त्री.)

apathy
१ उदासीनता (स्त्री.) २ भावहीनता (स्त्री.)

aperiodic reinforcement
अनियत प्रबलन

aperture colour
छिद्र रंग

aphakia
भिंगहीनता (स्त्री.)

aphasia
भाषा अक्षमता (स्त्री.) acataphasia syntactical alphasia वाक्यरचना अक्षमता agraphia लेखन अक्षमता alexia word blindness वाचन अक्षमता amnesic aphasia स्मृतिलोपजन्य भाषा aphemia वाचाघात aphrasia शब्दप्रयोग अक्षमता expressive aphasia अभिव्यक्ति अक्षमता

aphemia
वाचाघात (पु.) (also logagnosia or logamnesia)

aphonia
स्वरहानि (स्त्री.)

aphrasia
शब्दप्रयोग अक्षमता (स्त्री.)

aphrodisiac
कामोत्तेजक

aphthongia
जिव्हाव्रणजन्य वाचादोष (पु.)

apical dendrite
शिखर वृक्षिका

apopathetic behaviour
परप्रभावित वर्तन

apoplexy
मस्तिष्काघातज अबोधता (स्त्री.)

apostilb
ऍपोस्टिल्ब (न.)

apparent
भासमान

apparent motion
भासमान गति

apparent movement
illusory movement

apparition
आकृति-आभास (पु.)

appeal
आवाहन (न.)

apperception
आसंवेदन (न.)

appersonation
परगुणभ्रांति (स्त्री.) appersonification

appetite
१ वासना (स्त्री.) २ क्षुधा (स्त्री.) motive

appetition
प्रवर्तन (न.)

appetitive
वासनात्मक

applied psychology
उउपयोजित मानसशास्त्र

appollonian
अपोलोनियन (पु.)

apport
स्थानांतरण (न.)

appraisal
१ मूल्य निर्धारण (न.) २ निर्धारण (न.) (also assessment)

appreciation
रसग्रहण (न.)

apprehension
१ बोधन (न.) २ आशंका (स्त्री.)

apprehension span
बोधन कक्षा

apprehensiveness
आशंकिता (स्त्री.)

approach
१ उपगम (पु.) २ दृष्टिकोन (पु.)

approach gradient
उपगम क्रमिकता

approach response
उपगम अनुक्रिया

approach type
उपगम प्रकार

approach-approach conflict
उपगम-उपगम संघर्ष, धन-धन संघर्ष (also plus-plus conflict or positive-positive conflict)

approach-avoidance conflict
उपगम-अपगम संघर्ष, धन-ऋण संघर्ष (also plus-minus conflict or positive-negative conflict)

approximation conditioning
संनिकटन अभिसंधान

Appunn's lamella
ऍपन पट्टी

appurtenance
अन्योन्यप्रभाव (पु.)

apraxia
क्रिया-अक्षमता (स्त्री.)

aprosexia
दीर्घ अवधान अक्षमता (स्त्री.)

aptitude
अभिक्षमता (स्त्री.)

aptitude test
अभिक्षमता चाचणी

aquaphobia
जलभयगंड (पु.)

aqueduct of Sylvius
सिल्व्हिअस-नलिका (स्त्री.)

aqueous humour
नेत्रजलसम द्रव

arachnoid mater
जाल आवरण

arbitrary response
स्वेच्छा अनुक्रिया

arbitrary weight
स्वेच्छा निर्धारित भार

arbitrator
लवाद (पु.)

arbor-vitae
शाखीरुपता (स्त्री.)

arc-de-circle
धनुष्याकृति (स्त्री.)

archetype
आदिमरुप (न.)

archi cortex
आद्य बाह्यक (न.) archipallium

architectural psychology
वास्तुशास्त्रीय मानसशास्त्र

area
क्षेत्र (न.)

area sampling
क्षेत्रीय नमुना चयन

Argyll-Robertson Pupil
आर्गिल-रॉबर्टसन बाहुली

arhythmia
लयभंग अवस्था (स्त्री.)

Aristotle's illusion
ऍरिस्टॉटल भास

arithmetic and logical unit
गणिती-तार्किक एकक (abhbr. ALU)

arithmetic mean
अंकगणिती मध्यक (symbol-X)

arithmomania
गणना अनिवार्यता (स्त्री.)

armour
कवच (न.)

aromatic
गंधीय

arousal
जागरण (न.)

arousal function
जागरण कार्य

arousal theory
जागरण उपपत्ति

array
पंक्तिरचना (स्त्री.)

arrest of development
विकास स्तंभन

artefact
artifact

arteriosclerosis
धमनीकाठिण्य (न.)

Arthur scale
ऑर्थर मापनी

articulate speech
अर्थयुक्त वाणी

articulation
स्पष्टोच्चारण (न.)

artifact
तथ्थविपर्यय (पु.) (also artefact)

artificial pupil
कृत्रिम बाहुली

artificial selection
कृत्रिम निवड

artificialism
कृत्रिमतावाद (पु.)

asapholalia
अस्पष्टवाणी (स्त्री.)

ascendance-submission
वर्चस्व-लीनत्व (न.) (also dominance-submission)

ascendant behaviour
वर्चस्वी वर्तन

ascending-descending series
आरोही-अवरोही श्रेणी

asemasia
भाषा उपयोग क्षमता (स्त्री.) asemia

asexual
अलैंगिक (पु.)

asexual
अलिंगी (पु.)

asitia
अन्नघृणा (स्त्री.)

aslymmetrical distribution
असममित वितरण

asonia
तारत्वभेद अक्षमता (स्त्री.)

assembler
भाषांतरक (पु.) (संगणक)

assembly
समुच्चय (पु.), जमाव (पु.)

assessment
appraisal

assessment interview
गुणमापन मुलाखत

assets-liabilities technique
मत्ता दायित्व तंत्र

assignment therapy
नियुक्ति उपचारपद्धति

assimilation
१ सात्मीकरण (न.) २ संमीलन (न.)

assimilative illusion
संमीलनात्मक भास

association
साहचर्य (न.)

association area
साहचर्य क्षेत्र

association by contiguity
सानिध्य साहचर्य

association centre
साहचर्य केंद्र

association coefficient
साहचर्य गुणक

association fibre
साहचर्य तंतु

association neuron
संबंध चेतापेशी

association of ideas
विचार-साहचर्य (न.)

association psychology
साहचर्यवादी मानसशास्त्र

association test
साहचर्य चाचणी

association time
साहचर्य काल

association value
साहचर्य मूल्य

association-reaction time
साहचर्य प्रतिक्रिया काल

association-sensation ratio
साहचर्य-वेदन क्षेत्र गुणोत्तर (abbr. A/S)

associationism
साहचर्यवाद (पु.)

associative chain theory
साहचर्य शृंखला सिद्धांत

associative facilitation
साहचर्य सौकर्य

associative illusion
साहचर्य भास

associative inhibition
साहचर्यआत्मक निरोधन

associative learning
साहचर्यआत्मक अध्ययन

associative memory
साहचर्यआत्मक स्मृति

associative shifting
साहचर्यआतरण (न.)

associative thinking
साहचर्य विचारप्रक्रिया

associative-strength
साहचर्य बल (न.)

assonance
स्वरसाम्य (न.)

assumed mean
गृहीत मध्य

assumption
गृहीतक (न.)

astasia-abasia
उत्थान-चलन अक्षमता (स्त्री.)

asterognosis
स्पर्शज्ञान अक्षमता (स्त्री.)

asthenia
adynamia

asthenic
कृश

asthenic body type
कृशदेही (पु.) asthenic physique

asthenopia
स्नायवी दृष्टिक्षीणता (स्त्री.)

astigmatism
दृष्टि-अकेंद्रता (स्त्री.)

astonishment
चकित भाव (पु.), थक्क भाव (पु.) emotion

asymbolia
अप्रतीकता (स्त्री.)

asymmetry
असममितता (स्त्री.)

asymptote
अनंतोपगा (स्त्री.)

asyndesis
असंबद्ध वाणी (स्त्री.)

asynergia
असहयोगिता (स्त्री.)

ataractic drug
प्रशामक औषध

ataraxy
अचिंतता (स्त्री.)

atavism
वंशगुण पुनरुद्भव (पु.)

ataxia
कारक असूत्रता दोष (पु.) (also dysbasia)

ataxiameter
अस्थिरत्व मापी (पु.) (also stabilimeter)

ataxic speech
असूत्री भाषित, असूत्री वाचा (also scanning speech)

ataxic writing
असूत्री लेखन

athetoid movement
अनैच्छिक शाखावलन (न.) athetosis

athletic body type
सुदृढ देही athletic physique

atmosphere effect
वातावरण प्रभाव

atomic proposition
आण्विक विधान

atomism
समष्टिवाद (पु.)

atonia
अताणता (स्त्री.) (also atony or dystonia)

atonicity
ताणहीनता (स्त्री.)

atrophy
अपोषण (न.)

atropine
ऍट्रोपिन (न.)

attachment
१ संबद्धता (स्त्री.) २ संलग्नता (स्त्री.) ३ आसक्ति (स्त्री.)

attack
१ आक्रमण (न.) २ झटका (पु.)

attain
प्राप्त करणे, प्राप्त होणे

attainment
संप्राप्ति (स्त्री.)

attend
अवधान देणे

attensity
वेदनस्पष्टता (स्त्री.)

attention
अवधान (न.)

attention level
अवधान पातळी

attention reflex
अवधान प्रतिक्षेप

attention span
अवधान कक्षा

attention-getting
अवधान आकर्षी

attenuation
क्षीणन (न.)

attenuator
क्षीणनकारी (पु.)

attitude
अभिवृत्ति (स्त्री.) motive

attitude interview
अभिवृत्ति मुलाखत

attitude scale
अभिवृत्ति मापनी

attitude survey
अभिवृत्ति सर्वेक्षण

attitude test
अभिवृत्ति चाचणी

attitudinising
अभिवृत्ति धारण (न.)

attraction
आकर्षण (न.)

attribute
अंगभूत गुण (पु.), गुणविशेष (पु.)

attrition
झीज (स्त्री.)

atypical
अप्रकारी

Aubert phenomenon
ऑबर्ट प्रत्यय

Aubert-Forster phenomenon
ऑबर्ट-फॉर्स्टर प्रत्यय

audibility limit
श्रव्यता सीमा

audible field
श्रवणक्षेत्र (न.)

audile
श्रवणप्रधान

audio-frequency
श्रव्य वारंवारता (स्त्री.) (abbr. AF)

audio-oculogyric reflex
श्रवण-नेत्र प्रतिक्षेप

audio-oscillator
ध्वनि आंदोलक (पु.)

audiogenic
ध्वनिजन्य-

audiogenic seizure
ध्वनिजन्य झपाटणी

audiogram
श्रवणालेख (पु.)

audiogravic illusion
ध्वनिस्थान भास audiogyral illusion

audiometer
श्रवणमापी (पु.)

audition
श्रवण (न.)

auditory
श्रवणविषयक

auditory acuity
श्रवण तीक्ष्णता

auditory aphasia
श्रुत अनाकलन

auditory flicker
श्रवण असंततता

auditory labyrinth
कर्णगहन (न.)

auditory nerve
acoustic nerve

auditory ossicle
श्रवण अस्थिका

auditory projection area
श्रवण प्रक्षेपण क्षेत्र

auditory regression
श्रवण अपवर्धन, तारत्व भरण (also recruitment o loudness)

auditory space
श्रवण अवकाश

auditory spectrum
श्रवणपट (पु.)

auditory threshold
श्रवण सीमा

auditory type
श्रवण प्रकारी

auditory vestibular nerve
श्रवण प्रघाण चेता

aura
अपस्मारी पूर्ववेदन (न.)

aura cursoria
अपस्मारी धावणे

aural
कर्ण-

aural microphonic
कर्णावर्त सूक्ष्म चेतावेग (also cochlear microphonic or microphonic)

authoritarian
अधिकारवादी (पु.)

authoritarian atmosphere
अधिकारवादी वातावरण

authoritarian character
अधिकारवादी स्वभाव

authoritarian personality
अधिकारवादी व्यक्तिमत्व

authoritarianism
अधिकारवाद (पु.)

authoritative
अधिकारी

autia
१ स्वपरता (स्त्री.) २ व्यवहार विसंवादिता (स्त्री.)

autism
स्वमग्नता (स्त्री.) egomorphism

autistic
स्वमग्न (also dereistic)

autistic child
स्वमग्न बालक

autistic thinking
स्वमग्न चिंतन

autocentric
स्वकेंद्रित

autochthonous
अंतस्थ

autochthonous Gestalt
अंतस्थ समाकृति

autochthonous variable
अंतस्थ परिवर्त्य

autocompetition
स्वस्पर्धा (स्त्री.)

autoeroticism
स्वरति (स्त्री.)

autogenic
स्वजन्य

autogenic reinforcement
स्वजन्य प्रबलन

autogenous
स्वजन्य

autohypnosis
स्वसंमोहन (न.)

autohypnotic amnesia
स्वसंमोह स्मृतिलोप

autokinesis
स्वगति (स्त्री.)

autokinetic effect
स्वगति परिणाम

autokinetic illusion
स्वगति भास

automan
१ यंत्रमानव (पु.) २ यंत्रवत व्यक्ति (स्त्री.)

automatic
स्वयंचलित

automatic data processing
आधारसामग्री स्वयंसंस्करण (संगणक) (abbr. ADP)

automatic gain control
लब्धिस्वयं नियंत्रण (संगणक) (abbr. AGC)

automatic send receive
स्वयंचलित संप्रेषण स्वीकरण (संगणक) (abbr. ASR)

automatic speaking
यंत्रवत भाषण

automatic writing
यंत्रवत लेखन

automatisation
स्वयंचलीकरण (न.)

automatism
स्वयंचलत्व (न.)

automatograph
स्वयंचलन आलेखित्र (न.)

automorphic perception
स्वसदृश संवेदन

autonomic
स्वायत्त

autonomic balance
स्वायत्त समतोल

autonomic function
स्वायत्त कार्य

autonomic nervous system
स्वायत्त चेता संस्था

autonomic reflex
स्वायत्त प्रतिक्षेप

autonomous complex
स्वायत्त गंड

autonomy
स्वायत्तता (स्त्री.)

autonomy drive
स्वायत्तता प्रचोदना

autonomy need
स्वायत्त गरज

autophilia
स्वप्रीति (स्त्री.)

autophobia
स्वभयगंड (पु.)

autoplasty
१ कामशक्ति आंतरीकरण (न.) २ स्वकेंद्री मनोदुर्दशा (स्त्री.)

autopsychosis
आंतरप्रक्षेपी मनोदुर्दशा (स्त्री.)

autorivalry
स्वस्पर्धा (स्त्री.)

autoscope
स्नायु चलनदर्शी (न.)

autosuggestion
स्वयंसूचन (न.)

autotelic
स्वसाधक

auxiliary ego
परानुगामी अहम्

auxiliary solution
आंशिक निरसन (also partial solution)

availability principle
उपलब्धि तत्त्व

avalanche diode
अवधाव द्विअग्री

average
१ माध्य (न.) २ सरासरी (स्त्री.) ३ सामान्यबुद्धि (पु.) (see intelligence quotient) dull normal मंदबुद्धि genius gifted श्रेष्ठतमबुद्धि idiot मूढतम बुद्धि imbecile मूढतरबुद्धि moron मूढबुद्धि superior श्रेष्ठबुद्धि very superior श्रेष्ठतरबुद्धि

average deviation
सरासरी विचलन (स.वि.) (abbr. AD)

average error
सरासरी अपलक्ष्यांक

average variation
सरासरी परिवर्तन

aversion
परावृत्ति (स्त्री.) emotion

aversive stimulus
परावृत्त उद्दीपक

avocation
उपव्यवसाय (पु.) calling आजीविका career व्यवसायमार्ग occupation व्यवसाय profession पेशा

avoidance gradient
अपगम क्रमिकता

avoidance learning
अपगम अध्ययन

avoidance reaction
अपगम प्रतिक्रिया

avoidance response
अपगम अनुक्रिया

avoidance-avoidance conflict
अपगम-अपगम संघर्ष, ऋण-ऋण संघर्ष (also minus-minus conflict or negative-negative conflict)

awareness
भान (न.)

awe
धास्तभाव (पु.), सादरभीति (स्त्री.), सादरभयभाव (पु.) emotion

axial
अक्षीय, अक्ष-

axial gradient
अक्षीय क्रमिकता

axillary
काखेतील

axiom
१ स्वयंसिद्धक (न.) २ मूलाधारवचन (न.) hypothesis अभ्युपगम postulate गृहीतत्त्व

axis
अक्ष (पु.)

axis cylinder
अक्षदंड (पु.)

axon
अक्षतंतु (पु.) axone

axon reflex
अक्षतंतु प्रतिक्षेप

axoplasmic transport
अक्षतंतु द्रव्यवहन

b-coefficient
बीटा गुणक (पु.) (also beta coefficient)

B-reaction test
B प्रतिक्रिया चाचणी, बी प्रतिक्रिया चाचणी

B-type
बी-व्यक्तिमत्व प्रकार (पु.)

babble
बोबडे बोल (पु.अ.व.)

Babinski reflex
बॅबिन्स्की प्रतिक्षेप

Babinski sign
बॅबिन्स्की लक्षण

babyhood
शैशवावस्था (स्त्री.), तान्हेपण (न.) (2nd week to end of 2nd year)

bacillophobia
जंतुभयगंड (पु.)

background
१ पृष्ठभूमि (स्त्री.) २ पूर्वपीठिका (स्त्री.) ३ सीमावर्ती वेदनानुभव (पु.)

backward association
प्रतिगामी साहचर्य

backward conditioning
प्रतिगामी अभिसंधान

backwardness
अप्रगतता (स्त्री.)

bad trip
कु-भ्रमण (न.)

balance
संतुलन (न.)

balanced model
समतोल प्रतिरुप

balancing factors
संतुलक घटक (पु.अ.व.)

ball and field test
कंदुक-क्षेत्र चाचणी

ballistic movement
प्राक्षेपिक गति

balsamic
देवदारुसदृश (गंध)

band width
पट्ट विस्तार

bandwagon effect
वाद्यशकट प्रभाव

bar chart
स्तंभालेख (पु.) bar diagram

baraesthesia
भारवेदन (न.) (also baresthesis)

Barany test
बॅरनी चाचणी

barataxis
भारानुवर्तन (न.) barotropism

barbaralalia
परभाषा आघात (पु.)

barbiturate
बार्बिच्युरेट (न.)

baresthesis
baraesthesia

barotaxis
भारानुवर्तन (न.) barotropism

barrier
प्रतिबंध (पु.)

barylalia
घोगरेपणा (पु.)

baryphony
घोगरा आवाज (पु.)

basal age
आधार आयु

basal ganglia
तल गंडिका

basal metabolism
आधारी चयापचय

base
(transistor) प्रेषरोधक आधार (पु.)

base line
आधार रेषा

basic aniety
मूलभूत चिंता

basic conflict
मूलभूत संघर्ष

basic need
मूलभूत गरज

Basic Occupational Literacy Test
मूलभूत व्यवसाय साक्षरता चाचणी (abbr. B.O.L.T.)

basic personality
मूलभूत व्यक्तिमत्व

basic skills
मूलभूत कौशल्ये (न.अ.व.)

basilar membrane
तलपटल (न.)

basophobia
अवस्थान भयगंड (पु.)

Bass theory of leadership
बासची नेतृत्व उपपत्ति

bathophobia
नीचस्थान भयगंड

bathyesthesia
पेशीवेदनिकता (स्त्री.) bathyesthesis

battle fatigue
युद्ध थकवा

beat
स्वरकंप (पु.)

beat tone
स्वरकंपनाद (पु.)

becoming
व्यक्तीभवन (न.)

bed wetting
असंयत मूत्रविकृति (also enuresis)

before-after design
पूर्वाएत्तर आखणी

behaviour
वर्तन (न.)

behaviour determinant
वर्तन निर्धारक

behaviour disorder
वर्तन विकृति

behaviour field
वर्तन क्षेत्र

behaviour genetics
वंशदत्तवर्तन अभ्यास

behaviour method
वर्तनवादी पद्धति

behaviour object
वर्तन विषय

behaviour problem
वर्तन समस्या

behaviour rating
वर्तन निश्चयन

behaviour sampling
वर्तन नमुनाचयन

behaviour segment
वर्तन खंड

behaviour space
वर्तन अवकाश

behaviour system
वर्तन प्रणाली

behaviour therapy
१ वर्तन उपचार २ वर्तन उपचार पद्धति

behavioural
वर्तनविषयी, वर्तन-

behavioural anchored rating scale
वर्तन स्थिरीभूत निश्चयन मापनी

behavioural differential
वर्तन विभेदक

behavioural dynamics
वर्तन गतिविज्ञान

behavioural genetics
वर्तन प्रजननशास्त्र

behavioural homology
वर्तनजातिशास्त्र (न.)

behavioural oscillation
वर्तन दोलन (न.)

behavioural pattern
वर्तन संघात

behavioural sciences
वर्तनविषयक विज्ञानशाखा (स्त्री.अ.व.)

behaviourism
वर्तनवाद (पु.)

behaviourist
वर्तनवादी (पु.)

behaviouristic
वर्तनवादीय

bel
(decibel) बेल (न.)

belief
१ संकेत (पु.) २ समजूत (स्त्री.), विश्वास (पु.)

belief - value matrix
विश्वास-मूल्य सारणी

Bell Adjustment Inventory
बेल समायोजन सूची

Bell-Magendie law
बेल-मेगँडी नियम

bell-shaped curve
घंटाकार वक्र

Bellevue scale
बेलव्ह्यू मापनी

Bellevue Test
बेलव्ह्यू चाचणी

belongingness
तद्भाविता (स्त्री.)

Bender-Gestalt Test
बेन्डर-गेस्टाल्ट चाचणी (also visual motor Gestalt test)

beneceptor
सुखग्राही (पु.)

benign
१ सौम्य २ अघातक

Bennett Differenital Aptitude Test
बेनेट भिन्न अभिक्षमता चाचणी

Bennett Test of Mechanical Comprehension
बेनेट यांत्रिक समाकलन चाचणी

benzedrine
बेन्झिड्रिन (न.)

berdache
स्त्रीवेशी (पु.)

Berger rhythm
alpha wave

Bernreuter Personal Adjustment Inventory
बर्नरायटर व्यक्ति समायोजक सूची

best fit
उत्तम अन्वायोजक

bestiality
१ पाशवी वर्तन (न.) २ पशुसंभोग (पु.)

Beta
(transistor) प्रेषरोधक बीटा (पु.)

beta coefficient
B-coefficient

beta movement
बीटा गति

beta press
बीटा दाबक

beta regression coefficient
बीटा प्रतीपगामी गुणक

beta response
बीटा अनुक्रिया

beta rhythm
बीटा लहर (also beta wave)

Beta test
बीटा चाचणी

beta wave
beta rhythm

beta weight
बीटा भार

Betz cell
बेट्झ पेशी

Bezold-Brucke Phenomenon
बेझॉल्ड-ब्यूक प्रत्यय

bias
१ अभिनति (स्त्री.) २ पूर्वग्रह (पु.) ३ द्विअग्री व्होल्टता (स्त्री.)

bibliomania
ग्रंथोन्माद (पु.)

bibliotherapy
वाचन-उपचार (पु.)

Bidwell's ghost
बिडवेल प्रत्यय (also called Purkinje afterimage)

bifactor method
द्विघटक पद्धति

bifactoral theory of conditioning
अभिसंधानाची द्विघटक उपपत्ति

bilateral
१ द्विपार्श्वी २ उभयपार्श्वी

bilateral symmetry
उभयपार्श्वी सममिति

bilateral transfer
द्विपार्श्वी संक्रमण

billet
जागा (स्त्री.)

binary
द्विअंकी (स्त्री.)(शून्य आणि एक यांनी बांधलेली अंकपद्धति)

binary coded deciman
द्वि-संकेत दशम, द्वि-संकेत दशमान

binary digit
द्विअंकी अंक

binary-coded octal
द्विसंकेत अष्टक (abbr. BCO)

binaural
उभयकर्णी

binaural beat
उभयकर्णी स्वरकंप (also binaural shift)

binaural fusion
उभयकर्णी विलयन

binaural ratio
उभयकर्णी गुणोत्तर

binaural shift
binaural beat

Binet Test
बिने चाचणी

binocular
उभयनेत्री, द्विनेत्री, प्रतिनेत्री

binocular accommodation
उभयनेत्री संयोजन

binocular colour mixture
उभयनेत्री रंगमिश्रण

binocular disparity
उभयनेत्री विषमता

binocular fusion
द्विनेत्री विलयन

binocular parallax
प्रतिनेत्र दृष्टिभेद

binocular perception
उभयनेत्री संवेदन

binocular rivalry
द्विनेत्री स्पर्धा (also retinal rivalry)

binocular vision
उभयनेत्री दृष्टि

binomial distribution
द्विपद वितरण

binomial equations
द्विपद समीकरणे (न.अ.व.)

binomial expansion
द्विपद विस्तार

bioelectrical potential
जीवविद्युत विभव

biofeedback
जैव प्रतिभरण (न.)

biogenesis
जीवजनन (न.)

biogenic law
जीवजनिक नियम

biographical method
चरित्रात्मक पद्धति

biological clock
जैव कालगणक, दिनचक्रीय कालगणक (also circadian cycle)

biological structure
जैव संरचना

biologism
जीवोपयोगितावाद (पु.)

biology
जीवशास्त्र (न.)

biometry
जीवमिती (स्त्री.)

bionegativity
जैवऋणता (स्त्री.)

bionics
जैव ऋणिकी (स्त्री.)

bionomic factors
जीवपारिस्थितिकी घटक

bionomics
जीवपारिस्थितिकी (स्त्री.)

biopsychic
जैवमानसिक

biopsychology
जीवमानसशास्त्र (न.)

biosocial
जैवसामाजिक

biotype
जीवप्ररुप (न.)

bipolar
द्विधुवीय

bipolar cell
द्विधुवी पेशी

bipolar nerve cell
द्विशाखीय चेतापेशी

bipolar neuron
द्विशाखीय चेतापेशी

birth cry
जन्मरुदन (न.)

birth order
जन्मक्रम (पु.)

birth symbolism
जन्म आघात

biserial correlaion
द्विश्रेणी सहसंबंध

bisexual
उभयलिंगी

bisexual libido
उभयलिंगी कामशक्ति

bisexuality
उभयलिंगता (स्त्री.)

bit
बिट (न.)

bit of information
वृत्तक (न.)

bitterness
कटुभाव (पु.) emotion

bivariate distribution
द्विचल वितरण

black
काळा

black box
काळी पेटी

black box model
काळी पेटी प्रतिरुप

blackout threshold
बोध सीमा

Blacky Pictures
ब्लॅकी चित्रे (न.अ.व.)

blame-avoidance
दूषण अपगम (पु.), दोषापगमन (न.)

blank experiment
रिक्त प्रयोग

blank trial
रिक्त प्रयत्न

blast injection technique
प्रवात अंतक्षेप तंत्र

blend
संमिश्रण (न.)

blepharospasm
वर्त्म-आकर्ष (पु.)

blind alley
बंद आळी (also cul-de-sac)

blind analysis
असाक्षात विश्लेषण

blind spot
अंध बिंदू (also optic disk or physiological scotoma)

blind-matching technique
असाक्षात अनुरुपण तंत्र

blindism
अंधवर्तन (न.)

blindness
अंधता (स्त्री.), अंधत्व (न.)

blinking
निमेषण (न.)

block
१ गट (पु.) २ ठोकळा (पु.) ३ रोध (पु.)

block design
१ गटवारी आखणी २ ठोकळा अनुकृति

block design test
ठोकळा अनुकृति चाचणी

block sampling
गटवार नमुनाचयन

blockage
अडथळा (पु.)

blood brain barrier
रक्त-मस्तिष्क रोध

blood pressure
रक्तदाब (पु.)

blue
निळा, नील

blue blindness
नीलांधता (स्त्री.)

blue-arc phenomenon
नील कमान प्रत्यय

blue-yellow blindness
नील-पीत अंधता

blushing
लाजणे (न.)

body
शरीर (न.), देह (पु.)

body build
देहबंध (पु.)

body concept
देहप्रतिमा (स्त्री.) body image

body size
देह-आकारमान (न.)

body type
देहप्रकार (पु.) asthenic body type कृशदेही athletic body type सुदृढ देही dysplastic body type अपदेही ectomorphic body type अस्थिप्रधान देही endomorphic body type मेदोदेही mesomorphic body type स्नायुप्रधानदेही pyknic physique स्थूलदेही

body-build index
देहबंध निर्देशांक

Bogardus social distance scale
बोगार्डस सामाजिक अंतर मापनी

Bogen cage
बोगन पिंजरा

bond
बंध (पु.)

bone conduction
अस्थिवहन (न.)

bone conduction test
अस्थिवहन चाचणी

bonus
अधिलाभांश (पु.), बोनस (पु.)

boom
वावटळ (स्त्री.) craze

boomrang effect
बुमरँग परिणाम

borderline
१ सीमारेषा (स्त्री.)

borderline intelligence
सीमावर्ती बुद्धि, सीमारेषीय बुद्धि

bore
कंटाळा (पु.) emotion

boredom
कंटाळा (पु.)

bound energy
बद्ध ऊर्जा

boundary
मर्यादा (स्त्री.)

bouton terminal
synaptic knob

brachycephalic
पृथुकपाल- dolichocephalic दीर्घकपाल hydrocephalic जलकपाल macrocephalic megalocephalic गुरुकपाल- microcephalic लघुकपाल- platycephalic चपटकपाल-

bradyarthia
मंदवाचादोष (पु.) (एंद्रिय)

bradylalia
मंद उच्चारदोष (पु.)

bradylexia
मंद वाचनदोष

bradylogia
मंदशब्ददोष (पु.) (कार्यिक)

bradyscope
बॅडिस्कोप (पु.)

Braidism
बेडवाद (पु.)

brain
मेंदू (पु.), मस्तिष्क (न.)

brain center
मेंदू केंद्र

brain lesion
मेंदू क्षति

brain localisation
मेंदूतील स्थाननिश्चयन

brain potential
मेंदू विभव

brain stem
मेंदू स्कंध

brain storming
मेंदू मंथन

brain waves
मेंदू लहरी (स्त्री.अ.व.)

brainwashing
बेनवाशिंग (न.), मस्तिष्क प्रक्षालन (न.)

break phenomenon
भंग प्रत्यय

bridge rectifier
सेतु दिष्टकारी

brief-stimulus therapy
सौम्य उद्दीपन उपचार

brightness
द्युति (स्त्री.)

brightness adaptation
द्युति प्रतियोजन

brightness constancy
whiteness constancy

brightness contrast
द्युति विरोध

brightness threshold
द्युति सीमा

bril
(unit) बिल (न.)

brilliance
उज्वलता (स्त्री.)

brilliance contrast
उज्वलता विरोध

Broadman's area
बॉडमन क्षेत्र

Broca's area
बोका क्षेत्र

broken home
भग्न कुटुंब

brontophobia
मेघगर्जना भयगंड (पु.)

Brown-Sequard syndrome
बाउन सेकार्ड संलक्षण

Brunswik ratio
बनस्विक गुणोत्तर (also called index of constancy or Thauius ratio)

bruxism
झोपेत दात खाणे (न.)

buccal
१ कपोल- २ मुख-

buffer
बफर (न.), मध्य संग्राहक (पु.)

bug
गणक दोष (पु.)

bulb
कंद (पु.)

bulimia
क्षुधातिरेक (पु.)

bulimia nervosa
क्षुधातिरेक चेतापदशा

bulky colours
स्थूल रंग (पु.अ.व.)

bundle hypothesis
समुच्चय अभ्युपगम

Bunsen-Roscoe law
बन्सेन-रोस्को नियम, परस्परता नियम (also reciprocity law)

bureaucratic role
नोकरशाही भूमिका

burnt
जळक्या लाकडाचा वास (पु.)

bus bar
महावाही (पु.)

business psychology
उद्यम मानसशास्त्र

bysta
द्विस्थायी (पु.)

byte
द्विअंकी क्रम (पु.)

C-factor
C घटक (पु.), सी घटक (पु.)

C-group
control group

C-reaction
C प्रतिक्रिया (स्त्री.), धनुकली प्रतिक्रिया (स्त्री.)

C-scale
C मापनी (स्त्री.)

cachexia
क्षीणता (स्त्री.) cachexis

calcarine cortex
प्रसर बाह्यक

calcarine fissure
प्रसर विदर

calendar age
कालिक वय, तिथि वय (also chronological age)

calling
आजीविका (स्त्री.) avocation

caloric nystagmus
कॅलरीय नेत्रदोलन

camouflage
छद्मावरण (न.)

campimeter
दृष्टिक्षेत्रमापी (पु.)

canalisation
१ प्रणालीकरण (न.) २ मार्गीकरण (न.)

cancellation test
काट चाचणी

candle
प्रकाश एकक (न.) candle unit

Cannabis Indica
भांग (स्त्री.)

canon
आधारसूत्र (न.)

canon of agreement
सहमति आधारसूत्र

capacity
मूलक्षमता (स्त्री.)

Capgras syndrome
कॅपग्रस संलक्षण

carbon dioxide therapy
कार्बन डायॉक्साइड उपचार पद्धति

card sorting
पत्र वर्गण

cardinal point
प्रधान बिंदु

cardiogram
हृदस्पंदलेख (पु.)

cardiograph
हृदस्पंदलेखी (पु.)

cardiovascular
हृदवाहिका-

career
१ व्यवसायमार्ग (पु.) २ जीवनक्षेत्र (न.) avocation

career development
व्यवसाय मार्गक्रमण

career master
व्यवसाय निर्देशक

Career Maturity Inventory
व्यवसायमार्ग परिपक्वता सूची, व्यवसायक्षेत्र परिपक्वता सूची

career planning profile
व्यवसायमार्ग नियोजन रेखाचित्र

career woman
व्यवसायलक्षी स्त्री

careerist
व्यवसायार्थी (पु.)

carpal age
अस्थि वय, मनगटी वय (also called skeletal age)

case
१ रुग्ण (पु.) २ विशिष्ट उदाहरण (न.) ३ व्यक्ति (स्त्री.)

case history
व्यक्तिवृत्त (न.)

casework
व्यक्तिव्यवहरण (न.)

caste
जात (स्त्री.), जाति (स्त्री.)

castration
खच्चीकरण (न.)

castration complex
खच्चीकरण गंड, लिंग गंड

catabolism
अपचय (पु.)

catalepsy
१ स्नायु काष्ठावस्था (स्त्री.) २ (flexibilitas cerea or waxy flexibility) मेणी वलनशीलता (स्त्री.)

catalexia
आवर्तीवाचन दोष (पु.)

catalyst
सहायक (पु.)

catastrophic reaction
विपाती प्रतिक्रिया

catathymic amnesia
विशिष्ट काल स्मृतिलोप, विशिष्ट घटना स्मृतिलोप

catatonia
ताण अवरुद्धता (स्त्री.)

catatonic schizophrenia
ताण अवरुद्ध छिन्नमनस्कता

catatonic stupor
ताण अवरुद्ध जडावस्था

categorisation
प्रवर्गीकरण (न.)

category
प्रवर्ग (पु.) class वर्ग set संच type प्रकार

category-system method
प्रवर्गीकरण पद्धति

catelectrotonus
ऋण विद्युतताण (पु.)

catharsis
भावविरेचन (न.) (syn. abreaction)

cathexis
भावकेंद्रण (न.) cathection

cathode
कॅथोड (पु.), ऋऋणाग्र (न.)

cathode follower
ऋऋणाग्र अनुगामी

cathode ray tube
कॅथोडकिरण नलिका, ऋणाग्रकिरण नलिका (CRT)

cattell infant scale
कॅटेलची शिशु मापनी

cattell's Factorial Theory of Personality
कॅटेलची व्यक्तिमत्वाची घटक उपपत्ती

caudad
पुच्छ-

caudal
पुच्छिन

caudate nucleus
सपुच्छ केंद्रक

causal texture
कारणिक पोत

causalgia
दाह-वेदन (न.) (also thermalgia)

causality
कार्यकारण भाव (पु.)

ceiling age
परिसीमा वय

ceiling age
परिसीमा वय

cell
पेशी (स्त्री.)

cell assembly
पेशी समुच्चय

cell assembly mark II
पेशी समुच्चय क्रम दोन

cell body
पेशी काय

cenotrope
समवर्तन संघात (पु.) (also coenotrope)

censorship
अभ्यवेक्षण (न.)

cent
सेंट (पु.) (a unit of pitch)

centile
शतांकक (पु.)

central
मध्यवर्ती, मध्य, केंद्रीय, प्रधान

central canal
मध्य नलिका

central conflict
प्रधान संघर्ष

central fissure
मध्यवर्ती विदर, रोलॅण्डो विदर (also Rolando fissure)

central inhibition
मध्यवर्ती प्रतिरोध, मध्यवर्ती अवरोध

central motive state
मध्यवर्ती प्रेरणा अवस्था

central nervous system
मध्यवर्ती चेता संस्था

central process
मध्यवर्ती प्रक्रिया

central processing unit
केंद्रीय संस्करण एकक (abbr. CPU)

central processor
मध्यवर्ती प्रक्रियक

central tendency
मध्यवर्ती प्रवृत्ति

central tendency measures
मध्यवर्ती प्रवृत्ति मापे (न.अ.व.)

central theory of thinking
विचारप्रक्रिया मध्यवर्ती सिद्धांत

central vision
केंद्रीय दृष्टि

centralism
मस्तिष्कवादी मानसशास्त्र (न.) (also centralist psychology)

centrifugal
अपकेंद्री

centrifugal nerve
अपकेंद्री चेता

centrifugal neuron
अपकेंद्री चेतापेशी

centripetal
अभिकेंद्री

centripetal nerve
अभिकेंद्री चेता

centripetal neuron
अभिकेंद्री चेतापेशी

centroid factors
केंद्राभ घटक (पु.अ.व.)

centroid method
केंद्राभ पद्धति

cephalad
अभिशीर्ष

cephalic
शीर्ष-, कपाल-

cephalic index
शीर्ष निर्देशांक, कर्पर निर्देशांक (also cranial index)

cephalisation
अभिशीर्ष उत्क्रमण (न.)

cephalocaudal
शीर्ष-पुच्छ-

cephalocaudal development
शीर्ष-पुच्छ विकास

cerea flexibilitas
flexibilitas cerea

cerebellar cortex
अनुमस्तिष्क बाह्यक

cerebellar peduncle
अनुमस्तिष्क वृंतक

cerebellum
अनुमस्तिष्क (न.)

cerebral aqueduct
प्रमस्तिष्क वाहिनी

cerebral cortex
प्रमस्तिष्क बाह्यक

cerebral dominance
प्रमस्तिष्क प्राबल्य

cerebral integration theory
प्रमस्तिष्कमूलक एकात्मता उपपत्ति

cerebral palsy
प्रमस्तिष्क घात

cerebral peduncle
प्रमस्तिष्क वृंतक (also crus cerebri or crura cerebri)

cerebration
प्रमस्तिष्क कार्य (न.)

cerebrospinal fluid
प्रमस्तिष्क द्रव

cerebrospinal system
प्रमस्तिष्कमेरु संस्था

cerebrotonia
प्रमस्तिष्कबल्यता (स्त्री.)

cerebrovascular accident
प्रमस्तिष्क आघात (also stroke)

cerebrum
प्रमस्तिष्क (न.)

chain behaviour
शृंखला वर्तन, शृंखला प्रतिक्षेप chain reflex

chained reinforcement
शृंखलित प्रबलन

chance
१ यदृच्छा (स्त्री.) २ संभव (पु.)

chance difference
यादृच्छिक भेद

chance error
यादृच्छिक प्रमाद

chance variation
यादृच्छिक परिवर्तन

channel
मार्ग (पु.)

channel capacity
मार्ग मूलक्षमता

character
१ गुणधर्म (पु.) २ चारित्र्य (न.) ३ व्यक्तिमत्व (न.)

character analysis
चारित्र्य विश्लेषण

character armour
चारित्र्य कवच

character education inquiry
चारित्र्य शिक्षण अन्वेषण चाचणी

character neurosis
चारित्र्य मनोचेतापदशा

character structure
चारित्र्य संरचना

character trait
चारित्र्य गुणविशेष

characteristic
गुणवैशिष्ट्य (न.), लक्षण (न.)

characterology
चारित्र्यशास्त्र (न.)

charlatan
भोंदू (पु.)

Charpentier's bands
शार्पेंटिया पट्टे (पु.अ.व.)

Charpentier's law
शार्पेंटिया नियम

chart
आलेख (पु.), तक्ता (पु.)

check
तपासा (संगणक) (abbr. CK) (as, an order)

check list
चिन्हांकन सूची

check sheet
चिन्हांकन पत्र

chemical sense
१ रसायनेंद्रिय (न.) २ रासायनिक संवेदन

chemoreceptor
रसायनग्राही (पु.)

chemotropism
रसायनानुवर्तन (न.)

Cheyne-Strokes breathing
शेन-स्टोक्स श्वसन

chi
काय (न.)

chi gamma function
काय गॅमा प्रक्रिया

chi square
काय वर्ग

chi-square test of goodness of fit
अन्वायोजन युक्ततेची काय वर्ग चाचणी

chiaroscuro
छायाप्रकाश (पु.)

chiasma
व्यत्यास (पु.)

child
बाल (पु.), बालक (न.)

child advocary
बाल समर्थन

child development
बालविकास (पु.)

child guidance clinic
बाल मार्गदर्शन केंद्र

child psychology
बाल मानसशास्त्र

child-centreed
बालकेंद्रित

child-parent fixation
पितृसक्त आसक्ति

child-rearing
बाल संगोपन

child-training practice
बाल प्रशिक्षण प्रथा

childhood schizophrenia
बालवयीन छिन्नमनस्कता

childlike pettishness
बालसुलभ अल्पभाव emotion

Children's Apperception Test
बाल आसंवेदन चाचणी

chlorolape
हरित शंकु (पु.) (green absorbing)

choc
तत्काल अनुक्रिया (स्त्री.)

choice
पर्याय निवड (स्त्री.), निवड (स्त्री.)

choice point
निवड बिंदु

choice reaction
पर्याय निवड प्रतिक्रिया, पर्यायनिवड प्रयोग choice experiment

choleric
शीघकोपी melancholic विषण्ण phlegmatic सुस्त sanguine उत्साही

cholimesterase
कोलिननाशक (न.) (an enzyme)

cholinergic
कोलिनस्त्रावी

chopper
खंडकारी (पु.)

chord
रज्जु (पु.)

chorda tympani
मध्यकर्ण रज्जु

chorea
१ कंप (पु.) २ लास्य (न.)

choreiform
१ कंपरुप २ लास्यरुप

choreiform movement
लास्यरुप हालचाल

choroid coat
रक्तक पटल, रंजित पटल

chroma
वर्ण (पु.)

chromaesthesia
श्रुतिवर्णता (स्त्री.) (also chromesthesia or coloured hearing)

chromatic
वर्णयुक्त, वर्णीय

chromatic aberration
वर्णीय विपथन

chromatic adaptation
वर्णीय प्रतियोजन

chromatic brightness coefficient
वर्णीय द्युति गुणांक

chromatic colour contrast
वर्णीय रंग विरोध

chromatic colours
वर्णयुक्त रंग (पु.अ.व.)

chromatic contrast
वर्ण वैधम्र्य

chromatic dimming
वर्णीय मंदन

chromatic flicker
वर्णीय लुकलुक

chromatic scale
वर्णश्रेणी (स्त्री.), वर्णमापनी (स्त्री.)

chromatic valence
वर्ण संयुजा

chromaticness
वर्णीयता (स्त्री.) chromaticity

chromatics
वर्णिकी (स्त्री.)

chromatism
वर्णिकता (स्त्री.)

chromatopseudopsia
मिथ्या वर्ण दृष्टिता (स्त्री.) chromatopsia

chromesthesia
chromaesthesia

chromosome
गुणसूत्र (न.)

chronaxie
(unit) क्रोनेक्सी (न.), उत्तेजकता एकक (न.)

chronic
दीर्घकालीन

chronograph
काललेखी (पु.)

chronological age
calendar age

chronometer
(सूक्ष्म) कालमापी (पु.), कालमापक (न.)

chronoscope
कालदर्शी (पु.)

ciliary muscle
रोमक स्नायु, समायोगी स्नायु

cingulate gyrus
मेखलित संवलि

cingulectomy
मेखलोच्छेद (पु.)

circadian cycle
biological clock

circle
मंडल (न.)

circular reaction
चक्रीय प्रतिक्रिया

circular reasoning
चक्रीय युक्तिवाद

circular response
चक्रीय अनुक्रिया

circumscribed amnesia
परिसीमित स्मृतिलोप

circumstantial evidance
परिस्थितिजन्य पुरावा

circumvallate papilla
परिघावृत अंकुरक, परिजिव्हा अंकुरक

cjprep,amoa
dancing mania

clairaudience
अतींद्रिय श्रवण (न.)

clairvoyance
अतींद्रिय दृष्टि (स्त्री.)

clan
कुल (न.)

clang
नादनिनाद (पु.)

clang association
ध्वनि साहचर्य

clarification
स्पष्टीकरण (न.)

class
१ वर्ग (पु.) २ जाति (स्त्री.) category

class interval
वर्गांतर (न.)

class limits
वर्ग सीमा (स्त्री.अ.व.)

class structure
वर्ग संरचना

class theory
वर्ग उपपत्ति

classical
अभिजात

classical conditioning
१ अभिजात अभिसंधान २ अनुक्रियात्मक अभिसंधान (also respondent conditioning)

classical psychoanalysis
अभिजात मनोविश्लेषण

classification
वर्गीकरण (न.)

classification test
वर्गीकरण चाचणी

classificatory scale
वर्गकारी मापनी

claustral complex
असुरक्षा गंड, गर्भावस्था गंड

claustrophilia
कोशासक्ति (स्त्री.), संवृतस्थलासक्ति (स्त्री.)

claustrophobia
संवृतस्थल भयगंड

clearness
स्पष्टता (स्त्री.)

clerical test
लिपिक चाचणी

Clever Hans
हुशार हॅन्स (गणिते सोडवणारा घोडा)

cleverness
हुशारी (स्त्री.)

client
१ रुग्ण (पु.) २ सल्लार्थी (पु.) ३ सेवार्थी (पु.)

client-centered therapy
रुग्णकेंद्रित उपचारपद्धति

climacteric
कामक्षीणन कालावधि (पु.)

clinial
चिकित्सालयीन

clinic
चिकित्सालय (न.)

clinical analysis questionnaire
चिकित्सा विश्लेषण प्रश्नावली

clinical grouping
चिकित्सामूलक गटविभागणी

clinical method
चिकित्सा पद्धति

clinical psychology
चिकित्सा मानसशास्त्र

clique
कंपू (पु.)

clitoris
शिश्निका (स्त्री.)

cloaca theory
अवस्कर सिद्धांत

clock
कालदर्शी (पु.), घड्याळ (न.)

clock phase
घडी अवस्थांतर (abbr. CP)

clock pulse
घड्याळ ठोके (पु.अ.व.) (abbr CP)

clonus
अवमोटन (न.)

closed minded
बंदिस्त मनाचा

closed mindedness
बंदिस्त मनोवृत्ति

closed system
बंदिस्त व्यवस्था

clouding effect
मनपटल प्रभाव

clouding of consciousness
संभ्रमित बोधावस्था

clouttering
क्षिप्रोच्चारण दोष (पु.)

club
संघ (पु.)

clue
सूचक (पु.)

cluster analysis
वृंद विश्लेषण

cluture milieu
संआस्कृतिक पर्यावरण

co-consciousness
सहबोधावस्था (स्त्री.)

co-twin control method
सह-युग्म नियंत्रण पद्धति

coaching
शिकवण (स्त्री.) education शिक्षण training प्रशिक्षण tuition शिकवणी

coacting group
सहकर्मी गट

coarctation
संकोचन (न.)

cocaine
कोकेन (न.)

coccyx
अनुत्रिक (न.)

cochlea
कर्णावर्त (पु.)

cochlear canal
कर्णावर्त नलिका

cochlear microphonic
aural microphonic

code
१ संहिता (स्त्री.) २ संकेत (पु.)

code capacity
संकेत क्षमता

code test
संकेत चाचणी

codeine
कोडीन (न.)

coding
संकेतन (न.) (also precoding)

coding key
संकेतन सूची

coefficient
१ गुणांक (पु.) २ गुणक (पु.) factor १ गुणक २ घटक modulus १ मापांक २ भाजक multiplier गुणक

coefficient alpha
आल्फा सहसंबंध गुणांक

coefficient of alienation
विसंबंध गुणांक

coefficient of concordance
संगति गुणांक

coenaesthesia
देहांतर्गत वेदन (न.) (also coenesthesia; coenesthesis or common sensibility)

coenotrope
cenotrope

cognition
१ बोध (पु.) २ बोधन (न.) ३ बोधावस्था (स्त्री.)

cognitive
बोधात्मक-

cognitive abilities test
बोधात्मक क्षमता चाचणी

cognitive awareness test
बोधात्मक जाणीव पातळी

cognitive component
बोधात्मक घटक

cognitive consistency
सुसंवादी बोध

cognitive dissonance
विसंवादी बोध

cognitive dysfunction
बोधात्मक अपकार्य दोष

cognitive need
बोधात्मक गरज

cognitive psychology
बोधात्मक मानसशास्त्र

cognitive resolution
बोध निरसन

cognitive schema
बोधात्मक बंध

cognitive structure
बोधात्मक संरचना

cognitive theory of larning
अध्ययनाची बोधात्मक उपपत्ति

cognitive therapy
बोधात्मक उपचारपद्धति

cognitivemap
बोधात्मक मानसचित्र

cognizance need
बोधन गरज

cohesion
संसक्ति (स्त्री.) cohesiveness

coincidence
संपात (पु.)

coitus
मैथुन (न.), संभोग (पु.) (also coition or copulation)

coitus interrupus
अवरुद्ध संभोग

coitus more ferorum
पार्श्वी मैथुन

coitus reservatus
स्तब्ध मैथुन

cold
शीत

cold emotion
शीत भावना

cold spot
शीतवेदन बिंदु

coldness
शीतता (स्त्री.), शीतत्त्व (न.)

collaboration
सहयोग (पु.)

collaborative management
सहकार्यात्मक व्यवस्थापन

collapse
कोसळणे, पतन होणे

collateral
संपार्श्विक

collateral
अक्षशाखा (स्त्री.) (a branch of the axon of a neuron)

collateral organisation
संपार्श्विक संरचना

collective
सामूहिक

collective bargaining
सामूहिक देवाणघेवाण

collective consciousness
सामूहिक जाणीव

collective image
सामूहिक प्रतिमा

collective memory
सामूहिक स्मृति

collective mind
group mind

collective psychology
सामूहिक मानसशास्त्र (also called social psychology)

collective representation
सामूहिक प्रतिरुपण

collective unconscious
सामूहिक अबोध (also racial unconscious)

College and University Environment scales
उच्च शिक्षण संस्था परिवेश चाचण्या (स्त्री.अ.व.)

college characteristics index
संस्था लक्षण निर्देशांक

colliculus
मध्यमस्तिष्क वप्र (न.) (also corpora quadrigemina)

colligation
संबंधन (न.)

colour
वर्ण (पु.), रंग (पु.)

colour adaptation
रंग प्रतियोजन

colour antagonism
रंग विरोध

colour attribute
रंगविशेष (पु.), रंगाचा गुणविशेष

colour circle
वर्ण मंडल

colour constancy
वर्ण स्थिरता

colour contrast
रंग विरोध

colour deficiency
वर्ण दृष्टिदोष

colour equation
रंग समीकरण

colour mixer
वर्ण मिश्रणी

colour mixure
वर्ण मिश्रण

colour naming
रंग निश्चयन

colour primary
प्राथमिक वर्ण (also primary colour or psychological primary)

colour purity
वर्ण विशुद्धि

colour pyramid
वर्ण मेरु (also colour solid; colour spindle or colour square)

colour response
वर्ण अनुक्रिया

colour shade
वर्णच्छटा (स्त्री.)

colour shock
वर्ण आघात

colour solid
colour pyramid

colour sorting test
वर्ण विल्हेवारी चाचणी

colour spectrum
रंग पट

colour spindle
colour square colour pyramid

colour surface
वर्णपृष्ठ (न.)

colour temperature
वर्ण तापमान

colour theories
वर्ण उपपत्ती (स्त्री.अ.व.)

colour tint
रंगच्छटा (स्त्री.)

colour tone
रंगच्छटा (स्त्री.) (also tone colour)

colour triangle
वर्ण त्रिकोण

colour value
रंग द्युतिमूल्य

colour weakness
रंगाक्षमता, रंग दोष

colour wheel
वर्ण चक्र

colour zones
रंग क्षेत्रे (न.अ.व.)

colour-blindness
वर्णांधत्व (न.), रंगांधत्व (न.)

coloured hearing
chromaesthesia

colourimeter
वर्णमापी (पु.)

column
स्तंभ (पु.)

columnar organisation
स्तंभाकार रचना

columns of Goll
गॉल स्तंभ (पु.अ.व.)

coma
मूर्च्छा (स्त्री.)

combat fatigue
युद्ध क्लांति

combat neurosis
युद्धज मनोवैकल्य (also war neurosis)

combination tone
संयोग स्वर, संयुक्त स्वरक

comention
परंपरानुसरण (न.)

commissural fibres
संयोजी तंतू (पु.अ.व.)

commissure
संयोजी (पु.)

common business oriented language
प्रचलित व्यवसायाभिमुख परिभाषा (कोबॉल) (abbr. COBAL)

common chemical sense
सामान्य रासायनिक वेदन

common collector
प्रेषरोधक सामान्य संग्राहक

common factor
सामान्य घटक

common fate
uniform density

common personality
१ सामान्य व्यक्तिमत्व २ सर्वसामान्य व्यक्तिमत्व (also lifetime personality)

common sense
सामान्य बुद्धि, व्यवहार बुद्धि

common sensibility
coenaesthesia

common trait
१ सामान्य गुणविशेष २ समान गुणविशेष (also universal trait)

common-base
प्रेषरोधक सामान्य आधार (पु.)

common-sense validity
दर्शनी यथार्थता (also face validity)

communication
संप्रेषण (न.)

communication channel
संप्रेषण मार्ग

communication theory
संप्रेषण उपपत्ति

communication unit
संप्रेषण संच

communicative ability
संप्रेषण क्षमता

community
लोकसमूह (पु.)

community of content theory
समान आशय सिद्धांत

community psychology
सामूहिक मानसशास्त्र

comparable form method
alternate form method

comparable group
तुल्य गट

comparative judgement
तौलनिक निर्णय

comparative psychology
तुलनात्मक मानसशास्त्र

comparison stimulus
तुलना उद्दीपक

compartmentalisation
कोष्ठीकरण (न.)

compartmentalisation in role conflict
भूमिका संघर्ष कोष्ठीकरण

compatible
स्वभावानुरुप

compensating error
प्रतिपूरक प्रमाद

compensation
प्रतिपूरण (न.), भरपाई (स्त्री.)

compensation idea
प्रतिपूरण कल्पना

compensatory movement
प्रतिपूरक चलन

compensatory neurosis
भरपाई चेतापदशा

compensatory reflex
प्रतिपूरक प्रतिक्षेप

compensatory tracking
प्रतिपूरक लक्ष्य अनुवेधन, प्रतिपूरक लक्ष्य अनुसरण

compensatory trait
प्रतिपूरक गुणविशेष

competence
सक्षमता (स्त्री.)

competence motive
सक्षमता प्रेरणा

competent
क्षममानस- (also compos mentis)

competition
स्पर्धा (स्त्री.)

compiler
संकलक (पु.)

complacency
स्वसंतुष्टता (स्त्री.)

complement
पूरक (न.)

complementary colour
पूरक रंग

complementary instinct
पूरक सहजप्रवृत्ति (स्त्री.)

complementary projetion
पूरक प्रक्षेपण

complementry probability
पूरक संभाव्यता (स्त्री.)

complete-learning method
पूर्ण अध्ययन पद्धति

completion test
पूर्ति चाचणी

complex
जटिल

complex
गंड (पु.) anal complex गुद गंड castration complex खच्चीकरण गंड, लिंग गंड claustral complex असुरक्षा गंड, गर्भावस्था गंड infantile complex शैशव गंड oral complex मुख गंड urethral complex मूत्र गंड motive

complex indicator
गंड निर्देशक

complex reaction
जटिल प्रतिक्रिया

compliance
अनुपालन (न.)

compliant character
अनुपालनशील व्यक्तिमत्व

complication
१ गुंतागुंत (स्त्री.) २ वेदनसंकुलन (न.)

complication experiment
संकुलन प्रयोग

component instinct
घटक सहजप्रवृत्ति

compos mentis
competent

composite
संयुक्त

composite figure
संयुक्त आकृति

composite image
संयुक्त प्रतिमा

composite norm
संयुक्त प्रमाणक

composite rank test of difference
संयुक्त भेद श्रेणी चाचणी

composite score
संयुक्त प्राप्तांक

compound
संयुग (न.)

compound
संयुत, संयुक्त

compound eye
संयुताक्ष (पु.)

compound reaction
संयुक्त प्रतिक्रिया

compound tone
संयुक्त स्वर

comprehension
समाकलन (न.)

comprehension test
समाकलन चाचणी

comprehensive examination
व्यापक परीक्षा

comprehensive solution
अतिव्यापक निरसन

compromise formulation
तडजोडी घडण

compulsion
क्रिया-अनिवार्यता (स्त्री.) (also anancasm)

compulsive personality
अत्याग्रही व्यक्तिमत्व

compulsive-obsessive neurosis
क्रिया-कल्पना अनिवार्यता चेतापदशा

compulsiveness
क्रिया-अनिवार्यता (स्त्री.)

computer technology
संगणक तंत्रज्ञान

computer-assisted instruction
संगणक व्यवस्थावित शिक्षण

conation
क्रियावस्था (स्त्री.)

conative
क्रियात्मक

concaveation
वात्सल्यभावनिर्मिति (स्त्री.)

concentrated solution
संहत द्रावण

concept
संकल्पना (स्त्री.)

concept formation
संकल्पना घडण

concept of potentiality
विभव संकल्पना

conception
१ संकल्पना (स्त्री.) २ गर्भधारणा (स्त्री.)

conceptional age
गर्भादि वय, सत् वय (also true age)

conceptual learning
संकल्पनात्मक अध्ययन

conceptual model
संकल्पनात्मक प्रतिरूप

conceptual nervous system
अभिगृहीत चेतासंस्था

conceptualisation
संकल्पनीकरण (न.)

concha
शुक्तिका (स्त्री.)

concomitant variation
सहगामी परिवर्तन

concordance coefficient
संगति गुणांक

concrete
मूर्त

concrete image
मूर्त प्रतिमा

concrete intelligence
व्यवहारी बुद्धि

concretisation
समूर्तीकरण (न.)

concurrent reinforcement
समवर्ती प्रबलन

concurrent validity
समवर्ती वैधता, समवर्ती यथार्थता

concussion
समाघात (पु.)

condensation
घनीकरण (न.)

condensor
संघचित्र (न.)

conditional probability
अवलंबी संभाव्यता

conditional proposition
अवलंबी विधान

conditional reflex
अभिसंधित प्रतिक्षेप (also conditioned reflex)

conditioned
अभिसंधित

conditioned avoidance
अभिसंधित अपगम

conditioned emotion
अभिसंधित भावना

conditioned emotional response
अभिसंधित भावनिक अनुक्रिया (abbr. CER)

conditioned escape response
अभिसंधित मुक्ति अनुक्रिया

conditioned inhibition
अभिसंधित अवरोध

conditioned reflex
conditional reflex

conditioned reinforcement
अभिसंधित प्रबलन

conditioned response
अभिसंधित अनुक्रिया (abbr. CR)

conditioned reward
अभिसंधित बक्षिस

conditioned secretion
अभिसंधित स्त्राव (also psychic secretion)

conditioned stimulus
अभिसंधित उद्दीपक

conditioned suppression
अभिसंधित दमन

conditioning
अभिसंधान (न.)

conditioning principle
अभिसंधान तत्त्व (also reflex sensitisation principle)

conduct
आचरण (न.)

conduction
वहन (न.)

conduction deafness
संवहन बधिरता

conduction unit
वाहक चेतासंच

conductivity
वाहकता (स्त्री.)

cone
शंकु (पु.)

confabulation
१ मिथ्या रचना (स्त्री.) २ (Rorschach) स्वैर अनुक्रिया (स्त्री.)

confidence interval
विश्वास सीमांतर

confidence limit
विश्वास सीमा (स्त्री.)

configuration
१ संघात (पु.) २ (Gestalt) समाकृति (स्त्री.), समाकार (पु.), गेस्टाल्ट (न.)

confirmation
पुष्टी (स्त्री.)

confirming reaction
पुष्टीदर्शक प्रतिक्रिया

conflict
संघर्ष (पु.) approach-approach conflict plus-plus conflict positive -positive conflict उपगम-उपगम संघर्ष, धन-धन संघर्ष approach-avoidance conflict plus-minus conflict positive- negative conflict उपगम-अपगम संघर्ष, धन-ऋण संघर्ष avoidance-avoidance conflict

conflict optimistion
संघर्ष इष्टतमीकरण

conflict resolution
संघर्ष निरसन

confluence
संगम (पु.)

conformity
अनुसारिता (स्त्री.)

conformity behaviour
अनुसारी वर्तन

conformity pressure
अनुसारिता दडपण

confounding
संमिश्रण (न.)

confrontation
संमुखीकरण (न.)

confusion
गोंधळ (पु.)

congenital
गर्भजात hereditary आनुवंशिक inborn जन्मजात innate native उपजत

congenital deafness
गर्भजात बहिरेपणा

congruence
समरुपता (स्त्री.)

congruent
समरुप

congruent points
समरुप बिंदू (पु.अ.व.) (also corresponding points)

congruity theory
समरुप उपपत्ति

conjugate movement
नेत्रीय सहचलन

conjunctiva
नेत्रश्लेमला (स्त्री.)

conjunctival reflex
नेत्रश्लेमल प्रतिक्षेप

conjunctive motivation
शाश्वतसुख प्रेरण

conjunctive reinforcement
संधिकारी प्रबलन

conjunctivity
क्रिया-प्रेरणा समन्वय (पु.)

connate
जन्मजात

connection
अनुबंध (पु.)

connectionism
अनुबंधवाद (पु.)

connector
अनुबंधक (पु.)

connector neuron
संबंधक चेतापेशी

connoation
१ लक्ष्यार्थ (पु.) २ गुणवाचक अर्थ (पु.) connotative meaning

consanguineous
सगोत्र

conscience
सद्सद्विवेक बुद्धि (स्त्री.)

conscious
सबोध

conscious experience
सबोध अनुभव

conscious need
सबोध गरज

conscious state
बोधावस्था (स्त्री.),

consciousness
बोधावस्था (स्त्री.), सबोधता (स्त्री.)

consensual action
सबोध अनैच्छिक क्रिया

consensual valiation
सहमतिजन्य यथार्थीकरण

consenual eye reflex
सबोध अनैच्छिक नेत्र प्रतिक्षेप

consequence
परिणाम (पु.)

consequential
परिणामरुप

conservation
स्थितिवाद (पु.)

conservation
स्थितिवाद (पु.)

conservation concept assessment kit
संधारण संकल्पना गुण आकारणी संच

consideration leadership dimension
विचारशील नेतृत्व गुण

consistency
सुसंगति (स्त्री.)

consistency index
सुसंगति निर्देशांक

consolidation
दृढीभवन (न.)

consonance
सुसंवाद (पु.)

constancy
स्थिरता (स्त्री.)

constancy hypothesis
स्थिरता अभ्युपगम

constancy of internal environment
अंतर्गत पर्यावरण स्थिरता

constancy of the IQ
बुद्धिगुणांक स्थिरता

constant
स्थिर-

constant
स्थिरांक (पु.)

constant error
स्थिर अपलक्ष्यांक (also systematic error)

constellation
१ कल्पनासमूह (पु.) २ संरचना (स्त्री.)

constellatory construct
सामूहिक सिद्धांतकल्पना

constitution
शरीरप्रकृति (स्त्री.)

constitutional inferior
प्राकृतिक न्यून

constitutional trait
देहजन्य गुणविशेष

constitutional type
देहप्ररूप (न.)

constraint
बाध्यता (स्त्री.)

constriction
संकोचन (न.)

construct
सिद्धांत संकल्पना (स्त्री.), संकल्पना (स्त्री.)

construct validity
सैद्धान्तिक यथार्थता

construction need
संरचना गरज

constructive
रचनात्मक, विधायक

constructive play
विधायक नाट्य

consulcube
संमंत्रघन (पु.)

consultant team as a microcosm
पिंडसदृश संमंत्रक संघ

consulting psychologist
संमंत्रक मानसशास्त्रज्ञ

consumer psychology
ग्राहक मानसशास्त्र, उपभोक्ता मानसशास्त्र

consummatory communication
एकतर्फी संप्रेषण

consummatory response
फलसिद्धी अनुक्रिया

consummatory stimulus
फलसिद्धी अनुक्रिया उद्दीपक

contagion
संसर्ग प्रसार (पु.)

contamination
१ प्रदुषण (न.) २ (Rorschach) असंगत अनुक्रिया (स्त्री.)

contemporaneous explanation principle
वर्तमालकालीन स्पष्टीकरण तत्त्व

contempt
अवमान (पु.), उपमर्द (पु.) emotion

content
आशय (पु.)

content analysis
आशय विश्लेषण

content evaluation series
आशय मूल्यांकन श्रेणी

content psychology
घटनामूलक मानसशास्त्र

content response
आशय अनुक्रिया

content validity
आशय यथार्थता

context
संदर्भ (पु.)

context theory of meaning
अर्थाची संदर्भ उपपत्ति

continence
संयम (पु.)

contingency
आनुषंगिकता (स्त्री.)

contingency coefficient
आनुषंगिकता गुणांक

contingency table
आनुषंगिकता कोष्टक

contingent
आनुषंगिक

continuity
निरंतरता (स्त्री.)

continuity of germ plasm theory
बीजद्रव्य निरंतरता उपपत्ति

continuity theory of learning
अध्ययनाची निरंतरता उपपत्ति

continuous
निरंतर, संतत, सलग, सतत

continuous reinforcement schedule
सतत प्रबलन अनुसूची (abbr. CRS)

continuous scale
अखंड श्रेणी

continuous variable
सलग परिवर्त्य, संतत परिवर्त्य

continuum
सातत्यक (न.)

contour
आकाररेषा (स्त्री.)

contraception
गर्भरोध (पु.), संतति प्रतिबंध (पु.)

contractibility
संकुंचनशीलता (स्त्री.)

contracture
संकुंचन दशा (स्त्री.)

contralateral
प्रतिपार्श्विक

contralateral plane
प्रतिपार्श्विक तल

contralateral section
प्रतिपार्श्विक छेद

contralateral side
प्रतिपार्श्विक बाजू

contrast
विरोध (पु.), वैधम्र्य (न.)

contrasuggestibility
प्रतिसूचनशीलता (स्त्री.)

control
नियंत्रण (न.)

control experiment
नियंत्रित प्रयोग

control group
नियंत्रित गट (also C-group)

control series
नियंत्रित मालिका

control spirit
नियंत्रित प्रेतात्मा

control unit
नियंत्रण एकक

controlled analysis
नियंत्रित विश्लेषण

controlled association
नियंत्रित साहचर्य

controlled sampling
नियंत्रित नमुनाचयन

controlled variable
नियंत्रित परिवर्त्य

convention
रिवाज (पु.)

convergence
अंतर्वलन (न.)

convergent thinking
संलक्षी विचार

convergent validity
संलक्षी वैधता

conversion
१ धर्मांतरण (न.) २ रूपांतरण (न.)

conversion of affect
भावविकारांतरण (न.)

conversion reaction
रुपांतरित प्रतिक्रिया

convolution
संवलन (न.)

convulsion
आकडी (स्त्री.), आचका (पु.)

convulsive therapy
आकडी उपचारपद्धति

coordinate
समन्वय करणे

coordinate
समकक्ष-

coordination
समन्वयन (न.)

coping behaviour
साधक वर्तन

coprolagnia
विष्ठाकामोत्तेजन (न.)

coprolalia
अश्लीलवाच्यता (स्त्री.)

coprophagy
विष्ठाभक्षण (न.)

coprophilia
विष्ठारति (स्त्री.)

coprophobia
विष्ठा भयगंड (पु.)

copulation
coitus

cord
spinal cord

core construct
केंद्रीय सिद्धांतकल्पना

core culture
संस्कृति गाभा

corium
अधस्त्वचा (स्त्री.)

cornea
पारपटल (न.)

cornea lens
पारपटल भिंग

corneal reflection
पारपटलीय परावर्तन

corneal reflex
पारपटल प्रतिक्षेप

corona
किरीट (पु.)

coronal plane
किरीटीय तल

coronal section
किरीटीय छेद

coronal side
किरीटीय बाजू

corpora quadrigemina
colliculus

corporal
शारीरिक

corpus callosum
महासंयोजी पिंड

corpus straitum
striate body

corpuscle
कणिका (स्त्री.)

correction
१ दुरुस्ती चिन्ह (न.) २ सुधार (पु.)

correctional psychology
सुधार मानसशास्त्र

correlate
सहसंबंध दाखवणे

correlated
सहसंबंधी

correlation
सहसंबंध (पु.)

correlation centre
सहसंबंध चेताकेंद्र

correlation cluster
सहसंबंधित परिवर्त्य वृंद

correlation coefficient
सहसंबंध गुणांक

correlation hierarchy
सहसंबंधांक श्रेणीबंध

correlation matrix
सहसंबंध सारणी

correlation ratio
सहसंबंध गुणोत्तर

correlation table
सहसंबंध कोष्टक

corresponding points
congruent points

cortex
बाह्यक (न.) allocortex allopallium पुराबाह्यक archi cortex archipalliun आद्यबाह्यक isocortex isopallium मध्यबाह्यक neocortex neopallium नवबाह्यक

cortex medulla
बाह्यक मज्जास्कंध

cortical centre
प्रमस्तिष्क बाह्यक केंद्र

cortical control
प्रमस्तिष्क नियंत्रण

cortical deafness
प्रमस्तिष्क बहिरेपणा

cortical field theory
प्रमस्तिष्क अंकन सिद्धांत (also isomorphism)

cortical gray
प्रमस्तिष्क धूसर

cortical induction
प्रमस्तिष्क प्रवर्तन

cortical inhibition
प्रमस्तिष्क निरोधन

corticalisation
प्रमस्तिष्कीभवन (न.) cortication

corticotrophic hormone
कॉर्टिकोट्रॉफिक हार्मेआन

cortin
कॉर्टिन (न.)

cortisol
कॉर्टिसॉल (न.)

cortisone
कॉर्टिसोन (न.)

cosaturation
सहतृप्ति (स्त्री.)

counsellee
सहमंत्रित (पु.)

counselling
सहमंत्रणा (स्त्री.)

counselling interview
सहमंत्रण मुलाखत

counselling ladder
सहमंत्रण सोपान

counselling psychologist
सहमंत्रक मानसशास्त्रज्ञ

counselling psychology
सहमंत्रण मानसशास्त्र

counsellor
सहमंत्रक (पु.)

counter investment
countercathexis

counter-compulsion
प्रति-क्रिया अनिवार्यता (स्त्री.)

counter-conformity
प्रति-अनुसारिता (स्त्री.)

counter-propaganda
प्रति-प्रचार (पु.)

counter-transference
प्रति-भावांतरण (न.)

counter-will
प्रतिसंकल्प (पु.)

counteraction need
अपराजित वृत्ति, पराभव-अस्वीकार गरज

counterbalancing
प्रतिसंतुलन (न.)

countercathexis
प्रतिभावकेंद्रण (न.) (also counter investment)

counterculture
प्रतिसंस्कृति (स्त्री.)

counterego
प्रति-अहम् (पु.)

counteridentification
प्रतितादात्म्य (न.)

cousin laboratory group
संबंधीप्रशिक्षण गट (also family laboratory group or family T (training) group or cousin T group)

couvade
व्याज-वेणा (स्त्री.)

covariance
सहप्रचरण (न.)

covariation
सहपरिवर्तन (न.)

cover memory
screen memory

covert
अव्यक्त (also implict)

covert behaviour
अव्यक्त वर्तन

covert needs
अव्यक्त गरजा (स्त्री.अ.व.)

cranial capacity
कर्पर क्षमता

cranial division
(परानुकंपी) कर्पर विभाग

cranial index
cephalic index

cranial nerves
कर्पर चेता (स्त्री.अ.व.)

cranial reflex
कर्पर प्रतिक्षेप

craniaŸÖ
कर्पर-

craniometry
कर्पऊरमिति (स्त्री.)

craniosacral division
कर्पर-त्रिक विभाग, परानुकंपी विभाग (also parasympathetic division)

cranioscopy
कर्परदर्शिकी (स्त्री.) (also phrenology)

cranium
कर्पर (न.)

crawling
रांगणे (न.)

craze
खूळ (न.) boom वावटळ fad टूम fashion फॅशन, नव्हाळी

creative
सर्जनशील

creative fantasy
विरोध-विलय सर्जन

creative imagination
सर्जनशील कल्पनाशक्ति

creative resultants
सर्जनात्मक निष्पन्न

creative synthesis
सर्जनात्मक संश्लेषण

creativity
सर्जनशीलता (स्त्री.)

credibility of communicator
संप्रेषकाची विश्वासार्हता

credulity
विश्वासप्रवणता (स्त्री.)

Crespi effect
क्रेस्पी प्रभाव

cretinism
जडवामनता (स्त्री.)

criminal psychology
गुन्हेगारी मानसशास्त्र, अपराध मानसशास्त्र

criminal type
गुन्हेगार प्रवृत्ति व्यक्तिप्रकार

criminality
गुन्हेगारी (स्त्री.)

criminology
गुन्हेगारीशास्त्र (न.)

crippled
पांगळा

crisis
पेचप्रसंग (पु.)

criterion
निकष (पु.)

criterion behaviour
निकष वर्तन

criterion group
निकष गट

criterion referenced testing
निकष संदर्भी चाचणी

criterion score
निकष प्राप्तांक

criterion variable
निकष परिवर्त्य

critical
क्रांतिक

critical flicker-fusion frequency
क्रांतिक लुकलुक-संमील वारंवारता

critical incident technique
क्रांतिक प्रसंग तंत्र

critical level
क्रांतिक स्तर, क्रांतिक प्राप्तांक (also critical score; cutting score or cut off score)

critical period
क्रांतिक काल

critical ratio
क्रांतिक गुणोत्तर

critical score
critical level

cross eduction
अध्ययन संक्रमण (also transfer of training)

cross over
विनिमय (पु.)

cross-adaptation
पार-प्रतियोजन (न.)

cross-conditioning
पार-अभिसंधान (न.)

cross-correspondence
पार-संज्ञापन (न.)

cross-cultural approach
आंतर-सांस्कृतिक उपगम

cross-cultural method
आंतर-सांस्कृतिक पद्धति

cross-cultural psychology
आंतर-सांस्कृतिक मानसशास्त्र

cross-section analysis
छेदक विश्लेषण

cross-sectional method
छेदक पद्धति

cross-tolerance
आंतरसह्यता (स्त्री.)

cross-validation
तिर्यक यथार्थीकरण (न.), पार यथार्थीकरण (न.)

crossed reflex
विपार्श्व प्रतिक्षेप

crossparental identification
भिन्नलिंगी जनक तादात्म्य

crowd
जमाव (पु.) mass जनसमुदाय mob झुंड

crucial experiment
निर्णायक प्रयोग

crude mode
स्थूल बहुलक

crude score
स्थूल प्राप्तांक

crus cerebri
crura cerebri cerebral peduncle

cryptesthesia
इंद्रियेतर संवेदिता (स्त्री.)

cryptomnesia
प्रच्छन्न स्मृतिलोप (पु.)

crystal gazing
स्फटिक स्थिरावलोकन

cue
१ सूचक (पु.) २ निर्धारक (पु.)

cue reduction
संकेत क्षीणन

cue reversal
संकेत विपर्यास

cul-de-sac
blind alley

Culler's phi process
क्यूलरची फाय प्रक्रिया

cult
पंथ (पु.)

cultural anthropology
सांस्कृतिक मानववंशशास्त्र

cultural assimilation
सांस्कृतिक सात्मीकरण

cultural conflict
सांस्कृतिक संघर्ष

cultural determinism
सांस्कृतिक नियतिवाद

cultural lag
सांस्कृतिक गतिमंदन

cultural norm
सांस्कृतिक प्रमाणक

cultural parallelism
सांस्कृतिक समांतरवाद

cultural premise
सांस्कृतिक आधारविधान

cultural relativism
सांस्कृतिक सापेक्षतावाद

cultural transmission
सांस्कृतिक पारेषण

culture
संस्कृति (स्त्री.)

culture area
संस्कृति क्षेत्र

culture complex
संस्कृति संकुल

culture conflict
संस्कृति संघर्ष

culture hero
संस्कृति नायक

culture trait
संस्कृति गुणविशेष

culture-epoch theory
संस्कृति-युग उपपत्ति

culture-free test
संस्कृति-निरपेक्ष चाचणी

cumulative
संचयी

cumulative distribution
संचयी वितरण

cumulative frequency
संचयी वारंवारता

cumulative frequency curve
संचयी वारंवारता वक्र

cumulative record
संचयी अभिलेख

cumulative scale
संचयी मापनी, गटमन मापनी (also Guttman scale or scalogram method)

cuneatus
कील

cuneus
क्यूनिअस (न.)

cunnilinctus
भगचूषण (न.) cunnilingus

curare
क्यूरेर (पु.)

curiosity
कुतूहल (न.), जिज्ञासा (स्त्री.)

curiosity arousal
कुतूहल जागृति

current
प्रवाह (पु.)

curricular validity
अभ्यासक्रमिक यथार्थता

curve
वक्र (पु.)

curve fitting
वक्राचे अन्वायोजन

curve of rest
विश्रंआति वक्र

curve of retention
धारणा वक्र

curvilinear
वक्ररेखी, वक्ररेखीय

curvilinear correlation
वक्ररेखीय सहसंबंध

curvilinear regression
वक्ररेखीय प्रतीपगमन

curvilinear relationship
वक्ररेखीय संबंध

custodial care
परिरक्षी सांभाळ

custodial case
परिरक्षी व्यक्ति

custom
प्रथा (स्त्री.), रुढि (स्त्री.)

cut-off score
cutting score critical level

cutaneous
त्वचा-

cutaneous sense
वक्र संवेदन (also dermal sense)

cyan
नील-हरित (पु.)

cyanolape
नील शंकु (पु.) (blue absorption)

cybernetics
सायबरनेटिक्स (न.), मस्तिष्क संवहनशास्त्र (न.)

cycle
चक्र (न.)

cycles per second
प्रतिसेकंद चक्रगति, प्रतिसेकंद चक्रे (abbr. CPS)

cyclic disorder
चक्रीय विकृति

cycloid
चक्राभ (पु.)

cyclopean eye
ललाटाक्षि (पु.)

cyclophoria
नेत्रचक्री-विचलन प्रवृत्ति (स्त्री.)

cycloplegia
रोमकस्नायुघात (पु.)

cyclothymia
चक्री दुर्मनस्कता (स्त्री.)

cyclothymic personality
चक्री दुर्मनस्क व्यक्तिमत्व

cylinder
नळकांडे (न.)

cytoarchitecture
चेतापेशीरचना (स्त्री.)

cytology
पेशिकी (स्त्री.)

cytoplasm
पेशीजीवद्रव्य (न.), पेशीद्रव्य (न.)

d-reaction test
डी प्रतिक्रिया चाचणी

D-scale
dogmatic scale

d.c.amplifier
डी.सी.प्रवर्धी

dactology
अंगुली-संप्रेषण (न.)

Daltonism
डालटोनिझम (पु.)

damping
अवमंदन (न.)

dancing mania
नृत्योन्माद (पु.) (also choreomania)

dark
अंधार-, अल्पप्रकाश-, तम-

dark adaptation
तम प्रतियोजन (also scotopic adaptation)

Darwinism
डार्विनवाद (पु.)

Das ein
स्थित अस्तित्व

Daseiannalyse
अस्तित्ववादी विश्लेषण (न.) (also existential analysis)

data
आधारसामग्री (स्त्री.), प्रदत्त (न.) (sing. datum)

data communication
प्रदत्त संप्रेषण (DATACOM)

data processing
आधारसामग्री संस्करण

datum
आधारसामग्री (स्त्री.), प्रदत्त (न.) pl. data

day blindness
दिवांधत्व (न.)

day residue
स्वप्नगत अनुभवशेष

day-dream
दिवास्वप्न (न.) (also reverie)

daylight vision
दिवादृष्टी (स्त्री.)

daymare
दुश्चिंता (स्त्री.)

deaf-mute
मूक-बधिर (पु.)

deafness
बधिरता (स्त्री.), बहिरेपणा (पु.)

death feigning
मृतवत निश्चलता (also tonic immobility)

death instinct
मरणप्रवृत्ति (स्त्री.), मुमूर्षा (स्त्री.) (also mortido or Thanatos)

debility
अशक्तता (स्त्री.)

debugging
दोष निवारण (न.)

deceleration
अवत्वरण (न.)

decerebrate rigidity
प्रमस्तिष्क छेद ताठरता

decerebration
प्रमस्तिष्क छेदन (न.)

decibel
डेसिबल (न.) (abbr. db)

deciduous teeth
दूधदात (पु.अ.व.)

decile
दशमक (न.)

decile rank
दशमकांक (पु.)

decision making
निर्णयन (न.)

decision process
निर्णयन प्रक्रिया

decision theory
निर्णयन उपपत्ति

decision tree
निर्णयवृक्ष (पु.)

decline
क्षय (पु.) (also decrement)

decoding
विसंकेतन (न.)

decorticate conditioning
बाह्यक छेदन अभिसंधान

decortication
बाह्यक छेदन (न.)

decrement
व्यत्यास (पु.)

deduction
निगमन (न.)

deep reflex
कंडरा प्रतिक्षेप, स्नायवी प्रतिक्षेप (also tendon reflex or myotatic reflex)

deep sensibility
गहन संवेदनक्षमता

deep-pressure sensitivity
तीव्र-दाब संवेदनक्षमता

defect
दोष (पु.)

defective
सदोष

defective delinquent
मतिमंद अपचारी

defective speech
speech disorder

defence
बचाव (पु.), ंसंरक्षण (न.)

defence mechanism
ंसंरक्षण यंत्रणा

defence reflex
ंसंरक्षण प्रतिक्षेप

defensiveness
संरक्षणवृत्ति (स्त्री.)

deference
आदरयुक्त अनुयायित्व (न.)

deference need
वरिष्ठनिष्ठा गरज

deferred imitation
स्थगित अनुकरण

deficiency learning model
त्रुटी अध्ययन प्रतिरूप

deficiency motive
त्रुटीपूरक प्रेरणा

definance
झुंजारभाव (पु.) emotion

definition
व्याख्या (स्त्री.)

definitional validity
१ व्याख्यात्मक वैधता २ व्याख्यात्मक यथार्थता

deflection
बोधच्युति (स्त्री.)

deformity
व्यंग (न.)

defusion
विलगन (न.)

degauss
विचुंबकन (न.)

degenerate
अधपतित

degeneration
१ अधपतन (न.) २ ऱ्हास (पु.)

degree of freedom
मुक्ति प्रमाणसंख्या

Deiter's cells
डायटर पेशी (स्त्री.अ.व.)

deja vu
पूर्वदृष्ट (न.)

delayed conditioned response
विलंबित अभिसंधित अनुक्रिया

delayed instinct
विलंबित सहजप्रवृत्ति

delayed reaction
विलंबित प्रतिक्रिया

delayed reinforcement
विलंबित प्रबलन

delayed response
विलंबित अनुक्रिया

delayed reward
विलंबित पारितोषिक

delinquency
अपचार (पु.)

deliquent
अपचारी (पु.)

delire du toucher
स्पर्श अनिवार्यता

delirium
भ्रांति (स्त्री.)

delirium tremens
सकंप भ्रांति

delta movement
डेल्टा गति

delusion
विभ्रम (पु.) hallucination संवेदनभ्रम illusion भास

delusion of grandeur
थोरत्व विभ्रम

delusion of persecution
छळ विभ्रम

delusion of reference
संदर्भ विभ्रम

delusional speech
विभ्रमी भाषण

demand
मागणी (स्त्री.)

demand character
मागणी गुणवैशिष्ट

demand feeding
मागणी भरण

dementia
अवमनस्कता (स्त्री.)

dementia infantilis
शैशवी अवमनस्कता, हेलर विकृति (also Heller's disease)

dementia paralytica
उपदंशी अवमनस्कता (also paralytic dementia)

dementia praecox
यौवनी अवमनस्कता

democratic atmosphere
लोकशाही वातावरण

demography
लोकसंख्याशास्त्र (न.)

demonology
भूतपिशाच्चविद्या (स्त्री.)

demonomania
भूतबाधाभ्रम (पु.)

demonstration
निर्देशन (न.)

demophobia
गर्दी भयगंड (पु.)

dendrite
वृक्षिका (स्त्री.) dendron

denervation
चेताखंडन (न.)

density packing
घन संग्रहण

dental age
दंत वय

dental nucleus
दंतुर केंद्रक

dentition
दंतोद्भव (पु.)

deoxyribonucleic acid (DNA)
डिऑक्सिरायबोन्यूक्लिक ऍसिड (डीएनए)

dependence
परावलंबित्व (न.)

dependence need
परावलंबित्व गरज

dependency
अवलंबन (न.)

dependent
अवलंबी

dependent
अवलंबित्व (न.)

dependent variable
अवलंबी परिवर्त्य

depersonalisation
व्यक्तित्व अप्रतीति (स्त्री.)

deplth analysis
सुप्त विश्लेषण

depolarisation
विधुवीकरण (न.)

depression
१ अवसाद (पु.) २ अवसादावस्था (स्त्री.)

depressive reaction
अवसादी प्रतिक्रिया

depressor nerve
शामक चेता

deprivation
वंचितता (स्त्री.)

depth intervierw
सुप्त मुलाखत

depth of intervention
आंतरनिरसन व्याप्ति

depth perception
घनता संवेदन

depth psychology
मनोगाहनविज्ञान (न.)

dereistic
autistic

derivative
व्युत्पन्न

derived emotion
व्युत्पन्न भावना

derived list method
व्युत्पन्न यादी पद्धति

derived need
व्युत्पन्न गरज

derived primary attention
व्युत्पन्न सहज अवधान

derived property
व्युत्पन्न गुणधर्म

derived scale
व्युत्पन्न मापनी

derived score
व्युत्पन्न प्राप्तांक

dermal sense
cutaneous sense

dermal sensitivity
त्वचा वेदनक्षमता

dermatogralphia
त्वचा लेखनशीलता (स्त्री.) dermographia

desensitisation
अवेदन शीलन (न.)

desexualisation
विलैंगीकरण (न.)

design
आखणी (स्त्री.)

designatory scale
nominal scale

desire
इच्छा (स्त्री.) motive

despair
हताशा (स्त्री.)

despondency
विषण्णता (स्त्री.)

destruction method
उच्छेदन पद्धति

destrudo
मुमूर्षाशक्ति (स्त्री.)

desurgency
अववेलन (न.)

detached effect
विलग्न भाव

detachment
विलग्नता (स्त्री.)

detail
तपशील (पु.)

deterence
परावर्तन (न.)

deterioration
अवनति (स्त्री.), ऱ्हास (पु.)

deterioration index
अवनति निर्देशांक

determinant
निर्धारक (पु.)

determiner
निर्धारक (पु.)

determining tendency
निर्धारक वृत्ति motive

determinism
नियतिवाद (पु.)

detour behaviour
परिमार्गी वर्तन (also Umweg behaviour)

detour problem
परिमार्ग समस्या

detraction
अवधानक्षय (पु.)

deuteranomaly
हरित असंगति (स्त्री.)

deuteranopia
हरित अंधता (स्त्री.)

development
विकास (पु.)

development group
विकास गट (also called training group or t- group)

developmental age
विकास वय

developmental level
विकास स्तर

developmental norm
विकास मानक

developmental psychology
विकास मानसशास्त्र (also genetic psychology)

developmental quotient
विकास गुणांक

developmental scale
विकास श्रेणी

developmental sequence
विकास क्रम

developmental stage
विकासावस्था (स्त्री.)

developmental tasks
विकास कर्मे (न.अ.व.)

developmental unit
विकास एकक

developmental zero
विकास शून्य बिंदू

deviance
विपथगमन (न.)

deviant
विपथगामी (पु.)

deviate
विचलक (पु.)

deviation
विचलन (न.)

deviation IQ
प्रमाणित बुद्धिगुणांक

deviation score
विचलन प्राप्तांक

devine healing
दैवी रोगमुक्ति

dexterity text
नैपुण्य चाचणी

dextral
दक्षिणांग

dextrality
दक्षिणांगता (स्त्री.) ambidextrality उभयांगता unidextrality एकांगता

dextrosinistral
पश्चदक्षिणांग-

diachisis
सीमामूल्यवर्धन (न.)

diad
द्विक (also dyad)

diagaostics
निदानशास्त्र (न.)

diagnosis
निदान (न.)

diagnosis of organicity
एंद्रियता निदान

diagnostic interview
निदानी मुलाखत

diagnostic test
निदान कसोटी, निदान चाचणी

diagnostic value
निदानी मूल्य

diagnostic word test
निदानी शब्द चाचणी

diagram
आलेख (पु.)

diagrammatic
रेखा-, रेखी

dialectics
१ तर्क विस्तार (पु.) २ विरोध विकासवाद (पु.)

Diana Complex
डायना गंड

diary
दैनंदिनी (स्त्री.)

diary method
दैनंदिनी पद्धति

diastole
विस्फारण (न.)

diathesis
रोगप्रवणता (स्त्री.)

diatomic scale
द्विस्वर सप्तक (also called major scale)

dichotic
द्विस्वरी

dichotomous partition
द्विविभाजन (न.)

dichotomy
द्विभाजन (न.)

dichromatism
द्विवर्णिकता (स्त्री.) dichromatic vision dichromatopsia

didactic analysis
प्रशिक्षणार्थी विश्लेषण (also training analysis or tuitional analysis)

didactic group therapy
शैक्षणिक समूह उपचार पद्धति

dielectric
पराविद्युत-

diencephalon
अग्रमस्तिष्क पश्च (न.) mesencephalon मध्य्रमस्तिष्क metencephalon पश्च्रमस्तिष्कपूर्व myelencephalon पश्च्रमस्तिष्कपश्च, मस्तिष्कपुच्छ rhombencephalon पश्च्रमस्तिष्क telencephalon अग्रमस्तिष्कपूर्व (also interbrain)

difference threshold
भेद सीमा (abbr. DT) (also differential threshold or difference limen abbr. DL)

difference tone
भेद स्वर, भेद स्वरक

differential
विकलक (पु.)

differential
विभेदी, भेदक

Differential Aptitude Test
विविध अभिक्षमता चाचणी

differential conditioning
भेदक अभिसंधान

differential diagnosis
भेदक निदान

differential extinction
भेदक विलोपन

differential growth
विभेदी वाढ

differential inhibition
भेदक निरोधन

differential prediction
भेदक पूर्वकथन

differential psychology
भेद मानसशास्त्र (of human differences)

differential reinforcement of high rate schedule
उच्च प्रमाणी भेदन प्रबलन (abbr. DRH)

differential reinforcement of low rate schedule
निम्न प्रमाणी भेदन प्रबलन (abbr. DRL)

differential reinforcement of other behaviour
अन्यवर्तनी भेदन प्रबलन (abbr. DRO)

differential response
भेदक अनुक्रिया

differential scoring
विविध गुणांकन

differential threshold
(abbr. DT) difference threshold

differentiation
१ भेदन (न.) २ क्षेत्रभेदन (न.) ३ अनुक्रिया भेदन (न.) ४ भेदन अनुसंधान (न.) ५ वेदन भेदन (न.) ६ विकलन (न.)

differentiation of life span
जीवन अवकाश भेदन

difficulty scale
काठिण्य श्रेणी

difficulty value
काठिण्य मूल्य

diffuse
विकीर्ण होणे

diffuse needs
अस्पष्ट गरजा (स्त्री.अ.व.)

diffusion
विकिरण (न.)

diffusion circle
विकिरण मंडल

diffusion response
विकिरण अनुक्रिया

digit-span est
अंकविस्तार चाचणी

digit-symbol test
अंक प्रतीक चाचणी

digital
अंकीय

digital differential analyser
अंकीय भेदनी विश्लेषक (abbr. DDA)

digital onverter
analog converter

diglottic
जिव्हा-द्विस्थली उद्दीपन (न.)

dimension
१ मिति (स्त्री.) २ सातत्यक (न.)

dimming
मंदन (न.)

dimming effect
मंदन परिणाम

dingdong theory of language
डिंगडाँग भाषा उपपत्ति

diode transistor logic
द्विअग्री प्रेषरोधक तर्क (abbr. DTL)

Dionysian
डायोनिसियन

diopter
डायॉप्टर (पु.) भिंगांक (पु.)

diotic
एकस्वरी-

diplacusis
द्विस्वरमान दोष (पु.)

diplegia
उभयांगघात (पु.)

dipsomania
मद्यलालसा (स्त्री.)

direct aggression
प्रत्यक्ष आक्रमण

direct apprehension
प्रत्यक्ष आकलन

direct association
प्रत्यक्ष साहचर्य

direct current
अप्रत्यावर्ती धारा (abbr. d.c.)

direct measurement
प्रत्यक्ष मापन

direct memory access
प्रत्यक्ष स्मृति प्रवेश (abbr. DMA)

direct reflex
प्रत्यक्ष प्रतिक्षेप

directed movement
निदेशित गति

directing leader behaviour
निदेशी नेतृत्वगुण, निदेशी जेता वर्तन

directionality
सदिशता (स्त्री.)

directive counselling
निदेशी सहमंत्रणा

directive therapy
निदेशी उपचारपद्धति

diretion test
निदेशन चाचणी

dirhinic stimulation
द्विनासापुट उद्दीपन

disability
अक्षमता (स्त्री.)

disadvantaged group
वंचित समूह (also underprivilaged group)

disagreeable
असहमत

disarranged sentense test
विस्कळीत वाक्य चाचणी (also dissected sentense test)

disc
चकती (स्त्री.) (disk)

discharge
उत्सर्ग (पु.)

discharge of affect
भावोत्सर्ग (पु.)

discharge of anxiety
चिंता उत्सर्ग

discipline
शिस्त (स्त्री.)

discomfort response
primary gain

discomfort-relief quotient
अवस्थता-मुक्ति गुणांक

discontinuity
असातत्य (न.)

discontinuity theory of learning
अध्ययनाची असातत्य उपपत्ति

discontinuous variable
असंतत परिवर्त्य

discord
विसंवाद (पु.)

discrete
विलग

discrete measure
विलग माप

discrete variable
विलग परिवर्त्य

discrimen
वेदनिक भेद (पु.)

discriminability
भेदनक्षमता (स्त्री.)

discriminada
भेदनविषय (पु.)

discriminal dispersion
भेदन अनुक्रिया विस्तार

discriminal process
भेदन प्रक्रिया

discriminant function in classification
भेदक कार्य विश्लेषण

discriminate
भेदन करणे

discriminated operant
भेदित व्यापारक

discriminating power
भेदन क्षमता

discriminating range
भेदन विस्तार

discrimination reaction time
भेदन प्रतिक्रिया काल

discriminative learning
भेदनात्मक अध्ययन

discriminative stimulus
भेदन उद्दीपक

discussion leader
चर्चा नायक

disdain
हीनभाव (पु.) emotion

disease
विकार (पु.), रोग (पु.)

disgust
उबग (पु.) emotion

disgusted dread
उबग भय emotion

disinhibition
विनिरोधन (न.)

disintegration
विघटन (न.)

disjunctive motivation
अशाश्वतसुख प्रेरण

dislike
नावड (स्त्री.) emotion

dismay
गांगरणे (न.) emotion

disorder
विकृति (स्त्री.)

disorganisation
विसंघटन (न.)

disorganised behaviour
विसंघटित वर्तन

disorientation
स्थितिभान रहितता (स्त्री.), अपनिदेशन (न.)

disparate retinal points
विषम नेत्रपटल बिंदू (पु.अ.व.)

disparation
द्विप्रतिमादर्शन (न.)

disparity
विषमता (स्त्री.)

dispersion
विस्तारण (न.)

dispersion circle
विस्तारण मंडल

dispersion coefficient
विस्तारण गुणांक

displaced aggression
विस्थापित आक्रमण

displacement
विस्थापन (न.)

displacement of affect
भावविस्थापन (न.)

displeasure
असुख (न.) emotion

disposition
वृत्ति (स्त्री.) motive

disposition rigidity
वृत्ति ताठरता

disregard
अनादर (पु.) emotion

dissected sentence test
disarranged sentence test

dissimulation
१ विसदृशीकरण (न.) २ अपचय (पु.)

dissocial
दुस्सामाजिक

dissociation
वियोजन (न.)

dissonance
विसंवाद (पु.)

distal
दूरस्थ

distal effects
दूरस्थ परिणाम (पु.अ.व.)

distal response
दूरस्थ अनुक्रिया

distal stimulus
दूरस्थ उद्दीपक

distal variable
दूरस्थ परिवर्त्य

distance
अंतर (न.)

distance receptor
अंतरग्राही (पु.) (also called teleoreceptor or teleceptor)

distance vision
अंतर दृष्टि

distinctness
सुस्पष्टता (स्त्री.)

distorted room
विरुपित कक्ष

distortion
विरुपण (न.)

distractibility
विकर्षणशीलता (स्त्री.)

distraction technique
विकर्षण तंत्र

distration
विकर्षण (न.)

distress-relief quotient
त्रस्तता-मुक्तता गुणांक

distributed practice
असंतत सराव (also spaced pratice)

distribution
वितरण (न.) asymmetrical distribution असममित वितरण normal distribution प्रसामान्य वितरण symmetrical distribution सममित वितरण

distribution curve
वितरण वक्र

distribution of central neural effects
केंद्रीय चेतनीपरिणाम वितरण

disulfiram
डायसल्फीरॅम (न.)

ditonic scale
द्विस्वरीय मापनी (also minor scale)

diuresis
अतिमूत्रता (स्त्री.)

diuretic
मूत्रल

diurnal
दिवा-

divagation
असंबद्धता (स्त्री.)

divergence
बहिसरण (न.), बहिर्वलन (न.)

divergent thinking
बहुलक्षी विचार

divination
शकुन कथन (न.)

divining rod
दैवी यष्टि

division of attention
अवधान विभाजन

dizygotic twins
द्विबीज जुळी (न.अ.व.)

dizziness
भोवळ (स्त्री.) (also vertigo)

DNA
डीएनए (deoxyribonucleic acid)

docile
सालस

doctrine
सिद्धांत (पु.)

dogma
१ श्रद्धारुप तत्त्व (न.) २ अत्याग्रही मत (न.) ३ अत्याग्रह (पु.)

dogmatic scale
अत्याग्रहित्व मापनी, D-मापनी (स्त्री.) (also D-scale)

dolichocephalic
दीर्घकपाल-

dolichomorphic
लंबकृशदेही

domal sampling
गृह नमुनाचय

dominance
प्राबल्य (न.)

dominance hierarchy
वर्चस्व श्रेणी

dominance need
प्रबलता गरज, प्रभुत्व गरज

dominance-submission
ascendance submission

dominant
प्रभावी, प्रबल, वर्चस्वी

dominant wave-length
प्रभावी तरंगलांबी

dominator modulator theory
प्रभावक नियामक उपपत्ति

Donder's law
डोंडरचा नियम

Doolittle multiple-regression method
डूलिटलची बहुविध समाश्रयण पद्धति

dopamine
डोपामिन (न.)

dopamine
डोपामिन (न.)

Doppler effect
डॉपलर परिणाम

dorsad
पृष्ठीय dorsal

dorsary root
पृष्ठीय मूळ, वेदक मूळ (also sensory root)

dorsi-ventral
पृष्ठ-अधर

dotting test
बिंदुरेखन कसोटी

double approach-avoidance conflict
द्विगुणित उपगम-अपगम संघर्ष, द्विगुणित धन-ऋण संघर्ष (also double plus-minus conflict or double positive-negative conflict)

double entry table
द्वि-नोंद तक्ता

double images
द्वि-प्रतिमा (स्त्री.अ.व.)

double plus-minus conflict
double positive-negative conflict double approach avoidance conflict

double representation
द्वि-प्रतिरुपण (न.)

double sampling
द्वि-नमुनाचयन (न.)

double vibration
दुहेरी कंपन

double-alternation problem
द्वि-एकान्तकरण समस्या

double-blind technique
उभयांध तंत्र

doubtful judgement
संदिग्ध निर्णय

Down's syndrome
डाउन संलक्षण (also mongolism)

dowsing
यष्टि कौल (पु.)

drainage hypothesis
निस्सारण अभ्युपगम

drama therapy
नाट्योपचार पद्धति

dramamine
ड्रामामाईन (न.)

dramatisation
नाट्यीकरण (न.)

Draw-a-Man Test
मनुष्य रेखन चाचणी (also Goodenough Draw-a-Man Test)

Draw-a-Person Test
व्यक्तिरेखन चाचणी (also Machover Draw-a-Person Test)

dream
स्वप्न (न.)

dream analysis
स्वप्न विश्लेषण

dream content
स्वप्न-आशय

dream determinant
स्वप्न निर्धारक

dream ego
स्वप्न अह्म्

dream instigators
स्वप्नोत्तेजक (पु.अ.व.)

dream interprettion
स्वप्न विवरण

dream wish
स्वप्नेच्छा (स्त्री.)

dream work
स्वप्न रचना

drill
घोकंपट्टी (स्त्री.), संथा (स्त्री.)

drive
प्रचोदना (स्त्री.) acquired drive उपार्जित प्रचोदना primary drive प्राथमिक प्रचोदना unlearned drive अनधीत प्रचोदना

drive arousal
प्रचोदना जागरण

drive arousal
प्रचोदना जागरण

drive displacement
प्रचोदना विस्थापन

drive reduction
प्रचोदना क्षय

drive specificity
प्रचोदना अवस्था

drive stimuli
प्रचोदना उद्दीपके (न.अ.व.) (sing. drive stimulus)

drive-reduction theory
प्रचोदना क्षय उपपत्ति उ

driver
प्रेरक परिपथ (पु.) (संगणक)

dromomania
भ्रमणोन्माद (पु.)

dropout
निर्गत छात्र (पु.)

drug addiction
औषधिद्रव्य व्यसन

dual career
द्वि-जीवनक्षेत्र (न.)

dual personality
द्विविध व्यक्तिमत्व

dualism
द्वैतवाद (पु.)

ductless gland
वाहिनीहीन ग्रंथि

dull
मंद

dull norma
१ मंद प्रसामान्य २ मंदबुद्धि (पु.) average

dullness
मंदता (स्त्री.), मांद्य (न.)

dumbness
मुकेपणा (पु.)

dump
साचवणे

duodenum
आद्यांत्र (न.)

duplicity theory
द्विग्राही उपपत्ति

dura matter
दृढ आवरण

durance
जीवनकाल (पु.)

duration
कालावधि (पु.)

duty
काम (न.), कर्तव्य (न.)

dyad
diad

dynamic
गतिमान, गतिक, गतिप्रेरक

dynamic effect law
गतिक परिणाम नियम

dynamic equilibrium
गतिक समतोल

dynamic lattice
गतिक जाल

dynamic psychology
गतिक मानसशास्त्र

dynamic subsidiation
गतिक उपलक्ष्यीकरण

dynamic system
गतिमान व्यवस्था

dynamic theory
गतिमान उपपत्ति

dynamic trait
गतिक गुणविशेष

dynamics
गतिविज्ञान (न.)

dynamism
गतिमानता (स्त्री.)

dynamograph
शक्तिआलेख (पु.)

dynamometer
शक्तिमापी (पु.)

dyne
डाइन (न.)

dysacousia
ध्वनिपीडा (स्त्री.)

dysarthria
भाषा अक्षमता (स्त्री.), वाचाघात (पु.) (also dysphasia)

dysbasia
ataxia

dysbulia
१ एकाग्रता अभाव दोष (पु.) २ विचारधारा दोष

dyseneia
उच्चारण दोष (पु.)

dysesthesia
दुखवेदनदोष (पु.)

dysfunction
अपकार्य दोष (पु.)

dysgenic
दुष्प्रतजनिक

dysgeusia
रसनादोष (पु.)

dysgraphia
लेखनदोष (पु.)

dyslalia
बोबडे बोलणे (न.)

dyslexia
वाचन अक्षमता (स्त्री.), वाचन दोष (पु.)

dyslogia
भाषण दोष (पु.)

dysmnesia
स्मृतिदोष (पु.)

dyspareunia
रतिदोष (पु.), रतिअक्षमता (स्त्री.)

dysphagia
गिळण दोष (पु.)

dysphasia
dysarthria

dysphemia
कार्यिक उच्चारणदोष (पु.)

dysphonia
स्वरहानि (स्त्री.)

dysphoria
चिंतावसाद (पु.)

dysphrasia
शब्दायोग दोष (पु.)

dysplasia
शरीरवृद्धि दोष (पु.)

dysplastic body type
अपदेही (पु.)

dyspnoea
कष्टश्वसन (न.)

dyspraxia
असूत्रता दोष (पु.)

dysrhythmia
१ मस्तिष्क लहरी दोष (पु.) २ अनियत भाषा दोष (पु.)

dysthymia
हताशपणा (पु.)

dystonia
atonia

dystrophy
कुपोषण दोष (पु.)

E-scale
E-मापनी (स्त्री.), इ- मापनी (स्त्री.), वंशश्रेष्ठताभाव मापनी (स्त्री.) (also ethnocentrism scale)

ear
कान (पु.), कर्ण (पु.)

ear canal
कर्ण नलिका

ear drum
कर्ण पटल

early adulthood
पूर्व प्रौढावस्था (18 years to 40 years)

early childhood
पूर्व बाल्यावस्था (शालापूर्व) (2nd year to 6 years)

earned
acquired

earnestness
आस्था (स्त्री.) emotion

eccentric projetion
उत्केंद्री प्रक्षेपण

ECCO analysis
घटना संप्रेरण विश्लेषण (episodic communication channels in organisation)

echo principle
प्रतिवर्तन तत्त्व

echolalia
प्रत्युच्चारण दोष (पु.) (also echophrasia)

echolocation
प्रतिध्वनि-स्थाननिश्चयन (न.)

echopathy
व्यर्थानुकरण दोष (पु.)

echophrasia
echolalia

echopraxia
कृति-अनुकरण दोष (पु.)

eclecticism
सम्यक चयन (न.)

ecmnesia
अर्वाक स्मृतिलोप (पु.)

ecological psychology
परिस्थिति मानसशास्त्र

ecology
परिस्थितिविज्ञान (न.)

ecomania
गृह-शूरोन्माद (पु.)

economic
काटकसरीचा

economic man
अर्थप्रधान माणूस

ecphory
स्मृति उज्जीवन (न.) ecphoria

ecstasy
आनंदातिशय (पु.)

ectoderm
बाह्य त्वचास्तर (पु.)

ectomorphic body type
अस्थिप्रधान देही

ectoplasm
बहिर्द्रव्य (न.)

Edipus complex
इडिपस गंड, मातृगंड (पु.) (also oedipus complex or mother complex)

educability
शिक्षणक्षमता (स्त्री.)

education
शिक्षण (न.) coaching

educational acceleration
शैक्षणिक त्वरण

educational age
शैक्षणिक वय

educational guidance
शैक्षणिक मार्गदर्शन

educational measurement
शैक्षणिक मापन

educational psychology
शैक्षणिक मानसशास्त्र

educational quotient
शैक्षणिक गुणांक (abbr. EQ)

effect
परिणाम (पु.), प्रभाव (पु.)

effect need
परिणाम गरज

effectance motive
परिणामकता प्रेरणा

effective habit strength
परिणामी सवय बल

effective stimulus
परिणामी उद्दीपक

effective-reaction potential
परिणामी प्रतिक्रिया विभव

effector
१ कारक (पु.) २ (also motor neuron or motoneuron) कारक चेतापेशी (स्त्री.)

efferent
अपवाही

efficiency
कार्यक्षमता (स्त्री.)

efficiency rating
कार्यक्षमता निश्चयन

effort
प्रयत्न (पु.)

effort syndrome
प्रयास संलक्षण

egg
स्त्रीबीज (न.)

ego
अहम् (पु.), अहंभाव (पु.)

ego alter theory
अपर अहं उपपत्ति

ego analysis
व्यक्त विश्लेषण, अहंभाव विश्लेषण

ego anxiety
अहं चिंता

ego block
अहं रोध

ego cathexis
अहंभाव केन्द्रण

ego complex
अहंगंड (पु.)

ego defence
अहं संरक्षण

ego dystonic
अहं अस्वीकार्य (also egoalien)

ego failure
अहं अपयश

ego function
अहं कार्य

ego ideal
अहं आदर्श (internalised picture of the aspired self)

ego instinct
अहं सहजप्रवृत्ति

ego integrative
अहं एकात्मीकरण

ego involvement
अहं अंतर्भूतता

ego libido
अहं कामशक्ति

ego resistance
अहं प्रतिरोध

ego strength
अहंशक्ति (स्त्री.)

ego structure
अहं संरचना

ego syntonic
अहं स्वीकार्य

ego threat
अहं तर्जन

ego-neurosis
अहं चेतापदशा (स्त्री.)

ego-object polarity
अहं पद धुवता

egoalien
ego dystonic

egocentric
अहंकेन्द्री

egocentric perception
अहंकेन्द्री संवेदन

egoism
स्वहितवृत्ति (स्त्री.)

egoistic
स्वहितपर

egomorphism
अहं परारोपण (न.) autism स्वमग्नता projection प्रक्षेपण

egopathy
अहं विकृति (स्त्री.)

egotistic
अहंमन्य egotistical

eidetic imagery
मूर्तिमंत प्रतिमा

Eigenwelt
स्वसंबंध (पु.)

Einstellung
न्यास (पु.)

eisotrophobia
दर्पण भयगंड (पु.)

ejaculatio praecox
पूर्वस्खलन (न.)

ejaculation
स्खलन (न.)

elastic
स्थितिस्थापक

elasticity
स्थितिस्थापकता (स्त्री.)

elation
उल्हास (पु.)

Elberfeld horses
एलबरफिल्डचे घोडे

Electra complex
इलेक्ट्रा गंड (also father complex)

electrical accounting machine
विद्युत लेखा यंत्र (abbr. EAM)

electro-oculogram
विद्युत दृकलेख (पु.) (EOG)

electro-olfactogram
विद्युत-गंधवेदनआलेख (पु.)

electrocardiogram
हृद्स्पंदालेख (पु.) (abbr. ECG)

electroconvulsive therapy
विद्युताघात उपचारपद्धति (also electric shock therapy or electro shock therapy)

electrode
इलेक्ट्रोड (पु.)

electrodermal response
विद्युत-त्वक अनुक्रिया (also called psychogalvanic response; galvanic skin response; psychogalvanic reflex)

electroencephalogram
विद्युत-मस्तिष्क लेख (पु.) (EEG)

electroencephalograph
मस्तिष्क विद्युतलेखी (पु.) (EEG)

electroluminescence
विद्युत-द्युति (स्त्री.)

electrolyte
विद्युत अपघटनी (स्त्री.)

electromotive force
विद्युतगामी बल (abbr. EMF)

electromyogram
स्नायु विद्युत आलेख (पु.) (EOM or EMG)

electromyograph
स्नायु विद्युतलेखी (पु.)

electron microscopy
इलेक्ट्रॉन सूक्ष्मदर्शिकी

electronarcosis
विद्युतजनित ग्लानि (स्त्री.)

electronic accounting machine
इलेक्ट्रॉनी लेखा यंत्र

electronic data processing
इलेक्ट्रॉनी आधारसामग्री संस्करण (EDP)

electronics terminology
इलेक्ट्रॉनी परिभाषा

electroretinogram
नेत्रपटल विद्युत आलेख (पु.) (ERG)

electroshock therapy
electroconvulsive therapy

electrotherapy
विद्युत उपचार पद्धति (स्त्री.)

electrotonus
विद्युत ताण (पु.)

element
१ मूलतत्त्व (न.) २ मूलद्रव्य (न.)

elementalism
मूलघटकवाद (पु.) elementarism

Elgin check list
एल्जिन चिन्हांकन सूचि

elicit
उत्सर्ग करवणे

eliminating element
वर्जन घटक

embedded figure
अंतर्हित आकृति

embryo
भ्रूण (पु.)

embryology
भ्रूणविज्ञान (न.)

embryonic
भ्रूण-

emergency theory of the emotions
भावनांची आपत्कालीन उपपत्ती

emergent
उद्भवी

emergent evolution
उदभवी उत्क्रांती

emission
उत्सर्जन (न.)

emit
उत्सर्ग करणे, उत्सर्जन करणे

emitter
उत्सर्जी (पु.) (transistor)

Emmert's law
एमर्ट नियम

emotion
भावना (स्त्री.) admiration कौतुक, प्रशंसा altruistic pride परहित-अभिमान amazement विस्मय anger क्रोध antipathy वैरभाव astonishment चकित भाव, थक्क भाव aversion परावृत्ति awe धास्तभाव, सादरभीति, सादरभयभाव bitterness कटुभाव bore कंटाळा childlike pettishness

emotional
भावनात्मक, भावनिक

emotional bias
भावनिक अभिनति

emotional blokage
भावनात्मक अडथळा

emotional control
भावना नियंत्रण

emotional disorder
भावनिक विकृति

emotional expression
भावनाभिव्यक्ति (स्त्री.)

emotional immaturity
भावनिक अपरिपक्वता

emotional instability
भावनिक अस्थिरता

emotional maturity
भावनिक परिपक्वता

emotional pattern
भावनात्मक संघात

emotional release
भावना विरेचन

emotional stability
भावनिक स्थैर्य

emotional state
भावनिक अवस्था

emotionality
affectivity

emotive
भावनिक, भावनात्मक

empathy
१ भावनारोपण (न.) २ तदनुभूति (स्त्री.)

empirical
अनुभवाधिष्ठित

empirical construct
अनुभवाधिष्ठित सिद्धांत संकल्पना

empirical equation
आनुभविक समीकरण

empirical law
अनुभवाधिष्ठित नियम

empirical psychology
अनुभवाधिष्ठित मानसशास्त्र

empirical test
आनुभविक चाचणी

empirical validity
अनुभवनिष्ठ वैधता

empiricism
अनुभववाद (पु.) (also sensationalism)

employee problem approach
कर्मचाऱ्याद्वारा समस्या निरसन पद्धति

employer
नियोक्ता (पु.), मालक (पु.), सेवायोजक (पु.)

employment
सेवायोजन (न.)

employment psychology
सेवायोजन मानसशास्त्र

emulation
समानुकरण (न.)

encephalisation
मस्तिष्कीकरण (न.)

encephalitis
मस्तिष्कशोथ (पु.)

encephalo psychosis
मस्तिष्क दुर्मनस्कता

encephalon
मस्तिष्क (न.)

encephalopathy
मस्तिष्क विकृति (स्त्री.)

encluturation
नवसंस्कृतिग्रहण (न.)

encoder
संकेतक (पु.)

encoding
संकेतन (न.)

encounter group
संपर्क समूह

end
अंतिम हेतु (पु.) motive

end brush
अंत्य प्रशाखन (also telodendrion)

end button
end foot synaptic knob

end of file
प्रकरण अंत (abbr. EOF)

end organ
ग्राही-अग्र (न.)

end plate
अंत्य पट्टिका

end pleasure
अंत्य सुख

end spurt
अंत्य प्रवेग

endocathection
स्वकेंद्रण (न.)

endocrine gland
अंतस्त्रावी ग्रंथि

endoderm
अंतस्त्वचास्तर (पु.)

endogamy
अंतर्विवाह (पु.)

endogenous
अंतर्जात

endolymph
अंतर्लसीका (स्त्री.)

endomorphic body type
मेदोदेही (पु.)

endomorphy
मेदोदेहिता (स्त्री.)

endophasia
अंतर्वाक (स्त्री.)

endoplasm
अंतर्द्रव्य (न.)

endopsychic
अंतर्मानसिक

enelicomorphism
प्रौढत्वारोपण (न.)

enervate
चेताछेदन (न.) चेताशक्तिक्षयन (न.)

enforced contact
सक्ति संपर्क

enforced role playing
सक्तीची भूमिका वठवणी

engineering psychology
अभियांत्रिकी मानसशास्त्र (also human engineering psychology or ergonomic psychology)

engram
१ स्मृत्यांकन (न.) २ चेतांकन (न.)

enhanced feature
वर्धित विशेष

enrichment
संपन्नीकरण (न.)

enteroceptor
आंतरग्राही (पु.) exteroceptor बाह्यग्राही proprioceptor अंतस्थग्राही (also interoceptor)

entoptic
अंतर्नेत्रीय

entropy
१ (Psychoan.) अनंतरणीयता (स्त्री.) २ निष्पत्ति अनिश्चितता (स्त्री.) ३ प्रगतिरोध (पु.)

entry
नोंद (स्त्री.)

enucleation
समूलोच्छेदन (न.)

enumberation
परिगणन (न.)

enuresis
bed wetting

environment
१ पर्यावरण (न.) २ परिवेश (पु.)

environmental mold trait
परिवेश घटित गुणविशेष

environmental psychology
परिवेश मानसशास्त्र

environmentalism
पर्यावरणवाद (पु.)

envy
हेवा (पु.)

enzygotic twins
monozygotic twins

eonism
परलिंगी वेषरति (also transvestism)

ependyma
अस्तरिका (स्त्री.)

epicritic
सूक्ष्मसंवेदी

epidemic
साथ (स्त्री.)

epidermis
बाह्यत्वचा (स्त्री.)

epigastric
अधिजठर-

epigenesis
अधिजनन (न.)

epilepsy
अपस्मार (पु.) focal epilepsy केंद्रवर्ती अपस्मार grand mal महा अपस्मार idiopathic epilepsy अज्ञातकारण अपस्मार Jacksonian epilepsy जॅक्सन अपस्मार petit mal लघु अपस्मार

epileptic equivalent
दर्शनी अपस्मार, अपस्मार समरुप

epileptic furor
अपस्मारी प्रकोप (also furor epileptica)

epileptic stupor
अपस्मारी जडावस्था

epileptiform seizure
अपस्मारवत झपाटणी

epileptoid personality
अपस्मारी व्यक्तिमत्व (न.) epileptoidism

epineplhrine
एपिनेफिन (न.)

epinosic
अप्रत्यक्ष रूग्णस्थिति लाभ-

epiphenomenalism
गौण प्रत्ययवाद (पु.)

epiphenomenon
सहप्रत्यय (पु.)

epiphysic
अधिवर्ध (पु.) epiphysis cerebri

episcotister
खंडित चक्र (न.)

episodic memory
घटना स्मृति

epistemology
ज्ञानशास्त्र (न.)

epithalamus
उर्ध्वचेतक (पु.)

epithelium
अभिस्तर (पु.)

epsilon movement
एप्सिलॉन गति

equal and unequal cases method
समासम निर्णयन पद्धति

equal appearing intervals method
समदर्शी अंतराल पद्धति (also equal-sense-differences method; sense differences method or sense ratios method)

equal interval scale
सम अंतराल मापनी

equal-sense-differences method
equal appearing intervals method

equalisation of excitation
उत्तेजन समानन

equally noticeable differences
आलक्षमात्र भेद (also just noticeable differences)

equated groups
समीकृत गट (पु.अ.व.), अनुरूप गट (पु.अ.व.) (also matched groups)

equated scores
समीकृत प्राप्तांक (पु.अ.व.)

equating indices
समकारक निर्देशांक (पु.अ.व.)

equation
समीकरण (न.)

equation method
समीकरण पद्धति

equilibration
समतोलन (न.)

equilibrium
समतोल (पु.)

equipercentile method
समशतमक पद्धति

equipotentiality
सम-सुप्तक्षमता (स्त्री.), समविभवता (स्त्री.)

equivalence
समतुल्यता (स्त्री.), पर्यायता (स्त्री.)

equivalence belief
समतुल्यता संकेत

equivalence coefficient
समतुल्यता गुणक, पर्यायता गुणक

equivalence test
समतुल्यता चाचणी

equivalent form method
alternate form method

equivalent groups
समतुल्य गट (पु.अ.व.)

equivalents method
समीकरण पद्धति

erection
उत्थापन (न.)

erethism
अतिक्षोभनीयता (स्त्री.)

erg
१ (a unit of work) अर्ग (न.) २ (R.B. Cattell) उपजत अनुक्रिया प्रवणता (स्त्री.) motive

ergasia
मनकाय समग्रता (स्त्री.)

ergic
सहेतुक, प्रेरक

ergic trait
प्रेरक गुणविशेष

ergograph
थकवामापक (पु.)

ergonomic psychology
enginieering psychology

ergonomics
कार्यानुरूपणशास्त्र (न.)

erogenous zone
कामोद्दीपक क्षेत्र

Eros
१ जिजीविषा (स्त्री.), जीवनप्रवृत्ति (स्त्री.) २ काम (पु.)

erotic
कामुक

eroticism
कामुकता (स्त्री.) erotism

erotised anxiety
अनुरागी चिंता

erotism
eroticism

erotomania
कामोन्माद (पु.)

error
१ प्रमाद (पु.), चूक (स्त्री.), त्रुटी (स्त्री.) २ अपलक्ष्यांक (पु.)

error choice technique
प्रमाद निवड तंत्र

error of estimate
प्राक्कलन प्रमाद

error of expectation
अपेक्षा प्रमाद

error of measurement
मापन प्रमाद

error of refraction
अपवर्तन त्रुटि

error variance
अपलक्ष्यांक प्रचरण

error-choice method
त्रुटि-निवड पद्धति

erythrogenic
लोहितसंवेदनजनक

erythrolape
रक्त शंकु (पु.) (red absorbing)

erythropia
लोहित दृष्टिता (स्त्री.) erythropsia

escape from reality
वास्तवतेपासून पलायन

escape learning
(शिक्षेपासून) सुटकेपोटी अध्ययन

escape training
सुटकेपोटी प्रशिक्षण

esophoria
तिरळेपणा (पु.)

esotropia
तिरळेपणा (पु.)

ESP
अतींद्रिय संवेदन (abbr. of extrasensory perception)

essay-type examination
निबंधात्मक परीक्षा (also subjective examination or subjective test)

essential hypertension
मनोजन्य अतिरक्तदाब

Este's Statistical Model of Learning
एस्टेसचे सांख्यिकीय अध्ययन प्रतिरूप

esthesiometer
aesthesiometer

esthete
aesthete

esthetics
aesthetics

estrogen
एस्ट्रोजेन (न.)

estrus
स्त्रीमद चक्र (न.) estrous cycle

eta coefficient
इटा गुणांक

eta coefficient of correlation
इटा सहसंबंध गुणक

etched circuit
कोरित परिपथ

ethereal
इथरीय

ethnic
मानववंशीय

ethnocentrism
वंशश्रेष्ठताभाव (पु.), स्ववंशकेंद्रत्वभाव (पु.) स्ववंशकेंद्रितत्त्व (न.)

ethnocentrism scale
E-scale

ethnology
मानववंशशास्त्र (न.) ethnography

ethnopsychology
मानवजाति मानसशास्त्र (न.)

ethology
आचारविज्ञान (न.)

ethos
लोकस्वभाव (पु.)

etiology
कारणमीमांसा (स्त्री.)

eugenics
सुप्रजननशास्त्र (न.)

eunuch
छिन्नमुष्क (पु.)

eunuchoidism
छिन्नमुष्कावस्था (स्त्री.)

eupareunia
रतिपूर्ति (स्त्री.), रतिक्षमता (स्त्री.)

euphoria
उल्हासातिरेक (पु.)

eurymorph
वामन-स्थूलदेही (पु.)

eustachian tube
यूस्टेशिअन नलिका

euthenics
सुसंवर्धनशास्त्र (न.)

euthymia
उल्हासावस्था (स्त्री.)

evaluation
मूल्यांकन (न.) मूल्यमापन (न.)

event
घटना (स्त्री.), प्रसंग (पु.)

evidence
पुरावा (पु.)

eviration
स्त्रैणता विभ्रम (पु.)

evoked potential
आहूत विभव

evolution
उत्क्रांति (स्त्री.)

exaltation
अत्युल्हास (पु.)

except gate
वर्ज्य द्वार

exceptional
१ अपवादात्मक २ विसामान्य

exchange theory of organisation
संघटना विनिमय उपपत्ति

excitant
उत्तेजक (न.)

excitation
उत्तेजन (न.)

excitation gradient
उत्तेजन क्रमिकता

excitatory field
उत्तेजन क्षेत्र

excitatory irradiation
उत्तेजन प्रचरण

excitatory potential
उत्तेजक विभव

excitatory tendency
उत्तेजन प्रवृत्ति

excitement-quiescence
उत्तेजित शांत

execute
कार्यवाही करा

executive area
कार्यकारी क्षेत्र

executive control programme
नियंत्रक कार्यक्रम

exemplar
उदाहरणीय (न.)

exercise
सराव (पु.)

exhaustion
क्लांति (स्त्री.)

exhaustion delirium
क्लांति मनोदुर्दशा exhaustion psychosis

exhaustive search
व्यापक शोध

exhibition need
प्रदर्शन गरज

exhibitionism
प्रदर्शन वृत्ति (स्त्री.)

exhibitionistic
प्रदर्शनी

existential analysis
Daseinanalyse

existential psychology
अस्तित्ववादी मानसशास्त्र

existentialism
अस्तित्ववाद (पु.)

exit interview
निर्गमन मुलाखत

exocathection
पर केंद्रण (न.)

exocrine gland
बहिस्त्रावी ग्रंथि

exogamy
बहिर्विवाह (पु.)

exogenous
बहिर्जात

exophoria
तिरळेपणा (पु.)

exophthalmic goiter
नेत्रोत्सेधी गलगंड

exopsychic
बहिर्मानसिक

exosomatic method
गॅलव्हानी त्वचा अनुक्रिया तंत्र (जीएसआर तंत्र) exosomatic technique

exotropia
तिरळेपणा (पु.)

expanse colours
विस्तारी रंग (पु.अ.व.)

expansion
विस्तार (पु.)

expansive delusion
महानता विभ्रम

expectancy
अपेक्षावस्था (स्त्री.)

expectancy theory
अपेक्षावस्था उपपत्ति

experience
अनुभव (पु.)

experience balance
अनुभव गुणोत्तर

experience producing drive
अनुभवकारी प्रचोदना

experience type
अनुभव प्रकार

experiment
प्रयोग (पु.)

experimental control
प्रायोगिक नियंत्रण

experimental design
प्रायोगिक आखणी

experimental error
प्रायोगिक अपलक्ष्यांक

experimental extinction
प्रायोगिक विलोपन

experimental group
प्रायोगिक गट

experimental method
प्रायोगिक पद्धति

experimental neurosis
प्रयोगजन्य मनोवैकल्य

experimental psychology
प्रायोगिक मानसशास्त्र

experimental variable
प्रायोगिक परिवर्त्य (also treatment variable)

experimenter
प्रयोजक (पु.), प्रयोगकर्ता (पु.)

experimenter effect
प्रयोजक परिणाम

expert approach
तज्ञ अभिगम

explicit
overt

explicit culture
व्यक्त संस्कृति

exploratory behaviour
शोधक वर्तन

exposition attitude
विवरण वृत्ति

exposure time
अनावरण काल

expression method
अभिव्यक्ति पद्धति

expressive
अभिव्यक्तिक्षम, अभिव्यंजक

expressive aphasia
अभिव्यक्ति अक्षमता

expressive function
अभिव्यंजक कार्य

expressive movements
अभिव्यंजक हालचाली

expressive therapy
अभिव्यक्ति उपचारपद्धति

extensor
स्नायु (पु.) extensor muscle

extensor thrust
पद-प्रसार प्रतिक्षेप

external auditory meatus
बाह्य श्रवणकुहर

external ear
बाह्यकर्ण (पु.)

external inhibition
बाह्य निरोधन

external proceeding
बाह्यप्रेरित वर्तनसंघात

external rectus
बाह्य सरलस्नायु

external validation
बाह्य यथार्थीकरण

externalisation
बाह्यीकरण (न.)

exteroceptor
बाह्यग्राही

extinction
विलोपन (न.)

extinction ratio
विलोपन गुणोत्तर

extinction schedule
विलोपन अनुसूची

extirpation
उच्छेदन (न.) (syn. ablation)

extra dimensional shift
मितिबाह्य बदल (abbr. EDS)

extra-pyramidal system
मेरूबाह्य संस्था

extra-pyramidal tract fibres
मेरूबाह्य मार्ग तंतू (पु.अ.व.)

extraception
वस्तुलक्षिता (स्त्री.)

extrafusal fibres
तर्कबाह्य तंतू (पु.अ.व.)

extrajection
बाह्यक्षेपण (न.) Psychoan. (also called projection)

extramural
बहिशाल

extraneous
१ बाह्य २ अवांतर

extrapolation
बहिर्वेशन (न.)

extrapunitive
बाह्यक्लेशी

extrasensory perception
अतींद्रिय संवेदन

extraspectral hue
पटलातीत वर्णविशेष

extratensiveness
बहिर्मुखता (स्त्री.), बहिर्मुखीयता (स्त्री.)

extrinsic
प्रदत्त, बहिस्थ, बाह्य

extrinsic behaviour
बाह्य वर्तन

extrinsic eye muscle
बहिस्थ नेत्र स्नायु

extrinsic interest
संबंधजन्य मूल्य

extrinsic motivation
बाह्य प्रेरणा

extrinsic reward
बाह्य पारितोषिक

extrinsic thalamus
बाह्य अभिभावक

extroversion
बहिर्मुखता (स्त्री.)

extrovert
बहिर्मुख

extrovert
बहिर्मुखी (पु.)

exvia
बहिर्मुखता (स्त्री.)

eye
नेत्र (पु.)

eye muscle
नेत्र स्नायु

eye span
नेत्र कक्षा

eye-hand coordination
नेत्र-हस्त समन्वय

eye-voice span
दृकवाक कक्षा

eyedness
एकनेत्र प्रभाविता (स्त्री.) eye dominance

F-factor
F-घटक (पु.), एफ घटक (पु.)

F-minus-K index
F-K निर्देशांक

F-ratio
F- गुणोत्तर (न.), एफ गुणोत्तर (न.)

F-scale
F मापनी (स्त्री.) एफ मापनी (स्त्री.)

F-score
F- प्राप्तांक (पु.) (M.M.P.I.)

F-test
F- चाचणी (स्त्री.), एफ चाचणी (स्त्री.)

fables test
बोधकथा चाचणी

fabulation
मिथ्या कथन (न.)

face to face group
दर्शनी समूह

face validity
common-sense validity

facet model
पैलू प्रतिरुप (achievement value)

facial nerve
आनन चेता

facial nucleus
आनन केंद्र

facial vision
आनन संवेदी दृष्टि

facilitation
सुकरीकरण (न.)

factor
१ गुणक (पु.) २ घटक (पु.) coefficient

factor analysis
घटक विश्लेषण

factor axes
घटक अक्ष (पु.अ.व.)

factor coefficient
घटक गुणक

factor configuration
घटक संघात

factor loading
घटक भार

factor matrix
घटक सारणी

factor of uniform density
संघनतेचा नियम

factor reflection
घटक परावर्तन

factor resolution
घटक सुगमन

factor rotation
घटक घूर्णन

factor structure
घटक संरचना

factor theories of learning
अध्ययनाच्या घटक उपपत्ती (स्त्री.अ.व.)

factor theory
घटक उपपत्ती

factor weight
घटक भार

factorial design
घटकानुसार आखणी

factorial invariance
घटकीय अप्रचरण

factorial validity
घटकानुसारी यथार्थता

factorial variance
घटकानुसारी प्रचरण

factoring
घटकीकरण (न.)

faculty psychology
पृथकशक्ति मानसशास्त्र

fad
टूम (स्त्री.) craze

failure
अपयश (न.)

faith healing
mental healing

fall chronometer
पात कालमापक

fallacy
तर्कदोष (पु.)

fallectomy
नलिकाबंदी (स्त्री.)

false negative
१ मिथ्या अस्वीकृत २ मिथ्या नकार

false positive
१ मिथ्या स्वीकृत २ मिथ्या होकार

familial
कुटुंबीय, कौटुंबिक

family
कुटुंब (न.)

family constellation
कुटुंब मंडल

family laboratory group
family T group cousin laboratory group

family therapy
कुटुंब उपचारपद्धति

fan-shaped distribution
पंखाकृति वितरण

fanaticism
धर्मांधता (स्त्री.)

fancy
fantasy

fantasy
कल्पनारति (स्त्री.) (also fancy)

farsightedness
दीर्घदृष्टिता (स्त्री.)

fasciculus
पूलिका (स्त्री.)

fasciculus cuneatus
पूलिका कील

fasciculus gracilis
तनु पूलिका

fashion
फॅशन (स्त्री.), नव्हाळी (स्त्री.) craze

fatalism
दैववाद (पु.)

father complex
Electra complex

father figure
पितृ रूप father imago father surrogate

father fixation
पितृ आसक्ति

fatigue
थकवा (पु.), श्रांति (स्त्री.)

fear
भय (न.)

feature profile test
फीचर प्रोफाइल चाचणी, मुखांग रचना चाचणी

Fechner's colours
फेक्नर वर्ण (पु.अ.व.)

Fechner's law
फेक्नर नियम

Fechner's paradox
फेक्नर विरोधाभास

Fechner's shadow experiment
फेक्नर छाया प्रयोग

feeblemindedness
मतिमंदता (स्त्री.), मतिमांद्य (न.) (also mental deficiency or mental defect or mental retardation)

feedback
प्रतिभरण (न.)

feeling
भाव (पु.) emotion

feeling tone
भाव छटा

feeling type
भावप्रधान व्यक्तिप्रकार

felatio
शिश्नचूषण (न.) (also penilingus)

felt-need
प्रतीत गरज (स्त्री.)

femininity
स्त्रीत्व (न.)

feminisation
स्त्रीत्वकरण (न.)

fenestra ovalis
अंडाकार गवाक्ष

fenestra rotunda
गोल गवाक्ष

fenestration
गवाक्षन (न.)

feral child
श्वापद वर्धित मूल (also wolf child)

Fere method
फेरे पद्धति

Ferry-Porter law
फेरी पोर्ठर नियम (also called Porter's law)

fertilisation
फलन (न.)

fertility
१ जननक्षमता (स्त्री.) २ सृजनशीलता (स्त्री.)

fetishism
वस्तु कामोद्दीपनशीलता (स्त्री.)

fetus
गर्भ (पु.) (also foetus)

fibril
तंतुक (पु.)

fiducial limits
विश्वास्यता सीमा (स्त्री.अ.व.)

field
क्षेत्र (न.)

field effect transistor
क्षेत्र प्रभाव प्रेषरोधक (abbr. FET)

field force
क्षेत्र प्रभाव

field of attention
अवधान क्षेत्र

field of consciousness
सबोधता क्षेत्र

field of regard
अवलोकन क्षेत्र

field structure
क्षेत्र संरचना

field test
क्षेत्र चाचणी

field theory
क्षेत्र उपपत्ति

field-cognition mode
क्षेत्र बोधन पद्धति

figural aftereffect
आकृतिक पश्चातप्रभाव

figural cohesion
आकृतिक संसक्ति

figural openness
आकृतीय विवृती

figure
आकृति (स्त्री.)

figure-ground
आकृति पृष्ठभूमि (स्त्री.)

filial regression
संतानी प्रतीपगमन

filiform papilla
लघुजिव्हा अंकुरक

film colours
तरल रंग (पु.अ.व.)

filter
गाळणी (स्त्री.), गालक (पु.)

final common path
अंतिम चेता संपथ

finalism
purposivism

finger painting
अंगुली चित्रण

firing
प्रदीपन (न.)

first order factor
प्रथमश्रेणीय घटक

first quartile
प्रथम चतुर्थक

first-order correlation
एकस्थिर सहसंबंध

first-order correlation coefficient
एकस्थिर सहसंबंध गुणांक

Fisher's Z test
फिशरची Z चाचणी, फिशरची झेड चाचणी (in average R's)

fission
द्विखंडन (न.)

fissure
विदर (न.)

fissure of Sylvius
सिल्व्हिअस विदर (also called lateral fissure or Sylvian fissure)

fistula
व्रणनाल (पु.)

fit
१ आकडी (स्त्री.) २ अन्वायोजक (पु.)

fixation
१ स्थिरण (न.) २ आसक्ति (स्त्री.)

fixation of affect
भावासक्ति (स्त्री.)

fixation pause
स्थिरण अवधि

fixation point
स्थिरण बिंदु

fixed alternative test
निर्धारित पर्याय चाचणी, निर्धारित चाचणी (also selective answer test)

fixed idea
बद्ध कल्पना

fixed interval reinforcement
१ नियमानुपाती प्रबलन २ स्थिरकालांतरी प्रबलन

fixed interval reinforcement schedule
स्थिरकालांतरी प्रबलन अनुसूची

fixed point
नियत बिंदु

fixed ratio reinforcement
स्थिर गुणोत्तर प्रबलन (abbr. FR)

fixedness
कार्यविचार बद्धता (स्त्री.) (also functional fixedness)

flaccid
शिथिल

flagellation
प्रतोदवशता (स्त्री.)

flagellomania
प्रतोदौन्माद (पु.)

flattening of affect
अपभावन (न.) flattening of emotion

flavour
आस्वाद (पु.)

Flesch index
फ्लेश निर्देशांक

flexibilitas
वलनशीलता (स्त्री.)

flexibilitas cerea
मेणी वलनशीलता (also cerea flexibilitas or waxy flexibility)

flexibility
लवचिकता (स्त्री.)

flexible
लवचिक

flexion
आकुंचन (न.), कुंचन (न.)

flexor
आकुंचनी (पु.) (स्नायू)

flicker
लुकलुक (स्त्री.)

flight of colours
वर्ण क्रमावर्तन

flight of ideas
१ कल्पनाविलास (पु.) २ असंबद्ध विचारभ्रमण

flight of temper
क्रोधाविष्टता (स्त्री.)

flip-flop
जोड-तोड (स्त्री.)

floating affect
मुक्त प्रवाही भाव

flooding
चिंताप्रलयन

flow chart
कार्य-काल तक्ता, प्रवाह तक्ता

flowery
पुष्पगंध (पु.) (a class of odours)

fluctuation of attention
अवधान दोलन

fluid
तरल (न.)

flux
अभिवाह (पु.)

focal
केंद्रवर्ती

focal epilepsy
केंद्रवर्ती अपस्मार

focal length
केंद्रांतर (न.)

focal needs
केंद्रित गरजा (स्त्री.अ.व.) (attached to objects indicating fixation)

focus
केंद्र (न.)

focus of attention
अवधान केंद्र

foetus
fetus

fold
वलि (स्त्री.)

foliate papilla
पर्णिल अंकुरक, पर्णाकारी जिहृआ अंकुरक

folium
पर्णक (न.)

folk psychology
लोक मानसशास्त्र

folklore
लोकसाहित्य (न.)

folkways
जनरुढी (स्त्री.अ.व.)

following reaction
अनुगमन प्रतिक्रिया

fontanel
टाळू (स्त्री.) (also fontanelle)

foot anesthesia
पाद बधिरीकरण (also stocking anesthesia)

foot-candle
फूटकॅन्डल (न.) (as a unit of illumination)

foot-lambert
फूट लँबर्ट (न.) (as a unit of luminance)

footrule correlation
फूटरूल सहसंबंध

foramen magnum
बृहत रंध

force
प्रभाव (पु.)

forced distribution
अनिवार्य वितरण

forced fantasy
उद्दीपित कल्पनारति

forced movement
दीप-पतंग न्याय

forced vibration
उद्दीपित कंपन

forced-choice method
अनिवार्य निवड पद्धति

forced-choice technique
अनिवार्य निवड तंत्र

forebrain
अग्रमस्तिष्क (न.) (also prosencephalon)

foreconscious
पूर्व बोधावस्था (स्त्री.), पूर्वबोध (पु.) (also preconscious)

forensic
न्याय सहायक, न्यायवैद्यक-

foreperiod
पूर्वकाल (पु.), सज्जता-पूर्वकाल (पु.) (also preparatory interval)

forepleasure
पूर्वसुख (न.)

foreshortening
आभासी संक्षेपण (न.)

foresight
दूरदृष्टी (स्त्री.)

forgetting
विस्मरण (न.)

forgetting curve
विस्मरण चक्र

form
रूप (न.)

form board
आकृति फलक

form determinant
आकार निर्धारक

formal discipline
आकारिक नियमन

formalism
आकारण (न.)

formant
फॉर्मंट (पु.)

formation
घडण (स्त्री.)

fornix
चापिका (स्त्री.)

foror
प्रकोप (पु.)

forward association
पुरोगामी साहचर्य

forward bias
अधिक द्विअग्री व्होल्टता

foster
दत्तक (पु.)

foster-child fantasy
दत्तक अपत्य भाव

fourfold table
चौखडी कोष्ठक

Fourier's law
फोरिअरचा नियम

fovea
गर्तिका (स्त्री.) (also fovea centralis)

foveal vision
गर्तिक दृष्टि

fractional antedating goal response
पूर्व उद्दिष्ट आंशिक अनुक्रिया

fractional anticipatory frustration response
अपेक्षित वैफल्य आंशिक अनुक्रिया

fractional anticipatory goal response
अपेक्षित उद्दिष्ट आंशिक अनुक्रिया

frame of reference
संदर्भ चौकट

fraternal twins
द्विबीज जुळी (न.अ.व.)

free association
मुक्त साहचर्य

free association test
मुक्त साहचर्य चाचणी

free floating anxiety
मुक्त प्रवाही चिंता

free nerve ending
मुक्त चेताग्र

free play
मुक्त क्रीडा

free response test
मुक्त अनुक्रिया चाचणी

free will doctrine
संकल्प स्वातंत्र्य सिद्धांत

frequency
वारंवारता (स्त्री.)

frequency curve
वारंवारता वक्र

frequency diagram
वारंवारता आकृति

frequency distribution
वारंवारता वितरण (also grouped distribution or group measures)

frequency graph
वारंवारता आलेख

frequency modulation
वारंवारता नियमन (abbr. FM)

frequency polygon
वारंवारता बहुकोन

frequency table
वारंवारता तक्ता

frequency theories
वारंवारता उपपत्ती (स्त्री.अ.व.)

frequency theory of hearing
श्रवण वारंवारता सिद्धांत

friendliness
मैत्रीभाव (पु.) emotion

frigidity
कामशैल्य (न.) (also sexual anesthesia)

fringe benefits
आनुषंगिक लाभ (पु.अ.व.)

fringe of consciousness
सीमांत बोधावस्था (also marginal consciousness)

Froelich's syndrome
फोलिच संलक्षण (also adiposogenital dystrophy)

frontal
अग्र-

frontal lobe
अग्र खंड

frottage
वस्त्रघर्षण कामविकृति (स्त्री.)

fruity
फलगंध (पु.) (a category of odours)

frustration
वैफल्य (न.)

frustration response
वैफल्य अनुक्रिया

frustration tolerance
वैफल्य सहनशीलता

frustration-aggression hypothesis
वैफल्य आक्रमण अभ्युपगम

fugue
विस्मृति खंड (पु.)

Fullerton-Cattell law
फुलरटन-कॅटेल नियम

function
क्रिया (स्त्री.), कार्य (न.)

function engram
कार्य स्मृत्यंकन

function types
कार्याधिष्ठित प्रकार (पु.अ.व.)

functional
कार्यात्मक

functional autonomy
कार्यात्मक स्वायत्तता

functional autonomy principle
कार्यात्मक स्वायत्तता तत्त्व

functional defect
कार्यात्मक दोष

functional fixedness
fixedness

functional pain
कार्यात्मक पीडा

functional pleasure
कार्यात्मक सुख

functional psychology
कार्यवादी मानसशास्त्र

functional psychosis
कार्यात्मक मनोदुर्दशा

functional relation
कार्यात्मक संबंध

functional unity
कार्यात्मक एकता

functionalism
कार्यवाद (पु.)

functionalistic
कार्यवादात्मक

fundamental colour
मूलभूत रंग

fundamental skill
मूलभूत कौशल्य

fundamental tone
मूळ स्वर, मूळ स्वरक

fundamental-response process
मूलभूत अनुक्रिया प्रक्रिया

fungiform papilla
छत्राकारी जिव्हा अंकुरक

Furor epileptica
epileptic furor

fury
प्रकोप (पु.), प्रक्षोभ (पु.) emotion

fused needs
संमीलित गरजा (स्त्री.अ.व.)

fusion
संमीलन (न.), एकीकरण (न.)

fusion of needs
गरजांचे संमीलन (न.) (some behavioural outcome of the different (multiple) needs)

G-factor
G-घटक (पु.), जी घटक (पु.)

G-force
G-बल (न.), जी बल (न.)

gain
लाभ (पु.), लब्धि (स्त्री.)

galephobia
ailurophobia

Galton bar
गाल्टन दंड

Galton whistle
गाल्टन शिटी

galvanic
गॅल्व्हानी

galvanic nystagmus
गॅल्व्हानी नेत्रदोलन

galvanic skin response
गॅल्व्हानी-त्वक् अनुक्रिया (GSR) (also called electrodermal response; (PGR) psychogalvanic response; psychogalvanic reflex)

galvanometer
गॅल्व्हानोमापी (पु.)

galvanotropism
विद्युत अनुवर्तन (न.)

gambler's fallacy
जुगारी तर्कदोष

game theory
क्रीडा उपपत्ति

gamete
युग्मक (न.)

gamma
गॅमा (पु.)

gamma movement
गॅमा गति

gang
टोळी (स्त्री.)

ganglia
गंडिका (स्त्री.अ.व.) (sing. ganglion)

Ganser syndrome
गॅन्सर संलक्षण

garbage
कचरा (पु.)

gargalethesis
गुदगुलीसंवेदन (न.)

gate
द्वार (न.) 'and' gate 'व' द्वार, ऍन्ड द्वार 'except' gate वर्ज्य द्वार 'nand' gate (also 'not' gate) नव द्वार, नॅन्ड द्वार, न द्वार, नॉट द्वार 'nor' gate न-वा द्वार, नॉर द्वार 'or' gate वा द्वार, ऑर द्वार

gating
वेदन निरोधन (न.)

gatophobia
ailurophobia

Gaussian
गॉसचा वक्र (पु.) (also Gauss's curve)

gazing
स्थिरावलोकन (न.)

gene
जीन (पु.)

general ability
सामान्य क्षमता

general ability test
सामान्य क्षमता चाचणी

general activity
सामान्य क्रिया (प्राणि मानसशास्त्र)

general adaptation syndrome
सामान्य प्रतियोजन संलक्षण

general aptitude
सामान्य अभिक्षमता

General Aptitude Test Battery
सामान्य अभिक्षमता चाचणी मालिका

general evaluation set
साधारण मूल्यांकन न्यास

general factor
सामान्य घटक

general intelligence
सामान्य बुद्धि

general paresis
उपदंशी अवमनस्कता

general psychology
सामान्य मानसशास्त्र

general semantics
१ सामान्य अर्थविचार २ सामान्य अर्थव्यवस्था

generalisation
सामान्यीकरण (न.)

generalisation gradient
सामान्यीकरण क्रमिकता

generalised inhibitory potential
सामान्यीकृत निरोधन विभव

generation
१ प्रजनन (न.) २ पिढी (स्त्री.)

generation gap
पिढ्यांमधील अंतर

generator potential
ग्राही विभव

generic
जातिसामान्य

genetic
जननिक, पैतृक

genetic method
जननिक प्रणाली

genetic psychology
developmental psychology

genetic sequence
जननिक क्रम

genetic theory
जननिक उपपत्ति

genetic viewpoint
जननिक दृष्टिकोन

geneticism
जननिकवाद (पु.)

genetics
प्रजननशास्त्र (न.)

geniculate body
जानुसम काय

genital
लिंगनिष्ठ

genital primary stage
लिंगनिष्ठ प्राधान्यावस्था

genital sensation
लिंगनिष्ठ वेदन

genital stage
सुप्त लिंगनिष्ठ अवस्था (also phallic stage or phallic phase)

genital zone
लिंगनिष्ठ क्षेत्र

genitals
जननेंद्रिये (न.अ.व.)

genius
१ प्रतिभाशाली (पु.), प्रतिभावंत (पु.) २ श्रेष्ठतमबुद्धि (पु.) average  (also gifted)

genomotive
अंतदृरष्टप्रेरणा जनक

genotype
जीनप्ररूप (न.)

gens
गण (पु.) Anthrop.

genus
प्रजाति (स्त्री.)

geometric
भौमितिक

geometric illusion
भौमितिक भास

geometric mean
भौमितिक मध्य

geotropism
गुरूत्वानुवर्तन (न.)

geriatrics
जराचिकित्सा (स्त्री.)

geriopsychosis
जरादुर्मनस्कता (स्त्री.)

germ cell
बीज पेशी, जनन पेशी

germinal period
अंकुरक अवधि

gerontology
जराविज्ञान (न.)

Gesell Development Scale
गेसेल विकास मापनी

Gestalt
समाकृति (स्त्री.), समाकार (पु.) गेस्टाल्ट (न.)

Gestalt factor
समाकृति घटक

Gestalt psychology
समाकृति मानसशास्त्र

Gestaltqualitat
समाकृति गुण (पु.)

gesture
हावभाव (पु.)

giantism
महाकायता (स्त्री.)

gifted
genius

gland
ग्रंथि (स्त्री.)

glans
मुंड (न.)

glare
तिरीप (स्त्री.)

glaucoma
ग्लॉकोमा (पु.), नेत्रांतरदाब (पु.)

glia cell
आधार पेशी

glioma
चेताबंधार्बुद (पु.)

global
समग्र (also total)

global amnesia
समग्र स्मृतिलोप

global aphasia
समग्र भाषा अक्षमता (also total aphasia)

globus hystericus
श्वासरोधी हिस्टेरिआ

glomeruli
गंधकंदचेताबंध (पु.)

glossiness
झळाळी (स्त्री.)

glossolalia
अस्फुट वाणी (स्त्री.)

glossopharyngeal nerve
जिव्हाग्रसनी चेता

glossosynthesis
निरर्थक ध्वनि संश्लेषण (न.)

glottis
कंठद्वार (न.)

glove anesthesia
हस्त बधिरीकरण

gnital eroticism
लिंगनिष्ठ कामुकता

goal
ध्येय (न.) motive

goal directed behaviour
ध्येयनिदेशी वर्तन

goal gradient
ध्येय क्रमिकता

goal object
ध्येय विषय

goal orientation
ध्येयाभिमुखता (स्त्री.)

goal response
ध्येयनिदेशी अनुक्रिया

goal set
ध्येय न्यास (पु.)

goal stimulus
ध्येय उद्दीपक

goiter
गलगंड (पु.)

golden section
सुवर्ण छेद

Goldstein-Scheerer Tests
गोल्डस्टीन-शीरर चाचण्या (स्त्री.अ.व.)

Golgi apparatus
गॉल्गी यंत्रणा

Golgi body
गॉल्गी पिंड

Golgi tendon organ
गॉल्गी स्नायुबंध इंद्रिय

Golgi-Mazzoni corpuscle
गॉल्गी-मॅझोनी कणिका

Golgi-type I neuron
गॉल्गी चेतापेशी- प्रकार एक

Golgi-type II neuron
गॉल्गी चेतापेशी- प्रकार दोन

gonad
जननग्रंथि (स्त्री.)

gonadotropic hormone
जननग्रंथि उत्तेजक ग्रंथिरस

goniometer
दोलनमापी (पु.)

good continuation
सातत्यानुभव (पु.)

good Gestalt
सु-समाकृति (स्त्री.)

good shape
सु-आकार (पु.)

Goodenough Draw-a-Man Test
Draw-A-Man test

goodness of fit
अन्वायोजन समर्पकता

Gottschaldt figures
गोटशॅल्ट आकृति (स्त्री.अ.व.)

Grace-Arthur Performance Scale
ग्रेस-आर्थर कृति चाचणी

gracile
तनु

gradation methods
श्रेणिक पद्धती (स्त्री.अ.व.)

grade
१ इयत्ता (स्त्री.) २ श्रेणी (स्त्री.) ३ प्रत (स्त्री.) order क्रम rank पद, गुणानुक्रम scale श्रेणी, मान

grade equivalent
श्रेणी समकक्ष

grade norm
श्रेणी मानक

grade scale
श्रेणित मापनी

grade score
श्रेणी प्राप्तांक

gradient
प्रवणक (पु.)

gradient of effect
परिणाम प्रवणक

gradient of reinforcement
प्रबलन प्रवणक

gradient of response generalisation
अनुक्रिया सामान्यीकरण प्रवणक

gradient of stimulus generalisation
उद्दीपक सामान्यीकरण प्रवणक

Graduate Record Examination
स्नातक नोंद परीक्षा

grand mal
महा अपस्मार

granular layer
कणीय स्तर

graph
१ आलेख (पु.) २ रेखा (स्त्री.) ३ नोंद (स्त्री.)

graphic alignment
आलेखी संरेखन

graphic analysis
आलेखी विश्लेषण

graphic individuality
हस्ताक्षर वैशिष्ट्य

graphic language
आलेखी भाषा

graphic method
आलेखी पद्धति

graphic rating scale
आलेखी निश्चयन मापनी

graphic score
आलेखी प्राप्तांक

graphodyne
लेखनदाबमापी (पु.)

graphology
हस्ताक्षरविद्या (स्त्री.)

graphomania
लेखनोन्माद (पु.)

graphometry
आलेखनमिति (स्त्री.)

graphomotor technique
आलेखकारक तंत्र

graphorrhea
लेखनपात (पु.)

grasping reflex
पकड प्रतिक्षेप

gratification
तृप्ति (स्त्री.)

Graves's disease
ग्रेव्हज् रोग (पु.)

gray
grey

gray-out
आंशिक बोधलोप (पु.)

Greek love
समलिंगी प्रेम, ग्रीक प्रेम

green
हिरवा

gregariousness
कळपप्रवृत्ति (स्त्री.)

grey
करडा (also gray)

grey matter
करडे द्रव्य

grid organisation development technique
जाल संघटना विकास तंत्र (also instrumental laboratory technique)

grief
शोक (पु.)

grief work
शोक समायोजन कार्य

grimace
चर्या विरूपता (स्त्री.)

grooming
अंगसफाई (स्त्री.)

gross
स्थूल

gross score
स्थूल प्राप्तांक

ground
पार्श्वभूमि (स्त्री.)

group
समूह (पु.), गट (पु.)

group acceptance
गट स्वीकृति

group analysis
गट विश्लेषण

group atmosphere
समूह वातावरण

group behaviour
समूह वर्तन

group boundary
समूह मर्यादा

group consciousness
समूह बोधावस्था

group contagion
समूह संसर्ग

group decision
समूह निर्णय

group differences
समूह भेद (पु.अ.व.)

group dimension
समूह विशेष

group dynamics
समूह गतिविज्ञान

group experiment
समूह प्रयोग

group factor
समूह घटक

group identification
समूह तादात्म्य

group ideology
समूह विचारप्रणाली

group interval
समूहांतर (न.)

group interview
समूह मुलाखत

group interview method
समूह मुलाखत पद्धति

group measures
frequency distribution

group mind
समूह मन (also collective mind)

group monitoring system
गट अधीक्षण पद्धति

group morale
समूह मनोधैर्य

group norm
समूह मानक

group process
समूह प्रक्रिया

group rigidity
समूह ताठरता

group structure
समूह संरचना

group superego
समूह परम अहम्

group test
समूह चाचणी

group therapy
समूह उपचारपद्धति

grouped data
वर्गीकृत प्रदत्त

grouped distribution
frequency distribution

grouping
१ समूहन (न.), गट बांधणी (स्त्री.) २ गट विभागणी (स्त्री.)

grouping error
गट विभागणी प्रमाद

growing pains
विकसन वेदना (स्त्री.अ.व.)

growth
वृद्धि (स्त्री.), वाढ (स्त्री.)

growth curve
वृद्धि वक्र

growth differential
वाढ विभेद

growth principle
वाढ तत्त्व

Guess Who technique
'कोण' अंदाज तंत्र

guessed mean
कल्पित मध्य

guidance
मार्गदर्शन (न.)

guided interview
संरचित मुलाखत (also patterned interview or structured interview)

Guilford-Zimmerman Temperament Survey
गिलफोर्ड-झिमरमन स्वभावधर्म चाचणी

guilt
अपराध (पु.)

gust
स्वादक (न.), गस्ट (पु.)

gustation
रूचिवेदन (न.)

Guthrie's Contiguous Conditioning
गुठरीचे सन्निध अभिसंधान

Guttman scale
cumulative scale

gynandromorphism
उभयलिंगी संलक्षण (न.)

gynandry
पुरूष संलक्षण (न.)

gyrus
संवलि (स्त्री.)

H-scaling
H मापनी (स्त्री.), एच मापनी (स्त्री.)

H-test
H चाचणी (स्त्री.), एच चाचणी (स्त्री.)

habenula
उर्ध्वचेतक तंतुजाल (न.)

habit
सवय (स्त्री.) motive

habit deterioration
सवय ऱ्हास

habit family hierarchy
सवय कुल अधिश्रेणी

habit hierarchy
सवय अधिश्रेणी

habit interference
सवय व्यत्यय

habit pattern
सवय संघात

habit strength
सवय शक्ति, सवय बल (H SHR)

habitual liar
असत्य वाक् दोषी (also pathological liar)

habituation
सवय-संपादन (न.)

hair cell
रोमपेशी (स्त्री.)

hallograph
लेखकाचे हस्तलिखित (न.)

hallucination
संवेदनभ्रम (पु.) delusion  (also subjective sensation)

hallucinatory image
संवेदनभ्रमजन्य प्रतिमा

hallucinogenic
संवेदनभ्रमकारी (in case of drug)

hallucinosis
संवेदनभ्रम विकृति (स्त्री.)

halo
तेजोवलय (न.)

halo effect
वलय प्रभाव

halving method
अर्धीकरण पद्धति

hammer
घण (पु.), घणास्थि (स्त्री.) (also malleus)

Hampton Court maze
हॅम्पटन कोर्ट व्यूह

handicapped
अपंग

Hanfmann-Kassnin Concept Formation Test
हॅपमन-कसेनिन संकल्पना घडण चाचणी

haphalgesia
मिथ्या दुखवेदन (न.)

haploid cell
लिंगपेशी (स्त्री.)

haplology
अक्षरगळ (स्त्री.)

happiness
सुख (न.)

haptic
त्वकवेदनी

haptic illusion
त्वकवेदन भास

haptics
त्वकवेदनशास्त्र (न.)

haptometer
स्पर्शवेदनमापी (पु.)

hard colours
ठळक वर्ण (पु.अ.व.)

hard copy
मुद्रित प्रत

hard of hearing
आंशिक श्रवण बधिरता

hardness
कणखर भाव (पु.) emotion

hardware
जडसामग्री (स्त्री.)

harmavoidance
हानिवर्जन (न.)

harmavoidance need
हानिवर्जन गरज

harmonic
सहसंवादी, संवादी

harmonic analysis
सहसंवादी विश्लेषण

harmonic tone
संवादी स्वरक

harmony
सुसंवाद (पु.)

harp theory
हार्प उपपत्ति (also called piano theory)

harria
कणखरपणा (पु.)

harshness
कठोरपणा (पु.)

hashish
चरस (पु.), हशीश (पु.) गांजा (पु.)

hate
द्वेष (पु.) emotion

head start
शीर्षीय प्रारंभ

Healy Picture Completion Test
हिली चित्रपूर्ति चाचणी

hearing loss
श्रवण क्षति

hearing theories
श्रवण उपपत्ति (स्त्री.अ.व.)

heat
उष्णता (स्त्री.)

heat sink
उष्णता मज्जक

Hebb's pupillary reflex
हेब बाहुली प्रतिक्षेप

Hebb's Theory of Perceptual Learning
हेबची सांवेदनिक अध्ययन उपपत्ति

hebephrenia
यौवनी छिन्नमनस्कता (स्त्री.) hebephrenic schizophrenia

hebetic
कुमारवयीन

hedonic
वेदनसुखात्मक, सुखात्मक

hedonic tone
affective tone

hedonism
सुखवाद (पु.), वेदनसुखवाद (पु.)

Heinis constant
हायनिस स्थिरांक

Heinis law of mental growth
हायनिसचा मनोविकास नियम

helicotrema
सर्पिल रंध (न.)

heliotropism
प्रकाशानुवर्तन (न.)

Heller's disease
dementia infantilis

Helmholtz theory of hearing
हेल्महोल्टझ श्रवण उपपत्ति

Helmholtz theory of vision
हेल्महोल्टझ दृष्टि उपपत्ति

hematophobia
रक्तभयगंड (पु.) (also hemophobia)

hemeralopia
१ दिवांधता (स्त्री.) २ रातांधता (स्त्री.) hemeralopsia

hemiopia
क्षेत्रार्धदृष्टिता (स्त्री.)

hemiplegia
अर्धांगघात (पु.)

hemisphere
गोलार्ध (पु.)

hemispherical dominance
गोलार्ध प्राबल्य

hemophobia
hematophobia

Herbartian psychology
हर्बर्ट मानसशास्त्र

herd instinct
कळप सहजप्रवृत्ति

hereditarianism
आनुवंशिकतावाद (पु.)

hereditary
आनुवंशिक congnital

hereditary predisposition
आनुवंशिक पूर्ववृत्ति

heredity
आनुवंशिकता (स्त्री.)

heredity environment problem
nature-nurture problem

Hering afterimages
हेरिंग पश्चातप्रतिमा (स्त्री.अ.व.)

hering grays
हेरिंग करड्या छटा (स्त्री.अ.व.)

Hering theory of colour vision
हेरिंग रंगदृष्टि उपपत्ति

heritability
वंशागमक्षमता (स्त्री.)

heritage
वारसा (पु.)

hermaphrodite
उभयलिंगी

hermaphrodite
उभयलिंगी (पु.)

hermaphroditism
उभयलिंगता (स्त्री.)

heroic man
कृतिप्रधान माणूस

heroin
हेरॉइन (न.)

Heschl's gyrus
हेशल-संवलि (स्त्री.)

heterochronia
विषमकालिकता (स्त्री.) heterochrony

heteroerotic
पररतिक

heterogeneous colours
बहुजिनसी रंग (पु.अ.व.)

heteromorphic
विषमरूपी

heteronomy
परायत्तता (स्त्री.)

heterophemy
allophemy

heterophilic
विषमलिंगानुरागी

heterophoria
विषम नेत्रविचलता (स्त्री.)

heteroscedastic
अनेकविध प्रकीर्ण

heteroscedasticity
अनेकविध प्रकीर्णता (स्त्री.)

heterosexual
विषमलिंगी

heterotropia
strabismus

heterozygous
विषमबीजी

heuristic
नवगामी

Heyman's law
हेमन नियम

hidden figure
प्रच्छन्न आकृति

hidden-cue situation
प्रच्छन्न-संकेत परिस्थिति

hidden-cue test
प्रच्छन्न-संकेत चाचणी

hierarchy
अधिश्रेणी (स्त्री.), सोपान (पु.)

high-grade defective
अल्पदोषयुक्त

high-risk group
अतिविकृतिप्रवण गट

higher brain centres
उच्चतर मस्तिष्क केंद्रे (न.अ.व.)

higher centres
उच्चतर केंद्रे (न.अ.व.)

higher level skills
उच्चतरीय कौशल्ये (न.अ.व.)

higher mental processes
उच्चतर मानसिक प्रक्रिया (स्त्री.अ.व.)

higher order conditioning
उच्चश्रेणीय घटक

higher response unit
उच्चतर प्रतिक्रिया एकक

hindbrain
पश्चमस्तिष्क (न.)

Hipp chronoscope
हिप (सूक्ष्म) कालदर्शी

hippocampus
अश्वमीन (न.)

histogram
स्तंभालेख (पु.), आयत आलेख (पु.)

histology
ऊतिशास्त्र (न.)

historical approach
ऐतिहासिक दृष्टिकोन

historical explanation
ऐतिहासिक स्पष्टीकरण

hodological space
सदिशमितीय अवकाश

hodology
सदिशमिति (स्त्री.)

holergasia
सर्वांगी दुर्मनस्कता (स्त्री.)

holism
समष्टिवाद (पु.)

holistic
सकल (also organismic)

Holmgren test
होमग्रेन चाचणी

home
गृह (न.)

home index
सह निर्देशांक

homeostasis
समस्थिति (स्त्री.)

homoerotism
समरति (स्त्री.)

homogamy
समगमन (न.)

homogeneity
सजातीयता (स्त्री.)

homogeneous colours
एकजिनसी रंग (पु.अ.व.)

homogeneous grouping
एकजिनसी गटबांधणी, एकजिनसी गटविभागणी

homogeneous reinforcement
एकजिनसी प्रबलन

homograph
समाक्षरी (स्त्री.)

homolateral
समपार्श्वी

homologous organs
रचनासदृश इंद्रिये (न.अ.व.)

homology
जातिशास्त्र (न.)

homonomy drive
समूह समावेशी प्रचोदना

homonym
समध्वनि (पु.) homophone

homoscedasticity
एकविध प्रकीर्णता (स्त्री.)

homosexual
समलिंगी

homosexuality
समलिंगता (स्त्री.)

homozygous
एकबीजी

Honi phenomenon
होनी प्रत्यय

hope
आशा (स्त्री.) emotion

horizontal group
समस्तरीय गट

horizontal growth
क्षैतिज वाढ

horizontal mobility
समस्तर गतिशीलता

horizontal plane
आडवा तल

horizontal section
आडवा छेद

horizontal side
आडवी बाजू

horme
१ प्रेरणा तत्त्व (न.) २ प्रयोजन तत्त्व (न.)

hormic psychology
प्रेरणावादी मानसशास्त्र

hormic theory
purposivism

hormone
ग्रंथिरस (पु.), हार्माएन (पु.)

Horner's law
हॉर्नर नियम

horopter
दृष्टिपरिधि (पु.)

hostility
वैरभाव (पु.)

House-Tree-person test
घर-झाड-व्यक्ति चाचणी

hue
वर्णविशेष (पु.)

Hull's Mathematics-Deductive Theory of Learning
हलची गणित निगमन अध्ययन पद्धति

human engineering
मानवी अभियांत्रिकी

human engineering psychology
engineering psychology

human nature
मानवी स्वभाव

human psychology
मानवी मानवशास्त्र

humility
नम्रता (स्त्री.)

Humm-Wadsworth Temperament Scale
हम-वाडस्वर्थ स्वभावधर्म मापनी

humour
१ द्रव (पु.) २ विनोद (पु.)

hunger
भूक (स्त्री.)

hunger drive
क्षुधा प्रचोदना

hunger pangs
क्षुधापीडा (स्त्री.)

Hunt-Minnesota Test for Organic Brain Damage
मस्तिष्क रचना हानीची हंट मिनेसोटा चाचणी

Huntington's chorea
हंटिग्टन कंप

hybrid
संकरित

hydersomnia
निद्रातिरेक (पु.)

hyderthyroidism
अवटुअतिक्रियता (स्त्री.)

hydraulic theory of hearing
श्रवणाची नाल उपपत्ति

hydrocephalic
जलकपाल-, शीर्षजल-

hydrocephalus
जलकपालता (स्त्री.), शीर्षजलता (स्त्री.) hydrocephaly

hydrophobiaphobia
जलभी भयगंड

hydrotherapy
जलोपचार (पु.)

hygiene
आरोग्यशास्त्र (न.)

hygiene factor
स्वास्थ्य घटक

hypalgesia
अल्पदुखवेदनता (स्त्री.)

hypasthesia
अल्पवेदनता (स्त्री.) (also hypesthesia)

hyperalgia
अतिदुखवेदनता (स्त्री.)

hypereidism
आत्महत्याविरोधी उद्रेक (पु.)

hyperergasia
अतिक्रियाशीलता (स्त्री.)

hyperesthesia
अतिस्पर्शवेदनता (स्त्री.)

hypergnosia
अतिप्रक्षेपता (स्त्री.) hypergnosis

hyperkinesis
अतिगतिशीलता (स्त्री.)

hyperkinesthesia
अतिगतिवेदनता (स्त्री.)

hyperkinetic (hyper active) reaction
अतिगतिशील प्रतिक्रिया, अतिक्रियाशील प्रतिक्रिया

hypermnesia
स्मरणातिरेकता (स्त्री.)

hyperopia
दीर्घदृष्टिता (स्त्री.)

hyperorexia
क्षुधातिरेक (पु.)

hyperosmia
गंधवेदनातिरेक (पु.)

hyperphrasia
अतिभाषिता (स्त्री.)

hyperpolarisation
अतिधुवण (न.)

hypertension
१ अतिरक्तदाब (पु.) २ अतिताण (पु.)

hyperthymia
अतिताणता (स्त्री.)

hyperthymia
अतिताणता (स्त्री.)

hypertropia
नेत्र ऊर्ध्वविचलन (न.)

hyperventilation
अतिश्वसन (न.)

hypesthesia
hypaesthesia

Hypnagogic
अर्धनिद्रा-

hypnagogic image
अर्धनिद्रा प्रतिमा (स्त्री.) (also hypnogogic image)

hypnoanalysis
संमोहन विश्लेषण

hypnogenic
संमोहनजनक निद्रानाश जनक

hypnogogic image
hypnaoggic image

hypnogogy
अर्धनिद्रा (स्त्री.)

hypnoidal
संमोहनसम

hypnopompic
अर्धजागृत

hypnosis
संमोहन (न.)

hypnotic
संमोहक, संमोही, संमोहनी

hypnotic rigidity
संमोही ताठरता

hypnotic rigidity
संमोही ताठरता

hypnotic set
संमोहनी न्यास

hypnotisability
संमोहनशीलता (स्त्री.)

hypnotise
संमोहित करणे

hypnotism
संमोहनशास्त्र (न.)

hypnotist
संमोहक (पु.)

hypochondria
प्रकृतिचिंताग्रस्तता (स्त्री.) hypochondriasis

hypochondriac
प्रकृतिचिंताग्रस्त (पु.)

hypochondriasis
hypchondria

hypoergasia
अल्पक्रियाशीलता (स्त्री.)

hypofunction
अल्पक्रिया (स्त्री.)

hypoglossal nerve
अधोजिव्हा चेता

hypoglossal nucleus
अधोजिव्हा चेताकेंद्र

hypoglycemia
अल्पशर्करा-रक्तता (स्त्री.)

hypoglycemic therapy
अल्पशर्करा-रक्तता उपचार

hypognathous
अधोहनुवृद्धि-

hypokinesis
अल्पगतिशीलता (स्त्री.)

hypologia
अल्पभाषिता (स्त्री.) (also hypophrasia)

hypomania
अल्पोन्माद (पु.)

hypophrasia
hypologia

hypophrenia
अल्पमानसता (स्त्री.)

hypophysectomy
पीयूषिका उच्छेदन (न.)

hypopituitarianism
पीयूषिका अल्पक्रियता (स्त्री.)

hypoprosexia
अल्पावधानता (स्त्री.)

hypostatisation
अस्तित्व प्रक्षेपण (न.)

hypothalamus
अधश्चेताक्षेपक (पु.)

hypothesis
अभ्युपगम (पु.) axiom

hypothesis selection model
अभ्युपगम निवड प्रतिरुप

hypothetical
अभ्युपगमी

hypothetical process
अभ्युपगमी प्रक्रिया

hypothetico-deductive method
अभ्युपगमी निगमी पद्धति

hypothymia
अल्पभावनिकता (स्त्री.)

hypothyroidism
अवटुअल्पक्रियता (स्त्री.)

hypotomic
अल्पताणी

hypoxemia
रुधिरांतर्गत प्राणवायुन्यूनता (स्त्री.)

hysteria
हिस्टेरिया (पु.)

hysterical
हिस्टेरियाजन्य

hysterics
हास्यरुदनविवशता (स्त्री.)

hysteriform
हिस्टेरियारुपी

hysteroid
हिस्टेरियासम

I-fraction
श्वास श्वसन गुणोत्तर (न.)

I/E ratio
श्वास उच्छ्वास गुणोत्तर

I/E scale
श्वास उच्छ्वास मापनी

iatrogenic illness
निदानोद्भव आजार

iatrogenic neurosis
निदानोद्भव मनोवैकल्य

icon
after image

iconic memory
प्रतिमा स्मृति (also pictorial memory)

ictal emotions
अपस्मारी भावना (स्त्री.अ.व.)

ictus
अपस्मार (पु.)

id
इड (न.) (Freud)

id-ego
इदमहम् (पु.)

idea
कल्पना (स्त्री.)

ideal
आदर्श (पु.)

ideal self
आदर्श स्व phenomental self प्रत्ययी स्व real self वास्तव स्व social self सामाजिक स्व

ideal type
आदर्श प्रकार

idealise
१ आदर्शकल्पन करणे २ आदर्शीकरण करणे

idealised image
आदर्शी प्रतिमा

idealism
चिद्वाद (पु.)

idealogy
विचारप्रणाली (स्त्री.), तत्त्वप्रणाली (स्त्री.)

ideation
कल्पन प्रक्रिया (स्त्री.)

ideational
कल्पन प्रक्रियात्मक

ideational learning
समाकलनात्मक अध्ययन

idee fixe
स्थिर कल्पना

idee force
कल्पना बलतत्त्व

identical
एकरुप

identical elements theory
समघटक उपपत्ति

identical twins
monozygotic twins

identification
तादात्मीकरण (न.)

identification test
ओळख चाचणी

identity
१ तदैकता (स्त्री.) २ व्यक्तित्व (न.) ३ तादात्म्य (न.) ४ एकरूपता (स्त्री.)

ideogram
चिन्हालेख (पु.)

ideomotor act
कल्पनाप्रणित क्रिया

idiocy
मूढता (स्त्री.)

idiodynamics
स्वगतिकी (स्त्री.)

idioglossia
अगम्य भाषण (न.)

idiographic
व्यक्तिसापेक्ष

idiolalia
मूढभाष (पु.)

idiopathic epilepsy
अज्ञातकारण अपस्मार

idiophrenic
मस्तिष्कदोषज, मस्तिष्क रोगग्रस्त

idioretinal light
दृष्टिपटलजन्य प्रकाश

idiosyncrasy
१ विक्षिप्तपणा (पु.) २ विलक्षणता (स्त्री.)

idiot
मूढतमबुद्धि (पु.) average

idiot savant
मूढ-विज्ञ (पु.)

idiotropic
स्वानुवर्ती

idol
१ मूर्ति (स्त्री.) २ प्रबल पूर्वग्रह (पु.)

illegitimate
अनौरस

illiteracy
निरक्षरता (स्त्री.)

illogical
अतार्किक

illuminance
दीपनघनता (स्त्री.)

illumination
दीपन (न.)

illusion
भास (पु.) delusion

illusory movement
भासमान गति (also apparent movement)

imageless thought
प्रतिमाविरहित विचार

imagery
१ प्रतिमा (स्त्री.) २ प्रतिमासृष्टि (स्त्री.)

imaginal
प्रतिमाविषयक

imaginary companion
काल्पनिक खेळगडी

imaginary quantity
अधिकल्पित परिमाण

imbalance
असमतोल (पु.)

imbecile
मूढतरबुद्धि (पु.) average

imbecile
मूढतरबुद्धि-

Imipramine
इमिप्रॅमाईन (न.)

imitation
अनुकरण (न.)

immaturity
अपरिपक्वता (स्त्री.)

immediate experience
प्रत्यक्षानुभव (पु.)

immediate memory
तात्कालिक स्मृति

immobility
अचलता (स्त्री.)

immoral
अनैतिक

immunisation
प्रतिक्षमीकरण (न.)

immunise
प्रतिक्षम करणे

immunity
प्रतिक्षमता (स्त्री.)

impairment
ऱ्हास (पु.), नाश (पु.)

imperceptible
असंवेद्य

imperception
संवेदन अक्षमता (स्त्री.) (also agnosia)

impersonal
व्यक्तिनिरपेक्ष

implicative meaning
आशयी अर्थ

implicit
covert

implicit associative response
अव्यक्त साहचर्य अनुक्रिया (abbr. IAR)

implicit behaviour
अव्यक्त वर्तन

implicit culture
अव्यक्त संस्कृति

implicit response
अव्यक्त अनुक्रिया

implosive therapy
अंतस्फोटक उपचारपद्धति

impotence
नपुंसकता (स्त्री.)

impression
संस्करण (न.)

impression method
संस्करण पद्धति impressionistic method

imprinting
सहजात संस्करण (न.)

impuberty
अपौगंडावस्था (स्त्री.)

impulse
१ चेतावेग (पु.) २ आवेग (पु.) motive

impulsion
चेतावेगन (न.)

impulsive
आवेगशील

impulsive obsession
चेतावेगी कल्पना अनिवार्यता

impulsiveness
आवेगशीलता (स्त्री.)

impunitive
अक्लेशी

in group
we group

inaccessibility
(मानसोपचार) प्रतिसादशून्यता (स्त्री.)

inadequacy
अपर्याप्तता (स्त्री.)

inadequate character
अपर्याप्त व्यक्तिविशेष

inadequate personality
अपर्याप्त व्यक्तिमत्व

inadequate stimulus
अपर्याप्त उद्दीपक

inattention
अनवधान (न.)

inbasket test
टोपलीतील समस्या चाचणी

inborn
जन्मजात congenital

inbreeding
निषिद्ध प्रजनन (न.)

incentive
प्रलोभन (न.) motive

incentive theory
प्रलोभन उपपत्ति

incentive-motivation
प्रलोभन प्रेरणा (स्त्री.)

incest
निषिद्ध समागम (पु.)

incest barrier
निषिद्ध समागम प्रतिबंध

incest dream
निषिद्ध समागम स्वप्न

incest taboo
निषिद्ध समागम निषेध

incidence
१ आपात (पु.) २ प्रमाण (न.)

incident region
आपाती क्षेत्र

incidental
आपाती, आनुषंगिक

incidental learning
आनुषंगिक अध्ययन

incidental memory
आनुषंगिक स्मृति

incidental stimulus
आनुषंगिक उद्दीपक

inclusive disjunction
समावेशी विकल्प

incoherence
असंबद्धता (स्त्री.)

incompatibility
विजोडता (स्त्री.)

incompatible
विजोड

incompatible response
विजोड अनुक्रिया

incompetent
अक्षम

incomplete-sentence test
अपूर्ण-वाक्य चाचणी

incontinence
असंयम (पु.)

incoordination
असमन्वयन (न.)

incorporation
समावेशन (न.), अंतर्भाव (पु.)

incorrigible
सुधार-अक्षम

increment
वाढ (स्त्री.)

incremental validity
वर्धी यथार्थता, वाढती यथार्थता

incubation
अंतपोषण (न.)

incubus
१ चिंतास्वप्न (न.) २ राक्षस (पु.)

incus
anvil

indecency
असभ्यता (स्त्री.)

independence
स्वावलंबित्व (न.)

independent
स्वतंत्र

independent variable
स्वतंत्र परिवर्त्य

indeterminate
अनिश्चित

indeterminism
अनियतिवाद (पु.)

index
निर्देशांक (पु.)

index of constancy
स्थिरता निर्देशांक (also called Brunswik ratio or Thaulus ratio)

index of discrimination
भेदक निर्देशांक (also selection index)

index of discrimination
भेदक निर्देशांक (also selection index)

index of forecasting efficiency
प्राक्कथन क्षमता अंक

index of precision
तंतोतंतता निर्देशांक, मनोमितीय स्थिरांक, मनोमितीय स्थिर डेल्टा (also psychometric constant delta)

index of refraction
Phys. अपवर्तनांक (पु.)

index of reliability
विश्वसनीयता निर्देशांक

indifference
तटस्थता (स्त्री.), उउदासीनता (स्त्री.)

indifference point
तटस्थ बिंदु

indifferent stimulus
तटस्थ उद्दीपक

indirect
अप्रत्यक्ष

indirect measurement
अप्रत्यक्ष मापन

indirect vision
अप्रत्यक्ष दृष्टि

indissociation
अवियोजन (न.)

individual difference
व्यक्तिभेद

individual interview method
व्यक्ति मुलाखत पद्धति

individual psychograph
व्यक्ति मानसालेख

individual psychology
व्यक्ति मानसशास्त्र

individual pupil monitoring system
व्यक्तिगत छात्र अधीक्षण पद्धति

individual response
व्यक्तिविशिष्ट अनुक्रिया

individual test
वैयक्तिक चाचणी

individualisation
वैयक्तिकीकरण (न.)

individualism
व्यक्तिवाद (पु.)

individuality
व्यक्तित्व (न.)

individuation
व्यक्तिकरण (न.), विशिष्टीकरण (न.)

indoctrination
सिद्धांतरोपण (न.)

induced colour
प्रवर्तित रंग

induced tonus
प्रवर्तित ताण

inducing colour
प्रवर्तक रंग, प्रवर्तक वर्ण

induction
प्रवर्तन (न.)

induction coil
प्रवर्तन कुंडल

induction test
प्रवर्तन चाचणी

industrial counsellor method
औद्योगिक सहमंत्रक पद्धति

industrial psychology
औद्योगिक मानसशास्त्र

industrial spy technique
औद्योगिक हेरतंत्र

ineffective stimulus
निष्प्रभावी उद्दीपक

inertia
जडता (स्त्री.)

infancy
अर्भकावस्था (स्त्री.) period of the neonate upto the end of २nd week नवजात अवस्था period of the newborn from birth to २ weeks अर्भकावस्था period of the partunate from birth १५ to २० minutes सनालावस्था

infant psychology
शिशु मानसशास्त्र

infant test
शिशु चाचणी

infantile
अर्भकीय

infantile amnesia
शैशव स्मृतिलोप

infantile complex
शैशव गंड (enduring integrates that determine (unconsciously) the course of latter development)

infantile perversion
शैशवी (काम) विपर्यय

infantile sexuality
शैशवी कामुकता

infantile speech
शैशवी भाष

infantilism
शिशुता (स्त्री.)

infatuation
मोहवशता (स्त्री.)

infavoidance motive
अपयशवर्जन प्रेरणा

inference
अनुमान (न.)

inferior
निम्न

inferior colliculus
निम्न वप्र

inferior oblique rectus
निम्न तिर्यक स्नायू

inferiority complex
न्युनत्व गंड inferiority feeling

infertile
संभव-अक्षम

infertility
संभव-अक्षमता (स्त्री.)

inflection
नति (स्त्री.)

informal system
अनौपचारिक संरचना

informal test
अप्रमाणित चाचणी

information processing
वृत्त प्रक्रियण

information processing theory
वृत्त प्रक्रियण उपपत्ति

information retrival
वृत्त प्रत्यानयन

information storage
वृत्तसंचय (पु.)

information test
माहिती चाचणी

information utilisation
वृत्त उपयोग

informed consent
जाणपूर्वक संमति

infrahuman
अवमानवी

infrahuman
अवमानव (पु.)

infrared
अवरक्त-

infundibulum
शंकुमार्ग (पु.)

inherent
अंगभूत, जन्मजात

inheritance
वंशदत्तता (स्त्री.), वंशदाय (पु.), वंशार्जन (न.), आनुवंशिकता (स्त्री.)

inherited
वंशदत्त, वंशार्जित, वंशप्राप्त

inhibition
निरोधन (न.)

inhibition of delay
विलंब निरोधन

inhibition theory
निरोधन उपपत्ति

inhibitory potential
निरोधन विभव

inhibitory reflex
निरोधी प्रतिक्षेप

initial spurt
प्रारंभिक प्रवेग

initiating leader behaviour
उपक्रमी नेतृत्वगुण

initiative
पुढाकार, उपक्रमशीलता

injunction
अंतक्षेप (पु.)

injury
इजा (स्त्री.), दुखापत (स्त्री.)

inkblot test
शाई डाग चाचणी

innate
उपजत congenital  (syn. native)

innate intelligence theory
उपजत बुद्धि उपपत्ति

inner ear
अंतकर्ण (पु.)

inner-directed
अंतदिग्दर्शित

innervation
१ चेताप्रदान (न.) २ चेता उद्दीपन (न.)

innervation ratio
चेता उद्दीपन गुणोत्तर

input
क्षेप (पु.)

insanity
भ्रमिष्टपणा (पु.), बुद्धिभ्रम (पु.), वेडेपणा (पु.), वेड (न.)

insecurity
असुरक्षितता (स्त्री.)

insensible
वेदन-अक्षम, अवेदनीय

insight
अंतदृरष्टि (स्त्री.), मर्मदृष्टि (स्त्री.)

insistence
आग्रहतत्त्व (न.)

insistent idea
दृढ कल्पना

insomnia
agrypnia

inspiration
१ अंतश्वसन (न.) २ स्फूर्ति (स्त्री.)

inspiration-expiration
श्वास-उच्छ्वास (पु.)

instability
अस्थिरता (स्त्री.)

instinct
सहजप्रवृत्ति (स्त्री.) motive

instinctual
सहजप्रवृत्त, सहजप्रवृत्तिमय

instinctual fusion
सहजप्रवृत्ति संमीलन

institutional fictions
संस्था कल्पिते (न.अ.व.)

institutionalisation
संस्थापन (न.)

instruction
१ अध्यापन (न.) २ सूचना (स्त्री.)

instrument
उपकरण (न.)

instrumental
साधक (न.)

instrumental conditioning
साधक अभिसंधान

instrumental laboratory technique
grid organisation development technique

instrumental learning
साधक अध्ययन

instrumentalism
साधनवाद (पु.)

insula
द्वीप (न.) (also called island of Reil)

insulin
इन्सुलिन (न.)

insulin coma
इन्सुलिन मूर्च्छा

insulin shock therapy
इन्सुलिन आघात उपचारपद्धति

integral
१ पूर्णांकी २ अविभाज्य

integrate
१ संकलन करणे २ एकात्मीकरण होणे

integrated circuit
एकत्रित परिपथ (abbr. IC)

integrating tendency
एकात्मकारी प्रवृत्ति

integration
१ संकलन (न.) २ स्वत्वभाव (पु.)

integrative attitude
एकात्मीकरण अभिवृत्ति

intellect
१ प्रज्ञा (स्त्री.), बुद्धि (स्त्री.) २ अंतकरण (न.)

intellection
विचारप्रक्रिया (स्त्री.)

intellectual
प्रज्ञावंत (पु.)

intellectual imbalance
बौद्धिक असमतोल

intellectual maturity
बौद्धिक परिपक्वता

intellectualisation
१ तार्किकीकरण (न.) २ प्राज्ञीकरम (न.)

intellectualism
बुद्धिवाद (पु.)

intelligence
बुद्धि (स्त्री.)

intelligence coefficient
intelligence quotient

intelligence quotient
बुद्धिगुणांक (पु.) idiot मूढतमबुद्धि (०-२०) imbecile मूढतरबुद्धि (२०-५०) moron मूढबुद्धि (५०-७०) dull normal मंदबुद्धि (७०-९०) average normal सामान्यबुद्धि (९०-११०) superior intelligent श्रेष्ठबुद्धि (११०-१२०) very superior super intelligent

intelligence scale
बुद्धि मापनी

intelligence test
बुद्धि चाचणी

intelligibility
बोधता (स्त्री.)

intensity
तीव्रता (स्त्री.)

intent analysis
उद्देशी विश्लेषण

intention
उद्देश (पु.)

intentional
उद्देशपूर्वक

intentional forgetting
उद्देशी विस्मरण

intentional movement
उद्देशी गति

intentional response
उद्देशी अनुक्रिया

intentional tremor
उद्देशी कंप

intentionality
उद्देशता (स्त्री.)

inter manual transfer
आंतर हस्त संक्रमण

inter response time
अनुक्रिया मध्यंतर (abbr. IRT)

inter-neuroa
आंतर-चेतापेशी (स्त्री.)

interaction
१ अन्योन्यक्रिया (स्त्री.) २ अंतर्क्रिया (स्त्री.)

interaction variance
अंतर्क्रिया प्रचरण

interaction-process analysis
अन्योन्य प्रक्रिया विश्लेषण

interactive measurement
अंतर्क्रिया मापन

interbehavioural psychology
अंतर्वर्तनवाद (पु.)(पॉल व्हिस)

interbrain
diencephalon

intercalation
अंतर्वेशन (न.)

intercept
१ अंतर्छेद (पु.), आंतरखंड (पु.) २ अंतर्राएध (पु.)

intercept bias
अंतर्छेदी अभिनति

intercorrelation
आंतरसहसंबंधन (न.)

intercourse
१ आंतरव्यवहार (पु.) २ आंतरसंबंध (पु.)

interest
१ हितसंबंध (पु.) २ आवड (स्त्री.), अभिरुचि (स्त्री.) motive

interest inventory
अभिरुचि सूचि

interest test
अभिरुचि चाचणी

interface
सन्मुख (न.)

interference
व्यत्यय (पु.)

interjection theory (of speech)
pooh-pooh theory

interlocking reinforcement
आंतरबंधी प्रबलन

intermediate goal
मध्य ध्येय

intermittence tone
१ खंडित स्वर २ व्यत्यय स्वर (also interruption tone)

intermittent
खंडित

intermittent reinforcement
खंडित प्रबलन

internal
अंतर्गत

internal capsule
अंतर्गत संपुट

internal complexity
अंतर्गत जटिलता

internal consistency
अंतर्गत सुसंगति

internal ear
अंतकर्ण (पु.)

internal environment
अंतर्गत पर्यावरण

internal inhibition
अंतर्गत निरोधन

internal motivation
आंतरिक प्रेरण

internal need
आंतरिक गरज

internal proceeding
आंतर-प्रेरित वर्तनसंघात

internal rectus
अंतर्गत सरल स्नायु

internal reinforcement
आंतरिक प्रबलन

internal senses
आंतरिक वेदन

internal validation
आंतरिक यथार्थीकरण

internal-secretion gland
अंतस्त्रावी ग्रंथि

internalisation
आंतरीकरण (न.)

internationalist attitude
आंतरराष्ट्रीयवादी अभिवृत्ति

internunial neuron
संधि चेतापेशी

interoceptor
enteroceptor

interocular distance
नेत्रांतर (न.)

interosystem
अंतसंस्था (स्त्री.)

interpersonal
आंतरवैयक्तिक

interpersonal behaviour event
आंतरवैयक्तिक वर्तन एकक (event as a unit of analysis)

interpersonal conflict
आंतरवैयक्तिक संघर्ष

interpersonal response trait
आंतरव्यक्ति अनुक्रिया गुणविशेष

interpersonal theory
आंतरवैयक्तिक उपपत्ति

interpolated learning
अंतर्विष्ट अध्ययन (abbr. IL)

interpolated reinforcement
अंतर्विष्ट प्रबलन

interpolation
अंतर्वेशन (न.)

interposition
मध्यस्थापन (न.)

interpretation
अर्थविवरण (न.)

interpretive hypothesis
अर्थविवरणात्मक अभ्युपगम

interpretive therapy
अर्थविवरणात्मक उपचार पद्धति

interquartile range
अंतश्चतुर्थक परिक्षेत्र

interrupt
व्यत्यय आणणे, व्यत्यय येणे

interruption tone
intermittence tone

intersexuality
१ उभयलिंगता (स्त्री.) २ आंतरलिंगता (स्त्री.)

intertone
आंतरस्वर (पु.)

intertrial interval
आंतरप्रयत्न अवधि

interval
कालावधि (पु.), कालांतर (न.)

interval of uncertainty
अनिश्चितता मध्यंतर (abbr. I.U.)

interval reinforcement
अंतरित प्रबलन

interval scale
सम अंतर मापनी

intervening variable
मध्यस्थ परिवर्त्य

intervention
आंतरनिरसन (न.)

interview
मुलाखत (स्त्री.)

interviewee
मुलाखतदार (पु.)

interviewer
मुलाखतकार (पु.)

interviewer bias
मुलाखतकार अभिनति

intimacy principle
जवळिकीचे तत्त्व

intolerance of ambiguity
संदिग्धता असहिष्णुता

intoxication
मदावस्था (स्त्री.)

intraception
व्यक्तिलक्षिता (स्त्री.)

intrafusal fibres
तर्कु-अंतर्गतस्नायुतंतू (पु.अ.व.)

intraocular modification
नेत्रावलंबी उद्दीपक बदल

intrapsychic
अंतर्मानसिक

intrapunitive
अंतक्लेशी

intrauterine
अंतर्गर्भीय

intraversion
introversion

intrinsic
अंगभूत, आंतरिक

intrinsic behaviour
आंतरिक वर्तन

intrinsic eye muscles
अंतस्थ नेत्र स्नायू (पु.अ.व.)

intrinsic interest
१ अंगभूत मूल्य २ आंतरिक अभिरुचि

intrinsic motivation
अंतस्थ प्रेरणा

intrinsic reward
आंतरिक पारितोषिक

intrinsic thalamus
अंतस्थ अभिवाहक

introjection
अंतक्षेपण (न.)

intropunitive
अंतक्लेशी

introspection
(structuralism) अंतर्निरीक्षण (न.)

introspectionism
अंतर्निरीक्षणवाद (पु.)

introversion
अंतर्मुखीकरण (न.), अंतर्मुखता (स्त्री.) (also intraversion)

introversiveness
अंतर्मुखता (स्त्री.)

introvert
अंतर्मुख-

introvert
अंतर्मुखी (पु.)

introverted
अंतर्मुखीभूत

intrusion frequency
अंतक्रमण वारंवारता

intuition
अंतर्ज्ञान (न.)

intuitive type
अंतर्ज्ञानी व्यक्तिप्रकार feeling type भावप्रधान व्यक्तिप्रकार irrational type बुद्धिविरोधी व्यक्तिप्रकार rational type तर्कप्रधान व्यक्तिप्रकार sensation type वेदनज्ञानी व्यक्तिप्रकार

invalid
अवैध, अयथार्थ, अपंग

invariable colour
अपरिवर्त्य वर्णविशेष

invariance
अप्रचरण (न.)

inventory
सूची (स्त्री.)

inventory test
सर्वकष सूची चाचणी

inverse correlation
व्यस्त सहसंबंध

inverse factor analysis
व्यस्त घटक विश्लेषण

inverse relationship
व्यस्त संबंध

inverse-square law
व्यस्त वर्ग नियम

inversion
व्यस्तीकरण (न.)

inversion of affect
भावव्यत्यास (पु.)

invert
लिंग विपर्ययी (पु.)

inverted factor analysis
व्यस्तीकृत घटक विश्लेषण

inverted Oedipus complex
विपर्यस्त इडिपस गंड

inverted pyramid technique
व्यस्त मेरु तंत्र

inverter
विपर्यक (पु.)

investment
भावस्थापन (न.)

involuntary
अनैच्छिक

involuntary movement
अनैच्छिक हालचाल

involuntary muscle
अनैच्छिक स्नायु (also called smooth muscle)

involution
अपसरण (न.)

involutional melancholia
अपसरणी विषण्णता

involutional psychotic reaction
अपसरणी मनोविकृति प्रतिक्रिया

involvement
अंतर्भूतता (स्त्री.)

iodopsin
दृकशंकु जम्बुलद्रव्य (न.)

ipsative scale
स्वप्रमाणी श्रेणी

ipsative score
स्वप्रमाणी प्राप्तांक

ipsilateral
तत्पार्श्विक

ipsilateral section
तत्पार्श्विक छेद

ipsilateral side
तत्पार्श्विक बाजू

iris
परितारिका (स्त्री.)

irradiance
प्रचरण (न.)

irradiation
प्रचरण (न.)

irradiation theory of learning
अध्ययनाची प्रचरण उपपत्ति

irrational
अतार्किक

irrational type
बुद्धिविरोधी व्यक्तिप्रकार

irreality level
अवास्तवता पातळी

irreality-reality dimension
अवास्तवता-वास्तवता मिति

irrelevance
असंबद्धता (स्त्री.)

irrelevant variable
असमर्पक परिवर्त्य

irresistible impulse
अप्रतिकार्य चेतावेग

irresponsibility
बेजबाबदारी (स्त्री.), अ-जबाबदारी (स्त्री.)

irritability
क्षोभ प्रवणता (स्त्री.)

irritation
१ चेतना (स्त्री.) २ क्षोभ (पु.) ३ चीडभाव (पु.) emotion

Ishahara Test
इशहारा चाचणी

island deafness
द्वीप बधिरता

island of Reil
राईल द्वीप (also called insula)

isochromatic
समवर्णी

isochromatism
समवर्णिकता (स्त्री.)

isochronal
१ एककालिक २ एकावर्तनी

isocortex
मध्यबाह्यक (पु.) (also isopallium)

isokurtic
अककुदी

isokurtosis
अककुदता (स्त्री.)

isolate
एकाकी (पु.)

isolation
एकलन (न.)

isolation amentia
एकलन अमनस्कता

isolation effect
एकलन परिणाम

isolation mechanism
एकलन यंत्रणा

isometric contraction
समताणी आकुंचन

isomorphism
cortical field theory

isopallium
isocortex

isophilic
स्वलिंगानुरागी

isophonic contour
समस्वनी आलेखरेषा

isosensitivity function
समसंवेदता कार्य

isotonic
समध्वनि-

isotropic
समदैशिक

item analysis
चाचणी प्रश्न विश्लेषण

item difficulty
चाचणी प्रश्न कठीणता

item scaling
चाचणी प्रश्न मापन

item selection
चाचणी प्रश्न निवड

item validity
चाचणी प्रश्न वैधता

item weighting
चाचणी प्रश्न भारांकन

J-coefficient
J- गुणांक (पु.), जे-गुणांक (पु.)

Jackson's law
जॅक्सनचा नियम

Jacksonian epilepsy
जॅक्सन अपस्मार

jactation
अति-अस्वस्थता (स्त्री.) jactiaion

James-Lange theory of the emotions
जेम्स लँग भावना उपपत्ति

jealousy
असूया (स्त्री.)

jnd
आ.मा.भे. (आलक्षमात्र भेद) (J.N.D.- just noticeable difference)

job
१ कार्य (न.) २ स्थानसमूह (पु.)

job analysis
कार्य विश्लेषण

job enlargement
कार्य विस्तारण

job enrichment
कार्य संपन्नीकरण

job evaluation
व्यवसाय मूल्यांकन (also occupational evaluation)

job placement
कार्यपद योजन

job psychograph
कार्य मानसालेख

job rotation
कार्य बदल

job satisfaction
कार्य समाधान

job specification
कार्य विशेषीकरण

Jocasta complex
जोकास्टा गंड

joint probability
संयुक्त संभाव्यता

joint sense
संधि वेदन

Jordan curve
जॉर्डन वक्र

Jost's law
योस्टचा नियम

joy
हर्ष (पु.)

judgement
१ निर्णयन (न.) २ निर्णय (पु.)

judgmental response
निर्णयी अनुक्रिया (abbr. Rj)

junction
संधि-स्थान (न.)

junction-transistor
संधि प्रेषरोधक (पु.)

just noticeable differences
equally noticeable differences

just noticeable differences method
आलक्षमात्र भेदपद्धति

juvenile amaurotic delay
बाल चयापचयी विकृति

K-complex
K-गंड (पु.), के-गंड (पु.)

K-scale
K मापनी (स्त्री.), के-मापनी (स्त्री.)

Kallikak
कालिकाक (पु.)

katasexual
necrophilia

Keeler polygraph
कीलर बहुरेखी

Kelly's constant process
केलि स्थिर प्रक्रिया

Kent Series of Emergency Scales
केन्टच्या प्राथमिक बुद्धिमापन श्रेणी (स्त्री.अ.व.)

Kent-Rosanoff Test
केन्ट रोसेनॉफ चाचणी

keraunophobia
तडित भयगंड (पु.)

key
१ उत्तरावली (स्त्री.) २ दाब-कळ (स्त्री.) ३ खिट्टी-कळ (स्त्री.) ४ टक्टक् कळ (स्त्री.) ५ कळ (स्त्री.)

kinephantom
गतिभास (पु.)

kinesimeter
गतिवेदनमापी (पु.)

kinesis
गति (स्त्री.)

kinesthesis
गतिवेदन (न.), गतिसंवेदन (न.)

kinesthetic method
गतिवेदन पद्धति

kinesthetic response
गतिवेदन अनुक्रिया

kinship
१ आप्तसंबंध (पु.) २ रक्तसंबंध (पु.) ३ कुलसंबंध (पु.)

Kjersted-Robinson law
जेर्स्टेड रॉबिन्सन नियम

kleptolagnia
चौर्यकामुकता (स्त्री.)

kleptomania
चौर्य उन्माद (पु.)

Kluver-Bucy syndrome
क्लूव्हर ब्यूसी संलक्षण

knee-jerk reflex
जानु प्रतिक्षेप (also patellar reflex)

knowledge function
परिणाम कार्य

knowledge of result
परिणाम ज्ञान

Knox Cube Test
नॉक्स ठोकळे चाचणी

Koenig cylinder
क्योइनिग नळकांडी

Kohs Block Design Test
कोह्ज ठोकळे रचना चाचणी

kolytic
कार्यनिरोधी

Korsakov's psychosis
कोर्सकॉफ मनोदुर्दशा

Korsakov's syndrome
कोर्सकॉफ संलक्षण

Korte's laws
कोर्टे नियम

Krause end buld
क्राउसे अंत कंद

Krukallwallace H Statistic
क्रुश्कवॉलेस H सांख्यिक

Kuder Preference Record
क्रूडर पसंती नोंद, क्रूडर अभिरुचि प्रपत्र

Kuder-Richardson coefficients of equivalence
क्रूडर-रिचर्डसन सममूल्यता सहगुणक

Kuhlmann-Anderson Test
कुलमन-अंडरसन चाचणी

Kundt's rule
कुण्टचा नियम

kurtosis
ककुदता (स्त्री.) leptokurtosis उच्च ककुदता mesokurtosis सामान्य ककुदता platykurtosis अल्प ककुदता

kymogram
चक्रलेख (पु.)

kymograph
चक्रलेखी (न.)

labia
भगोष्ठ (न.)

labile
परिवर्ती

lability
परिवर्त्यता (स्त्री.)

labyinthine sense
कर्णकोटर वेदन

labyrinth
कर्णकोटर (न.)

labyrinth deafness
कर्णकोटरी बहिरेपणा

labyrinthines sensitivity
कर्णकोटर वेदनक्षमता

lactation
स्तन्यस्त्रवण (न.)

lacuna
१ अल्पकालिक स्मृतिलोप (पु.) २ रिक्ति (स्त्री.)

Ladd-Franklin theory of colour vision
लॅड-फॅन्कलिन रंग-दृष्टि उपपत्ति

ladder
सोपान (पु.)

ladder scale
सोपान मापनी

lag
गतिमंदन (न.)

laissez-faire atmosphere
निरंकुश वातावरण

lallation
ललोच्चारणदोष (पु.)

lalopathy
उच्चारदोष (पु.)

lalophobia
भाषभयगंड (पु.)

laloplegia
वाक् स्नायुघात (पु.)

lalorrhea
असंबद्ध अतिभाष (न.), भाषोन्माद (पु.)

Lamarckism
लामार्कवाद (पु.) Lamarckianism

Lambda coefficient
गुणक, लॅम्डा गुणक

lambert
लँबर्ट (न.) (a unit of luminance or brightness)

Lambert's law
लँबर्टचा नियम

lamella
पटलिका (स्त्री.)

laminar structure
पत्रित संरचना

Landolt circles
लँडोल्ट वर्तुळे (न.अ.व.)

language
भाषा (स्त्री.)

language behaviour
भाष वर्तन

language centres
भाष केंद्रे (न.अ.व.)

languor
शिथिलता (स्त्री.)

lapse
चूक (स्त्री.), प्रमाद (पु.)

lapse of memory
अत्यल्प कल्पित विस्मृति

lapus linguae
वाक्प्रमाद (पु.)

laryngeal reflex
स्वरयंत्र प्रतिक्षेप

larynx
स्वरयंत्र (न.)

latah
सूचनक्षमता विकृति (स्त्री.) (also lattah)

late adolescence
उत्तर कुमारावस्था (16 years to 18 years)

late adulthood
वृद्धावस्था (स्त्री.) (senescence, 60 years onward)

late childhood
उत्तर बाल्यावस्था (6 years to puberty)

latency
१ सुप्तत्त्व (न.) २ विलंब (पु.)

latency period
१ सुप्तावस्था काल २ सुप्तकाल (पु.) latency stage

latent
अप्रकट, सुप्त

latent content
सुप्त आशय

latent learning
सुप्त अध्ययन, अप्रकट अध्ययन

latent period
सुप्त काळ

latent process
सुप्त प्रक्रिया

lateral
पार्श्वी

lateral dominance
पार्श्वी प्राबल्य

lateral fissure
पार्श्वी विदर (also called fissure of Sylvius or Sylvian fissure)

lateral geniculate body
पार्श्विक जानुसमकाय

lateral plane
पार्श्विक तल

lateral rectus
पार्श्विक सरल स्नायू

lateral section
पार्श्विक छेद

lateral side
पार्श्विक बाजू

lateral thalamic nucleus
पार्श्वी अभिवाही केंद्रक

laterality
एकपार्श्वता (स्त्री.)

Latin square
लॅटिन चौरस

lattah
latah

lattice structure
कर्णजाल संरचना

law
नियम (पु.)

law of assimilation
संमीलन नियम

law of association
साहचर्य नियम

law of average
सरासरी नियम

law of closure
पूर्ति नियम

law of cohesion
संसक्ति नियम

law of combination
संयोग नियम

law of common fate
सदिशता नियम

law of comparative judgement
तौलनिक निर्णयाचा नियम

law of contiguity
सान्निध्य नियम

law of disuse
अनुपयोगाचा नियम

law of effect
परिणाम नियम

law of equality
समता नियम

law of exercise
सरावाचा नियम (also law of frequency or law of use)

law of filial regression
संतानी प्रतीपगमनाचा नियम

law of frequency
law of exercise

law of identical direction
एकदिशा नियम

law of learning
अध्ययन नियम

law of least action
किमान क्रिया नियम

law of least square
किमान वर्ग नियम

law of piecemeal activity
अंशानुसंधान क्रिया नियम

law of precision
अर्थपूर्णता नियम

law of primacy
प्राथम्य नियम

law of prior entry
पूर्वप्रवेश नियम

law of progression
श्रेढी नियम

law of recency
सन्निधकाल नियम

law of rediness
सज्जता नियम

law of repetition
पुनरावृत्तीचा नियम

law of shifting
विस्थापन नियम

law of similarity
साम्य नियम

law of simplest path
सुगमतम पथ नियम

law of sufficient reason
पर्याप्त कारण नियम

law of use
law of exercise

lay analysis
व्यवहारी विश्लेषण, सामान्य विश्लेषण

layman
सामान्य जन (पु.)

leader
नायक (पु.), नेता (पु.)

leadership
नेतृत्व (न.)

leading eye
अग्रणी नेत्र

leading quetion
उउत्तरसूचक प्रश्न

learning
अध्ययन (न.)

learning curve
अध्ययन वक्र

learning set
अध्ययन सिद्धता (Harlow)

learning theory
अध्ययन उपपत्ति

learning to learn
अध्ययनाचे अध्ययन

least effort principle
किमान प्रयत्न तत्त्व

least noticeable difference
किमान लक्षणीयमात्र भेद

least square method
किमान वर्ग पद्धति

leaving the field
क्षेत्रत्याग (पु.)

left handedness
डावखुरेपणा (पु.)

legend
पुराणकथा (स्त्री.)

Leiter International Performance Test
लॅटर आंतरराष्ट्रीय कृति चाचणी

lemniscal system
तंतुबंध रचना

leniency error
सौम्यता प्रमाद

lens
भिंग (न.)

lenticular nucleus
मसूराकार केंद्रक lentiform nucleus

leptokurtic
उच्चककुदी

leptokurtosis
उच्च ककुदता (स्त्री.)

leptomorphic
उच्च देहबंधी

leptosome
कृशकाय (पु.)

lerema
अतिभाष प्रवृत्ति (स्त्री.)

Lesbian
लेस्बिअन स्त्री (स्त्री.), समरति स्त्री (स्त्री.)

Lesbianism
१ लेस्बिअनी प्रवृत्ति (स्त्री.), २ स्त्री समलैंगिकता (स्त्री.) (also Sapphism)

lesion
क्षति स्थळ (न.), क्षत स्थळ (न.)

lethality scale
आत्मघातकता श्रेणी

lethargy
शिथिलता (स्त्री.)

leucotomy
अग्रमेंदू परिवाहिका शल्यक्रिया (स्त्री.) (also lobotomy)

level
स्तर (पु.), पातळी (स्त्री.)

level of aspiration
आकांक्षा पातळी

level of aspiration
आकांक्षा पातळी

level of confidence
विश्वास पातळी

level of factuality method
वास्तवता पातळी पद्धति

level of intelligence
बुद्धि पातळी

level of significance
महत्त्व पातळी

levelling
पातळीभवन (न.)

levelling effect
पातळीभवन परिणाम

levitation
ख-भ्रमण (न.)

lexical marking
कोशचिन्ह (न.)

lexical meaning
कोशार्थ (पु.)

libertine
स्वैर कामाचारी (पु.)

libertinism
स्वैर कामाचारवाद (पु.)

libidinal development
कामशक्ति विकास

libidinal object
कामशक्ति विषय (also libido object)

libidinisation
कामशक्तीभवन (न.)

libido
कामशक्ति (स्त्री.) motive

libido analog
कामशक्तिविषय पर्याय

libido object
libidinal object

library programmes
संग्रंथित कार्यक्रम (पु.अ.व.)

licentiousness
मुक्त कामाचार (पु.)

lie detector
अनृत शोधी

life
जीवन (न.)

life age
कालिक वय

life cycle
जीवन चक्र

life goal
जीवन ध्येय

life history
जीवनेतिहास (पु.)

life instinct
जीवन सहजप्रवृत्ति

life lie
जीवन अनृत

life plan
जीवन योजना

life span
जीवन कक्षा

life span
जीवन कक्षा

lifetime personality
common personality

light
प्रकाश (पु.)

light adaptation
प्रकाश प्रतियोजन

light induction
प्रकाश प्रवर्तन

light reflex
प्रकाश प्रतिक्षेप

light wave
प्रकाश तरंग

lightness
प्रकाशता (स्त्री.)

likelihood ratio
शक्यता गुणोत्तर

Likert scale
लिकर्ट मापनी (स्त्री.)

limbic system
किनारी संस्था

limen
सीमा (स्त्री.)

liminal
सीमीय

liminal stimulus
सीमीय चेतक

limit
सीमा (स्त्री.), मर्यादा (स्त्री.)

limits method
सीमा पद्धति

line
रेषा (स्त्री.)

line of direction
दिशा रेखा

line of fixation
स्थिरण रेखा

linear
रेखीय, रेखा-

linear correlation
रेखीय सहसंबंधन

linear operatormodel of learning
अध्ययनाची रेखीय व्यापार नमुना उपपत्ति

linear perspective
रेखीय दृश्यस्थिति

linear regression
१ रेखीय अपवर्धन २ रेखीव प्रतीपगमन ३ रेखीय समाश्रयण

linear system
रेखीय संस्था

lingual papilla
जिव्हा अंकुरण

linguistics
भाषाविज्ञान (न.)

link analysis
सहलग्नता विश्लेषण

Link Trainer
लिंक प्रशिक्षी ( a device)

linkage
सहलग्नता (स्त्री.)

linkage systems
साखळी पद्धती (स्त्री.अ.व.)

linking-pin concept
दुवा संकल्पना

lip eroticism
ओष्ठ कामुकता

lip key
ओष्ठ पट्टी

lip reading
ओष्ठ वाचन

lisp
वर्णाऐच्चारण दोष (पु.)

lissajou figure
लिसाजो आकृति

Listing's law
लिस्टिंगचा नियम

literacy
साक्षरता (स्त्री.)

literacy test
साक्षरता चाचणी

little brain
लहान मेंदू

living in procedure
समूहात राहणे पद्धति

Lloyd Morgan's canon
लॉइड मॉर्गनचा नियम

load
भार (पु.)

loathing
वीटभाव (पु.) emotion

lobe
खंड (पु.) frontal lobe अग्रखंड occlpital lobe पश्चखंड parietal lobe ऊर्ध्वखंड temporal lobe कुंभखंड

lobectomy
पूर्वाग्रमेंदू शल्यक्रिया (स्त्री.)

lobotomy
leucotomy

local excitatory potential
स्थानीय उत्तेजक विभव

local excitatory state
स्थानीय उत्तेजक अवस्था (abbr. LES)

local norms
स्थानीय मानके (न.अ.व.)

local sign
स्थानीय चिन्ह

localisation
१ स्थाननिश्चयन (न.) २ स्थानन (न.)

location chart
स्थानन तक्ता

locomotion
चलन (न.)

locomotor ataxia
चलन विसूत्रता

locomotor behaviour
चलन वर्तन

locus
१ स्थान (न.) २ केंद्र (न.) ३ उगम (पु.)

locus caeruleus
घन नीला

locus control
नियंत्रण केंद्र

logagnosia
वाचाघात (पु.) logamnesia

logarithmic curve
लाग वक्र

logarithmic mean
लाग मध्य

logarithmic scale
लाग श्रेणी

logger
नोंदक (पु.)

logic
तर्कशास्त्र (न.)

logical
तार्किक, तर्कसंगत, तर्कशुद्ध

logical approach
तार्किक उपगम

logical deduction
तार्किक निगमन

logical error
तार्किक प्रमाद

logical positivism
तार्किक प्रत्यक्षार्थवाद

logical validity
तार्किक यथार्थता

logomania
वाचाळता (स्त्री.), वाचाळता दोष (पु.) (also logorrhea or polyphrasia)

logopathy
वाक् विकृति (स्त्री.)

logopedics
वाक् चिकित्सा (स्त्री.)

logorrhea
logomania

long term memory
दीर्घकालिक स्मृति (abbr. LTM)

long-circuiting
दीर्घ पथीय

longitudinal method
अनुकालिक पद्धति

looking-glass self
दर्पण स्व (न.)

lordosis
आरोहण (न.)

loudness
ध्वनिमहत्ता (स्त्री.)

love object
प्रेम विषय

low risk group
अल्पविकृति प्रवण गट

low-grade defective
अतिदोषयुक्त

lower difference threshold
निम्न भेदन सीमा (abbr. LDT)

lower limen
निम्न सीमा (सीमा पद्धति) (abbr. LL)

loyalty
निष्ठा (स्त्री.)

lucidity
सुबोधता (स्त्री.)

lumbar
कटि-

lumbar puncture
कटि सूचिवेध

lumen
लुमेन (न.) Light (as a unit of luminous flux)

luminance
दीप्ति (स्त्री.)

luminosity
प्रतिदीप्ति (स्त्री.)

luminosity curve
प्रतिदीप्ति वक्र

luminous
दीप्तिमान

luminous flux
दीप्तिझोत (पु.)

luminous intensity
उत्सर्जित दीप्ति तीव्रता

lunacy
वेड (न.)

Luria technique
लूरिया तंत्र

luster
चकाकी (स्त्री.)

lux
लक्स (न.) (एकक)

lycanthropy
वृकविभ्रम (पु.) (also zoanthropy)

lying
अनृतवचन (न.)

lymph
लसीका (स्त्री.)

lymphocyte
लसी कोशिका (स्त्री.)

lysergic acid diethylamide
लायसर्जिक ऍसिड डायएथीलामाइड (abbr. LSD)

lyssophobia
उन्माद भयगंड (पु.) (also maniaphobia)

Machiavellianism
मॅकेव्हेलियन उपपत्ति (स्त्री.)

machine oriented language
यंत्राभिमुख भाषा

machine theory
यंत्र उपपत्ति

Machover Draw-a-Person Test
Draw-a-Person Test

MacQuarrie Test for Mechanical Ability
मॅकक्वॅरी यांत्रिक अभिक्षमता चाचणी

macrocephalic
गुरुकपाल- (also megalocephalic)

macrocosm
बम्हांड (न.)

macromania
महत्तोन्माद (पु.) (also megalomania)

macropsia
बृहतदृष्टिदोष (पु.) micropsia सूक्ष्म दृष्टिदोष polyopia बहुदृष्टिदोष (also megalopsia)

macroscopic
दृष्टिगोचर

macrosomatic
बृहतकाय-

macrosplanchic build
स्थूल कबंधी

macula
बिंदू (पु.) macula lutea

Maddox rod test
मेडोक्स दंड चाचणी

madness
पागलपणा (पु.), वेडेपणा (पु.)

magenta
नीलातिरक्त

magic
जादू (स्त्री.)

magical number
कूट अंक

magical thinking
स्वकारण-बालविचार (पु.)

magnetropism
चुंबकानुवर्तिता (स्त्री.)

magnitude
परिमाण (न.)

main score
प्रमुख प्राप्तांक

maintaining stimulus
निर्वाही चेतक

maintenance function
निर्वाह कार्य

maintenance level
निर्वाह स्तर

maintenance schedule
निर्वाह सारणी

maintenance specialist
परिरक्षा विशेषज्ञ

maintenance striving
परिरक्षण यत्न

maintenance striving
परिरक्षण यत्न

major scale
१ प्रमुख श्रेणी २ द्विस्तर सप्तक (also called diatonic scale)

major solution
प्रमुख निराकरण

major tone
तीव्र स्वरक, तीव्र स्वर

Make-a-Picture Story Test
चित्रकथा चाचणी

make-believe
लुटूपुटू खेळ (पु.) (कृतक क्रीडा)

maladaptation
अपप्रतियोजन (न.)

maladjustment
कु-समायोजन (न.)

malaise
अस्वस्थता (स्त्री.)

malergy
अवसमायोजन अवस्था (स्त्री.)

malevolent transformation
दुष्टत्व अभिवृत्ती भवन

malfunction
अपकार्य (न.)

malice
विद्वेष (पु.)

malignant
घातक

malingering
रोग नाट्य (न.)

malleus
hammer

malpractice
गैरव्यवहार (पु.)

mammary gland
स्तन ग्रंथी

mammillary bodies
स्तनाग्र पिंड (पु.अ.व.)

man-to-man rating
प्रतिव्यक्ति निश्चयन

management
व्यवस्थापन (न.)

managerial grid
व्यवस्थापकीय शैली-पट

managerial psychology
व्यवस्थापन मानसशास्त्र

mand function
मँड कार्य

mandala
मंडल (न.)

mania
उन्माद (पु.)

maniacal
उन्मादी

maniaphobia
lyssophobia

manic
उन्मादी

manic-depressive psychosis
उन्मादी अवसादी मनोदुर्दशा

manifest
अभिव्यक्त

manifest anxiety
अभिव्यक्त चिंता

manifest content
अभिव्यक्त आशय

manifest need
अभिव्यक्त गरज

manifold
बहुविध

manikin test
मनुष्यक चाचणी

manipulanda
कारक गुण (पु.)

manipulation
कारक व्यापार (पु.)

Mann-Whitney U test
मान-व्हिटने U चाचणी

mannerism
व्यक्तिरीति (स्त्री.)

manometer
दाबमापी (पु.)

manoptoscope
नेत्रप्राबल्यदर्शी (पु.)

manpower allocation
मनुष्यबळ विभागणी

mantle layer
प्रावार स्तर

manual dominance
एकांग प्राबल्य

manual method
हावभाव पद्धति

MAo inhibitors
एमएओ निरोधक (पु.अ.व.)

marasmus
१ पेशीशोष (पु.) २ मनोजन्य शरीरशोथ (पु.)

marathon encounter group
प्रदीर्घ संपर्क समूह

margin
सीमा (स्त्री.)

margin of attention
अवधान सीमा

margin of consciousness
बोधावस्था सीमा

marginal
सीमांत, सीमीय

marginal consciousness
fringe of consciousness

marginal frequency
सीमीय वारंवारता

marginal group
सीमीय समूह

marginal intelligence
सीमीय बुद्धि

marginal layer
सीमीय स्तर

marginal man
सीमांत व्यक्ति

marijuana
मारिजुआना (स्त्री.)

marital schism
वैवाहिक विसंवाद

marital skew
वैवाहिक असंतुलन

marital therapy
विवाह उपचार पद्धति

marker test variable
चिन्हक कसोटी चल

market research
विपणी संशोधन

Markov (or Markoff) process
मार्काएव्ह प्रक्रिया

Markov chain
मार्काएव्ह शृंखला

masculine protest
पौरुष स्पृहा

masculinism
पुरुषत्व (न.) masculinity

Mashburn Complex Coordinator
मॅशबर्न जटिल समन्वयक

masked disorder
आच्छादित विकृति

masked disorder
आच्छादित विकृति

masked epilepsy
आच्छादित अपस्मार

masked obsession
आच्छादित कल्पना अनिवार्यता

masochism
algophilia

masochistic sabotage
आत्मपीडी विध्वंस

masomorphic
साधारण देहबंधी

mass
१ वस्तुमान (न.) २ जनसमुदाय (पु.) ३ स्थूलगुण (पु.) ४ जन (पु.अ.व.) crowd

mass action principle
समुच्चयी क्रियातत्त्व

mass behaviour
जन वर्तन

mass communication
जन संप्रेषण

mass contagion
जन संसर्ग

mass hysteria
जन हिस्टेरिया

mass media
जन माध्यम

mass media of communication
जनसंप्रेषण माध्यम

mass method
समुदाय पद्धति

mass movement
जन आंदोलन

mass observation
समुदाय निरीक्षण

mass polarisation
जन धुवीकरण

mass psychology
जन मानसशास्त्र

mass reflex
समुच्चयी प्रतिक्षेप

massed practice
सतत सराव

Massformel
मासफार्मेल (न.) (फेशनरचे वेबर सूत्र)

Masson disk
मॅसन चकती

mastery
प्रभुत्व (न.)

mastery test
प्रभुत्व चाचणी

masturbation
हस्तमैथुन (न.)

match band
अनुरुप पट्ट

matched
अनुरुप

matched dependent behaviour
अनुरूप अवलंबी वर्तन

matched groups
equated groups

matched sample
अनुरूप नमुना

matching
अनुरुपण (न.)

matching test
अनुरूपण चाचणी

mate
सहचर (पु.), सहचरी (स्त्री.)

materialisation
साक्षात्करण (न.)

materialism
जडवाद (पु.)

maternal behaviour
मातृ वर्तन

maternal drive
मातृ प्रचोदन

maternal impression
मातृ संस्कार

mathematical axis
गणितीय अक्ष

mathematical model
गणितीय प्रतिरुप

mathematical psychology
गणितीय मानसशास्त्र

mathematico-deductive method
गणितीय निगमन पद्धति

mating behaviour
संभोग वर्तन

matriarchy
मातृसत्ताक पद्धति (स्त्री.)

matrilineal
मातृवंशीय

matrix
सारणी (स्त्री.)

maturation
परिपक्वन (न.)

maturation hypothesis
परिपक्वन अभ्युपगम

maturation theory
परिपक्वन उपपत्ति

maturation-degeneration hypothesis
परिपक्वन ऱ्हास अभ्युपगम

maturity
परिपक्वता (स्त्री.)

maturity rating
परिपक्वता निश्चयन

maximal
महत्तम, कमाल (also maximum)

Maxwell disks
मॅक्सवेल चकत्या (स्त्री.अ.व.)

Maxwell tringle
मॅक्सवेल त्रिकोण

maze
व्युह (पु.)

McNaghten rule
मॅकनॉटन नियम (also right and wrong test)

mean
मध्य (पु.) median मध्यक mode बहुलक

mean of population
लोकमध्यक (न.)

mean square
मध्य वर्ग

mean square error
वर्गमध्यदोष (पु.)

mean variation
मध्य विचलन

mean-error procedure
मध्य-प्रमाद कार्यपद्धति

mean-gradation method
मध्य श्रेणीयन पद्धति

mean-square contingency coefficient
मध्यवर्ग आसंग गुणांक

meaning
अर्थ (पु.)

means
१ साधन (न.) २ साधने (न.अ.व.)

means end capacity
साध्य साधन क्षमता

means object
साध्य विषय

means situation
साधन परिस्थिति

means-end expectation
साध्य साधन अपेक्षा

means-end relations
साध्य साधन संबंध (पु.अ.व.)

measure
१ माप (न.) २ उपाय (पु.)

measure of S's criterion
प्रयुक्त निकष प्रमाण

measure of sensitivity
वेदनक्षमता प्रमाण

measurement
मापन (न.)

measures of central tendency
मध्यवर्ती प्रवृत्ति मापने (न.अ.व.)

measures of sensitivity
वेदनक्षमता प्रमाण

meatus
कुहर (न.)

mechanical ability
यांत्रिक क्षमता

mechanical aptitude
यांत्रिक अभिक्षमता

mechanical aptitude test
यांत्रिक अभिक्षमता चाचणी

mechanical causality explanatoion
यांत्रिक कार्यकारण स्पष्टीकरण

mechanical intelligence
यांत्रिक बुद्धि

mechanical stimulation
यांत्रिक उद्दीपन

mechanism of adjustment
adjustment mechanism

Medea complex
मिडिया गंड (पु.)

media
माध्यमे (न.अ.व.)

medial
मध्यमी

medial plane
मध्यमी तल

medial section
मध्यमी छेद

medial side
मध्यमी बाजू

median
(m) मध्यक (पु.) mean

median deviation
मध्यक विचलन

median eminence
मध्यक उत्सेध

median grey
मध्यक करडा

median interval
मध्यक अंतराल

median plane
१ मध्यक रेषा २ मध्यक तल

median section
मध्यक छेद

median side
मध्यक बाजू

mediate
मध्यस्थी करणे

mediate
१ मध्यस्थ २ मध्य स्वावलंबी ३ (as opposed to immediate) व्यवहित

mediate association
मध्यस्थ साहचर्य (न.)

mediated
१ मध्यस्थित २ व्यवहित

mediated generalisation
मध्यस्थ सामान्यीकरण (न.)

mediation
मध्यस्थी (स्त्री.)

mediation theory
मध्यस्थी उपपत्ति

mediator
मध्यस्थ (पु.)

medical psychology
वैद्यकीय मानसशास्त्र

meditation
ध्यान (न.), चिंतन (न.)

medium
माध्यम (न.)

medium
मध्यम

medulla
१ मध्यांग (न.) २ लंब मज्जा (स्त्री.)

medulla oblongata
लंब मज्जा

medullary sheath
मज्जावरण (न.)

medullated
मज्जावरणयुक्त

megalocephalic
macrocephalic

megalomania
macromania

megalopsia
macropsia

megrim
अर्धशिशी (स्त्री.) (also migraine or migraine headache)

Meissner corpuscle
मेसनर कणिका

mel
मेल (न.) (स्वरमान एकक)

melancholia
विषण्णता (स्त्री.)

melancholic
विषण्ण choleric

melancholy
विषण्णता (स्त्री.)

melioristic
सुधारवादी

membership character
सदस्यत्व गुण

membership group
सदस्यत्व समूह

membrane
पटल (न.)

membrane theory of conduction
पटल वहन उपपत्ति

memorising
स्मृतीकरण (न.)

memory
स्मृति (स्त्री.) episodic memory घटना स्मृति iconic memory pictorial memory प्रतिमा स्मृति immediate memory तात्कालिक स्मृति long term memory दीर्घकालीन स्मृति pictorial memory iconic memory recent memory सन्निधकालीन स्मृति short term memory अल्पकालिक

memory colour
स्मृत रंग

memory curve
स्मृति वक्र

memory drum
स्मृति दंडगोल

memory illusion
स्मृति भास

memory image
स्मृति प्रतिमा

memory span
स्मृति कक्षा

memory trace
स्मृतिशेष (पु.) (also mnemonic trace)

menarche
ऋतुप्राप्ति (स्त्री.)

mendacity
अनृतता विकृति (स्त्री.)

Mendelian ratio
मेंडेल गुणोत्तर

Mendelism
मेंडेलवाद (पु.)

meninges
मस्तिष्कावरणे (न.अ.व.) arachnoid mater जाल आवरण dura mater दृढ आवरण pie mater मृदु आवरण

meningitis
मस्तिष्कावरमशोथ (पु.) रज्जुआवरणशोथ (पु.)

meniscus lens
चंद्रकोरी भिंग

menopause
ऋतुसमाप्ति (स्त्री.)

menses
ऋतुस्त्राव (पु.)

menstrual cycle
ऋतुचक्र (न.)

menstruation
१ (menses) ऋतुस्त्राव (पु.) २ (as menses period) ऋतुकाल (पु.)

mensuration
मापन (न.)

mental
मानसिक

mental ability
मानसिक क्षमता

mental age
मानसिक वय

mental analysis
मानसिक विश्लेषण

mental chemistry viewpoint
मनोरासायनिक दृष्टिकोन

mental conflict
मानसिक संघर्ष

mental content
मानसिक आशय

mental decline
मानसिक क्षय

mental defect
feeblemindedness

mental defective
मतिमंद

mental deficiency
feeblemindedness

mental deterioration
मानसिक ऱ्हास

mental development
मानसिक विकास

mental discipline doctrine
मानसिक शिस्त सिद्धांत

mental disease
मानसिक रोग, मानसिक आजार

mental disorder
मनोविकृति (स्त्री.)

mental element
मानसिक मूलतत्त्व

mental evolution
मानसिक उत्क्रांती

mental examination
मानसिक परीक्षा

mental faculty
मानसिक शक्ति

mental function
मानसिक कार्य

mental growth
मानसिक वृद्धि

mental growth curve
मानसिक वृद्धि वक्र

mental healing
मानसिक रोगमुक्ति (also faith healing)

mental health
मानसिक आरोग्य

mental hygiene
मानसिक आरोग्यशास्त्र

mental illness
मानसिक आजार

mental image
मानसिक प्रतिमा

mental level
मानसिक पातळी

mental maturity
मानसिक परिपक्वता, बौद्धिक परिपक्वता

mental measurement
मानसिक मापन

mental mechanism
मानसिक यंत्रणा

mental organisation
मानसिक संघटन

mental pain
मनस्ताप (पु.) emotion

mental patient
मनोरुग्ण (सा.)

mental phenomenon
मानसिक प्रत्यय

mental philosophy
मानसिक तत्त्वज्ञान

mental process
मानसिक प्रक्रिया

mental ratio
मानसिक गुणोत्तर

mental retardation
feeblemindedness

mental scale
मानसिक मापनी

mental science
मानसिक विज्ञान

mental set
मानसिक न्यास

mental structure
मानसिक संरचना

mental synthesis viewpoint
मानसिक संश्लेषण दृष्टिकोन

mental test
मानसिक चाचणी

mental work
मानसिक कार्य

mentalism
मनोघटनावाद (पु.)

mentality
मनोवृत्ति (स्त्री.)

mentally handicapped
मानसिक अपंग

menticide
मनोधुलाई (स्त्री.)

merit ranking
गुणवत्ता श्रेणीकरण

merit rating
गुणवत्ता निश्चयन

merit scale
गुणवत्ता मापनी

Merkel corpuscle
मर्केल कणिका

Merkel's law
मर्केलचा नियम

Merrill-Palmer scale
मेरिल-पामर मापनी

mescal
मेस्कल (न.) (a narcotic drug)

mescaline
मेस्कलिन (न.)

mesencephalon
मध्यमस्तिष्क (न.)

mesial
मध्यमी

mesmerism
मेस्मरवाद (पु.), मेस्मरविद्या (स्त्री.)

mesocephalic
मध्यकपाल-

mesoderm
मध्य त्वचास्तर (पु.)

mesokurtosis
सामान्य ककुदता (स्त्री.)

mesomorphic body type
स्नायु प्रधानदेही (पु.)

mesopic vision
शंकु-दंड दृष्टि

mesosomatic
मध्यमदेही

message
संदेश (पु.)

metabolism
चयापचय (पु.)

metacontrast
अधोविरोध (पु.)

metallic colour
धातु वर्ण

metamers
समसंवेदक वर्ण (पु.अ.व.)

metamorphosis
कायाबदल (पु.)

metaneeds
उच्च गरजा (स्त्री.अ.व.)

metaphrenia
अधिमनस्कता (स्त्री.)

metaphysics
१ आदितत्त्व मीमांसा (स्त्री.) २ (parapsychology) परामानसशास्त्र (न.)

metapsychology
ऋ  parapsychology

metatheory
अधिउपपत्ति (स्त्री.)

metempirical
अनुभवातीत

metempsychosis
१ पुनर्जन्मवाद (पु.) २ जीवसंसरण (न.)

metencephalon
पश्चमस्तिष्कपूर्व (न.)

methadone
मेथॅडोन (न.)

method
पद्धति (स्त्री.)

method of agreement
साधम्र्य पद्धति

method of average error
सरासरी अपलक्ष्यांक पद्धति adjustment method

method of constant stimuli
स्थिर उद्दीपक पद्धति (also right and wrong cases method or Urban's constant process)

method of constant stimulus differences
स्थिर चेतक भेद पद्धति

method of limits
मर्यादा पद्धति

method of reproduction
पुन प्रस्तुति पद्धति

methodology
१ पद्धतिशास्त्र (न.) २ पद्धति (स्त्री.)

metonymy
सदृशशब्दयोजनादोष (पु.)

metrazol
मेट्रॅझॉल (न.)

metric method
मिति पद्धति

metronome
तालयंत्र (न.) गतिमापी (पु.)

metronoscope
वाचनसामग्रीदर्शी (पु.), मेट्रोनोस्कोप (पु.)

Metropolitan Achievement Test
मेट्रॉपॉलिटन संपादन चाचणी

microcephalic
लघुशीर्ष-

microcircuit
सूक्ष्म परिपथ (पु.)

microcosm
पिंड (पु.)

microgenesis
सूक्ष्मौत्पत्ति (स्त्री.)

micron
मायक्रॉन (न.) (एक सहस्त्रांश मिलिमीटर)

microphobia
क्षीण स्वरता (स्त्री.)

microphonic
aural microphonic

micropsia
सूक्ष्म दृ्ष्टिकोन (पु.)

microsecond
मायक्रोसेकंद (न.) (एक दशलक्षांश सेकंद)

microsomatic
लघुदेही

microsomatic
लघुदेही

microsplanchnic
लघुकबंधी

microstructure
लघुसंरचना (स्त्री.)

microtome
मायक्रोटोम (पु.), छेदकयंत्र (न.)

midbrain
मध्य मस्तिष्क (न.)

middle adulthood
मध्यवयीन अवस्था (40 years to 60 years)

middle ear
मध्यकर्ण (पु.)

midparent
जनकमध्य (पु.)

midpoint
मध्यबिंदु (पु.)

midrange value
विस्तारमध्य मूल्य

midscore
मध्य प्राप्तांक (पु.)

Mignon delusion
मिनॉन विभ्रम

migraine
migraine headache megrim

military psychology
सैनिकी मानसशास्त्र

Mill's canons
मिलचे नियम (पु.अ.व.)

Miller Analogies Test
मिलर सादृश्यानुमान चाचणी

millieu therapy
पर्यावरण उपचार पद्धति

millilambert
मिलिलँबर्ट (पु.) (लँबर्टचा एक सहस्त्रांश भाग)

millimicron
मिलिमासक्रॉन (पु.) (मायक्रॉनचा एक सहस्त्रांश भाग) (also nano-meter (nm))

millisecond
मिलिसेकंद (पु.) (एक सहस्त्रांश सेकंद) (abbr. msec)

mimetic
अनुकरणात्मक

mimetic response
अनुकरणात्मक अनुक्रिया

Mimmesota Paper Form Board
मिनेसोटा कागद आकृति फलक

mind
मन (न.)

mind deafness
मानसिक बधिरत्व

mind reading
मनकवडेपणा (पु.)

mind-blindness
मानसिक अंधत्व (न.)

mind-body problem
मन शरीर समस्या

mind-dust theory
मनोधूलिवाद (पु.)

mind-twist hypothesis
मनपीळ अभ्युपगम

miniature system
लघुरुप प्रणाली

minimal audible field
किमान श्रवणक्षेत्र

minimal brain dysfunction
लघुतम मस्तिष्क कार्यदोष (abbr. MBD)

minimal cue
किमान संकेत

minimal-changes method
किमान बदल पद्धति

Minnesota Clerical Aptitude Test
मिनेसोटा लिपिक अभिक्षमता चाचणी

Minnesota Multiphasic Inventory of Personality
मिनेसोटा व्यक्तिमत्व बहुप्रावस्था सूची (abbr. MMPI)

Minnesota Rate of Manipulation Test
मिनेसोटा कारक व्यापार वेग चाचणी

Minnesota Spatial Relations Test
मिनेसोटा दिक्-स्थान संबंध चाचणी

minor scale
ditonic scale

minor tone
मंद स्वरक

minority group
अल्पसंख्यांक गट

minus-minus conflict
avoidance-avoidance conflict

miosis
बाहुली-अतिआकुंचन (न.)

mirror drawing
दर्पण आरेखन (also mirror tracing)

mirror reading
दर्पण वाचन

mirror reversal
दर्पण प्रतिगमन

mirror tracing
minor drawing

mirror writing
दर्पण लेखन

misanthropy
अन्यव्यक्तिद्वेष (पु.)

miscegenation
वंशसंकर (पु.)

misogamy
विवाहद्वेष (पु.)

misogyny
नारीद्वेष (पु.)

misoplegia
पक्षाघाती अवयव प्रतिकूलता (स्त्री.)

missing-parts test
गहाळ भाग चाचणी

mitosis
सूत्रपेशीविभाजन (न.)

Mitwelt
परस्परसंबंध (न.)

mixed cerebral dominance
मिश्र मस्तिष्क प्राबल्य

mixed neurosis
मिश्र मनोवैकल्य

mixed reinforcement
मिश्र प्रबलन

mixer
मिश्रणी (स्त्री.)

mixoscopia
मिथुनदर्शन कामोत्तेजन (न.)

mixture
मिश्रण (न.)

mneme
१ स्मृतितत्त्व (न.) २ स्मृति (स्त्री.)

mnemonic device
स्मृत्योपयोगी साधन

mnemonic system
स्मृतिसहायक पद्धति

mnemonic trace
memory trace

mnemonics
स्मृतिसुधारविद्या (स्त्री.)

mob
झुंड (स्त्री.) crowd

mobbing response
संकटसूचन अनुक्रिया

mobility
चलत्व (न.)

modal
बहुलक (न.)

modal needs
पूर्णाविष्कार गरजा (स्त्री.अ.व.) (which require perfected expression for their satisfaction)

modality
बहुलता (स्त्री.)

mode
बहुलक (पु.) mean  (abbr. mo)

mode interval
बहुलक अवकाश

mode of appearance
भासमानतेची रीत

mode pleasure
रीति आनंद

model
प्रतिरुप (न.)

model psychosis
प्रतिरुप मनोदुर्दशा

modelling
प्रतिरुप अनुसरण (न.)

modelling
प्रतिरुप अनुसरण (न.)

moderator variable
नियामक परिवर्त्य

modification
परिवर्तन (न.), बदल (पु.)

modulator
दृक पटल ग्राह (पु.)

module
नियामक (पु.)

modulus
१ मापांक (पु.) २ भाजक (पु.) coefficient

mogigraphia
लेखक स्नायुरोधन (न.)

mogilalia
वाग्दुष्करता (स्त्री.) (also molialia)

mogiphonia
स्वरजाड्य (न.)

molar
ग्रॅमरेणु-

molar behaviour
ग्रॅमरेण्वीय वर्तन

molarism
ग्रॅम रेण्वीयवाद (पु.)

molecular
रेण्वीय

molecular behaviour
रेण्वीय वर्तन

molecularism
रेण्वीयवाद (पु.)

molilalia
mogilalia

momentary absolute threshold
क्षणिक निम्नतम सीमा

momentary personality
प्रसंगोपात्त व्यक्तिमत्व

momism
मातृत्वातिरेक (पु.)

monadism
मोनॅडवाद (पु.), एकाणुवाद (पु.)

monaural
एककर्णी (also uniaural)

mongolism
Down's syndrome

monism
एकतत्त्ववाद (पु.)

monitor
अधीक्षक (पु.)

monitoring behaviour
जागृतता वर्तन (also vigilance behaviour)

monochrionic twins
monozygotic twins

monochromatism
एकवर्णिकता (स्त्री.)

monocular
uniocular

monocular suppression
एकनेत्र निष्प्रभावन

monocular vision
एकनेत्र दृष्टि

monogamy
एकपतिपत्नीत्व (न.) polyandry बहुपतित्व polygamy बहुपतिपत्नीत्व polygyny बहुपत्नीत्व

monoideism
एककल्पना अनिवार्यता (स्त्री.)

monomania
एकोन्माद (पु.)

monoplegia
एकगात्रघात (पु.)

monorhinic
एकनासिक

monotic
एककर्णी

monotone
एकसूर (पु.)

monotonic
१ एकसुरी २ एकस्वरीय

monotony
एकसुरीपणा (पु.)

monovular twins
monozygotic twins

monozygotic
एकबीज-

monozygotic twins
एकबीज जुळी (न.अ.व.) (also identical twins; monovular twins; monochorionic twins or enzygotic twins)

Monroe Diagnotic Reading Test
मन्रो नैदानिक वाचन चाचणी

monster
राक्षस (पु.)

mood
भावस्थिति (स्त्री.)

Mooney Problem Check List
मूनी समस्या चिन्हांकन चाचणी

moral
नैतिक

moral code
नीति संहिता

moral nihilism
नैतिक शून्यवाद

moral realism
नैतिक वास्तववाद

morale
मनोधैर्य (न.)

morbid
विकृत

mores
लोकनीति (स्त्री.), चालीरीती (स्त्री.अ.व.)

Morgan's canon
मॉर्गनचे तत्त्व

Moro reflex
मोरो प्रतिक्षेप

moron
मूढबुद्धि (पु.) average

morpheme
रुपिम (पु.)

morphine
मॉर्फिन (न.)

morphogenesis
रूपजनन (न.)

morphologic inferiority
रूपिकीय न्यूनता

morphological index
रूपिकीय निर्देशांक

morphology
रुपिकी (स्त्री.)

mortido
death instinct

mother complex
Edipus complex

mother figure
मातृरुप (न.) mother imago mother surrogate

motile
गतिशील गतिप्रतिमा-प्रधान

motile
गतिप्रतिमा-प्रधान व्यक्तिप्रकार (पु.)

motility
गतिशीलता (स्त्री.)

motion
गति (स्त्री.)

motion study
गति अभ्यास

motivate
प्रेरित करणे, प्रेरित होणे

motivated
प्रेरित

motivated error
प्रेरित प्रमाद

motivation
प्रेरण (न.)

motivational hierarchy
प्रेरणा सोपान

motivator
प्रेरक (पु.)

motive
प्रेरणा (स्त्री.) appetite १ वासना २ क्षुधा attitude अभिवृत्ति complex गंड desire इच्छा determining tendency निर्धारक वृत्ति disposition वृत्ति emotion भावना end अंतिम हेतु erg उपजत अनुक्रिया प्रवणता goal ध्येय habit सवय impulse १ चेतावेग २ आवेग incentive

motone
स्नायुक्रिया संघात (पु.), स्नायुक्रिया बंध (पु.)

motoneuron
effector

motor
कारक

motor aphasia
कारक वाचा अक्षमता

motor apraxia
कारक क्रिया अक्षमता

motor area
कारक क्षेत्र

motor cell
कारक पेशी

motor cortex
कारक मस्तिष्क बाह्यक

motor diffusion
कारक विसरण

motor end plate
कारक अंत्य पट्टिका

motor equivalence
कारक पर्यायता

motor function
कारक कार्य

motor habit
कारक सवय

motor incoordinator
कारक असमन्वयन

motor learning
कारक अध्ययन

motor nerve
कारक चेता

motor neuron
effector

motor point
कारक बिंदु

motor primacy theory
कारक प्रथमता उपपत्ति

motor reaction type
कारक प्रतिक्रिया प्रकार

motor root
उदरीय मूळ, कारक मूळ (also ventral root)

motor sense
कारक वेदन

motor set
कारक न्यास (also called response set)

motor theory of consciousness
बोधावस्थेची कारक उपपत्ति

motor unit
कारक एकक

motor-perceptual region
कारक संवेदक क्षेत्र

motoric region
कारकीय क्षेत्र

mouches volantes
उडत्या माशा दोष (also muscae volitantes)

movement
गति (स्त्री.)

movement determinant
गति निर्धारक

movement illusion
गति भास

moving total method
धावती बेरीज पद्धति

Muller-Lyer illusion
मूलर-लायर भास

Muller-Schumann law
मूलर-श्यूमन नियम

Muller-Urban method
मूलर अर्बन पद्धति

Muller-Urban weights
मूलर अर्बन वजने (न.अ.व.)

multigroup method
एककाली घटक विश्लेषण

multilevel batteries
बहुस्तरीय चाचणी समुच्चय संच

multimodal
अनेक बहुलकी

multimodal
अनेक बहुलक (न.)

multimodal theory of intelligence
बुद्धिमत्तेची अनेक बहुलक उपपत्ति

multipara
बहु-अपत्या (स्त्री.)

multiple correlation
बहुविध सहसंबंध

multiple cut-off score
बहुविध क्रांतिक प्राप्तांक

multiple determination coefficient
बहुविध निर्धारक गुणांक

multiple group method
अनेक गट पद्धति

multiple interview
बहुवार मुलाखत

multiple order factor
बहुश्रेणी घटक

multiple personality
बहुविध व्यक्तिमत्व

multiple regression equation
बहुविध समाश्रयण समीकरण

multiple reinforcement
बहुविध प्रबलन

multiple sclerosis
बहुविध दृढन अपदशा

multiple-choice experiment
अनेक पर्याय निवड प्रयोग

multiple-choice test
अनेक पर्याय निवड चाचणी

multiple-factor
अनेक घटकी

multiple-factor inheritance
अनेक घटकी वंशार्जन

multiplex
बहुपथ

multiplexing
बहुपथन (न.)

multiplier
गुणक (पु.) coefficient

multipolar nerve cell
अनेकशाखीय चेतापेशी multipolar neuron

multiprocessing
बहुप्रक्रियण (न.)

multitrait measurement
संकलित गुणविशेष मापन

multitrait multimethod matrix
बहुगुणविशेष बहुपद्धति सारणी

multivariate analysis
बहुचल विश्लेषण

multivariate test
बहुचल चाचणी

Munsell colour system
मुन्सेल वर्ण योजना

Murray's personology
मरेचे व्यक्तिशास्त्र

muscae volitantes
mouches volantes

muscle
स्नायु (पु.)

muscle balance
स्नायु संतुलन

muscle potential
स्नायु विभव

muscle reading
स्नायु वाचन

muscle sensation
स्नाय वेदन

muscle spasm
स्नायु संकोच (also spasm)

muscle spindle
स्नायु तर्कु

muscle tonus
स्नायु ताणता

muscle twitch
मुंगा (पु.), स्नायु स्फुरण (also twitch)

muscular imbalance
स्नायु असंतुलन

musculature
पट्टित स्नायु समूह (पु.)

mussitation
अस्फुट वाचा (स्त्री.)

mutant gene
उत्परिवर्तित जीन

mutation
उत्परिवर्तन (न.)

mute
मूक (सा.)

mutism
मूकता (स्त्री.) mutitas

myaesthenia
स्नायु दौर्बल्य (न.)

mydriasis
बाहुली विस्फारण दोष (पु.)

myelencephalon
पश्चमस्तिष्कपश्च (न.), मस्तिष्कपुच्छ (न.)

myelin
मायलिन (न.) (also myelin sheath)

myelin sheath
myelin

myelinated
मायलिनित

myelination
मायलिनन (न.)

myelitis
मेरुरज्जुशोथ (पु.)

myelon
spinal cord

myoclonic epilepsy
स्नायुकंपी अपस्मार

myoclonus
स्नायुकंपन (न.)

myoesthesis
स्नायुवेदन (न.)

myogenic
स्नायुजन्य

myograph
मायोग्राफ (पु.)

myokinetic
स्नायुगतिक

myoneural junction
स्नायुचेता संधि

myopia
बाहुली आकुंचन दोष (पु.)

myotatic reflex
deep reflex

mysophilia
मलरति (स्त्री.)

mysophobia
मलभयगंड (पु.)

mysticism
गूढवाद (पु.)

myth
पुराकथा (स्त्री.), मिथ (स्त्री.)

mythology
पुरासाहित्य (न.)

mythomania
अतिरंजनकथन उन्माद (पु.)

myxedema
अवटुअल्पक्रियता (स्त्री.)

N type semiconductor
N प्रकार अर्धवाही

naevus
जन्मखूण (स्त्री.) (also nevus)

naming
नामनिर्देशन (न.)

Nancy school
नॅन्सी संप्रदाय

nanism
खुजेपणा (पु.)

nano-meter
milimicron

narcissism
नार्सिसी अवस्था (स्त्री.) narcism

narcissistic neurosis
नार्सिसी मनोवैकल्य

narcissistic object choice
नार्सिसी विषय निवड

narcoanalysis
ग्लानि विश्लेषण (न.)

narcolepsy
अतिनिद्रासक्ति (स्त्री.)

narcomania
निद्रौषधि आसक्ति (स्त्री.) (also narcotism)

narcosis
निद्रौषधिजन्य ग्लानि (स्त्री.)

narcosynthesis
ग्लानि संश्लेषण (न.)

narcotherapy
निद्रौषधि उपचारपद्धति (स्त्री.)

narcotism
narcomania

naris
नाकपुडी (स्त्री.)

natal
जननसंबंधी

National Anchor Norms
राष्ट्रीय स्थिरक प्रमाणके (न.अ.व.)

national character
राष्ट्रीय स्वभावविशेष

national norm
राष्ट्रीय प्रमाणक

native
उउपजत (syn.innate)

nativism
उपजतवाद (पु.)

natural law
नैसर्गिक नियम

natural monism
नैसर्गिक एकतत्त्ववाद

natural science
नैसर्गिक विज्ञान

natural selection
नैसर्गिक निवड

naturalism
निसर्गवाद (पु.)

naturalistic observation
निसर्गस्थ निरीक्षण

nature
१ निसर्ग (पु.) २ स्वभाव (पु.) ३ सृष्टि (स्त्री.)

nature-nurture problem
सृष्टि-पुष्टि वाद (also nature-nurture controversy or heredity environment problem)

nausea
१ मळमळ (स्त्री.) २ शिसारी (स्त्री.)

near effect
निकट परिणाम

near point
निकट बिंदु

near vision
निकट दृष्टि

nearsightedness
निकटदृष्टिता (स्त्री.)

Necker cube
नेकर घन

necromania
प्रेतरति उन्माद (पु.)

necrophilia
प्रेतरति (स्त्री.) (also katasexual)

necrophobia
प्रेत भयगंड (पु.)

necrosis
ऊतिनाश (पु.)

need
गरज (स्त्री.) abasement need लघुत्वस्वीकृति गरज, लघुत्वस्वीकार गरज achievement need कर्तृत्व गरज affiliation need संलग्नन गरज aggression need आक्रमण गरज autonomy need स्वायत्तता गरज cognizance need बोधन गरज counteraction need पराभव अस्वीकार गरज covert

need cathexis
गरज भावकेंद्रण

need for seclusion
एकांत गरज

need gratification
गरज पूर्ति

need integrate
गरज संकलन (न.) (well established 'thematic disposition' a need for a certain kind of interaction with a certain kind of person or object)

need reduction
गरज क्षीणन

need state
गरज अवस्था

need tension
गरज तणाव

need-drive-incentive pattern
गरज प्रचोदन प्रलोभन संघात

need-press pattern
गरज दाबक संघात

neencephalon
नवमस्तिष्क (न.)

negation
नकार (पु.)

negative
१ अस्वीकृत २ ऋण-

negative acceleration
ऋण त्वरण

negative adaptation
ऋण इष्टकरण

negative feedback
ऋण प्रतिभरण

negative fixation
अपगमी स्थिरण

negative induction
ऋण प्रवर्तन

negative narcissim
ऋण नार्सिसी अवस्था

negative phase
ऋण प्रावस्था

negative practice
ऋण सराव

negative reinforcement
ऋण प्रबलन

negative response
ऋण अनुक्रिया

negative reward
ऋण प्रतिफल

negative sensation
ऋण वेदन

negative skewness
ऋण विषम चलन

negative stimulus
ऋण उद्दीपक

negative stimulus of operant conditioning
व्यापारक अभिसंधान ऋण उद्दीपक

negative suggestion
ऋण सूचन

negative transfer
ऋण संक्रमण

negative transference
ऋण भावांतरण

negative-negative conflict
avoidance-avoidance conflict

negativism
नकारवृत्ति (स्त्री.)

neo-Freudian
नव-फाइडवादी (पु.)

neoanalyst
नवविश्लेषक (पु.)

neobehaviourism
नव-वर्तनवाद (पु.)

neocortex
नवबाह्यक (न.) (also neopallium)

neographics
विकृतलेखन (न.)

neolalia
१ नवशब्द भाषण (न.) २ विकृत नवशब्द भाषण (न.) neologism

neonate
नवजात (न.)

neopallium
neocortex

neophasia
नवभाषादोष (पु.)

neoplasm
अर्बुद (पु.)

nerve
चेता (स्त्री.), चेतनी (स्त्री.) abducent nerve अपवर्तनी चेता auditory vestibular nerve श्रवण- प्रघात चेता cranial nerves कर्पर चेता depressor nerve शामक चेता facial nerve आनन चेता glossopharyngeal nerve जिव्हाग्रसनी चेता hypoglossal nerve अधोजिव्हा चेता

nerve block
चेता रोध

nerve cell
चेता पेशी

nerve centre
चेता केंद्र

nerve current
चेता प्रवाह

nerve deafness
चेतामूलक बहिरेपणा

nerve ending
चेताग्र (न.)

nerve fibre
चेता तंतु

nerve ganglion
चेता गंडिका

nerve impulse
चेतावेग (पु.) (also nervous impulse or wave of excitation)

nerve pathway
चेतामार्ग (पु.)

nerve pattern
चेता कार्यबंध

nerve plexus
चेता जाल

nerve process
चेता विस्तार

nerve root
चेता मूल

nerve tissue
चेता ऊति

nerve trunk
चेताकांड (न.)

nerve-membrane potential
चेता-पटल विभव

nerve-muscle preparation
चेता स्नायु सहजता

nervism
चेतावाद (पु.)

nervous
१ चेतीय २ चेताकुल ३ चेता विकृत

nervous arc
चेता धनु

nervous breakdown
चेतावभंजन (न.)

nervous conduction
चेतीय अस्वास्थ

nervous disorder
चेतीय विकृति

nervous energy
चेतीय उर्जा

nervous habit
चेतीय सवय

nervous impulse
nerve impulse

nervous system
चेतासंस्था (स्त्री.)

nervous tissue
चेता ऊति

nervousness
चेताकुलता (स्त्री.)

net connectivity
जाल अनुबंधन

neural
चेतनी-, चेता-

neural arc
चेतनी धनु

neural bond
चेतनी बंध

neural centre
चेतनी केंद्र

neural circuit
चेतनी परिपथ

neural conduction
चेतनी वहन

neural crest
चेतनी शिखा

neural current
चेतनी प्रवाह

neural discharge
चेतनी उत्सर्ग

neural excitation
चेतनी उत्तेजन

neural facilitation
चेतनी सुकरीकरण

neural fold
चेतनी वलि

neural groove
चेतनी प्रखात

neural impulse
चेतनी आवेग

neural induction
चेतनी प्रवर्तन

neural irritability
चेतनीयता (स्त्री.)

neural parallelism
चेतनी समांतरवाद

neural pattern
चेता कार्यबंध

neural plate
चेतनी तबक

neural reinforcement
चेतनी प्रबलन

neural reverberation
चेतनी अनुक्षेपण

neural set
चेतनी न्यास

neural tube
चेतनी नलिका

neuralgia
चेतनी शूल (पु.)

neuraminic acid
न्यूरेमिनिक आम्ल

neurasthenia
चेताक्षीणता (स्त्री.)

neuraxis
अक्षचेता (स्त्री.)

neurilemma
चेतावरण (न.)

neurin
१ न्यूरीन (न.) २ चेता प्रथिनार्क (पु.)

neurite
चेता अक्ष (पु.)

neuritis
चेताशोध (पु.)

neuro-psychology
चेता मानसशास्त्र (न.)

neuroanatomy
चेतासंस्थारचना (स्त्री.)

neurobiotaxis
वृक्षिकावर्धन (न.)

neuroblast
भ्रूणचेता (स्त्री.)

neurocirculatory asthenia
चेताभिसरणी क्षीणता

neurocyte
चेतापेशी (स्त्री.)

neurofibrillae
चेताअक्षतंतू (पु.अ.व.)

neurogenic
चेताआधार पेशी (स्त्री.)

neurogram
चेतांक (पु.), चेतासंरचना (स्त्री.)

neurohumour
चेतारस (पु.)

neurologist
चेताभिषक (पु.)

neurology
चेताविज्ञान (न.)

neuromuscular junction
चेतास्नायुसंधि (पु.)

neuron
चेतापेशी (स्त्री.) adjuster neuron समायोजक चेतापेशी association neuron संबंध चेतापेशी connector neuron संबंधक चेतापेशी inter neuron आंतर चेतापेशी internuncial neuron संधि चेतापेशी

neuronal periodicity
चेतनी कालिकता

neuronal process
चेतनी शाखा

neuropathic
चेतारुग्णी

neuropathology
चेतारोगविज्ञान (न.)

neurophysiology
चेताक्रियाविज्ञान (न.)

neuropil
वृक्षिका बंधकजाल (न.) neuropile

neuroplexus
चेताजाल (न.)

neuropsychiatry
चेता मनश्चिकित्सा (स्त्री.)

neurosis
चेतापदशा (स्त्री.), मनश्चेतापदशा (स्त्री.) (also psychoneurosis)

neurosyphilis
चेता उपदंश (पु.)

neurotic
चेतापदशी

neurotic anxiety
चेतापदशी चिंता

neurotic character
चेतापदशी व्यक्तिगुणविशेष

neurotic contributory factor
चेतापदशी सहायक घटक

neurotic fiction
चेतापदशी कल्पित

neurotic inventory
चेतापदशी सूची

neurotic nucleus
चेतापदशा केंद्रक

neurotic process
चेतापदशी प्रक्रिया

neurotic solution
चेतापदशी निराकरण

neurotic trend
चेतापदशी कल

neurotic-phase factor
चेतापदशी प्रावस्था घटक

neurotic-process factor
चेतापदशी प्रक्रिया घटक

neurotic-regressive debility
चेतापदशी प्रतीपगमी क्षीणता

neuroticism
चेतापदशिता (स्त्री.)

neurotransmitter
चेतापारेषक (पु.)

neurovegetative system
चेताजीवी संस्था

neutral
तटस्थ

neutral colour
तटस्थ रंग

neutral stimulus
तटस्थ चेतक

nevus
naevus

newborn
नवजात (न.)

nexus
१ संबंध (पु.) २ संधि (स्त्री.)

Nictitating membrane
निमेषक पटल

night blindness
रातांधळेपणा (पु.)

night terror
निशा दहशत

night vision
निशा दृष्टि

nightmare
चिंतास्वप्न (न.)

nihilistic delusion
शून्यवादीभ्रम (पु.)

nirvana
निर्वाण (न.)

Nissl bodies
निसल पिंड (पु.अ.व.)

nociceptor
दुराग्राही (पु.)

noctambulation
निद्राचलन (न.)

nocturnal
निशा-

nocturnal emission
निद्रोत्सर्ग (पु.), स्वप्नावस्था (स्त्री.)

nodal point
नेत्र संधिबिंदु (पु.)

node
१ शिखा बिंदु (पु.) २ शोथ (पु.)

noesis
ज्ञानकार्य (न.)

noise
१ ध्वनिसंवेदन (न.) २ कुरव (पु.) ३ परिध्वनि (पु.), गोंगाट (पु.)

noise stimulus
ध्वनि उद्दीपक (Symbol N)

noisiness judgment
उच्चध्वनि निर्णय

nomadism
भटकेपणा (पु.)

nominal aphasia
संज्ञा अक्षमता

nominal scale
नाममात्र श्रेणी, नाममात्र मापनी (also designatory scale)

nominalism
नामवाद (पु.)

nominating technique
नामसूचन तंत्र nomination technique

nomogram
नियमालेख (पु.) nomograph

nomological
नियमशास्त्रीय

nomothetic
नियमसापेक्ष

non directive therapy
अनिदेशी उपचारपद्धति

non-compos mentis
अक्षम-मानस- (also non-competent)

non-conformity
अननुसारिता (स्त्री.)

non-corresponding points
असमरुप बिंदू

non-recurrent reinforcement
अनावर्ती प्रबलन

non-sequential processing
अननुक्रमी प्रक्रियण

non-sequitur
अवैधानुमान (न.)

non-social
A social

nonadditive
असंयोज्य

nonadjustive
असमायोजी

nonconscious
अबोध

nondetermination coefficient
अनिर्धारक गुणक

noneducable
शिक्षण अक्षम

nonlanguage test
भाषारहित चाचणी, कृति चाचणी (also performance test)

nonlinear
अरेखीय

nonlinear regression
अरेखीय समाश्रयण

nonlinear regression equation
अरेखीय समाश्रयण समीकरण

nonliterate
निरक्षर (सा.)

nonmedullated
मज्जावरणहीन

nonmoral
नीतिबाह्य

nonparametric statistics
अप्राचल सांख्यिकी

nonsense figure
निरर्थक आकृति

nonsense syllable
निरर्थक पद

nonsense syndrome
निरर्थकता संलक्षण

nonverbal intelligence
अशाब्दिक बुद्धि

nonverbal test
अशाब्दिक बुद्धिचाचणी

nor gate
न वा द्वार, नॉर द्वार

noradrenaline
नॉरऍड्रेनलिन (न.)

norepinephrine
नॉरपिनेफाइन (न.)

norm
मानक (न.) (also standard)

norm line
मानक रेखा

norm sending
मानक संप्रेषण

normal
सामान्य, प्रसामान्य

normal deviate distribution
प्रसामान्य विचलन वितरण

normal distribution
प्रसामान्य वितरण

normal-probability curve
प्रसामान्य संभाव्यता वक्र

normalisation
प्रसामान्यीकरण (न.)

normality
सामान्यता (स्त्री.), प्रसामान्यता (स्त्री.)

normative
प्रमाणानुसारी

normative scale
समूह मापनी

normative science
आदर्शी शास्त्र

nose
नासिका (स्त्री.), नाक (न.)

nosology
रोगवर्गीकरणशास्त्र (न.)

nosophobia
रोगभयगंड (पु.)

nostalgia
गृहाकुलता (स्त्री.)

not gate
nand gate

notation
संकेतन (न.)

noticeable
लक्षणीयमात्र

notochord
पृष्ठरज्जु (पु.)

nous
उनुस (स्त्री.), (ग्रीक शब्द बुद्धी याअर्थी)

NPN transistor
NPN प्रेषरोधक

NREM sleep
स्थिर नेत्र निद्रा

nuclear complex
केंद्रक गंड (also nuclear conflict or root conflict)

nucleus
केंद्रक (न.)

nucleus cuneatus
कीलक केंद्रक

nucleus gracilis
तनुकेंद्रक (न.)

nucleus tractus solitarius
मध्यांग पथ केंद्रक

null hypothesis
अभेद अभ्युपगम

nulliplex inheritance
एकबीजी अप्रभावी वंशदाय

number concept
अंक संकल्पना

number factor
अंक घटक

number facts
मूलाधार (पु.अ.व.)

number form
अंक आकार

number-completion test
अंकपूर्ति चाचणी

numerical value
आंकिक मूल्य

nurturance
पुष्टीकरण (न.)

nurturance need
पालन गरज

nurture
पुष्टी (स्त्री.)

nutrient
पोषक

nyctalopia
रातांधता (स्त्री.)

nyctophobia
अंधकार भयगंड (पु.) (syn. achluophobia)

nymphomania
andromania

nystagmus
नेत्रदोलन (न.)

O technique
O तंत्र (न.), ओ तंत्र (न.)

O variable
organismic variable

O.D. Cube
ओ.डी. घन

obedience
आज्ञाधारकता (स्त्री.)

object
१ उद्दिष्ट (न.) २ विषय (पु.) ३ वस्तु (स्त्री.)

object assimilation
विषय सात्मीकरण

object attitude
वस्तु अभिवृत्ति

object blindness
दृकसंवेदन अक्षमता (also visual agnosia)

object cathexis
उद्दिष्ट भावकेंद्रण

object choice
उद्दिष्ट निवड

object colour
वस्तु रंग (पु.)

object constancy
वस्तुस्थिरता (स्त्री.)

object finding
वस्तु शोधन

object libido
पर कामशक्ति

object loss
प्रेमवस्तु लोप

object of instinct
सहजप्रवृत्ति विषय

object size
वस्तु आकार

object-assembly test
वस्तु जुळवणी चाचणी

objectify
वास्तव दर्शन करणे

objectifying attitude
वस्तुनिष्ठ अभिवृत्ति (also objective attitude)

objectivation
वास्तव भावारोपण (न.)

objective
वस्तुनिष्ठ, वास्तव

objective
समुद्दिष्ट (न.)

objective anxiety
समुद्दिष्ट चिंता

objective attitude
objectifying attitude

objective examination
वस्तुनिष्ठ परीक्षा

objective psychology
वास्तववादी मानसशास्त्र

objective reference
वास्तव संदर्भ

objective scoring
वस्तुनिष्ठ गुणांकन

objective set
वास्तव न्यास

objective type
वस्तुनिष्ठ प्रकार

objectivity
वस्तुनिष्ठता (स्त्री.)

oblique
तिर्यक

oblique rotation
तिर्यक चक्रावर्तन

oblique solution
तिर्यक निरसन

obliviscene
विस्मरण (न.)

obscenity
अश्लीलता (स्त्री.)

obscurantism
अनाकलन-प्रयत्नवाद (पु.)

observation
निरीक्षण (न.)

observation interview method
निरीक्षण मुलाखत पद्धति

observation methods
निरीक्षण पद्धति (स्त्री.अ.व.)

observer
निरीक्षक (पु.)

obsession
कल्पना अनिवार्यता (स्त्री.) (also supervalent thought)

obsessional neurosis
कल्पना अनिवार्यता चेतापदशा

obsessive-compulsive neurosis
कल्पना-क्रिया अनिवार्यता चेतापदशा

obsessive-compulsive reaction
कल्पना-क्रिया अनिवार्यता प्रतिक्रिया

obstacle sense
अडथळा वेदन

obstipation
अतिकोष्ठबद्धता (स्त्री.)

obstruction method
अडथळा पद्धति

obtained mean
प्राप्त मध्य

obtained score
प्राप्तांक (पु.)

Occam's razor
ओकॅमचे क्षूरतत्त्व

occipital
पश्चमस्तिष्क-

occipital lobe
पश्चखंड (पु.)

occlusion
अंतर्राएध (पु.)

occultism
गूढशक्तिवाद (पु.)

occupation
व्यवसाय (पु.) avocation

occupation cluster
व्यवसायपुंज (पु.)

occupational ability
व्यावसायिक क्षमता

occupational analysis
व्यवसाय विश्लेषण

occupational evaluaion
job evaluation

occupational family
व्यवसाय कुल

occupational hierarchy
व्यवसाय अधिश्रेणी

occupational information
व्यवसाय वृत्त

occupational interest inventory
व्यावसायिक अभिरुचि सूची

occupational level
व्यवसाय स्तर

occupational norm
व्यावसायिक मानक

occupational preference survey (Test)
व्यावसायिक अधिमान्यता परीक्षण (चाचणी)

occupational psychology
व्यवसाय मानसशास्त्र

occupational stability
व्यावसायिक स्थैर्य

occupational test
व्यावसायिक चाचणी

occupational therapy
व्यावसायिक उपचारपद्धति

ochlophobia
जमाव भयगंड (पु.)

octal
अष्टक

ocular
नेत्र-, नेत्रीय

ocular dominance
नेत्रीय प्राबल्य

ocular pursuit
नेत्रीय अनुचरण

oculogyral illusion
नेत्रचक्रवर्ती भास

oculogyral movement
नेत्रचक्रवर्ती गति

oculomotor
नेत्रकारक (पु.)

oculomotor nerve
नेत्रकारक चेता

oculomotor nucleus
नेत्रकारक केंद्रक

odd-even technique
सम विषम तंत्र

odour
गंध (पु.)

odour prism
गंधलोलक (पु.)

odourimetry
गंधवेदनमिति (स्त्री.) (also olfactometry)

Oedipus complex
Edipus complex

off line
बंद रेषा

ogive
(S) अवग्रह (पु.), चिन्ह वक्र (पु.)

ohm's law
ओमचा नियम

olfactie
ऑलफॅक्टी (न.) (a unit of smell)

olfaction
गंधवेदन (न.) (also osphresis)

olfacto-
गंध-, घाण- (in comb.)

olfactometer
गंधमापी (पु.)

olfactometry
odourimetry

olfactory
गंधवेदनीय

olfactory brain
गंधवेदनी मस्तिष्क

olfactory bulb
गंध कंद

olfactory lobe
गंध खंड

olfactory nerve
घाण चेता

oligergasia
मतिमांद्य (न.)

oligoencephaly
न्यूनमस्तिष्कता (स्त्री.)

oligolalia
अल्पभाषिता (स्त्री.) oligologia oligophasia

oligophrenia
मतिमंदता (स्त्री.)

oligophrenic detail
मतिमंदता तपशील

olivary nucleus
आलिव्ह केंद्रक

omnibus test
अनियत समावेशी चाचणी

omnipotence of the id
इदंचे सर्वशक्तिमत्व

on-line computer
चालू रेषा संगणक

onanism
१ (masturbation) हस्तमैथुन (न.) २ (coitus interruptus) अवरुद्ध संभोग

one element model
एक घटक प्रतिरुप

one tail test
एकपुच्छ चाचणी

one trial learning
एकप्रयत्न अध्ययन

one-way mirror
एकमार्गी आरसा

one-way screen
एकमार्गी पडदा

oneiric
स्वप्नवत अवस्था

onomatopoeic
ध्वन्यानुकारी

ontogenesis
व्यष्टिजनन (न.) ontogeny

ontology
सत् संबंधीशास्त्र (न.)

open end survey question
मुक्त उत्तर सर्वेक्षण प्रश्न

open ended question
मुक्त उत्तर प्रश्न

open minded
मुक्त मनाचा

open mindedness
मुक्त मनोवृत्ति

open system
मुक्त व्यवस्था

open-cue situation
मुक्त संकेत स्थिति

openness
विवृति (स्त्री.)

operant
व्यापारक

operant conditioning
व्यापारक अभिसंधान

operant learning
व्यापारक अध्ययन

operant level
व्यापारक स्तर

operant reserve
व्यापारक संचय

operating characteristic
कार्यकारी निकषविशेष

operation code
कार्यसंहिता (स्त्री.)

operational definition
संक्रियात्मक व्याख्या

operational research
संक्रियात्मक संशोधन (also operations research)

operationism
प्रक्रिया प्रामाण्यवाद (पु.) operationalism

operations research
operational research

ophidiphobia
सर्पभयगंड (पु.)

ophthalmic
नेत्र-

ophthalmograph
नेत्रवलनमापी (पु.)

ophthalmology
नेत्रशास्त्र (न.)

ophthalmoscope
नेत्रदर्शी (पु.)

opiate
उपशामक (न.)

opinion
मत (न.), अभिप्राय (पु.)

opinion poll
मतकौल (पु.)

opinionaire
मत प्रश्नावली (स्त्री.)

opium
अफू (स्त्री.)

opposites test
विरुद्धार्थी शब्द चाचणी

opsin
ऑप्सिन (न.)

optic chiasm
नेत्रचेता व्यत्यासबिंदु

optic disk
blind spot

optic lobe
नेत्रवप्र (न.)

optic nerve
नेत्र चेता

optic neuron
नेत्र चेतापेशी

optical
नेत्र-, दृष्टि- optic

optical axis
नेत्रीय अक्ष

optical defect
नेत्रदोष (पु.)

optical illusion
दृष्टिभास (पु.)

optical image
नेत्रप्रतिमा (स्त्री.)

optical projection
दृष्टि-प्रक्षेपण (न.)

optics
प्रकाशिकी (स्त्री.)

optimal criterion
कमाल निकष

optimism
आशावाद (पु.)

optimum
इष्टतम

optogram
नेत्र प्रतिमा (also retinal image or retinal picture)

optokinetic
चेतित नेत्रगति-

optometry
दृष्टिमिति (स्त्री.)

or gate
वा द्वार, ऑर द्वार

oral
मौखिक, मुख-

oral cavity
मुख गुहिका

oral character
मुखनिष्ठ व्यक्तित्वावस्था

oral complex
मुख गंड (sensuous enjoyment through sucking)

oral dependence
मौखिक अवलंबित्व

oral dynamism
मौखिक क्रियाशीलता

oral eroticism
मुख कामुकता

oral incorporation
मुखनिवेशन (न.)

oral method
मौखिक पद्धति

oral neurosis
मौखिक चेतापदशा

oral primacy
मौखिक प्राथमिकता

oral reading
मौखिक वाचन

oral regression
मुखनिष्ठ प्रतीपगमन

oral sadism
मौखिक परपीडनरति

oral stage
मौखिक अवस्था

oral test
मौखिक चाचणी

oral-aggressive
मौखिक आक्रमण

oral-passive type
मौखिक अक्रियता प्रकार

orality
मौखिकता (स्त्री.)

orbital
नेत्रगुहा-

order
क्रम (पु.) grade

order need
सुव्यवस्था गरज

order of magnitude
परिणाम क्रम

order of merit
गुणानुक्रम (पु.)

ordinal
क्रमवाचक

ordinal position
क्रमवाचक स्थान

ordinal scale
क्रमवाचक श्रेणी

ordinate
क्षितिजलंब-, कोटि-

ordination
नियोजन प्रक्रिया (स्त्री.) (process of plan making includes both serial programmes and schedules (a higher mental process like cognition)

Orestes complex
ऑरेस्टेस गंड

orexis
भावक्रियापक्ष (पु.)

organ
इंद्रिय (न.)

organ eroticism
इंद्रिय कामुकता

organ inferiority
अवयव न्यूनता

organ libido
इंद्रियासक्त कामशक्ति (also organ pleasure) (Freud)

organ of Corti
कार्तेंद्रिय (न.)

organ pleasure
organ libido

organic
ऐंद्रिय, जैविक

organic brain syndrome
मस्तिष्कजन्य संलक्षण

organic deafness
इंद्रियजन्य बहिरेपणा, रोगजन्य बहिरेपणा

organic disorder
शरीररोगजन्य विकृति

organic evolution
जैविक उत्क्रांति

organic psychosis
मस्तिष्कजन्य मनोदुर्दशा

organic repression
anterograde amnesia

organic sensations
शरीरांतर्गत वेदने (न.अ.व.) (also visceral sensations)

organic set
शारीरन्यास (पु.) (also called preparatory set)

organic system
जैविक संरचना

organic viewpoint
जैविक दृष्टिकोन

organicism
जैववाद (पु.), शरीर कारण वाद (पु.)

organisation
१ संघटन (न.) २ संरचना (स्त्री.) ३ संघटना (स्त्री.)

organisation development
संघटना विकास

organisation mirror
संघटना दर्पण

organisational psychology
संघटन मानसशास्त्र

organism
जीव (पु.)

organismic
holistic

organismic autonomy
जैविक स्वायत्तता

organismic psychology
जीव समष्टिवादी मानसशास्त्र, व्यक्ति समष्टिवादी मानसशास्त्र

organismic variable
जीव परिवर्त्य, जी- परिवर्त्य (पु.) (also O variable)

organogenic
इंद्रियजन्य

orgasm
रति-निष्पत्ति (स्त्री.)

orgastic impotence
रति-निष्पत्ति असमर्थता

orgiastic
भोगातिरेकी

orgone theory
आर्गाऐन उपपत्ति

orientation
१ स्थितिभान (न.) २ उद्दीपक निदेशन (न.) ३ अभिमुखता (स्त्री.)

orienting response
अभिमुखकारी अनुक्रिया

original response
आगळी अनुक्रिया

original score
मूळ प्राप्तांक (also raw score)

orthogenesis
नियत विकास (पु.)

orthogenital
सहज लैंगिक

orthognathous
सुहनुधारी

orthogonal
१ काटकोनी २ लंब

orthogonal rotation
काटकोनी वलन

orthogonal solution
काटकोनी निरसन

orthogonal traits
काटकोनी गुणविशेष (पु.अ.व.)

orthopsychiatry
सरल मनोरोगविज्ञान (न.)

orthoptics
दृष्टिसरलन (न.) (पद्धति)

orthorator
सरल निश्चायक (पु.)

oscillation
दोलन (न.)

oscillograph
दोलनलेखी (पु.)

oscillometer
दोलनमापी (पु.)

oscilloscope
दोलनदर्शी (पु.)

osmoreceptor
परासरणग्राही (पु.)

osmosis
परासरण (न.)

osphresis
olfaction

osseous
अस्थिल

ossicle
अस्थिका (स्त्री.)

ossification ratio
अस्थिभवन गुणोत्तर

ossify
अस्थिभवन होणे

Ostwald colours
ओस्टवॉल्ड रंग (पु.अ.व.)

other directed man
बाह्य निदेशित व्यक्ति

otic
कर्णीय, कर्ण-

Otis Self Administering Test of Intelligence
ओटीस स्वदेह बुद्धि चाचणी

otitis media
मध्यकर्ण दाह

otogenic tone
कर्ण स्वर (पु.)

otoliths
कानखडा (पु.)

otology
कर्णचिकित्साशास्त्र (न.)

otosclerosis
कर्णस्थिकाठिण्य (न.)

Ouija board
औजा फलक

out group
बहिस्समूह (पु.)

outbreeding
बहिदिग्दर्शित

output
निक्षेप (पु.)

oval window
लंब वर्तुळाकार गवाक्ष

ovary
डिंबग्रंथी (स्त्री.)

over compensation
अतिपूरण (न.)

overachievement
अतिसंपादन (न.)

overanxious reaction
अतिचिंता प्रतिक्रिया

overdetermined
बहुनिर्धारित

overestimation
अतिगणन (न.)

overexclusion
अतिअपवर्जन (न.)

overinclusion
अतिसमावेशन (न.)

overinhibited
अतिनिरोधी

overlap hypothesis
अधिव्याप अभ्युपगम

overlapping factors
अधिव्यापी घटक (पु.अ.व.)

overlapping groups
अधिव्यापी गट (पु.अ.व.)

overlapping proceeding
अधिव्यापी वर्तनसंघात (occuring simultaneously)

overlapping responses
अधिव्यापी अनुक्रिया (स्त्री.अ.व.)

overlearning
अधिक अध्ययन (न.)

overlearning reversal effect (ORE)
अधिक अध्ययन प्रतिगमनी परिणाम

overloading
(वृत्त) अतिभार (पु.)

overproduction
१ अतिप्रजनन (न.) २ अत्युत्पादन (न.)

overprotection
अतिसंरक्षण (न.)

overreaction
अतिप्रतिक्रिया (स्त्री.)

overt
व्यक्त

overt behaviour
व्यक्त वर्तन

overt needs
व्यक्त गरजा

overtone
अधिस्वरक (पु.)

ovum
डिंबपेशी (स्त्री.), स्त्रीबीज (न.)

oxycephaly
लंबशीर्षावस्था (स्त्री.), लंबकपालता (स्त्री.)

P-technique
P तंत्र (न.), पी तंत्र (न.)

pacing
कार्यगतियोजन (न.)

Pacinian corpuscle
पॅसिनी कणिका

paederastia
बालमैथुनासक्ति (स्त्री.)

pain
वेदना (स्त्री.), ताप (पु.) emotion

pain principle
दुखतत्त्व (न.)

pain sense
दुखवेदन (न.)

pain spot
दुखबिंदु (पु.)

pains
वेदना (स्त्री.अ.व.)

paired associates
युग्म सहचर (पु.अ.व.) (also right associates)

paired comparisons method
युग्म तुलना पद्धति

pale-encephalon
प्राक्मस्तिष्क (न.)

paleopsychology
पुराजीव मानसशास्त्र (न.)

palilalia
प्रत्युच्चारण (न.) (also palimphrasia)

palimlexia
पश्चगामी वाचन (न.)

palimphrasia
palilalia

palingraphia
प्रतिबिंबरेखन (न.)

pallesthesia
कंपवेदनशीलता (स्त्री.) (also palmesthesis)

pallium
प्रावार (न.)

palmer response
करतल अनुक्रिया

palmesthesis
pallesthesia

palpebral
नेत्रच्छेद-

palpitation
धडधड (स्त्री.)

palsy
घात (पु.)

pan-psychism
सर्वचित्तवाद (पु.)

panel method
मंडळ पद्धति

panic
आतंक (पु.)

panophobia
सर्वभयगंड (पु.) (also pantophobia)

pansexualism
सर्वकामवाद (पु.)

pantheism
सर्वैश्वरवाद (पु.)

pantophobia
panophobia

paper and pencil test
कागद पेन्सिल चाचणी

papilla
अंकुरक (पु.) circumvallate papilla परिजिव्हा अंकुरक filiform papilla पर्णिल अंकुरक, पर्णाकारी जिव्हा अंकुरक foliate papilla छत्राकारी जिव्हा अंकुरक fungiform papilla

parabiosis
१ अल्पखंडित चेतावहन (न.) २ कृत्रिमजीवयुग्मन (न.)

paracentral gyrus
पराकेंद्री संवलि

paracentral vision
परागर्तिका दृष्टि

parachromatopsia
आंशिक वर्णांधता (स्त्री.)

paracusia
(बधिरांची) वेचक श्राव्यता (स्त्री.)

paradigm
योजना (स्त्री.)

paradox
विरोधाभास (पु.)

paradoxial cold
विरोधाभासी शीतवेदन

paradoxical warmth
विरोधाभासी उष्णवेदन

paraesthesia
स्पर्शापवेदन (न.)

paragenital
गर्भप्रतिबंध संयोग

parageusia
स्वाद-अपवेदन (न.)

paragraph-meaning test
परिच्छेद अर्थ चाचणी

paragraphia
अनभिप्रेत लेखनदोष (पु.)

parakinesis
परा-गतिप्रत्यय (पु.)

paralalia
उच्चारणदोष (पु.)

paralexia
विपर्यस्तवाचन (न.)

parallax
दृष्टिभेद (पु.)

parallel dream
समांतर स्वप्न

parallel form method
alternate form method

parallel law
समांतरता नियम

parallel play
समांतर क्रीडा

parallel test method
alternate form method

parallelism
समांतरवाद (पु.)

paralog
अर्थहीन द्विअक्षरी (स्त्री.)

paralogism
सदोष युक्तिवाद (पु.)

paralysis
घात (पु.), पक्षाघात (पु.)

paralysis agitans
सकंप पक्षाघात (also Parkinson's disease)

paralytic dementia
dementia paralytica

parameter
प्राचल (पु.)

paramimia
भावाभिव्यक्तिदोष (पु.)

paramnesia
मिथ्या स्मृति (स्त्री.)

paranoic
प्रणालित विभ्रमी (पु.) paranoiac

paranoid
विभ्रमी

paranoid dementia
विभ्रमी अवमनस्कता

paranoid personality
विभ्रमी व्यक्तिमत्व

paranoid schizophrenia
विभ्रमी छिन्नमनस्कता

paranormal
परासामान्य

paranosic gains
रुग्णस्थितिजन्य लाभ (पु.अ.व.)

paraphasia
योग्य शब्द अक्षमता (स्त्री.) paraphasis

paraphemia
योग्य वर्णाएच्चरण दोष (पु.)

paraphonia
आवाजबदल विकृति (स्त्री.)

paraplegia
अधरांगघात (पु.)

parapraxia
अबोधनकृति-स्खलन (न.)

paraprofessional
पराव्यवसायी

parapsychology
परामानसशास्त्र (न.) (also metapsychology or psychism)

parasagittal
अग्रपश्चसमांतर

parasexuality
अपकामुकता (स्त्री.)

parasitic reinforcement
परजीवी प्रबलन

parasympathetic division
craniosacral division

parasympathetic nervous system
परानुकंपी चेता संस्था

parataxic
भावनिक विषणायोजन-

parathyroid glands
पराअवटु ग्रंथी (स्त्री.अ.व.)

paratypic
पर्यावरणजन्य

parent image
मातृपितृ प्रतिमा

parent surrogate
मातृपितृरुप (न.)

parergastic reactions
छिन्नमनस्क प्रतिक्रिया (स्त्री.अ.व.)

paresis
उउपदंशी अवमनस्कता (स्त्री.)

paresthesia
स्पर्शापवेदन (न.)

parietal lobe
उर्ध्वखंड (पु.)

Parkinson's disease
paralysis agitans

parmia
साहसिकता (स्त्री.)

parorexia
अपभक्षिता (स्त्री.)

parosmia
गंधसंवेदनभ्रम (पु.)

parosphesia
आंशिक गंधग्राहिता (स्त्री.)

parotid gland
कर्णपूर्व ग्रंथि

paroxysm
झटका (पु.)

part instinct
आंशिक (काम) प्रवृत्ति (also partial instinct)

part method of learning
खंडश अध्ययन पद्धति

part object
प्रेमविषयांग (न.)

parthenogenesis
अनिषेकजनन (न.)

partial
आंशिक

partial aim
आंशिक साध्य

partial amnesia
आंशिक स्मृतिलोप

partial aphasia
आंशिक भाषा अक्षमता

partial correlation
आंशिक सहसंबंध

partial instinct
part instinct

partial love
व्यक्तित्वांश प्रेम

partial reinforcement
आंशिक प्रबलन

partial reinforcement effect
आंशिक प्रबलन परिणाम (abbr. PRE)

partial sight
आंशिक दृष्टि

partial solution
auxiliary solution

partial tone
आंशिक स्वरक

partial-regression equation
आंशिक समाश्रयण समीकरण

participant observation
सहभागी निरीक्षण

participation
वास्तव अवास्तव अभेदन (न.)

participatory leadership
सहभागी नेतृत्व

particular complex
प्रसंगनिष्ठ गंड

partile
अंशक (पु.)

partition measure
विभाजक स्थिरसंस्था

partition of motion
गति विभाजन

parturition
प्रसूति (स्त्री.)

Pascal triangle
पास्कल त्रिकोण

passion
भावावेग (पु.), वासना (स्त्री.)

passive analysis
निदेशी पृथ्थकरण

passive instinct
स्वलक्षी सहजप्रवृत्ति

passive introversion
अनैच्छिक अंतर्मुखता

passive learning
अभावित अध्ययन

passive vocabulary
अनुपयोजित शब्दसंग्रह

passivism
अक्रियतावाद (पु.)

past-pointing
पश्चनिर्देशन (न.)

patella
जानुका (स्त्री.)

patellar reflex
knee-jerk reflex

paternalism
पितृसत्तावाद (पु.)

path choice coefficient
व्यक्तिवैशिष्ट्य गुणांक

pathegasia
विसमायोजनकारक अपंगता (स्त्री.)

pathemia
भावना-अपक्वता (स्त्री.)

pathetic nerve
trochlear nerve

pathogenesis
विकृतिजनन (न.)

pathogenic
विकृतिकारक

pathognomy
रोगनिदान (न.)

pathological fallacy
विकृतिसामान्यीकरण तर्कदोष

pathological intoxication
विकृत मदावस्था

pathological liar
habitual liar

pathology
विकृतिशास्त्र (न.)

pathomimesis
विकृतिनाट्य (न.) pathomimicry

pathoneurosis
व्याधिज मनोपदशा (स्त्री.)

pathos
कारुण्य (न.)

patrilineal
पितृवांशिक

pattern
संघात (पु.), बंध (पु.)

pattern analysis
संघात विश्लेषण

pattern discrimination
संघात अनुक्रिया

pattern-similarity coefficient
रेखाचित्र सादृश्य गुणांक

patterned interview
guided interview

patterning
संघातीकरण (न.)

pause
अवधि (पु.)

Pavlovian conditioning
पावलोवी अभिसंधान

pavor
बालभीति अनुक्रिया (स्त्री.)

peak clipping
उच्च स्वरवर्जन

Pearson(ian) correlation
पीअर्सन सहसंबंध

peccatophobia
अपराध भयगंड (पु.), पापभयगंड (पु.)

pecking order
बलाधिक्रम (पु.)

pectoral
वक्षीय

pedagogy
शिक्षणशास्त्र (न.)

pederasty
गुदमैथुन (न.)

pediatrics
बालरोगचिकित्सा (स्त्री.)

pedication
पशुसंभोग (पु.)

pedologia
शिशुवत भाषिका (स्त्री.)

pedophilia
बालमैथुन (न.)

peduncle
वृंतक (पु.)

peeping Tom
१ नग्न दर्शन रति, रति दर्शन रति २ संभोगईक्षक (पु.) (also voyeur)

peer
१ समवयस्क २ समशील

peer group
समवयस्क गट

Peer Nomination Inventory
१ समवयस्क नामसूचना सूची २ समशील नामसूचना सूची

peer rating
१ समवयस्क निश्चयन २ समशील निश्चयन

pegboard
खुंटीफलक (पु.)

pellet
गुलिका (स्त्री.)

penalty
दंड (पु.)

penilingus
felatio

penis
शिश्न (न.)

penis envy
शिश्न ईर्षा

penology
दंडशास्त्र (न.)

pentatonic scale
पंचस्वर श्रेणी

peptic
जठररसज

perceive
संवेदन होणे

perceived self
संवेदित-स्व (न.)

percent cumulative frequency
प्रतिशत संचयी वारंवारता (abbr. and Symbol % cf)

percent frequency
प्रतिशत वारंवारता (abbr. and Symbol % f)

percentile
शतमक (न.)

percentile bands
शतमक पट्ट (पु.अ.व.)

percentile curve
शतमक वक्र

percentile graph
शतमक आलेख

percentile norm
शतमक मानक

percentile rank of the score X
ँX प्राप्तांकाचा शतमकी गुणानुक्रम (abbr. PRX)

percentile score
शतमक प्राप्तांक

percept
१ संवेद्य (न.) २ संवेदनक्रिया (स्त्री.)

perception
संवेदन (न.) sensation वेदन

perception time
संवेदन काल

perceptive
संवेदनशील

perceptual anchoring
संवेदन स्थिरकन

perceptual defence
संवेदन संरक्षण

perceptual distortion
संवेदन विरुपण

perceptual filtering
संवेदनी गलन

perceptual induction
संवेदन प्रवर्तन

perceptual learning
संवेदन अध्ययन

perceptual motor learning
संवेदन कारक अध्ययन

perceptual restructuring
संवेदन पुनस्संरचन

perceptual schema
संवेदन बंध

perceptual segregation
संवेदन विलगीकरण

perceptual set
संवेदन न्यास

perceptual speed
संवेदन गति

perceptual structure
संवेदन संरचना

perceptual transformation
संवेदन रुपांतरण

percipient
संवेदक (पु.)

performance
कृति (स्त्री.), कार्य (न.)

performance appraisal
कृति मूल्यमापन

performance test
nonlanguage test

pericardial
हृदयावरण-

perimacular vision
परिमितबिंदु दृष्टि

perimeter
परिमापी (पु.)

perimetry
परिदृष्टिमिति (स्त्री.)

period
काल (पु.), कालावधि (पु.)

periodic
आवर्ती, कालिक

periodic reinforcement
नियत प्रबलन, आवर्ती प्रबलन

peripheral hallucination
परिधीय संवेदनभ्रम

peripheral nerve
परिधीय चेता

peripheral nervous system
सीमावर्ती चेतासंस्था

peripheral neuron
परिधीय चेतापेशी

peripheral theory of thinking
विचारांची परिधीय उपपत्ति

peripheral vision
परिधीय दृष्टि

peripheralism
परिधीयवाद (पु.)

peristalsis
आंत्रपुरस्सरण (न.)

permeable
पार्य

permissiveness
उदारवृत्तित्व (न.)

pernicious trend
प्रतीपगमनाधिक्य (न.)

perseverance
चिकाटी (स्त्री.)

perseveration set
आवर्तन न्यास

perseverative error
पुनरावर्ती प्रमाद

persistance of vision
दृष्टि सातत्य

persona
मुखवटा (पु.)

personal constructs
वैयक्तिक अन्वयन शैली

personal data sheet
व्यक्तिविवरण पत्र

personal equation
व्यक्तिभेद समीकरण

personal identity
व्यक्तित्व (न.), व्यक्तिमत्व सातत्य (न.)

personal idiom
व्यक्तिवैशिष्ट्य (न.)

personal image
आनुभविक अबोधप्रतिमा

personal unconscious
वैयक्तिक अबोध

personalism
व्यक्तिमत्ववाद (पु.)

personalistic psychology
विभूतिवादी मानसशास्त्र

personality
व्यक्तिमत्व (न.) (the continuity of functional forms and forces manifested through explerience of organised regnant processes and over behaviours from birth to death)

personality disintegration
व्यक्तिमत्व विघटन

personality disorder
व्यक्तिमत्व विकृति

personality dynamics
व्यक्तिमत्व गतिमीमांसा

personality integration
व्यक्तिमत्व संघटन (also personality organisation)

personality inventory
व्यक्तिमत्व सूची (also self inventory or self report inventory)

personality organisation
personality integration

personality problem
व्यक्तिमत्व समस्या

personality profile
व्यक्तिमत्व रेखाचित्र

personality reorganisation
व्यक्तिमत्व पुनसंघटन

personality sphere
व्यक्तिमत्व मापनक्षम क्षेत्र

personality structure
व्यक्तिमत्व संरचना

personality syndrome
व्यक्तिमत्व संलक्षण

personality test
व्यक्तिमत्व चाचणी

personality type
व्यक्तिमत्व प्रकार (also psychological type)

personification
व्यक्तिमत्व आरोप (पु.)

personnel
कर्मचारी वर्ग (पु.)

personnel psychology
कर्मचारी मानसशास्त्र

personology
व्यक्तिमत्वकेंद्री मानसशास्त्र (view that behaviour should be studied in relation to the centre or core of personality)

perspective
परिदृश्य (न.)

perspective size
परिदृश्य आकार

persuasibility
अनुकूलनीयता (स्त्री.)

persuasive communication
अनुकूलक संप्रेषण

perturbance
क्षुब्धभाव (पु.) emotion

perversion
कामविकृति (स्त्री.), विकृति (स्त्री.)

pervert
कामविकृत (पु.), विकृत (पु.)

petit mal
लघु अपस्मार

phacoscope
आकार परिवर्तनदर्शी (न.)

phagocyte
श्वेतपेशी (स्त्री.)

phallic
१ शिश्न- २ शैश्निक ३ लैंगिक

phallic character
सुप्त लिंगनिष्ठ व्यक्तिमत्व

phallic love
शैश्निक प्रेम, लैंगिक प्रेम

phallic phase
genital stage

phallic primacy
लैंगिक प्राथम्य

phallic stage
genital stage

phallic symbol
शिश्न-प्रतीक (न.), लिंग प्रतीक (न.)

phallic worship
शिश्नपूजा (स्त्री.), योनिपूजा (स्त्री.) लिंगपूजा (स्त्री.)

phallus
१ शिश्न (न.) २ शिश्निका (स्त्री.)

phantom limb
आभासी अंग

phantom sound
आभासी ध्वनी

pharmacological psychology
औषध-मानसशास्त्र

pharynx
ग्रसनी (स्त्री.)

phase
अवस्था (स्त्री.), प्रावस्था (स्त्री.)

phase difference
अवस्थांतर (न.), प्रावस्थांतर (न.)

phase sequence
अवस्थाक्रम (पु.), प्रावस्थाक्रम (पु.)

phasic contraction
अवस्था आकुंचन

phenobarbital
फिनोबार्बिटल (न.)

phenomenal field
प्रत्ययी क्षेत्र

phenomenal motion
प्रत्यय गति

phenomenal regression
प्रत्ययी प्रतीपगमन

phenomenal report
प्रत्यय वृत्त

phenomenal self
प्रत्ययी स्व

phenomenalistic inspection
प्रत्ययवादी निरीक्षण

phenomenalistic introspection
प्रत्ययवादी अंतर्निरीक्षण

phenomenistic causality
बालसुलभ प्रत्ययी कार्यकारण भाव

phenomenological
प्रत्ययकारी

phenomenological field
प्रत्ययी क्षेत्र

phenomenological structure
प्रत्ययी संरचना

phenomenology
प्रत्ययवाद (पु.), प्रत्ययवादीशास्त्र (न.)

phenomenon
प्रत्यय (पु.)

phenomotive
अंतदृरष्ट प्रेरणा (स्त्री.)

phenotype
दृश्यस्वरुप (न.)

phenylketonuria
फेनिल किटोनमेह (पु.) (abbr. PKU)

phenylpyruvic oligophrenia
फेनिलपायरुविक मतिमंदता

phi coefficient
फाय गुणांक

phi gamma function
फाय गॅमा प्रक्रिया

phi gamma hypothesis
फाय गॅमा अभ्युपगम

phi phenomenon
फाय प्रत्यय

philosophy
तत्त्वज्ञान (न.)

phlegmatic
१ सुस्त २ श्लेष्मल choleric

phobia
भयगंड (पु.) acarophobia लघुवस्तुभयगंड achluophobia अंधकार भयगंड acrophobia उच्चस्थान भयगंड aerophobia वायुप्रवाह भयगंड agoraphobia विवृत स्थल भयगंड, अनावृतस्थल भयगंड aichmophobia सूचि भयगंड ailurophobia मार्जार भयगंड algophobia पीडा भयगंड amathophobia

phobic neurosis
भयगंड चेतापदशा

phobophobia
भीति-भयगंड (पु.)

phonation
उच्चारण (न.)

phonautograph
ध्वनि आलेखित्र (न.)

phone
स्वन (पु.), ध्वनि (पु.)

phone scale
फोन मापनी

phoneidoscope
स्वनतरंगदर्शी (पु.)

phoneme
स्वनिम (पु.)

phonetic
स्वनिक, स्वन-

phonetic method
स्वनिक पद्धति

phonetics
स्वनविज्ञान (न.)

phonic
स्वनिक

phonic method
स्वनिक पद्धति, श्राव्य पद्धति

phonodeik
फोनोडाइक (न.)

phonogram
स्वनालेख (पु.)

phonopathy
स्वरविकृति (स्त्री.)

phonophobia
स्व-स्वर भयगंड (पु.)

phonoscope
स्वनदर्शी (पु.)

phoria
नेत्रगोलवलन (न.)

phosphene
कृत्रिम दीप्तिवेदन (न.)

phot
फोट (न.) (a unit of illumination)

photerythrous
रक्तवर्ण-अतिवेदकता-

photic
प्रकाशीय, प्रकाश-

photic driving
प्रकाशीय उद्दीपन

photism
दीप्तिभ्रम (पु.)

photocell
प्रकाश विद्युतघट (पु.), प्रकाशघट (पु.) (also photoelectric cell)

photochromatic interval
प्रकाशवर्णीय मध्यंतर

photoconductor
प्रकाशवाहक (पु.)

photoelectric cell
photocell

photokinesis
प्रकाशानुसारी चलन (न.)

photoma
दीप्तिभ्रम (पु.)

photometer
प्रकाशमापी (पु.)

photometric measure
प्रकाशमितीय परिमाण

photon
फोटॉन (न.) (also called troland)

photophobia
प्रकाशातिवेदन (न.)

photopic adaptation
प्रकाशीय प्रतियोजन

photopic vision
प्रकाशदृष्टि (स्त्री.)

photoreceptor
प्रकाशग्राही (पु.)

phototaxis
प्रकाशाभिवलन (न.) phototropism

phrenasthenia
मानसिक न्यूनता (स्त्री.)

phrenology
कर्परक्षेत्र शास्त्र (न.)

phrictopathic sensation
अनिर्दिष्ट स्पर्शवेदन

phyletic
प्रसृष्टिविषयक

phylogenesis
जातिजनन (न.), जातिविकास (पु.)

phylogenetic
१ जातिविकसित २ जातिविकास-

phylogenetic memory
सर्वजाति स्मृति

phylogenetic principle
जातिविकास तत्त्व

phylogeny
जातिविकास (पु.)

phylum
प्रसृष्टि (स्त्री.)

physical anthropology
शरीर मानवशास्त्र

physical stimulus
भौतिक उद्दीपक

physicalism
भौतिकवाद (पु.)

physiochemical
शारीर-रासायनिक

physiogenic
शारीरजन्य

physiognomy
मुखसामुद्रिक (न.)

physiological age
शारीरिक वय

physiological dependence
शारीरिक अवलंबन

physiological gradient
शारीरिक प्रवणक

physiological motive
शारीरिक प्रेरणा

physiological psychology
शारीरिक मानसशास्त्र, शरीरक्रिया मानसशास्त्र (also called psycho physiology)

physiological scotoma
blind spot

physiological zero
शारीरिक शून्यांक

physiologism
reductionism

physiology
शरीरक्रियाशास्त्र (न.)

physique
देहयष्टि (स्त्री.)

pia mater
मृदु आवरण

piano theory
पियानो उपपत्ति (also called harp theory)

pica
विपर्यस्त क्षुधा (स्त्री.)

Pick's disease
पिकचा रोग

pictograph
चित्रालेख (पु.)

pictorial memory
iconic memory

picture
चित्र (न.)

picture-arrangement test
चित्रमांडणी चाचणी

picture-completion test
चित्रपूर्ति चाचणी

picture-frustration test
चित्रवैफल्य चाचणी

picture-interpretation test
चित्र विवरण चाचणी

Piderit drawing
पिडेरिट रेखाचित्र

pigment colours
वर्णक रंग (पु.अ.व.)

pigment layer
वर्णक स्तर

pigmentation
वर्णकता (स्त्री.)

pillars of Corti
कॉर्तीदंड (पु.) (also rods of Corti)

pilomotor response
रोमहर्षी अनुक्रिया

pilot study
पथदर्शी अभ्यास

pineal gland
पाईनी ग्रंथि

pink noise
गुलाबी परिध्वनी

pinna
कर्णपाळी (स्त्री.)

Piper's law
पायपरचा नियम

pitch
स्वरमान (न.)

pituitary gland
पीयूषिका ग्रंथि

place learning
स्थानाध्ययन (न.)

placebo
कृतक गुटि (स्त्री.)

placement
पदयोजन (न.), यथायोजन (न.)

placement test
यथायोजन चाचणी

placenta
वार (स्त्री.)

plan
योजना (स्त्री.)

planchette
प्लँचेट (न.)

plane
तल (न.) contralateral plane प्रतिपार्श्विक तल coronal plane किरीटीय तल horizontal plane आडवा तल lateral plane पार्श्विक तल median plane मध्यक तल transverse plane तिरपा तल vertical plane उभा तल

planophrasia
असंबद्ध विचारभ्रमण (न.) (as a flight of ideas)

plantar reflex
पदतल प्रतिक्षेप

plantonise
अकामुक संबंध जोडणे

plastic tonus
मेणी स्नायुताठरता

plasticity
वलनशीलता (स्त्री.)

plate
पट्टिका (स्त्री.)

plateau
स्थिरावस्था (स्त्री.)

platonic love
अकामुक प्रेम

platy-kurtic
अल्प ककुदी

platycephalic
चपटशीर्ष-, चपटकपाल-

platykurtosis
अल्प ककुदता (स्त्री.)

play
क्रीडा (स्त्री.)

play need
क्रीडा गरज

play therapy
क्रीडोपचार (पु.)

playful interest
क्रीडाभाव (पु.) emotion

pleasant
सुखद

pleasantness
सुखदता (स्त्री.)

pleasure
सुख (न.)

pleasure principle
सुख तत्त्व (न.)

pleasure-pain
सुखदुख (न.)

pleasure-pain principle
सुखदुख तत्त्व

plethysmograph
वर्धनमापी (पु.)

plexus
जालिका (स्त्री.)

plot
आलेखन करणे

plot
आलेख (पु.)

pluralism
बहुतत्त्ववाद (पु.)

pluralism ignorance
बहुजन अज्ञान

pluralistic behaviour
सार्वत्रिक वर्तन

plus-minus conflict
approach avoidance conflict

plus-plus conflict
approach-approach conflict

pneumocardiograph
श्वसन-स्पंदन लेखी (पु.)

pneumogastric nerve
vagus

pneumograph
श्वसन लेखी (न.)

PNP transistor
PNP प्रेषरोधक (पु.)

Poetzl phenomenon
पोटझल प्रत्यय (पु.)

Poggendorff illusion
पॉगेनडॉर्फ भास

point
बिंदु (पु.)

point for point correspondence
बिंदु-बिंदु समरुपता

point of regard
लक्ष्य-रेखा (स्त्री.)

point of subjective equality
व्यक्तिनिष्ठ समता बिंदु (abbr. PSE)

point scale
गुण मापनी

point score
गुण मापनी प्राप्तांक

point-biserial correlation
बिंदु-द्विश्रेणीक सहसंबंध

polar continuum
धुवी सातत्यक

polar opposites
धुवीय विकलक (पु.अ.व.)

polarisation
धुवीकरण (न.)

polarity
धुवता (स्त्री.)

poliomyelitis
पोलिओमेरुरज्जुशोथ (पु.)

political psychology
राजकारण मानसशास्त्र

poll
जनसर्वेक्षण (न.)

Pollyanna mechanism
मधुर-लिंबू मिथ्या समर्थन (also sweet-lemon rationalisation)

polyandry
बहुपतित्व (न.) monogamy

polychromatic
बहुवर्णिक

polydipsia
अतिपान विकृति (स्त्री.)

polygamy
बहुपतिपत्नीत्व (न.) monogamy

polygenetic system
बहुजन्य रचना

polygon
बहुकोन (पु.)

polygraph
एकसमय बहुरेखी (न.)

polygyny
बहुपत्नीत्व (न.) monogamy

polylogia
वटवट विकृति (स्त्री.)

polymorphous perverse
बालसुलभ कामुकता

polyneuritis
बहुचेताशोथ (पु.)

polyopia
बहुदृष्टिदोष (पु.)

polyphasia
अतिवाचालता (स्त्री.)

polyphrasia
logomania

polyuria
बहुमूत्रता (स्त्री.)

pons
सेतु (पु.) pons varolii

pooh-pooh theory
पूह-पूह उपपत्ति (also interjection theory)

pooling
एकत्रीकरण (न.)

population mean
समष्टि मध्य (also true mean)

poriomania
विचरणोन्माद (पु.)

porropsia
दूराभासदृष्टिता (स्त्री.)

Porter's law
पोर्टरचा नियम (also called Ferry Porter law)

Porteus Maze Test
पोर्टिअस व्यूह चाचणी

position
स्थान (न.), जागा (स्त्री.)

position centrality
संप्रेषण केंद्रता

position factor
स्थान घटक

position habit
स्थान सवय

position response
स्थान अनुक्रिया

positional analysis questionnaire
पदीय विश्लेषण प्रश्नावली

positive
धनात्मक, धन-

positive accleration
धन त्वरण

positive afterimage
धन पश्चातप्रतिमा

positive correlation
धन सहसंबंध

positive feedback
धन प्रतिभरण

positive fixation
आगमी स्थिरण

positive induction
धनात्मक प्रवर्तन, धन प्रवर्तन

positive negative conflict
approach avoidance conflict

positive positive conflict
approach-approach conflict

positive reward
धन प्रतिफल

positive science
वास्तववादी शास्त्र

positive skewness
धन विषम चलन

positive stimulus
धन उद्दीपक

positive transfer
धन संक्रमण

positive tropism
धन अनुवर्तन

positivism
प्रत्यक्षवाद (पु.)

possessive instinct
अधिकार सहजप्रवृत्ति

possessiveness
अधिकारवृत्ति (स्त्री.)

post
पद (न.)

post-partum
प्रसवोत्तर

post-partum disturbancs
प्रसवोत्तर बाधा

postdiscrimination generalisation gradient
भेदनोत्तर सामान्यीकरण प्रवणक (abbr. PDG)

posterior
पश्च-

posterior horn
पश्च शृंग

posthypnotic amnesia
संमोहनोत्तर स्मृतिलोप

posthypnotic suggestion
संमोहनोत्तर सूचना

postnatal
जन्मोत्तर

postpubertal
पौगंडोत्तर

postremity principle
नूतनता तत्त्व

postrotational nystagmus
घूर्णनोत्तर नेत्रदोलन

postsynaptic inhibition
चेतासंपर्काएत्तर निरोधन

posttraumatic disorder
आघातोत्तर विकृति

postulate
गृहीततत्त्व (न.) axiom

postural
आसनिक

postural reflexes
आसनिक प्रतिक्षेप

postural set
आसनिक न्यास

posture
आसनस्थिति (स्त्री.)

potency
सुप्त क्षमता (स्त्री.)

potential
विभव (पु.) action potential क्रिया विभव evoked potential आहूत विभव spike potential कमाल विभव

potentiality
विभवता (स्त्री.)

potlatch
प्रतिष्ठादान (न.)

pouting
फुगट भाव (पु.), फुगा भाव (पु.) चंबु भाव (पु.) emotion

power
शक्ति (स्त्री.), सत्ता (स्त्री.)

power factor
बुद्धिसामर्थ्य घटक

power figure
सत्ता प्रतिमा (स्त्री.)

power function
१ प्रबलता फलन (न.) २ विश्वाससीमा (स्त्री.)

power need
सत्ता गरज

power spectrum
ध्वनिशक्तिपट (पु.)

power test
सामर्थ्य चाचणी

practical
प्रात्यक्षिक (न.)

practice
सराव (पु.)

practice curve
सराव वक्र

practice effect
सराव परिणाम

practice limit
सराव सीमा

practice material
सराव साहित्य

practice period
सराव कालावधि

practice theory of play
क्रीडाविषयक सराव उपपत्ति

pragmatism
फलवाद (पु.)

pragnanz
अर्थगर्भता (स्त्री.) (also pregnance)

praxernia
व्यवहार संपादिता (स्त्री.)

pre-emptive construct
एकमात्र संकल्पना

pre-established
पूर्वप्रस्थापित

pre-established harmony
पूर्वप्रस्थापित सुसंवाद

pre-Oedipal
इडिपसपूर्व- (अवस्था)

preadolescence
पूर्वकुमारावस्था (स्त्री.) (also prepubertal)

precipitating cause
प्रवर्तक कारण

precision alternative
अधिकौचित पर्याय

precocity
अकाली विकसन (न.)

precoding
coding

precognition
पूर्वबोधन (न.)

preconception
पूर्वधारणा (स्त्री.)

preconditioning
पूर्वाभिसंधान (न.)

preconscious
foreconscious

predelay reinforcement
विलंबपूर्व प्रबलन

predicate thinking
सादृश्याधिष्ठित विचार

predication
विधेयन (न.)

predictability
पूर्वकथनीयत्व (न.)

prediction
पूर्वकथन (न.)

predictive efficiency
पूर्वकथन क्षमता

predictive index
पूर्वकथन निर्देशांक

predictive validity
पूर्वकथन यथार्थता

predictive value
पूर्वकथन मूल्य

predisposing cause
पूर्वप्रवर्तक कारण

predisposition
पूर्ववृत्ति (स्त्री.)

preference
पसंती (स्त्री.) motive

preference mehtod
पसंती पद्धति

preference test
पसंती चाचणी

preformism
पूर्वघटनवाद (पु.)

prefrontal
पूर्वललाटी

prefrontal leucotomy
पूर्वललाटखंड विच्छेदन (also prefrontal lobotomy)

prefrontal lobectomy
पूर्वललाटखंड उच्छेदन

prefrontal lobotomy
prefrontal leucotomy

pregenital state
पूर्वलिंगनिष्ठ अवस्था

pregnance
pragnanz

pregnital phase
पूर्वलिंगनिष्ठ अवस्था

prehensile
परिग्राही

prehension
ग्रहण (न.), आकलन (न.)

prejudice
पूर्वग्रह (पु.)

prelogical thinking
अवतार्किक विचार

Premack principle
प्रेमॅक संभाव्यता तत्त्व

premature
अपक्व, मुदतपूर्व

premature ejaculation
पूर्व स्खलन

premeditation
१ पूर्वसंकलन (न.) २ पूर्वसंकल्पित गुन्हा (पु.)

premise
आधारविधान (न.)

premorbid
विकृतिपूर्व-

premsia
हळवेपणा (पु.)

prenatal
जन्मपूर्व-, प्रसवपूर्व-

prenatal influence
जन्मपूर्व प्रभाव

prenubile
पौगंड्यपूर्व-

preoperational stage
सांकेतिक विचार प्रारंभावस्था

preparation
सिद्धता (स्त्री.), सज्जता (स्त्री.), तयारी (स्त्री.)

preparatory interval
foreperiod

preparatory set
सज्जता न्यास (also called organic set)

preperception
पूर्वसंवेदन (न.)

prepotency needs
पूर्वसक्षम गरजा (स्त्री.अ.व.)

prepotent
पूर्वसक्षम अनुक्रिया

prepotent stimulus
पूर्वसक्षम उद्दीपक

prepotent stimulus
पूर्वसक्षम उद्दीपक

prepsychotic
दुर्मनस्कपूर्व

prepubertal
preadolescence

prepyriform area
मस्तिष्कृ-गंधसंवेदन क्षेत्र

prerecognition hypothesis
पूर्वापेक्षा अभ्युपगम

presbyophrenia
जरा-विस्ऋतिदशा (स्त्री.)

presbyopia
जरा दीर्घदृष्टिता (स्त्री.)

preschool
शालापूर्व-

presenile dementia
जरापूर्व अवमनस्कता

presentation
सादर करणे (न.)

press
दाबक (न.)

press-need pattern
दाबक गरज संघात

pressure
दाब (पु.), दडपण (न.)

pressure balance
१ दाबनियंत्रक (न.) २ वजन निर्णायक

pressure gradient
दाब प्रवणक

pressure sensation
दाब वेदन

pressure spot
दाब बिंदु

prestige
प्रतिष्ठा (स्त्री.)

prestige motive
प्रतिष्ठा प्रेरणा

prestige suggestion
प्रतिष्ठा सूचन

prestriate
रेखीयपूर्व

presupposition
गृहीतक (न.), गृहीत तत्त्व (न.)

pretectal area
पूर्वछद क्षेत्र

pretend
आव आणणे

pretended astonishment
मिथ्या चकित भाव emotion

pretention
ढोंग (न.), बहाणा (पु.)

pretest
पूर्वचाचणी (स्त्री.)

pretest
चाचणीपूर्व-

prevention
प्रतिबंधन (न.)

preverbal construct
वाचापूर्व संकल्पना

priapism
satyriasis

primacy
प्राथम्यता (स्त्री.)

primal anxiety
प्रथम चिंता

primal scene
प्रथम दृश्यस्मृति

primal scene
प्रथम दृश्यस्मृति

primal trauma
प्रथम आघात

primary
प्राथमिक

primary amentia
प्राथमिक अमनस्कता

primary attention
प्राथमिक अवधान

primary colour
colour primary

primary data
प्राथमिक प्रदत्त

primary drive
प्राथमिक प्रचोदना

primary emotion
प्राथमिक भावना

primary factor
प्राथमिक घटक

primary feeblemindedness
प्राथमिक मतिमांद्य

primary gain
प्रमुख लाभ

primary group
प्राथमिक समूह

primary hue
प्राथमिक वर्णविशेष

primary identification
प्राथमिक तादात्मीकरण

primary integration
प्राथमिक स्वत्वभाव

primary mental abilities
प्राथमिक मानसिक क्षमता (स्त्री.अ.व.)

primary mental deficiency
प्राथमिक मतिमांद्य

primary motivtion
प्राथिमिक प्रेरणा

primary narcissism
प्राथमिक नार्सिसी अवस्था

primary need
प्राथमिक गरज

primary negative reinforcer
ऋण अनभिसंहित प्रबलक (also unconditioned negative reinforcer)

primary pain
आंशिक अपेक्षा वेदना, अस्वास्थ अनुक्रिया (also unconditioned pain or discomfort response)

primary personality
प्राथमिक व्यक्तिमत्व

primary position
प्राथमिक स्थिति

primary positive reinforcer
धन अनभिसंहित प्रबलक (also unconditioned positive reinforcer)

primary process
प्राथमिक प्रक्रिया

primary quality
प्राथमिक गुण

primary reinforcement
प्राथमिक प्रबलन

primary repression
प्राथमिक दमन

primary reward
प्राथमिक पारितोषिक

primary stimulus generalisation
प्राथमिक उद्दीपक सामान्यीकरण

primary zone
प्राथमिक क्षेत्र

primate
नर-वानर गण (पु.)

prime
१ मूळ २ प्रधान

prime number
अविभाज्य संख्या

priming
प्रथमीकरण (न.)

primipara
एक-अपत्या (स्त्री.)

primitive
आदिम

primitivisation
प्रतीपगमन (न.), अपगमन (न.) (regression)

primordial
आद्यतम

primordial image
आद्यतम प्रतिमा

primordium
आद्यमूळ (न.), आद्यक (न.)

principal focus
मुख्य नाभि

principal plane
मुख्य प्रतल

principal-component method
प्रमुख-घटक पद्धति

principle
तत्त्व (न.)

principle of belongingness
तदभाविता तत्त्व

principle of economy
मितव्ययाचे तत्त्व (also principle of parsimony)

principle of inertia
स्थगन तत्त्व

principle of irreversibility of conduction
संवहन अव्युत्क्रमता तत्त्व

principle of multiple response
बहुविध अनुक्रिया तत्त्व

principle of optimal stimulation
इष्टतम उद्दीपनाचे तत्त्व

principle of parsimony
principle of economy

principle of proximity
समीपता तत्त्व

principle of recency
सन्निधकाल तत्त्व

principle of shift of level
स्तर विस्थापना तत्त्व

principle of unreadiness
असज्जता तत्त्व

printed circuit
मुद्रित परिपथ

prior learning
पूर्व अध्ययन, प्राक् अध्ययन (abbr. PL)

priori validity
अनुभवपूर्व यथार्थता

prism
त्रिपार्श्व भिंग (न.)

prism diopter
त्रिपार्श्व भिंगांक

prisoners' dilemma
बंदीवानांचा उभयापत्ति खेळ

privation
अपूर्ति (स्त्री.)

privilege
विशेषाधिकार (पु.)

privileged communication
गुप्त संप्रेषण

proactive
उत्तरलक्षी

proactive inhibition
उत्तरलक्षी निरोधन (abbr. PI)

proactive needs
अंतस्फूर्त गरजा (स्त्री.अ.व.) (largely determined from within)

probabilism
संभाव्यतावाद (पु.)

probabilistic functionalism
संभाव्यताधारी कार्यवाद

probability
संभाव्यता (स्त्री.)

probability curve
संभाव्यता वक्र

probability function
संभाव्यता कार्य

probability integral
संभाव्यता पूर्णांकी

probability of correct rejection
योग्य अस्वीकार संभवनीयता

probability of false rejection
अयोग्य अस्वीकार संभाव्यता

probability of hit
लक्षवेध संभाव्यता

probability ratio
संभाव्यता गुणोत्तर

probability table
संभाव्यता सारणी

probability theory
संभाव्यता उपपत्ति

probable error
संभाव्य त्रुटि (abbr. PE)

proband
प्रयुक्त (न.) (जननशास्त्र)

probation
परिवीक्षा (स्त्री.)

probation officer
परिवीक्षा अधिकारी

probing technique
१ अवगाहन तंत्र २ इष्ट प्रत्यावहन तंत्र

problem
समस्या (स्त्री.)

problem behaviour
समस्या वर्तन (behaviour problem)

problem box
समस्या पेटी

problem check list
समस्या चिन्हांकन सूची

problem child
समस्या बालक

problem solving
समस्या निराकरण

problematic
समस्यात्मक problematical

proceeding
प्रेरित वर्तनसंघात (पु.)

process
१ प्रक्रिया (स्त्री.) २ संस्करण (न.) ३ (Titchener) वेदन-बोधन (न.) ४ प्रवर्ध (पु.)

process attitude
प्रक्रिया अभिवृत्ति

process schizophrenia
१ जीर्ण छिन्नमनस्कता २ प्रक्रिया छिन्नमनस्कता

process-activity needs
प्रक्रिया कृति गरजा (स्त्री.अ.व.) (tendency to perform certain acts for the sake of performance itself)

processing error
संस्करण त्रुटि

prodigy
अलौकिक प्रतिभाशाली बालक (न.), बालबृहस्पति (पु.)

prodromal
पूर्वलक्षणी

prodrome
पूर्वलक्षण (न.)

product matrix
गुणाकार सारणी

product moment
गुणाकार परिबल

product moment correlation
गुणाकार परिबल सहसंबंध

product scale
वस्तुप्रमाण श्रेणी

productive memory
सर्जक स्मृति

productiveness
सर्जकता (स्त्री.)

profession
व्यवसाय (पु.), पेशा (पु.) avocation

professional
उच्च व्यावसायिक

professional code
पेशा संहिता

professional deformation
व्यवसाय-विशिष्ट विरुपता

professional psychology
प्रव्यावसायिक मानसशास्त्र

proficiency
नैपुण्य (न.)

profile
१ रेखाचित्र (न.) २ मुख पार्श्वचित्र

profile analysis
रेखाचित्र विश्लेषण

profile chart
रेखाचित्र तक्ता

progeria
बालवृद्धत्व (न.), बालजरा (स्त्री.)

prognathous
कुहनुधारी

prognosis
सुधार अनुमान (न.)

prognostic test
सुधार अनुमान चाचणी

programmed learning
क्रमान्वित अध्ययन

programming
प्रक्रियायोजन (न.), प्रायोजन (न.)

progress report
प्रगति वृत्त

progression
श्रेढी (स्त्री.)

progressive amnesia
वर्धमान स्मृतिलोप

progressive education
पुरोगामी शिक्षण

progressive relaxation
वर्धिनी विश्रब्धता

progressive total
चढती बेरीज

projection
प्रक्षेपण (न.) egomorphism  (also called extrajection)

projection fibres
प्रक्षेपी तंतू (पु.अ.व.)

projective play
प्रक्षेपण क्रीडा

projective technique
प्रक्षेपण तंत्र

projective test
प्रक्षेपण चाचणी

prolactin
प्रोलॅक्टिन (न.)

proliferation
प्रचुरजनन (न.)

Promethean will
प्रोमेथिअन निग्रह

prompting method
स्मरण-सूचन पद्धति

pronation
अवतलन (न.)

proneness
प्रवणता (स्त्री.)

proof
पुरावा (पु.), सिद्धता (स्त्री.)

proof reader's illusion
मुद्रितशोधक भास

propaeductic task
सहायक काम

propaganda
प्रचार (पु.)

propaganda analysis
प्रचार विश्लेषण

propagandise
प्रचार करणे

propagated action potential
वाहित क्रिया विभव

propagation
१ प्रसार (पु.) २ प्रजनन (न.)

propanediols
चिंतारोधके (न.अ.व.)

propensity
क्रियाप्रवृत्ति (स्त्री.)

property
गुणधर्म (पु.)

prophecy formula
प्राक्कथन सूत्र

prophylactic measures
प्रतिबंधक उपाय (पु.अ.व.)

prophylaxis
प्रतिबंधन (न.)

proportion
प्रमाण (न.)

proportionality
प्रमाणता (स्त्री.)

proposition
विधान (न.)

proprioception
अंतरेंद्रिय संवेदन (न.), अंतस्थ संवेदन (न.)

proprioceptor
अंतस्थग्राही (पु.)

proprium
व्यक्तिवैशिष्ट्य (न.)

prosencephalon
forebrain

prosthesis
कृत्रिम अवयव (पु.)

prostration
अवसन्नता (स्त्री.)

protanomaly
क्षीण रक्तवर्णांधता (स्त्री.)

protanopia
रक्त-हरित वर्णांधता (स्त्री.)

protective reflex
रक्तात्मक प्रतिक्षेप

protective response
रक्षात्मक अनुक्रिया

protension
दूराग्रहिता (स्त्री.)

protensity
कालावकाशता (स्त्री.)

protocol
मूळ टिपण (न.)

protopathic
स्थूलसंवेदी

protoplasm
जीवद्रव्य (न.)

prototaxic
आदिम संकल्पनात्मक

prototype
आदिरुप (न.)

proverbs test
म्हणी चाचणी

provisional try
प्रयत्न-प्रमाद वर्तन

proximal effects
समीपस्थ परिणाम (पु.अ.व.)

proximal response
समीपस्थ अनुक्रिया

proximal stimulus
समीपस्थ उद्दीपक

proximal-distal trend
समीप-दूरस्थ कल

prparatory response
सज्जता अनुक्रिया

prudery
अतिनैतिकता (स्त्री.) prudishness

pseudesthesia
मिथ्यावेदन (न.)

pseudo conditioning
मिथ्या अभिसंधान

pseudo psychology
मिथ्या मानसशास्त्र

pseudo-communism
मिथ्या साम्यवाद (पु.)

pseudo-isochromatic charts
वर्णांधता शोधक तक्ते (पु.अ.व.)

pseudoangina
कार्यात्मक हृदवेदना (स्त्री.)

pseudochromesthesia
श्रुतिवर्णता (स्त्री.) (syn. chromaesthesia)

pseudocyesis
आभासी गरोदरता (स्त्री.)

pseudofovia
मिथ्या गर्तिका (स्त्री.)

pseudolalia
अर्थहीन शब्दोच्चारण (न.)

pseudomemory
मिथ्यास्मृति (स्त्री.)

pseudomentia
मिथ्या अवमनस्कता (स्त्री.)

pseudomnesia
मिथ्या स्मृतिदोष (पु.)

pseudophone
कूट ध्वनियंत्र (न.)

pseudoscope
मिथ्यादर्शी (पु.)

psi
साय (स्त्री.) Telepathy (a metal process)

psilocybin
सायलोसिबिन (न.)

psopholalia
ध्वनिज अनाकलनीयता दोष (पु.)

psychasthenia
मनोक्षीणता (स्त्री.)

psyche
१ मन (न.) २ आत्मा (पु.)

psychedelic behaviour
भुरळावस्थी वर्तन

psychedelic drug
भुरळकारी द्रव्य

psychergograph
साइकेर्गाएग्राफ (पु.) (मानस अर्ग रेखी), उद्दीपकमाला यंत्र (न.) (syn. serial discrimeter)

psychiatric nursing
मनोरुग्ण शुश्रूषा

psychiatric social worker
मनोविकृति चिकित्सा सामाजिक कार्यकर्ता

psychiatrist
मनोविकृति चिकित्सक (पु.)

psychiatry
मनोविकृति चिकित्सा (स्त्री.)

psychic
मानसिक, परामानसी, अतिमानसी

psychic blindness
मानसिक अंधत्व, मानसिक अंधता

psychic determinism
मनोनियतिवाद (पु.)

psychic impotence
मानसिक नपुंसकता

psychic isolation
मानसिक एकलन

psychic pain
मानसिक वेदना

psychic research
मानसिक संशोधन

psychic secretion
conditioned secretion

psychic trauma
मानसिक आघात

psychic vaginismus
मानसिक योनिसंकोच

psychism
parapsychology

psychoacoustics
मनोध्वनिविज्ञान (न.)

psychoactive drug
मनोविकारी द्रव्य

psychoanalysis
मनोविश्लेषण (न.)

psychoanalyst
मनोविश्लेषक (सा.)

psychoasthenics
मनोदुर्बलता अन्वेषण (न.)

psychobiology
मनोजैविकी (स्त्री.), मनोजीवशास्त्र (न.)

psychodiagnosis
मनोनिदान (न.)

psychodiagnostics
मनोनिदानशास्त्र (न.)

psychodometer
अनुक्रियाकालमापी (पु.)

psychodrama
मनोनाट्य (न.)

psychodynamic
मनोगतिक

psychodynamics
मनोगतिकी (स्त्री.)

psychogalvanic reflex
मनोगॅल्व्हानी प्रतिक्षेप (also called psyhocgalvanic response)

psychogalvanic response
मनोगॅल्व्हानी अनुक्रिया (also called electrodermal response; galvanic skin response; psychogalvaic reflex)

psychogalvanometer
मनोगॅल्व्हानीमीटर (न.)

psychogenesis
मनोजनन (न.)

psychogenetics
मनु-आनुवंशिकी (स्त्री.)

psychogenic
मनोजन्य

psychogenic disorder
मनोजन्य विकृति

psychogenic need
१ मनोजन्य गरज २ (secondary need) दुय्यम गरज

psychognosis
१ शरीररचनाधारी अभ्यास (पु.) २ संमोहनाधारी अभ्यास (पु.)

psychogram
मानस रेखाचित्र (न.)

psychograph
मानसालेख (पु.)

psychography
मानसरेखनशास्त्र (न.)

psychoid
अतिमानससम

psychoid
उपपत्तिरुप मानसप्रक्रिया (स्त्री.)

psycholagny
मानसमैथुन (न.)

psycholepsy
मनोजाड्य (न.)

psycholinguistics
मनोभाषाविज्ञान (न.), मानस भाषाशास्त्र (न.)

psychological
१ मनोवैज्ञानिक २ मानसिक

psychological autopsy
मरणोत्तर मानसशास्त्रीय परीक्षा

psychological environment
मानसिक परिवेश

psychological field
मानसिक क्षेत्र

psychological freedom
मानसिक स्वातंत्र्य

psychological limit
मानसिक सीमा

psychological me
मानसिक स्व

psychological medicine
मनोवैद्यकशास्त्र (न.)

psychological primary
colour primary

psychological region
मानसिक क्षेत्रखंड

psychological scale
मनोमापनी (स्त्री.)

psychological space
मानसिक अवकाश

psychological test
मानसशास्त्रीय चाचणी

psychological time
मानसिक कालावधि

psychological type
personality type

psychological warfare
मानसशास्त्रीय युद्धतंत्र

psychological weaning
मानसिक विलगन

psychologism
मानसशास्त्र प्राथम्यवाद (पु.)

psychologist
मानसशास्त्रज्ञ (सा.)

psychologist's fallacy
मानसशास्त्रज्ञाचे हेत्वारोपण

psychology
मानसशास्त्र (न.) abnormal psychology अपसामान्य मानसशास्त्र adolescent psychology कुमार मानसशास्त्र advertising psychology जाहिरात मानसशास्त्र aesthetic psychology सौंदर्य मानसशास्त्र analytical psychology विश्लेषणात्मक मानसशास्त्र animal psychology प्राणि

psychology of exceptionals
विसामान्य मानसशास्त्र

psychology of handicapped
अपंगांचे मानसशास्त्र

psychology of music
संगीती मानसशास्त्र

psychology of religion
धर्म मानसशास्त्र

psychology of woman
स्त्री मानसशास्त्र

psychometric
मनोमितीय, मनोमितिक

psychometric constant delta
index of precision

psychometric funtion
मनोमितीय कार्यसंबंध

psychometric method
मनोमितीय पद्धति

psychometrical psychology
मनोमितीय मानसशास्त्र

psychometrician
मनोमितिज्ञ (पु.)

psychometrics
मनोमिति (स्त्री.) (also psychometry)

psychometrising
मनोमितीकरण (न.)

psychometrist
मनोमितीज्ञ (पु.)

psychometry
psychometrics

psychomimetic
मनोविक्षेपकारी

psychomotor
मनोकारक

psychomotor retardation
मनोकारक मंदन

psychoneural parallelism
मानसचेतीय समांतरवाद

psychoneurosis
neurosis

psychoneurotic inventory
मनश्चेतापदशा सूची

psychonomics
मनोनियामकशास्त्र (न.) psychonomic science psychonomy

psychopath
मनोविकृत व्यक्ति (स्त्री.)

psychopathic personality
मनोविकृत व्यक्तिमत्व

psychopathic personality disorder
मनोविकृत व्यक्तिमत्व विकार

psychopathology
मनोविकृतीशास्त्र (न.)

psychopathy
मनोविकृती (स्त्री.)

psychopedics
बालमानसोपचारशास्त्र (न.)

psychopharmacology
मानस औषधशास्त्र (न.)

psychophysical
मानसभौतिक

psychophysical dualism
मानसभौतिक द्वैतवाद

psychophysical function
मानसभौतिक कार्य

psychophysical method
मानसभौतिक पद्धति

psychophysical parallelism
मानसभौतिक समांतरवाद

psychophysics
मानसभौतिकी (स्त्री.)

psychophysiology
मानस शरीरक्रियाशास्त्र (न.) (also called physiological psychology)

psychosensory
मनोवेदनिक

psychosexual
मनोलैंगिक

psychosis
मनोदुर्दशा (स्त्री.)

psychosocial
मनोसामाजिक

psychosomatic
मनोदैहिक

psychosomatic disorder
मनोदैहिक विकृति (also called allergy)

psychosomatic medicine
मनोदैहिक वैद्यक

psychosurgery
मानसशस्त्रक्रिया (स्त्री.)

psychotechnician
मानसतंत्रज्ञ (पु.)

psychotechnics
मानसतांत्रिकी (स्त्री.)

psychotechnology
मानसतंत्रविद्या (स्त्री.), मनोतांत्रिकी (स्त्री.)

psychotherapeutic
मानसोपचारात्मक

psychotherapeutics
मानसोपचारशास्त्र (न.)

psychotherapist
मानसोपचारतज्ञ (पु.)

psychotherapy
मानसोपचार (पु.)

psychotic
दुर्मनस्क-

psychotic surrender
दुर्मनस्काची शरणागति

psychotomimetic
मनोविक्षेपाभासी

ptosis
नेत्रच्छेदपात (पु.)

puberal
किशोरावस्थी (स्त्री.) पौगंडावस्था (स्त्री.) pubertal

puberty praecox
कालपूर्व पौगंडावस्था, सत्त्वर पौगंडावस्था

puberty rites
यौवनारंभ विधी (पु.अ.व.)

pubes
जघन केश (पु.अ.व.)

pubescence
यौवनारंभकाल (पु.)

pubic
जघन-

pubic rites
लिंगच्छेद विधी (पु.अ.व.)

public
लोक (पु.अ.व.)

public commitment
प्रकट बांधिलकी

public opinion
लोकमत (न.)

pudendum
गुह्यभाग (पु.)

puerperal
प्रसवोत्तर

pugnacity
युयुत्सा (स्त्री.)

Pulfrich effect
पुलफिच परिणाम

Pulfrich phenomenon
पुलफिच प्रत्यय

pulmonary
फुफ्फुस-

pulsation
स्पंदन (न.)

pulse
१ नाडी (स्त्री.) २ स्पंद (पु.)

punched card technique
छिद्रित पत्र तंत्र

punctate
बिंदुकित

punctiform
बिंदुरुप-

punisher criterion
दंडकता निकष

punishment
शिक्षा (स्त्री.)

punishment fantasy
शिक्षा कल्पनारति

pupa
कोश (पु.)

pupil
डोळ्याची बाहुली (स्त्री.), तारिका (स्त्री.)

pupillary reflex
बाहुली प्रतिक्षेप

Purdue pegboard
परड्यू खुंटीफलक

pure
शुद्ध

pure stimulus act
शुद्ध चेतक क्रिया

pure tone
शुद्ध स्वर

puritis
कंड (स्त्री.), खाज सुटणे (न.)

purity
विशुद्धि (स्त्री.)

Purkinje afterimage
पुरकिंजे पश्चातप्रतिमा (also called Bidwell's ghost)

Purkinje cell
पुरकिंज पेशी

Purkinje effect
पुरकिंजे प्रत्यय Purkinje phenomenon

Purkinje Sanson images
पुरकिंजे सॅन्सन प्रतिमा (स्त्री.अ.व.) (also Sanson images)

purple
जांभळा

purpose
प्रयोजन (न.)

purposive psychology
प्रयोजनवादी मानसशास्त्र

purposivism
प्रयोजनवाद (पु.) (also finalism or hormic theory)

pursuit
अनुचरण (न.)

pursuit pendulum
अनुचरण लंबक

pursuit reaction
अनुचरण प्रतिक्रिया

pursuit rotor
चक्री अनुसरक

pursuit tracking
चल लक्ष्य अनुवेधन

pursuitmeter
अनुचरणमापी (पु.)

push pull circuit
ढकल ओढ परिपथ

pushdown store
दमित संचय

puzzle box
कूटपेटी (स्त्री.)

Pygmalion effect
पिग्मॅलिअन परिणाम

pyknic physique
स्थूलदेही pyknic

pylorus
जठर निर्गम (पु.)

pyramidal cell
मेरु पेशी

pyramidal system
मेरु संस्था

pyrmid
मेरु (पु.)

pyrmidal tract
पाचरमार्ग (पु.)

pyromania
दहनोन्माद (पु.)

pyrophobia
अग्निभयगंड (पु.)

pyrosis
हृदय दाह (पु.)

Q data
Q प्राप्त (न.), क्यू प्राप्त (न.)

Q method
Q पद्धति (स्त्री.), क्यू पद्धति (स्त्री.)

Q sort
Q वर्गवारी (स्त्री.), क्यू तंत्र (न.)

quadrant
चतुर्थक (न.)

quadrigemina
पिंड चतुष्क (न.)

quadriplegia
चतुरंग घात (पु.)

quale
वेदनमात्र (न.)

quality
गुण (पु.)

quality scale
गुण मापनी

quantal
उर्जा एककी

quantal hypothesis
उर्जा एककी अभ्युपगम

quantity
परिमाण (न.)

quantum
क्वांटम (pl. quanta)

quartile
चतुर्थक (न.)

quartile deviation
चतुर्थक विचलन

quasi normal
प्रसामान्य सदृश

quasi-experimental design
तत्सम प्रायोगिक आखणी

quasi-need
तत्सम गरज (स्त्री.)

quasi-stationary equilibrium
स्थिरसदृश समतोल

questionnaire
प्रश्नावली (स्त्री.), प्रश्नमालिका (स्त्री.) questionary

quiescent
शांत

Quinke tube
क्विंक नलिका

quota control
नियतांश नियंत्रण

quota sampling
नियतांश नमुना चयन

quotidian
दैनंदिन

quotient
गुणांक (पु.)

R-correlation
R सहसंबंध (पु.)

R-R conditioning
अ-अ अभिसंधान

R-R laws
अ-अ नियम r-r laws

R-technique
R तंत्र (न.), आर तंत्र (न.)

race
वंश (पु.)

race difference
वांशिक फरक

race prejudice
वांशिक पूर्वग्रह

racial consciousness
वांशिक जाणीव

racial memory
वांशिक स्मृति

racial psychology
वांशिक मानसशास्त्र

racial unconscious
collective unconscious

racism
वंशवाद (पु.)

radiance
भास्वरता (स्त्री.)

radiant energy
भास्वर ऊर्जा

radiant flux
भास्वर अभिवाह

radiation
१ केंद्रविचलन (न.) २ नसावेग प्रसरण (न.) ३ विकीरण (न.)

radical
क्रांतिकारी

radicalism
क्रांतिवाद (पु.)

radiography
प्रारणचित्रण (न.)

radiometer
प्रारणमापी (पु.)

radix
चेतामूल (न.)

rage
क्रोधातिरेक (पु.) emotion

raian
रेडिअन (न.)

raical change
क्रांतिकारी बदल

raical personality
क्रांतिकारी व्यक्तिमत्व

ramus communicans
प्रशाखा (करडीपांढरी) ramus connection

random
अनियत

random activity
अनियत क्रिया

random error
अनियत चूक

random group
अनियत गट, अनियत समूह

random movement
अनियत गति

random noise
अनियत ध्वनि

random observation
अनियत निरीक्षण

random sample
अनियत नमुना

random sampling
अनियत नमुना चयन

randomisation
अनियतीकरण (न.)

randomise
अनियतीकरण करणे

range
विस्तारकक्षा (स्त्री.)

range effect
विस्तारकक्षा परिणाम

range of attention
अवधान विस्तारकक्षा

range of audibility
श्रव्यता विस्तारकक्षा

range of hearing
श्रवण विस्तारकक्षा

rank
पद (न.), गुणानुक्रम (पु.) grade

rank order
गुणानुक्रम (पु.)

rank-difference correlation
rank order correlation

rank-order correlation
गुणानुक्रम सहसंबंध (Spearman) (also rank difference correlation)

rank-order method
गुणानुक्रम पद्धति

ranked distribution
गुणानुक्रम वितरण

ranking
श्रेणीकरण (न.)

Raphe system
राफ रचना

Raphe unclei
राफ केंद्रके (न.अ.व.)

rapid eye movement
जलद नेत्र चलन (abbr. REM)

rapport
संवादित्व (न.)

rapture
परमानंद (पु.) emotion

raptus
प्रक्षोभ (पु.)

rare detail
क्वचित आढळणारा तपशील

rate
१ दर (पु.), प्रमाण (न.) २ पद निश्चयन (न.)

ratee
पद निश्चयनार्थ प्रयुक्त व्यक्ति (स्त्री.)

rating
पद निश्चयन (न.)

rating attribute
पद निश्चयन गुण

rating scale
पद निश्चयन श्रेणी

ratio
गुणोत्तर (न.)

ratio reinforcement
गुणोत्तर प्रबलन

ratio scale
गुणोत्तर श्रेणी

ratiocination
तर्कसंगत विचार प्रक्रिया (स्त्री.)

rational
तर्कसंगत, तार्किक, सयुक्तिक

rational emotive therapy
तर्कसंगत भावनिक उपचारपद्धति

rational equation
तार्किक समीकरण

rational learning
तार्किक अध्ययन

rational number
परिमेय संख्या

rational problem solving
तार्किक समस्या निराकरण

rational psychology
तर्कनिष्ठ मानसशास्त्र

rational therapy
तर्कनिष्ठ उपचारपद्धति

rational thinking
बुद्धिनिष्ठ विचार

rational type
तर्कप्रधान व्यक्तिप्रकार

rationale
तर्कसंगति (स्त्री.), सयुक्तिकता (स्त्री.)

rationalisation
मिथ्या समर्थन (न.)

rationalism
तर्कवाद (पु.)

rationalist
तर्कनिष्ठ (पु.)

rationality
तार्किकता (स्त्री.)

Rauwolfia alkaloid
सर्पगंधा अल्काभ

raw score
original score

ray
किरण (पु.)

Rayleigh equation
रॅलेचे समीकरण

re-education
१ पुनशिक्षण (न.) २ पुनसमायोजन (न.)

re-enactment
पुनर्वर्तन (न.)

reactance theory
प्रतिक्रियाघडण उपपत्ति

reaction
प्रतिक्रिया (स्त्री.)

reaction chain
प्रतिक्रिया शृंखला

reaction formation
प्रतिक्रिया घडण (also reversal formation)

reaction key
प्रतिक्रिया कळ

reaction potential
प्रतिक्रिया विभव

reaction time
प्रतिक्रिया काल

reaction type
प्रतिक्रिया प्रकार

reactive inhibition
प्रतिक्रिया निरोधन

reactive needs
बहिस्फूर्त गरजा (स्त्री.अ.व.) (activated in response to environmental event)

reactive psychosis
प्रतिक्रिया मनोदुर्दशा

reactive schizophrenia
प्रतिक्रिया छिन्नमनस्कता, प्रतिक्रियात्मक छिन्नमनस्कता

reactive type
शीघ प्रतिक्रियाकारी

readiness
तत्परता (स्त्री.), सज्जता (स्त्री.)

reading
वाचन (न.)

reading age
वाचन वय

reading disability
वाचन अक्षमता

reading quotient
वाचन गुणांक

reading readiness
वाचन तत्परता

reading span
वाचन कक्षा

real
सत्य (न.), वास्तव (न.)

real anxiety
वास्तव चिंता

real self
वास्तव स्व

realism
वास्तववाद (पु.)

realistic group conflict theory
वास्तव गट संघर्ष उपपत्ति

reality
वास्तवता (स्त्री.)

reality ego
वास्तव अहम्

reality level
वास्तवता पातळी

reality principle
वास्तवता तत्त्व

reality testing
वास्तव परिक्षण

reality therapy
वास्तवता उपचारपद्धति

reason
१ बुद्धि (स्त्री.) २ कारण (न.) ३ प्रेरण (न.) ४ तर्क (पु.)

reasoning
युक्तिवाद (पु.)

reassurance
पुनराश्वासन (न.)

rebirth fantasy
पुनर्जन्म कल्पनारति

recall
प्रत्यावाहन (न.)

recall method
प्रत्यावाहन पद्धति

recall test
प्रत्यावाहन कसोटी, प्रत्यावाहन चाचणी

recapitulation theory
गतावर्तन उपपत्ति

receiver
१ ग्राहक (पु.) २ ग्राही (पु.)

receiving hospital
स्वीकारप्रवेश रुग्णालय

recent memory
सन्निधकालीन स्मृति

recept
१ संवेदन आवृत्ति प्रतिमा (स्त्री.) २ अभिवाही प्रक्रिया (स्त्री.)

receptive aphasia
आकलन क्षमता (also sensory aphasia)

receptive character
आधाराकांक्षी स्वभाव

receptive-expressive aphasia
आकलन-अभिव्यक्ति भाषा अक्षमता

receptivity
१ ग्रहणशीलता (स्त्री.) २ उद्दीप्तता ३ परावलंबी वृत्ति (स्त्री.) ४ अक्रिय वृत्ति (स्त्री.)

receptor
ग्राही (पु.)

recess
विश्राम-काल (पु.)

recessive
अप्रभावी

recessive trait
अप्रभावी गुणविशेष

recidivism
अपराधित्व (न.)

reciprocal
अन्योन्य, पारस्पारिक

reciprocal inhibition
१ व्यस्त निरोधन २ निरोधी अभिसंधान ३ व्यस्त प्रत्यावाहन अक्षमता

reciprocal innervation
पारस्परिक स्नायु उद्दीपन

reciprocity
परस्परता (स्त्री.)

reciprocity law
Bumsen-Roscoe law

recitation
मौखिक प्रत्यावाहन (न.)

recitation method
मौखिक प्रत्यावाहन तंत्र

recognition
१ प्रत्याभिज्ञान (न.) २ प्रत्यभिज्ञा (स्त्री.)

recognition span
प्रत्यभिज्ञा कक्षा

recognition test
प्रत्यभिज्ञा चाचणी

recognition vocabulary
प्रत्यभिज्ञ शब्दसंग्रह

recollection
पुनस्मरण (न.)

reconditioning
पुनराभिसंधान (न.)

reconstruction
पुनर्रचन (न.)

reconstruction method
पुनर्रचन पद्धति

recovery
पुनप्राप्ति (स्त्री.)

recovery time
पुनप्राप्ति काळ

recruitment
भरती (स्त्री.)

recruitment of loudness
auditory regression

recruitment of response
अनुक्रिया भरण

rectifier
दिष्टकारी

rectilinear
सरळरेखी

rectilinear distribution
सरळरेखी वितरण

rectilinear regression
सरळरेखी अपवर्धन

rectus
सरळ स्नायु (पु.)

recurrent vision
आवर्ती पश्चात प्रतिमा

red
लाल, तांबडा, रक्त-

red nucleus
लाल केंद्रक

red-green blindness
तांबडे हिरवे वर्णांधत्व

red-sighted
रक्तातिदृष्टि-

red-signtedness
रक्तातिदृष्टिता (स्त्री.)

redintegration
१ चेतकांश संस्करण (न.) २ चेतकांश सामान्यीकरण (न.) (also reintegration)

reduced cue
क्षीणित संकेत

reduced eye
क्षीणित नेत्र (also called schematic eye)

reduction
क्षीणन (न.)

reduction division
क्षीणन विभाजन

reduction screen
क्षीणन पटल

reductionism
विश्लेषणवाद (पु.), शरीरव्यापारवाद (पु.) (also physiologism)

reductionistic explanation
विश्लेषणात्मक स्पष्टीकरण

reductive interpretation
सुगम अर्थविवरण

redundancy
अनावश्यकता (स्त्री.)

reentry
पुनप्रवेश (पु.) (संपर्कसमूहाच्या संदर्भात)

referee
संदर्भक (पु.), उल्लेखक (पु.) (also referent)

reference
संदर्भ (पु.)

reference axes
संदर्भ अक्ष (पु.अ.व.)

reference group
संदर्भ समूह

reference vector
संदर्भ सदिश

referent
referee

referral
संदर्भित

referred pain
अन्यत्र वेदना

referred sensation
अन्यत्र वेदन (न.)

reflected colour
परावर्तित रंग

reflection
१ परावर्तन (न.) २ चिंतन (न.)

reflection of feeling
भावपरावर्तन (न.)

reflection response
सममिति अनुक्रिया

reflex
प्रतिक्षेप (पु.)

reflex after discharge
पश्चादुत्सर्ग प्रतिक्षेप

reflex arc
प्रतिक्षेप चाप, प्रतिक्षेप कमान

reflex circle
प्रतिक्षेप मंडल

reflex circuit
प्रतिक्षेप परिपथ

reflex inhibition
प्रतिक्षेप निरोधन

reflex latency
प्रतिक्षेप विलंब

reflex reserve
प्रतिक्षेप संचय

reflex sensitisation principle
conditioning principle

reflexogenous zone
प्रतिक्षेप उद्भवीक्षेत्र

refractory
अक्रियाकारी

refractory period
अक्रियाकारी काल

regeneration
पुनर्जनन (न.)

regnancy
अनुभव एकक (न.) (shortest unit or aspect of experience)

regnant construct
उच्चस्तरीय संरचित

regnant process
वर्चस्वी प्रक्रिया

regression
१ (primitivisation) प्रतीपगमन (न.), अपगमन (न.) २ Stat. समाश्रयण (न.)

regression analysis
समाश्रयण विश्लेषण

regression curve
समाश्रयण वक्र

regression equation
समाश्रयण समीकरण

regression line
समाश्रयण रेषा

regression neurosis
प्रतीपगमन चेतापदशा, प्रतीपगमन मनोपदशा

regression time
प्रतीपगमन काल

regression weight
समाश्रयण गुणक

regressive amnesia
क्षीयमान स्मृतिलोप

regressive substitute
समाश्रयणी पर्याय

regret
खेद (पु.)

regulation
नियमन (न.)

regulator
नियामक (पु.)

regulator behaviour
नियामक वर्तन

rehabilitation
पुर्नवसन (न.)

rehearsal
पाठ म्हणणे (न.)

reification
वास्तवाभासन (न.)

reinforcement
प्रबलन (न.) concurrent reinforcement समवर्ती प्रबलन conjunctive reinforcement संधीकारी प्रबलन fixed interval reinforcement १ नियमानुपाती प्रबलन २ स्थिर कालांतरी प्रबलन fixed ratio reinforcement स्थिर गुणोत्तर प्रबलन interlocking reinforcement आंतरबंधी

reinforcement schedule
प्रबलन सारणी

reinforcer
प्रबलक (पु.)

reinforcing stimulus
प्रबलक चेतक

reintegration
redintegration

Reissner's membrane
रेसनर पटल

rejection
अस्वीकार (पु.), अव्हेर (पु.)

rejection need
अस्वीकार गरज

relational concept
संबंधात्मक संकल्पना

relationship therapy
संबंध उपचारपद्धति

relative error
सापेक्ष त्रुटि

relative learning
संबंध अध्ययन (न.)

relative pitch
सापेक्षी स्वरमान

relative refractory period
सापेक्ष अक्रियाकारी काल

relativism
सापेक्षतावाद (पु.)

relaxation
विश्रांतता (स्त्री.)

relaxation therapy
शिथीलन उपचारपद्धति

relaxed
विश्रांत

relearning
१ पुनरध्ययन (न.) २ बचत पद्धति (स्त्री.) (syn. saving method)

release
मोचन (न.)

release therapy
विरेचन उपचारपद्धति

relevant variable
समर्पक परिवर्त्य (abbr. RV)

relfexology
प्रतिक्षेपवाद (पु.)

reliability
विश्वसनीयता (स्त्री.)

reliability sampling
विश्वसनीयता नमुनाचयन

religious resignation
धार्मिक परावृत्ति

REM sleep
जलद नेत्रचल निद्रा (REM-rapid eye movements)

remedial reading
सुधारोद्देशी वाचन

remembrance
पुनस्मरण (न.)

reminiscence
स्मृतिलाभ (पु.)

remission
लक्षण-उपशम (पु.)

remote
असमीप

remote association
असमीप साहचर्य

remote conditioning
शेष-अभिसंधित अनुक्रिया (स्त्री.अ.व.) (also trace conditioned responses)

renal
वृक्कीय

renifleur
गंधकामोद्दीपी (पु.)

Renshaw cell
रेनशॉ पेशी

renunciation
परित्याग (पु.)

reorganisation principle
पुनस्संघटन तत्त्व

repertory grid test
जंत्रीजाल चाचणी

repetition
पुनरावृत्ति (स्त्री.)

repetition compulsion
पुनरावृत्ति अनिवार्यता

replicate
प्रतिकृती तयार करणे

replication
प्रतिकृति (स्त्री.)

replication therapy
प्रतिकृति उपचारपद्धति

representation
प्रतिरुपण (न.)

representative
प्रातिनिधिक

representative design
प्रातिनिधिक आखणी

representative factor
प्रातिनिधिक घटक

representative measure
प्रातिनिधिक प्राप्तांक (also representative score)

representative sample
प्रातिनिधिक नमुना

representative score
representative measure

repression
अबोध दमन (न.)

reproduction
पुनर्निवेदन (न.)

reproductive facilitation
पुनर्निवेदन सुलभीकरण

reproductive interference
भूतलक्षी निरोधन (also retroactive inhibition)

reproductive strength
पुनर्निवेदन क्षमता

repugnance
तिटकारा (पु.) emotion

reputational method
ख्याति पद्धति

research
संशोधन (न.)

research system
(मानवकेंद्री) तंत्रनिर्माण तत्त्व (human engineering)

resentment
चीड (स्त्री.)

reserpine
रिसर्पिन (न.)

residual matrix
शेष सारणी

residual schizophrenia
अवशिष्ट छिन्नमनस्कता

residuum
अवशेष (पु.)

resinous
राळ गंधवेदन (न.)

resistance
प्रतिरोध (पु.)

resocialisation
पुनस्समाजीकरण (न.)

resolving power
विभेदन क्षमता

resonance theory
अनुनाद उपपत्ति

resonance volley theory of hearing
अनुनाद-तुमूलता श्रवण उपपत्ति

resonator
अनुस्पंदक (पु.), अनुनादक (पु.)

respondent
अनुक्रियात्मक

respondent conditioning
classical conditioning

response
अनुक्रिया (स्त्री.) adient response अभिगम अनुक्रिया approach response उपगम अनुक्रिया arbitrary response स्वेच्छ अनुक्रिया

response amplitude
अनुक्रिया प्रसर

response attitude
अनुक्रिया न्यास

response by analogy principle
सादृश्य तत्त्वानुसारी अनुक्रिया, थॉर्नडाइकचा संक्रमण नियम (also Thorndike's law of transfer)

response category
अनुक्रिया प्रकार

response circuit
अनुक्रिया परिपथ

response cost contingencies
पूर्वाभिसंधान निष्प्रभावन

response detail
शाई डागांश अनुक्रिया

response dispersion
अनुक्रिया विकीर्णन

response equivalence
अनुक्रिया समतुल्यता

response generalisation principle
अनुक्रिया सामान्यीकरण तत्त्व

response hierarchy
अनुक्रिया अधिश्रेणी

response intensity
अनुक्रिया तीव्रता

response latency
अनुक्रिया विलंब

response learning
अनुक्रिया अध्ययन

response magnitude
अनुक्रिया परिमाण

response oriented theory
अनुक्रिया-अभिमुख उपपत्ति response oriented system

response pattern
अनुक्रिया संघात

response rate
अनुक्रिया वारंवारता

response reference
अनुक्रिया संदर्भस्थान

response set
अनुक्रिया न्यास (also called motor set)

response strength
अनुक्रिया परिमाण

response system
अनुक्रिया पद्धति

response threshold
अनुक्रिया आरंभ सीमा

response time
अनुक्रिया काल

response to blocking
रोधजन्य प्रतिक्रिया

response variable
अनुक्रिया परिवर्त्य

rest
विश्रांति (स्त्री.), विसावा (पु.)

rest pause
विश्रांतिकाल (पु.)

resting membrane
विश्रांत पटल

result
निष्पत्ति (स्त्री.)

retained member's method
प्रत्यावाहन पद्धति, धारित अवयव पद्धति

retardation
मंदन (न.)

retarded depression
वर्धित अवसाद

retention
धारणा (स्त्री.)

retention curve
धारणा वक्र

reticular activating system
जालरचना बंध (abbr. RAS) reticular formation

reticularis pontis oralis
जालिका जागरण केंद्र

retina
दृष्टिपटल (न.)

retinal disparity
दृष्टिपटली विषमता

retinal element
दृष्टिपटलीय ग्राही

retinal field
दृष्टिपटलीय क्षेत्र

retinal horizon
दृष्टिपटल क्षितिज

retinal image
optogram

retinal light
प्रमस्तिष्क दृष्टिपटल वेदन

retinal oscillation
दृष्टिपटलीय दोलन

retinal picture
optogram

retinal picture
optogram

retinal rivalry
binocular rivalry

retinal zones
दृष्टिपटल क्षेत्रे (न.अ.व.)

retinene
रेटिनिन (न.) (visual yellow)

retinitis pigmentosa
रंजित दृष्टिपटलशोथ

retinoscope
दृष्टिपटल दर्शी (पु.)

retinotopic projection
दृकपटल क्षेत्रीय प्रक्षेपण, दृष्टिपटल क्षेत्रानुसारी प्रक्षेपण

retraction
पश्चसरण (न.)

retreat from reality
वास्तवता माघार

retrieval
प्रत्यानयन (न.)

retroactive
पूर्वलक्षी, पूर्वकालिक

retroactive amnesia
पूर्वकालिक स्मृतिलोप (also retrograde amnesia)

retroactive association
पूर्वलक्षी साहचर्य

retroactive faiclitation
पूर्वलक्षी सुकरीकरण

retroactive inhibition
reproductive interference

retrobulbar
नेत्रपश्ची

retrogenesis
प्रतिविकसन (न.)

retrograde amnesia
retroactive amnesia

retrogression
प्रतीपगमन (न.)

retrospection
पश्चावलोकन (न.)

retrospective falsification
पश्चलक्षी मिथ्याभवन

retrospective study
पश्चावलोकी अभ्यास

reverberatory circuit
अनुक्षेपणी परिपथ

reverie
day dream

reversal
प्रतिगमन

reversal formation
reaction formation

reverse bias
अल्प द्विअग्री व्होल्टता

reverse tolerance
प्रत्यावर्ती सह्यता

reversible figure
विपर्ययी आकृति

reversible perspective
विपर्ययी परिदृश्य

review
समालोचन (न.)

reward
१ पारितोषिक (न.) २ प्रतिफल (न.)

reward expectancy
प्रतिफल अपेक्षा

rhathymia
मुदिता (स्त्री.)

rheostat
रोधानुयोजी (पु.)

rheotropism
प्रवाहानुवर्तन (न.)

rhinencephalon
गंधमस्तिष्क (न.)

rho
ऱ्हो (पु.) (th rank order correlation coefficient)

rhodopsin
ऱ्होडॉप्सिन (न.) (visual purple)

rhombencephalon
पश्चमस्तिष्क (न.)

rhythm
लय (स्त्री.), लयबद्धता (स्त्री.)

ribonucleic acid
रायबोन्यूक्लिक आम्ल (abbr. RNA)

rickets
मुडदूस (पु.)

right and wrong cases method
method of constant stimuli

right and wrong test
McNaghten rule

right associates
paired associates

righting reflex
समतोल प्रतिक्षेप

rigid
ताठर

rigidity
ताठरता (स्त्री.)

ripple
ऊर्मिका (स्त्री.)

risk
जोखीम (स्त्री.)

risky shift
जोखीम पुरोगामिता

ritual
विधिविशेष

rivalry
प्रतिस्पर्धा (स्त्री.)

RNA
रायबोन्यूक्लिक आम्ल (ribonucleic acid)

robot
यंत्रमानव (पु.)

rod vision
दंडदृष्टि (स्त्री.)

rods and cones
दंड व शंकू (पु.अ.व.)

rods of Corti
pillars of Corti

Rolando fissure
central fissure

role
भूमिका (स्त्री.)

role analysis technique
भूमिका विश्लेषण तंत्र

Role Constructs Repertory Test
भूमिका संकल्पना संच चाचणी

role obsolence
भूमिका कालबाह्यता

role playing
भूमिका वठवणी

romantic love
रम्य प्रेम emotion

Romberg sign
रॉम्बर्ग लक्षण Romberg symptom

root
मूल (न.), मूळ (न.)

root
मूलभूत

root conflict
nuclear complex

root mean square
मध्य वर्गमूळ

Rorschach category
रोर्शा वर्ग

Rorschach determinant
रोर्शा निर्धारक

Rorschach ranking test
रोर्शा श्रेणीकरण पद्धति

Rorschach test
रोर्शा चाचणी

Rosenthal effect
रोझेनथाल परिणाम

Rosenzweig Picture Frustration study
रोझेन्विग-चित्र-वैफल्य परीक्षण

rostral
शीर्षीय

rotation
चक्रावर्तन (न.), घूर्णन (न.)

rotation percepltion
चक्रण संवेदन

rote learning
घोकंपट्टी (स्त्री.), पठण अध्ययन

round window
वर्तुळाकार गवाक्ष

Rubin's figure
रुबिन आकृति

Ruffini corpuscle
रफिनी कणिका

Ruffini cylinder
रफिनी दंड

Ruffini papillary ending
रफिनी अंकुरक शिखा

rule of single variable
एक परिवर्त्य नियम

rumour
अफवा (स्त्री.)

rut
माज (पु.)

S-curve
S वक्र(पु.), एस वक्र (पु.)

s-factor
एs-घटक (पु.), एस घटक (पु.)

S-variable
उ-परिवर्त्य (पु.) (उद्दीपक परिवर्त्य)

S.O.R. formula
उ.जी.अ.सूत्र (उद्दीपक जीव अनुक्रिया सूत्र) (short for stimulus organism response formula)

S.R.laws
उ.अंइयम (उद्दीपक अनुक्रिया नियम) (stimulus-response laws)

saccadic movement
नेत्रलुप्ति (स्त्री.)

saccule
लघुकोश (पु.)

sacral
त्रिक-

sacral division
त्रिक विभाग

sacrum
त्रिकास्थि (स्त्री.)

sadism
परपीडनरति (स्त्री.)

sado-masochism
आत्म-परपीडनरति (स्त्री.)

safety education
सुरक्षा शिक्षण

safety motive
सुरक्षा प्रेरण

safety need
सुरक्षा गरज

sagittal axis
अग्रपश्च अक्ष

sagittal fissure
अग्रपश्च विदर

sagittal plane
अग्रपश्च तल

sagittal section
अग्रपश्च छेद

sagittal side
अग्रपश्च बाजू

salience
ठळकपणा (पु.)

saltatory
उत्परिवर्ती

sample
नमुना (पु.)

sample bias
नमुना अभिनति

sample group
नमुना गट

sample interview
नमुना मुलाखत

sampling
नमुनाचयन (न.)

sampling error
नमुनाचयन त्रुटि

sampling population
चयन विश्व

sampling stability
नमुना स्थैर्य

sampling theory
नमुनाचयन उपपत्ति

sampling validity
नमुना यथार्थता

sampling variability
नमुना विचरण

sanguine
१ उत्साही २ रक्तीय choleric

sanity
स्वस्थ मानस (न.)

Sanson images
Purkinje-Sanson images

sapid
चवयुक्त

Sapphism
Lesbianism

satiation
तृप्ति (स्त्री.)

satisfaction
समाधान (न.)

satisfier
तोषकारक (पु.)

saturated test
संपुक्त चाचणी

saturation
१ संपुक्ति (स्त्री.) २ (transistor) चालू अवस्था (स्त्री.) (प्रेषरोधक)

satyriasis
सतत शिश्न उत्थापन (न.), सॅटीरता (स्त्री.) (also priapism)

saving method
१बचत पद्धति (स्त्री.) २ पुनरध्ययन (न.) (syn. relearning)

scala media
कर्णावर्त मध्यनाल

scala tympany
कर्णावर्त अधोनाल

scala vestibuli
कर्णकोटर (प्रघाण) ऊर्ध्वनाल

scalability
मापनीयता (स्त्री.)

scalar analysis
श्रेणिक विश्लेषण (प्रेरणांचे)

scalar value
श्रेणी मूल्य

scale
१ मापनी (स्त्री.) २ श्रेणी (स्त्री.), मान (न.) grade

scale discrimination technique
मापनी भेदन तंत्र (एडवर्ड किलपॅट्रिक)

scaled
श्रेणित

scaled test
श्रेणित चाचणी

scaling
मापनीकरण (न.)

scalogram board
गटमन मापनी तक्ता

scalogram method
cumulative scale

scanning speech
ataxic speech

scapegoat
बळीचा बकरा (पु.) (अजाबली)

scapegoating
बळीचा बकरा बनवणे (न.), बळीचा बकरा करणे (न.)

scatological
घाण-आसक्ति-

scatter analysis
विकिरण विश्लेषण

scatter diagram
विस्तरण आलेख scattergram scatter plot

scedesticity
विस्तारिता (स्त्री.)

schedule
१ अनुसूची (स्त्री.) २ कार्ययोजना (स्त्री.) ३ प्रश्नावली (स्त्री.)

schedule of reinforcement
प्रबलन कार्ययोजनालेख

schedules
श्रेणित संघर्ष परिहार यंत्रणा (स्त्री.) (devices for reducing conflict among competing needs by expressing the tendencies at different times)

schema
आकृतिबंध (पु.)

schematic eye
सामान्य नेत्र प्रतिरुप (also called reduced eye)

schematisation
आकृतिबंधन (न.)

schizo-affective psychosis
मनोविदल भाव विक्षिप्ति

schizoid
मनोविदल

schizoid personality
मनोविदल व्यक्तिमत्व

schizokinesis
उदर-कारक विदलन (न.)

schizophasia
शब्दभेळ (स्त्री.)

schizophrenia
छिन्नमनस्कता (स्त्री.) catatonic schizophrenia ताण अवरुद्ध छिन्नमनस्कता childhood schizophrenia बालवयीन छिन्नमनस्कता hebephrenic schizophrenia यौवनी छिन्नमनस्कता paranoid schizophreniaविभ्रमी छिन्नमनस्कता simple schizophrenia सरल छिन्नमनस्कता

schizothymia
अभिविदलता (स्त्री.)

scholastic
विद्याविषयक

scholastic acceleration
विद्याविषयक त्वरण

scholastic aptitude
विद्याविषयक अभिक्षमता

scholastic test
विद्याविषयक चाचणी

school psychologist
शाला मानसशास्त्रज्ञ

sciascope
अपवर्तन मापनी (स्त्री.) (also skiascope)

science
विज्ञान (न.)

scientific attitude
वैज्ञानिक अभिवृत्ति

scientific management
वैज्ञानिक व्यवस्थापन

scientific method
वैज्ञानिक पद्धति

scientific psychology
वैज्ञानिक मानसशास्त्र

scintillating scotoma
चमचम दर्शन

sciosophy
अशास्त्रीय प्रणाली (स्त्री.)

sclerosis
काठिण्य (न.)

sclerotic coat
श्वेतपटल (न.) sclerotic layer sclerotic sclera

scopic
दर्शी

scopophilia
नग्नतादर्शनरति (स्त्री.) (also scoptophilia; scotophilia or voyeurism)

score
प्राप्तांक (पु.)

score whose percentile is X
X शतमकी प्राप्तांक, एक्स शतमकी प्राप्तांक

scorer
गुणांकन (पु.), अंकक (पु.)

scoring
गुणांकन (न.), अंकन (न.)

scoring key
प्रमाण उत्तरावली

scorn
तुच्छता (स्त्री.) emotion

scoterythrous
ताम्रवर्णांधता (स्त्री.)

scotoma
दृष्टिपटली अंधता क्षेत्र (न.)

scotomisation
इच्छामूलक अंधता (स्त्री.)

scotophilia
scopophilia

scotopic vision
मंद प्रकाश दृष्टि

scratch reflex
कंडूयन प्रतिक्षेप

screen
१ पडदा (पु.) २ झापड (स्त्री.)

screen memory
१ छन्न स्मृति २ छाननीभूत स्मृति (also cover memory)

screening
छाननी (स्त्री.)

seance
मृत आवाहन बैठक (स्त्री.)

Seashore Test of Musical Talent
सीशोअर संगीत अभिक्षमता चाचणी

seclusiveness
एकांत वृत्ति (स्त्री.)

second order factor
द्वितीय श्रेणी घटक

second quartile
द्वितीय चतुर्थक

second signal system
स्वयं संकेत क्षमता

secondary attention
गौण अवधान

secondary drive
अनुषंगी प्रचोदना

secondary economy
प्रतीकात्मक पारितोषिक प्रक्रिया (also token economy)

secondary elaboration
पश्चात परिष्करण

secondary extinction
अनुषंगी विलोपन

secondary gain
दुय्यम लाभ

secondary group
दुय्यम गट

secondary identification
दुय्यम तादात्मीकरण

secondary integration
पश्चात संकलन

secondary mental deficiency
दुय्यम मतिमांद्य

secondary motivation
दुय्यम प्रेरण

secondary narcisism
दुय्यम नार्सिसी अवस्था

secondary personality
दुय्यम व्यक्तिमत्व

secondary process
दुय्यम प्रक्रिया

secondary quality
दुय्यम गुण

secondary reinforcement
दुय्यम प्रबलन

secondary repression
दुय्यम दमन (also after expulsion)

secondary reward
प्रतीकात्मक पारितोषिक (also token reward)

secondary sex character
दुय्यम लैंगिक लक्षण

section
छेद (पु.) contralateral section प्रतिपार्श्विक छेद coronal section किरीटीय छेद horizontal section आडवा छेद ipsilateral section तत्पार्श्विक छेद lateral section पार्श्विक छेद medial section मध्यमी छेद median section मध्यक छेद sagittal section अग्रपश्च छेद

security
सुरक्षितता (स्त्री.)

security need
सुरक्षितता गरज

seduction
फूसलावणी (स्त्री.)

segment
खंड (पु.)

segregation
विलयन (न.)

seizure
झपाटणी (स्त्री.)

selection
निवड (स्त्री.)

selection index
index of discrimination

selection ratio
निवड गुणोत्तर

selective answer test
fixed alternative test

selective inattention
वेचक अनवधता

selective response
वेचक अनुक्रिया

selective retention
वेचक धारणा

selectivity
निवडकता (स्त्री.)

self abasement
आत्मलघुत्वस्वीकृति (स्त्री.), आत्मलघुत्वस्वीकार (पु.) (पु.)(पु.)

self acceptance
आत्मस्वीकृति (स्त्री.), आत्मस्वीकार (पु.)

self psychology
आत्मवादी मानसशास्त्र

self-
आत्म-, स्व- (used in comb.)

self- attitude
self appraisal

self-actualisation
आत्मवास्तविकीकरण (न.)

self-administering test
स्वयंप्रवर्तित चाचणी

self-alienation
मिथ्यात्मभाव (पु.)

self-analysis
आत्मविश्लेषण (न.)

self-appraisal
स्वसंकल्पना (स्त्री.) (also self-assessment; self-attitude or self-concept)

self-assertion
स्व-सिद्ध भाव (पु.) emotion

self-assessment
self appraisal

self-awareness
स्व-भान (न.)

self-comprehension
आत्म समाकलन (न.)

self-concept
self appraisal

self-consciousness
स्व-बोधावस्था (स्त्री.)

self-consistency
स्व-सुसंगति (स्त्री.)

self-control
स्व-नियंत्रण (न.)

self-correlation
स्व-सहसंबंध (पु.)

self-criticism
आत्म-परीक्षण (न.)

self-deception
आत्मवंचना (स्त्री.)

self-defensiveness
स्वसंरक्षणवृत्ति (स्त्री.)

self-demand schedule
स्व-मागणी क्रम

self-denial
आत्मसंयमन (न.)

self-determination
आत्म-निर्धारण (न.) (also called self-direction)

self-development
आत्म-विकास (पु.)

self-differentiation
स्व-विभेदन (न.)

self-direction
स्व-निर्देशन (न.) (also called self-determination)

self-discipline
आत्मानुशासन (न.)

self-dynamism
स्व-गतिमानता (स्त्री.)

self-esteem
स्व-आदरभाव (पु.)

self-evlauation
स्व-मूल्यांकन (न.)

self-expression
आत्माभिव्यक्ति (स्त्री.)

self-fulfilment
स्व-परिपूर्ति (स्त्री.)

self-gratifiction
आत्मपूर्ति (स्त्री.)

self-ideal
स्व-आदर्श (पु.)

self-identification
आत्म-तादात्मीकरण (न.)

self-identity
स्व-एकत्व (न.)

self-image
आत्मप्रतिमा (स्त्री.)

self-inventory
personality inventory

self-involved attitude
स्व अंतर्भूत अभिवृत्ति

self-love
आत्मप्रीति (स्त्री.)

self-observation
आत्मनिरीक्षण (न.)

self-preservation
आत्म परिरक्षण (न.)

self-rating
आत्म निश्चयन (न.)

self-realisation
आत्मवास्तविकीकरण (न.)

self-recitation
स्वमौखिक प्रत्यावाहन (न.)

self-recrimination
स्व-दोषारोपण (न.)

self-regard
अस्मिता (स्त्री.)

self-reinforcement
स्व-प्रबलन (न.)

self-report
स्व-वृत्त (न.)

self-report inventory
personality inventory

self-selection
स्वयं निवड (स्त्री.)

self-sufficiency
स्वयं-सिद्धभाव (पु.) emotion

self-theory
स्व-उपपत्ति (स्त्री.), स्व-सिद्धांत (पु.)

self-worth
स्व-मूल्य (न.)

semantic conditioning
अर्थपर अभिसंधान

semantic counselling
अर्थपर सहमंत्रणा

semantic differential
अर्थपर विभेदी

semantic therapy
अर्थपर उपचारपद्धति

semantics
१ अर्थविचार (पु.) २ अर्थव्यवस्था (स्त्री.)

semantogenic disorder
भावार्थजन्य विकृति

semasiology
शब्दार्थ विकासशास्त्र (न.)

semen
शुक्र (न.), रेत (न.)

semi-conductor
अर्धवाही (पु.)

semi-interquartile range
अर्ध अंतश्चतुर्थक परिक्षेत्र

semicircular canal
अर्ध वर्तुळाकार नलिका

semilogarithmic
अर्धलॉगरिथमीय

semiotics
चिन्ह विज्ञान (न.), चिन्ह मीमांसा (स्त्री.)

semitone
अर्ध स्वरक (पु.)

senescence
वार्धक्य (न.), जरा (स्त्री.), वृद्धावस्था (स्त्री.)

senile
वार्धक्य

senile dementia
वार्धक्य अवमनस्कता

senile psychosis
वार्धक्य मनोदुर्दशा

senilism
वृद्धावस्था (स्त्री.)

senility
वार्धक्य (न.)

Senior Apperception Test
वयस्कर आसंवेदन चाचणी

senium
वृद्धावस्था (स्त्री.), वार्धक्य (न.)

sensate focus training
स्पर्शवेदनकेंद्री शिकवण

sensation
वेदन (न.) perception

sensation increment
वेदनवृद्धि (स्त्री.)

sensation level
वेदनस्तर (पु.)

sensation threshold
absolute threshold

sensation type
वेदनज्ञानी व्यक्तिप्रकार

sensation unit
वेदन एकक

sensationalism
empiricism

sense
वेदन (न.)

sense datum
वेदन प्रदत्त (न.) (also sensum or sentiedum)

sense distance
वेदन अंतर (न.)

sense experience
वेदन अनुभव

sense feeling
वेदन भाव

sense illusion
वेदन भास (also sensory illusion)

sense impression
वेदन संस्करण

sense limen
absolute threshold

sense modality
वेदनजाति (स्त्री.) (also sensory modality)

sense organ
वेदनेंद्रिय (न.)

sense perception
संवेदन (न.)

sense quality
वेदन वैशिष्ट्य (also sensory quality)

sense-differences method
equal appearing intervals method

sense-ratios method
equal appearing intervals method

sensibilia
वेदनीय (पु.अ.व.)

sensibility
वेदनक्षमता (स्त्री.) (also sensitivity)

sensible
वेदनीय

sensitisation
वेदनशीलन (न.)

sensitive
संवेदनशील

sensitive zone
वेदन क्षेत्र (मेंदू) (also sensorium or sensory area)

sensitivity
sensibility

sensitivity training group
वेदनक्षमता प्रशिक्षण गट

sensorial
वेदनिक

sensorimotor
वेदन-कारक (न.)

sensorium
sensitive zone

sensory
वेदनिक (syn. afferent)

sensory acuity
वेदन क्षीणता

sensory adaptation
वेदन प्रतियोजन

sensory aphasia
receptive aphasia

sensory area
sensitive zone

sensory awareness
वेदन भान

sensory circle
वेदन क्षेत्र (also called tactile circle)

sensory conditioning
वेदनिक अभिसंधान

sensory cortex
वेदन बाह्यक

sensory deprivation
वेदन वंचितता

sensory discrimination
वेदनिक भेदन

sensory drive
वेदनिक प्रचोदना

sensory field
वेदनिक प्रक्षेत्र (also sensory projection area)

sensory habit
वेदनिक सवय

sensory illusion
sense modality

sensory interaction
वेदनिक अन्योन्यक्रिया

sensory modality
sense modality

sensory motor phase
वेदनकारक अवस्था

sensory nerve
वेदन चेता

sensory organisation
वेदन संरचना

sensory process
वेदन प्रक्रिया

sensory projection area
sensory field

sensory quality
sense quality

sensory reaction type
वेदक प्रतिक्रिया प्रकार

sensory response
वेदन अनुक्रिया

sensory root
dorsary root

sensory spot
वेदन बिंदु

sensory stimulus
वेदनिक उद्दीपक

sensory system
वेदनिक प्रणाली

sensual
वैषयिक (also sensous)

sensum
sense datum

sensuous
sensual

sentence-completion test
वाक्यपूर्ति चाचणी

sentence-repetition test
वाक्य-आवर्तन चाचणी

sentience
१ वेदनक्षमता (स्त्री.) २ केवल वेदन (न.)

sentience need
सुखलोलुपता गरज

sentiendum
sense datum

sentiment
स्थिरभाव (पु.) emotion

sentimentality
स्थिर भावनिकता (स्त्री.)

separation anxiety
वियोगचिंता (स्त्री.)

septum
पट (पु.)

sequelae
अवशिष्ट लक्षणे (न.अ.व.)

sequence
अनुक्रम (पु.)

sequence preference
अनुक्रम पसंति

sequential analysis
अनुक्रमिक विश्लेषण

sequential test
अनुक्रमिक चाचणी

serial
१ (longer functional unit of behaviour or a directionally organised intermittent succession of proceedings) दीर्घ वर्तनसंघात (पु.) २ सदिश वर्तनसंघात (पु.)

serial
अनुक्रमिक, क्रमिक

serial anticipation method
क्रमिक अपेक्षा पद्धति

serial association
क्रमिक साहचर्य

serial behaviour
क्रमिक वर्तन

serial discrimeter
क्रमिक भेदमापी (syn. psychergograph)

serial exploration method
क्रमिक शोधन पद्धति

serial learning
क्रमिक अध्ययन (also serial order learning)

serial memorisation
क्रमिक स्मरणीकरण

serial method
क्रमिक पद्धति

serial order learning
serial learning

serial position effect
क्रमिक स्थान परिणाम

serial programme
उद्दिष्ट क्रमवारी (orderly arrangement of sub-goals that stretch into the future)

serial reinforcement
क्रमिक प्रबलन

serial response
क्रमिक अनुक्रिया

serialisation
क्रमीकरण (न.)

seriation
क्रमीकरण (न.)

series
मालिका (स्त्री.)

serotonin
सीरोटोनिन (न.)

service
सेवा (स्त्री.), नोकरी (स्त्री.)

servomechanism
सेवी यंत्रणा (स्त्री.)

set
१ न्यास (पु.) २ संच (पु.) motive category

sex
१ काम (पु.) २ लिंग (न.)

sex anomaly
लैंगिक असंगति (also sexual anomaly)

sex character
लैंगिक गुणविशेष

sex chromosome
लिंग गुणसूत्र

sex determination
लिंग निर्धारण

sex differences
लैंगिक भेद (पु.अ.व.)

sex differentiation
लिंग भेदन

sex distribution
स्त्री पुरुष प्रमाण (also sex ratio)

sex education
लैंगिक शिक्षण

sex feeling
रतिसुख (न.)

sex hygiene
लैंगिक आरोग्यशास्त्र

sex influenced character
लिंगप्रभावित गुणविशेष

sex limited character
लिंगसीमित गुणविशेष

sex need
लैंगिक गरज

sex perversion
लैंगिक अपवर्तन

sex ratio
sex distribution

sex reversal
लिंग परिवर्तन

sex rivalry
लिंग स्पर्धा, लिंग असूया

sex role
लिंग भूमिका

sex sensation
कामवेदन (न.)

sex-lined character
लिंग निगडित गुणविशेष

sexual
लैंगिक, वैषयिक, कामुक

sexual aim
लैंगिक हेतु

sexual anesthesia
frigidity

sexual anomaly
sex anomaly

sexual congress
संभोग (पु.), मैथुन (न.)

sexual deviate
लैंगिक विपथगामी

sexual deviation
काम विपथन

sexual function
लिंगविशिष्ट कार्य

sexual inadequacy
लैंगिक अपर्याप्तता

sexual instinct
काम प्रवृत्ति

sexual intercourse
संभोग (पु.)

sexual inversion
परलिंगी कामुकता

sexual latency
काम सुप्तता (स्त्री.)

sexual maturation
लैंगिक परिपक्वन

sexual object
काम विषय (पु.)

sexual reflex
लैंगिक प्रतिक्षेप

sexual reproduction
लैंगिक प्रजनन

sexual selection
लैंगिक निवड

sexual trauma
काम आघात

sexuality
लैंगिकता (स्त्री.)

shade
धूसरतर

shading
छाया घटक (पु.)

shading shock
छाया-घटक आघात

shadow
छाया (स्त्री.)

sham drinking
मिथ्या जलपान

sham feeding
मिथ्या भरण

sham rage
कृत्रिम क्रोध

shame
लज्जा (स्त्री.)

shame aversion therapy
लज्जा परावृत्ति उपचारपद्धति

shamming
कृतकवर्तन (न.)

shape
आकार (पु.)

shape constancy
आकार स्थिरता

shaping
आकारण (न.)

sharpening
तीक्ष्णीभवन (न.), तीक्ष्णीकरण (न.)

shell shock
विस्फोट आघात

sheltered workshop
संरक्षित कार्यशाळा

shift of attention
अवधान बदल

shock
आघात (पु.)

shock reaction
आघात प्रतिक्रिया

shock therapy
आघात उपचारपद्धति

short circuit appeal
लघुपथ आवाहन

short circuiting theory
लघुपथन उपपत्ति

short term memory
अल्पकालिक स्मृति (abbr. STM)

short-answer test
लघु-उत्तर चाचणी

shrinkage
आटणी (स्त्री.)

shut in personality
संपुटित व्यक्तिमत्व

shutter box
धोटा पेटी

shyness
बुजरेपणा (पु.)

sibling rivalry
सहोदर प्रतिस्पर्धा

sick role
रुग्ण भूमिका

side
बाजू (स्त्री.) contralateral side प्रतिपार्श्विक बाजू coronal side किरीटीय बाजू horizontal side आडवी बाजू ipsilateral side तत्पार्श्विक बाजू lateral side पार्श्विक बाजू medial side मध्यमी बाजू median side मध्यक बाजू sagittal side अग्रपश्च बाजू transverse

Sidman avoidance
सिडमन अपगम

sight
दृष्टि (स्त्री.) (also vision)

sight method
दृक पद्धति

sight screener
दृष्टि परीक्षक

sighting line
दृष्टि अक्ष

sign
लक्षण (न.), चिन्ह (न.)

sign Gestalt
चिन्ह समाकृति

sign learning
संकेत अध्ययन

sign rank test
चिन्ह श्रेणी चाचणी

sign significance relation
चिन्ह-चिन्हार्थ संबंध

sign test
चिन्ह चाचणी

signal
संकेत (पु.)

signal detection theory
संकेत शोध उपपत्ति

signal+noise stimulus
संकेत + गोंगाट उद्दीपक (abbr. SN)

significance
लक्षणीयता (स्त्री.)

significant difference
लक्षणीय भेद

significant figure
सार्थ अंक

significant others
महत्त्वाचे अन्यजन (पु.अ.व.)

significate
लक्षित वस्तु (स्त्री.) signified object

silicon controlled rectifier
सिलिका नियंत्रित दिष्टकारी

similarities test
साम्य चाचणी

similarity error
साधम्र्य प्रमाद

similarity paradox
स्कॅग्ज-रॉविन्सन अभ्युपगम, साधम्र्य विरोधाभास (also Skaggs-Robinson hypothesis)

simple schizophrenia
सरल छिन्नमनस्कता

simple structure
सुगम संरचना

simple tone
सरल स्वरक

simulator
प्रतिरुपक (न.)

simultaneous conditioning
सहवर्ती अभिसंधान

simultaneous contrast
सहवर्ती विरोध

sine wave
साईन तरंग, ज्या तरंग

sinistral
वामांगीय

sinistrality
वामांगीयता (स्त्री.)

sinusoid
ज्या वक्रीय

sitophobia
भक्षण भयगंड (पु.)

situation neurosis
पारिस्थितिक चेतापदशा

situation psychosis
पारिस्थितिक मनोदुर्दशा

situation set
पारिस्थितिक न्यास

situation test
पारिस्थितिक चाचणी

situational analysis
पारिस्थितिक विश्लेषण

situational orgasmic dysfunction
परिस्थितिजन्य रतिनिष्पत्ति दोष

situational sampling
पारिस्थितिक नमुनाचयन

situational stress reaction
पारिस्थितिजन्य ताण प्रतिक्रिया

situational stress test
पारिस्थितिक ताण चाचणी

situational test
पारिस्थितिक चाचणी

situationalism
पारिस्थितिवाद (पु.)

Sixteen D scale
षोडश डी श्रेणी

Sixteen Personality Factor Questionnaire
व्यक्तिमत्व षोडश घटक प्रश्नावली (Sixteen P.F.)

size
आकार (पु.)

size constancy
आकारमान स्थिरता

size-age confusion
आकारमान वय संभ्रम

size-weight illusion
आकारमान भार भ्रम

Skaggs-Robinson hypothesis
similarity paradox

skeletal age
कंकाल वय (also called carpal age)

skeletal muscle
कंकाल स्नायु

skewed regression
वक्ररेखीय समाश्रयण

skewness
विषम विचलन (न.)

skiascope
sciascope

skill
कौशल्य (न.)

skin
त्वचा (स्त्री.)

skin eroticism
त्वचीय कामुकता

skin potential
त्वचा विभव

skinner box
स्किनर पेटी

sleep
निद्रा (स्त्री.)

sleep centre
निद्रा केंद्र (मेंदूतील)

sleeper effect
विलंबित परिणाम

sleeping sickness
निद्रारोग (पु.)

sleepwalking
निद्रासंचार (पु.)

slip of pen
लेखन प्रमाद

slip of tongue
वाक्प्रमाद (पु.)

slope bias
प्रवणता अभिनति

slow learner
मंद अध्ययेता

small-sample theory
लघु नमुनाचयन उपपत्ति

smell
गंध (पु.)

Smellen Chart
स्नेलन तक्ता

smooth muscle
मृदु स्न्यायु (also called involuntary muscle)

smoothed curve
सरलीकृत वक्र

smoothing
सरलन (न.)

snake symbol
सर्पचिन्ह (न.)

sneering
नापसंतीभाव (पु.), नाक मुरडणे (न.) emotion

snow blindness
हिमांधता (स्त्री.)

sociability
समाजशीलता (स्त्री.)

sociability rating
समाजशीलता निश्चयन

social action
सामाजिक क्रिया

social adaptiveness
सामाजिक प्रतियोजकता

social adjustment
सामाजिक समायोजन

social aggregate
सामाजिक समुच्चय

social anchoring
सामाजिक स्थिरकन

social anthropology
सामाजिक मानववंशशास्त्र

social assimilation
सामाजिक सात्मीकरण

social atom
सामाजिक व्यष्टि

social attribute
सामाजिक गुणविशेष

social behaviour
सामाजिक वर्तन

social being
सामाजिक जीव

social case work
सामाजिक व्यक्ति विवरण

social class
सामाजिक वर्ग

social climate
सामाजिक वातावरण

social climbing
सामाजिक आरोहण

social climbing down
सामाजिक अवरोहण

social code
सामाजिक संहिता

social cohension
सामाजिक संसक्ति

social competency scale
सामाजिक सक्षमता मापनी

social consciousness
सामाजिक जाणीव

social control
सामाजिक नियंत्रण

social convention
सामाजिक रिवाज

social desirability
सामाजिक वांछनीयता

social development
सामाजिक विकास

social diad
सामाजिक द्विक (also social dyad)

social disintegration
सामाजिक विघटन

social distance
सामाजिक अंतर

social distance scale
सामाजिक अंतर श्रेणी

social drive
सामाजिक प्रचोदना

social dyad
social diad

social dynamics
सामाजिक गतिविज्ञान

social episode
सामाजिक घटना

social exchange
सामाजिक विनिमय

social exchange theory
सामाजिक विनिमय उपपत्ति

social facilitation
सामाजिक सुलभीकरण

social factor
सामाजिक घटक

social fission
सामाजिक द्विखंडन

social group
सामाजिक गट

social habit
सामाजिक सवय

social heritage
सामाजिक वारसा

social immobility
सामाजिक अचलता

social inhibition
सामाजिक निरोधन

social insight scale
सामाजिक मर्मदृष्टि मापनी

social instinct
सामाजिक सहजप्रवृत्ति

social integration
सामाजिक एकात्मीकरण

social intelligence
सामाजिक बुद्धि

social interaction
सामाजिक अन्योन्यक्रिया

social judgement theory
सामाजिक निर्णय उपपत्ति

social lag
सामाजिक गतिमंदन

social learning
सामाजिक अध्ययन

social locomotion
सामाजिक चलता (also social mobility)

social maladjustment
सामाजिक विषमायोजन

social maturity
सामाजिक परिपक्वता

social mind
सामाजिक मन

social mindedness
समाज अभिमुखता

social mobility
social locomotion

social motive
सामाजिक प्रेरणा

social need
सामाजिक गरज

social norm
सामाजिक मानक

social organisation
सामाजिक संघटना

social organism
सामाजिक जीव

social pathology
सामाजिक विकृतिशास्त्र

social perception
सामाजिक संवेदन

social phenomenon
सामाजिक प्रत्यय

social pressure
सामाजिक दबाव

social process
सामाजिक प्रक्रिया

social psychiatry
सामाजिक मनोविकृतिचिकित्सा

social psychology
सामाजिक मानसशास्त्र (also called collective psychology)

social role
सामाजिक भूमिका

social sanction
सामाजिक मान्यता

social scale
सामाजिक श्रेणी

social science
सामाजिक शास्त्र

social selection
सामाजिक निवड

social self
सामाजिक स्व

social sensitivity
सामाजिक वेदनक्षमता

social status
सामाजिक स्थान (also socioeconomic status)

social stimulus
सामाजिक उद्दीपक

social stratification
सामाजिक स्तरीभवन

social structure
सामाजिक संरचना

social transmission
सामाजिक पारेषण

social type
सामाजिक प्ररुप

socialisation
सामाजिकीकरण (न.)

socialised drive
सामाजिकीकृत प्रचोदना

societal
समाजीय

society
समाज (पु.)

sociocentrism
समाज केंद्रिकता (स्त्री.)

sociodrama
समूहनाट्य (न.)

socioeconomic status
social status

sociogenesis
सामाजिक वर्तन उपपत्ति (स्त्री.)

sociogenic
समाजजन्य

sociogram
समूहालेख (पु.)

sociology
समाजशास्त्र (न.)

sociometry
समूहमिति (स्त्री.)

sociopath
समाजघातक (पु.)

sociopathic disorder
समाजघातक व्यक्तिमत्व विकार

sociopathic personality
समाजघातक व्यक्तिमत्व

sociotherapy
समाजोपचार पद्धति (स्त्री.)

sociotype
साचेबंद धारणा (स्त्री.) (also stereotype)

sodium amytal
सोडियम ऍमीटल

sodium pentothal
सोडियम पेंटोथाल

sodomy
पुरुष समलिंगता (स्त्री.)

soft colours
सौम्य वर्ण (पु.अ.व.)

solid state
घनरुप अवस्था

solution
निरसन (न.)

soma
काया (स्त्री.), देह (पु.)

somaesthesia
कायिकवेदन (न.) (also somesthesia or somesthesis)

somatic
कायिक

somatic disorder
कायिक विकृति

somatic nerves
कायिक चेता (स्त्री.अ.व.)

somatic nervous system
कायिक चेता संस्था

somatist
कायिकवादी

somatogenesis
कायिक विकास (पु.)

somatogenic need
कायाजन्य गरज

somatopsychic
देह-मानसिक

somatopsychosis
कायिक मनोदुर्दशा (स्त्री.)

somatosexuality
कायिक कामुकता (स्त्री.)

somatotonia
देहबल्यता (स्त्री.)

somatotype
कायप्ररुप (न.)

somesthesia
somesthesis somaesthesia

somnambulism
निद्राचरत्व (न.)

somniferous
निद्रापक (also soporific)

somnolence
निद्रालुत्व (न.)

sonant
सघोष

sone
सोन (न.) (unit of loudness)

sonometer
सोनमापक (पु.)

sophism
कुतर्क (पु.)

soporific
somniferous

sorrowful pity
दुखद दया emotion

sorting
वर्गण (न.)

sorting test
वर्गण चाचणी

soul
आत्मा (पु.)

soul image
आत्मा प्रतिमा

sound
ध्वनि (पु.)

sound cage
ध्वनिपिंजरा (पु.)

sound energy flex
ध्वनि ऊर्जा अभिवाह

sound flutter
ध्वनि असंततता

sound hammer
ध्वनि घण

sound intensity
ध्वनि तीव्रता

sound perimetry
ध्वनि परिदृष्टिमिति

sound pressure level
ध्वनि दाब पातळी

sound sensation level
ध्वनि वेदन पातळी

sound shadow
ध्वनि छाया

sound spectrograph
ध्वनि पटलेखी

sound waves
ध्वनितरंग (पु.अ.व.)

sour-grapes mechanism
आंबट द्राक्षे यंत्रणा

source trait
मूळ गुणविशेष

source-credibility
उगम विश्वसनीयता (स्त्री.)

space error
स्थान प्रमाद

space factor
स्थलमान घटक

space orientation
अवकाश स्थितिभान

space perception
स्थान संवेदन

space psychology
अवकाश मानसशास्त्र

spaced practice
distributed practice

span
कक्षा (स्त्री.)

span of attention
बोधन कक्षा

spasm
muscle spasm

spasmoarthria
स्नायुसंकोची वाचा (also spastic speech)

spastic
स्नायुताठर-

spastic paralysis
स्नायुताठर घात

spastic speech
spasmoarthria

spasticity
स्नायुताठरता (स्त्री.)

spatial
अवकाशी

spatial summation
अवकाशी संकलन

spatial threshold
अवकाशी सीमा

Spearman footrule
स्पिअरमन फूटरुल

Spearman-Brown prophecy formula
स्पिअरमन-बाउन प्राक्कथन सूत्र

special ability
विशेष क्षमता (also specific ability)

special aptitude
विशेष अभिक्षमता

special aptitude
विशेष अभिक्षमता

special sense
विशेष वेदन

species
जाति (स्त्री.)

species-specific
जातिविशिष्ट

species-specific behaviour
जातिविशिष्ट वर्तन

specific ability
special ability

specific energies doctrine
विशेष ऊर्जा सिद्धांत

specific factor
विशेष घटक, विशिष्ट घटक (also unique factor)

specific hunger
विशेष भूक

specific thalamic projection system
विशेष चेताक्षेपी प्रक्षेपण यंत्रणा

specification
विशेषीकरण (न.)

specificity
विशिष्टता (स्त्री.)

spectral
पटीय

spectral colour
पटीय वर्ण

spectral hue
पटीय वर्णविशेष

spectral line
पटीय रेषा

spectrometer
पटमापी (पु.)

spectrophobia
स्व-प्रतिमा भयगंड (पु.)

spectrophotometer
तरंगदीप्तिमापी (पु.)

spectroscope
पटदर्शी (पु.)

spectrum
वर्णपट (पु.)

specular
दर्पणी

speech block
वाचा रोध

speech centre
वाचा केंद्र

speech disorder
वाचा विकृति, भाषित विकृति (also defective speech)

speech therapy
वाचा उपचारपद्धति

speed test
गति चाचणी

sperm
पुंबीज (न.), शुक्रपेशी (स्त्री.)

spermatozoon
शुक्रपेशी (स्त्री.)

sphere
१ गोल (पु.) २ क्षेत्र (न.)

spherical aberration
गोलीय विपथन

sphincter morality
अतिपूर्णतावादी नीतिमत्ता

sphygmograph
नाडीस्पंदनलेखी (पु.)

sphygmomanometer
रक्तदाबमापी (पु.)

spike
कोटि (स्त्री.)

spike discharge
कोटी उत्सर्ग

spike potential
कमाल विभव, कोटि विभव

spinal
मेरु-

spinal accessory nerve
मेरु सहायक चेता

spinal animal
मेरुप्राणि (पु.)

spinal canal
मेरुनाल (पु.)

spinal column
मेरुस्तंभ (पु.)

spinal cord
मेरुरज्जु (पु.) (also cord or myelon)

spinal fluid
मेरु द्रव

spinal ganglia
मेरु गंडिका

spinal induction
मेरु प्रवर्तन

spinal meningitis
मेरु आवरण शोथ

spinal nerve
मेरु चेता

spinal reflex
मेरु प्रतिक्षेप

spinal root
मेरु मूळ

spinal tonus
मेरुतानता (स्त्री.)

spindle
तर्कु (पु.)

spindle tendon
तर्कु स्नायुबंध

spinothalamic system
मेरुचेतकी रचना

spiral omnibus test
स्पायरल ऑम्निबस चाचणी

spiral test
सर्पिल चाचणी

spirit
मृतात्मा (पु.)

spiritual
आत्मिक, आध्यात्मिक

spirograph
श्वसनलेखी (पु.)

split-brain research
छेदित मेंदू संशोधन

split-half reliability
द्विखंड विश्वसनीयता

split-half technique
द्विखंड तंत्र

split-off consciousness
खंडित बोधावस्था

spontaneity therapy
उस्फूर्तता उपचारपद्धति spontaneity training

spontaneous discharge
सहज उत्सर्ग

spontaneous recovery
सहज पुनप्राप्ति

spontaneous regression
सहज प्रतीपगमन

spontaneous remission
सहज उपशम

sports psychology
क्रीडा मानसशास्त्र

spot
बिंदु (पु.)

spread of effect
परिणाम विस्तार

spurious
आभासी

spurious correlation
आभासी सहसंबंध

spurt
प्रवेग (पु.)

square
चौरस (पु.)

squint
strabismus

SRA mechanical aptitude test
SRA यांत्रिक अभिक्षमता चाचणी

St. Vitus's dance
Sydenham's chorea

stabilimeter
ataxiameter

stabilised image
स्थिरित प्रतिमा

stability
स्थिरता (स्त्री.), स्थैर्य (न.)

stable
स्थिर

stage
अवस्था (स्त्री.)

stage of resistance
प्रतिकार अवस्था

staircase illusion
सोपान भास

staircase phenomenon
सोपान प्रत्यय

stammering
तोतरेपणा (पु.) (also stuttering)

standard
norm

standard behaviour event
प्रमाणित सामाजिक वर्तन

standard deviation
प्रमाण विचलन

standard error
प्रमाण दोष

standard error of estimate
अंदाज प्रमाण अपलक्ष्यांक

standard score
प्रमाणित प्राप्तांक

standard stimulus
प्रमाण उद्दीपक

standardisation
प्रमाणीकरण (न.)

Stanford Achievement Test
स्टॅनफोर्ड संपादन चाचणी

Stanford-Binet Scale
स्टॅनफोर्ड बिने मापनी

stanine
स्टॅनाईन (न.)

stapedius muscle
पदिका स्नायु

stapes
पदिका (स्त्री.), रिकीब (स्त्री.)

startle pattern
startle reflex

startle reaction
दचक प्रतिक्रिया

startle reflex
दचक प्रतिक्षेप startle pattern startle response

state
अवस्था (स्त्री.)

static
स्थिर, स्थैतिक

static reflex
स्थिर प्रतिक्षेप, स्थैतिक अनुक्रिया static response

static sense
स्थैतिक संवेदन

stationary state
स्थैतिक अवस्था

statistic
नमुनाफलित

statistical control
संख्याशास्त्रीय नियमन

statistical error
संख्याशास्त्रीय त्रुटि

statistical significance
संख्याशास्त्रीय लक्षणीयता

statistical treatment
आकडेवारी संस्करण

statistical universe
सांख्यकीय विश्व

statistics
संख्याशास्त्र (न.)

statoacoustic nerve
आठवी कर्परचेता

statokinetic responses
गतिक स्थैर्य अनुक्रिया (स्त्री.अ.व.)

status
१ दर्जा (पु.) २ अवस्था (स्त्री.)

status congruence
दर्जा समरुपण

status epilepticus
सतत अपस्मारावस्था

status striving
दर्जा धडपड

status-equilibration hypothesis
दर्जा समतोलन अभ्युपगम

statutory rape
कायद्याच्या दृष्टीने बलात्कार

staves scale
स्टेव्ह मापनी

sten scale
स्टेन मापनी

stereochemical theory
सप्तगंध उपपत्ति

stereognosis
स्पर्शज त्रिमितिज्ञान (न.)

stereogram
त्रिमितिलेख (पु.)

stereopsis
त्रिमितिदृष्टिता (स्त्री.)

stereoscope
त्रिमितिदर्शी (पु.)

stereoscopic vision
त्रिमितिदृष्टि (स्त्री.)

stereotaxic instrument
मस्तिष्क त्रिमिति उपकरण

stereotropism
त्रिमित अभिमुखकारी अनुक्रिया (स्त्री.)

stereotype
sociotype

stereotype accuracy
साचेबंद अचूकता

sterility
वंध्यता (स्त्री.)

Stern variater
स्टर्नचे स्वरमान उपकरण

Stiles-Crawford effect
स्टाईल्स-क्राफोर्ड परिणाम

Stilling test
स्टिलिंग चाचणी

stimulant
उत्तेजक (न.)

stimulation
उद्दीपन (न.)

stimulus
उद्दीपक (न.) (short S)

stimulus attitude
उद्दीपक न्यास

stimulus bound
उद्दीपक बद्ध

stimulus continuum
उद्दीपक सातत्यक

stimulus differentiation
उद्दीपक भेदन

stimulus equivalence
उद्दीपक समतुल्यता

stimulus error
उद्दीपक त्रुटि

stimulus generalisation
उद्दीपक सामान्यीकरण

stimulus object
उद्दीपक विषय

stimulus organism response formula
उद्दीपक जीव अनुक्रिया सूत्र (उ.जी.अ. सूत्र) (short S.O.R. formula)

stimulus pattern
उद्दीपक संघात

stimulus population
उद्दीपक विश्व

stimulus response psychology
उद्दीपक अनुक्रिया मानसशास्त्र

stimulus selection model
उद्दीपक निवड प्रतिरुप

stimulus set
उद्दीपक न्यास

stimulus situation
उद्दीपक परिस्थिति

stimulus structure
उद्दीपक संरचना

stimulus trace
उद्दीपक शेष

stimulus value
उद्दीपक मूल्य

stimulus variable
उद्दीपक परिवर्त्य

stimulus word
उद्दीपक शब्द

stimulus-induced maturation
उद्दीपक निमित्त परिपक्वन

stirr-up
रिकिब (स्त्री.)

stochastic
१ यादृच्छिक २ प्रसंभाव्य

stocking anesthesia
foot anesthesia

storm
मंथन (न.) (as in brain storm मेंदू मंथन)

story recall test
कथा प्रत्यावाहन चाचणी

strabismus
तिरळेपणा (पु.) (also squint or heterotropia)

straight line sensory system
चेता महामार्ग

strain
अतिभार (पु.)

stratifiction
१ स्तरण (न.) २ स्तरीकरण (न.) ३ स्तरीभवन (न.)

stratified sample
स्तरित नमुना

stratified sampling
स्तरित नमुनाचयन

Stratton's experiment
स्ट्रॅटनचा प्रयोग

stream of action
कृतिधारा (स्त्री.)

stream of consciousness
बोधन धारा

strength
शक्ति (स्त्री.), बल (न.)

strephosymbolia
सव्यापसव्य बोधन (न.)

stress
ताण (पु.)

stress decompensation model
ताण विघटन प्रतिरुप

stress interview
ताण मुलाखत

stress situation
ताण परिस्थिति

stress tolerance
ताण सह्यता

striate body
रेखित पिंड (also corpus striatum)

striated muscle
रेखित स्नायु (also striped muscle)

stridor dentum
दात खाणे (झोपेत)

striped muscle
straited muscle

stroboscope
सातत्याभासदर्शी (पु.) (also zoetrope)

stroboscopic effect
सातत्याभास प्रत्यय stroboscopic illusion

stroke
cerebrovascular accident

Strong Vocational Interest Blank
स्ट्राँग यांचे व्यावसायिक अभिरुचि प्रपत्र

structural
संरचनात्मक

structural psychology
संरचनावादी मानसशास्त्र

structuralism
संरचनावाद (पु.)

structure
संरचना (स्त्री.)

structure of intellect model
बुद्धि संरचना प्रतिरुप

structured interview
guided interview

student's test
स्टुडन्ट चाचणी (also t-test)

study skill
अभ्यासतंत्र (न.)

stupor
जडावस्था (स्त्री.)

stuttering
stammering

style
शैली (स्त्री.)

style of life
जीवनशैली (स्त्री.)

stylus
सूचिका (स्त्री.)

stylus maze
सूचिका व्यूह

sub-conscious
अर्थबोध, अवबोध

sub-conscious
अर्थबोधावस्था (स्त्री.)

sub-environmental scale
ब्लमवुल्फ यांची उप-परिवेश मापनी (Blum-wolf)

subception
अधिसंवेदन (न.)

subcortical
अधोबाह्यक

subculture
१ उपसंस्कृति (स्त्री.) २ अपसंस्कृति (स्त्री.)

subcutaneous
अधस्त्वचा-

subject
१ विषय (पु.) २ प्रयुक्त (पु.)

subjection
अधीनता (स्त्री.)

subjective
व्यक्तिनिष्ठ

subjective accent
व्यक्तिनिष्ठ लय (also subjective rhythm)

subjective attribute
व्यक्तिनिष्ठ गुणविशेष

subjective colour
संवेदित रंग

subjective error
व्यक्तिनिष्ठ त्रुटि

subjective examination
essay type examination

subjective probability
व्यक्तिनिष्ठ संभाव्यता

subjective psychology
अंतर्निरीक्षणात्मक मानसशास्त्र

subjective rhythm
subjective accent

subjective scoring
व्यक्तिनिष्ठ गुणांकन

subjective sensation
hallucination

subjective test
easy type examination

subjective type
व्यक्तिसापेक्ष प्रकार

subjective utility
व्यक्तिनिष्ठ उपयुक्तता

subjectivism
व्यक्तिनिष्ठतावाद (पु.)

sublimation
उदात्तीकरण (न.)

subliminal
अवसीमीय

subliminal consciousness
अवसीमीय बोधावस्था

subliminal learning
अवसीमीय अध्ययन

subliminal perception
अवसीमीय संवेदन

subliminal stimulus
अवसीमीय उद्दीपक

subminiature
उपलघुरुप (न.)

submission
लीनता (स्त्री.) submissiveness

submissive behaviour
लीन वर्तन

subnormal
अवसामान्य

subordination
गौणत्व (न.)

subshock therapy
सौम्यघाती उपचार

subsidiary need
दुय्यम गरज (need which operates in service of another need)

subsidiation
१ साध्य साधन संबंध (पु.) २ (R.B.Cattell) (one important kind of relation among needs) (गरजांचे) पूरक दुय्यमन (न.)

substantia nigra
श्यामल द्रव्य

substitute formation
प्रतिस्थापन (न.)

substitution test
प्रतिस्थापन चाचणी

substraction method
वजाबाकी पद्धति

substrata
अधस्तर (पु.अ.व.) (sing. substratum)

subtest
उपचाचणी (स्त्री.)

subvocal speech
अवस्फुट भाष

successive contrast
अनुवर्ती विरोध

successive intervals method
अनुवर्ती कालांतर पद्धति

successive practice method
अनुवर्ती सराव पद्धति

successive reproductions method
अनुवर्ती प्रत्यावाहन पद्धति

successive-approximation method
अनुवर्ती निकटन पद्धति

succorance need
जिव्हाळा गरज

suckling
१ चूषण (न.) २ स्तनपान (न.)

suggestibility
सूचनशीलता (स्त्री.)

suggestion
सूचन (न.)

suicide
आत्महत्या (स्त्री.)

sulcus
सीता (स्त्री.)

sulkiness
फुरंगटभाव (पु.), दुर्मुखभाव (पु.) emotion

sullen anger
घुमाभाव (पु.) emotion

summated rating
समाकलित पदनिश्चयन

summation model
समाकलित प्रतिरुप

summation tone
समाकलित स्वर

super-conscious
अतिबोध-

super-conscious
अतिबोधावस्था (स्त्री.)

super-ego
परम अहम् (पु.)

superficial
पृष्ठीय

superficial reflex
पृष्ठीय प्रतिक्षेप

superior
ऊर्ध्व, उच्च

superior
१ वरिष्ठ (पु.) २ श्रेष्ठबुद्धि (पु.) average

Superior Adult Level
वरिष्ठ प्रौढ पातळी

superior colliculus
ऊर्ध्व वप्र

superior intelligence
श्रेष्ठबुद्धि (पु.)

superior oblique
ऊर्ध्व तिर्यक स्नायु

superior rectus
ऊर्ध्व सरल स्नायु

superiority complex
श्रेष्ठत्व गंड superiority feelings

supernatural
अलौकिक

supernormal
अधिसामान्य

superordination
उच्चकोटीकरण (न.)

superstition
अंधश्रद्धा (स्त्री.)

supervalent thought
obsession

supination
उत्तनन (न.)

supplementary projection
पुरवणी प्रक्षेपण (endowing objects or persons with attributes which he himself possesses)

supportive therapy
धीरोपचार (पु.)

suppression
सबोध दमन (न.)

suppressor area
निरोधक क्षेत्र

suppressor variable
क्षीणक परिवर्त्य

supra-conscious
पराबोध-

supra-conscious
पराबोधावस्था (स्त्री.)

supra-liminal
अधिसीमीय

supra-liminal difference
अधिसीमीय भेद

suprarenal glands
अदिवृक्क ग्रंथी (स्त्री.अ.व.) (syn. adrenal glands)

surd
अमूलक

surdimutism
मूकबधिरता (स्त्री.)

surdity
बहिरेपणा (पु.)

surface colour
पृष्ठ रंग

surface trait
दर्शनी गुणविशेष

surgency
उद्वेलन (न.)

surprise
आश्चर्य (न.) emotion

survey
पाहणी (स्त्री.), सर्वेक्षण (न.)

survey research
सर्वेक्षण संशोधन

survey test
सर्वेक्षण चाचणी

survival value
टिकाव गुण

suspicion
संशय (पु.) emotion

sweet lemon rationalisation
Pollyanna mechanism

Swindell's ghost
स्विंडेल भूत प्रतिमा

swinging
दोलन (न.) (गट लैंगिक संबंध) (group sex practices)

Sydenham's chorea
सिडेनहॅम कंप, सिडेनहॅम लास्य (also St.Vitus's dance)

syllable
अक्षर (न.), शब्दावयव (न.)

syllogism
Logic संवाक्य (न.)

sylvian fissure
सिल्हिअन विदर (also called lateral fissure or fissure of Sylvius)

symbiosis
सहजीवन (न.)

symbol
प्रतीक (न.)

symbol-digit test
प्रतीक अंक चाचणी

symbol-substitution test
प्रतीक प्रतिस्थापन चाचणी

symbolic memory
प्रतीक स्मृति

symbolic process
प्रतीकात्मक प्रक्रिया

symbolism
प्रतीकवाद (पु.)

symmetrical distribution
सममित वितरण

symmetry
सममिति (स्त्री.)

Symonds Picture Study Test
सायमन्ड चित्राभ्यास चाचणी

sympathectomy
अनुकंपी चेताछेदन (न.)

sympathetic ganglion
अनुकंपी गंडिका

sympathetic induction
सहानुभवी प्रवर्तन

sympathetic nerves
अनुकंपी चेता (स्त्री.अ.व.)

sympathetic nervous system
अनुकंपी चेतासंस्था

sympathetic vibration
सहानुकंपन (न.)

sympathomimetic
अनुकंपी चेताकार्यसदृश

sympathy
सहानुभूति (स्त्री.)

symptom
लक्षण (न.)

symptom cluster
लक्षण पुंज

symptom formation
लक्षणीभवन (न.)

symptomatic act
निदर्शक कृति

symptomatic epilepsy
लक्षणी अपस्मार

synanon
सिनॅनॉन (पु.)

synapse
चेतासंधि (स्त्री.)

synaptic conduction
चेतासंधि वहन

synaptic depression
चेतासंधि मंदन

synaptic knob
चेतासंधि बोंड (also bouton terminal; end button; end foot; terminal bulb or terminal button)

synaptic resistance
चेतासंधि प्रतिरोध

syncope
मूर्च्छा (स्त्री.)

syncretism
सकल चयन

syndrome
संलक्षण (न.)

synergic
सहयोगी

synergism
सहयोगीता (स्त्री.)

synesthesia
संवेदना संकर (पु.)

synonym-antonym test
समानार्थी-विरुद्धार्थी चाचणी

synoptic
दृक् श्राव्य संकर-

syntactical aphasia
वाक्यरचना अक्षमता (syn. acataphasia)

syntality
समूह विशेषता (स्त्री.)

syntaxic
प्रगल्भ संकल्पनात्मक

synthesis
संश्लेषण (न.)

synthetic
संश्लिष्ट

synthetic speech
यंत्रजन्य भाषा

synthetic trainer
सराव तंत्र

syntone
संतुलित व्यक्ति (स्त्री.)

syntonia
समसंवादिता (स्त्री.)

syntonic
स्वीकार्य

syntrophy
सुसंबंधता (स्त्री.)

syphilophobia
सिफिलिस भयगंड (पु.)

syringomyelia
मेरूगृहिका विकृति (स्त्री.)

system controller
संरचना नियंत्रक

system order
संरचना क्रम

systematic
पद्धतशीर

systematic desensitisation
पद्धतशीर अवेदनशीलन

systematic distortion
पद्धतशीर विरुपण

systematic error
constant error

systematised delusion
सुसंघटित विभ्रम

systemic sense
आंतरेंद्रिय वेदन

systole
प्रकुंचन (न.)

Szondi test
झाँडी चाचणी

t test
student's test

t- function
t-कार्य (न.), टी कार्य (न.)

T-data
T- प्रदत्त (न.), टी प्रदत्त (न.)

t-distribution
t- वितरण (न.)

T-effect
tau effect

t-group
t- गट (पु.), प्रशिक्षण गट (पु.) (also training group) (also called development group)

T-scale
T श्रेणी (स्त्री.). टी श्रेणी (स्त्री.)

T-type
T प्रकार (पु.), टी प्रकार (पु.)

tabes dorsalis
tabos

taboo
निषिद्ध

taboo
निषिद्ध

tabos
पृष्ठरज्जुक्षय (पु.) tabes dorsalis

tabula rasa
कोरी पाटी

tachistoscope
अल्पकालदर्शी (पु.)

tachycardia
द्रुतनाडी (स्त्री.)

tachylalia
द्रुत उच्चारण (न.) tachyphemia tachyphrasia

tact function
टॅक्ट कार्य

tactile
स्पर्श-

tactile circle
स्पर्श मंडल (also called sensory circle)

tactual
स्पर्श-

tail
पुच्छ (न.)

Talbot-Plateau Law
टॉलबट-पठार नियम

talent
विशिष्ट क्षमता (स्त्री.)

talking out
कथनरुप विरेचन

tambour
रेखाटन पटल (न.)

tandem reinforcement
युग्म प्रबलन

tantrum
त्रागा (पु.)

tanyphonia
क्षीण स्वर (पु.)

tapheplhilia
स्मशान आकर्षण (न.)

tapping board
टक्टक् फलक

tapping test
टक्टक् चाचणी

tarantism
नृत्योन्माद (पु.)

taraxein
टॅरॅक्सिन (न.)

Tarchanoff phenomenon
तार्खानॉफ प्रत्यय

Tarchanoff's method
तार्खानॉफची पद्धति

target
लक्ष्य (न.)

target behaviour
लक्ष्य वर्तन

Tartini tone
टारटिनी स्वर (भेद स्वर)

task
विशिष्ट कार्य (न.)

task force
विशिष्ट कार्य दल

taste bud
रुचि कलिका

taste tetrahedron
रुचि चतुष्फलक

tau effect
टाऊ परिणाम, T परिणाम (पु.), टी परिणाम (पु.) (also T-effect)

tautophone
संदिग्ध ध्वनियंत्र (न.)

taxis
अनुचलन (न.), अभिवलन (न.)

taxonomy
वर्गीकरणशास्त्र (न.)

Tay-Sachs disease
टे सॅक्स रोग

Taylorism
टेलर प्रणाली Taylor system

team training
संघ प्रशिक्षण

tectorial membrane
बहिच्छद पटल

tectum
छद (न.)

tele
१ टेलि एकक (न.) २ दूरप्रक्षेपित भाव (पु.)

telebinocular
दूरद्विनेत्री (पु.)

teleceptor
teleoreceptor

telegnosis
पराज्ञान (न.)

telekinesis
पराचलन (न.)

telencephalon
अग्रमस्तिष्क पूर्व (न.), अंत्यमस्तिश्क पूर्व (न.)

teleological
प्रेरणावादी-

teleonomic
अनुमानित प्रेरणावादी

teleoreceptor
दूरग्राही (पु.) (also teleceptor) (also called distance receptor)

telepathy
दूरमनोसंप्रेषण (न.)

telephone theory of hearing
दूरध्वनी श्रवण उपपत्ति

teleplasm
पराद्रव्य (न.)

telesis
ध्येय (न.)

telestereoscope
अतित्रिमितिदर्शी (पु.)

telesthesia
परासंवेदन (न.)

teletractor
टेलिट्रॅक्टर (पु.)

telic
प्रयुज्यविषयक

telic continuum
अनुसरण वक्र

telodendrion
end brush

temperament
स्वभावधर्म (पु.) motive

temperamental ardor
प्रेरणा आग्रहत्व

temperature
तापमान (न.)

temperature sense
तापमानवेदन (न.)

temperature spots
ताप बिंदू (पु.अ.व.)

temporal lobe
कुंभखंड (पु.)

temporal maze
कालिक व्युह

temporal summation
कालिक समाकलन

tendency
प्रवृत्ति (स्त्री.), क्षमता (स्त्री.) वृत्ति (स्त्री.)

tendentious apperception
सत्ताभिलाषी आसंवेदन, सोद्देश संप्रत्यक्षण

tender-minded
मृदु मनाचा

tendon
कंडरा (स्त्री.)

tendon reflex
deep reflex

tendon sensation
कंडरा वेदन

tense
तणावपूर्ण

tension
तणाव (पु.)

tension=-relaxation dimension
तणाव शिथीलन मिति

tensor tympani
कर्णपटल ताण स्नायु

teratology
विरुपताविज्ञान (न.)

terminal blub
terminal button synaptic knob

terminal reinforcement
अंतिम प्रबलन

terminal sensitivity
अंतिम वेदनक्षमता

terminal stimulus
अंतिम उद्दीपक

terminal threshold
अंतिम सीमा

territoriality
प्रादेशिकता (स्त्री.)

terror
दहशत (स्त्री.)

test
चाचणी (स्त्री.)

test age
चाचणी वय

test battery
चाचणी सम्मुचय

test item
चाचणी प्रश्न

test of linearity
रेखीयता चाचणी

test profile
चाचणी रेखाचित्र

test retest coefficient
चाचणी पुनर्चाचणी गुणक

test scaling
गुणभारक (न.)

test score
चाचणी प्राप्तांक

test vector
चाचणी सदिश

test-orientation booklet
चाचणी निदेशन पुस्तिका

test-wise
चाचणी-निपुण (पु.)

testis
वृषण (न.)

testosterone
टेस्टोस्टेरॉन (न.)

tetanic contraction
स्नायु आकुंचन सातत्य

tetanus
धनुर्वात (पु.)

tetany
टेटॅनी (स्त्री.)

tetartanopia
नील-पीत वर्णांधता (स्त्री.)

tetrachoric correlation
चतुष्कोष्टक सहसंबंध

tetrachromatism
चतुर्वर्णकता (स्त्री.)

tetrad difference criterion
चतुर्भेद निकष

tetrahydrocannabinol
टेट्राहायड्रोकॅनाबिनॉल (पु.) (THC)

tetraplegia
हस्तपादांगघात (पु.)

texture
पोत (न.)

texture gradient
पोत प्रवणक

texture response
पोत अनुक्रिया

thalamic theory of emotions
भावनांची चेताक्षेपक उपपत्ति

thalamus
चेताक्षेपक (पु.), चेतक (पु.)

Thanatos
death instinct

Thaulus ratio
थॉलस गुणोत्तर (also called index of constancy or Brunswik ratio)

thema
कथाविषय (पु.) (motor and interactive behaviour unit that includes instigating situation (press) and the need that is operating)

Thematic Appreception Test
कथावस्तु आसंवेदन चाचणी

theorem
प्रमेय (न.)

theorem of escape
विसंगतता पलायन प्रमेय

theoretical mode
सैद्धांतिक बहुलक

theory
उउपपत्ति (स्त्री.), सिद्धांत (पु.), वाद (पु.)

therapeutic
उपचार, उपचारार्थ

therapeutic community
उपचारार्थ सेवक गट

therapeutics
उपचारशास्त्र (पु.)

therapist
उपचारक (पु.)

therapy
उपचार (पु.), उपचारपद्धति (स्त्री.)

therapy puppets
उपचार बाहुल्या (स्त्री.अ.व.)

therblig
थर्बलिग (न.) (a unit of work activity used in time and motion studies)

theriomorphism
पशुत्वारोप (पु.)

thermal
ताप-

thermal sensitivity
ताप वेदनक्षमता

thermalgesia
तापवेदनदोष (पु.)

thermalgia
causalgia

thermanesthesia
ताप वेदन अक्षमता (स्त्री.)

thermocouple
तापांतरमापी (पु.)

thermoreceptor
तापग्राही (पु.)

thermotropism
तापानुवर्तन (न.)

theta wave
थीटा लहर

they group
त्यांचा समूह

thick film
घन पारदर्शपटल

thin film
विरल पारदर्शपटल

thinking
विचारप्रक्रिया (स्त्री.)

thinking type
विचार प्रधान व्यक्तिप्रकार

third quartile (Q 3)
तृतीय चतुर्थक

thobbing
भावप्रभावित विचार (पु.)

thorax
वक्ष (न.)

Thorndike's law of transfer
response by analogy principle

Thorndike's Trial and Error Learning
थॉर्नडाइक प्रयत्न-प्रमाद अध्ययन

ThorndikeHandwriting Scale
थॉर्नडाइक हस्ताक्षर मापनी

thought
विचार (पु.)

thought impulses
विचार आवेग (पु.अ.व.)

thought stopping
विचार खंडन (न.)

threat
तर्जन (न.)

threcia
भेकडपणा (पु.)

three-colour theory
त्रिवर्ण उपपत्ति

three-component theory
त्रि-घटक उपपत्ति

threshold
सीमा (स्त्री.)

thrist
तृषा (स्त्री.)

Thurstone's scale
थर्स्टन मापनी

Thurstone's Theory of Primary Mental Abilities
थर्स्टन प्राथमिक मनोक्षमता उपपत्ति

thwart
अवरोधन (न.)

thymergastic behaviour
भावविकृत वर्तन

thymus gland
हृदोधिष्ठ ग्रंथि

thyroid
अवटुग्रंथि (स्त्री.)

thyroxin
थॉयरॉक्सिन (न.)

tic
अनिवार्य स्नायुस्पंदन (न.)

tic douloureux
मुखस्पंद चेतनीशूल

tickle
गुदगुल्या (स्त्री.अ.व.)

tied image
संबंधित प्रतिमा

timbre
स्वरविशेष (पु.)

time and motion study
काल क्रिया अभ्यास

time error
काल प्रमाद (पु.)

time perception
कालसंवेदन (न.)

time-limit test
कालमर्यादा चाचणी

time-out from reinforcement
प्रबलकापासून दूरीकरण

timed test
सीमित काल चाचणी

timidity
भित्रेपणा (पु.) emotion

tinnitus
कर्णनाददोष (पु.)

tint
छटा (स्त्री.)

tissue
उऊति (स्त्री.)

tissue need
ऊति गरज

titillate
१ गुदगुल्या करणे २ कामोद्दीपन करणे

tmper tantrum
अकांडतांडव (न.)

toilet training
शौच प्रशिक्षण

token economy
secondary economy

token reward
secondary reward

tolerance
सहनशीलता (स्त्री.), सहिष्णुता (स्त्री.)

Tolman's Purposive Behaviourism
टोलमन प्रायोजनिक वर्तनवाद

tonal
स्वरविषयक

tonal attribute
स्वरगुण (पु.)

tonal bell
स्वर घंटा

tonal brightness
स्वर घनता (also tonal density)

tonal character
स्वरविशेष (पु.)

tonal chroma
स्वरता (स्त्री.) (also tonality)

tonal density
tonal brightness

tonal fusion
स्वर विलयन (न.)

tonal gap
अवेदनी स्वरांतर

tonal gap deafness
स्वरांतरीय बधिरता

tonal interaction
स्वर अन्योन्यक्रिया

tonal intermittence
स्वर खंडितता

tonal island
स्वर द्वीप

tonal pencil
स्वर लेखणी

tonal scale
श्राव्य लहरी विस्तार

tonal volume
ध्वनिमान (न.)

tonality
tonal chroma

tone
१ स्वर (पु.), स्वरक (पु.) २ छटा (स्त्री.) (as in colour tone रंगच्छटा) combination tone संयुक्त स्वरक, संयोग स्वर difference tone भेद स्वरक, भेद स्वर fundamental tone मूळ स्वर, मूळ स्वरक harmonic tone संवादी स्वरक major tone तीव्र स्वरक, तीव्र स्वर minor

tone colour
colour tone

tone deafness
स्वर बधिरता (स्त्री.)

tone tint
स्वरच्छटा (स्त्री.)

tone variator
स्वरमान परिवर्तक

tonic
स्नायुताण-

tonic contraction
स्नायु आकुंचन

tonic immobility
death feigning

tonic reflex
ताण प्रतिक्षेप

tonicity
ताणता (स्त्री.)

tonometer
स्वरमानयंत्र (न.)

tonoscope
स्वरमानदर्शी (पु.)

tonotopic organisation
स्वरमान स्थानरचना

tonus
स्नायुताण (पु.)

topectomy
मस्तिष्क शल्यक्रिया (स्त्री.)

topographic
स्थलाकृतिक

topography
स्थलाकृति (स्त्री.)

topological psychology
जीवनावकाशी मानसशास्त्र

topology
जीवनावकाशी विज्ञान (न.)

torsion
नेत्रमोड (स्त्री.) (torsional movement)

total
global

total aphasia
global aphasia

totem
देवक (न.)

touch
स्पर्श (पु.)

touch spot
स्पर्शबिंदु (पु.)

toughminded
कणखर मनाचा

toxemia
विषरक्तता (स्त्री.)

toxic
विषारी

toxic delirium
विषजन्य भ्रांति

toxic psychosis
विषजन्य मनोदुर्दशा

toxicity
विषाक्तता (स्त्री.)

trace
शेष (पु.)

trace conditioned responses
remote conditioning

trace perseverative
शेष सातत्य

tracking
लक्ष्य अनुसरण (न.)

tract
चेतामार्ग (पु.)

trade test
व्यवसाय चाचणी

tradition
परंपरा (स्त्री.)

tradition directed
परंपरा दिग्दर्शित

train
प्रशिक्षण देणे

trainability
प्रशिक्षणीयता (स्त्री.)

training
प्रशिक्षण (न.) coaching

training analysis
didactic analysis

training group
T-group

trait
गुणविशेष (पु.) source trait मूळ गुणविशेष surface trait दर्शनी गुणविशेष

trait organisation
गुणविशेष संघटन

trait profile
गुणविशेष रेखाचित्र

trait variability
गुणविशेष विचलन

trait-pattrning
प्राप्तांक संघात (पु.)

trance
१ सुप्तवत अवस्था (स्त्री.) २ संमोहावस्था (स्त्री.)

tranquiliser
शामक (न.)

transaction
आंतरक्रिया (स्त्री.)

transactional analysis
आंतरक्रिया विश्लेषण

transactional theory of perception
संवेदनेची आंतरक्रिया उपपत्ति

transcendental meditation
प्रत्ययातीत चिंतन (abbr. TM)

transcortical
आंतरबाह्यक

transduction
ऊर्जांतरण (न.)

transection
आंतरछेदन (न.)

transfer
संक्रमण (न.)

transfer by generalisation
सामान्यीकरणजन्य संक्रमण

transfer of principle
सामान्यीकरण संक्रमण

transfer of training
cross education

transfer RNA
संक्रमण RNA

transference
भावांतरण (न.)

transference neurosis
भावांतरण चेतापदशा

transference resistance
भावांतरण प्रतिरोध

transformation
रुपांतरण (न.)

transformation theory
रुपांतरण उपपत्ति

transformism
रुपांतरणवाद (पु.)

transient situational disorder
परिस्थितिजन्य अल्पकालीन विकृति

transistor
प्रेष-रोधक (पु.)

transitional cortex
मध्य बाह्यक

transmission
प्रेषण (न.)

transmission unit
प्रेषण एकक

transmitter
प्रेषणित (न.), प्रेषक (पु.)

transmitter break down enzyme
पारेषण विभाजक विकर

transmutation of measures
मानांक रुपांतरण

transmuted scores
रुपांतरित प्राप्तांक (पु.अ.व.)

transparency
पारदर्शिका (स्त्री.)

transparent surface colour
पारदर्शक पृष्ठ रंग

transponder
प्रतिसंप्रेषक (पु.)

transposition
स्थानांतरण (न.)

transposition of affect
भाव स्थानांतरण

transsexulism
भिन्न लिंग तादात्म्यता (स्त्री.), लिंग विपर्यय इच्छा (स्त्री.)

transverse
अनुप्रस्थ, तिरपा

transverse axis
छेदक अक्ष

transverse plane
तिरपा तल

transverse section
तिरपा छेद

transverse side
तिरपी बाजू

transvestism
eonism

trapezoid body
समलंबाभ अंग

trauma
आघात (पु.)

traumatic delirium
आघाती भ्रांति

traumatic neurosis
आघाती चेतापदशा

traumatic psychosis
आघाती मनोदुर्दशा

traumatophilic diathesis
आनुवंशिक आघात प्रेम, आनुवंशिक आघात प्रीति

treatment
उपचार (पु.)

treatment of data
प्रदत्त संस्करण

treatment variable
experimental variable

tremograph
कंपमापी (पु.)

tremor
कंप (पु.)

trend
कल (पु.)

trend analysis
कल विश्लेषण

trephine
वेधनी (स्त्री.)

treppe
स्नायु बलवर्धन (न.)

trial
यत्न (पु.), प्रयत्न (पु.)

trial and error learning
प्रयत्न प्रमाद अध्ययन

triceptor theory
त्रिवेदक उपपत्ति

trichesthesia
रोमवेदन (न.)

trichotillomania
केशोच्छेदी उन्माद (पु.)

trichotomy
त्रिभाजन (न.)

trichromatic theory
त्रिवर्ण सिद्धांत

trichromatism
त्रिवर्णिकता (स्त्री.)

tridimensional theory of feeling
भाव त्रिमिति उपपत्ति

trigeminal nerve
त्रिशाका चेता

trigeminal nucleus
त्रिशाखा केंद्रक

trigger action
चाप क्रिया

trigram
अक्षर त्रयी (स्त्री.)

trip
विभ्रमकाल (पु.), विभ्रमण (न.)

triskaidekaphobia
त्रयोदशांक भयगंड (पु.)

tristimulus value
त्रिचेतक मूल्य

tritanopia
त्रिवर्णदृकदोष (पु.)

tritone
त्रिस्वर (पु.)

trochlear nerve
चक्रक चेता (also pathetic nerve)

trochlear nucleus
चक्रक चेता केंद्रक

troland
ट्रोलँड (पु.) (also called photon)

trophic
पोषणविषयक

tropism
अभिवलन (न.)

true age
conceptional age

true mean
population mean

true measure
सत् मानांक

true mode
समष्टि बहुलक

true negative
१ सत्य अस्वीकृत २ सत्य नकार

true positive
१ सत्य स्वीकृत २ सत्य होकार

true score
सत् प्राप्तांक

true value
सत् मूल्य

true variance
सत् प्रचरण

truncated distribution
खंडित वितरण, छेदित वितरण

trunk
कांड (न.)

tuition
शिकवणी (स्त्री.) coaching

tuitional analysis
didactic analysis

tumescence
शोथ (पु.)

tuning fork
नादकाटा (पु.)

tunnel diode
प्रणाल द्विअग्री

tunnel vision
विवर दृष्टि

Turner's syndrome
टर्नर संलक्षण

turnover
नियुक्ति-गळती गुणोत्तर (न.)

twilight attach
संधि अपस्मार

twilight vision
संधिप्रकाश दृष्टि

twitch
muscle twitch

two-factor theory
द्विघटक उपपत्ति

two-point threshold
द्विबिंदु सीमामूल्य

two-tailed test
द्विपुच्छ चाचणी

two-way table
द्विदिश तक्ता

tympanic
मध्यकर्णीय, मद्यकर्ण-

tympanic membrane
मध्यकर्ण (पु.), मध्यकर्ण पटल tympanum

type
प्रकार (पु.) category

type fallacy
प्रकार दोष

type R conditioning
अ-प्रकारी अभिसंधान

type-S conditioning
उ प्रकारी अभिसंधान

typical
प्रकारी

typical magnitude
विशिष्ट महत्ता

typing
प्रकारीकरण (न.)

typology
प्रकार विचार (पु.)

U test
U चाचणी (स्त्री.), यु चाचणी (पु.)

U-fibres
यु-तंतू (पु.अ.व.)

ugliness
(कुरुपता) किळस (स्त्री.) emotion

ulcer
व्रण (पु.)

ultrasonic
श्रव्यातीत

ultraviolet
जंबूलातीत

umbilical cord
नाळ (स्त्री.)

Umklammerungs response
चकिती अनुक्रिया

Umweg behaviour
detour behaviour

Umwelt
१ अतिविशिष्ट पर्यावरण (न.) २ निसर्ग मानव संबंध (पु.)

unambivalent
एकभावीवृत्ति (स्त्री.)

unbiased estimate
पूर्वग्रहरहित अंदाज

uncertainty interval
अनिश्चितता मध्यंतर

unconditioned negative reinforcer
primary negative reinforcer

unconditioned pain
primary pain

unconditioned positive reinforcer
primary positive reinforcer

unconditioned reflex
अनभिसंहित प्रतिक्षेप

unconditioned response
अनभिसंहित अनुक्रिया

unconditioned stimulus
अननुकूलित उद्दीपक (UCS)

unconscious
अबोध

unconscious
अबोधावस्था (स्त्री.)

unconscious cerebration
अबोध विचारण

unconscious inference
अबोध अनुमान

unconscious memory
अबोध स्मृति

unconscious motivation
अबोध प्रेरण

uncontrolled
अनियंत्रित

underachievement
अवसंपादन (न.)

underachiever
अवसंपादक (पु.)

underarousal
अवजागरण (न.)

underestimation
अवगणन (न.)

underprivileged group
disadvantaged group

underproductive
अवसर्जक

understanding
समजुत (स्त्री.)

understanding need
समजूत गरज

undifferentiated
अविभेदित

undoing
निष्करण (न.)

unequivocal
univocal

unfinished business
अपूर्ण कार्य

ungrouped data
अवर्गीकृत प्रदत्त

ungrouped scores
अवर्गीकृत प्राप्तांक (पु.अ.व.)

unguided interview
अरचित मुलाखत (also unstructured interview)

uniaural
monaural

unicellular
एकपेशीय

unidextrality
एकांगता (स्त्री.) dextrality

uniform density
सघनता (स्त्री.), सदिशता (स्त्री.) (also common fate)

unijunction transistor
एकसंधी प्रेषरोधक

unilateral
एक पार्श्विक

unimodal
एक बहुलकी

uniocular
एकनेत्री, एकनेत्र- (also monocular)_

unipolar nerve cell
एकशाखीय चेतापेशी

unique factor
specific factor

unique trait
अनन्यगुणविशेष

unit character
जैव वैशिष्ट्य

unitary trait
एकक वर्तनविशेष

unitary type
प्रतिमा प्रकारी व्यक्ति

unity
ईकसंघात (पु.)

unity-thema
ईकसंघात कथावस्तु (स्त्री.) (the single pattern of related needs and press derived from infantile experience, which gives meaning and coherence of the largest portion of individual's behaviour)

univariate
एक परिवर्ती

universal complex
सहज प्रवृत्तिजन्य गंड

universal symbol
सार्वत्रिक प्रतीक

universal trait
common trait

universality
वैश्विकता (स्त्री.)

universe
विश्व (न.)

universe of discourse
संदर्भकक्षा (स्त्री.)

univocal
असंदिग्ध (also unequivocal)

unlearned drive
अनधीत प्रचोदना

unlearning
अनध्ययन (न.), निरध्ययन (न.)

unmoral
न-नैतिक

unnatural
अनैसर्गिक

unpleasant
असुखद

unpleasantness
असुखदता (स्त्री.)

unreasonable
तर्कदुष्ट, अतार्किक (also unthinkable)

unreasoning
अतार्किक

unreliable
अविश्वसनीय

unselected
अवेचित

unsociable
असमाजशील

unsocial
असामाजिक

unspaced learning
अवितरित अध्ययन, असंतत अध्ययन (undistributed learning)

unspaced practice
अवितरित सराव, असंतत सराव (undistributed practice)

unspaced trials
अवितरित यत्न (पु.अ.व.)

unstability
अस्थिरता (स्त्री.)

unstable
अस्थिर

unstriped muscle
अरेखित स्नायु

unstructured
अरचित

unstructured interview
unguided interview

unthinkable
unreasonable

unweighted
अभारित

upper category
उपरि प्रवर्ग

upper difference threshold
उच्च भेदन सीमा (abbr. UDT)

upper limen
उच्चतर सीमा (abbr. UL) uppr threshold (abbr.UT)

uranism
पुं-समलिंगरति (स्त्री.)

Urban's constant process
method of constant stimuli

Urban's weights
अर्बन वजने (न.अ.व.)

urethra
मूत्रमार्ग (पु.)

urethral complex
मूत्रगंड (pleasurable experience accompanying urination)

urethral eroticism
मूत्रमार्गीय कामुकता

urge
उद्युक्ति (स्त्री.) motive

urning
पुं-समलिंगी भाव (पु.)

urolagnia
मूत्र कामोत्तेजन (न.)

utilitarianism
उपयुक्ततावाद (पु.)

utility
उपयुक्तता (स्त्री.)

utricle
दृति (स्त्री.)

uvula
पडजीभ (स्त्री.)

v test
v चाचणी (स्त्री.), व्ही चाचणी (स्त्री.)

V-factor
भाषा घटक (पु.), V घटक (पु.)

vacancy
रिक्त पद (न.)

vagina
योनि (स्त्री.)

vaginism
योनि संकोच (पु.) vaginismus

vagotomy
भ्रमण चेता छेदन (न.)

vagotonia
भ्रमण चेता अतिक्रिया (स्त्री.)

vagus
भ्रमण चेता (स्त्री.) vagus nerve (also pneumogastric nerve)

valence
संयुजा (स्त्री.) motive

validation
यथार्थीकरण (न.)

validity
वैधता (स्त्री.), यथार्थता (स्त्री.) a priori validity अनुभवपूर्व यथार्थता common sense validity face validity दर्शनी यथार्थता

validity coefficient
वैधता गुणांक, यथार्थता गुणांक

validity criterion
वैधता निकष

value
मूल्य (न.)

value analysis
मूल्य विश्लेषण

value judgment
मूल्य निर्णय

value system
मूल्य प्रणाली

varactor
अर्धवाही द्विअग्री (पु.)

variability
परिवर्तनशीलता (स्त्री.)

variability coefficient
परिवर्तनशीलता गुणांक

variable
परिवर्त्य (न.)

variable
परिवर्ती

variable error
परिवर्ती अपलक्ष्यांक

variable interval reinforcement
परिवर्ती कालांतर प्रबलन

variable ratio schedule
परिवर्तनीय गुणोत्तर अनुसूची

variable stimulus
परिवर्ती उद्दीपक

variable-interval schedule
परिवर्तनीय कालांतर अनुसूची

variable-ratio reinforcement
परिवर्ती गुणोत्तर प्रबलन

variance
प्रचरण (न.)

variate
परिवर्त्य मूल्य (न.)

variation
१ परिवर्तन (न.) २ विचलन (न.)

variation coefficient
विचलन गुणांक

variation tone
परिवर्तित स्वर

varistor
चलरोधी द्विअग्री (पु.)

vas
वाहिनी (स्त्री.) (pl. vasa)

vas deferens
रेतवाहिनी (स्त्री.), शुक्रवाहिनी (स्त्री.)

vasconstriction
रक्तवाहिनी संकोचन (न.)

vascular
रक्तवाहिनीयुक्त

vascular theory of thermal sensitivity
तापवेदनक्षमता रक्तवाहिनी उपपत्ति

vasectomy
नसबंदी (स्त्री.)

vasodilation
रक्तवाहिनी प्रसरण (न.)

vasomotor
रक्तवाहिनी कारक

vector
सदिश (पु.)

vector field
सदिश क्षेत्र

vector psychology
सदिश मानसशास्त्र

vector value schema
सदिशमूल्य बंध (representation of behavioural tendencies in terms of vecotrs broad physical an psychological directions of activity and values which are served by the vectors)

veg
वेज (न.) (a unit)

vegetative
शरीरक्रियाविषयक

vegetative nervous system
स्वायत्त चेता संस्था

vegetative neurosis
शरीरक्रियादर्शित चेतापदशा

Veith-Muller circle
विएथ-म्यूलर मंडल

velocity
वेग (पु.)

venereal
रतिज

ventral
उदरीय

ventral root
motor root

ventricle
निलय (न.)

ventrobasal complex
उदरतलीय चेतक भाग

verbal
शाब्दिक, भाषिक

verbal behaviour
शाब्दिक वर्तन

verbal generalisation
शब्द सामान्यीकरण

verbal image
शाब्दिक प्रतिमा

verbal intelligence
शाब्दिक बुद्धि, भाषिक बुद्धि

verbal learning
शाब्दिक अध्ययन

verbal summator
शब्द समाकलक

verbal test
भाषिक चाचणी

verbalisation
शब्दांकन (न.)

verbalism
शाब्दिकता (स्त्री.)

verbigeration
पुनरुक्ति दोष (पु.)

verbomania
वाचालता दोष (पु.)

verbone
वाक्संघात (पु.)

vergence
नेत्रवलन (न.)

veridical
वास्तवसम

verification
पडताळा (पु.)

vermis
अनुमस्तिष्कमध्यखंड (पु.)

vernier
लघुमापी (पु.), व्हर्निअर (पु.)

vernier constant
व्हर्निअर स्थिरमूल्य

vertebra
मणका (पु.)

vertebrata
पृष्ठवंशी (पु.) (a division of animal kingdom)

vertex
शिरोबिंदु (पु.)

vertical
उभा, लंबस्तरीय

vertical group
लंबस्तरीय गट, लंबस्तरीय समूह

vertical mobility
ऊर्ध्वगामिता (स्त्री.)

vertical plane
उभा तल

vertical round table
उभे गोलमेज

vertical section
उभा छेद

vertical side
उभी बाजू

vertigo
dizziness

very superior
श्रेष्ठतरबुद्धि (पु.) average

vesical
मूत्राशय-, मूत्राशयसंबंधी

vesicle
पुटिका (स्त्री.)

vestibular
कर्णकोटरीय

vestibule
कर्णकोटर (न.)

vestibule school
प्रवेश प्रशिक्षण

vestige
अवशेष (पु.)

vibration
कंपन (न.)

vibration sense
कंपन वेदन

vibrato
कंपन परिणाम (पु.)

vibratory sensitivity
कंपन वेदनक्षमता

vicarious
प्रतिस्थापित, पर्यायी

vicarious function
पर्यायी कार्य

vicarious living
१ वैचारिक जीवन २ परभावी जीवन

vicarious trial and error
वैचारिक प्रयत्न व प्रमाद

vicious circle
दुष्ट चक्र, दुष्ट वर्तुळ

viennese school
व्हिएन्नी प्रणाली

Vierordt's law
व्हिरोर्ड-नियम (पु.)

viewing angle
दृक कोन

viewing condition
दृक स्थितिघटक

viewpoint
दृष्टिकोन (पु.)

vigilance behaviour
monitoring behaviour

vigilance decrement
जागरुकता ऱ्हास

vigilance function
जागरुकता कार्य

Vigotsky test
व्हिगोट्स्की चाचणी

Vincent curve
व्हिन्सेंट वक्र

Vineland Social Maturity Scale
व्हिनलॅन्ड सामाजिक परिपक्वता श्रेणी

viraginity
पुरुषीपणा (पु.)

virgin
कुमारी (स्त्री.)

virile
पौरूष-

virile reflex
पौरुष प्रतिक्षेप

virlism
पुंस्त्व (न.)

virtue
१ सदगुण (पु.) २ लैंगिक नैतिकता (स्त्री.)

virulent
विषगंधी

viscera
आंतरांगे (न.अ.व.) (sing. viscus)

visceral
आंतरांग-

visceral drive
आंतरांगी प्रचोदन

visceral sensations
organic sensations

visceral sense
आंतरांग वेदन

viscerogenic needs
१ (primary organic, physical needs) आंतरांगी गरजा (स्त्री.अ.व.) २ प्राथमिक गरजा (स्त्री.अ.व.)

visceroreceptor
आंतरांगग्राही (पु.)

viscerotonia
उदरबल्यता (स्त्री.)

visibility
दृश्यता (स्त्री.)

visibility coefficient
दृश्यता गुणक

visibility curve
दृश्यता वक्र

visible speech
दृश्य वाचा

visile
दृष्टि प्रधान व्यक्तिप्रकार (also visual type)

vision
sight

vision theory
दृष्टि उपपत्ति

vista response
विस्तार अनुक्रिया

visual
दृष्टि-

visual acuity
दृष्टि तीक्ष्णता

visual adaptation
दृष्टि प्रतियोजन

visual agnosia
object blindness

visual angle
दृष्टि कोन

visual axis
दृष्टि अक्ष

visual cliff
दृष्टि कडा

visual displacement
दृष्टि विस्थापन

visual field
दृष्टि क्षेत्र (also visual space)

visual fixation
दृष्टि स्थिरीकरण

visual induction
दृष्टि प्रवर्तन

visual motor Gestalt test
Bender-Gestalt test

visual organisation
दृष्टि संघटन

visual process
दृक प्रक्रिया

visual projection
दृष्टि प्रक्षेपण

visual purple
ऱ्होडॉप्सिन (न.) (rhodopsin)

visual righting reflexes
दृष्टि अनुसारी प्रतिक्षेप(पु.अ.व.)

visual space
visual field

visual type
visile

visual yellow
रेटिनिन (न.) (retinene)

visualisation
कल्पनाचित्रण (न.)

vital capacity
उच्छ्वसन क्षमता

vital index
उच्छ्वसन निर्देशांक

vital statistics
जन्ममृत्यु प्रमाण

vitalism
प्राणतत्त्ववाद (पु.)

vitality
जीविता (स्त्री.), जोम (पु.)

vitreous humour
काचाम नेत्रद्रव

vocabulary
शब्दसंग्रह (पु.)

vocabulary test
शब्दसंग्रह चाचणी

vocal
स्वरीय, वाचिक

vocal cord
स्वर रज्जु

vocal organs
स्वरेंद्रिये (न.अ.व.)

vocal register
स्वरमान कक्षा

vocalisation
वाचांकन (न.)

vocation
व्यवसाय (पु.)

vocational
व्यावसायिक

vocational adjustment
व्यावसायिक समायोजन

vocational aptitude
व्यावसायिक अभिक्षमता

vocational aptitude test
व्यावसायिक अभिक्षमता चाचणी

vocational counselling
व्यावसायिक सहमंत्रणा

vocational education
व्यावसायिक शिक्षण

vocational guidance
व्यावसायिक मार्गदर्शन

vocational interest blank
व्यावसायिक अभिरुचि प्रपत्र

vocational maladjustment
व्यावसायिक कुसमायोजन

vocational psychology
१ व्यावसायिक मानसशास्त्र २ व्यवसाय मानसशास्त्र

vocational selection
व्यावसायिक निवड

voice
मानवी आवाज (पु.)

voice key
ध्वनि कळ

volar
१ करतल- २ पदतल-

volatile anaesthetic
वायुरुप बधिरक

volition
१ संकल्प (पु.) २ स्वेच्छा क्रिया (स्त्री.) ३ गतिवेदनी अनुभव (पु.)

volley
तुमुलता (स्त्री.)

volley theory
तुमुलता उपपत्ति

volume
१ ध्वनिमान (न.) २ आकारमान (न.)

volume colour
घन रंग

voluntarism
संकल्पवाद (पु.)

voluntary
ऐच्छिक

voluntary movement
ऐच्छिक गति

voluntary muscle
इच्छानुवर्ती स्नायु, रेखित स्नायु

voyeur
peeping Tom

voyeurism
scopophilia

vulnerability
भेद्यता (स्त्री.)

vulva
भग (न.)

W-A-Y technique
तू-को-आ तंत्र (तू कोण आहेस तंत्र) Who are you technique

W-compulsion
पूर्णाकृति प्रवृत्ति (स्त्री.)

W-response
समग्र प्रतिक्रिया (स्त्री.)

wafer
चकती (स्त्री.)

wakefulness of choice
स्वेच्छा जागृति

wakefulness of necessity
अनिवार्य जागृति

waking centre
निद्रा जागृति केंद्र

Wallerian degeneration
वॉलरी ऱ्हास

walleye
तिरळेपणा (पु.)

war neurosis
combat neurosis

warfare
युद्धतंत्र (न.)

warm spot
उष्णवेदन बिंदु

warming up period
तपन काल (पु.)

warmth
उब (स्त्री.)

Wassermann test
वॉसरमन चाचणी

wat
वॅट (न.) (a unit of measurement of the reaction potential)

watch test
घड्याळ चाचणी

Watson's Behaviourism
वॉटसनचा वर्तनवाद

wave
तरंग (पु.), लहर (स्त्री.)

wave amplitude
तरंग तुंगता

wave frequency
तरंग वारंवारता

wave of excitation
nerve impulse

wavelength
तरंग लांबी (स्त्री.)

waxy flexibility
flexibilitas cerea

we group
आमचा समूह, वय समूह (also in group)

weakness
अक्षमता (स्त्री.), दोष (पु.)

weaning
विलगन (न.)

Weber-Fechner law
वेबर-फेक्नर नियम

Weber's law
वेबरचा नियम

Wechsler-Bellevue scale
वेक्सलर बेलेव्ह्यू श्रेणी

Wedensky effect
वेडेन्स्की परिणाम

Wedensky inhibition
वेडेन्स्की निरोधन

weeping
रुदन (न.), रडणे (न.) emotion

weight
१ गुणक भार (पु.) २ घटक भार (पु.) ३ वजन (न.) ४ भार (पु.)

weight lifting experiment
वजन उचल प्रयोग

weightage
अधिभार (पु.)

weighted
अधिभारित

weighting
अधिभारांकन (न.)

Weigl-Goldsten Scheerer Test
वेल-गोल्डस्टेन शिअरर चाचणी

well-adjusted
सु-समायोजित

weltanschauung
वैश्विक दृष्टिकोन (पु.), जीवनदृष्टि (स्त्री.) (literally world view)

weltschmerz
विश्वचिंता (स्त्री.), विश्वशोक (पु.), ऐहिक दुख (न.) (literally world sorrow)

Wernickes area
वेर्निक क्षेत्र

wet dream
स्वप्न दोष

Wetzel grid
वेदझेल जाल

Wever-Bray effect
वेव्हर-बे परिणाम

Wheatstone bridge
व्हीट्स्टन सेतु

wheel
चक्र (न.)

Wherry-Doolittle method
व्हेरी-डूलिटल पद्धति

whistle
शिटी (स्त्री.)

white
पांढरा, श्वेत

white matter
श्वेत द्रव्य

white noise
श्वेत आवाज

white-space response
श्वेतभाग प्रतिक्रिया

whiteness constancy
श्वेतत्त्व स्थिरता, द्युति स्थिरता (also brightness constancy)

whole method of learning
अखंड अध्ययन पद्धति

whole object
प्रेमविषयांग (न.)

whole response
समग्र डाग प्रतिक्रिया

wholism
समग्रवाद (पु.)

whorf's hypothesis
व्होर्फचा अभ्युपगम

Wiggly Block TEst
विगली ठोकळा चाचणी

Wild boy of Aveyron
अव्हॅरॉनचा जंगली मुलगा

will
१ (volition) संकल्प (पु.) २ (will will power) इच्छाशक्ति (स्त्री.)

will factor
१ संकल्प घटक २ इच्छाशक्ति घटक

Will Temperament Tests
इच्छाशक्ति स्वभावधर्म चाचण्या (स्त्री.अ.व.)

will therapy
इच्छाशक्ति उपचारपद्धति

will to power
सत्तेची प्रबल इच्छा

wind-mill illusion
पवनचक्र भास

window
गवाक्ष (न.)

wish
कामना (स्त्री.) motive

wish fulfilment
कामनापूर्ति (स्त्री.)

wishful thinking
इच्छामय विचार

witches' milk
चेटकी दूध

withdrawal
१ माघार (स्त्री.) २ (coitus interruptus) अवरुद्ध संभोग (पु.)

withdrawal symptoms
माघार लक्षणे (न.अ.व.)

within-group variance
आंतरसमूह प्रचरण

wolf child
feral child

wonder
नवल (न.), अचंबा (पु.) emotion

Woodworth-Matthews personal Data sheet
वुडवर्थ-मॅथ्यू व्यक्ति विवरणपत्र

word association test
शब्द साहचर्य चाचणी

word blindness
alexia

word configuration
शब्द समाकृति

word count
शब्दगणन (न.)

word deafness
श्रुत अनाकलन

word fluency
शब्द ओघ

word of mouth communication
मौखिक संप्रेषण, तोंडी संप्रेषण

word salad
शब्दकाला (पु.)

word-building test
शब्दबांधणी चाचणी

work
१ (physical) काम (न.). कार्य (न.) २ (physiological)शक्तिव्यय (पु.), श्रम (न.)

work decrement
कार्यक्षय (पु.)

work environment
कार्य परिस्थिति, कार्य पर्यावरण

work group
कार्य गट

work limit test
कार्यमर्यादा चाचणी

work sample
काम नमुना

work-participation method
कार्य सहभागित्व पद्धति

worker
कर्मचारी (पु.), कामगार (पु.)

working mean
१ गृहित मध्य २ Stat. कामचलाऊ मध्य

working through
१ स्व विश्लेषण पूर्ति २ कार्य पूर्ति

worry
काळजी (स्त्री.), चिंता (स्त्री.)

Wulrzburg school
वुर्झबर्ग प्रणाली

X axis
X अक्ष (न.), क्ष अक्ष (न.)

X chromosome
X गुणसूत्र (न.), क्ष गुणसूत्र (न.)

X-coordinate
X सहनिर्देशक (पु.), X सहनिर्देशक मूल्य (न.) क्ष-सहनिर्देशक (पु.), क्ष सहनिर्देशक मूल्य (न.)

X-O test
फुली-वर्तुळ चाचणी

X-value
X मूल्य (न.), क्ष मूल्य (न.)

xanthocyanopsia
पीतनील दृष्टि (स्त्री.)

xanthopsia
पीत अतिसंवेदिता (स्त्री.)

xenoglossophilia
अपरिचित शब्द प्रीति (स्त्री.)

xenoglossophobia
परभाषा भयगंड (पु.)

xenophobia
अपरिचित (व्यक्ति) भयगंड (पु.)

XYZ pattern
XYZ गुणसूत्र संघात (पु.), क्षयझ गुणसूत्र संघात (पु.)

XYZ syndrome
XYZ संलक्षण (न.)

Y axis
Y अक्ष (पु.), य अक्ष (पु.)

Y value
Y मूल्य (न.), वाय मूल्य (न.)

Y-chromosome
Y गुणसूत्र (न.), य गुणसूत्र (न.)

yantra
ध्यान यंत्र (न.)

year scale
age equivalent scale

yellow spot
पीत बिंदु

yellow-sighted
पीत अतिसंवेदी

Yerkes-Bridges point theory
यंग हेल्महोल्टस उपपत्ति

Z scale
Z श्रेणी (स्त्री.), झेड श्रेणी (स्त्री.)

Z score
Z प्राप्तांक (पु.), झेड प्राप्तांक (पु.)

Zeigarnik effect
झायगार्निक परिणाम

zeitgeist
कालमानस (पु.) (literally time spirit)

Zenor break down
झेनर विभंग

Zenor effect
झेनर परिणाम

zeppia
विवेक लवचिकता (स्त्री.)

zero-order
Stat. शून्य कोटिका (स्त्री.)

zeta
झीटा (पु.)

zoanthropy
lycanthropy

Zoetrope
stroboscope

Zollner illusion
झोलनर भास

zone
क्षेत्र (न.)

zooerasty
पशुसंभोग (पु.)

zoomorphism
प्राणिरुपी वर्तनविचार (पु.)

zoophilia
प्राणिप्रेम (न.)

zoophobia
प्राणिभयगंड (पु.)

Zurich school
झूरिच प्रणाली

zygote
युग्मनज (न.)